13 bài học dạy con dành cho bố mẹ
trong năm 2014
Bạn có thể nghi ngờ rất nhiều điều nhưng có một điều bạn không bao giờ
được nghi ngờ đó là : “Bạn không hoàn hảo”. Điều đó có nghĩa là không
ai có thể quan tâm chăm sóc, hiểu con và có những trải nghiệm đặc biệt
theo cách mà bạn đang làm.
Làm cha mẹ có nghĩa là bạn sẽ có những khoảnh khắc tuyệt vời. Ảnh minh
họa: Internet
1. Sẽ có lúc bạn bế tắc nhưng hãy rộng lượng với bản thân
Với những đứa con lúc nào cũng thay đổi, đôi khi chỉ trong vòng vài giờ,
thậm chí vài phút, vài giây, bạn có thể biến thành những ông bố, bà mẹ khác
nhau mỗi ngày. Bạn sẽ có những ngày, những giây phút vui vẻ và cả những
ngày, những giây phút tồi tệ. Bạn cũng sẽ có cả những lựa chọn tốt và những
quyết định chưa được tốt cho lắm. Bạn cũng có thể sẽ làm một vài điều chưa
đúng, hoặc rất nhiều điều sai trong việc nuôi dạy con. Nhưng hãy rộng lượng
với chính mình bởi vì các con bạn luôn yêu thương và cần bạn cho dù điều gì
xảy ra đi nữa.
2. Thể nào bạn cũng sẽ làm điều gì đó sai - vì thế đừng lo lắng gì về
chuyện đó
Làm cha mẹ có nghĩa là bạn sẽ có những khoảnh khắc tuyệt vời – nhưng
chúng chỉ diễn ra khi bạn được ngồi một mình thảnh thơi trong… nhà vệ
sinh. Thời gian còn lại là sẽ là những khoảnh khắc lộn xộn cả về thể chất và
tinh thần. Không phải mọi trải nghiệm nuôi dạy con đều đẹp đẽ. Đó là điều
hết sức bình thường.
3. Dù bạn lựa chọn cho con ăn theo cách nào thì chúng tôi cũng ủng hộ
bạn
Mỗi chúng ta – những người đang làm cha mẹ có thể có những cách cho con
ăn khác nhau nhưng hơn hết chúng ta đang cho con ăn với tất cả tình yêu và
chúng ta đã cố gắng lựa chọn những cách phù hợp với hoàn cảnh cá nhân và
sự lựa chọn của mình.
4. Hãy để đứa con 3 tuổi của bạn được trèo cây và đứa 5 tuổi được cầm
dao
Trẻ con có thể học được nhiều thứ từ những điều mà cha mẹ lo sợ như trèo
cao, chơi với nước, trèo lên cây, sử dụng những vật dụng sắc nhọn… Bản
năng của chúng ta – những người làm cha mẹ là cố gắng bảo vệ để con được
an toàn. Nhưng cách bảo vệ an toàn quan trọng nhất bạn có thể mang lại cho
con là hãy để chúng được cọ xát với những rủi ro.
5. Đừng cướp mất tuổi thơ của con
Mọi đứa trẻ đều có thể học đi, học nói, học đọc và học cách làm toán theo
cách riêng của mình, đừng bao giờ “giục giã” tuổi thơ của con. Điều đó
không liên quan gì đến việc trẻ sẽ nói, đi và đọc tốt hơn.
6. Đôi khi bạn cũng cần học cách sống chậm
Đừng bao giờ nói với con câu: “Nhanh lên! Chúng ta không có thời gian để
làm việc đó". Vì câu nói đó có nghĩa là “bạn đang không có thời gian để
sống”. Hãy sống chậm, vui vẻ tận hưởng những niềm vui bé nhỏ đơn giản
của cuộc sống. Vì như vậy, bạn và con đang thực sự sống.
7. Để trẻ được lựa chọn, quyết định
Trẻ em ngày nay thường ít được kiểm soát cuộc sống của mình. Chúng liên
tục được bảo sẽ đi đâu, làm gì và ăn gì. Ít kiểm soát cuộc sống của con sẽ
mang lại hạnh phúc cho con. Hãy để trẻ có quyền được lựa chọn và quyết
định. Hãy cho phép con được chọn những thức ăn chúng muốn trong bữa tối,
hãy hỏi con lớp học nào con muốn tham gia... Hãy cho con cơ hội để đưa ra
những quyết định và tất cả những gì bạn nhận được là những nụ cười hạnh
phúc.
8. Quan tâm đến con
Nếu bạn thực sự sống cùng con mình, chính các con sẽ dạy cho bạn biết cách
để cười to thoải mái, làm thế nào để yêu thương một cách sâu sắc và làm thế
nào để sống thực sự.
9. Thoải mái với những câu trả lời “Không”
Gia đình là nơi đầu tiên an toàn và ủng hộ để chúng ta học cách nói “không".
Nếu chúng ta không học cách nói “không” ở gia đình chúng ra sẽ không biết
cách nói “không” ở bất cứ đâu. Nếu những đứa trẻ của bạn không thể nói
“không” với bố mẹ, chúng sẽ không biết cách nói “không” với bất kì ai.
10. Dạy con như lúc có người lạ ở trong nhà
Hãy dạy con như thể lúc nào cũng có người lạ ở trong nhà. Các con của bạn
sẽ được nhận sự kiên nhẫn, dịu dàng của bạn mọi lúc mọi nơi.
11. Nói chuyện với con trai về mọi thứ
Hãy để con nói chuyện với bạn về bạn gái, bạn bè, về trường học. Hãy lắng
nghe con, hãy đặt câu hỏi, chia sẻ cùng con những ước mơ, hy vọng và
những mối quan tâm khác. Đừng chỉ là bố mẹ của con, bạn hãy là người bạn
thân thiết của chúng.
12. Nói chuyện với con về sex
Khi bạn không muốn con gái là nạn nhân của yêu râu xanh, hãy nói chuyện
với con từ sớm. Điều này thực sự khó khăn, nhưng nói chuyện với con trai để
con trở thành thủ phạm còn khó khăn hơn rất nhiều. Nhưng dù thế nào bạn
cũng cần phải nói chuyện một cách cởi mở với con về sex.
13. Nên ghi lại những khoảnh khắc bên các con
Việc chụp ảnh không chỉ là dành cho các con mà bạn cần làm cho cả chính
mình nữa. Những bức ảnh sẽ nói lên những lúc bạn và các con cùng cười,
cùng thể hiện tình yêu, những lúc trải nghiệm, khám phá và cả những lúc cảm
thấy buồn…
13. Và cuối cùng, bạn là một ông bố bà mẹ tốt hơn bạn nghĩ
Bạn có thể nghi ngờ rất nhiều điều nhưng có một điều bạn không bao giờ
được nghi ngờ đó là: “Bạn không hoàn hảo”. Điều này hết sức bình thường.
Những đứa trẻ của bạn cũng vậy. Điều đó có nghĩa là không ai có thể quan
tâm chăm sóc, hiểu con như cách bạn đang làm.
8 sai lầm dạy con cha mẹ thường mắc phải
(YTT) - Tôn thờ con cái, sống vì con... là những sai lầm dạy con mà các
bậc cha mẹ thường mắc phải, trong đó có tôi.
Ảnh minh họa: Internet
Khi bắt đầu làm mẹ, tôi nhận được rất nhiều lời khuyên về những sai lầm
dạy con cách yêu thương và nuôi dạy con cái. Tuy nhiên, chỉ đến vài năm
trước, tôi mới nhận ra rằng yêu thương thực sự là mong muốn những điều tốt
đẹp nhất cho chúng về lâu dài.
Vào những ngày này, tôi suy nghĩ khá nhiều về khái niệm “tương lai lâu dài”.
Tôi nghĩ về con người mà sau này tôi mong con mình sẽ trở thành và tự hỏi
bản thân rằng: “Giờ mình có thể làm gì để thúc đẩy điều đó?” Suy nghĩ cẩn
trọng về tương lai của con cái đã thay đổi cách tôi nuôi dạy con, bởi những
điều khiến con hạnh phúc khi chúng 10 hay 15 tuổi hoàn toàn khác với những
điều khiến chúng hạnh phúc vào năm 25, 30, 40 tuổi hoặc nhiều hơn thế nữa.
Trước đó, tôi đọc được những bài báo rất thú vị về việc ngày càng có nhiều
thanh niên ở độ tuổi 20 cảm thấy chán nản với cuộc sống và không biết tại
sao lại như vậy. Những chàng trai, cô gái này nói rằng họ có một tuổi thơ
tuyệt vời. Họ chưa từng trải qua bi kịch hay phải hứng chịu bất cứ cảm xúc
tiêu cực nào. Nhưng vì một lý do nào đó, đến giờ họ vẫn không hạnh phúc.
Một lý do được đưa ra là các bậc cha mẹ ngày nay giúp đỡ con cái quá nhiều.
Chúng ta không muốn con vấp ngã, do đó thay vì để con có những trải
nghiệm, chúng ta lại dọn đường cho con đi. Chúng ta loại bỏ tất cả chướng
ngại để con có thể bước tiếp một cách dễ dàng. Tuy nhiên, chúng ta đã quên
mất rằng nghịch cảnh là một phần của cuộc sống. Chỉ có đối mặt với nghịch
cảnh, trẻ mới có thể hình thành những kỹ năng mà chúng không thể thiếu ở
tương lai sau này.
Dưới đây, tôi sẽ chỉ ra những sai lầm mà các bậc cha mẹ ngày nay – trong đó
có cả tôi thường mắc phải.
Tôn thờ con cái
Cha mẹ nào cũng yêu thương và quan tâm, chăm sóc cho con cái. Tuy nhiên,
có một điều mà nhiều bậc cha mẹ không hiểu được, đó là con cái là để yêu
thương, chứ không phải để tôn thờ. Đừng biến con thành trung tâm của vũ
trụ, bởi điều đó chỉ khiến con thêm ích kỷ mà thôi.
Tin rằng con mình hoàn hảo
Theo các chuyên gia, cha mẹ ngày nay không muốn nghe những điều tiêu cực
về con em mình. Khi ai đó nói lên mối lo ngại về một đứa trẻ, kể cả khi mối
lo ngại đó có thật và hoàn toàn xuất phát từ tình yêu thương, cha mẹ của đứa
trẻ đó thường “xù lông nhím” và tấn công người đưa tin.
Sự thật có thể mất lòng. Nhưng khi chúng ta lắng nghe sự thật với trái tim và
tâm hồn rộng mở, chúng ta sẽ có được không ít lợi ích. Như vậy chúng ta có
thể can thiệp trước khi mọi việc vượt quá tầm kiểm soát. Bạn biết đấy, ứng
phó với một đứa trẻ rắc rối bao giờ cũng dễ hơn là “sửa chữa tính cách” của
một người trưởng thành.
Sống “gián tiếp” qua con
Cha mẹ tự hào về con cái mình, đó là một điều rất tự nhiên và dễ hiểu. Khi
chúng thành công, có khi các bậc cha mẹ còn cảm thấy mừng vui, hạnh phúc
hơn là chính mình thành công.
Tuy nhiên, nếu chúng ta chỉ sống vì con, sao chúng ta có thể có được hạnh
phúc của mình? Con có cuộc sống của riêng mình và bạn cũng vậy, đừng
quên điều đó.
Muốn trở thành bạn thân nhất của con
Khi tôi hỏi một linh mục về sai lầm lớn nhất trong cách nuôi dạy con, ông ấy
suy nghĩ một lúc rồi trả lời: “Đó là khi cha mẹ không thực sự là cha mẹ,
không đủ dũng cảm, kiên quyết để làm những việc khó khăn”.
Như những bậc cha mẹ khác, tôi cũng muốn con cái tôn trọng và yêu thương
mình. Nhưng chuyện không phải lúc nào cũng được như vậy. Đôi lúc con sẽ
không thích bạn và thậm chí còn ước gì mình được sinh ra trong một gia đình
khác. Tuy nhiên, khi con đi sai hướng, cha mẹ phải ở bên và đưa con về đúng
lối, cho dù chuyện đó có khó khăn đến mức nào. Cố gắng trở thành bạn thân
của con chỉ dẫn tới sự dễ dãi, miễn cưỡng chấp nhận vì chúng ta sợ không
nhận được sự đồng thuận của con mà thôi.
Cạnh tranh về việc nuôi dạy con cái
Mỗi vị phụ huynh đều có tính ganh đua, cạnh tranh: từ việc cho con ăn mặc,
mua đồ cho tới học cô nào, vào trường nào, … Theo tôi, nguồn gốc sâu xa
của việc này chính là nỗi sợ hãi. Chúng ta lo sợ rằng con mình sẽ bị bỏ lại
phía sau. Chúng ta sợ rằng nếu chúng ta không nhảy vào can thiệp, con sẽ cứ
thế mắc kẹt trong suốt phần đời còn lại. Nhưng bạn nên nhớ, trẻ cần biết rằng
giấc mơ nào cũng cần phải đổ mồ hôi và công sức để đạt được.
Để con mất đi thời thơ ấu
Ai mà chả muốn con cái mình thành danh. Nhưng đừng để điều đó lấy đi thời
thơ ấu mà con xứng đáng tận hưởng. Ngày nay, rất nhiều đứa trẻ phải hứng
chịu áp lực từ khi còn rất nhỏ. Đó rõ ràng là một điều không nên. Nếu bạn
muốn con vững vàng tiến về phía trước, hãy bảo vệ con khỏi những áp lực
ấy. Hãy để con được vui chơi và phát triển theo nhịp độ riêng của mình, như
vậy con mới có thể tìm ra những điều chúng thực sự quan tâm, hứng thú mà
không e sợ thất bại.
Nuôi dạy đứa con bạn ao ước chứ không phải đứa con bạn có
Là cha mẹ, chúng ta đều ấp ủ những ước mơ tương lai về con cái mình. Trớ
trêu ở chỗ trẻ thường làm đảo lộn hình mẫu của chúng ta. Có thể chúng
không giống như những gì chúng ta đã tưởng, không thông minh, không hài
hước, thậm chí còn khó gần và ương ngạnh. Dù thế nào, hãy nhìn nhận đúng
con người của trẻ và yêu thương con người đó, như vậy trẻ mới có thể phát
triển thực sự.
Phán xét các vị phụ huynh khác và con cái của họ
Cho dù chúng ta không đồng tình với cách nuôi dạy con của một vị phụ
huynh nào đó đến mức nào, chúng ta cũng không có quyền phán xét. Không
ai trên thế giới này đều tốt hoặc đều xấu. Chúng ta là chỉnh thể của những
điều tốt đẹp và xấu xa, Hơn nữa, chắc gì cách nuôi dạy con của vị phụ huynh
đó đã là sai? Có thể chỉ đơn giản là bạn không hiểu được cách nuôi dạy con
ấy mà thôi.
Đôi nét về tác giả: Kari Kubiszyn Kampakis là một
blogger, người phụ trách chuyên mục trên báo và từng là
nhiếp ảnh gia của thiếu nhi ở Alabama (Mỹ). Kari và chồng
có 4 cô con gái.
