Bài giảng Quản lý Nhà nước nhập môn Hành chính công: Chương 6 - ThS. Trương Quang Vinh

Chia sẻ: Lavie Lavie | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:165

Thêm vào BST

Báo xấu

202
lượt xem 16
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mời các bạn tham khảo bài giảng Quản lý Nhà nước nhập môn Hành chính công: Chương 6 sau đây để bổ sung thêm kiến thức về quan niệm kiểm soát và kiểm soát đối với hành chính Nhà nước; kiểm soát bên ngoài đối với hoạt động quản lý Nhà nước của các cơ quan hành chính Nhà nước và một số kiến thức khác.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Quản lý Nhà nước nhập môn Hành chính công: Chương 6 - ThS. Trương Quang Vinh

Chương 6 Kiểm soát đối với hành chính nhà nước I. Quan niệm về kiểm soát và kiểm soát đối với hành chính nhà nước II. Kiểm soát bên ngoài đối với hoạt động quản lý nhà nước của các cơ quan hành chính nhà nước III.Kiểm soát nội bộ các hoạt động quản lý nhà nước của các cơ quan hành chính nhà nước
I. Quan niệm về kiểm soát và kiểm soát đối với hành chính nhà nước 1. Khái niệm, đặc điểm, phân loại kiểm soát 2. Tính quyền lực nhà nước của hoạt động kiểm soát 3. Hoạt động quản lý của các cơ quan hành chính nhà nước là đối tượng kiểm soát
1.Khái niệm, đặc điểm, phân loại kiểm soát Kiểm soát là thuật ngữ được dùng để những hoạt động của các cá nhân, tổ chức ở trong và ngoài một tổ chức được giao nhiệm vụ, quyền hạn xem xét, đánh giá, xử lý đối với hành vi thực hiện các quy định chung của các cá nhân, tổ chức hữu quan. Theo quan niệm nầy, kiểm soát có những đặc điểm chung với quản lý. Đó là sự tác động có tính tổ chức và mục đích của chủ thể kiểm soát (cá nhân, tổ chức) thực hiện kiểm soát đối với đối tượng kiểm soát (cá nhân, tổ chức chịu sự kiểm soát).
Nói một cách cụ thể hơn, khi thực hiện hoạt động kiểm soát phải trả lời các câu hỏi: Dùng quyền lực nào để kiểm soát? Căn cứ vào quy định nào để kiểm soát? Phạm vi kiểm soát đến đâu và kiểm soát đối với đối tượng nào? Kiểm soát nhằm mục đích gì và hệ quả của nó là gì? Kiểm soát bằng phương thức, cách thức và phương tiện, công cụ nào?
Như vậy, yếu tố cơ bản quyết định tính chất kiểm soát là thực hiện quyền lực trong hoạt động xem xét, đánh giá, xử lý.
Hoạt động kiểm soát rất đa dạng. Nếu xuất phát từ tính quyền lực của kiểm soát thì hoạt động nầy có thể phân thành: Kiểm soát bằng quyền lực nhà nước (công quyền) Kiểm soát bằng quyền lực chính trị (cầm quyền) Kiểm soát bằng quyền lực xã hội (tham gia chính trị)
Căn cứ vào đối tượng chịu sự kiểm soát thì hoạt động nầy được phân thành hai nhóm lớn: Kiểm soát đối với cá nhân, tổ chức xã hội. Kiểm soát đối với cá nhân, tổ chức nhà nước Căn cứ vào chủ thể thì hoạt động kiểm soát được phân ra: Kiểm soát của các cơ quan nhà nước; Kiểm soát của các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội, tổ chức xã hội
Dù được phân loại theo tiêu chí nào thì hoạt động kiểm soát luôn gắn liền với quyền lực trong quản lý xã hội, quản lý tổ chức.
2.Tính quyền lực nhà nước của hoạt động kiểm soát Trong nhà nước pháp quyền, thực hiện quản lý bằng pháp luật, theo pháp luật; bảo vệ tự do, quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức thì việc xem xét, đánh giá, xử lý các hành vi của cá nhân , tổ chức chủ yếu phải bằng quyền lực nhà nước và được thực hiện thông qua hoạt động thực hiện thẩm quyền của các cơ quan nhà nước. Vì vậy, tính quyền lực nhà nước của kiểm soát là tính trội.
Quyền lực nhà nước suy cho cùng là quyền quản lý của nhà nước đối với xã hội trên cơ sở pháp luật và việc thực hiện pháp luật của mọi cá nhân, tổ chức, trong đó bao hàm cả việc cơ quan, nhân viên nhà nước thực thi thẩm quyền do pháp luật trao cho. Như vậy, trước tiên nhà nước phải ban hành pháp luật, tiếp đó phải có bộ máy nhà nước, đội ngũ cán bộ, công chức để thực thi pháp luật. Ban hành pháp luật và tổ chức thực hiện pháp luật phải đồng thời với xem xét việc thực hiện pháp luật, xử lý những vi phạm pháp luật để đảm bảo những trật tự,ï kỷ cương.
Xem xét việc thực hiện pháp luật, phát hiện và xử lý những vi phạm pháp luật đựơc khái quát là quyền kiểm soát nhà nước, là bộ phận của quyền lực nhà nước.
Ơû nước ta, quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân công và phối hợp giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp. Các cơ quan lập pháp, hành pháp, tư pháp đều nhân danh nhà nước để quản lý xã hội. Ơû đâu có quản lý thì ở đó có kiểm soát, kiểm soát gắn liền với quản lý, là chức năng của quản lý được thực hiện ở tất cả các giai đoạn của quá trình quản lý.
Chính vì vậy, mà quyền kiểm soát nằm ngay trong và gắn kết ở các quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp. Từ đây rút ra kết luận là: công tác hay hoạt đôïng kiểm soát, nói chung, không thể chỉ do một cơ quan đảm nhiệm, mà phải do nhiều cơ quan, tổ chức tiến hành; được thực hiện bởi nhiều phương thức,hình thức như giám sát, kiểm sát, thanh tra, kiểm tra với tư cách thực thi quyền lực nhà nước.
Tuy nhiên, trong tổ chức bộ máy nhà nước có nguyên tắc pháp lý chung “những vấn đề đã thuộc thẩm quyền của cơ quan nầy thì sẽ không đồng thời thuộc thẩm quyền của cơ quan khác”. Vì vậy, cần có sự phân công rành mạch, rõ ràng cũng như cần có sự phối hợp hiệu quả, nhịp nhàng giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các quyền lực nhà nước nói chung và thực hiện quyền kiểm soát nói riêng.
Mối quan hệ giữa quản lý và kiểm soát được thể hiện ở “nội dung quản ly”ù quyết định “nội dung kiểm soát”, kiểm soát cái mà quản lý đặt ra; phân cấp quản lý là cơ sở, là tiền đề và căn cứ để xác định phạm vi, đối tượng, nội dung kiểm soát; quản lý quy định, cơ chế và chi phối các phương thức kiểm soát; tiếp nhận hoặc không tiếp nhận kết quả kiểm soát; kiểm soát là để phục vụ các yêu cầu của quản lý.
Tuy nhiên, mặc dù kiểm soát bị ràng buộc, chế ước bởi quản lý, nhưng đồng thời kiểm soát có tác động trở lại, góp phần điều chỉnh các cách thức, phương pháp quản lý, bổ sung, hoàn thiện chính nội dung quản lý và hệ quả trực tiếp là ở chỗ kiểm soát chính là một trong những công cụ để đánh giá hiệu quả
Vì kiểm soát là chức năng của quản lý, được thực hiện ở tất cả các giai đoạn của quá trình quản lý và quyền kiểm soát là một bộ phận của quyền lực nhà nước nên Quốc hội, Chính phủ, và các cơ quan khác của nhà nước đều phải tiến hành các hoạt động kiẻm soát phù hợp với chức năng, thẩm quyền được pháp luật quy định. Quốc hội thực hiện chức năng lập hiến, lập pháp và quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước, nhưng đồng thời Quốc hội cũng thực hiện chức năng kiểm soát của mình.
Hoạt động kiểm soát của Quốc hội vừa để xem xét, đánh giá việc tuân theo Hiến pháp, Luật; vừa xem xét, đánh giá tính khả thi của các đạo luật, chính sách, nguyên tắc mà chính Quốc hội quy định. Mục tiêu của việc xem xét này trước hết là để nâng cao chất lượng lập hiến, lập pháp để các quyết định của Quốc hội phù hợp với thực tế cuộc sống, đáp ứng các yêu cầu, đòi hỏi bức thiết của đời sống xã hội; để luật hoá các quan hệ xã hội mà Quốc hội thấy cần thiết.
Chính phủ là cơ quan chấp hành của Quốc hội có nhiệm vụ bảo đảm việc tôn trọng và chấp hành Hiến pháp và pháp luật; bảo đảm việc thi hành Hiến pháp và pháp luật trong các cơ quan nhà nước, tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội, đơn vị vũ trang và công dân; bảo đảm hiệu lực của bộ máy nhà nước từ trung ương đến cơ sở. Do vậy, Chính phủ phải kiểm soát cả bộ máy và mọi cơ quan, tổ chức, cá nhân trong xã hội.
Mục tiêu của hoạt động kiểm soát là bảo đảm việc thực hiện pháp lụât, tăng cường pháp chế, giữ gìn kỷ luật trong quản lý nhà nước, thực hiện quyền dân chủ xã hội chủ nghĩa.