Bài giảng Sử dụng glucocorticoid trong điều trị

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:100

Thêm vào BST

Báo xấu

2
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Sử dụng glucocorticoid trong điều trị, được biên soạn với mục tiêu giúp các bạn học có thể vận dụng được các nguyên tắc cơ bản về sử dụng glucocorticoid (GC) trong thực hành lâm sàng; Áp dụng được các biện pháp phù hợp nhằm giám sát và quản lý các tác dụng không mong muốn (TDKMM) điển hình của GC trong thực hành lâm sàng;...Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Sử dụng glucocorticoid trong điều trị

SỬ DỤNG GLUCOCORTICOID TRONG ĐIỀU TRỊ Bộ môn Dược lâm sàng - Đại học Dược Hà Nội Tháng 5 - 2022 1
MỤC TIÊU HỌC TẬP 1. Vận dụng được các nguyên tắc cơ bản về sử dụng glucocorticoid (GC) trong thực hành lâm sàng. 2. Áp dụng được các biện pháp phù hợp nhằm giám sát và quản lý các tác dụng không mong muốn (TDKMM) điển hình của GC trong thực hành lâm sàng. 2
TÀI LIỆU HỌC TẬP 1. Bộ Y tế (2011), Dược lâm sàng, NXB Y học 2. Handout bài giảng “Sử dụng glucocorticoid trong điều trị” TÀI LIỆU THAM KHẢO
NỘI DUNG 1. Nguyên tắc cơ bản về sử dụng GC + Cân nhắc lợi ích - nguy cơ trước khi bắt đầu điều trị GC + Khi có chỉ định dùng GC - Lựa chọn loại GC - Lựa chọn liều dùng, đường dùng - Lựa chọn thời điểm dùng và nhịp đưa thuốc - Ngừng GC 2. Giám sát và quản lý TDKMM điển hình của GC + Nguyên tắc và các biện pháp chung trong giám sát và quản lý TDKMM + Các biện pháp phù hợp nhằm quản lý TDKMM ức chế trục HPA, loét dạ dày, loãng xương khi sử dụng GC, một số ADR của đường dùng tại chỗ 4
NỘI DUNG 1. Nguyên tắc cơ bản về sử dụng GC + Cân nhắc lợi ích - nguy cơ trước khi bắt đầu điều trị GC + Khi có chỉ định dùng GC - Lựa chọn loại GC - Lựa chọn liều dùng, đường dùng - Lựa chọn thời điểm dùng và nhịp đưa thuốc - Ngừng GC 2. Giám sát và quản lý TDKMM điển hình của GC + Nguyên tắc và các biện pháp chung trong giám sát và quản lý TDKMM + Các biện pháp phù hợp nhằm quản lý TDKMM ức chế trục HPA, loét dạ dày, loãng xương khi sử dụng GC, một số ADR của đường dùng tại chỗ 5
NGUYÊN TẮC CƠ BẢN VỀ SỬ DỤNG GC • Cân nhắc lợi ích – nguy cơ trước khi quyết định bắt đầu điều trị bằng glucocorticoid TDKMM Tác dụng của GC của GC 6
NGUYÊN TẮC CƠ BẢN VỀ SỬ DỤNG GC Các ứng dụng lâm sàng phổ biến của GC toàn thân Hô hấp và dị ứng Tiêu hóa Da liễu Huyết học Nội tiết Khớp/Miễn dịch Tiêu hóa Nhãn khoa 7
Các ứng dụng lâm sàng phổ biến của GC toàn thân Cơn hen cấp từ trung bình đến nặng Dị ứng và hô Đợt cấp của bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) hấp Viêm mũi dị ứng Viêm da dị ứng Mề đay/ phù mạch Sốc phản vệ Dị ứng thuốc và thực phẩm Polyp mũi Viêm phổi quá mẫn Viêm phổi tăng bạch cầu eosin cấp và mạn tính Bệnh phổi kẽ Bệnh bọng nước tự miễn Pemphigus vulgaris Da liễu Viêm da tiếp xúc cấp, nặng Suy thượng thận Nội tiết Tăng sản thượng thận bẩm sinh Viêm loét đại tràng Tiêu hóa Bệnh Crohn Viêm gan tự miễn Dora liu, 2013, A practical guide to the monitoring and management of the complications of systemic corticosteroid therapy 8
Các ứng dụng lâm sàng phổ biến của GC toàn thân Ung thư hạch bạch huyết/ Bệnh bạch cầu Huyết học Thiếu máu tan máu Xuất huyết giảm tiểu cầu tự phát Viêm khớp dạng thấp Khớp/Miễn dịch Lupus ban đỏ hệ thống Đau da cơ do thấp khớp Viêm đa cơ/ viêm da cơ Viêm nút quanh động mạch Nhãn khoa Viêm màng bồ đào Viêm giác mạc - kết mạc Khác Đa xơ cứng Cấy ghép cơ quan Hội chứng thận hư Viêm gan mạn tính thời kì hoạt động Phù não Dora liu, 2013, A practical guide to the monitoring and management of the complications of systemic corticosteroid therapy 9
Do thuốc có rất nhiều tác dụng → dễ bị lạm dụng Lợi ích/nguy cơ 10
Nghiên cứu phối hợp bộ môn Dược lâm sàng, ĐH Dược Hà Nội và khoa Dược, BV Mắt Trung Ương 2019 PHỎNG VẤN: 827 BN chờ khám tại Khoa khám bệnh của BV Mắt TƯ từ ngày 1/3/2019 - 5/4/2019 về thói quen dùng thuốc nhỏ mắt. 153/ 827 (18,5%) BN cho biết đã từng sử dụng thuốc nhỏ mắt/ tra mắt chứa corticoid KẾT QUẢ ĐÁNG LƯU Ý - 47,7% dùng thuốc không đơn, trong đó 21,9% dùng với mục đích rửa mắt, dưỡng mắt - 60,9% dùng thuốc nhỏ mắt có chứa GC phối hợp với KS - 89,5% không biết thuốc mình đang dùng có chứa GC, 96,1% không biết bất kỳ ADR nào của GC - Khoảng 80% dùng thuốc trên 1 tuần, 15% dùng thuốc trên 4 tuần Đặc biệt 43 BN (28,1%) có đục thuỷ tinh thể 14 BN (9,2%) có glaucom/nghi nghờ glaucom – 4 BN sau đó được xác định glaucom liên quan đến dùng GC Khoá luận tốt nghiệp của sinh viên Điều Minh Châu (K70, ĐH Dược HN) Đề tài cơ sở của khoa Dược bệnh viện Mắt Trung Ương – phối hợp BM Dược lâm sàng, ĐH Dược Hà Nội Báo cáo khoa học của nhóm nghiên cứu tại 3rd Asean PharmNet 2019, Indonesia và tại Hội nghị ngành Nhãn khoa Việt Nam 2019 (giải Nhất)
Td chống Tác dụng viêm, UCMD TD trên trên chuyển tạo máu hóa TD trên TD trên xương mắt Glucocorticoid TD trên TD trên tăng da trưởng TD trên TD trên TD trên TD trên nội tiết tim mạch tiêu hóa tâm thần 12
TÌNH HUỐNG 1 Ca lâm sàng: Bệnh nhi 4 tháng tuổi, nặng 6,5 kg nhập viện do sốt, ho, khò khè, khó thở, thở nhanh co lõm ngực. Bệnh nhi được chẩn đoán viêm tiểu phế quản. Bệnh nhi được bác sĩ kê đơn các thuốc: 1. Ceftriaxon 500 mg × 1/2 lọ TMC/5 phút × 1 lần 2. Salbutamol 2,5 mg × 1 ống khí dung × 2 lần (S, C) 3. Budesonid 0,5 mg × 1 ống khí dung × 2 lần (S,C) Nhận xét về việc sử dụng corticoid trong trường hợp này? 13
TÌNH HUỐNG 1 14
TÌNH HUỐNG 1 15
TÌNH HUỐNG 1 PHÁC ĐỒ ĐIỀU TRỊ BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG 1 VIÊM TIỂU PHẾ QUẢN 4. Điều trị các trường hợp nặng nhập viện e. Corticoids: • Không chỉ định rộng rãi Corticoids trong mọi trường hợp • Chỉ chỉ định trong trường hợp nghi ngờ suyễn hoặc trong trường hợp có suy hô hấp. • Liều lượng: Prednison: 1-2 mg/kg/ngày (bệnh nhi còn uống được) Hydrocortison: 5 mg/kg/lần (TMC) mỗi 6 giờ Dexamethason: 0,15 mg/ kg/lần mỗi 6-8 giờ • Các loại Corticoids khí dung chưa được khuyến cáo sử dụng 16
TÌNH HUỐNG 1 17
TÌNH HUỐNG 2 Vai trò của Corticoid trong điều trị Viêm đường hô hấp cấp do SARS-CoV-2? 18
TÌNH HUỐNG 2 19
TÌNH HUỐNG 2 20