Sinh 11 bài 16: Tiêu hoá ở động vật

1. Manh tràng - Manh tràng là đoạn đầu của đại tràng - Manh tràng chứa các vi sinh vật cộng sinh tiêu hoá xenlulozo và các chất dinh dưỡng trong tế bào thực vật. Các chất dinh dưỡng đơn giản được hấp thụ qua manh tràng

Thú ăn thực vật Thú ăn thịt

1. Manh tràng

Thú ăn thịt

Thú ăn thực vật

- Không phát triển

- Không có chức năng tiêu hóa thức ăn

- Rất phát triển . Có nhiều vi sinh vật cộng sinh tiêu hóa xenlulozo và các chất dinh dưỡng có trong tế bào thực vật - Các chất dinh dưỡng đơn giản được hấp thụ qua thành manh tràng

Bảng so sánh manh tràng ở thú ăn thịt và thú ăn thực vật

2. Ruột non

- Tác dụng: tiêu hoá hoá học và hấp thu các chất dinh dưỡng từ thức ăn

2. Ruột non

Thú ăn thịt

Thú ăn thực vật

- Ruột dài hơn chiều dài cơ thể gấp 3 lần để thải nhanh chóng chất thịt đang thối rữa

- Ruột dài hơn chiều dài cơ thể gấp 6 lần -Trái cây và rau cỏ phân rã chậm hơn thịt

Bảng so sánh sự khác nhau về ruột non

3. Răng

Thú ăn thực vật Thú ăn thực vật

3. Răng

Cấu tạo

Chức năng

Răng ở động vật ăn cỏ

- Răng cửa sắc nhọn - Răng nanh nhọn và dài - Răng trước hàm và răng ăn thịt lớn - Răng hàm có kích thước nhỏ

- Lấy thịt ra khỏi xương - Cắn và giữ mồi cho chặt - Cắn thịt thành các mảnh nhỏ để dễ nuốt - Ít được sử dụng

- Giữ chặt cỏ

Răng ở động vật ăn thịt

- Nghiền nát cỏ khi nhai

- Hàm trên có tấm sừng - Răng nanh giống răng cửa. Khi ăn cỏ, các răng này tì lên tấm sừng ở hàm trên - Răng trước hàm và răng hàm phát triển có nhiều gờ cứng

Bảng so sánh sự khác nhau về răng ở động vật ăn cỏ và động vặt ăn thịt

4. Dạ dày a. Dạ dày ở thú ăn thực vật

- Dạ dày của thú ăn thực vật có thể là dạ dày một túi hoặc dạ dày nhiều túi

VD: dạ dày thỏ, ngựa,… là dạ dày đơn; dạ dày trầu, bò,… là dạ dày nhiều túi - Dạ dày có 1 túi: dạ dày có

một túi lớn, chủ yếu để chứa thức ăn. Có một ngăn chứa thức ăn tiêu hóa cơ học và tiêu hóa hóa học

Dạ dày và ruột thỏ

4. Dạ dày a. Dạ dày ở thú ăn thực vật - Dạ dày nhiều túi gồm: + Dạ cỏ + Dạ tổ ong + Dạ lá sách + Dạ múi khế

CÁC TÚI DẠ

CHỨC NĂNG

Dạ cỏ

- Có rất nhiều vi sinh vật tiêu hóa xenlulozo và các chất dinh dưỡng khác - Dùng để dự trữ, làm mềm thức ăn khô và lên men

Dạ tổ ong

Giúp đưa thức ăn lên miệng để nhai lại

Dạ lá sách

Dạ múi khế

Giúp hấp thụ lại nước

Tiết ra pepsin và HCl để tiêu hóa protein có trong cỏ và vi sinh vật từ dạ cỏ xuống

4. Dạ dày b. Dạ dày ở thú ăn thịt

- Dạ dày của động vật ăn thịt chỉ

-

có một loại là dạ dày đơn Cấu tạo: là một túi lớn không có ngăn

- Thức ăn vào dạ dày được tiêu

hóa cơ học và tiêu hóa hóa học như ở trong dạ dày người ( dạ dày co bóp làm nhuyễn thức ăn và làm thức ăn trộn đều với dịnh vị. Enzim pepsin thủy phân protein thành peptit)