Chương 1: Cơ sở của QLCN
CHCHƯƠƯƠNG 5.
ỔI MỚI CÔNG NGHỆ NG 5. Đ ĐỔI MỚI CÔNG NGHỆ
dung cầncần nắmnắm đưđượcợc::
NộiNội dung Quan niệm về ĐMCN; (cid:132)(cid:132) Quan niệm về ĐMCN; Sự cần thiết phải ĐMCN; (cid:132)(cid:132) Sự cần thiết phải ĐMCN; Các cơ sở ĐMCN; (cid:132)(cid:132) Các cơ sở ĐMCN; Các cơ chế ĐMCN; (cid:132)(cid:132) Các cơ chế ĐMCN; Các mô hình ĐMCN; (cid:132)(cid:132) Các mô hình ĐMCN; Thời điểm ĐMCN; (cid:132)(cid:132) Thời điểm ĐMCN; (cid:132)(cid:132) ĐĐánh giá hiệu quả của việc ĐMCN; ánh giá hiệu quả của việc ĐMCN; Quản lý ĐMCN. (cid:132)(cid:132) Quản lý ĐMCN.
I. I. KháiKhái niệmniệm vềvề Đ ĐMCNMCN
MCN là gìgì??
1.1. Đ ĐMCN là a.a. Đ Địnhịnh nghnghĩaĩa
thay thế
MCN là việcviệc thay
bản, cốtcốt lõi nghệ đ đangang sửsử dụng nghệ khác
thế phphần ần quan quan lõi) ) hayhay toàntoàn bộbộ dụng bằbằngng mộtmột ến hơn, hiệuhiệu
khác tiêntiên titiến hơn,
ĐĐMCN là trọng ( (ccơ ơ bản, trọng công nghệ công công nghệ công quả hơn. quả hơn.
b. b. PhânPhân biệtbiệt Đ ĐMCN MCN vớivới cải cải titiến ến hợphợp lýlý hóahóa..
TiêuTiêu chíchí
Cải Cải titiến, ến, hợphợp lýlý hóahóa
ĐĐMCNMCN
TínhTính chchấtất
DựaDựa trêntrên cáicái cũ, cũ, duyduy trìtrì cáicái cũcũ
cũ, cũ, xâyxây XóaXóa bỏbỏ cáicái nguyên dựng trêntrên cáccác nguyên dựng tắc mớimới tắc
ặc trưngng củacủa
ĐĐặc trư
ặc trưngng
nghi Thích nghi Thích
MangMang đ đặc trư NC&TK NC&TK
ĐĐiềuiều kiệnkiện
nhiều vốnvốn vàvà Cần rất nhiều Cần rất nhânnhân lựclực cócó đ đủ ủ trình
trình đ độộ
ítít vốnvốn, , nhnhưưngng đ đòiòi hỏihỏi nỗ nỗ lựclực duyduy trìtrì th thưườngờng xuyên liênliên tụctục xuyên
ĐĐánhánh giágiá kết kết quảquả
suất chchất lưất lượngợng
TốtTốt h hơơn, n, đđòiòi hỏihỏi thời thời giangian dàidài
Thay đ đổiổi đ độtột ngộtngột. . Thay NNăăngng suất thay đ đổiổi rõrõ rệtrệt thay
1
Chương 1: Cơ sở của QLCN
thức vềvề Đ ĐMCNMCN..
không cócó gìgì tồntồn tại vĩ
MCN là tất yếu, bởibởi vìvì nónó phùphù hợphợp tại vĩnhnh sản phphẩm ẩm củacủa con con theo quyquy luật tuân theo luật ẩm (sinhsinh ra ra sản phphẩm ( vong). ).
phát triển
2. 2. NhậnNhận thức a.a. Đ ĐMCN là tất yếu MCN là tất yếu (cid:132)(cid:132) ĐĐMCN là tất yếu, luật không . CN là mộtmột sản cũng tuân sống củacủa sản triển →→ suysuy vong lại. lợi íchích củacủa Đ ĐMCN MCN đđemem lại.
vớivới quyquy luật viễnviễn. CN là ngngưườiời vàvà nónó cũng trình sống chu trình chu →→ phát (cid:132)(cid:132) Do Do cáccác lợi
b. b. CCơ ơ sởsở củacủa Đ ĐMCNMCN. .
phát triển phát minhminh khoa
triển Đ ĐMCN bắt MCN bắt khoa họchọc
ĐĐốiối vớivới cáccác n nưướcớc phát những phát đđầu bằ ầu bằngng những ế CN →→ Đ ĐMCNMCN. . →→ SángSáng chchế CN
SángSáng chchế ế cócó haihai loloại:ại:
(cid:132)(cid:132) SángSáng chchế ế không
không kế kế titiếp là
cùng vớivới ếp là cùng tạo ra là là việcviệc tạo ra
tạo ra sản phphẩm ẩm mớimới tạo ra sản dùng mớimới.. hành vivi tiêutiêu dùng hành
(cid:132)(cid:132) SSáángng chchếế kkếế titiếếp p ththìì không
o ra không ttạạo ra
hhàànhnh vivi tiêutiêu ddùùngng mmớớii..
c. c. Thời
Thời đ điểmiểm Đ ĐMCNMCN
P
giá bán sản phẩm (CN mới)
giá bán sản phẩm (CN đang sử dụng)
giá thành sản phẩm (CN đang sử dụng)
giá thành sản phẩm (CN mới)
t
t*
2
Chương 1: Cơ sở của QLCN
d. d. HàmHàm mụcmục tiêutiêu củacủa Đ ĐMCNMCN.. (cid:132)(cid:132) ViệcViệc xácxác đ địnhịnh hàmhàm mụcmục tiêutiêu chocho theo h hưướngớng nàonào, , đđạt ạt ?) là việcviệc làmlàm trình trọng củacủa quáquá trình
những mụcmục tiêutiêu gìgì?) là quan trọng
ĐĐMCN MCN ((ĐĐMCN MCN theo đưđượcợc những đđầu ầu tiêntiên, , quan đđổiổi mớimới..
(cid:132)(cid:132) HàmHàm mụcmục tiêutiêu phphải đư
thận trọng
ải đượcợc xâyxây dựng dựng trọng bằbằngng phphươươngng phân tíchtích đ đánhánh chính xácxác đ điềuiều kiệnkiện thực tế tế vàvà phphải ải phùphù hợphợp triển phát triển chính sáchsách phát
kế hoạchch vàvà chính
mộtmột cáchcách thận pháp KH KH trêntrên c cơ ơ sởsở phân pháp giágiá mộtmột cáchcách chính hoànhoàn cảcảnhnh thực vớivới kế hoạ khác.. khác
(cid:132)(cid:132) Trong
thay thế trong Đ ĐMCNMCN.. ất là mộtmột quáquá trình thế trong thực chchất là theo quyquy luật n sẽ trởtrở thành thế thay thế trình thay CN ưưu u luật phủphủ đ địnhịnh, , cáccác CN thành đ đốiối thủthủ cạcạnhnh tranh tranh thế hoànhoàn thay thế
(cid:132)(cid:132) ĐĐặc đặc điểmiểm củacủa Đ ĐMCN bằ
trung giangian mộtmột mặt mặt vừavừa chiếm lấy CN lạc hậuhậu h hơơn n nónó đ đồngồng thời luôn thế, CN cũ nhnhất ất luôn , CN mớimới nhnhất ất rộng thịthị phphần ần củacủa mìnhmình, , còncòn cáccác chiếm lấy thịthị lại thời lại lại thịthị phphần ần củacủa mìnhmình chocho cáccác CN CN e. e. SựSự thay (cid:132)(cid:132) ĐĐMCN MCN thực tuân theo tuân việtviệt h hơơn sẽ ngày càng càng mạmạnhnh vàvà titiến ến tớitới thay ngày toàntoàn CN cũ. CN cũ. thay thế, CN cũ trình thay Trong quáquá trình bịbị thuthu hẹp hẹp thịthị phphần ần củacủa mìnhmình, CN luôn mởmở rộng luôn CN CN trung phphần ần củacủa CN lạc nhnhưườngờng lại ại hơn. hiệnhiện đ đại hơn. MCN bằngng thay thế đó là thay thế đó là thời giangian dàidài.. thời
trong Đ ĐMCNMCN..
(cid:132)(cid:132) ThịThị tr trưườngờng đư đưa ra
g. g. VaiVai tròtrò củacủa xãxã hộihội trong (cid:132)(cid:132) XãXã hộihội đ đóngóng vaivai tròtrò thịthị tr trưườngờng, , quyquyết đết địnhịnh MCN (xãxã thất bại củacủa Đ ĐMCN ( công hayhay thất bại thành công sàng lọclọc đ đổiổi mớimới).). công cụcụ đ để ể sàng sựsự thành hộihội là là công
(cid:132)(cid:132) XãXã hhộộii cung (cid:132)(cid:132) XãXã hhộộii llàà n nơơi i cung
a ra cáccác nhunhu cầu nghiên cứucứu, , thúc thúc đ đẩy ẩy cầu →→ thúc triển thúc đ đẩy ẩy triển cáccác nhànhà KH KH nghiên khai cáccác CN CN mớimới.. khai cung ccấấp p ccáácc ý ý ttưưởởngng CN CN mmớớii.. cung ccấấp p ccáácc ngunguồồnn llựựcc chocho đđổổii mmớớii: : nhân nhân llựựcc, , vvậậtt llựựcc…… →→ XãXã hhộộii llàà n nơơi i titiếếp p nhnhậậnn ththàànhnh ttựựuu CN CN đđồồngng cung ccấấp p ngunguồồnn llựựcc chocho ththờờii ccũũngng llàà n nơơi i cung ĐĐMCNMCN. .
3
Chương 1: Cơ sở của QLCN
(cid:132)(cid:132) ĐĐMCN MCN titiết ết kiệmkiệm lao
3. 3. PhânPhân loloại Đại ĐMCNMCN.. (cid:132)(cid:132) ĐĐMCN MCN titiết ết kiệmkiệm vốnvốn:: là ĐMCN ất tạo ra cùng sản xuxuất tạo ra là ĐMCN cócó thểthể giúpgiúp cùng mộtmột l lưượngợng sản sản nhiều h hơơn n titiết ết nhànhà sản phphẩm ẩm nhnhưưngng titiết ết kiệmkiệm vốnvốn nhiều kiệmkiệm lao lao đđộngộng..
(cid:132)(cid:132) ĐĐMCN MCN trung
là ĐMCN titiết ết kiệmkiệm lao lao đđộngộng nhiều lao đđộngộng:: là ĐMCN nhiều h hơơn n titiết ết kiệmkiệm vốnvốn..
(cid:132)(cid:132) CũngCũng cócó cáchcách phân
trung tínhtính:: là ĐMCN dụng là ĐMCN cócó táctác dụng titiết ết kiệmkiệm cả cả haihai yếu yếu tốtố cùng cùng mộtmột tỉtỉ lệlệ..
phân loloại ĐMCN cứng ại ĐMCN phphần ần cứng vàvà Đ ĐMCN MCN phphần ần mềmmềm..
IIII. . QuáQuá trình
trình Đ ĐMCNMCN
Marketing Marketing
SảnSản xuất xuất
Thực Thực thithi CNCN
Truyền Truyền bábá CNCN
NC NC ứngứng dụng dụng
NCNC ccơơ bảnbản
MởMở rộng rộng CNCN
Triển Triển khai khai CNCN
oạn ĐMCNMCN.. trình hìnhhình thành thành vàvà ứngứng dụng dụng cáccác 1. 1. CácCác giaigiai đ đoạn Đ a. a. QúaQúa trình CN CN mớimới..
b. b. QuáQuá trình
trình Đ ĐMCN ở
MCN ở doanh
nghiệp.. doanh nghiệp
Phân tích kỹ thuật
Xác định khái niệm
Phê chuẩn
Nảy sinh ý tưởng
Phân tích thị trường
Kế hoạch KD
sản xuất & TMmại hóa
Loại bỏ
Triển khai
Kiểm định thông qua thị trường
4
Chương 1: Cơ sở của QLCN
c. c. QuáQuá trình MCN ở phphạm ạm vivi quốc quốc giagia.. trình Đ ĐMCN MCN
trình Đ ĐMCN ở Ở Ở phphạm ạm vivi quốc ththưườngờng phphải trải CN đđể ể thỏa quốc giagia, , quáquá trình ải trải quaqua cáccác b bưướcớc sausau :: thỏa mãnmãn nhunhu cầu thiểu.. cầu tốitối thiểu hạ tầngng kinhkinh tế ở tế ở mứcmức tốitối
nhập khkhẩu.ẩu. nguồn CN CN từtừ n nưướcớc ngoài ngoài thông
thông quaqua ẩm (SKDSKD-- Semi Knock Semi Knock Knock Down ; ; IKDIKD-- Complete Knock Down
(cid:132)(cid:132) NhậpNhập CN chức c cơ ơ sởsở hạ tầ (cid:132)(cid:132) Tổ Tổ chức thiểu đ để ể titiếp ếp thuthu CN CN nhập thiểu Tạo nguồn (cid:132)(cid:132) Tạo sản phphẩm ( lắp rápráp sản lắp Down; CKDCKD-- Complete Down; Knock Down). Incomplete Knock Down). Incomplete Phát triển triển CN CN thông (cid:132)(cid:132) Phát Thích nghi nghi, cải (cid:132)(cid:132) Thích R&D. hành Đ ĐMCN MCN nhờnhờ R&D. hành
(cid:132)(cid:132) KhKhẳẳngng đ địnhịnh vịvị thế
, cải titiến CN thông quaqua mua bản ến CN nhập mua bản quyền quyền.. nhập khkhẩu. ẩu. TiTiến ến
thế trêntrên thịthị tr trưườngờng CN thế CN thế nghiên cứucứu c cơ ơ ầu tư caocao chocho nghiên giớigiới dựadựa trêntrên đ đầu tư bản.. bản..
IIII. . QuáQuá trình
trình Đ ĐMCNMCN
R&D
Chế tạo
Tiếp thị
Thị trường
(cid:132)(cid:132) MôMô hìnhhình sứcsức kéokéo củacủa thịthị tr trưườngờng::
R&D
Chế tạo
Tiếp thị
Thị trường
2. 2. MôMô hìnhhình Đ ĐMCNMCN.. a. a. MôMô hìnhhình tuytuyến ến tínhtính.. (cid:132)(cid:132) MôMô hìnhhình sứcsức đ đẩy ẩy củacủa KH:KH:
IIII. . QuáQuá trình
trình Đ ĐMCNMCN
Các đối thủ cạnh tranh
Cơ sở hạ tầng KH&CN
Trường ĐH và phòng thí nghiệm
Khách hàng chủ yếu
2. 2. MôMô hìnhhình Đ ĐMCNMCN.. thống.. b. b. MôMô hìnhhình mạmạngng l lưướiới vàvà liênliên kết kết hệhệ thống
DOANH NGHIỆP
Các nhà cung cấp chính
Đầu tư tài sản và mua sắm thiết bị
Bạn hàng & đồng minh chiến lược
Thông tin, bằng sáng chế
5
Chương 1: Cơ sở của QLCN
quả ĐMCN IIIIII. . HiệuHiệu quả ĐMCN
1. 1. Tổng (cid:132)(cid:132) MộtMột Đ ĐMCN MCN đưđượcợc coi là Tổng quanquan vềvề hiệuhiệu quả Đ coi là thành quả ĐMCNMCN.. thành công lại hiệuhiệu quả
(cid:132)(cid:132) ĐĐMCN tạo ra
công nếu nếu nhnhư ư nónó quả kinhkinh tế tế chocho ngngưườiời chủchủ sởsở riêng vàvà nềnnền kinhkinh tế tế nóinói chung chung. . chứng KH đã đã chứng chính là đlà độngộng c cơ ơ củacủa mangmang lại hữuhữu nónó nóinói riêng VớiVới toàntoàn bộbộ nềnnền kinhkinh tế tế cáccác nhànhà KH minhminh đư đượcợc rằrằngng Đ ĐMCN MCN chính ttăăngng tr trưưởngởng kinhkinh tế tế lâulâu dàidài.. MCN tạo ra cáccác c cơ ơ hộihội kinhkinh doanh cũng tạo ra những c cơ ơ chchế ế trong tạo ra những tế. NóNó chính doanh đ đồngồng thời thời trong t tăăngng là cơ sởsở vàvà là đlà điểmiểm nónó cũng trtrưưởngởng kinhkinh tế. khởi đ đầu ầu chocho mộtmột chu khởi chính là cơ trình phát chu trình phát triển triển kinhkinh tếtế
quả ĐMCN IIIIII. . HiệuHiệu quả ĐMCN
B
N’
N
A
M
M
2. 2. HiệuHiệu qủaqủa Đ ĐMCN MCN đđốiối vớivới nềnnền kinhkinh tế.tế. a. a. MứcMức đ độ ộ dồidồi dàodào vềvề hànghàng hóahóa..
quả ĐMCN IIIIII. . HiệuHiệu quả ĐMCN
B
B
N
N
A
A
M
B
B
M M’
N N’
N N’
A
A
M
M M’
2. 2. HiệuHiệu qủaqủa Đ ĐMCN MCN đđốiối vớivới nềnnền kinhkinh tế.tế. a. a. MứcMức đ độ ộ dồidồi dàodào vềvề hànghàng hóahóa..
6
Chương 1: Cơ sở của QLCN
quả ĐMCN IIIIII. . HiệuHiệu quả ĐMCN
P
D
S
D1
S1
A
B
P0
P1
Q
Qo
Q1
2. 2. HiệuHiệu qủaqủa Đ ĐMCN MCN đđốiối vớivới nềnnền kinhkinh tế.tế. b. b. NgNgưườiời tiêutiêu dùng dùng sẽ sẽ chịuchịu ảảnhnh h hưưởngởng nhnhư ư thế nàonào khi khi cócó Đ ĐMCN?MCN? thế
quả ĐMCN IIIIII. . HiệuHiệu quả ĐMCN kết quả ĐMCN ở doanh
nghiệp.. doanh nghiệp 3.3. Đ Đánhánh giágiá kết quả ĐMCN ở a. a. HiệuHiệu quả Đ quả ĐMCNMCN..
LợiLợi íchích VA2 VA2 –– VA1VA1 HQ=HQ= == Chi Chi phíphí CCTT + C+ CHH + C+ CII + C+ COO
Trong đ đó: ó: Trong
VA1, VA2 là giágiá trịtrị giagia t tăăngng tr trưướcớc vàvà sausau đ đổiổi VA1, VA2 là mớimới Ci: Chi phíphí đ để ể nâng Ci: Chi thành phphần iần i cấp thành nâng cấp
nghiệp.. doanh nghiệp quả tổng
quả ĐMCN IIIIII. . HiệuHiệu quả ĐMCN 3.3. Đ Đánhánh giágiá kết quả ĐMCN ở kết quả ĐMCN ở doanh b. b. HiệuHiệu quả tổng hợphợp củacủa Đ ĐMCNMCN.. suất ĐMCN (cid:132)(cid:132) ĐĐánhánh giágiá hiệuhiệu suất ĐMCN
K
1
2
Q = const
L
RaRa HS=HS= VàoVào
7
Chương 1: Cơ sở của QLCN
. Quản lýlý Đ ĐMCNMCN..
quan trọng
cùng quan ả năngng Đ ĐMCN MCN củacủa mộtmột doanh phát triển trọng quyquyết đết địnhịnh tớitới nghiệp →→ doanh nghiệp doanh triển củacủa doanh
VIVI. Quản 1. 1. MôiMôi tr trưườngờng đ đổiổi mớimới.. Là yếu tốtố vôvô cùng Là yếu khkhả nă quyquyết đết địnhịnh tớitới khkhả năả năngng phát nghiệp đ đó.ó. nghiệp
2. 2. VaiVai tròtrò củacủa cácá nhânnhân trong MCN là mộtmột quáquá trình nhân hoặc trong Đ ĐMCNMCN.. trình đ đòiòi hỏihỏi sựsự phối hoặc nhómnhóm vớivới những nhau trong khác nhau
phối hợphợp ĐĐMCN là những vịvị trítrí giữagiữa cáccác cácá nhân cócó vaivai tròtrò khác thành trong đ đổiổi mớimới. . SựSự thành công củacủa Đ ĐMCN MCN đưđượcợc quyquyết đết địnhịnh bởibởi chchất ất công llưượngợng cáccác hoạt đ hoạt độngộng củacủa họhọ vàvà sựsự kết kết hợphợp chúng.. giữagiữa chúng
nghiệp đ để Để ĐMCNMCN..
VIVI. Quản cầu đốiối vớivới doanh
. Quản lýlý Đ ĐMCNMCN.. doanh nghiệp triển.. phát triển
nghệ.. công nghệ phát triển ầu tư chocho phát
quản lýlý.. hoạt trong trong quản nghi.. thích nghi 3. 3. YêuYêu cầu đ a.a. Đ Địnhịnh h hưướngớng phát b. Cảnhnh giácgiác.. b. Cả triển công c.c. Đ Đầu tư e. e. HợpHợp táctác giữagiữa cáccác bộbộ phậnphận.. g. g. KhKhả năả năngng titiếp ếp thuthu.. h. h. TínhTính linhlinh hoạt i. i. KhKhả năả năngng thích k. k. KỹKỹ n năăngng đ đa dạa dạngng..
