Bài giảng môn Tư tưởng Hồ Chí Minh - Chương 4: Tư tưởng Hồ Chí Minh về Đảng cộng sản Việt Nam

28-Mar-20

NỘI DUNG CHƯƠNG

I. QUAN NIỆM CỦA HỒ CHÍ MINH VỀ VAI TRÒ VÀ BẢN CHẤT CỦA ĐCSVN

II. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ XÂY DỰNG ĐCSVN TRONG SẠCH, VỮNG MẠNH

CHƯƠNG IV: TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM

KẾT LUẬN

1. Sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam

I. QUAN NIỆM CỦA HỒ CHÍ MINH VỀ VAI TRÒ VÀ BẢN CHẤT CỦA ĐCSVN

- Theo Lênin: ĐCS là sự kết hợp giữa hai yếu tố

1. Về sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam

Chủ nghĩa Mác + phong trào công nhân

2. Vai trò của Đảng Cộng sản Việt Nam

3. Bản chất của Đảng Cộng sản Việt Nam

+

4. Quan niệm về Đảng Cộng sản Việt Nam cầm quyền

1. Sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam

HCM nêu thêm yếu tố PTYN vào quá trình

- Theo Hồ Chí Minh:

thành lập ĐCSVN vì:

Phong trào yêu nước có vị trí, vai trò cực kỳ to lớn trong quá trình phát triển của dân tộc Việt Nam

Phong trào công nhân kết hợp được với phong trào yêu nước bởi vì hai phong trào đó đều có mục tiêu chung

Phong trào nông dân kết hợp với phong trào công nhân

Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời ngày 3/2/1930 là sản phẩm kết hợp của chủ nghĩa Mác - Lênin với phong trào công nhân và phong trào yêu nước

Phong trào yêu nước của trí thức Việt Nam là nhân tố quan trọng thúc đẩy sự kết hợp các yếu tố cho sự ra đời của ĐCSVN

1 28-Mar-20

2. Vai trò của Đảng Cộng sản Việt Nam

3. Bản chất của Đảng Cộng sản Việt Nam

Đề ra đường lối, phương châm, phương pháp CM đúng đắn

Từ sứ mệnh lịch sử của GCCNVN

Giáo dục, tuyên truyền, giác ngộ dân chúng để thức tỉnh họ

Cơ sở khẳng định

Tập hợp, tổ chức và đoàn kết ND thành một đội quân thật mạnh

Nền tảng lý luận và tư tưởng của Đảng là chủ nghĩa Mác - Lênin, mục tiêu của Đảng cần đạt tới là CNCS

ĐCSVN là Đảng của GCCN, đội tiên phong của GCCN, mang bản chất GCCN

Sự ra đời, tồn tại và phát triển của ĐCSVN phù hợp với quy luật phát triển của xã hội Việt Nam

Đảng tuân thủ một cách nghiêm túc, chặt chẽ những nguyên tắc xây dựng đảng kiểu mới của GCVS

Vai trò lãnh đạo của Đảng đã được thực tế lịch sử chứng minh, không có một tổ chức chính trị nào có thể thay thế được

3. Bản chất của Đảng Cộng sản Việt Nam

4. Quan niệm về ĐCSVN cầm quyền

Lợi ích cơ bản của GCCN, của NDLĐ và của toàn DT là một

Cơ sở khẳng định

Trong thành phần của Đảng, ngoài CN còn có những người ưu tú thuộc GCND, tầng lớp trí thức và các thành phần khác

a) Đảng lãnh đạo nhân dân giành chính quyền, trở thành Đảng cầm quyền

Đảng không những là Đảng của GCCN mà còn là Đảng của NDLĐ và của toàn DT

Sức mạnh của Đảng không chỉ bắt nguồn từ GCCN mà còn bắt nguồn từ các tầng lớp NDLĐ khác

- ĐCSVN “tận tâm”, “tận lực”, “phụng sự” và “trung thành” với lợi ích của dân tộc. Đảng dìu dắt, lãnh đạo CMVN, xứng đáng trở thành Đảng cầm quyền. - Đảng đã lãnh đạo toàn thể dân tộc giành chính quyền, thành lập nước VNDCCH (2/9/1945). Đó cũng là thời điểm ĐCSVN trở thành Đảng cầm quyền.

4. Quan niệm về ĐCSVN cầm quyền

b) Quan niệm của HCM về Đảng cầm quyền

Mục đích, lý tưởng của Đảng cầm quyền

Khái niệm “Đảng cầm quyền”

- Khái niệm “Đảng cầm quyền”: Đảng tiếp tục lãnh đạo sự nghiệp CM trong điều kiện Đảng đã lãnh đạo quần chúng nhân dân giành được quyền lực nhà nước và Đảng trực tiếp lãnh đạo bộ máy NN đó để tiếp tục hoàn thành sự nghiệp ĐLDT, dân chủ và CNXH. - Mục đích, lý tưởng của Đảng cầm quyền: Đảng ta không có lợi ích nào khác ngoài lợi ích của Tổ quốc, của nhân dân.

Đảng cầm quyền, dân là chủ

Đảng cầm quyền vừa là người lãnh đạo, vừa là người đầy tớ trung thành của nhân dân

b) Quan niệm của HCM về Đảng cầm quyền

2 28-Mar-20

4. Quan niệm về ĐCSVN cầm quyền

II. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ XÂY DỰNG ĐCSVN TRONG SẠCH, VỮNG MẠNH

1. Xây dựng Đảng - quy luật tồn tại và phát triển của Đảng

2. Nội dung công tác xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam

- Đảng cầm quyền vừa là người lãnh đạo, vừa là người đầy tớ trung thành của nhân dân. + Đảng cầm quyền là người lãnh đạo. + Đảng cầm quyền là người đầy tớ trung thành của nhân dân. + Hai khái niệm “người lãnh đạo”, “người đầy tớ” tuy khác nhau nhưng gắn bó thống nhất trong mối quan hệ biện chứng với nhau. - Đảng cầm quyền, dân là chủ. + Đảng lãnh đạo cách mạng là để thiết lập và củng cố quyền làm chủ của nhân dân. + Dân muốn làm chủ thực sự thì phải đi theo Đảng. Mỗi người dân phải biết lợi ích và bổn phận của mình là tham gia vào xây dựng chính quyền.

b) Quan niệm của HCM về Đảng cầm quyền

1. Xây dựng Đảng - quy luật tồn tại và phát triển của Đảng

2. Nội dung công tác xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam

Xây dựng, chỉnh đốn Đảng là một nhiệm vụ tất yếu, thường xuyên, vừa cấp bách, vừa lâu dài

a) Xây dựng Đảng về tư tưởng, lý luận

Xây dựng, chỉnh đốn Đảng bị chế định bởi quá trình phát triển liên tục của sự nghiệp cách mạng do Đảng lãnh đạo

Tính tất yếu khách quan của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng dựa trên các căn cứ:

Do ảnh hưởng, tác động của MTXH, các QHXH đến cán bộ, đảng viên và tổ chức Đảng

Chủ nghĩa Mác - Lênin trở thành cái cốt, trở thành nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho mọi hành động của Đảng Cộng sản Việt Nam

XDĐ là cơ hội để mỗi cán bộ, đảng viên tự rèn luyện, giáo dục và tu dưỡng tốt hơn

Khi trở thành Đảng cầm quyền, việc XDĐ phải tiến hành thường xuyên hơn vì bản thân quyền lực mang tính hai mặt 15

Những điểm lưu ý trong việc tiếp nhận và vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin

2. Nội dung công tác xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam

c) Xây dựng Đảng về tổ chức, bộ máy, công tác cán bộ

b) Xây dựng Đảng về chính trị

Xây dựng Đảng về tổ chức Bao gồm nhiều nội dung: xây dựng đường lối chính trị, bảo vệ chính trị, xây dựng và thực hiện nghị quyết, xây dựng và phát triển hệ tư tưởng, chính trị,...

Các nguyên tắc tổ chức sinh hoạt Đảng

Đường lối chính trị là một vấn đề cốt tử trong sự tồn tại và phát triển của Đảng.

Những điểm lưu ý trong xây dựng Đảng về chính trị

Cán bộ, công tác cán bộ của Đảng

3 28-Mar-20

2. Nội dung công tác xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam

c) Xây dựng Đảng về tổ chức, bộ máy, công tác cán bộ

* Xây dựng Đảng về tổ chức:

* Các nguyên tắc tổ chức sinh hoạt đảng

Sức mạnh của Đảng bắt nguồn từ tổ chức. ĐCSVN được tổ chức theo một hệ thống từ trung ương đến cơ sở rất chặt chẽ và có tính kỷ luật cao

Tự phê bình và phê bình

Kỷ luật nghiêm minh, tự giác

Tập trung dân chủ

Đoàn kết thống nhất trong Đảng

Tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách

Trong hệ thống tổ chức của đảng, Hồ Chí Minh rất coi trọng vai trò của chi bộ

2. Nội dung công tác xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam

Là nguyên tắc lãnh đạo của Đảng Là nguyên tắc tổ chức cơ bản của Đảng

Tập trung: là sự thống nhất về tư tưởng, tổ chức và hành động. Thiểu số phải phục tùng đa số, cấp dưới phải phục tùng cấp trên và các đảng viên phải chấp hành nghị quyết của Đảng Tập thể lãnh đạo vì: một người dù khôn ngoan tài giỏi mấy cũng không thể trông thấy và xem xét được tất cả mọi mặt của một vấn đề. Nhiều người thì nhiều kinh nghiệm, người thì thấy rõ mặt này, người thì thấy rõ mặt khác của vấn đề đó

Tập trung dân chủ

Tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách

Cá nhân phụ trách vì: như thế mới có chuyên trách, công việc mới chạy Dân chủ: là đối với mọi vấn đề, mọi người được quyền tự do bày tỏ ý kiến của mình, góp phần tìm ra chân lý

Mối quan hệ: khắng khít, là hai vế của một nguyên tắc. TT trên nền tảng của DC, DC dưới sự chỉ đạo của TT Cần khắc phục tệ độc đoán chuyên quyền, đồng thời phải chống lại tình trạng dựa dẫm tập thể, không dám quyết đoán, không dám chịu trách nhiệm

2. Nội dung công tác xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam

Sức mạnh của Đảng và của mỗi đảng viên bắt nguồn từ ý thức tổ chức kỷ luật nghiêm minh, tự giác Là nguyên tắc sinh hoạt của Đảng, là luật phát triển Đảng

Tính nghiêm minh: đòi hỏi tất cả mọi tổ chức đảng, mọi đảng viên đều phải bình đẳng trước Điều lệ Đảng, trước pháp luật của NN, trước mọi quyết định của Đảng Mục đích: làm cho cán bộ, đảng viên phát huy được ưu điểm, khắc phục hạn chế, vươn tới chân, thiện, mỹ

Tự phê bình và phê bình

Kỷ luật nghiêm minh, tự giác

Tính tự giác: mọi cán bộ, đảng viên và tổ chức của Đảng tự nguyện phấn đấu cho lý tưởng CSCN

Thái độ, phương pháp: phải tiến hành thường xuyên như rửa mặt hàng ngày; phải thẳng thắn, chân thành, trung thực, không nể nang, không giấu giếm, không thêm bớt khuyết điểm; phải có tình thương yêu lẫn nhau. Tính nghiêm minh, tự giác đòi hỏi đảng viên phải gương mẫu trong cuộc sống, công tác

4 28-Mar-20

2. Nội dung công tác xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam

Là nguồn gốc tạo nên sức mạnh cho Đảng

c) Xây dựng Đảng về tổ chức, bộ máy, công tác cán bộ * Cán bộ, công tác cán bộ của Đảng

Vị trí, vai trò của cán bộ: là cái dây chuyền của bộ máy, muôn việc thành công hay thất bại là do cán bộ tốt hay kém

Phải dựa trên cơ sở lý luận của Đảng là CN Mác - Lênin; cương lĩnh, điều lệ Đảng; đường lối, quan điểm của Đảng; nghị quyết của tổ chức các cấp

Đoàn kết thống nhất trong Đảng

Công tác cán bộ là công tác gốc của Đảng, bao hàm các mắt khâu liên hoàn: tuyển chọn cán bộ; đào tạo, huấn luyện, bồi dưỡng cán bộ; đánh giá đúng cán bộ; ... Biện pháp: phải thực hành dân chủ rộng rãi, thường xuyên và nghiêm chỉnh tự phê bình và phê bình, thường xuyên tu dưỡng đạo đức cách mạng, chống CNCN, phải sống với nhau có tình, có nghĩa

2. Nội dung công tác xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam

KẾT LUẬN

Quán triệt tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng ta cần phải đẩy mạnh hơn nữa công tác xây đựng Đảng trên tất cả các mặt sau:

d) Xây dựng Đảng về đạo đức

Đạo đức tạo nên uy tín, sức mạnh của Đảng, giúp Đảng đủ tư cách lãnh đạo, hướng dẫn quần chúng nhân dân Công tác xây dựng Đảng

Đạo đức của Đảng ta là đạo đức mới, đạo đức cách mạng, đạo đức cộng sản chủ nghĩa mà nội dung cốt lõi là chủ nghĩa nhân đạo chiến đấu

Về tổ chức Về tư tưởng Về chính trị Về đạo đức, lối sống Giáo dục đạo đức cách mạng là một nội dung quan trọng trong việc tu dưỡng, rèn luyện cán bộ, đảng viên nhằm làm cho Đảng luôn luôn thật sự trong sạch

KẾT LUẬN

Về chính trị

Về tư tưởng

Xây dựng đường lối chính trị đúng đắn, bản lĩnh chính trị vững vàng trong mọi tình huống phức tạp, bước ngoặt hiểm nghèo, mọi giai đoạn cách mạng khác nhau Tư tưởng cách mạng triệt để, tư tưởng cách mạng tiến công, chống chủ nghĩa cơ hội, xét lại, giáo điều, bảo thủ

Trên cơ sở kiên định mục tiêu ĐLDT và CNXH, Đảng biết tập trung giành thắng lợi cho từng bước đi lên của cách mạng Trên nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng kế thừa và phát huy những truyền thống tốt đẹp của dân tộc, thâu hái tinh hoa văn hóa nhân loại Có đường lối cứng rắn về chiến lược, mềm dẻo về sách lược, linh hoạt về biện pháp đấu tranh,...

5 28-Mar-20

KẾT LUẬN

Về tổ chức

Về đạo đức, lối sống

Là tổ chức chính trị trong sạch, vững mạnh; một tổ chức chiến đấu kiên cường với các nguyên tắc nền móng được tuân thủ nghiêm ngặt để khi hành động thì muôn người như một. Cán bộ, đảng viên coi trọng việc tu dưỡng đạo đức, nâng cao năng lực, gắn bó máu thịt với nhân dân, dám hy sinh xả thân vì sự nghiệp cách mạng.

Không ngừng học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh để không ngừng hoàn thiện nhân cách, giành được niềm tin yêu trọn vẹn của nhân dân. Là một tổ chức trọng chất lượng hơn số lượng, lấy việc nâng cao vai trò lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, là nhiệm vụ thường xuyên của mỗi cán bộ, đảng viên và của toàn Đảng.