Bàn v Gic Ng
Dược sĩ Lê Văn Nhân
Bàn v Gic Ng
Dược sĩ Lê Văn Nhân
Gic ng là gì ?
Chúng ta thường nghĩ gic ng là thi gian chúng ta không thc hay không
hot động. Nh nhng nghiên cu trong nhng thp k sau này, người ta
biết gic ng gm nhiu giai đon thay đổi nhau thành chu k trong sut
đêm. Não b chúng ta vn hot động trong sut gic ng, nhưng nhiu điu
khác nhau xy ra mi giai đon. Thí d, mt s giai đon ca gic ng
cn thiết cho chúng ta cm thy khe khon và có đủ năng lc cho ngày kế
tiếp, và nhng giai đon khác giúp chúng ta hc hi và ghi vào trí nh.
Nói tóm gn, mt s nhim v sinh lý thc hin trong gic ng giúp chúng
ta khe mnh và giúp con người có th hot động tt nht. Nhưng mt
khác, ng không đủ có th nguy him, thí d chúng ta có th gây tai nn khi
bun ng mà lái xe hay vn hành máy móc.
Ng bao nhiêu là đủ :
Nhu cu gic ng biến đổi tùy tng người, và thay đổi trong sut cuc đời.
Hu hết người ln cn ng mi đêm 7 đến 8 gi. Tr sơ sinh, ng t 16 đến
18 gi mi ngày, và tr em trước khi đi hc ng t 10 đến 12 gi mi ngày.
Tr em tui đi hc cn ít nht 9 gi cho gic ng mi đêm.
Mt s người tin rng người ln cn ng ít hơn khi càng cao tui. Nhưng
không có chng c cho thy người cao tui có th hot động bình thường
khi ng ít hơn người tr tui.Tuy nhiên, khi con người già đi, thường ng ít
đi hay có chiu hướng dùng thì gi ít hơn cho gic ng sâu, gm nhng giai
đon ngh ngơi ca gic ng. Người cao tui cũng d b thc gic hơn.
Ti sao gic ng tt cho chúng ta ?
Có tht cn thiết chúng ta phi ng đủ gic không? Chc chn là như vy.
Không nhng thi lượng mà phm cht gic ng cũng quan trng. Nhng
người gic ng b gián đon nhiu hay ct ngn có th không đủ cho mt s
giai đon ca gic ng. Nói mt cách khác, chúng ta ngh ngơi tt đến độ
nào và chúng ta hot động ra sao ngày kế tiếp, tùy thuc thi gian toàn gic
ng và chúng ta đã đạt bao nhiêu giai đon khác nhau trong gic ng.
Hoàn thin gic ng :
Chúng ta cn ng để suy nghĩ rõ ràng, phn ng nhanh và to trí nh.
Trong thc tế, nhng tiu l trong não giúp chúng ta hc hi và ghi nh
hot động rt mnh khi chúng ta ng. Nghiên cu cho thy khi hướng dn
con người nhng nhim v th thách, h hoàn thành tt hơn sau mt đêm
ng ngon. Nghiên cu khác gi ý gic ng cn thiết để sáng to cách gii
quyết vn đề.
Hà tin gic ng s b tr giá. Ngay khi ch gim gic ng 1 tiếng đồng h
cũng làm cho ngày hôm sau khó tp trung và có th làm chm thi gian đáp
ng . Nghiên cu cho thy khi chúng ta thiếu ng, nhiu phn chúng ta đưa
ra quyết định không tt và gây nhiu ri-ro. Hu qu là gim hoàn thành tt
công vic hay hc hành trường và d gây tai nn.
Tâm trng :
Gic ng cũng nh hưởng lên tâm tính chúng ta. Ng không đủ cũng làm
cho chúng ta bc tc, sinh thái độ xu và gp tr ngi trong giao tế, nht là
tr em hay la tui v thành niên. Nhng người mt ng kinh niên cũng
có nhiu phn b trm cm.
Sc khe :
Gic ng cũng quan trng cho sc khe tt. Nhiu nghiên cu cho thy ng
không đủ hay phm cht gic ng không tt xy ra đều đặn tăng nguy cơ
cao huyết áp, bnh tim, và nhng bnh khác.
Ngoài ra, trong khi ng, cơ th chúng ta to ra nhng ni tiết t giá tr. Ng
sâu kích phát tiết hormon tăng trưởng, giúp tr em mau ln, và giúp to cơ
bp và sa cha tế bào và mô tr em và người ln. Mt loi hormon khác
tăng lên trong gic ng giúp chng nhim trùng. Điu này có th gii thích
gic ng giúp chúng ta khi bnh tt, và giúp chúng ta hi phc sau khi
bnh.
Hormon tiết ra trong gic ng cũng tác động lên cách s dng năng lượng
ca cơ th. Nghiên cu tìm thy khi chúng ta càng ít ng, chúng ta càng lên
cân hay béo mp, phát sinh bnh tiu đường, hay thích ăn thc ăn cha
nhiu nhit lượng và cht carbohydrat.
Làm sao ng ngon :
Sau đây là 13 mách nước giúp chúng ta ng ngon :
- Đi ng đúng gi :
Đi ng và thc dy đúng gi gic mi ngày, ngay c ngày ngh th by ch
nht.
- Tp th dc tt nhưng đừng tp tr quá trong ngày :
Tránh tp th dc gn 5-6 gi trước khi đi ng.
- Tránh cafein và nicotin :
Tác dng kích thích ca cafein trong cà-phê, trà, nước ngt và sô-cô-la có
th cn 8 gi để loi khi cơ th. Nicotin trong thuc lá là cht kích thích,
làm khó ng.
- Tránh ung rượu trước khi đi ng :
Ung 1 ly rượu có th giúp chúng ta ng, nhưng rượu cũng làm cho gic
ng chúng ta trong nhng giai đon nông ca gic ng. Do đó chúng ta s
d thc gic na đêm khi tác dng gây ng ca rượu hết hiu lc.
- Tránh ba ăn tr thnh son bui ti :
Ăn nhiu s gây khó tiêu và can thip vào gic ng. Ung nhiu nước bui
ti có th làm chúng ta thc gic để đi tiu thường xuyên.
- Tránh ung thuc làm tr hay gián đon gic ng, nếu có th được :
Mt s thuc kê đơn tr bnh tim, cao huyết áp, hen suyn và ngay c
nhng thuc không cn toa bác sĩ và dược tho dùng để t cha ho, cm, d
ng có th làm gián đon phm cht gic ng.
- Đừng ng ngày sau 3 gi chiu :
Gic ng ngày có th nâng năng lc ca não, nhưng ng vào cui bui
chiu có th làm chúng ta khó d gic ng ban đêm. Đồng thi, nên ng
trưa trong vòng 1 gi mà thôi.
- Thư dãn trước khi vào giường :
Nên để thì gi để thư dãn như đọc sách, nghe âm nhc trước khi vào
giường, gim căng thng s giúp ng ngon.
- Nên tm nước nóng trước khi vào giường :
Gim thân nhit sau khi tm giúp chúng ta cm thy bun ng đồng thi
giúp thư dãn.
- Nên có môi trường tt cho gic ng :
Nên dp b nhng gì làm chúng ta không chú tâm vào gic ng, như tiếng
động, ánh sáng quá mnh, giường ng không thoi mái, máy truyn hình,
máy xem phim hay máy vi tính trong phòng ng. Phòng ng là nơi để ng
ch không phi là nơi làm vic hay gii trí. Đồng thi, nên gi nhit độ