Bài 5
CÁC CÔNG CỤ PHÂN TÍ CH HỆ
THỐNG MÔI TRƯỜNG
Phương pháp đánh giá chu trình sản phẩm
1. Tổng quan vềcác công cụphân tích hệthống môi
trường
2. Tóm tắt vềcông cụđánh giátác động môi trường
(EIA hay ĐTM)
3. Phân tích chu trình sống sản phẩm (LCA)
4. Đánh giárủi ro môi trường (ERA)
5. Phân tích luồng vật liệu (MFA)
6. Phân tích biến vào –biến ra (IOA)
Mục tiêu học tập
1. TỔNG QUAN VỀCÁC CÔNG CỤPT HT MT
TT Công cụ Tên tiếng Anh
1 Đánh giátác động môi trường Environmental Impact Assessment (EIA)
2 Đánh giáchu trình sống Life Cycle Assessment (LCA)
3 Đánh giá rủi ro môi trường Environmental Risk Assessment (ERA)
4 Kiểm toán luồng vật liệu Material Flow Analysis (MFA)
5 Phân tích đầu vào đầu ra Input-Output Analysis (IOA)
6 Phân tích chi phílợi ích Cost Benefit Analysis (CBA)
7 Phân tích nhu cầu năng lượng tích lũy Cumulative Energy Requirement
Analysis (CERA)
8 Phân tích cường độ vật chấtMaterial Intensity Analysis (MIA)
9 Phân tích đa tiêu chuẩn Multi-criteria Analysis (MCA)
TĩnhTổng quát và địa
điểm không xác
định
Sản phẩm hay
dịch vụ
Nhu cầu năng lượng
ưu tiên cho sản xuất,
tiêu dùng vàphân
hủy
Tiết kiệm năng
lượng
CERA
(Cumulative
Energy
Requirement
Analysis)
Tĩnh, trạng thái
tĩnh vàmô hình
hóa trạng thái
tỉnh
Địa phương / cấp
vùng và địa điểm
xác định
Các vật liệu hay
hóa chất
Trình tựcủa các thay
đổi quản lý đối với các
luồng vàkho trữcủa
các vật liệu vàhóa
chất
Quản lý vật liệu
hay hóa chất
nhằm mục địch
sửdụng cóhiệu
quảtài nguyên
MFA/
SFA
Mô hình hóa
trạng thái tỉnh
Địa phương / cấp
vùng và địa điểm
xác định
Các hóa chấtRủi ro môi trường từ
các hóa chất đến con
người vàhệsinh thái
Quản lý rủi roERA
Tỉnh hay trạng
thái tỉnh
Tổng quát hay
cấp vùng, không
có địa điển xác
định
Các SP (hàng hóa
vàdịch vụ) vàcác
kiểu khác của đơn
vị
Đo vật liệu đầu vào
của mỗi đơn vịsp ở
tất cảcác cấp độsx.
Gia tăng “sức
sản xuất tài
nguyên của các
HT chức năng
MIPS
(MateriaL
input per unit
of service)
Tỉnh hay trạng
thái tỉnh
Tổng quát hay
cấp vùng, không
có địa điển xác
định
Các sp (hàng hóa
vàdịch vụ) vàcác
kiểu khác của
chức năng
Tất cảcác luồng vào
và ra liên quan đến
đơn vịchức năng
Quản lý môi
trường cho các
hệthống sản
phẩm
LCA
Các đặc tính
thời gian
Các đặc tính
không gian
Đối tượng phân
tích
Phạm viMục tiêuCông cụ
KhôngHiệp hội Kỹ sư
Đức
Các tài nguyên
vàSức khõe
ư
ờ
ộ
Rất chi tiếtMức can thiệpPhương tiện
mang năng
ư
ợ
đ
ầ
CERA
(Cumulative
Trọng số
tuyệt đối
trên cơ sởkg
Sửdụng bởi
các chính phủ
Sức khõe con
người, hệsinh
thái vàcác tài
nguyên
Cóthể được xác
định ởmức vật
liệu khối lượng
lớn đến từng hóa
chất riêng rẽ.
Mức can thiệp ,
đôi khi SFA kết
hợp với ERA
Vật liệu vàhóa
chất hay nhóm
hóa chất cần
phân tích
MFA/SFA
Đánh giácủa
chuyên gia,
phân tích
chính thức
OECD, EU, US
EPA, SETAC
Sức khõe con
người, hệsinh
thái
Giai đọan rà
sóat, đanh giá
tinh lọc và đánh
gia đầy đủ
Thường làmức
chủ đề chính sách
(điểm giữa); đôi
khi mức độ thiệt
hại
Chỉphát thải
độc chất
ERA
Trọng số
tuyệt đối
trên cơ sở
khối lượng
Wuppertal
institute
Sức khõe con
người, hệsinh
thái
Từphun trào
đến kếtóan chi
tiết luồng vật
liệu (từnguồn
đến nơi chôn vùi
Mức can thiệpSinh học, Các
nguyên liệu
sinh học thô,
nước, đất và
không khí
MIPS
(MateriaL
input per unit
of service
Khỏang các
đến mục
tiêu, tính
thành tiến và
các phương
pháp panel
ISO, UNEP va
SETAC
Sức khõe con
người, hệsinh
thái vàtài
nguyên thiên
nhiên
Từcác giản đồ
luồng LCA định
tính trong quá
trình LCA đến
các LCA định
lượng hòan tòan
Thường làmức
chủ đề chính sách
(điểm giữa); đôi
khi mức độ thiệt
hại
Các kiểu tác
động môi
trường liên
quan đến chức
năng
LCA
Phương
pháp
đánh giá
Thừa nhận
chính thức
Chủthểan
tòan
Mức độchi
tiết
Vịtrítrong
chuỗi nhân
quả
Can thiệp
đến môi
trường
Công cụ