Bài giảng Thương mại điện tử căn bản: Chương 4 - Vũ Thị Hải Lý

Chương này giới thiệu về mô hình kinh doanh trong thương mại điện tử (TMĐT), bao gồm các mô hình kinh doanh đặc trưng của TMĐT, các mô hình kinh doanh chủ yếu trong TMĐT B2B và B2C, cùng với khái niệm và các nhân tố cơ bản của mô hình kinh doanh TMĐT.

Bài giảng này cung cấp cái nhìn tổng quan về các mô hình kinh doanh trong TMĐT, giúp người học hiểu rõ hơn về cách thức các doanh nghiệp tạo ra giá trị và lợi nhuận trong môi trường trực tuyến.

Chương này đi sâu vào các khía cạnh khác nhau của mô hình kinh doanh trong TMĐT.

1. **Khái niệm và các yếu tố cơ bản của mô hình kinh doanh TMĐT:**
* Mô hình kinh doanh TMĐT được định nghĩa là mô hình kinh doanh khai thác và tận dụng những đặc trưng riêng có của Internet và Web để tiến hành các hoạt động kinh doanh.
* Các yếu tố cơ bản bao gồm mục tiêu giá trị (tại sao khách hàng mua hàng của doanh nghiệp), mô hình doanh thu (cách doanh nghiệp tạo ra lợi nhuận), cơ hội thị trường, môi trường cạnh tranh, lợi thế cạnh tranh, chiến lược thị trường, sự phát triển của tổ chức và đội ngũ quản trị.
2. **Mô hình doanh thu:**
* Các mô hình doanh thu phổ biến bao gồm quảng cáo, liên kết, đăng ký, phí giao dịch và bán hàng.
* Mỗi mô hình có cách thức tạo doanh thu riêng, ví dụ như mô hình quảng cáo thu phí từ các đối tượng quảng cáo trên website, mô hình liên kết nhận phí giới thiệu khách hàng, mô hình đăng ký thu phí truy cập nội dung, mô hình phí giao dịch thu phí từ các giao dịch thực hiện trên website, và mô hình bán hàng thu doanh thu từ việc bán hàng hóa, dịch vụ.
3. **Các mô hình kinh doanh chủ yếu trong TMĐT B2C:**
* Bao gồm cổng thông tin, nhà bán lẻ điện tử, nhà cung cấp nội dung, nhà trung gian giao dịch, nhà tạo thị trường, nhà cung cấp dịch vụ và nhà cung cấp cộng đồng.
* Mỗi mô hình có đặc điểm và cách thức hoạt động riêng, ví dụ như cổng thông tin cung cấp dịch vụ trọn gói, nhà bán lẻ điện tử là phiên bản trực tuyến của cửa hàng bán lẻ, nhà cung cấp nội dung cung cấp thông tin và giải trí trực tuyến, nhà trung gian giao dịch cung cấp bộ xử lý giao dịch trực tuyến, nhà tạo thị trường kết nối người mua và người bán, nhà cung cấp dịch vụ cung cấp dịch vụ cho khách hàng cá nhân và nhà cung cấp cộng đồng tạo ra nơi chia sẻ kinh nghiệm và thảo luận.
4. **Các mô hình kinh doanh chủ yếu trong TMĐT B2B:**
* Bao gồm sàn giao dịch điện tử, nhà phân phối điện tử, nhà cung cấp dịch vụ, nhà môi giới giao dịch và trung gian thông tin.
* Mỗi mô hình có vai trò và cách thức hoạt động riêng trong chuỗi cung ứng B2B.
5. **Các yếu tố ảnh hưởng đến thành công của mô hình kinh doanh TMĐT:**
* Bao gồm lợi thế cạnh tranh, chiến lược thị trường, sự phát triển của tổ chức và đội ngũ quản trị.