Ả
Ủ
Ạ Ố QU N LÝ R I RO NGO I H I TRONG NGÂN HÀNG
ườ
Ng i trình bày: L u Thúy Mai - ư Thanh tra viên chính - SBV, BSA
Đ nh nghĩa r i ro ngo i h i ạ ố ủ
ị
ủ
ạ ố : R i ro ngo i h i - mét lo¹i rñi ro thÞ trêng; - t¸c ®éng bÊt lîi lªn thu nhËp hoÆc vèn; - ph¸t sinh tõ tû gi¸ biÕn ®éng bÊt lîi; - trong kú khi tån t¹i tr¹ng th¸i
Đ nh nghĩa r i ro ngo i h i ạ ố ủ
ị
ồ
ạ ố
ủ
Các ngu n gây ra r i ro ngo i h i: - Chªnh lÖch rßng cña (TSC b»ng ®ång tiÒn X – TSN b»ng
®ång tiÒn X) néi vµ ngo¹i b¶ng
=> C¸c tµi kho¶n lòy kÕ b»ng ngo¹i tÖ (cho vay, tiÒn göi, ®Çu t, VD ®Çu t ra níc ngoµi…)
- ∆ tû gi¸ => ∆ gi¸ trÞ chªnh lÖch rßng (tr¹ng th¸i më
rßng) => l·i hay lç
=> Yªu cÇu: ®¸nh gi¸ l¹i c¸c tµi kho¶n nµy theo c¸c tû
gi¸ hiÖn t¹i
Đ nh nghĩa r i ro ngo i h i ạ ố ủ
ị
ủ
ế ủ
Các r i ro khác liên quan đ n r i ro ngo i h i ạ ố : R i ro thanh kho n:
ả khã kh¨n h¬n trong viÖc ủ t×m vµ duy tr× nguån ngo¹i tÖ (xuÊt hiÖn ngay c¶ khi kh«ng cã tr¹ng th¸I më)
R i ro tín d ng
ụ : cho vay b»ng ngo¹i tÖ kh¸c ủ lo¹i tiÒn trong nguån thu nhËp ®Ó tr¶ nî cña ngêi vay
Đ nh nghĩa r i ro ngo i h i ạ ố ủ
ị
ủ
ế ủ
ạ ố :
Các r i ro khác liên quan đ n r i ro ngo i h i R i ro ti n thanh toán:
ủ
ề
®èi t¸c kh«ng thanh to¸n ®îc hîp ®ång ngo¹i hèi tríc ngµy thanh to¸n => cÇn ph¶i thay thÕ b»ng mét hîp ®ång kh¸c theo tû gi¸ vµ c¸c ®iÒu kiÖn thÞ trêng hiÖn t¹i kÐm thuËn lîi h¬n
R i ro thanh toán
ủ
: rñi ro mÊt tiÒn xuÊt hiÖn vµo ngµy thanh to¸n, m«t bªn thùc hiÖn nghÜa vô thanh to¸n cña m×nh theo hîp ®ång ngo¹i hèi tríc khi ®èi t¸c cña hä thùc hiÖn nghÜa vô thanh to¸n hay giao hµng, cã thÓ ph¸t sinh tõ:
- ®èi t¸c vì nî, - c¸c vÊn ®Ò vÒ ho¹t ®éng/t¸c nghiÖp, - thÞ trêng thiÕu thanh kho¶n, vµ - c¸c yÕu tè kh¸c.
S n ph m ngo i h i ạ ố
ả
ẩ
FUTURES (kỳ h n)ạ
SPOT (giao ngay)
Forwards
Swaps
Futures Options
OTC Options
OTCs
Stock Exchanges (sàn giao d ch)
ị
S n ph m ngo i h i ạ ố
ả
ẩ
FUTURES
SPOTS
Công c ụ Phái sinh
Tài s nả c sơ ở
Gía tr ị
đ
ượ
c rút ra từ
ạ ố
ơ ở
ả
Trong ngo i h i: Tài s n c s = t S n ph m phái sinh: phòng ng a r i ro & đ u c
giá hi n hành ệ ơ
ỷ ừ ủ
ầ
ả
ẩ
S n ph m ngo i h i ạ ố
ả
ẩ
FX SPOT (h p đ ng
ợ ồ giao ngay): B¸n/mua mét lo¹i
tiÒn tÖ víi tû gi¸ hiÖn hµnh
:
giá giao ngay
tác đ ng đ n t
ộ
ế ỷ
ế ố
Các y u t - Chªnh lÖch l·i suÊt - Chªnh lÖch tû lÖ l¹m ph¸t - Chªnh lÖch tû lÖ t¨ng trëng - C¸n c©n thanh to¸n - T×nh h×nh chÝnh trÞ
S n ph m ngo i h i ạ ố
ả
ẩ
ng lai/kỳ h n
FX FUTURES/FORWARDS (h p đ ng t
ợ
ồ
ươ
ạ ): c¸c hîp ®ång
buéc bªn mua ph¶i mua vµ bªn b¸n ph¶i giao trong t¬ng lai mét khèi lîng b»ng mét lo¹i tiÒn nµo ®ã víi tû gi¸ ®îc tháa thuËn
FUTURES FORWARDS ChuÈn hãa Kh«ng ®îc chuÈn
hãa
§îc niªm yÕt trªn sµn giao dÞch C«ng cô ph¸i sinh
OTC
Xác đ nh t ị
ỷ
giá có kỳ h n b ng đi m swap ằ :
ể
ạ
n i/ngo i
ạ x 100
ộ
ể
ngo i/n i
ạ ộ = -------------------------------------------------------------------------------------
c ướ
ấ
(lãi su t ấ ngo i ạ – lãi su t ấ n iộ ) x T giáỷ Đi m Swap 360 + lãi su t trong n kỳ h n (ngày) 100
ạ
Tr¹ng th¸i ngo¹i hè i: Më
S n ph m ngo i h i ạ ố
ả
ẩ
ổ
ạ ố FX SWAPS (hoán đ i ngo i h i): • s¶n phÈm ph¸i sinh OTC • mét giao dÞch giao ngay víi tû gi¸ giao
ngay vµ mét giao dÞch kú h¹n víi tû gi¸ kú h¹n
• mét hîp ®ång swap cã thÓ bao gåm 2 hîp
®ång cã kú h¹n
Tr¹ng th¸i ngo¹i hè i: §ãng
S n ph m ngo i h i ạ ố
ả
ẩ
• FX OPTIONS (H p đ ng ngo i h i quy n ch n):
ợ ồ
ạ ố
ọ lµ c¸c hîp ®ång trao ®Æc
ề
quyÒn (quyÒn, kh«ng ph¶i lµ nghÜa vô) cho ngêi n¾m gi÷ hîp ®ång ®îc mua hay ®Æc quyÒn (quyÒn, kh«ng ph¶i lµ nghÜa vô) ®îc b¸n mét lo¹i ®ång tiÒn nhÊt ®Þnh víi møc tû gi¸ ®îc x¸c ®Þnh tríc vµo hay trong mét kho¶ng thêi gian trong t¬ng lai.
• FX Call Option (H p đ ng ngo i h i quy n ch n Mua)
ạ ố
ợ ồ
ọ
ề
: Hîp ®ång gi÷a bªn mua (bªn n¾m gi÷; tr¹ng th¸i “trêng”) vµ bªn b¸n (bªn viÕt hîp ®ång; tr¹ng th¸I “®o¶n”) trong ®ã trao cho bªn mua quyÒn, kh«ng ph¶i lµ nghÜa vô, ® îc mua mét lo¹i ®ång tiÒn nhÊt ®Þnh víi tû gi¸ ®îc cè ®Þnh vµo hay tríc mét ngµy x¸c ®Þnh trong t¬ng lai. Bªn b¸n lo¹i hîp ®ång nµy cã nghÜa vô giao lo¹i tiÒn ®· x¸c ®Þnh ®ã nÕu bªn b¸n thùc hiÖn quyÒn chän cña m×nh.
• FX Put Option (H p đ ng ngo i h i quy n ch n Bán)
ợ ồ
ạ ố
ọ
ề
: Hîp ®ång gi÷a bªn
mua vµ bªn b¸n trong ®ã bªn mua (bªn n¾m gi÷) cã quyÒn, kh«ng ph¶i lµ nghÜa vô, ®îc b¸n mét lo¹i ®ång tiÒn nhÊt ®Þnh víi tû gi¸ ® îc cè ®Þnh vµo hay tríc mét ngµy x¸c ®Þnh. BÕn b¸n lo¹i hîp ®ång nµy ph¶i thùc hiÖn nghÜa vô mua lo¹i ®ång tiÒn ®· x¸c ®Þnh ®ã nÕu bªn n¾m gi÷ (bªn mua) hîp ®ång thùc hiÖn quyÒn chän cña m×nh.
Nh ng yêu c u v t
ch c trong
ữ
ầ ề ổ ứ kinh doanh ngo i h i ạ ố
ứ
Phân tách ch c năng • Kinh doanh (FO) • Hç trî kinh doanh (BO) vµ kiÓm so¸t • KÕ to¸n vµ • Gi¸m s¸t
Nh ng yêu c u v t
ữ
ch c trong ầ ề ổ ứ kinh doanh ngo i h i ạ ố
ư
L u tr h s (k toán) ữ ồ ơ ế • theo dâi, • kú h¹n lu tr÷, • lµm râ ®iÒu kiÖn cña mçi hîp ®ång, thèng nhÊt hoµn toµn vµ ®îc ghi thµnh v¨n b¶n,
• c¸c cuéc ®µm tho¹i cña giao dÞch viªn
ph¶I ®îc ghi ©m l¹i; ®îc lu tr÷ Ýt nhÊt 3 th¸ng.
Nh ng yêu c u v t
ữ
ch c trong ầ ề ổ ứ kinh doanh ngo i h i ạ ố
ể ộ ộ
Ki m soát n i b • mét quy tr×nh kiÓm so¸t néi bé • Thêng xuyªn b¸o c¸o th«ng tin thÝch ®¸ng cho ban ®iÒu hµnh vµ H§QT • MIS (hÖ thèng th«ng tin qu¶n lý) => cã ®ñ c¸c hÖ thèng th«ng tin qu¶n lý vµ hÖ th«nga th«ng tin tµi chÝnh
Nh ng yêu c u v t
ữ
ch c trong ầ ề ổ ứ kinh doanh ngo i h i ạ ố
ể ộ ộ
Ki m toán n i b - NÕu rñi ro ng o ¹i hè i c ao => ph¶i ®-îc
kiÓm to ¸n hµng nam
- C¸c lÜnh vùc ng o ¹i hè i c Çn ®-îc kiÓm
to ¸n
- B¸o c ¸o kiÓm to ¸n ho ¹t ®é ng ng o ¹i hè i,
kiÕn ng hÞ vµ c hØnh s ö a
ạ ố ủ
ạ ộ
Giám sát ho t đ ng ngo i h i c a HĐQT và Ban đi u hành
ề
H§QT ph¶i: - HiÓu vÒ lo¹i rñi ro nµy; - ChÊp thuËn vµ theo ®Þnh kú rµ s o ¸t c¸c
chiÕn lîc, chÝnh s¸ch, h¹n møc; - Gi¸m s ¸t c¸c b¸o c¸o th«ng qua MIS; - Cung c Êp ®Çy ®ñ nguån lùc ®Ó ho¹t
®éng hµng ngµy
H th ng qu n lý r i ro
ệ ố
ủ
ả
ủ
• Nh n d ng r i ro ạ ậ • Đo l ng r i ro ủ ườ • Giám sát r i roủ • Ki m soát r i ro ủ ể
ố ầ ẩ
Các yêu c u giám sát theo tiêu chu n qu c tế
Tiêu chu n t ề ố ủ
ể ạ ủ
ẩ ố ắ ạ ỷ ể ả ủ ể ả ạ ố
i thi u v v n c a U ban Basel => bù đ p các lo i r i ro, k c r i ro ngo i ạ h i <= tr ng thái ngo i h i, k c vàng (l a ự ố ch n)ọ
Các yêu c u:ầ - ®o lêng tr¹ng th¸i cña mçi lo¹i ®ång tiÒn; - ®o lêng tr¹ng th¸i rßng cña c¸c ®ång tiÒn
kh¸c nhau
- tÝnh yªu cÇu vÒ vèn ®Ó bï ®¾p rñi ro
ngo¹i hèi
ố ầ ẩ
Các yêu c u giám sát theo tiêu chu n qu c tế
ng kh năng r i ro đ i v i m i lo i đ ng
Đo l
ố ớ ỗ ạ ồ
ủ
ả
ườ ti nề
• C¸c h xö lý ®è i víi tiÒn l·i, thu nhËp kh¸c
vµ c ¸c c hi phÝ
ng r i ro ngo i h i trong m t danh m c các
• §o l-ê ng c ¸c tr¹ng th¸i c ã kú h¹n vµ vµng • C¸c h xö lý ®è i víi c ¸c tr¹ng th¸i c ¬ c Êu Đo l ạ ố
ụ
ộ
ủ tr ng thái ngo i t
và vàng
ườ ạ
ạ ệ
ị
i Vi
Các quy đ nh v ngo i h i liên ề quan đ n qu n lý r i ro t t ệ ả
ạ ố ạ
ủ
ế
Nam
ế ị
• Quy t đ nh 1081/2002/QĐ-NHNN (07/10/2002) v tr ng thái ngo i h i ạ ố ề ạ
• Quy t đ nh 1452/2004/QĐ-NHNN (10/11 /
ế ị ề 2004) v giao d ch ngo i h i ạ ố ị
• Decision 2554/QD-NHNN (31 Dec, 2006):
Regulation on exchange rate band