Báo cáo tổng kết đề tài: Đánh giá lượng tồn dư thuốc kích thích tăng trọng trong thịt gia súc, gia cầm

Bé y tÕ ViÖn Dinh D−ìng ________________________________________________________ B¸o c¸o tæng kÕt ®Ò tµi ®¸nh gi¸ l−îng tån d− thuèc kÝch thÝch t¨ng träng trong thÞt gia sóc, gia cÇm

Chñ nhiÖm ®Ò tµi: trÇn quang thñy

6488 27/8/2007

Hµ Néi - 2007

PHẦN A: TÓM TẮT KẾT QUẢ NỔI BẬT CỦA ĐỀ TÀI

1. KẾT QUẢ NỔI BẬT CỦA ĐỀ TÀI

(a)- Đóng góp mới của đề tài

- Xây dựng quy trình phân tích thuốc kích thước tăng trưởng dạng kháng sinh và hocmon có độ tin cậy và chính xác cao, áp dụng được tại các phòng phân tích thực phẩm tại Trung ương, Thành phố và tuyến Tỉnh.

- Nêu được thực trạng tình sử dụng thuốc; các d¹ng vµ lo¹i thức ăn chăn nuôi gia súc gia cầm có bán trên thị trường Hà nội; và tỉ lệ tồn dư thuốc kháng sinh, hocmon trong thịt gia súc gia cầm tại các chợ trọng điểm và một số cơ sở chăn nuôi của Hà Nội.

- Tõ thùc tr¹ng trªn ®ã các nhà quản lý trong ngành Y tế, thú y đưa ra các chính sách quản lý vĩ mô, vi mô trong việc sử dụng thuốc kích thích tăng trưởng; nghiên cứu đưa ra các tiêu chuẩn giới hạn tồn dư cho phép các loại thuốc kích thích tăng trưởng gia súc gia cầm chưa được ban hành trong ngành Nông nghiệp và Y tế; đồng thời thúc đẩy giám sát chặt chẽ hơn nữa các cơ sở chăn nuôi trong nước, sản xuất thịt và sản phẩm gia súc gia cầm đạt tiêu chuẩn chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm (CLVSATTP).

(b)- Kết quả cụ thể (các sản phẩm cụ thể)

- Quy trình phân tích thuốc kích thích tăng trưởng trong thịt gia súc, gia cầm

- Số lượng và chủng loại thuốc kích thích thích tăng trưởng (dạng kháng sinh và hocmon) và thức ăn gia súc sử dụng trong chăn nuôi gia súc, gia cầm

- Giúp các nhà quản lý trong ngành Nông nghiệp và Y tế thấy được tình hình sử dụng thuốc kích thích tăng trưởng trong thịt gia súc gia cầm tại địa bàn Hà Nội để đưa ra chính sách quản lý, giám sát, kiểm tra hữu hiệu từ khâu nguyên liệu, chăn nuôi, phân phối thịt gia súc trên địa bàn Hà nội nói riêng và trong cả nước nói chung và nhanh chóng ban hành tiêu chuẩn lượng cho phép lớn nhất đối với lượng tồn dư thuốc kích thích tăng trưởng trong thịt gia súc gia cầm và các sản phẩm của chúng

- Đưa ra các tiêu chuẩn hiện hành của JECFA, WHO/FAO, JAPAN về lượng tồn dư cho phép lớn nhất thuốc kích thích tăng trưởng trong thịt gia súc gia cầm để các ban ngành nước ta tham khảo

- Đưa ra tài liệu về thức ăn chăn nuôi gia súc gia cầm và vấn đề sử dụng thức ăn chăn nuôi an toàn cho người tiêu dùng.

(c)- Hiệu quả về đào tạo

- Đào tạo cho các phòng thử nghiệm thực phẩm tuyến Tỉnh kỹ thuật phân tích kháng sinh và hocmon trong thực phẩm gia súc gia cầm, phù hợp với các điều kiện trang thiết bị phân tích hiện có của phòng thử nghiệm

- Hướng dẫn cho các nhà quản lý, sản xuất đưa ra thị trường các loại thức ăn chăn nuôi đúng công thức phối trộn nguyên liệu và thành phần thuốc, đúng quy cách và quy định.

- Hướng dẫn người chăn nuôi sử dụng thức ăn chăn nuôi gia súc gia cầm an toàn, nhằm đưa ra thị trường sản phẩm thịt sạch, đảm bảo Vệ sinh an toàn thực phẩm.

- Bổ sung kiến thức cho người tiêu dùng biết được về tồn dư thuốc kích trưởng trong sản phẩm thịt gia súc, gia cầm có bán trên thị trường và tác hại của thuốc.

(d)- Hiệu quả về kinh tế

- Hướng dẫn nhà sản suất sản xuất các loại thức ăn chăn nuôi có sử dụng các loại thuốc kích thích tăng trưởng có hiệu quả theo từng giai đoạn chăn nuôi; nhằm tăng sản lượng thịt gia súc gia cầm s¹ch, từng bước đáp ứng được nhu cần tiêu thụ của người dân.

- Chi phí kiểm nghiệm cho chỉ tiêu thuốc kích thích tăng trưởng (kháng sinh và hocmon) tại các phòng thí nghiệm vệ sinh an toàn thực phẩm ít tốn kém, vẫn đạt độ chính xác và tin cậy cao.

(e)- Hiệu qủa về xã hội

- Nâng cao nhận thức của các nhà quản lý, sản xuất và người tiêu dùng về vai trò, tác dụng, tác hại của thuốc kích thích tăng trưởng trong trong chăn nuôi và tồn dư thuốc trong thịt và sản phẩm của gia súc gia cầm trong sản xuất và đời sống xã hội

- Người tiêu dùng thông thái hơn, biết chọn sản phẩm thịt gia súc gia cầm đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, ngăn ngừa được các bệnh có liên quan đến thuốc kích thích tăng trưởng có thể dẫn đến các bệnh tiềm ẩn và hiểm nghèo gánh nặng cho xã hội như béo phì giả tạo, biến đổi giới tính....do sử dụng thịt gia cầm gia súc có dư lượng kháng sinh và hocmon cao vượt quá mức quy định cho phép.

(f)- Các hiệu quả khác

2. ¸p dông vµo thùc tiÔn s¶n xuÊt vµ ®êi sèng x∙ héi

- Ap dông Quy tr×nh ph©n tÝch ®Ò tµi x©y dùng ®Ó ph©n tÝch d− l−îng thuèc kÝch thÝch t¨ng tr−ëng trong thùc phÈm t¹i c¸c Phßng Thö nghiÖm ph©n tÝch Trung −¬ng, TØnh, Thµnh phè

- §Ò tµi nªu ra c¸c lo¹i thuèc kh¸ng sinh, hocmon vµ c¸c d¹ng c«ng thøc thøc ¨n ch¨n nu«i ®Ó c¸c nhµ qu¶n lý thuèc vµ s¶n xuÊt thøc ¨n ch¨n nu«i, ng−êi ch¨n nu«i gia sóc gia cÇm tham kh¶o ¸p dông trong thùc tiÔn.

- Gióp cho ng−êi tiªu dïng thùc phÈm cã th«ng tin vÒ c¸c lo¹i thuèc kÝch thÝch tr−ëng trong gia sóc gia cÇm, thËn trong khi mua thùc phÈm.

3. ®¸nh gi¸ thùc tiÔn ®Ò tµi ®èi chiÕu víi ®Ò c−¬ng

nghiªn cøu ®∙ ®−îc phª duyÖt

(a) TiÕn ®é

- Do ¶nh h−ëng cña dÞch cóm gia cÇm, hiÖn t−îng në måm long mãng ë gia sóc gia cÇm nªn viÖc mua mÉu gÆp nhiÒu khã kh¨n, bÞ trÔ vÒ thêi gi¸n tiÕn ®é ®Ò tµi nghiªn cøu.

(b)- Thùc hiÖn môc tiªu nghiªn cøu

- §¶m b¶o thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c môc tiªu nghiªn cøu ®Ò ra cña ®Ò tµi

- S¶n phÈm t¹o ra cña ®Ò tµi ®¸p øng ®ñ c¸c dù kiÕn cña ®Ò c−¬ng

(d) §¸nh gi¸ viÖc sö dông kinh phÝ

- Khèi l−îng ®Ò tµi lín, tËp trung vµo x©y dùng quy tr×nh ph©n tÝch, vµ kinh phÝ cho kiÓm nghiÖm chØ tiªu kh¸ng sinh vµ hocmon kh¸ cao; nh−ng vÉn ®¶m b¶o c¸c môc tiªu nghiªn cøu ®Ò ra. Do vËy ®¹t hiÖu qu¶ cao trong viÖc sö dông kinh phÝ ®−îc cÊp.

4. C¸c ý kiÕn ®Ò xuÊt

- CÇn cã sù phèi hîp liªn ngµnh trong qu¶n lý thuèc vµ c¸c c¬ së s¶n xuÊt thøc ¨n ch¨n nu«i cã sö dông thuèc kÝch thÝch t¨ng tr−ëng, thÞt vµ s¶n phÈm gia sóc gia cÇm b¸n trªn thÞ tr−êng tiªu thô nh− siªu thÞ vµ b¸n lÎ

- X©y dùng vµ ban hµnh tiªu chuÈn c¸c vÒ thuèc kÝch thÝch t¨ng tr−ëng trong thøc ¨n ch¨n nu«i vµ thÞt gia sóc gia cÇm

- X©y dùng c¸c Phßng thö nghiÖm träng ®iÓm t¹i tØnh thµnh cã n¨ng lùc cao trong kiÓm so¸t ®−îc chÊt l−îng vµ VSATTP. Tõng b−íc ®a d¹ng hãa kh¶ n¨ng ph©n tÝch c¸c chØ tiªu chÊt l−îng vµ VSATTP cña c¸c PTN thuéc ngµnh Y tÕ, tØnh thµnh ®Æc biÖt ®èi víi hµng hãa thùc phÈm xuÊt nhËp khÈu trong vµ ngoµi n−íc.

PhÇn B: Néi dung b¸o c¸o chi tiÕt kÕt qu¶

nghiªn cøu ®Ò tµi cÊp Bé

1. §Æt vÊn ®Ò

1.1. Tãm l−îc nh÷ng nghiªn cøu trong vµ ngoµi n−íc

liªn quan ®Õn ®Ò tµi. TÝnh cÊp thiÕt cÇn nghiªn cøu cña

®Ò tµi

Nhê nh÷ng tiÕn bé v−ît bËc cña khoa häc kü thuËt mµ ngµnh c«ng nghiÖp s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm thùc phÈm, thøc ¨n ch¨n nu«i ®· ngµy mét phong phó vµ kh«ng ngõng ph¸t triÓn. C¸c chñng lo¹i thøc ¨n ch¨n nu«i gia sóc, gia cÇm chÕ biÕn s½n trªn thÞ tr−êng hiÖn nay rÊt ®a d¹ng. Ngoµi c¸c thµnh phÇn c¬ b¶n cung cÊp n¨ng l−îng nh− protein, lipid, glucid, ng−êi ta cßn bæ sung chÊt kho¸ng, vitamin, kh¸ng sinh vµ chÊt t¨ng träng gióp cho con vËt võa lín nhanh võa cã kh¶ n¨ng chèng ®ì bÖnh tËt. Nh÷ng lîi Ých cña thøc ¨n ®ãng gãi s½n rÊt dÔ nhËn thÊy, ng−êi ch¨n nu«i võa kh«ng mÊt nhiÒu thêi gian t×m nguån nguyªn liÖu, chÕ biÕn phï hîp víi tõng thêi kú sinh tr−ëng cña con vËt mµ l¹i cho n¨ng suÊt rÊt cao nh−ng nÕu bu«ng láng qu¶n lý chÊt l−îng c¸c lo¹i thøc ¨n ch¨n nu«i vµ ch¹y theo lîi nhuËn sÏ cã thÓ dÉn tíi nh÷ng sai sãt khã l−êng trong s¶n xuÊt, sö dông thøc ¨n ch¨n nu«i chÕ biÕn s½n, g©y hËu qu¶ nghiªm träng ®Õn chÊt l−îng vÖ sinh an toµn thùc phÈm, ¶nh h−ëng lín tíi søc kháe ng−êi tiªu dïng.

Mét sè nghiªn cøu ®· ®Ò cËp ®Õn nh÷ng t¸c dông ngoµi ý muèn cña kh¸ng sinh, chÊt kÝch thÝch t¨ng tr−ëng trong thøc ¨n ch¨n nu«i chÕ biÕn s½n ®Õn chÊt l−îng vÖ sinh an toµn thùc phÈm. Ng−êi tiªu dïng ngµy nay ®· c¶nh gi¸c víi nh÷ng thùc phÈm cã liªn quan ®Õn c«ng nghÖ sinh häc, c¸c lo¹i phô gia thùc phÈm vµ viÖc l¹m dông kh¸ng sinh trong ®iÒu trÞ bÖnh tËt cho ng−êi vµ gia cÇm, gia sóc. ViÖc l¹m dông c¸c chÊt kh¸ng sinh vµ hocmon bæ sung vµo thøc ¨n ch¨n nu«i gÇn ®©y ®· ®−îc c¶nh b¸o, tuy nhiªn l−îng tån d− trong thÞt gia cÇm, gia sóc vÉn ch−a ®−îc x¸c ®Þnh cô thÓ. Do vËy, ®Ó cung cÊp sè liÖu cã tÝnh khoa häc, Khoa Hãa Thùc phÈm vµ VÖ sinh an toµn thùc phÈm-ViÖn Dinh d−ìng ®· tiÕn hµnh ®Ò tµi nghiªn cøu “§¸nh gi¸ l−îng tån d− thuèc kÝch thÝch t¨ng träng trong thÞt gia sóc, gia cÇm”. Hy väng kÕt qu¶ cña ®Ò tµi sÏ gãp phÇn ®Ò xuÊt biÖn ph¸p t¨ng c−êng c«ng t¸c qu¶n lý viÖc s¶n xuÊt vµ sö dông mét c¸ch cã hiÖu qu¶ thøc ¨n chÕ biÕn s½n nh»m thóc ®Èy sù ph¸t triÓn ngµnh ch¨n nu«i, cung cÊp ®ñ nguån thùc phÈm s¹ch, vÖ sinh an toµn, b¶o vÖ søc kháe ng−êi tiªu dïng.

1.2. Gi¶ thiÕt nghiªn cøu cña ®Ò tµi

- Tham kh¶o c¸c tµi liÖu ph©n tÝch thuèc kÝch thÝch t¨ng träng gia sóc gia cÇm trong vµ ngoµi n−íc. Kh¶o nghiÖm, lùa chän quy tr×nh ph©n tÝch tèi −u phï hîp víi ®iÒu kiÖn trang thiÕt hiÖn

cã cña phßng thö nghiÖm; tiÕn hµnh thÈm ®Þnh kü thuËt ®¹t; tiªu chuÈn ¸p dông thö nghiÖm t¹i Phßng thö nghiÖm.

- ¸p dông quy tr×nh ph©n tÝch ®· x©y dùng x¸c ®Þnh l−îng tån d− thuèc kÝch thÝch t¨ng tr−ëng trong thÞt vµ phñ t¹ng gia sóc gia cÇm t¹i c¸c chî träng ®iÓm vµ 2 c¬ së ch¨n nu«i cña Hµ Néi.

- Kh¶o s¸t, t×m hiÓu, ghi chÐp c¸c lo¹i thuèc kÝch thÝch t¨ng tr−ëng d¹ng kh¸ng sinh vµ hocmon vµ c¸c lo¹i thøc ¨n gia sóc gia cÇm cã b¸n trªn thÞ tr−êng Hµ Néi.

- Tham kh¶o vµ nghiªn cøu trong vµ ngoµi n−íc ®−a ra tµi liÖu vÒ thøc ¨n gia sóc cña ; vÊn ®Ò an toµn trong sö dông.

- Xö lý thèng kª kÕt qu¶ ph©n tÝch.

1.3. Môc tiªu nghiªn cøu

- Ph©n tÝch lưîng tån d− thuèc kÝch thÝch t¨ng tr−ëng trong mÉu thÞt lîn vµ thÞt gµ

trªn thÞ tr−êng Hµ Néi.

- Thu thËp c¸c lo¹i thuèc kÝch thÝch t¨ng träng dïng cho gia sóc gia cÇm trªn ®Þa bµn

Hµ Néi, danh môc ®−îc phÐp theo khuyªn c¸o cña FAO/WHO vµ bÞ cÊm.

- Kh¶o s¸t thÞ tr−êng b¸n thøc ¨n gia sóc cã sö dông thuèc kÝch thÝch t¨ng tr−ëng. Tµi

liÖu vÒ thøc ¨n t¨ng träng vµ an toµn trong sö dông b¶o vÖ søc kháe céng ®ång.

§Þa ®iÓm, thêi gian ph©n tÝch mÉu

- Khoa Hãa-VÖ Sinh An Toµn Thùc PhÈm vµ Phßng Hãa §éc Thùc phÈm/Trung T©m

KiÓm NghiÖm VSATTP, ViÖn Dinh D−ìng.

- Thêi gian tiÕn hµnh 2004 - 2006

2. Tæng quan cña ®Ò tµi:

2.1 T×nh h×nh nghiªn cøu ngoµi n−íc liªn quan tíi ®Ò

tµi

T×nh h×nh nghiªn cøu ngoµi n−íc ®èi víi thuèc kÝch thÝch t¨ng tr−ëng d¹ng kh¸ng sinh vµ hocmon ®èi víi thùc phÈm ph¸t triÓn m¹nh mÏ t¹i nhiÒu n−íc Ch©u ¢u, Mü, NhËt B¶n tõ ®Çu nh÷ng n¨m 1960 vÒ ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch trªn c¸c thiÕt bÞ nh− S¾c ký láng, S¾c ký khÝ, Elysa vµ ®Õn ®Çu 1970 c¸c kü thuËt khèi phæ ra ®êi cã thÓ ph©n tÝch tån d− thuèc kÝch thÝch t¨ng tr−ëng d−íi d¹ng vÕt siªu nhá. Cã nhiÒu kh¶o s¸t t¹i t¹i c¸c n−íc ph¸t triÓn còng nh− c¸c n−íc kÐm ph¸t triÓn t¹i Ch©u Phi vµ gÇn ®©y t¹i Trung Quèc, cho thÊy d− l−îng thuèc kh¸ng sinh vµ hocmon trong thùc phÈm vµ ®Æc biÖt trong thÞt gia sóc gia cÇm kh¸ cao ®¸ng b¸o ®éng víi tØ lÖ cao. Do vËy viÖc nghiªn cøu t×nh h×nh sö dông thuèc kÝch thÝch t¨ng tr−ëng trong s¶n xu©t, ch¨n nu«i vµ ®Õn s¶n phÈm thùc phÈm, thñy s¶n xuÊt nhËp khÈu ®−îc ®Æc biÖt chó trªn thÕ giíi trong thêi gian qua.

C¸c ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch d− l−îng kh¸ng sinh vµ hocmon trong thùc phÈm

HiÖn nay, trªn thÕ giíi ®· cã nhiÒu nghiªn cøu ph©n tÝch tån d− kh¸ng sinh vµ hocmon trong thÞt còng nh− phñ t¹ng ®éng vËt, phÇn lín c¸c ph−¬ng ph¸p ®Òu sö dông thiÕt bÞ s¾c ký láng hiÖu n¨ng cao [7; 8; 9; 10; 11; 12 ; vµ 18; 19; 20; 21; 22; vµ 24; 25; 26; 27; 28; 29].

* Ph©n tÝch kh¸ng sinh nhãm tetracyclin

C¸c kh¸ng sinh nhãm tetracyclin lµ nh÷ng kh¸ng sinh phæ réng, cã t¸c dông trªn c¶ c¸c vi khuÈn gram ©m vµ gram d−¬ng, ®Æc biÖt cã t¸c dông trªn c¸c vi khuÈn nh− Staphylococcus, Streptococcus, Pneumococcus, Gonococus, Cholera, Dysentery bacillis, Pertussis, Rickettsia, Chlamydia vµ Mycoplasma. ViÖc sö dông réng r·i c¸c kh¸ng sinh nhãm nµy cã thÓ lµm t¨ng nguy c¬ ®Ò kh¸ng kh¸ng sinh, v× vËy cÇn thiÕt ph¶i cã nh÷ng ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c vÒ møc ®é tån d− nh»m b¶o vÖ søc kháe ng−êi tiªu dïng. Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch b»ng vi sinh vËt lµ mét ph−¬ng ph¸p phæ biÕn ®Ó x¸c ®Þnh d− l−îng kh¸ng sinh. Tuy nhiªn ph−¬ng ph¸p nµy tèn nhiÒu thêi gian, kh«ng thÓ x¸c ®Þnh cô thÓ tõng lo¹i kh¸ng sinh trong nhãm vµ ®é chÝnh x¸c lµ kh«ng æn ®Þnh. V× vËy hiÖn nay c¸c ph−¬ng ph¸p s¾c ký ®−îc lùa chän lµ ph−¬ng ph¸p chÝnh ®Ó ph©n tÝch d− l−îng c¸c kh¸ng sinh nhãm tetracyclin. Ph−¬ng ph¸p s¾c ký cæ ®iÓn lµ ph−¬ng ph¸p s¾c ký líp máng ®−îc ¸p dông tõ nh÷ng n¨m 1960, sö dông c¸c vËt liÖu líp máng nh− kieselguhr, silica gel vµ celluloza. C¸c mÉu ®−îc ¸p dông chñ yÕu lµ d−îc phÈm vµ mét sè lo¹i thùc phÈm nh− s÷a, mËt ong vµ thÞt, c¸. Ph−¬ng ph¸p ®iÖn di mao qu¶n còng ®−îc ¸p dông vµ cã mét sè −u ®iÓm so víi s¾c ký láng nh− sö dông rÊt Ýt dung m«i, thêi gian ph©n tÝch ng¾n, hiÖu lùc t¸ch cao. Tuy nhiªn ph−¬ng ph¸p nµy Ýt ®−îc ¸p dông trong thùc tÕ ®Ó ph©n tÝch d− l−îng kh¸ng sinh v× l−îng mÉu b¬m nhá vµ do ®ã ®é nh¹y thÊp. Ph−¬ng ph¸p s¾c ký láng hiÖu n¨ng cao lµ ph−¬ng ph¸p chÝnh ®−îc ¸p dông hiÖn nay ®Ó x¸c ®Þnh d− l−îng rÊt nhá c¸c kh¸ng sinh trong thùc phÈm. NhiÒu nghiªn cøu ®· thùc hiÖn vµ c«ng bè trªn c¸c t¹p chÝ ph©n tÝch chuyªn ngµnh. C¸c

tetracyclin ®−îc chiÕt vµ lµm s¹ch b»ng chiÕt pha r¾n, sau ®ã ®Þnh l−îng trªn s¾c ký láng sö dông c¸c detector UV hoÆc PDA. §èi víi c¸c mÉu cã d− l−îng rÊt nhá, ng−êi ta sö dông s¾c ký láng khèi phæ ®Ó ®Þnh l−îng [19].

Ph©n tÝch olaquindox vµ cacbadox

Olaquindox vµ carbadox lµ hai chÊt thuéc nhãm quinoxaline 1,4-dioxide, ®−îc dïng ë mét sè n−íc ®Ó kÝch thÝch t¨ng tr−ëng vµ ®iÒu trÞ Øa ch¶y trªn gia sóc. Do nh÷ng nguy c¬ vÒ kh¶ n¨ng g©y ®ét biÕn gen vµ g©y ung th− cña c¸c chÊt nµy vµ mét sè chÊt chuyÓn hãa cña chóng, EU ®· cÊm sö dông hai lo¹i hãa chÊt nµy tõ n¨m 1998. §Ó gi¸m s¸t viÖc sö dông c¸c chÊt olaquindox vµ carbadox trong ch¨n nu«i, c¸c ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch còng ®· ®−îc ph¸t triÓn vµ ¸p dông ®Ó ph©n tÝch trong thøc ¨n ch¨n nu«i vµ s¶n phÈm tõ gia sóc, gia cÇm. C¸c ph−¬ng ph¸p ®−îc ¸p dông ®Ó x¸c ®Þnh tån d− olaquindox, carbadox vµ c¸c chÊt chuyÓn hãa chÝnh lµ s¾c ký láng hiÖu n¨ng cao víi detect¬ UV hoÆc DAD [9, 10].

Ph©n tÝch c¸c hocmon steroid

C¸c hocmon steroid cã thÓ cã mÆt trong thÞt c¸c lo¹i gia sóc, gia cÇm víi hµm l−îng

rÊt thÊp vµi µg/kg (ppb). B¶n th©n ®éng vËt còng tù tæng hîp c¸c lo¹i hocmon nµy trong qu¸ tr×nh chuyÓn hãa tù nhiªn c¸c protein vµ chÊt bÐo. V× vËy c¸c hocmon nµy ®−îc biÕt lµ cã thÓ ¶nh h−ëng ®Õn sù ph¸t triÓn vµ ph©n bè cña c¸c m« mì vµ c¬. Møc ®é vµ tû lÖ c¸c lo¹i hocmon, c¸c chÊt tiÒn th©n vµ c¸c chÊt chuyÓn hãa phô thuéc vµo c¸c ®iÒu kiÖn sinh lý, ®Æc tÝnh di truyÒn vµ ¶nh h−ëng cña m«i tr−êng, trong ®ã cã ®iÒu kiÖn vµ thøc ¨n ch¨n nu«i. V× vËy, viÖc gi¸m s¸t hµm l−îng c¸c hocmon steroid lµ rÊt quan träng ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt l−îng thÞt gia sóc, gia cÇm. Tuy nhiªn thùc tÕ rÊt khã cã thÓ ph©n biÖt ®−îc ®©u lµ hocmon néi sinh vµ ®©u lµ l−îng hocmon ®−îc ®−a vµo qua qu¸ t×nh ch¨n nu«i. V× vËy th«ng th−êng ng−êi ta ph¶i x¸c ®Þnh tû lÖ gi÷a c¸c lo¹i hocmon, tû lÖ c¸c chÊt tiÒn th©n vµ c¸c chÊt chuyÓn hãa. NhiÒu ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch ®· ®−îc ph¸t triÓn ®Ó x¸c ®Þnh hµm l−îng hocmon trong thÞt nh− ph−¬ng ph¸p s¾c ký líp máng, s¾c ký láng hiÖu n¨ng cao, ph−¬ng ph¸p miÔn dÞch, ph−¬ng ph¸p s¾c ký khÝ khèi phæ vµ ph−¬ng ph¸p s¾c ký láng khèi phæ [22, 28]. §Ó ®¹t ®é chÝnh x¸c cao h¬n, ng−êi ta cã thÓ kÕt hîp nhiÒu ph−¬ng ph¸p víi nhau, ch¼ng h¹n kÕt hîp ph−¬ng ph¸p miÔn dÞch vµ ph−¬ng ph¸p s¾c ký khÝ khèi phæ. Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch miÔn dÞch ®Æc biÖt phï hîp ®Ó ph©n tÝch sµng läc nhiÒu mÉu víi ®é nh¹y rÊt cao.

2.2 T×nh h×nh nghiªn cøu trong n−íc liªn quan tíi ®Ò

tµi

¥ ViÖt Nam kh¸ng sinh ®−îc dïng réng r·i ®Ó ch÷a bÖnh cho ng−êi vµ gia sóc, ng−êi ta ®· ph¸t hiÖn ra r»ng nÕu ®−a mét l−îng nhá kh¸ng sinh vµo thøc ¨n gia sóc gia cÇm th× kh«ng nh÷ng h¹n chÕ nhiÒu bÖnh truyÒn nhiÔm mµ cßn lµm con vËt lín nhanh, cho nhiÒu thÞt vµ nhiÒu trøng. Sau ®ã, kh¸ng sinh ngµy cµng ®−îc dïng phæ biÕn trong ch¨n nu«i. Ng−êi ta ®· trén kh¸ng sinh vµo thøc ¨n gia sóc víi liÒu l−îng thÝch hîp nh»m kÝch thÝch sinh tr−ëng ®èi víi gia sóc cßn non vµ mang l¹i hiÖu qu¶ trong tr−êng hîp thøc ¨n kÐm chÊt l−îng, chuång tr¹i Èm −ít mÊt vÖ sinh vµ nh÷ng vïng cã dÞch bÖnh th−êng xuyªn xÈy ra. ë nh÷ng

con vËt míi vµo giai ®o¹n ph¸t triÓn th× kh¸ng sinh cã hiÖu qu¶ m¹nh h¬n con vËt tr−ëng thµnh. §èi víi gia sóc tiÕt s÷a nh− bß s÷a, lîn n¸i ®ang tiÕt s÷a, kh¸ng sinh cã t¸c dông kh«ng râ rµng, cã thÓ kh¸ng sinh tiÕt qua s÷a g©y ¶nh h−ëng ®Õn chÊt l−îng s÷a, kh«ng nªn bæ sung kh¸ng sinh vµo thøc ¨n nÕu kh«ng v× môc ®Ých ch÷a bÖnh cho con vËt [1, 2].

Bªn c¹nh nh÷ng lîi Ých dÔ nhËn thÊy cña thøc ¨n ch¨n nu«i cã bæ sung kh¸ng sinh, nh÷ng t¸c dông kh«ng mong muèn cña kh¸ng sinh ngµy cµng thÓ hiÖn râ rÖt. Dïng kh¸ng sinh víi liÒu l−îng thÊp vµ liªn tôc ®· lµm xuÊt hiÖn vi khuÈn kh¸ng l¹i kh¸ng sinh. Kh¸ng sinh kh«ng nh÷ng lo¹i bá nh÷ng vi khuÈn cã h¹i mµ cßn tiªu diÖt c¸c vi khuÈn cã Ých nh− vi khuÈn t¹o vitamin nhãm B trong ®−êng tiªu ho¸. Do vËy, ®· cã nh÷ng khuyÕn c¸o h¹n chÕ hoÆc kh«ng dïng kh¸ng sinh trong thøc ¨n ch¨n nu«i, chØ sö dông tËp trung vµo nh÷ng giai ®o¹n gia sóc dÔ bÞ khñng ho¶ng nh− cai s÷a sím vµ tr¸nh c¸c lo¹i kh¸ng sinh th−êng dïng ®Ó ch÷a bÖnh cho con ng−êi.

Mét sè kh¸ng sinh khi sö dông víi hµm l−îng cao g©y ra t×nh tr¹ng kh¸ng kh¸ng sinh, g©y khã kh¨n cho c«ng t¸c phßng chèng bÖnh tËt cho gia cÇm, gia sóc. L−îng tån d− v−ît møc cho phÐp kh¸ng sinh trong thùc phÈm võa ¶nh h−ëng tíi gi¸ trÞ c¶m quan cña mãn ¨n l¹i võa cã h¹i tíi søc khoÎ ng−êi tiªu dïng. T¹i phiªn häp cña Héi ®ång chuyªn gia JECFA cña FAO/WHO ®−îc tæ chøc n¨m 1999 t¹i Rome, Italia nh»m ®¸nh gÝa tån d− mét sè thuèc thó y trong thùc phÈm ®· ®−a ra giíi h¹n l−îng ¨n vµo hµng ngµy cã thÓ chÊp nhËn vµ giíi h¹n tèi ®a cho phÐp cña mét sè kh¸ng sinh. Víi Dihydrostreptomycin/streptomicin l−îng ¨n vµo hµng ngµy cã thÓ chÊp nhËn lµ 0-50 ppb theo träng l−îng vµ giíi h¹n tån d− tèi ®a cho phÐp trong thÞt lîn, thÞt gµ, thÞt bß (thÞt b¾p) kÓ c¶ gan lµ 600 ppb, cßn trong thËn lµ 1000 ppb. L−îng ¨n vµo hµng ngµy cã thÓ chÊp nhËn ®èi víi Neomycin lµ 0-60 ppb theo träng l−îng vµ giíi h¹n tån d− tèi ®a cho phÐp trong thÞt bß, lîn, gµ lµ 500 ppb, l−îng tån d− cho phÐp trong gan, thËn cao h¬n 3-4 lÇn so víi thÞt b¾p [3, 14, 16].

GÇn ®©y ë ViÖt Nam, mét sè nghiªn cøu ®· ®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò d− l−îng kh¸ng sinh nhãm tetracycline trong thÞt vµ phñ t¹ng [15]. KÕt qu¶ kh¶o s¸t cho thÊy r»ng, khi sö dông thøc ¨n nu«i lîn chøa chlortetracyclin víi hµm l−îng 110 ppm hoÆc 330 ppm trong kho¶ng thêi gian liªn tôc 31 vµ 98 ngµy t−¬ng øng th× d− l−îng chlortetracyclin trong gan vµ thËn cao gÊp 10 lÇn d− l−îng trong phÇn thÞt mì. Nghiªn cøu t−¬ng tù ë gµ còng cho thÊy khi cho gµ ¨n thøc ¨n chøa 220 ppm chlortetracyclin, l−îng tån d−, sau khi ngõng cho ¨n, ë gan vµ thËn lµ 0,66 vµ 0,42 (ppm) t−¬ng øng, trong khi tån d− ë phÇn da cã dÝnh mì chØ lµ 0,02 ppm. Nh÷ng nghiªn cøu nµy còng cho thÊy sau mét ngµy ngõng cho ¨n thøc ¨n cã chøa chlortetracyclin, kh«ng cßn ph¸t hiÖn thÊy tån d− kh¸ng sinh nµy trong thÞt. Do vËy, nÕu trong thøc ¨n ch¨n nu«i cã chøa chlortetracyclin th× viÖc c¸ch ly gia cÇm víi thøc ¨n ®ã 1-2 ngµy lµ cÇn thiÕt.

Carbadox vµ olaquindox lµ 2 lo¹i kh¸ng sinh nhanh chãng ph©n hñy trong c¬ thÓ ®éng vËt ®Ó t¹o thµnh desoxycarbadox ë gan vµ thËn nh−ng bÒn ë trøng vµ phÇn thÞt [2, 5]. Quinoxaline-2-carboxylic acid (QCA) lµ chÊt chuyÓn hãa chÝnh cña carbadox. §èi víi olaquindox, c¸c chÊt chuyÓn hãa t×m thÊy lµ kh¸c nhau ë c¸c m« kh¸c nhau vµ còng kh¸c

nhau ë c¸c lo¹i vËt nu«i. ChÊt nµy ®−îc hÊp thu nhanh chãng ë ®−êng ruét vµ th¶i trõ qua ®−êng n−íc tiÓu. ë lîn, khi bæ sung olaquindox vµo thøc ¨n víi hµm l−îng 60 ppm, sau 28 ngµy tån d− olaquindox cßn d−íi 0,005 ppm ë phÇn thÞt vµ d−íi 0,01 ppm trong thËn.

Trong nhiÒu n¨m qua, mét sè lo¹i hocmon vµ c¸c dÉn suÊt cña nã ®· ®−îc bæ sung vµo thøc ¨n ch¨n nu«i nh»m kÝch thÝch t¨ng tr−ëng cho gia cÇm, gia sóc [8,9,10]. Khi trén thyroxin vµo thøc ¨n víi l−îng nhá 40-60 (ppm) cã t¸c dông t¨ng tr−ëng râ rÖt ®èi víi gia cÇm, gia sóc ®ang ë trong t×nh tr¹ng thiÕu hôt iod hoÆc khÈu phÇn ¨n hµng ngµy kh«ng c©n ®èi c¸c chÊt dinh d−ìng. NÕu kÐo dµi thêi gian sö dông thøc ¨n ch¨n nu«i cã bæ sung thyroxin vµ kh«ng ®ñ thêi gian c¸ch ly tr−íc khi giÕt mæ 10 ngµy th× l−îng tån d− thyroxin cã thÓ v−ît møc cho phÐp, vi ph¹m c¸c quy ®Þnh vÒ chÊt l−îng vÖ sinh an toµn thùc phÈm [23].

Mét sè lo¹i néi tiÕt tè sinh dôc progesteron, testosteron, 17β-estradiol còng ®· ®−îc dïng ®Ó bæ sung vµo thøc ¨n ch¨n nu«i víi môc ®Ých t¨ng träng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cña thøc ¨n. Tuy nhiªn, trong nh÷ng n¨m 50-60 cña thËp kû tr−íc do thiÕu thËn träng khi ®−a hocmon vµo thøc ¨n ch¨n nu«i nªn hµng chôc n¨m sau t¹i mét sè n−íc ph¸t triÓn nh− Thuþ ®iÓn, Anh, Ph¸p, Scotland...ng−êi ta ®· nhËn thÊy hËu qu¶ râ rÖt cña nã ®Õn t×nh tr¹ng vÖ sinh an toµn thùc phÈm cã liªn quan ®Õn søc khoÎ céng ®ång. HiÖn t−îng ®ång tÝnh luyÕn ¸i t¨ng, gi¶m mËt ®é tinh trïng, tinh hoµn lÖch, Èn ë trÎ em trai vµ tuæi dËy th× ë trÎ em g¸i sím h¬n. §Õn n¨m 1989, c¸c n−íc nµy chØ cho phÐp sö dông testosteron, estradiol trong ®iÒu trÞ bÖnh.

§Õn n¨m 1999, ng−êi ta ®· th«ng b¸o nguy c¬ g©y ung th− cña 17β- estradiol nªn còng kh«ng dïng bæ sung vµo thøc ¨n ch¨n nu«i víi môc ®Ých t¨ng träng [1,2].

Ph−¬ng ph¸p S¾c Ký Láng HiÖu N¨ng Cao hiÖn nay ®· ®−îc ¸p dông t¹i mét sè phßng ph©n tÝch thùc phÈm, ®Ó x¸c ®Þnh nhiÒu lo¹i chÊt kÝch thÝch t¨ng tr−ëng, trong ®ã cã c¸c hocmon steroid [22, 28]. §Ó ph©n tÝch b»ng s¾c ký, mÉu sau khi chiÕt xuÊt, ®−îc lµm s¹ch vµ lµm giµu tr−íc khi t¹o dÉn xuÊt dÔ bay h¬i, th«ng th−êng lµ silyl hãa. Qu¸ tr×nh lµm s¹ch th−êng rÊt phøc t¹p, tèn thêi gian vµ dung m«i, v× vËy nhiÒu t¸c gi¶ ®· nghiªn cøu ®Ó c¶i tiÕn quy tr×nh lµm s¹ch nh− ¸p dông c¸c vËt liÖu chiÕt pha r¾n ®Ó gi¶m thêi gian ph©n tÝch vµ l−îng hãa chÊt sö dông. ViÖc ph©n tÝch c¸c hocmon trong thÞt ®éng vËt cßn phøc t¹p h¬n nhiÒu, v× vËy th−êng ph¶i kÕt hîp ph−¬ng ph¸p chiÕt xuÊt láng láng vµ chiÕt xuÊt pha r¾n, mét sè t¸c gi¶ cßn kÕt hîp chiÕt pha r¾n víi lµm s¹ch qua s¾c ký láng tr−íc khi dÉn xuÊt vµ ph©n tÝch.

Qua kh¶o s¸t c¸c lo¹i thøc ¨n trªn thÞ tr−êng vµ c¸c ®iÒu kiÖn ch¨m sãc, ®Ò phßng dÞch bÖnh cho gia cÇm, gia sóc ë n−íc ta hiÖn nay [1,2,5], ®Ò tµi ®· tËp trung ph©n tÝch tån d− c¸c kh¸ng sinh nhãm tetracyclin, olaquindox, carbadox; c¸c hocmon steroid vµ tæng hîp bao gåm testosteron, progesteron, oestradiol, trenbolon, dexamethason.

3. §èi t−îng vµ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu

3.1. ThiÕt kÕ nghiªn cøu

- Tham kh¶o c¸c tµi liÖu ph©n tÝch Quèc tÕ vÒ thuèc thÝch thÝch t¨ng tr−ëng (kh¸ng sinh vµ hocmon) trong thùc phÈm; ¸p dông x©y dùng Quy tr×nh kü thuËt kiÓm nghiÖm tèi −u phï hîp dùa vµo ®iÒu kiÖn, trang thiÕt bÞ hiÖn cã cña Phßng Thö nghiÖm ViÖn Dinh d−ìng; vµ sau khi tiÕn hµnh thÈm ®Þnh ph−¬ng ph¸p nÕu ®¹t ®é tin cËy vµ chÝnh x¸c; ¸p dông ph©n tÝch 150 mÉu thÞt gia sóc gia cÇm t¹i c¸c chî trong ®iÓm vµ c¬ së ch¨n nu«i t¹i Hµ Néi.

- Kh¶o s¸t c¸c lo¹i thuèc kÝch thÝch t¨ng tr−ëng vµ thøc ¨n gia sóc gia cÇm cã b¸n trªn thÞ tr−êng Hµ néi thuéc thuéc Nhµ n−íc, doanh nghiÖp, thÞ tr−êng tù do vµ tham kh¶o tham chiÕu tiªu chuÈn vÒ hµm l−îng cho phÐp l¬n nhÊt tån d− thuèc trong thÞt vµ s¶n phÈm thÞt cña gia sóc gia cÇm theo tiªu chuÈn Quèc tÕ, tiÕn tíi tõng b−íc x©y dùng tiªu chuÈn cña ViÖt nam.

- Dùa vµo c¸c tµi liÖu tr−íc ®©y vµ hiÖn cã trong vµ ngoµi n−íc, ®−a ra tµi liÖu vÒ thøc ¨n ch¨n nu«i vµ an toµn cho ng−êi sö dông thÞt gia sóc gia cÇm vÒ VÖ sinh an toµn thùc phÈm.

- T− vÊn vÒ qu¶n lý, kiÓm so¸t chÊt l−îng vµ VSATP ®èi víi thøc ¨n ch¨n nu«i vµ thÞt gia sóc gia cÇm.

3.2. Chän mÉu, cì mÉu vµ ®èi t−îng nghiªn cøu

*§èi t−îng nghiªn cøu

Mua mÉu thÞt vµ phñ t¹ng gia sóc gia cÇm t−¬i sèng ngay sau giÕt mæ t¹i c¸c chî träng ®iÓm ph©n phèi thùc phÈm lín (Chî Hµng BÌ, chî H«m, chî M¬, chî Tr−¬ng §Þnh, chî Thanh Xu©n) vµ t¹i c¸c c¬ së ch¨n nu«i (Sãc S¬n, Tõ Liªm).

*Cì mÉu

- 20 mÉu gia sóc, gia cÇm x 05 chî = 100 mÉu

- 25 mÉu gia sóc, gia cÇm x 02 c¬ së ch¨n nu«i = 50 mÉu

Cì mÉu ®−îc tÝnh theo c«ng thøc sau:

Z2 x p x (1- p)

n = -----------------

Trong ®ã :

n: tæng sè mÉu cÇn thu thËp

Z: 1,96 víi kho¶ng tin cËy 95%

e: sai sè cho phÐp, th−êng lµ 5%

p: tû lÖ mÉu nhiÔm, −íc tÝnh theo c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu trªn thÕ giíi lµ 10%.

Thay c¸c sè ®· biÕt vµo c«ng thøc trªn ta tÝnh ®−îc cì mÉu lµ:

1,96)2 x 0,1 x (1- 0,1)

n = ------------------------- = 138

(0,05)2

§Ò phßng s¬ suÊt lµm háng mÉu 8-10% lµ 12 mÉu, vËy cì mÉu ph¶i thu thËp lµ: n =

138 mÉu + 12 mÉu = 150 mÉu

* Chọn mẫu và kü thuËt lÊy mÉu theo (TCVN 4833-1:2002)

MÉu thÞt, gan cña gµ vµ lîn ®−îc thu thËp ®¹i diÖn ë c¸c chî néi thµnh gian tõ 8-10 giê s¸ng vµ 2 c¬ së ch¨n nu«i t¹i Sãc s¬n vµ Tõ liªm, Hµ Néi trong ngµy. Mçi mÉu thÞt gµ (thÞt ®ïi vµ thÞt l−ên), mÉu thÞt lîn (thÞt vai vµ thÞt l¹c) ®−îc lÊy tèi thiÓu lµ 500g, mÉu gan tèi thiÓu lµ 300g, ®ùng vµo tói polyetylen s¹ch, b¶o qu¶n l¹nh trong hép xèp, ®−a ngay vÒ phßng thÝ nghiÖm trong thêi gian kh«ng qu¸ 3 giê. T¹i phßng thÝ nghiÖm, mÉu ®−îc tiÕn hµnh xö lý s¬ bé vµ c©n lÊy l−îng mÉu ph©n tÝch ngay trong ngµy, mÉu cßn l¹i ®−îc l−u gi÷ trong hép nhùa kÝn cã l¾p vµ ®−îc b¶o qu¶n ë nhiÖt ®é -200C tñ l¹nh ®«ng [3].

3.3. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu

3.3.1. ChØ tiªu nghiªn cøu

- X©y dùng quy tr×nh ph©n tÝch chØ tiªu hµm l−îng thuèc kh¸ng sinh, hocmon

- §¸nh gi¸ thùc tr¹ng tån d− thuèc trong thÞt gia sóc gia cÇm trªn ®Þa bµn Hµ Néi.

- X¸c ®Þnh danh môc thuèc kÝch thÝch t¨ng tr−ëng vµ c¸c lo¹i thøc ¨n gia sóc gia cÇm (nguyªn liÖu, thuèc phèi trén, phô gia).

- Qu¶n lý sö dông thuèc trong ch¨n nu«i vµ an toµn cho ng−êi tiªu dïng

3.3.2. Ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu nghiªn cøu

Tham chiÕu c¸c tµi liÖu ph©n tÝch trong vµ ngoµi n−íc, ®Ó x©y dùng quy tr×nh ph©n tÝch thuèc kÝch thÝch t¨ng tr−ëng víi ®iÒu kiÖn hiÖn t¹i cña Phßng kiÓm nghiÖm thùc phÈm- ViÖn Dinh d−ìng cã ®¸nh gi¸ c¸c th«ng sè thÈm ®Þnh cña ph−¬ng ph¸p. Sau ®ã ¸p dông Quy tr×nh ph©n tÝch l−îng tån d− thuèc kh¸ng sinh vµ hocmon trong thÞt gia sóc, gia cÇm

3.3.2.1. Ph−¬ng ph¸p ph©n

tÝch

tetracyclin, oxytetracyclin vµ

chlortetracyclin

a) Nguyªn lý

MÉu ®−îc chiÕt víi ®Öm McIlvaine vµ TCA vµ lµm s¹ch b»ng chiÕt pha r¾n RP-C18- Supelco. X¸c ®Þnh tetracyclin trong gia sóc gia cÇm b»ng HÖ thèng s¾c ký láng víi detect¬ PDA ë b−íc sãng 365nm. Pha ®éng 0,01M axÝt oxalic-axetonitri-metanol (80:13:7,v:v:v), cét

s¾c ký láng pha ng−îc RP-C18 (250 x 4,6mm x 5µm).

b) Ph¹m vi ¸p dông

Quy tr×nh nµy ¸p dông cho c¸c lo¹i thùc phÈm t−¬i cã nguån gèc ®éng vËt.

c) Tµi liÖu tham chiÕu

A.L. Cinquina, F. Longo, G. Anastasi, L. Giannetti, R. Cozzani (2003). Validation of a high- performance liquid chromatography method for the determination of oxytetracycline, tetracycline, chlortetracycline and doxycycline in bovine milk and meat. Journal of Chromatography A, 987: 227-233[11].

d) Dông cô, thiÕt bÞ

HÖ thèng s¾c ký láng Breeze/Water víi c¸c detecto UV 2487 vµ b¬m 1525

HÖ thèng s¾c ký láng Empower b¬m mÉu tù ®éng, víi detecto PDA 2996 vµ detecto huúnh

quang 2487.

Cét Symmetry C18 (Waters -Mü), 5µm x 4,6mm x 150mm, kÌm b¶o vÖ cét Symmetry

Guard C18.

d). Hãa chÊt, dung m«i, dung dÞch ®Öm

C¸c hãa chÊt vµ dung m«i thuéc lo¹i tinh khiÕt ph©n tÝch:

Etanol (Prolabo - Ph¸p)

Metanol, axetonitril (J.T. Baker - Mü)

n-hexan vµ axÝt clohydric (Merck - §øc).

C22H24N209/460,44; vµ

ChÊt chuÈn tetracyclin C22H24N208/444,43; oxytetracyclin chlortetracyclin C22H23ClN208/470,84 (Sigma-Mü).

§Öm McIlvaine pH 4±0.05: C©n 28,4 g Na2HPO4 cho vµo b×nh ®Þnh møc 1l vµ hoµ tan b»ng n−íc cÊt råi ®Þnh møc tíi v¹ch, l¾c ®Òu hçn hîp. C©n 21,0 g axÝt xitric monohydrat vµo b×nh ®Þnh møc 1l kh¸c, hoµ tan b»ng n−íc cÊt vµ ®Þnh møc tíi v¹ch, l¾c kü. LÊy 1l axÝt xitric ë trªn trén víi 625 ml Na2HPO4 trong b×nh 2l. §iÒu chØnh pH tíi 4±0,05 b»ng c¸ch thªm tõng giät HCl 0,1M (8,3ml HCl ®Æc/l) hoÆc NaOH 0,1M (4g/l). Dung dÞch nµy sö dông ®−îc trong 1 tuÇn.

Dung dÞch ®Öm :

AxÝt oxalic trong metanol: hoµ tan 1,26 g axÝt oxalic ( lo¹i s¾c ký) trong b×nh ®Þnh møc 1l, pha lo·ng dung dÞch tíi v¹ch møc b»ng metanol vµ trén ®Òu hçn hîp. Dung dÞch ®−îc sö dông trong 1 ngµy.

Dung dÞch ®Öm McIlvaine–EDTA: thªm 6,05 g Na2EDTA.2H2O vµo 1,625 L ®Öm McIlvaine vµ trén hçn hîp tíi khi tan hÕt. Dung dÞch nµy sö dông ®−îc trong 1 tuÇn.

e) Pha dung dÞch chuÈn

- Dung dÞch chuÈn kh¸ng sinh nhãm tetracyclin: pha dung dÞch chuÈn ë ®iÒu kiÖn

tr¸nh ¸nh s¸ng trùc tiÕp vµ b¶o qu¶n trong b×nh mµu n©u.

Dung dÞch chuÈn gèc 1000 ppm: c©n 100 ± 0,1mg c¸c chÊt chuÈn tetracyclin,

oxytetracyclin vµ chlortetracyclin vµo tõng cèc 50ml, hoµ tan vµ chuyÓn vµo b×nh ®Þnh møc 100ml, ®Þnh møc b»ng MeOH ë nhiÖt ®é phßng, l¾c kü. C¸c dung dÞch chuÈn gèc b¶o qu¶n ë 40C cã thÓ sö dông ®−îc trong 3 th¸ng.

Hçn hîp dung dÞch chuÈn gèc 100 ppm: lÊy 10ml mçi dung dÞch chuÈn gèc 1000 ppm ë trªn cho vµo 1 b×nh ®Þnh møc 100ml, pha lo·ng tíi v¹ch møc b»ng metanol ë nhiÖt ®é phßng vµ l¾c kü hçn hîp. B¶o qu¶n ë 40C.

Dung dÞch chuÈn lµm viÖc c¸c kh¸ng sinh nhãm tetracyclin 25 ppm: lÊy 2,5ml dung dÞch chuÈn hçn hîp gèc hµm l−îng 100 ppm vµo trong b×nh ®Þnh møc 10ml, ®Þnh møc tíi v¹ch b»ng MeOH ë nhiÖt ®é phßng, l¾c ®Òu hçn hîp. B¶o qu¶n ë 40C, pha míi dung dÞch nµy hµng tuÇn.

Dung dÞch chuÈn c¸c kh¸ng sinh nhãm tetracyclin ch¹y s¾c ký 0,05; 0,1; 0,25; 0,5

vµ 1,0 (ppm): lÊy 20; 40; 100; 200 vµ 400 (µl) chuÈn hçn hîp tetracycline lµm viÖc cho vµo

c¸c b×nh ®Þnh møc 10ml. Thªm 6ml axÝt oxalic trong metanol vµo mçi b×nh. §Þnh møc tíi v¹ch b»ng n−íc cÊt ë nhiÖt ®é phßng vµ l¾c kü hçn hîp. B¶o qu¶n ë 40C, pha míi hµng ngµy.

f) X©y dùng ®−êng chuÈn

§−êng chuÈn c¸c kh¸ng sinh tetracyclin, oxytetracyclin vµ chlortetracyclin ®−îc x©y dùng b»ng c¸ch ph©n tÝch d·y chuÈn kh¸ng sinh cã nång ®é tõ 0,05 ®Õn 1 (ppm). §−êng chuÈn vµ ph−¬ng tr×nh håi quy tuyÕn tÝnh ®èi víi tõng lo¹i kh¸ng sinh ®−îc x¸c ®Þnh ë c¸c h×nh d−íi ®©y.

§−êng chuÈn tetracycline

§−êng chuÈn oxytetracycline

DiÖn tÝch

y = 83881x + 755.19 R2 = 0.9997

y = 83716x + 121.76 R2 = 0.9998

ppm

90000 80000 70000 60000 50000 40000 30000 20000 10000 0

0.2

0.4

0.6

0.8

1.2

0.2

0.4

0.6

0.8

1.2

§−êng chuÈn chlortetracycline

DiÖn tÝch

35000

30000

y = 31515x + 29.08 R2 = 0.9981

25000

20000

15000

10000

5000

ppm

0.2

0.4

0.6

0.8

1.2

g) C¸c b−íc tiÕn hµnh

ChiÕt vµ lµm s¹ch mÉu:

C©n 5,00 ± 0,05g mÉu vµo b×nh nãn cã nót mµi 50ml, thªm 20ml dung dÞch ®Öm McIlvaine EDTAvµ siªu ©m l¹nh trong 30 phót (hoÆc l¾c m¹nh b»ng m¸y l¾c ngang trong 30 phót). G¹n lÊy dÞch trong vµo b×nh nãn kh¸c, b· ®−îc chiÕt 2 lÇn nh− trªn mçi lÇn b»ng 5ml dung dÞch ®Öm McIlvaine-EDTA, gép dÞch trong vµo b×nh nãn, thªm 3ml axÝt tricloaxetic 0,5g/ml võa cho võa l¾c nhÑ trong kho¶ng 1 phót. §Ó b×nh nãn vµo n−íc ®¸ 15 phót, läc thu lÊy dÞch trong vµo b×nh nãn 30ml. DÞch läc sau ®ã ®−îc cho qua cét SPE-C18 (ho¹t ho¸ b»ng 6ml MeOH, 6ml n−íc cÊt: 2 lÇn). Röa cét SPE b»ng 10ml n−íc cÊt, hót ch©n kh«ng ®Õn kh«. Röa gi¶i b»ng 2ml MeOH. DÞch röa gi¶i ®−îc b¬m vµo cét t¸ch s¾c ký láng ®Ó x¸c ®Þnh tetracyclin, oxytetracyclin vµ chlortetracyclin. Quy tr×nh ph©n tÝch ®−îc tãm t¾t nh− sau:

Cho 5 g mÉu vµo b×nh nãn

20ml ®Öm McIlvaine

Siªu ©m trong 30 phót (hoÆc l¾c m¹nh b»ng m¸y l¾c ngang)

Röa b· 5ml ®Öm McIlvaine x 2 lÇn vµ LÆp l¹i chiÕt nh− trªn

Gép dÞch läc qua phÔu läc vµo b×nh nãn hoÆc ly t©m l¹nh 4000v/p, 4oC trong 15p

3ml axÝt tricloaxetic 0,5g/ml vµ l¾c nhÑ trong 1 phót; ®Ó l¹nh 15 phót vµ läc

Läc dÞch mÉu qua phÔu läc vµo b×nh nãn 30ml hoÆc ly t©m l¹nh 4000v/p, 4oC trong 15p

ho¹t ho¸ 3ml dÞch läc mÉu

6ml MeOH

Lµm s¹ch qua cét SPE-C18 6ml n−íc cÊt

Röa t¹p: 3ml H2O cÊt x 3 lÇn, sau ®ã hót ch©n kh«ng ®Õn kh«

Röa gi¶i b»ng 2 ml axÝt oxalic trong etanol, cho vµo lä/vial 2 ml

B¬m 50µl dÞch cuèi vµo HPLC

§iÒu kiÖn s¾c ký:

- Dung m«i pha ®éng: 0,01M axÝt oxalic/ACN/ MeOH ( 80/13/7, v/v/v)

- NhiÖt ®é cét 300C

- Detecto UV 350nm

- ThÓ tÝch b¬m 50µl.

- Tèc ®é dßng 1ml/phót

h) TÝnh kÕt qu¶

D− l−îng c¸c kh¸ng sinh trong mÉu thùc ®−îc tÝnh to¸n dùa vµo ®−êng håi quy tuyÕn

C c

V d m

A m A c

tÝnh ®−îc x¸c ®Þnh ë trªn hoÆc theo c«ng thøc sau ®©y:

Trong ®ã: Cx: Hµm l−îng mÉu ph©n tÝch (ppm)

Cc: nång ®é mÉu chuÈn (ppm)

Am: DiÖn tÝch pic mÉu

Ac: DiÖn tÝch pic chuÈn

Vd: ThÓ tÝch dÞch cuèi (ml)

m: khèi l−îng mÉu ph©n tÝch (kg)

* Quy tr×nh ph©n tÝch nhãm tetracyclin cã ®é ®óng vµ ®é chÝnh x¸c:

- HÖ sè håi quy tuyÕn tÝnh: 0,9997

- HÖ sè thu håi: ®èi víi oxytetracyclin ë nång ®é 25 ((ppm)) lµ 84%; tetracyclin 87%; chlortetracyclin 92%.

- Giíi h¹n phÊt hiÖn (LOD): ®èi víi oxytetracyclin 0,027 ppm; víi tetracyclin 0,036 ppm, chlortetracyclin 0,055ppm.

- Giíi h¹n ®Þnh l−îng (LOQ): ®èi víi oxytetracyclin 0,09 ppm; tetracyclin 0,12 ppm; víi trenbolone, chlortetracyclin 0,18 ppm

®−îc minh ho¹ ë phÇn thÈm ®Þnh (phô lôc 1)

3.3.2.2. Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch cacbadox

a) Nguyªn lý

Cacbadox ®−îc chiÕt tõ mÉu thÞt b»ng etanol, sau ®ã lo¹i t¹p b»ng c¸ch chiÕt láng - láng víi dung dÞch ®Öm vµ n-hexan, lµm s¹ch qua cét oxýt nh«m vµ ph©n tÝch b»ng s¾c ký láng hiÖu n¨ng cao víi detect¬ UV ë b−íc sãng 350nm.

b) Ph¹m vi ¸p dông

Quy tr×nh nµy ¸p dông cho c¸c lo¹i thùc phÈm cã nguån gèc ®éng vËt.

c) Tµi liÖu tham chiÕu

MacIntosh AI, Neville GA. (1984). Liquid chromatographic determination of carbadox, desoxycarbadox, and nitrofurazones in pork tissues. J Assoc Off Anal Chem. Sep- Oct; 67(5):958-62 [23].

d) Dông cô, thiÕt bÞ

HÖ thèng s¾c ký láng Breeze víi c¸c detect¬ UV 2487 vµ b¬m 1525

HÖ thèng s¾c ký láng Empower b¬m mÉu tù ®éng, víi detect¬ PDA 2996 vµ detecto

huúnh quang 2487.

Cét Symmetry/Water - C18, (150mm x 4,6mm x 5µm), cét b¶o vÖ Symmetry Guard.

e) Hãa chÊt, dung m«i

C¸c hãa chÊt vµ dung m«i thuéc lo¹i tinh khiÕt ph©n tÝch:

Etanol, etyl axetat (Prolabo-Ph¸p)

Metanol, axetonitri (Merck)

n-hexan vµ axÝt clohydric, bét oxýt nh«m-Al203, celit (Merck-§øc).

ChuÈn carbadox C11H10N404/263,25 (Sigma-Mü)

AxÝt metaphotphoric 3.6%, amoni axetat (Prolabo-Ph¸p)

§Öm kali dihydrogen photphat (KH2PO4) 0.2 M, pH = 3.5

f) Pha dung dÞch chuÈn

Dung dÞch chuÈn gèc cacbadox: 100 ppm pha trong metanol. B¶o qu¶n tr¸nh ¸nh s¸ng

vµ ë 4oC.

Dung dÞch chuÈn lµm viÖc: Pha lo·ng tõ chuÈn gèc thµnh c¸c dung dÞch chuÈn cã

nång ®é 0,05; 0,1; 0,2; 0,4; vµ 1,0 (ppm) b»ng metanol. B¶o qu¶n ë 40C. Pha míi hµng ngµy.

g) X©y dùng ®−êng chuÈn

§−êng chuÈn cacbadox ®−îc x©y dùng b»ng c¸ch ph©n tÝch d·y chuÈn cã nång ®é tõ 0,05 ®Õn 0,5 (ppm). §−êng chuÈn vµ ph−¬ng tr×nh håi quy tuyÕn tÝnh ®èi carbadox ®−îc thÓ hiÖn ë h×nh d−íi ®©y.

§−êng chuÈn carbadox

DiÖn tÝch

y = 79984x + 2741.7 R2 = 0.9987

ppm

45000 40000 35000 30000 25000 20000 15000 10000 5000 0

0.1

0.2

0.3

0.4

0.5

h) C¸c b−íc tiÕn hµnh: Quy tr×nh ph©n tÝch cacbadox:

C©n 10 g mÉu ®· ®ång nhÊt bét nh·o: 1g bét nh«m 100 ml etanol

ChiÕt b»ng m¸y xay trong 10 phót

Läc qua mét líp Celit 545, thu lÊy dÞch läc

Thªm vµo dÞch läc 25 ml axÝt metaphotphoric 3,6%

L¾c ®Òu, c« quay ch©n kh«ng ®Õn kho¶ng 25 ml

Thªm 5 ml hexan, l¾c ®Òu, ly t©m

Thªm 10 ml KH2PO4 0,2 M

Trén ®Òu, thªm n−íc ®Õn 100ml, chuyÓn sang b×nh g¹n

ChiÕt 3 lÇn, mçi lÇn b»ng 50 ml etyl axetat

Gép dÞch chiÕt h÷u c¬, lo¹i n−íc b»ng Na2SO4

C« quay ch©n kh«ng ®Õn kh« ë 50oC

20 ml etyl axetat

Hßa tan b»ng 3 ml etyl axetat

röa gi¶i: 20ml EtOH:MeOH:EtAC (10:10:80)

Lµm s¹ch qua cét Al203

C« quay dÞch läc ®Õn kh« ë 45oC vµ hßa tan cÆn b»ng 500 µl pha ®éng

§iÒu kiÖn ch¹y s¾c ký:

- Pha ®éng: axetonitril : amoni axetat 0,01M : etanol (25:70:5), pH 6,8

- Tèc ®é dßng: 1ml/phót

- NhiÖt ®é cét: 30oC

- Detect¬ UV: b−íc sãng 350 nm

C c

V d m

A m A c

i) TÝnh kÕt qu¶

Trong ®ã: Cx: Hµm l−îng mÉu ph©n tÝch (ppm)

Cc: nång ®é mÉu chuÈn (ppm)

Am: DiÖn tÝch pic mÉu

Ac: DiÖn tÝch pic chuÈn

Vd: ThÓ tÝch dÞch cuèi (ml)

m: khèi l−îng mÉu ph©n tÝch (kg)

* Quy tr×nh ph©n tÝch cacbadox cã ®é ®óng vµ ®é chÝnh x¸c:

- HÖ sè håi quy tuyÕn tÝnh: 0,9987

- HÖ sè thu håi: víi mÉu n¹p chuÈn nång ®é 0,1 (ppm) lµ 68%.

- HÖ sè biÕn thiªn (C. V): 0,005

- Giíi h¹n phÊt hiÖn (LOD): 0,015 (ppm)

- Giíi h¹n ®Þnh l−îng (LOQ): 0,051 (ppm)

®−îc minh ho¹ ë phÇn thÈm ®Þnh (phô lôc 2).

3.3.2.3. Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch olaquindox

a) Nguyªn lý

MÉu ®· ®ång nhÊt kü ®−îc chiÕt b»ng n−íc cÊt, sau ®ã ®−îc lµm s¹ch qua cét SPE- phenyl. DÞch cuèi ®−îc ph©n tÝch b»ng s¾c ký láng hiÖu n¨ng cao víi detect¬ UV ë b−íc sãng 260 nm.

b) Ph¹m vi ¸p dông

Quy tr×nh nµy ¸p dông cho c¸c lo¹i thùc phÈm cã nguån gèc ®éng vËt.

c) Tµi liÖu tham chiÕu

Spierenburg, T.J., H. Van Lenthe, G. DeGraff, and L.P. Jagen (1988). Liquid chromatographic determination of olaquindox in medicated feeds and in contents of porcine gastrointestinal tract. J Assoc Off Anal Chem Nov-Dec; 71(6):1106-9 [29].

d) Dông cô, thiÕt bÞ

HÖ thèng s¾c ký láng Breeze víi c¸c detecto UV 2487 vµ b¬m 1525

HÖ thèng s¾c ký láng Empower b¬m mÉu tù ®éng, víi detecto PDA 2996 vµ detecto

huúnh quang 2487.

Cét Symmetry C18 (Waters-Mü), 150mm x 5µm x 4,6; cét b¶o vÖ Symmetry Guard.

Cét chiÕt pha r¾n lo¹i phenyl (100mg, 1.5ml), Alltech, Mü

e) Hãa chÊt, dung m«i

C¸c hãa chÊt vµ dung m«i thuéc lo¹i tinh khiÕt ph©n tÝch:

Etanol (Prolabo - Ph¸p)

Metanol, axetonitril (J.T. Baker - Mü)

n-hexan, amoni axetat (Merck - §øc).

ChuÈn olaquindox C10H10N304 (JAPAN)

f) Pha dung dÞch chuÈn

Dung dÞch chuÈn gèc olaquindox: 100 ppm pha trong metanol. B¶o qu¶n tr¸nh ¸nh

s¸ng vµ ë 4oC.

Dung dÞch chuÈn lµm viÖc: Pha lo·ng tõ chuÈn gèc thµnh c¸c dung dÞch chuÈn cã

nång ®é 0,05; 0,1; 0,2; 0,4 vµ 1,0 (ppm) b»ng metanol.

g) X©y dùng ®−êng chuÈn

§−êng chuÈn olaquindox ®−îc x©y dùng b»ng c¸ch ph©n tÝch d·y chuÈn cã nång ®é tõ 0,05 ®Õn 1 (ppm). §−êng chuÈn vµ ph−¬ng tr×nh håi quy tuyÕn tÝnh ®èi olaquindox ®−îc thÓ hiÖn ë h×nh d−íi ®©y.

§−êng chuÈn olaquindox

DiÖn tÝch

100000

80000

y = 86044x + 2286.8 R2 = 0.9975

60000

40000

20000

ppm

0.2

0.4

0.6

0.8

1.2

h) C¸c b−íc tiÕn hµnh quy tr×nh ph©n tÝch olaquindox:

5 g mÉu ®ång nhÊt

Thªm 20 ml n−íc cÊt

L¾c ngang 2 giê

Ly t©m 15 phót, tèc ®é 4500 vßng/ phót

Thu lÊy dÞch chiÕt

ho¹t ho¸: 6 ml metanol, 3 ml n−íc cÊt Lµm s¹ch qua SPE, lo¹i phenyl (5ml)

Röa cét: 2 lÇn x 2ml n−íc cÊt.

Lµm kh« trong 4 phót

Röa gi¶i: 5 ml ACN: H2O (7,5: 92,5)

TiÕn hµnh s¾c ký

§iÒu kiÖn ch¹y s¾c ký

- Pha ®éng: axetonitril : amoni axetat 0,01M : etanol (25:70:5; v/v/v),

pH= 6,8

- Tèc ®é dßng: 1ml/phót

- NhiÖt ®é cét: 30oC

- Detecto: UV b−íc sãng 260nm

h) TÝnh kÕt qu¶

C

=

×

V d m

A m A c

Trong ®ã: Cx: Hµm l−îng mÉu ph©n tÝch (ppm)

Cc: nång ®é mÉu chuÈn (ppm)

Am: DiÖn tÝch pic mÉu

Ac: DiÖn tÝch pic chuÈn

Vd: ThÓ tÝch dÞch cuèi (ml)

m: khèi l−îng mÉu ph©n tÝch(kg)

* Quy tr×nh ph©n tÝch olaquindox cã ®é ®óng vµ ®é chÝnh x¸c:

- HÖ sè håi quy tuyÕn tÝnh: 0,9975

- HÖ sè thu håi: 74%.

- HÖ sè biÕn thiªn (C. V): 0,018

- Giíi h¹n ph¸t hiÖn (LOD): 0,054 ppm

- Giíi h¹n ®Þnh l−îng (LOQ): 0,18 ppm

®−îc minh ho¹ ë phÇn thÈm ®Þnh (phô lôc 2)

3.3.2.4 Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch testosteron, progesteron, 17β-estradiol,

trenbolon, dexamethason

a) Nguyªn lý

MÉu thÞt, gan ®−îc chiÕt b»ng ®Öm axetate (0,2M; pH 5,2) vµ dung m«i MeOH. DÞch läc sau ly t©m ®−îc lµm s¹ch chÊt bÐo qua cét SPE-C18, röa gi¶i b»ng MeOH ®em c« quay, hoµ tan cÆn b»ng hçn hîp dung m«i n-hexan/diclometan (60/40; v/v). DÞch mÉu tiÕp tôc ®−îc lµm s¹ch qua cét SPE-Si vµ röa gi¶i b»ng hçn hîp dung m«i n-hexan/etyl axetat (25/75; v/v), c« quay ch©n kh«ng hoµ cÆn b»ng axetonitril vµ tiÕn hµnh ch¹y s¾c ký b»ng S¾c ký láng víi detect¬ PDA ë b−íc sãng 242 vµ 260nm.

b) Ph¹m vi ¸p dông

Quy tr×nh nµy ¸p dông cho c¸c lo¹i thùc phÈm cã nguån gèc ®éng vËt.

c) Tµi liÖu tham chiÕu

1. Jungju Seo, Hye-Young Kim, Bong Chul Chung, Jongki Hong (2005). Simultaneous determination of anabolic steroids and synthetic hocmones in meat by freezing-lipid filtration, solid-phase extraction and gas chromatography-mass spectrometry. Journal of Chromatography A, 1067: 303-309 [22].

2. Tomoyuki Miyazaki, Takeo Sasamoto, Tsuneo Hashomoto and Yataro Kokubo. Determination of Anabolic Agents in beef and milk by HPLC with Photodiode Array Detector. Vol.36, No. 6 (1995) [28].

d) Dông cô, thiÕt bÞ

- HÖ thèng HPLC Shimadzu; cét Lichrospher pha ng−îc RP-18 (250mm x 4,6mm x

5µm)

- M¸y ®ång nhÊt Ultra – Turrax T25

- M¸y ly t©m Mikro 22R-Hettich

- M¸y siªu ©m ®uæi khÝ Ultrasonic LC30

- Cét lµm s¹ch chiÕt pha r¾n SPE-Si vµ cét SPE-C18 lo¹i 3ml/Supelco.

e) Ho¸ chÊt, dung m«i, tinh khiÕt ph©n tÝch s¾c ký

- Ho¸ chÊt, dung m«i (Merck)

Axetonitril, diclometan, metanol, n-hexan,

- §Öm axetat (0,2M; pH 5,2): hoµ tan 27,126g natri axetat trihydrat trong b×nh ®Þnh møc 1l, pha lo·ng dung dÞch tíi v¹ch møc b»ng n−íc cÊt 2 lÇn vµ trén ®Òu hçn hîp. Dung dÞch ®−îc sö dông trong 1 ngµy.

- Thuèc thö ®é tinh khiÕt 98 - 99%

17β-estradiol/C18H24O2/272,4-khèi l−îng ph©n tö (Hanvet)

Progesteron/C21H30O2/314,5 (SIGMA)

Testosteron/C19H28O2/288,4 (Acros organics)

Dexamethason/C22H30FO5/392,5 (SIGMA)

Trenbolon/C18H2202/270,4 (SIGMA)

f) Pha dung dÞch chuÈn hçn hîp

Pha dung dÞch chuÈn ë ®iÒu kiÖn tr¸nh ¸nh s¸ng trùc tiÕp vµ b¶o qu¶n trong b×nh

Dung dÞch chuÈn gèc 1000 ppm: c©n 100±0,1mg c¸c chÊt chuÈn testosteron, progesteron, 17β-estradiol, trenbolon, dexamethason vµo tõng cèc 50ml, hoµ tan vµ chuyÓn vµo b×nh ®Þnh møc 100 ml, ®Þnh møc b»ng axetonitrill ë nhiÖt ®é phßng, l¾c kü. C¸c dung dÞch chuÈn gèc b¶o qu¶n ë 40C cã thÓ sö dông ®−îc trong 3 th¸ng.

mµu n©u:

Hçn hîp dung dÞch chuÈn gèc 100 ppm: lÊy 10ml mçi dung dÞch chuÈn gèc 1000

µg/ml ë trªn cho vµo 1 b×nh ®Þnh møc 100ml, pha lo·ng tíi v¹ch møc b»ng axetonitrill, l¾c kü hçn hîp. B¶o qu¶n 4oC.

Dung dÞch chuÈn lµm viÖc c¸c hocmon 25 ppm: lÊy 2,5ml dung dÞch chuÈn hçn hîp

gèc hµm l−îng 100µg/ml vµo trong b×nh ®Þnh møc 10ml, ®Þnh møc tíi v¹ch b»ng axetonitril ë nhiÖt ®é phßng, l¾c ®Òu hçn hîp. B¶o qu¶n ë 4oC. Pha míi dung dÞch nµy hµng tuÇn.

Dung dÞch chuÈn c¸c hocmon ch¹y s¾c ký 0,0025; 0,005; 0,05; 0,5; 1,0; 2,5 (ppm):

hót 1,0; 2,0; 20,0; 200; 400; 1000 (µl) chuÈn hçn hîp hocmon 25ppm lµm viÖc cho vµo c¸c b×nh ®Þnh møc 10ml. §Þnh møc tíi v¹ch b»ng axetonitril ë nhiÖt ®é phßng vµ l¾c kü hçn hîp. B¶o qu¶n ë 4oC, sö dông ®−îc trong 1 tuÇn.

g) X©y dùng ®−êng chuÈn

TiÕn hµnh ph©n tÝch dung dÞch chuÈn cã nång ®é kh¸c nhau b»ng HPLC thu ®−îc c¸c pic cã diÖn tÝch kh¸c nhau. Dùa trªn nång ®é c¸c dung dÞch chuÈn vµ diÖn tÝch c¸c pic thu ®−îc x¸c ®Þnh ®−êng chuÈn cho tõng lo¹i hocmon.

Duong chuan_Trenbolon

200000

2.5

y = 71919x - 1234.3 R2 = 0.9998

150000

100000

50000

c i p h c i t n e i d

0.5

0.05 0.005 0.025

-50000

ug/ml

Duong chuan_Testosteron

Duong chuan_Dexamethason

120000

100000

2.5

100000

y = 40515x + 62.657 R2 = 0.9998

80000

2.5

c i

i

y = 32036x + 114.42 R2 = 0.9998

80000

p

60000

c p h c

60000

h c i t

40000

i

i t n e D

40000

n e i D

20000

0.5

20000

0.05 0.005 0.0025

0.05 0.005

0.5

2.5

ug/ml

1.5 ug/ml

Duong chuan_17beta-Oestradiol

Duong chuan_Progesteron

160000

120000

2.5

140000

y = 56172x - 143.52 R2 = 0.9998

2.5

100000

y = 41969x + 705.83 R2 = 0.9996

120000

c i

p

80000

100000

p

80000

h c i t

60000

h c i t

60000

40000

n e i D

40000

0.5

20000

0.5

0.05

20000

0.05

0.005

0.5

2.5

0.5

2.5

1.5 ug/ml

h) C¸c b−íc tiÕn hµnh

ChiÕt mÉu:

ThÞt vµ gan gµ, lîn ®−îc xay nhuyÔn, c©n lÊy 10g cho vµo èng ly t©m, thªm 10ml ®Öm axetat 0,2M (pH-5,2) vµ 50ml MeOH, nghiÒn kü b»ng m¸y cã ®Çu nghiÒn d¹ng thanh, siªu ©m 10 phót ë nhiÖt ®é 60oC, ly t©m trong 15 phót víi tèc ®é 8000 vßng/phót ë nhiÖt ®é 40C. Sau ®ã gi÷ ë nhiÖt ®é 40C trong 1h ®Ó g¹n chÊt bÐo vµ läc. Khi cÇn thiÕt lµm s¹ch chÊt bÐo thªm, hót 5ml dÞch chiÕt thªm cho qua cét SPE-C18 (®· ho¹t hãa b»ng 6 ml MeOH vµ 6 ml n−íc cÊt), röa t¹p b»ng 6ml n−íc cÊt vµ 6ml hçn hîp dung m«i MeOH/n−íc (40/60; v/v), röa gi¶i b»ng 6ml MeOH. DÞch chiÕt ®em c« quay bèc h¬i dung m«i ®Õn kh« ë nhiÖt ®é 450C. CÆn cßn l¹i ®−îc hoµ tan b»ng 3ml hçn hîp dung m«i n-hexan/diclometan (60/40; v/v). DÞch tiÕp tôc ®−îc cho qua cét lµm s¹ch SPE-Si (®· ho¹t ho¸ cét b»ng 6ml n-hexan), röa t¹p b»ng 6ml hçn hîp dung m«i n-hexan/etyl axetat (75/25; v/v) råi röa gi¶i b»ng 6ml hçn hîp dung m«i n-hexan/etyl axetat (25/75; v/v). DÞch chiÕt ®em c« quay ch©n kh«ng ®Õn kh«, cÆn ®−îc hoµ tan b»ng 2ml ACN.

*§iÒu kiÖn ch¹y HPLC:

Nhãm hocmon testosteron, dexamethason, progesteron vµ trenbolon :

- Cét LiChrospher /Supelco RP18 (250mm x 4,6mm x 5µm)

- Pha ®éng: ACN/ MeOH/ H2O (45/10/45, v/v/v), tèc ®é dßng 1ml/phót,

- NhiÖt ®é cét 300C

- L−îng b¬m mÉu 50µl

- X¸c ®Þnh b»ng PDA, d¶i sãng 200 - 400nm, ®é ph©n gi¶i lµ 8nm, thêi gian tÝch ph©n lµ 1,6 sec, b−íc sãng ®Þnh l−îng lµ 242nm ®èi víi testosteron, dexamethason, progesteron vµ trenbolon.

Hocmon 17β-estradiol:

- Cét LiChrospher/Supelco-RP18 (250mm x 4,6mm x 5µm )

- Pha ®éng: ACN/MeOH (60/40, v/v), tèc ®é dßng 1ml/phót

- NhiÖt ®é buång cét 300C

- ThÓ tÝch b¬m mÉu 50µl

X¸c ®Þnh b»ng PDA, d¶i sãng 200 - 400 nm, ®é ph©n gi¶i lµ 8nm, thêi gian tÝch ph©n lµ 1,6 gi©y, b−íc sãng ®Þnh l−îng lµ 210 nm, kiÓm tra l¹i ë b−íc sãng 230nm vµ 260nm.

Quy tr×nh chiÕt hocmon: 10g mÉu

10ml ®Öm axetat (0,2M; pH 5,2)

èng ly t©m (100ml), nghiÒn b»ng m¸y ®Õn ®ång nhÊt kü (3 phót)

50ml MeOH (quÊy hoÆc l¾c kü)

Siªu ©m (10 phót, ë 60oC), ly t©m l¹nh 8000v/phót; 40C; 15 phót

Gi÷ ë nhiÖt ®é 40C trong 1h

Ho¹t ho¸

6ml MeOH Lo¹i lipid (cét SPE-C18) - 5ml dÞch mÉu

6ml n−íc cÊt röa t¹p 6ml n−íc cÊt

6ml MeOH/ n−íc (40/60; v/v)

röa gi¶i: 6ml MeOH

C« quay ch©n kh«ng ë nhiÖt ®é 40oC

Hoµ cÆn b»ng 3ml hçn hîp n-hexan/diclometan (60/40; v/v)

Ho¹t ho¸

6ml n-hexan Lµm s¹ch (cét SPE-Si)

röa t¹p: 6ml n-hexan/etyl axetat 75/25)

röa gi¶i: 6ml n-hexan/ ethyl axetat (25/75)

C« quay ch©n kh«ng ë nhiÖt ®é 40oC

Hoµ cÆn b»ng 2ml ACN, b¬m 50µl vµo hÖ thèng s¾c ký

C c

V d m

A m A c

i) TÝnh kÕt qu¶

Trong ®ã: - Cx: Hµm l−îng mÉu ph©n tÝch (ppm)

- Cc: nång ®é mÉu chuÈn (ppm)

- Am: DiÖn tÝch pic mÉu

- Ac: DiÖn tÝch pic chuÈn

- Vd: ThÓ tÝch dÞch cuèi (ml)

- m: khèi l−îng mÉu c©n (kg)

* Quy tr×nh ph©n tÝch hocmon cã ®é ®óng vµ ®é chÝnh x¸c:

- HÖ sè håi quy tuyÕn tÝnh: 0,9996

- HÖ sè thu håi: ®èi víi testosteron, progesteron, oestradiol ë 0,05 (ppm) lµ 78,6%; ë 0,5 (ppm) - 86,6%; vµ 2,5 (ppm) - 93,8%. Víi trenbolon, dexamethason ë 0,005 (ppm) lµ 74,6%; ë 0,05 (ppm) - 88,4%; vµ 1,0 (ppm) - 95,1%

- HÖ sè biÕn thiªn (C. V): ®èi víi testosteron, progesteron, oestradiol ë 0,05 (ppm) lµ 0,006; ë 0,5 (ppm) - 0,062; vµ 2,5 (ppm) - 0,303. Víi trenboloe, dexamethason ë 0,005 (ppm) lµ 0,0067; ë 0,05 (ppm) - 0,0059; vµ 1,0 (ppm) - 0,092

- Giíi h¹n phÊt hiÖn (LOD): ®èi víi testosteron, progesteron, oestradiol lµ 1,5 ppb; víi trenbolon 0,66ppb, dexamethasoe 0,15ppb

- Giíi h¹n ®Þnh l−îng (LOQ): ®èi víi testosteron, progesteron, oestradiol lµ 5ppb; trenbolon 2 ppb; dexamethason 0,5ppb

®−îc minh ho¹ ë phÇn thÈm ®Þnh (phô lôc 3).

3.3.3. C¸c c«ng cô nghiªn cøu cô thÓ

- Trang thiÕt bÞ hiÖn cã cña Phßng Thö nghiªm:

+ S¾c ký láng vµ khÝ th−êng, khèi phæ cïng c¸c thiÕt bÞ th«ng th−êng kh¸c cña phßng

ph©n tÝch thùc phÈm

+ Dông cô, hãa chÊt, chuÈn, thuèc thö tinh khiÕt S¾c ký.

3.4. Ph−¬ng ph¸p xö lý sè liÖu

- PhÇn mÒm xö lý sè liÖu kÕt qu¶ ph©n cña c¸c thiÕt bÞ ph©n tÝch hiÖn ®¹i.

- Lý thuyÕt To¸n thèng kª ®Ó thÈm ®Þnh ®é ®óng vµ ®é chÝnh x¸c cña Quy tr×nh ph©n tÝch (hÖ sè biÕn ®éng, ®é lÆp l¹i, sai sè th« phÐp ®o....).

4. KÕt qu¶ nghiªn cøu

4.1. KÕt qu¶ ph©n tÝch kh¸ng sinh tetracyclin, oxytetracyclin vµ

chlortetracyclin

B¶ng 4.1: KÕt qu¶ ph©n tÝch tetracyclin trªn 150 mÉu thÞt vµ phñ t¹ng

TT Lo¹i mÉu Tû lÖ %

1. ThÞt lîn 2. ThÞt gµ 3. Gan lîn 4. Gan gµ Tæng sè Sè mÉu cã ph¸t hiÖn tetracyclin 4 3 5 6 18 11,4 6,0 14,3 20 12 Sè l−îng mÉu ph©n tÝch 35 50 35 30 150

KÕt qu¶ ph©n tÝch tetracyclin trong 150 mÉu thÞt vµ gan cña gia cÇm, gia sóc thu thËp t¹i Hµ Néi cho thÊy ®· cã 18 mÉu nhiÔm, chiÕm tû lÖ 12%. Gan gµ cã tû lÖ mÉu ph¸t hiÖn tetracycline kh¸ cao 20%, trong khi tû lÖ nµy ë c¸c mÉu thÞt gµ lµ 6%.

§èi víi oxytetracyclin chØ cã 2/35 mÉu thÞt lîn bÞ nhiÔm, kh«ng cã mÉu thÞt gµ vµ

mÉu gan nµo ph¸t hiÖn lo¹i kh¸ng sinh nµy.

§èi víi c¸c mÉu ph¸t hiÖn cã kh¸ng sinh, l−îng tån d− ®· ®−îc x¸c ®Þnh trªn thiÕt bÞ

s¾c ký láng hiÖu n¨ng cao, kÕt qu¶ thÓ hiÖn t¹i B¶ng 4.2 vµ B¶ng 4.3.

B¶ng 4.2: Tån d− kh¸ng sinh trong thÞt vµ gan lîn (ppb)

N¬i lÊy mÉu TT Tªn mÉu ThÞt lîn

1. 2. 3. 4. 5. 6. ThÞt lîn ThÞt lîn ThÞt lîn ThÞt lîn ThÞt lîn ThÞt lîn Gan lîn

Gan lîn 7. Gan lîn 8. 9. Gan lîn 10. Gan lîn 11. Gan lîn Chî Hµng BÌ Chî H«m Chî Thanh Xu©n Chî Thanh Xu©n Chî Tr−¬ng §Þnh Chî Tr−¬ng §Þnh (a) Chî Tr−¬ng §Þnh Chî Thanh Xu©n Chî Hµng BÌ (b) Chî Thanh Xu©n Chî H«m (c) Tetracyclin 100 (MRL/JECFA) 91 84 98 91 300 (MRL/JECFA) 140 160 210 120 90 Oxytetracyclin 100 (MRL/JEC.) 203 95

B¶ng 4.3: Tån d− kh¸ng sinh trong thÞt vµ gan gµ (ppb)

TT Tªn mÉu N¬i lÊy mÉu

ThÞt gµ ThÞt gµ ThÞt gµ ThÞt gµ 12. 13. 14.

Gan gµ Gan gµ Gan gµ Gan gµ Gan gµ Gan gµ Gan gµ 15. 16. 17. 18. 19. 20. Chî Th¸i Hµ Chî Tr−¬ng §Þnh Chî M¬ Chî Th¸i hµ Chî M¬ (d) Chî « chî dõa Chî Tr−¬ng §Þnh Chî Th¸i Hµ Chî Tr−¬ng §Þnh Tetracyclin 100 (MRL/JECFA) 98 161 196 300 (MRL/JECFA) 160 240 130 90 VÕt 170 Oxytetracyclin

KÕt qu¶ ph©n tÝch ë b¶ng 1, 2 vµ 3 cho thÊy sè mÉu cã tån d− kh¸ng sinh nhãm tetracyclin ë thÞt lîn lµ 11,4% vµ gan lîn lµ 14,3% sè mÉu. Tuy nhiªn chØ cã 1 mÉu thÞt lîn cã møc tån d− oxytetracyclin cao h¬n giíi h¹n tèi ®a theo quy ®Þnh cña JECFA 203 ppb. §èi víi thÞt gµ, vÉn cßn 6% sè mÉu cßn tån d− kh¸ng sinh nhãm tetracyclin trong thÞt vµ 20% sè mÉu cßn tån d− kh¸ng sinh trong gan, chØ cã 2 mÉu thÞt cã tån d− v−ît qu¸ giíi h¹n cho phÐp. Kh«ng cã mÉu gan nµo cã tån d− tetracycline v−ît qu¸ giíi h¹n.

H×nh 4.1 : MÉu thÞt n¹p chuÈn hçn hîp tetracyclin (TC), oxytetracyclin (OTC) vµ chlortetracyclin (CTC)

H×nh 4.2: MÉu thÞt gµ (thêi gian l−u cña pÝc tetracyclin tr = 6.192) H×nh 4.2: MÉu thÞt lîn (thêi gian l−u cña pÝc oxytetracyclin tr= 4.687)

4.2. KÕt qu¶ ph©n tÝch Carbadox vµ olaquindox

H×nh 4.5: ChuÈn carbadox H×nh 4.6: ChuÈn olaquindox

Ph©n tÝch c¸c mÉu thÞt, gan cña gµ vµ lîn thu thËp t¹i Hµ Néi trªn thiÕt bÞ s¾c ký láng hiÖu n¨ng cao, ë giíi h¹n ph¸t hiÖn olaquindox lµ 0,054 ppm vµ carbadox lµ 0,015 ppm th× kh«ng cã mÉu nµo ph¸t hiÖn thÊy tån d− hai lo¹i kh¸ng sinh nµy.

4.3. KÕt qu¶ ph©n tÝch hocmon

§ång thêi víi 150 mÉu thÞt, gan gµ vµ lîn còng ®· ®−îc x¸c ®Þnh hµm l−îng hocmon trªn thiÕt bÞ s¾c ký láng, kÕt qu¶ thÓ hiÖn ë B¶ng 4.4; 4.5; 4.6.

B¶ng 4.4: KÕt qu¶ ph©n tÝch hocmon trªn 150 mÉu thÞt vµ phñ t¹ng

TT Lo¹i mÉu Tû lÖ % Sè l−îng mÉu ph©n tÝch Sè mÉu cã ph¸t hiÖn hocmon

5. ThÞt lîn 9 25,7 35

6. ThÞt gµ 3 6 50

7. Gan lîn 21 60 35

8. Gan gµ 10 33,3 30

Tæng sè 43 28,67 150

B¶ng 4.5: Tån d− hocmon trong thÞt vµ gan lîn (ppb)

TT Tªn mÉu N¬i lÊy mÉu Testos- terone Proges -terone Oestra -diol Trenbo- lone Dexame- thasone

ThÞt lîn KX§ KX§ 2 (MRL) 0,5 (MRL)

VÕt 30,68 1 ThÞt lîn Sãc S¬n

2 ThÞt lîn 3 ThÞt lîn 4 ThÞt lîn Sãc S¬n Sãc S¬n Tõ Liªm 1,45 1,78

5 ThÞt lîn Tõ Liªm vÕt vÕt vÕt

6 ThÞt lîn 7 ThÞt lîn Chî Tr−¬ng §Þnh Chî Tr−¬ng §Þnh (a) VÕt 14,26

VÕt VÕt 8 ThÞt lîn 9 ThÞt lîn Chî H«m Chî Hµng BÌ 3,08

Gan lîn 10 (MRL) 2,5 (MRL)

6,24 1,98 1 Gan lîn Tõ Liªm

17,9 2 Gan lîn Tõ Liªm

4,36

3 Gan lîn 4 Gan lîn Sãc S¬n Sãc S¬n 10,26 15,70

5 Gan lîn Sãc S¬n 30,84

3,05 2,31 13,23 6 Gan lîn 7 Gan lîn 8 Gan lîn 9 Gan lîn Sãc s¬n Sãc s¬n Chî Hµng BÌ Chî Hµng BÌ 11,67 5,08 10,8

10 Gan lîn Chî Hµng BÌ 21,50

11 Gan lîn Chî Hµng BÌ (b) 2,04

37,0 80,6

12 Gan lîn 13 Gan lîn 14 Gan lîn 15 Gan lîn Chî Hµng BÌ Chî ¤ chî dõa Chî Thanh Xu©n Chî Thanh Xu©n 12,16

4,79 77,67 19,28 16 Gan lîn Chî Tr−¬ng §Þnh

32,01

17 Gan lîn 18 Gan lîn 19 Gan lîn 20 Gan lîn Chî Tr−¬ng §Þnh Chî Tr−¬ng §Þnh Chî H«m (c) Chî H«m 7,30 41,28 119,16

21 Gan lîn Chî M¬ 1,73

B¶ng 4.6: Tån d− hocmon trong thÞt vµ gan gµ (ppb)

TT N¬i lÊy mÉu Tªn mÉu Testos- terone Proges- terone Oestra- diol Trenbo- lone Dexame- thasone

ThÞt lîn KX§ KX§ 2 (MRL) 0,5 (MRL)

1 2 3 ThÞt gµ Chî M¬ ThÞt gµ Chî H«m ThÞt gµ Chî Hµng BÌ VÕt VÕt

23,43 Gan gµ 10 (MRL)

49,31 49,31 28,83

1 Gan gµ Chî Tr−¬ng §Þnh 2 Gan gµ Chî H«m 3 Gan gµ Chî H«m 4 Gan gµ Chî M¬ 5 Gan gµ Chî M¬ (d) 16,95 73,46 2,5 (MRL) 2,13

24,20 6,72 6 Gan gµ Chî Hµng BÌ

176,06 162,11 8,3 7 Gan gµ 8 Gan gµ 9 Gan gµ Sãc s¬n Sãc s¬n Sãc s¬n 14,36

9,31 1,82 10 Gan gµ Tõ Liªm

B¶ng 4.7: B¶ng tæng hîp mÉu tån d− 2 lo¹i hocmon vµ kh¸ng sinh (ppb)

TT Tªn mÉu Dexamethason Oxytetracyclin Tetracyclin 17β-estradiol N¬i lÊy mÉu (Chî)

95 VÕt 1 Tr−¬ng §Þnh

210 2,04 Hµng BÌ 2

90 7,30 H«m 3

240 16,95 M¬ 4 ThÞt Lîn (a) Gan lîn (b) Gan lîn (c) Gan gµ (d)

* Theo b¶ng (4.5 vµ 4.6) sè lÇn ph¸t hiÖn tån d− tõng lo¹i hocmon gåm: Testosteron, progesteron, oestradiol, trenbolon, dexamethason t−¬ng øng víi lîn (3, 2, 13, 12, 8/38) vµ gµ

(1, 4, 5, 5, 2/17); cã tæng 55 lÇn ph¸t hiÖn (tÇn suÊt ph¸t hiÖn cña 17β- estradiol(18)>trenblon(17)>dexamethason(10)>progesteron(6)>testosteron(4)- H×nh 4.7

u ẫ m ố S

Lợn Gà

14 12 10 8 6 4 2 0

s t o

s t e

o l o

e t h

r ol

io l Hình 4.7: Số lần phát hiện tồn dư từng loại hocmon

* Cã 43 mÉu ph¸t hiÖn tån d− hocmon chiÕm 28,67% trªn tæng sè 150 mÉu ph©n tÝch (B¶ng 4.4); trong sè 43 mÉu nhiÔm cã 27 mÉu mua t¹i c¸c chî (18%) vµ 16 mÉu lÊy t¹i c¬ së (10,67%):

- Trong ®ã 30 mÉu lîn/ 70 mÉu ph©n tÝch; 13 mÉu gµ / 80 mÉu ph©n tÝch, ph¸t hiÖn tån d− hocmon t−¬ng øng 20,0% vµ 8,67% - H×nh 4.8

M? 20,0% lîn

71,33% mÉu kh«ng nhiÔm

8,67% gµ

H×nh 4.8: TØ lÖ mÉu ph¸t hiÖn tån d− hocmon trªn tæng sè 150 mÉu ph©n tÝch

* TØ lÖ % sè mÉu gµ vµ lîn ph¸t hiÖn tån d− trªn 43 mÉu:

30 mÉu lîn (9 thÞt, 21 gan) - 69,77% vµ 13 mÉu gµ (3 thÞt, 10 gan) - 30,23%. H×nh 4.9.

69,77%

TØ lÖ mÉu lîn TØ lÖ mÉu gµ

30,23%

H×nh 4.9: TØ lÖ mÉu gµ vµ lîn ph¸t hiÖn tån d− trªn 43 mÉu

* 11 mÉu trªn tæng sè 150 mÉu ph©n tÝch ph¸t hiÖn thÊy tån d− hai lo¹i hocmon trªn cïng mét mÉu (B¶ng 4.5 vµ 4.6)

- Trong ®ã Lîn : 7 mÉu/30 mÉu ph¸t hiÖn; vµ gµ: 4 mÉu/13 mÉu ph¸t hiÖn.

* Sè mÉu ph¸t hiÖn hocmon tæng hîp v−ît qu¸ giíi h¹n tån d− cho phÐp 8% (12 mÉu/150 mÉu ph©n tÝch). NÕu tÝnh 12 mÉu/43 mÉu ph¸t hiÖn lµ 27,9% trong ®ã lîn 21% vµ gµ 7,0 % - H×nh 4.10.

4.7

% ệ l ỷ T

Dexamethason Trenbolon

16.3

Lợn

Gà

Hình 4.10: Tỷ lệ mẫu vượt quá tồn dư cho phép tính trên 43 mẫu

* Cã 4/150 mÉu ph©n tÝch tån d− c¶ kh¸ng sinh vµ hocmon - 2,7% (b¶ng 4.7).

0 4

0 3

0 2

U A m

e n o l o b n e r t 6 0 3 5 9 4 3 0 4 . 7

0 1

Minutes

* S¾c ký ®å chuÈn, mÉu vµ thiÕt bÞ ph©n tÝch:

S¾c ký ®å hçn hîp chuÈn hocmon S¾c ký ®å cña mÉu cã Trenbolon

1: 242 nm, 8 nm hoocmonNam testosterone_24.02.06_8ppm.dat

5 . 2 2

Retention Time Area

Testosterone

0 2

7 1

5 1

2 1

U A m

0 1

6 9 4 1 5 4

6 9 4 . 0 1

5 . 2 -

Minutes

HÖ thèng thiÕt bÞ ph©n tÝch Hocmon S¾c ký ®å mÉu ph¸t hiÖn testosteron

* Tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ hµm l−îng thuèc kÝch thÝch t¨ng tr−ëng trong gia sóc gia cÇm dùa trªn Giíi h¹n tån d− cho phÐp lín nhÊt (MRL)

- Nhãm 17β- estradiol, progesteron, testosteron

Trong thÞt vµ gan: kh«ng x¸c ®Þnh (not specified) cã nghÜa r»ng sè liÖu cã gi¸ trÞ vÒ nhËn biÕt vµ hµm l−îng tån d− cña thuèc thó y trong gia sóc, gia cÇm biÓu thÞ mét kho¶ng réng an toµn cho tiªu thô trong thùc phÈm khi thuèc ®−îc sö dông theo c¸ch an toµn. V× lý do ®ã, vµ c¸c nghiªn cøu trong ®¸nh gi¸ riªng, Héi ®ång chuyªn gia vÒ phô gia thùc phÈm JECFA cña FAO/WHO ®· kÕt luËn sù cã mÆt cña d− l−îng thuèc trong s¶n phÈm gia sóc gia cÇm ®· kh«ng lo ng¹i cho søc khoÎ vµ kh«ng cÇn ®−a ra møc giíi h¹n tån d− cho phÐp lín nhÊt b»ng sè cho ba lo¹i hocmon trªn.

- Nhãm hocmon tæng hîp theo tiªu chuÈn JECFA vµ FAO

+ Trenbolone: thÞt 2 ppb; gan 10 ppb

+ Dexamethasone: thÞt 0,5 ppb; gan 2,5 ppb

- Theo TCVN 7046:2002 thÞt t−¬i – quy ®Þnh kü thuËt (2) dùa trªn luËt ®Þnh gi÷a ViÖt Nam vµ Liªn bang Nga vÒ viÖc xuÊt khÈu thÞt cña VN sang Nga; ®· ®−îc Tæng Côc TC§LCL ban hµnh ®−a ra giíi h¹n tån d− 3 lo¹i hocmon sau trong thÞt; ngoµi ra c¸c lo¹i hocmon kh¸c ch−a cã trong TCVN

+ Ostrogen : 0,5ppb

+ Testosteron: 15ppb

+ Diethylsthylbestrol (hocmon tæng hîp ®· bÞ cÊm) kh«ng ®−îc cã tån d−.

- Theo Danh môc tiªu chuÈn vÖ sinh ®èi víi l−¬ng thùc thùc phÈm 867/1998/Q§-BYT, giíi h¹n d− l−îng thuèc thó y tèi ®a cho phÐp trong s¶n phÈm thÞt quy ®Þnh cho 05 nhãm thuèc (09 lo¹i thuèc ) trong ®ã nhãm kh¸ng sinh cã 04 thuèc lµ cloramphenicol, flumequin, olaquindox ®Òu kh«ng x¸c ®Þnh d− l−îng; cßn spectinomycin vµ sunfadimidin ®−a ra c¸c giíi h¹n d− l−îng cho phÐp trong thÞt, gan, thËn, mì, s÷a [4].

- Nhãm kh¸ng sinh tetracyclin (OTC, TC, CTC) theo tiªu chuÈn JECFA

+ ThÞt gµ, lîn: 100 ppb

+ Gan gµ, lîn: 300 ppb

4.4. Danh s¸ch c¸c lo¹i thuèc kÝch thÝch t¨ng träng dïng cho gia sóc gia

cÇm trªn ®Þa bµn Hµ Néi, danh môc ®−îc phÐp theo khuyªn c¸o cña

FAO/WHO

Chóng t«i thu thËp c¸c lo¹i thuèc kÝch thÝch t¨ng tr−ëng vµ thøc ¨n gia sóc b¸n trªn thÞ tr−êng Hµ néi. §ång thêi t×m hiÓu c¸c tµi liÖu Quèc tÕ vÒ thuèc kÝch thÝch t¨ng tr−ëng trong gia sóc gia cÇm.

4.4.1 Danh s¸ch c¸c lo¹i thuèc kÝch thÝch t¨ng träng dïng cho gia sóc gia

cÇm trªn ®Þa bµn Hµ Néi (kh¸ng sinh vµ hocmon kÝch thÝch t¨ng tr−ëng)

B¶ng 4.8: Danh môc thuèc kh¸ng sinh dïng cho gia sóc gia cÇm

TT Tªn thuèc Thµnh phÇn T¸c dông Nhµ s¶n xuÊt

Quy c¸ch ®ãng gãi & hµm l−îng 20g/ gãi 1

Ampi - Coli C«ng ty cæ phÇn thuèc thó y Nam H¶i

2 Ampi–kana Hanvet Trong 100 g: Ampicillin trihydrate- 8000 mg Colistin sunphate- 17500000 UI Ampicillin Kanamycin

§Æc trÞ tiªu ch¶y do th−¬ng hµn, ecoli g©y phï thòng sau cai s÷a, nh÷ng bÖnh ë gia sóc s¬ sinh, tô huyÕt trïng Phæ t¸c dông réng, t¨ng tÝnh n¨ng diÖt khuÈn, gi¶m kh¶ n¨ng kh¸ng thuèc cña vi khuÈn

4 Amtyo Hanvet

Thuèc bét pha tiªm,®ãng trong lä thuû tinh trung tÝnh. Hép 20 lä Thuèc tiªm, ®ãng èng lä 5 ml, 20ml, 100ml Ampicillin Tylosin Oxytetracyclin Dexamethason

5 ANAGIN 2 ml cã 500 mg analginum

Thuèc tiªm 25%-2ml Hép 100 èng 32ml C«ng ty cæ phÇn thuèc thó y trung −¬ng I

6 Norfloxacine- HCl: 2g Dung dÞch tiªm v« trïng 20 ml T¸c dông ®Æc biÖt m¹nh vµ h¬n h¼n c¸c chÕ phÈm kh¸c ®èi víi xo¾n khuÈn Leptospira g©y bÖnh nghÖ ë lîn, chã, mÌo nhÊt lµ khi bÖnh kÕt hîp nhiÔm khuÈn c¸c lo¹i tô cÇu khuÈn, liªn cÇu khuÈn… Gi¶m ®au, chèng phong thÊp vµ h¹ sèt, gi¶m c¬n co th¾t ®−êng ruét, ch−íng bông, gi¶m nhu ®éng ruét, h¹ sèt Phßng chèng tÊt c¶ c¸c bÖnh nhiÔm trïng do vi khuÈn Gram (+) vµ Gram Anflox 10% C«ng ty TNHH th−¬ng m¹i s¶n

xuÊt thuèc thó y Sµi Gßn

7 Anti Diarrhec

Doanh nghiÖp t− nh©n NguyÔn C−êng

8 Bio - DOC

(-) g©y ra ë gia sóc, gia cÇm ®Æc biÖt trÞ tiªu ch¶y, viªm d¹ dµy-ruét, th−¬ng hµn, tô huyÕt trïng §−îc ®iÒu chÕ tõ nh÷ng kh¸ng sinh cã ho¹t phæ réng, hiÖu qu¶ trong viÖc ®iÒu trÞ c¸c bÖnh Øa ch¶y do vi khuÈn Ecoli g©y ra TrÞ c¸c bÖnh viªm ruét, Øa ch¶y, bá ¨n, viªm phæi, tô huyÕt trïng…

Hanvet 9

Thuèc tiªm, èng 5ml, 20ml, 100 ml Chlortylode xa Colistin sunphate- 50 MUI Trimethoprim- 3,75 g Nguyªn liÖu kh¸c vµ t¸ d−îc võa ®ñ 100g Trong 1 ml: Thiamphenicol- 100mg; Oxytetracylin HCl-50mg Chlortetracyclin Enrofloxacin Tolysin

Gãi 10 g 14 Cylclinvit

ChÕ phÈm cã phæ t¸c dông réng, kh«ng bÞ nhên vµ bao trïm hÇu hÕt c¸c bÖnh truyÒn nhiÔm Phßng, trÞ bÖnh b¹i liÖt, cßi cäc ë gµ, vÞt, ngçng C«ng ty Nam Dòng

Dung dÞch tiªm 20ml/ lä Tetracylin HCl- 1000 mg Vitamin A- 12 000 UI Vitamin D3- 6000 UI Vitamin E - 40 UI Kho¸ng ®a vi l−îng võa ®ñ 10 g Trong 100 ml cã: 5 g Doxycyclin

15 Doxyvet-LA C«ng ty TNHH thuèc thó y ViÖt Nam

16 E- Biseptol

C«ng ty cæ phÇn ph¸t triÓn c«ng nghÖ n«ng th«n

Sunphadimethoxi n- 20000 mg Trimethoprim- 4000 mg Natri benzoat- 10 000 mg Nastarch glycolat- 100 g

CRD, tô huyÕt trïng, suyÔn, ph©n tr¾ng lîn con, phï ®Çu lîn con, viªm da, khíp, viªm vó, tö cung, c¹n s÷a, viªm buång trøng, phóc m¹c ë gia sóc, gia cÇm §Æc trÞ bÖnh nhiÔm khuÈn ®−êng tiªu ho¸, tiªu ch¶y, ph©n xanh, th−¬ng hµn, tô huyÕt trïng, cóm, s−ng phï ®Çu. BÖnh Gumboro ghÐp Ecoli, CRD ghÐp Ecoli vµ bÖnh cÇu trïng ë c¶ gia sóc non vµ tr−ëng thµnh

Hanvet Chlorteracyclin Tiamulin 19 Enterosept- ol

Thuèc bét uèng §ãng gãi giÊy PE 10g, 50g hay 100g

20 ERY - Coli Nhµ m¸y thuèc thó y Nam H¶i

Trong 100 g: Erythromycin- 20 000 mg Colistin sunphate- 10 tr UI Lactoza- 75 000 mg

22 Erythromy- Hanvet Erythromycin cin - 100

23 Genorfcoli Hanvet

Gentamicin+ Norfloxacin+ Colistin + Dexamethason

Dung dÞch kh¸ng sinh tiªm 10%, ®ãng gãi 5 ml hoÆc lä 10ml, 100ml Dung dÞch hçn hîp kh¸ng sinh tiªm, ®ãng lä 10ml, 50ml, hoÆc 100ml 26 Genta - Tylosin

C«ng ty d−îc thó y Th¨ng Long

T¸c dông m¹nh c¶ víi vi khuÈn Gram(+) vµ Gram(- ) , Ýt cã vi khuÈn nµo kh«ng chÞu t¸c dông cña hçn hîp nµy §Æc trÞ tô huyÕt trïng, viªm phæi truyÒn nhiÔm, cóm, nhiÔm trïng ®−êng h« hÊp, viªm phæi, viªm d¹ dµy, phã th−¬ng hµn, héi chøng tiªu ch¶y T¸c dông cã hiÖu qu¶ cao ®èi víi c¸c vi khuÈn ®· nhên víi Penicillin, Streptomycin vµ Tetracylin Chèng hÇu hÕt c¸c chñng Mycoplasma, c¸c vi khuÈn g©y bÖnh ®−êng tiªu ho¸, chèng viªm, chèng phï nÒ m¹nh Phèi hîp kh¸ng sinh vµ biÖt d−îc m¹nh, phßng vµ trÞ bÖnh nhiÔm trïng ®−êng h« hÊp, c¸c bÖnh Øa ch¶y, dïng thay thÕ c¸c lo¹i thuèc cïng chØ ®Þnh nh−ng ®· bÞ nhên

33 Hamcoli-S Hanvet

Trong 100 g : Gentamicin sunphate- 8000 mg Tylosin tatrate- 10000 mg Theophylline- 2000 mg DÉn chÊt ®Æc biÖt- 2000 mg Ampicillin Colistin Dexamethason

36 Han hanvet D.O.Clor doxycyclin + Enrofloxacin+ Dexamethason

Kh¸ng khuÈn m¹nh, trÞ liÖu c¸c bÖnh nhiÔm khuÈn ®−êng tiªu ho¸, tiÕt niÖu, kh¸ng viªm, chèng dÞ øng, c¸c ph¶n øng phï nÒ Phæ t¸c dông réng vµ m¹nh, thuèc Ýt bÞ nhên vµ dïng cho hÇu hÕt c¸c bÖnh truyÒn nhiÔm

40 Hanoxylinla Hanvet

Trong 100 ml : oxytetracyclin 20g Kh¸ng sinh cã ho¹t phæ t¸c dông réng ®èi víi c¶ vi khuÈn Thuèc tiªm hçn dÞch Ampicillin, ®ãng èng 5ml, lä 20ml hay chai 100ml Dung dÞch hçn hîp tiªm, ®ãng èng 5ml, lä 20ml hay chai 100ml Dung dÞch tiªm Oxytetracycli

n 20%, ®ãng lä hoÆc chai 10ml, 20ml, 50ml 100ml

43 Hupha - Dung dÞch uèng 10 ml Enrofloxacin- 1g Dung m«I võa ®ñ 100 ml Enrofloxaci n Gram(+) vµ Gram(- ), c¸c lo¹i xo¾n khuÈn, mét sè virus cì lín vµ trïng nguyªn sinh Chèng rï, tiªu ch¶y, tô huyÕt trïng, CRD, c¸c bÖnh ghÐp

C«ng ty TNHH th−¬ng m¹i vµ s¶n xuÊt thuèc thó y DiÔm Uyªn - HUPHAV ET Hanvet 44 K.C.N.D

Kanamycin Colistin Neomycin Dexamethason

Dung dÞch hçn hîp vµ corticoid tiªm, ®ãng èng thuû tinh 5ml, lä 20ml hoÆc 100ml

45 Kanamycin - 10 25 lä 310 ml/ hép Kanamycin 10g Dung m«i võa ®ñ 100 ml

C«ng ty TNHH thuèc thó y ViÖt Nam

50 gãi/ hép 49

KÝch thÝch thÌm ¨n Appetite Stimulation T¸c dông bao trïm tÊt c¶ c¸c vi khuÈn Gram(-) vµ Gram(+) g©y bÖnh nh−ng ®Æc biÖt hiÖu qu¶ víi c¸c vi khuÈn g©y bÖnh ®−êng ruét, ®−êng h« hÊp TrÞ bÖnh tô cÇu, nhiÖt th¸n, ®ãng dÊu, viªm phÕ qu¶n phæi, viªm thanh khÝ qu¶n, mòi xoang, viªm khíp, nhiÔm khuÈn da, nhiÔm trïng m¸u, tô huyÕt trïng. NhiÔm khuÈn ®−êng ruét niÖu, sinh dôc, viªm vó, viªm tö cung, viªm phóc m¹c ë gia sóc. BÖnh thèi Êu trïng ong KÝch thÝch gµ, vÞt, lîn ¨n nhiÒu, ngñ nhiÒu, t¨ng tiÕt s÷a, chèng bÖnh tËt, Ýt cßi cäc C«ng ty cæ phÇn thøc ¨n ch¨n nu«I HACO

51 Lincospec - INJ Dung dÞch tiªm 20 ml/ lä

C«ng ty cæ phÇn ph¸t triÓn c«ng nghÖ n«ng th«n §Æc trÞ ho, hen suyÔn, viªm phæi, thë m¹nh, sèt cao, bÖnh ®−êng ruét, tiÕt niÖu, c¸c bÖnh do xo¾n khuÈn… Trong 1 kg: Kenzine-3000 mg; Lysine-3500 mg; Methionine: 80; Chñng; T¸ d−îc võa ®ñ 1000g Lincomicyn- 5g Bromhexin- 0,2 g Spectinomycin- 10g Dung m«i ®Æc biÖt võa ®ñ 100

55 ND. Elox 1 hép 10 lä 3 10 ml C«ng ty Nam Dòng Phßng vµ trÞ c¸c bÖnh ®−êng tiªu ho¸, h« hÊp trªn gia cÇm vµ lîn

60 Pen-strep Hanvet ml Trong 100 ml: Enroloxacine HCl- 5000 mg Bromhexine HCl- 100 mg ChÊt dÉn hoµ tan- 5000 mg Dung m«i võa ®ñ 100 ml Penicillin Streptomycin

Bét hçn hîp kh¸ng sinh pha tiªm, ®ãng 50 lä / hép

62 - Penicillin t¸c dông víi c¸c vi khuÈn Gram(+) - Streptomycin t¸c dông ®èi víi c¸c vi khuÈn Gram(-) Kh¸ng khuÈn tæng hîp Pharseptyl - LA

C«ng ty TNHH thuèc thó y ViÖt Nam

63 RTD - Thuèc tiªm 20 ml/lä Doxyvet

C«ng ty cæ phÇn ph¸t triÓn c«ng nghÖ n«ng th«n

Sunfamethoxypiri dazin- 20g; Trimethoprim- 4g; Dung m«i võa ®ñ 100ml Doxycyclin- 5000 mg Dexamethasone- 25 mg Dung m«i dÉn chÊt võa ®ñ 100 ml

Gãi bét 10g 65 STP

C«ng ty cæ phÇn ph¸t triÓn c«ng nghÖ n«ng th«n

69 Terramycin 500 C«ng ty Vemedim Hép 50 gãi, 35g/gãi

§Æc trÞ c¸c bÖnh viªm ruét, tiªu ch¶y, nh− ph©n xanh, ph©n tr¾ng, ph©n lÉn m¸u, viªm mãng, c¸c tr−êng hîp nhiÔm trïng kh¸c Phßng trÞ bÖnh h« hÊp, dÞch viªm phæi ®Þa ph−¬ng, sæ mòi truyÒn nhiÔm, viªm phæi khÝ qu¶n. TrÞ viªm ruét, tiªu ch¶y do nhiÔm Ecoli, Salmonella. TrÞ bÖnh viªm vó ë lîn l¸i §Æc trÞ vµ ngõa c¸c bÖnh h« hÊp, m·n tÝnh CRD, viªm phæi cÊp, xo¾n trïng, viªm thËn, viªm khíp, vó, tô huyÕt trïng, viªm ruét…

70 Hanvet Oxytetracyclin- 9000mg Tylosin- 4000 mg Ethyl cellulose- 90000mg Cab-o-sil: 500 mg Natri benzoat- 3000 mg Lactose võa ®ñ 100 g Oxytetracycline- 500 mg Vitamin A- 6000 UI Vitamin D3- 3000 UI Vitamin E- 5 mg T¸ d−îc võa ®ñ 5 g Oxytetracyclin Neomycin Tetraberin- Vit.B.C Dïng réng r·i ®Ó phßng vµ ch÷a c¸c bÖnh nhiÔm khuÈn §ãng tói OPP-PE 5g, 100g

Berberin

5g/ gãi 71 Tetracyn §NA

Tetracylin HCl- 3000 mg Sunphadimidin sodium- 5000 mg T¸ d−îc vµ chÊt dÉn ®Æc biÖt võa ®ñ 100 g C«ng ty th−¬ng m¹i vµ ®Çu t− thuèc thó y §«ng Nam ¸

Hanvet 72

Thuèc trÞ lþ Øa ch¶y Berberin Neomycin Chlortetracyclin

Thuèc bét uèng §ãng gãi 5g, 10g hoÆc 100g

75 Tiakaneolin Hanvet

Tiamulin Kanamycin Neomycin

Dung dÞch thuèc tiªm, ®ãng lä thuû tinh 10ml, 100ml

Hanvet 83

Tylosulfa- Comb Tylosin Chlortetracyclin Sulfadiazin Trimethoprim Thuèc uèng §ãng gãi giÊy nh«m- PE 10g, 50g, 100g nãi chung ë gia sóc gia cÇm Thuèc bét kh¸ng sinh: viªm mòi, n«n möa, tiªu ch¶y §Ó óm gµ con, vÞt con tõ khi míi sinh nh»m t¨ng søc ®Ò kh¸ng, chèng ®ì bÖnh tËt, tiªu diÖt vi khuÈn… DiÖt trïng g©y bÖnh lþ vµ mét sè vi khuÈn g©y bÖnh ®−êng ruét, bÖnh nhiÔm khuÈn do tô cÇu vµ liªn cÇu - Tiamulin cã t¸c dông k×m khuÈn nhanh, m¹nh, hiÖu qu¶ cao vµ kh«ng g©y nhên - Kanamycin diÖt khuÈn m¹nh víi Gram(-) - Neomycin diÖt vi khuÈn Gram(-) m¹nh vµ c¶ Gram(+) Chñ yÕu bÖnh nhiÔm khuÈn trªn ®−êng h« hÊp, nhiÔm khuÈn ®−êng tiªu ho¸…

B¶ng 4.9: Danh môc thuèc hocmon dïng cho gia sóc gia cÇm

TT Tªn thuèc Thµnh phÇn T¸c dông Nhµ s¶n xuÊt

1 Oxytocin Hanvet

Quy c¸ch ®ãng gãi & hµm l−îng Thuèc tiªm, ®ãng èng thñy tinh 2ml hoÆc lä 20ml Mçi ml chøa: oxytocin synth –10 IU; Excipient q.s.p. 1ml

2 Gona-Estrol Nt Chorionic Oestradiol Dung dÞch hocmon tiªm thóc ®Î. T¸c dông chän läc lªn hÖ c¬ tr¬n cña tö cung, ruét non, ruét giµ, thµnh m¹ch m¸u, èng dÉn mËt, ®−êng tiÕt niÖu... Tõ ®ã g©y tiÕt s÷a. KÝch dôc tè g©y ®éng ®ùc, rông trøng

3 Han-Prost Nt Thuèc tiªm, ®ãng trong lä thñy tinh 4 ml Dung dÞch tiªm Cloprostenol Chlorocresol

4 Nt HuyÕt thanh ngùa chöa Serumgona dotropinum

Thuèc g©y ®éng ®ùc. Lµm tan thÓ vµng, vì nang trøng chÝn, më cæ tö cung vµ t¨ng c−êng co bãp hÖ c¬ tr¬n cña èng sinh dôc c¸i Thuèc kÝch dôc tè, g©y cho gia sóc ®éng dôc, chÞu ®ùc vµ dÔ thô thai, kÝch thÝch s¶n sinh tinh trïng

Nt 5 Multivit- Forte

Thuèc tiªm §ãng ®«ng kh« trong lä thñy tinh 1000IU Thuèc uèng. §ãng trong tói 5g, 100g, 200g, 500g 6 Estradio-1 Nt Hçn hîp c¸c vitamin vµ kho¸ng vi l−îng Estradiol

7 ECP Estradiol- benzoat

C«ng ty thuèc thó y Minh Duy

8 KÝch thÝch sinh tr−ëng, ¨n khoÎ, t¨ng träng nhanh. Ph¸t dôc, hoµn thiÖn tÝnh tr¹ng tèt, ®Î sai, ®Î nhiÒu G©y xung huyÕt vµ ph¸t triÓn c¸c c¬ qu¸ninh dôc phô cña ®éng vËt c¸i. KÝch thÝch ph¸t triÓn no·n nang buång trøng, chÝn trøng vµ rông trøng, t¨ng tiÕt s÷a §iÒu hßa sù suy gi¶m ®éng dôc vµ thô thai, ®éng dôc Èn, kh«ng xuÊt hiÖn ®éng dôc, thô thai kh«ng hoµn toµn, kh«ng ®ñ sè løa ®Ó ®Î, rèi lo¹n sù rông trøng, t¸i ®éng dôc

DES (®· cÊm)

4.4.2 Danh môc ®−îc phÐp theo khuyªn c¸o cña FAO/WHO/JECFA/JAPAN

B¶ng 4.10: Giíi h¹n tån d− cho phÐp thuèc thó y trong thøc ¨n (NhËt B¶n-Japan)

Giíi h¹n tån d− cho phÐp tõng ®èi t−îng (ppm) TT 1 Tªn Benzyl penicillin (kh¸ng sinh)

Cacbadox (kh¸ng sinh) Chlortetracycline Oxytetracycline Tetracycline (kh¸ng sinh)

4 Spiramycin (kh¸ng sinh)

5 Sulfadimidine kh¸ng sinh)

Trenbolone acetate (kÝch thÝch tè) Zeranol (kÝch thÝch tè) 8 Diethylsthylbestrol thÞt (bß, lîn, gµ) gan (bß, lîn, gµ) bÇu dôc (bß, lîn, gµ) s÷a thÞt (lîn) gan (lîn) thÞt (bß, lîn, cõu, gµ, ..) gan (bß, lîn, cõu, gµ,..) bÇu dôc (bß, lîn, cõu, gµ) trøng gia cÇm s÷a thÞt (bß, gµ) mì (bß, gµ) gan (bß, gµ) bÇu dôc (gµ) bÇu dôc (bß) s÷a ThÞt (bß, lîn, gµ, cõu) Mì (bß, lîn, gµ, cõu) Gan(bß, lîn, gµ, cõu) BÇu dôc (bß, lîn, gµ, cõu) S÷a ThÞt (bß) Gan (bß) ThÞt (bß) Gan (bß) §· bÞ cÊm 0,05 0,05 0,05 0,004 0,005 0,030 0,2 0,6 1,2 0,4 0,1 0,2 0,3 0,6 0,8 0,3 0,2 0,10 0,10 0,10 0,10 0,025 0,002 0,01 0,002 0,10

B¶ng 4.11: Giíi h¹n tån d− cho phÐp thuèc thó y trong thøc ¨n (JECFA)

TT Tªn 1 Benzylpenicillin

3 4

Cacbadox Chloramphenicol Chlortetracycline Oxytetracycline Tetracycline

5 Clenbuterol (®· cÊm)

Giíi h¹n cho tõng ®èi t−îng ( ppb) ThÞt, gan, bÇu dôc ( tÊt c¶ c¸c lo¹i) S÷a Gan (lîn) thÞt (lîn) Kh«ng giíi h¹n thÞt (bß, lîn, cõu) gan (bß, lîn, cõu) bÇu dôc (bß, lîn, cõu) trøng gia cÇm s÷a thÞt, mì (bß) gan, bÇu dôc (bß) s÷a 50 4 30 5 100 300 600 200 100 0,2 0,6 0,05

6 Dihydrostreptomycin Vµ streptomycin

7 Dexamethasone

8 Gentamycin

9 Neomycin

500 TE 1000 200 µg/l 0,5 2,5 0,3 µg/l 100 200 1000 100 µg/l 500 10.000 500 500 µg/l

10 11 oxytetracycline Spectinomycin

12 Spyramycin

13 Thiamphenicol 300 2000 5.000 500 200 µg/l 200 600 300 800 300 100 µg/l 40 TE

14 Trenbolone acetate ( kÝch thÝch tè) 2 as MR 10 as MR

15 Tylosin 16 Zaranol

( kÝch thÝch tè) 17 Diethylsthylbestrol thÞt, gan, mì (cõu, lîn, gµ, bß) bÇu dôc (cõu, lîn, gµ, bß) s÷a thÞt, bÇu dôc (bß, lîn) gan (bß, lîn) s÷a (bß) thÞt, mì (bß, lîn) Gan (bß, lîn) BÇu dôc (bß, lîn) S÷a (bß, lîn) ThÞt, gan, mì (bß, gµ, lîn, cõu) BÇu dôc (bß, gµ, lîn, cõu) Trøng (gµ) S÷a (bß) Gièng chlortetracycline thÞt (bß, lîn, gµ) gan (bß, lîn, gµ) bÇu dôc (bß, lîn, gµ) mì (bß, lîn, gµ) s÷a thÞt (bß, gµ, lîn) gan (bß, gµ, lîn) bÇu dôc (bß, lîn) bÇu dôc (gµ) mì (bß, gµ, lîn) s÷a (bß) thÞt, gan, bÇu dôc, mì ( bß, gµ) thÞt (bß) gan (bß) Kh«ng giíi h¹n thÞt (bß) gan (bß) §· bÞ cÊm 2 10

B¶ng 4.12: Giíi h¹n tån d− cho phÐp thuèc thó y trong thøc ¨n (FAO/WHO)

Chó thÝch Vật nuôi Đối tượng thực phẩm Abamectin (used also as pesticide) MRL (µg/kg)

Bß bÇu dôc BÐo Gan 50 100 100

Albendazole

Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

Kh«ng x¸c bÇu dôc 5000

®Þnh BÐo Gan ThÞt S÷a (/l) 100 5000 100 100

Azaperone

Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

BÐo Gan BÇu dôc ThÞt Lợn 60 100 100 60

Benzylpenicillin/Procaine benzylpenicillin

Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

S÷a (/l) ThÞt BÇu dôc Gan Gan BÇu dôc ThÞt Bò Lợn 4 50 50 50 50 50 50

Gà ThÞt 50

Gan 50

BÇu dôc 50 ChØ ¸p dông cho procaine benzylpenicillin. ChØ ¸p dông cho procaine benzylpenicillin. ChØ ¸p dông cho procaine benzylpenicillin.

Carazolol

Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

BÇu dôc BÐo/da Gan ThÞt Lợn 25 5 25 5

Ceftiofur

Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

Bß Lîn BÇu dôc BÐo Gan ThÞt S÷a (/l) BÐo Gan 6000 2000 2000 1000 100 2000 2000

BÇu dôc ThÞt 6000 1000

Chlortetracycline/Oxytetracycline/Tetracycline

Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

600

Bò Lợn Cừu Gia cÇm BÇu dôc Gan ThÞt S÷a (/l) BÇu dôc Gan ThÞt BÇu dôc S÷a (/l) Gan ThÞt ThÞt Gan Trøng BÇu dôc 1200 300 100 1200 600 200 1200 100 600 200 300 600 400 1200

C¸ ThÞt 200

Tôm hùm ThÞt 200 ChØ ¸p dông cho oxytetracycline. ChØ ¸p dông cho oxytetracycline. Clenbuterol

Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (ng/kg)

ThÞt BÐo BÇu dôc Gan S÷a (/l) ThÞt BÐo BÇu dôc Gan Bß Ngùa 200 200 600 600 50 200 200 600 600

Closantel

Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

BÇu dôc Gan ThÞt BÐo BÐo Bß Cõu 3000 1000 1000 3000 2000

BÇu dôc ThÞt Gan 5000 1500 1500

Vật nuôi Đối tượng thực phẩm Cyfluthrin (used also as pesticide) MRL (µg/kg)

Bß ThÞt S÷a (/l) Gan Béo Bầu dục 20 40 20 200 20

Vật nuôi Đối tượng thực phẩm Cyhalothrin (used also as pesticide) MRL (µg/kg)

Bò Lợn Cừu Sữa (/l) Béo Bầu dục Thịt Gan Gan Bầu dục Béo Thịt Thịt Gan Béo Bầu dục

30 400 20 20 20 20 20 400 20 20 50 400 20 Danofloxacin

Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

Bò Lợn Gà Thịt Béo Bầu dục Gan Gan Bầu dục Béo Thịt Thịt Gan Béo Bầu dục Béo/skin theo tỉ lệ thường 200 100 400 400 50 200 100 100 200 400 100 400

Vật nuôi Đối tượng thực phẩm Deltamethrin (used also as pesticide) MRL (µg/kg)

Bò Cừu Gà Salmon Béo Bầu dục Gan Sữa (/l) Thịt Gan Thịt Bầu dục Béo Thịt Gan Bầu dục Béo Eggs Thịt 500 50 50 30 30 50 30 50 500 30 50 50 500 30 30

Diclazuril

Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

Cừu Thỏ Gia cầm Gan Bầu dục Béo Thịt Gan Bầu dục Béo Thịt Gan Bầu dục Béo/Skin Thịt 3000 2000 1000 500 3000 2000 1000 500 3000 2000 1000 500

Dicyclanil

Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

Cừu Bầu dục Thịt Gan Béo 125 150 125 200

Dihydrostreptomycin/Streptomycin

Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

Bầu dục Béo Gan Thịt Sữa (/l) Béo Thịt Gan Bầu dục Béo Thịt Bầu dục Gan Sữa (/l) Thịt Gan Béo Bầu dục Bò Lợn Cừu Gà 1000 600 600 600 200 600 600 600 1000 600 600 1000 600 200 600 600 600 1000

Diminazene

Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

Bầu dục Bò 6000

Sữa (/l) 150

Gan Thịt 12000 500 Giíi h¹n ®Þnh l−îng cña ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch

Doramectin

Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

Thịt Béo Bầu dục Gan Béo Thịt Gan Bầu dục Bò Lợn

10 150 30 100 150 5 100 30 Eprinomectin

Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

Béo Bầu dục Gan Sữa (/l) Bò 250 300 2000 20

Thịt

100 Estradiol-17beta

Vật nuôi Đối tượng thực phẩm

Béo Không hại cho sức khỏe. Bò

Không hại cho sức khỏe. Bầu dục

Không hại cho sức khỏe. Gan

Không hại cho sức khỏe. Thịt MRL (µg/kg) không cần thiết không cần thiết không cần thiết không cần thiết

Febantel/Fenbendazole/Oxfendazole

Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

Bò Lợn Cừu Dê Horse Béo Bầu dục Gan Sữa (/l) Thịt Thịt Gan Bầu dục Béo Sữa (/l) Thịt Gan Bầu dục Béo Gan Bầu dục Béo Thịt Thịt Gan Bầu dục Béo 100 100 500 100 100 100 500 100 100 100 100 500 100 100 500 100 100 100 100 500 100 100

Fluazuron

Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

Bò Béo Bầu dục Gan Thịt 7000 500 500 200

Flubendazole

Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

Lợn Gia cầm Gan Thịt Eggs Thịt Gan 10 10 400 200 500

Flumequine

Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

1000 3000 500 500 500 1000 3000 500 3000 500 500 1000 1000 3000 500 500 500 Thịt có da Béo Bầu dục Thịt Gan Thịt Béo Bầu dục Gan Bầu dục Gan Thịt Béo Béo Bầu dục Gan Thịt Thịt Bò Lợn Cừu Gà Trout

Gentamicin

Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

100 5000 2000 200 100 100 5000 2000 100 Béo Bầu dục Gan Sữa (/l) Thịt Béo Bầu dục Gan Thịt Bò Lợn

Imidocarb

Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

Bò Gan Bầu dục 1500 2000

Béo Sữa (/l) Thịt

50 50 300 Isometamidium

Vật nuôi MRL (µg/kg) Đối tượng thực phẩm

Bò Gan Bầu dục Béo Sữa (/l) Thịt 500 1000 100 100 100

Ivermectin

Chú thích Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

Bò Lợn Cừu Béo Gan Sữa (/l) Béo Gan Béo Gan 40 100 10 20 15 20 15

Levamisole

Chú thích Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

Bò Lợn Cừu Gia cầm Béo Bầu dục Gan Thịt Béo Bầu dục Gan Thịt Béo Thịt Gan Bầu dục Bầu dục Gan Thịt Béo 10 10 100 10 10 10 100 10 10 10 100 10 10 100 10 10

Lincomycin

Chú thích Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg) Bò Sữa (/l) 150

Lợn Thịt Gan 200 500

Béo 100

Gà Bầu dục Thịt Gan 1500 200 500

Béo 100

MRL cho da béo của 300 µg/Kg. MRL cho da béo của 300 µg/Kg. Bầu dục 500

Moxidectin

Chú thích Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

Thịt Bò Béo Bầu dục Gan Gan Cừu Bầu dục Béo Thịt Hươu, nai Thịt Gan Béo Bầu dục 20 500 50 100 100 50 500 50 20 100 500 50

Neomycin

Vật nuôi Chú thích MRL (µg/kg)

Đối tượng thực phẩm Thịt Bầu dục Béo Gan Sữa (/l) Béo Thịt Gan Bầu dục Béo Bầu dục Thịt Gan Gan Thịt Bầu dục Bò Lợn Cừu Dê 500 10000 500 500 1500 500 500 500 10000 500 10000 500 500 500 500 10000

Béo Thịt Béo Bầu dục Gan Eggs Thịt Béo Bầu dục Gan Béo Bầu dục Thịt Gan 500 500 500 10000 500 500 500 500 10000 500 500 10000 500 500 Gà Gà tây Vịt

Nicarbazin

Chú thích Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

Thịt Bầu dục Béo/Skin Gan 200 200 200 200 Gà Luộc. Luộc. Luộc. Luộc.

Chú thích Vật nuôi Đối tượng thực phẩm Phoxim (used also as pesticide) MRL (µg/kg)

Béo Bầu dục Gan Thịt Gan Bầu dục Béo Thịt Thịt Gan Béo Bầu dục 400 50 50 50 50 50 400 50 50 50 400 50 Lợn Cừu Dê

Porcine somatotropin

Chú thích Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

Béo Lợn

Bầu dục not specified not specified

Gan

Thịt not specified not specified

Progesterone

Chú thích Vật nuôi Đối tượng thực phẩm

Không hại cho sức khỏe. Béo Bò

Không hại cho sức khỏe. Bầu dục

Không hại cho sức khỏe. Gan

Không hại cho sức khỏe. Thịt MRL (µg/kg) không cần thiết không cần thiết không cần thiết không cần thiết

Sarafloxacin

Chú thích Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

Bầu dục Béo Gan Thịt Bầu dục Béo Gan Thịt Gà Gà tây

80 20 80 10 80 20 80 10 Spectinomycin

Chú thích Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

Béo Bầu dục Gan Sữa (/l) Thịt Thịt Gan Bầu dục Béo Gan Bầu dục Béo Thịt Thịt Béo Bầu dục Bò Lợn Cừu Gà 2000 5000 2000 200 500 500 2000 5000 2000 2000 5000 2000 500 500 2000 5000

Gan Eggs 2000 2000

Spiramycin

Chú thích Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

Bò Lợn Gà Sữa (/l) Gan Bầu dục Béo Thịt Gan Thịt Bầu dục Béo Bầu dục Gan Thịt Béo 200 600 300 300 200 600 200 300 300 800 600 200 300

Sulfadimidine

Chú thích Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

Sữa (/l) 25

Thịt 100

Bò Không xác định Bầu dục Gan Béo 100 100 100

Testosterone

Chú thích Vật nuôi Đối tượng thực phẩm

Không hại cho sức khỏe. Bò Thịt

“ Bầu dục

“ Gan

“ Béo MRL (µg/kg) không cần thiết không cần thiết không cần thiết không cần thiết

Chú thích Vật nuôi Đối tượng thực phẩm Thiabendazole (used also as pesticide) MRL (µg/kg)

Bò Thịt 100 MRL bao phủ tồn dư từ thức ăn chăn nuôi có tồn dư sử dụng trong nông nghiệp

“ “ “ “ “ “ “ “ ‘ “ “ “ “ “ “ “ “ Sữa (/l) Bầu dục Gan Béo Thịt Gan Bầu dục Béo Béo Bầu dục Gan Thịt Thịt Sữa (/l) Gan Bầu dục Béo Lợn Cừu Dê 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100

Tilmicosin

Vật nuôi Chú thích Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

1000 300 100 100 100 1500 100 1000 1000

50 T

Gan Bầu dục Béo Thịt Thịt Gan Béo Bầu dục Gan Sữa (/l) Thịt Béo Bầu dục Bò Lợn Cừu

100 100 300 Trenbolone acetate

Chú thích Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

Thịt Gan Bò

2 10 Triclabendazole

Chú thích Vật nuôi Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

Gan Bầu dục Béo Bò 300 300 100

Thịt Béo Bầu dục Gan Thịt 200 100 100 100 100 Cừu

Zeranol

Vật nuôi Chú thích Đối tượng thực phẩm MRL (µg/kg)

Thịt Gan 2 10 Bò Diethylsthylbestrol (®· bÞ cÊm)

4.5. Thøc ¨n gia sóc gia cÇm b¸n trªn thÞ tr−êng Hµ néi.

B¶ng 4.13: Thøc ¨n gia sóc gia cÇm b¸n trªn thÞ tr−êng Hµ Néi

§Þa chØ STT Nhµ s¶n xuÊt

1 Tªn, KÝ hiÖu thøc ¨n C¸m cho lîn M· sè 252

2 C¸m cho lîn M· sè 253

3 C¸m cho lîn M· sè565

C¸m cho lîn C14 Khu CN Biªn Hoµ I - §ång Nai 4

C¸m cho lîn C15 Khu CN Biªn Hoµ I - §ång Nai 5

C¸m cho lîn C16 Khu CN Biªn Hoµ I - §ång Nai 6

C«ng ty Newhop Trung Quèc s¶n xuÊt C«ng ty Newhop Trung Quèc s¶n xuÊt C«ng ty Newhop Trung Quèc s¶n xuÊt C«ng ty ViÖt Ph¸p proconco C«ng ty ViÖt Ph¸p proconco C«ng ty ViÖt Ph¸p proconco Greenfeed 7

Greenfeed 8

Greenfeed 9

Greenfeed 10

Greenfeed 11 chi nh¸nh H−ng Yªn §−êng sè 3 – L« D – Khu c«ng nghiÖp phè Nèi A – H−ng Yªn chi nh¸nh H−ng Yªn §−êng sè 3 – L« D – Khu c«ng nghiÖp phè Nèi A – H−ng Yªn chi nh¸nh H−ng Yªn §−êng sè 3 – L« D – Khu c«ng nghiÖp phè Nèi A – H−ng Yªn chi nh¸nh H−ng Yªn §−êng sè 3 – L« D – Khu c«ng nghiÖp phè Nèi A – H−ng Yªn chi nh¸nh H−ng Yªn §−êng sè 3 – L« D – Khu c«ng nghiÖp phè Nèi A – H−ng Yªn

Greenfeed 12 Lîn grower – M· sè-9424 Lîn finish M· sè- 9434 Winner-2 M· sè- 9024 Lean-Max1 M· sè- 9104 Profit max concentrate M· sè- 9630 Dura-Sou M· sè- 9800 13 Thøc ¨n cho vÞt ngan Dabaco chi nh¸nh H−ng Yªn §−êng sè 3 – L« D – Khu c«ng nghiÖp phè Nèi A – H−ng Yªn Thµnh phè B¾c Ninh

(1-28ngµy) D-22

Dabaco 14 Thøc ¨n cho vÞt ngan

Cöa hµng Quúnh MÕn Thµnh phè B¾c Ninh §T: 0241.830.540 Dabaco 15

Dabaco 16

17 Dabaco

18 Dabaco

(48 ngµy ®Õn b¸n) D-24 Thøc ¨n cho gµ vµng th¶ v−ên (1ngµy ®Õn b¸n)D-56 Thøc ¨n cho gµ vµng th¶ v−ên (30ngµy ®Õn b¸n) D-57 Thøc ¨n cho gµ vµng thÞt (1 ngµy ®Õn b¸n) D-13 Thøc ¨n cho lîn thÞt (30ngµy ®Õn b¸n) D- 42 Thøc ¨n cho n¸i chöa vµ n¸i nu«i con K-7400

21 T¨ng tèc siªu h¹ng X-9000 Thøc ¨n cho lîn cai s÷a K-7500

Thøc ¨n cho lîn thÞt tõ (16-30kg) K-7666

23 Thøc ¨n cho lîn ( tõ tËp ¨n ®Õn b¸n) K-7720

Thøc ¨n ®Ëm ®Æc cho lîn n¸i chöa vµ n¸i nu«i con K-7400

Thøc ¨n cho lîn thÞt (5-100kg) K-7800 Khang Tlvina – Quèc lé 38 – thÞ x· B¾c Ninh – B¾c Ninh; Cöa hµng Hïng S¸ng – Phè Vµ - Tiªn Du – B¾c Ninh §T: 0241.830.995 M· sè:03TDBN L¸i Thiªu – 48B – ThÞ trÊn L¸i Thiªu – ThuËn An – B×nh D−¬ng Khang Tlvina – Quèc lé 38 – thÞ x· B¾c Ninh – B¾c Ninh Cöa hµng Hïng S¸ng – Phè Vµ - Tiªn Du – B¾c Ninh §T: 0241.830.995 M· sè:03TDBN Khang Tlvina – Quèc lé 38 – thÞ x· B¾c Ninh – B¾c Ninh Cöa hµng Hïng S¸ng – Phè Vµ - Tiªn Du – B¾c Ninh §T: 0241.830.995 M· sè:03TDBN Khang Tlvina – Quèc lé 38 – thÞ x· B¾c Ninh – B¾c Ninh Cöa hµng Hïng S¸ng – Phè Vµ - Tiªn Du – B¾c Ninh §T: 0241.830.995 M· sè:03TDBN Khang Tlvina – Quèc lé 38 – thÞ x· B¾c Ninh – B¾c Ninh Cöa hµng Hïng S¸ng – Phè Vµ - Tiªn Du – B¾c Ninh §T: 0241.830.995 M· sè:03TDBN Khang Tlvina – Quèc lé 38 – thÞ x· B¾c Ninh – B¾c Ninh Cöa hµng Hïng S¸ng – Phè Vµ - Tiªn Du

26 Khang Tlvina

Thøc ¨n cho lîn thÞt ( 30-b¸n) K-7777

27 L¸i Thiªu – B¾c Ninh §T: 0241.830.995 M· sè:03TDBN Quèc lé 38 – thÞ x· B¾c Ninh – B¾c Ninh Cöa hµng Hïng S¸ng – Phè Vµ - Tiªn Du – B¾c Ninh §T: 0241.830.995 M· sè:03TDBN 48B – ThÞ trÊn L¸i Thiªu – ThuËn An – B×nh D−¬ng

L¸i Thiªu 28 Thøc ¨n d¹ng bét cho n¸i chöa vµ n¸i ®Î C1 C¸m viªn cho heo (tõ 15-30kg) D 29 Thøc ¨n hçn hîp cho Khang Tlvina 48B – ThÞ trÊn L¸i Thiªu – ThuËn An – B×nh D−¬ng Quèc lé 38 – thÞ x· B¾c Ninh – B¾c Ninh ngan vÞt ®Î K-2700 Khang Tlvina 30 Thøc ¨n hçn hîp cho Quèc lé 38 – thÞ x· B¾c Ninh – B¾c Ninh ngan vÞt thÞt K-2900

L¸i Thiªu 31 Thøc ¨n hçn hîp cho 48B – ThÞ trÊn L¸i Thiªu – ThuËn An – B×nh D−¬ng ngan vÞt ( 1-28ngµy) 2A

32 Thøc ¨n hçn hîp cho Quèc lé 38 – thÞ x· B¾c Ninh – B¾c Ninh gµ thÞt K-2800 Khang Tlvina

L¸i Thiªu 33 48B – ThÞ trÊn L¸i Thiªu – ThuËn An – B×nh D−¬ng Thøc ¨n ®Ëm ®Æc d¹ng bét cho gµ thÞt C46

L¸i Thiªu 34 48B – ThÞ trÊn L¸i Thiªu – ThuËn An – B×nh D−¬ng

Hçn hîp d¹ng viªn cho gµ Tam hoµng l−¬ng ph−îng (1-42ngµy) 1A

Khang Tlvina 35

Thøc ¨n ®Ëm ®Æc cho gµ thÞt (1-b¸n) K-555

Quèc lé 38 – thÞ x· B¾c Ninh – B¾c Ninh; Cöa hµng Hïng S¸ng – Phè Vµ - Tiªn Du – B¾c Ninh §T: 0241.830.995 M· sè:03TDBN

36 Khang Tlvina Thøc ¨n cho gµ siªu thÞt K-5600

Quèc lé 38 – thÞ x· B¾c Ninh – B¾c Ninh; Cöa hµng Hïng S¸ng – Phè Vµ - Tiªn Du – B¾c Ninh §T: 0241.830.995 M· sè:03TDBN

L¸i Thiªu 37 48B – ThÞ trÊn L¸i Thiªu – ThuËn An – B×nh D−¬ng

Khu CN Biªn Hoµ I - §ång Nai 38 Thøc ¨n cho gµ ®Î sai trøng lßng ®á C34 C¸m cho gµ (1- 13ngµy) 28A C«ng ty ViÖt Ph¸p proconco

39 C¸m cho gµ thÞt 28B Khu CN Biªn Hoµ I - §ång Nai

40 C¸m cho ngan C62 Khu CN Biªn Hoµ I - §ång Nai

Khu CN Biªn Hoµ I - §ång Nai 41

42 Long An Thanh Tr× - HN C¸m cho gµ vµ ngan vÞt thÞt C20 C¸m cho lîn Con sãc vµng AV.6868

43 Long An Thanh Tr×-HN C¸m cho lîn ®Ëm ®Æc - Con sãc vµng AV.6868

HN 44 C¸m cho lîn- ThÇn kú A.9999

HN 45

C¸m cho lîn ®Ëm ®Æc- ThÇn kú A.9999

P504- Ngâ 41- Tr−êng Chinh- HN C¸m cho lîn B40 46

P504- Ngâ 41- Tr−êng Chinh- HN C¸m cho lîn B41 47

P504- Ngâ 41- Tr−êng Chinh- HN C¸m cho lîn B42 48

P504- Ngâ 41- Tr−êng Chinh- HN C¸m cho lîn B49 49

C«ng ty ViÖt Ph¸p proconco C«ng ty ViÖt Ph¸p proconco C«ng ty ViÖt Ph¸p proconco Cty TNHH s¶n xuÊt vµ th−¬ng m¹i Cty gièng thuû s¶n Cty TNHH s¶n xuÊt vµ th−¬ng m¹i Cty gièng thuû s¶n Cty TNHH s¶n xuÊt vµ th−¬ng m¹i Nam Anh- P1- ViÖn Thó y Quèc gia Cty TNHH s¶n xuÊt vµ th−¬ng m¹i Nam Anh- P1- ViÖn Thó y Quèc gia H·ng H−¬ng Giang H·ng H−¬ng Giang H·ng H−¬ng Giang H·ng H−¬ng Giang L¸i Thiªu 50 C¸m viªn næi cho c¸ CV05 51 C¸m viªn næi cho c¸ L¸i Thiªu CV06 48B – ThÞ trÊn L¸i Thiªu – ThuËn An – B×nh D−¬ng 48B – ThÞ trÊn L¸i Thiªu – ThuËn An – B×nh D−¬ng Khu CN Biªn Hoµ I - §ång Nai 52 C¸m viªn næi cho c¸ C2 53 Mem TT-TBM kÝch 105 Tr−êng Chinh- HN

54 C«ng ty ViÖt Ph¸p proconco Cty TNHH thuèc thó y B×nh Minh

Biªn Hßa - §ång Nai Biªn Hßa - §ång Nai 55

Xu©n Mai – Hµ T©y 59 thÝch t¨ng träng Thøc ¨n gµ C29 Thøc ¨n gµ C28 Thøc ¨n lîn HI-GRO 551 Thøc ¨n lîn HI-GRO 552 th−êng Thøc ¨n lîn HI-GRO 552 S Thøc ¨n lîn HI-GRO 566

62 CAGIURL

63 CAGIURL

64 Hµ T©y

65 Hµ T©y

66 Hµ T©y

69 Biªn Hßa - §ång Nai

70 Thøc ¨n lîn HI-GRO 567 MÉu thøc ¨n t¹i chuång Thøc ¨n lîn 1032 Thøc ¨n lîn 1922 Thøc ¨n lîn 952S Thøc ¨n lîn 952 th−êng Thøc ¨n lîn 967 Thøc ¨n gµ C29 Thøc ¨n gµ 555 Thøc ¨n gµ - con cß C29 Con heo vµng 001 H¶i Phßng

71 Mª Linh – VÜnh Phóc

B¾c Ninh Tam HiÖp - Biªn Hßa -§ång Nai 72 73 Thøc ¨n lîn 301 §ABALO - 42 §ABALO - A20

74 75 76 §ABALO – D57 §ABALO – D56 K§ 444 B¾c Ninh B¾c Ninh Km 13 QL1A Ngò HiÖp – Thanh Tr×

77 GV2 B×nh Giang – H¶i D−¬ng

78 K§ 20 Km 13 QL1A Ngò HiÖp – Thanh Tr×

81 82 83 84 85 86 Thøc ¨n gµ Thøc ¨n gµ Thøc ¨n ngan vÞt Thøc ¨n ngan vÞt Thøc ¨n lîn Thøc ¨n lîn B×nh Giang- H¶i D−¬ng Thanh Tr× T©n HiÖp - §ång Nai B×nh Giang- H¶i D−¬ng Biªn Hßa 1 - §ång Nai Hµ T©y C«ng ty VÜnh NiÖm C«ng ty Hµ Linh C«ng ty §ång Nai – Long Ch©u C«ng ty TuÊn Minh – C«ng ty Hoa Kú C«ng ty TuÊn Minh – C«ng ty thøc ¨n ch¨n nu«i Hoa Kú AF §¹i Kim AF C«ng ty cæ phÇn Ch−¬ng Mü

4.6. Thøc ¨n t¨ng träng gia sóc gia cÇm vµ an toµn trong sö dông b¶o vÖ

søc kháe céng ®ång.

C¸c b¸o c¸o kh¶o s¸t gÇn ®©y ®· cho thÊy dÞch vô kinh doanh thøc ¨n ch¨n nu«i ®ang më réng t¹i hÇu hÕt ®Þa ph−¬ng trong c¶ n−íc. Ngay ë ®Þa bµn Yªn Phong, B¾c Ninh còng ®· cã 41 ®¹i lý thøc ¨n ch¨n nu«i. M« h×nh ch¨n nu«i c«ng nghiÖp kh¸ phæ biÕn vµ 100% nguån thøc ¨n cho gia sóc, gia cÇm lµ thøc ¨n chÕ biÕn s½n. Nh÷ng lîi Ých cña thøc ¨n ®ãng gãi s½n rÊt dÔ nhËn thÊy, ng−êi ch¨n nu«i võa kh«ng mÊt nhiÒu thêi gian t×m nguån nguyªn liÖu, chÕ biÕn phï hîp víi tõng thêi kú sinh tr−ëng cña con vËt mµ l¹i cho n¨ng suÊt rÊt cao. Tuy nhiªn, nÕu bu«ng láng qu¶n lý chÊt l−îng cña c¸c lo¹i thøc ¨n ch¨n nu«i vµ ch¹y theo lîi nhuËn sÏ cã thÓ dÉn tíi nh÷ng sai sãt khã l−êng trong s¶n xuÊt, sö dông thøc ¨n ch¨n nu«i chÕ biÕn s½n, g©y hËu qu¶ nghiªm träng ®Õn chÊt l−îng vÖ sinh an toµn thùc phÈm, ¶nh h−ëng lín tíi søc kháe ng−êi tiªu dïng.

Chuyªn ®Ò nµy sÏ giíi thiÖu mét sè lo¹i thøc ¨n ch¨n nu«i phæ biÕn trªn thÞ tr−êng, c¸c chÊt bæ sung vµo thøc ¨n ch¨n nu«i, mét sè th«ng tin cËp nhËt vÒ c¸c lo¹i thøc ¨n ch¨n nu«i cã bæ sung chÊt kÝch thÝch t¨ng tr−ëng kh«ng ®óng quy ®Þnh ¶nh h−ëng tíi vÖ sinh an toµn thùc phÈm vµ søc kháe céng ®ång.

C¸c lo¹i thøc ¨n ch¨n nu«i chÕ biÕn s½n

HiÖn nay nhu cÇu tiªu thô thøc ¨n ch¨n nu«i ngµy cµng nhiÒu, c¸c chñng lo¹i trªn thÞ tr−êng ngµy cµng phong phó, ®a d¹ng theo nhiÒu kiÓu nh·n m¸c kh¸c nhau. Tuy nhiªn, cã thÓ ph©n thµnh 2 lo¹i thøc ¨n ch¨n nu«i chñ yÕu lµ thøc ¨n hçn hîp (thøc ¨n hçn hîp hoµn chØnh, thøc ¨n hçn hîp ®Ëm ®Æc) vµ thøc ¨n bæ sung. Nguyªn liÖu rÊt ®a d¹ng: tõ c¸c lo¹i bét m¸u, bét thÞt, x−¬ng, l«ng vò nhËp khÈu vµ c¸c nguån kh¸c nhau s½n cã trong n−íc.

* Thøc ¨n hçn hîp

Thøc ¨n hçn hîp lµ lo¹i thøc ¨n ®· chÕ biÕn s½n, do mét sè lo¹i thøc ¨n phèi hîp víi nhau t¹o thµnh. Thøc ¨n hçn hîp hoÆc cã ®ñ tÊt c¶ c¸c chÊt dinh d−ìng tho¶ m·n ®−îc nhu cÇu cña con vËt hoÆc chØ cã mét sè chÊt dinh d−ìng

nhÊt ®Þnh. Thøc ¨n hçn hîp bao gåm: thøc ¨n hçn hîp hoµn chØnh vµ thøc ¨n hçn hîp ®Ëm ®Æc.

- Thøc ¨n hçn hîp hoµn chØnh (cßn gäi lµ thøc ¨n tinh hçn hîp hoÆc thøc ¨n hçn hîp) lµ hçn hîp thøc ¨n hoµn toµn c©n b»ng c¸c chÊt dinh d−ìng cho gia sóc, gia cÇm, nã duy tr× ®−îc sù sèng vµ søc s¶n xuÊt cña con vËt mµ kh«ng cÇn thªm mét lo¹i thøc ¨n nµo kh¸c (trõ n−íc uèng).

- Thøc ¨n hçn hîp hoµn chØnh ®−îc s¶n xuÊt d−íi d¹ng bét vµ d¹ng viªn. Sö dông thøc ¨n d¹ng viªn cho gia sóc, gia cÇm thuËn tiÖn h¬n thøc ¨n hçn hîp d¹ng bét, gi¶m ®−îc sù r¬i v·i thøc ¨n tõ 10 - 15 % vµ Ðp ®−îc con vËt ¨n theo nhu cÇu dinh d−ìng ®· ®Þnh. MÆt kh¸c, thøc ¨n d¹ng viªn cßn gi¶m ®−îc thêi gian cho ¨n, dÔ cho ¨n, kh«ng g©y bôi nªn con vËt tr¸nh ®−îc nh÷ng triÖu chøng bôi m¾t g©y ®au m¾t, bÖnh ®−êng h« hÊp. Thøc ¨n d¹ng viªn cßn cã t¸c dông chèng «xy ho¸ do gi¶m diÖn tÝch tiÕp xóc víi kh«ng khÝ, dÔ gãi, dÔ vËn chuyÓn, gi¶m kh«ng gian dù tr÷, kÐo dµi thêi gian b¶o qu¶n. Thøc ¨n hçn hîp d¹ng viªn th−êng cã gi¸ thµnh cao h¬n thøc ¨n d¹ng bét do chi phÝ cña qu¸ tr×nh Ðp viªn nh−ng nhiÖt ®é trong qu¸ tr×nh Ðp viªn còng cã thÓ lµm ph©n huû mét sè vitamin [1,2].

- Thøc ¨n hçn hîp ®Ëm ®Æc gåm 3 thµnh phÇn chÝnh: protein, chÊt kho¸ng vµ vitamin. Ngoµi ra, thøc ¨n hçn hîp ®Ëm ®Æc cßn ®−îc bæ sung thªm kh¸ng sinh hoÆc mét sè thuèc phßng bÖnh. Khi sö dông thøc ¨n hçn hîp ®Ëm ®Æc ng−êi ch¨n nu«i th−êng trén víi thøc ¨n tinh bét (ng«, g¹o, c¸m g¹o. . .) thµnh thøc ¨n hçn hîp hoµn chØnh. Thøc ¨n ®Ëm ®Æc rÊt tiÖn lîi do viÖc chÕ biÕn thñ c«ng, cã thÓ ch¨n nu«i gia ®×nh ë quy m« nhá.

* Thøc ¨n bæ sung

ViÖc bæ sung chÊt h÷u c¬ hay chÊt kho¸ng vµo thøc ¨n ngµy cµng phæ biÕn. Protein, chÊt kho¸ng, vitamin, kh¸ng sinh hoÆc c¸c chÊt t¨ng tr−ëng ®−îc ®−a vµo khÈu phÇn ¨n cña vËt nu«i víi liÒu l−îng hîp lý (nh− ure) hoÆc liÒu l−îng thÊp gièng víi liÒu cña thuèc (nh− kh¸ng sinh, vitamin). Ngoµi ra cßn cã c¸c lo¹i chÊt bæ sung kh¸c nh− chÊt chèng «xy ho¸, chÊt chèng nÊm mèc, chÊt mµu, chÊt cã mïi th¬m...Thøc ¨n bæ sung ®ang ®−îc sö dông phæ biÕn trong ch¨n nu«i gióp cho con vËt t¨ng kh¶ n¨ng cung cÊp thÞt, trøng, s÷a, l«ng, kÓ c¶ kh¶ n¨ng sinh s¶n vµ ®Ò phßng dÞch bÖnh. C¸c lo¹i thøc ¨n bæ sung protein cã gi¸ thµnh cao nªn cÇn qua kiÓm tra x¸c ®Þnh thµnh phÇn tr−íc khi phèi hîp khÈu phÇn ®Ó cã tû lÖ bæ sung thÝch hîp.

- Thøc ¨n bæ sung protein nguån gèc thùc vËt nh− h¹t hä ®Ëu, h¹t võng, kh« dÇu ®Ëu

t−¬ng...

- Thøc ¨n bæ sung protein cã nguån gèc ®éng vËt

C¸c lo¹i thøc ¨n bæ sung protein th−êng cã gi¸ trÞ sinh häc cao, kh¶ n¨ng tiªu ho¸, hÊp thu cao h¬n so víi thøc ¨n giµu protein cã nguån gèc tõ thùc vËt. PhÇn lín c¸c thøc ¨n giµu

protein cã nguån gèc tõ ®éng vËt th−êng cã chÊt l−îng cao, cã ®Çy ®ñ c¸c acid amin kh«ng thay thÕ, c¸c nguyªn tè kho¸ng vµ vitamin cÇn thiÕt.

- Thøc ¨n bæ sung protein tæng hîp (c«ng nghiÖp)

+ Bæ sung acid amin tæng hîp: Trong x©y dùng khÈu phÇn thøc ¨n cho gµ vµ lîn, hµm l−îng còng nh− tû lÖ c¸c acid amin kh«ng thay thÕ ®−îc ®Æc biÖt chó ý. Mét sè thøc ¨n chÝnh cña lîn vµ gia cÇm nh− h¹t ngò cèc, c¸m, kh« dÇu (trõ kh« dÇu ®Ëu t−¬ng) ®Òu thiÕu lysin. HÇu hÕt c¸c h¹t ®Ëu ®ç, kh« dÇu, thøc ¨n nguån gèc ®éng vËt (trõ bét c¸) ®èi víi gia cÇm ®Òu thiÕu methionin. Trong ng« vµ ®Ëu ®ç thiÕu tryptophan, nªn khi x©y dùng khÈu phÇn thøc ¨n cho lîn th−êng thiÕu lysin, tryptophan vµ thøc ¨n gia cÇm th−êng thiÕu methionin. §Ó kh¾c phôc c¸c thiÕu sãt trªn c¸c nhµ s¶n xuÊt th−êng bæ sung acid amin tæng hîp vµo khÈu phÇn cho ®ñ ®Þnh møc. Trong sè 10 acid amin kh«ng thay thÕ hiÖn nay c«ng nghiÖp ®· s¶n xuÊt ®−îc 4 lo¹i: Lysin, methionin, tryptophan, threonin. Riªng tryptophan vµ threonin cßn hiÕm nªn gi¸ b¸n cßn cao. Lysin vµ methionin hiÖn nay ®· xuÊt hiÖn nhiÒu trªn thÞ tr−êng [1,2].

+ Bæ sung ure: Ure hiÖn nay ®ang ®−îc dïng réng r·i trong thøc ¨n cho gia sóc nhai l¹i. Ure th−êng ®−îc dïng ®Ó xö lý r¬m, trén vµo thøc ¨n, vµo rØ ®−êng... NhiÒu thÝ nghiÖm, ®· x¸c ®Þnh protein trong ure cã thÓ thay thÕ 25% nhu cÇu protein trong khÈu phÇn gia sóc nhai l¹i. §èi víi bß thÞt nÕu phèi hîp tèt víi c¸c nguån thøc ¨n giµu tinh bét, cã thÓ ®¹t møc thay thÕ cao h¬n. Khi sö dông ure lµm thøc ¨n bæ sung cho gia sóc nhai l¹i cÇn tËp cho gia sóc ¨n tõ tõ, trén thËt ®Òu, tr¸nh ure vãn côc vµ chØ sö dông cho gia sóc nhai l¹i trªn 6 th¸ng tuæi. KhÈu phÇn cÇn bæ sung ®ñ kho¸ng ®a l−îng, vi l−îng vµ møc bæ sung ure trong khÈu phÇn kh«ng qu¸ 30g ure/100kg thÓ träng/ngµy. L−îng ure qu¸ nhiÒu trong thøc ¨n còng cã thÓ lµm gia sóc bÞ ngé ®éc.

- Thøc ¨n bæ sung chÊt kho¸ng

C¸c chÊt kho¸ng nh− calci, phospho, natri, s¾t, ®ång...rÊt quan träng ®èi víi gia sóc trong thêi kú tiÕt s÷a. Tuy nhiªn hµm l−îng calci, phosphor nhiÒu hay Ýt kh«ng ¶nh h−ëng tíi hµm l−îng cña chóng trong s÷a mµ chØ lµm t¨ng hoÆc gi¶m s¶n l−îng s÷a. C¸c chÊt kho¸ng ®a l−îng, vi l−îng d−íi d¹ng premix kho¸ng th−êng ®−îc sö dông ®Ó bæ sung vµo thøc ¨n. §Ó tiÖn cho viÖc sö dông, c¸c h·ng s¶n xuÊt thøc ¨n cho gia sóc c¨n cø vµo ®Þnh møc bæ sung chÊt kho¸ng ®Ó s¶n xuÊt Premix kho¸ng cho c¸c lo¹i gia sóc thuéc c¸c løa tuæi vµ tÝnh n¨ng s¶n xuÊt kh¸c nhau.

- Thøc ¨n bæ sung vitamin

Vitamin rÊt quan träng ®èi víi gia sóc. Vitamin trong s÷a phô thuéc rÊt lín vµo l−îng vitamin thøc ¨n. Nu«i bß s÷a b»ng khÈu phÇn cã nhiÒu vitamin A vµ caroten, mÆc dï s¶n l−îng s÷a kh«ng t¨ng nh−ng sÏ lµm t¨ng hµm l−îng vitamin A vµ caroten trong s÷a tõ 10- 15 lÇn. Hµm l−îng vitamin D vµ vitamin E cña s÷a còng phô thuéc vµo l−îng vitamin D trong khÈu phÇn ¨n.

Gia sóc nu«i nhèt kh«ng ®−îc cung cÊp, hoÆc Ýt ®−îc cung cÊp rau vµ cá xanh sÏ dÔ bÞ thiÕu vitamin. Trong h¹t ngò cèc, c¸c lo¹i thøc ¨n bæ sung protein ®Òu cã vitamin nh−ng hÇu

hÕt bÞ hao hôt trong qu¸ tr×nh chÕ biÕn vµ b¶o qu¶n, do ®ã ng−êi ta ph¶i bæ sung premix vitamin vµo thøc ¨n. C¨n cø ®Þnh møc cho tõng lo¹i vËt nu«i, cho tõng lo¹i løa tuæi, c¸c h·ng s¶n xuÊt thøc ¨n ®· s¶n xuÊt c¸c lo¹i premix vitamin t−¬ng øng. Ng−êi mua c¨n cø vµo nh·n hiÖu ghi trªn bao b× ®Ó phèi trén thøc ¨n theo yªu cÇu cña vËt nu«i. §Ó duy tr× ho¹t lùc cña vitamin, premix vitamin vµ c¸c s¶n phÈm chøa vitamin cÇn ph¶i b¶o qu¶n c¸c chÕ phÈm nµy ë n¬i kh« m¸t, tr¸nh ¸nh s¸ng. Premix vitamin ph¶i ®−îc ®ãng gãi trong bao b× chèng Èm. NÕu premix vitamin cã nguyªn tè vi l−îng th× thêi gian b¶o qu¶n kh«ng qu¸ 60 ngµy [1,2].

C¸c chÊt phô gia

+ ChÊt chèng oxyho¸: ®Ó h¹n chÕ qu¸ tr×nh oxyhãa chÊt bÐo trong thøc ¨n ng−êi ta sö dông chÊt chèng oxyho¸. ChÊt chèng oxyho¸ cã nguån gèc tù nhiªn nh− vitamin A, E, C vµ chÊt chèng oxyho¸ tæng hîp nh− butyl hydroxiannisol, butyl hydroxytoluen, ethoxiquin... C¸c chÊt chèng oxyho¸ tæng hîp cã hiÖu lùc chèng oxyho¸ cao h¬n c¸c chÊt chèng oxyho¸ tù nhiªn vµ ®−îc sö dông phæ biÕn h¬n trong c«ng nghiÖp chÕ biÕn thøc ¨n gia sóc.

+ H−¬ng liÖu: H−¬ng liÖu cã nguån gèc tù nhiªn vµ tæng hîp ®−îc cho vµo lµm t¨ng ®é hÊp dÉn, t¹o mïi vÞ dÔ chÞu vµ kÝch thÝch khÈu vÞ cña vËt nu«i. H−¬ng liÖu thøc ¨n gia sóc ph¶i thÝch hîp víi tõng lo¹i vËt nu«i, dÔ sö dông, an toµn vµ b¶o toµn ®−îc tÝnh chÊt khi trén víi c¸c nguyªn liÖu kh¸c, mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao.

vµng, lßng ®á trøng mµu vµng thÝch hîp víi thÞ hiÕu ng−êi tiªu dïng.

S¾c tè sö dông trong thøc ¨n ch¨n nu«i còng cã nguån gèc tù nhiªn vµ tæng hîp. Lo¹i s¾c tè tù nhiªn hay ®−îc dïng lµ bét cá, cao l¸, ng« vµng, gluten ng«, hoa cóc v¹n thä. C¸c lo¹i carotenoids tæng hîp cho mµu vµng, canthaxantin cho mµu ®á vµ cã t¸c dông sau 7 ngµy.

+ C¸c lo¹i men tiªu ho¸: khi thªm c¸c men beta-glucanaza, pentozanaza vµ xenlulaza vµo thøc ¨n, chóng sÏ ph¸ vì thµnh tÕ bµo gióp cho c¸c dÞch tiªu ho¸ trong ®−êng ruét t¸c ®éng dÔ dµng lªn c¸c chÊt dinh d−ìng n»m bªn trong tÕ bµo thùc vËt lµm cho thøc ¨n ®−îc tiªu ho¸ tèt h¬n. V× vËy enzym tiªu ho¸ ®−îc xem nh− lµ c¸c chÊt xóc t¸c sinh häc. C¸c men tiªu ho¸ th−êng gÆp trong thøc ¨n gia sóc gåm cã: Amilaza xóc t¸c qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ tinh bét thµnh dextril. Xellulaza ph©n huû phøc hîp xelluloza thµnh c¸c thµnh phÇn dÔ tiªu ho¸. Betaglucalaza xóc t¸c qu¸ tr×nh tiªu ho¸ c¸c chÊt keo dÝnh trong lóa m×, lóa m¹ch, cao l−¬ng vµ Phytaza xóc t¸c qu¸ tr×nh tiªu ho¸ phytat [1,2].

HiÖn nay, nhiÒu n−íc ®· sö dông c¸c chÊt kÝch thÝch t¨ng tr−ëng lµ néi tiÕt tè, c¸c kh¸ng sinh hoÆc c¸c men tiªu ho¸ cho vµo thøc ¨n gia sóc ®Ó t¨ng n¨ng suÊt vËt nu«i. Khi trén thyroxin vµo thøc ¨n gia sóc víi l−îng nhá ®· lµm t¨ng n¨ng xuÊt ch¨n nu«i lªn râ rÖt, nhÊt lµ ®èi víi gia sóc gia cÇm ch−a ®−îc ¨n c¸c khÈu phÇn c©n ®èi c¸c chÊt dinh d−ìng.

Thøc ¨n bæ sung ®· mang l¹i lîi Ých rÊt lín cho ngµnh ch¨n nu«i gia cÇm gia sóc. Tuy nhiªn, nÕu sö dông thøc ¨n bæ sung mét c¸ch tuú tiÖn, hoÆc hµm l−îng c¸c chÊt bæ sung kh«ng ®óng theo quy ®Þnh cña ngµnh thó y th× kh«ng nh÷ng kh«ng thu ®−îc hiÖu qu¶ mong muèn mµ ®«i khi cßn dÉn ®Õn nh÷ng t¸c h¹i nguy hiÓm.

Thøc ¨n ch¨n nu«i bæ sung kh¸ng sinh

Mét sè d¹ng vµ c¸ch sö dông kh¸ng sinh :

+ D¹ng thøc ¨n phèi trén (feed premixes): víi kh¸ng sinh oxytetracyclin cã hµm l−îng 22g/kg sö dông nu«i gµ; møc sö dông lín nhÊt 550g/tÊn thøc ¨n; thêi gian c¸ch ly thuèc tr−íc giÕt mæ 24 giê. Víi lîn thuèc 220g/kg; 550g/tÊn thøc ¨n; c¸ch ly 5 ngµy.

+ D¹ng thuèc tiªm (50 mg/ml): víi gµ møc dïng lín nhÊt 55 mg/kg, c¸ch ly thuèc tr−íc giÕt mæ 5 ngµy. Víi lîn lµ 11mg/kg, 22 ngµy c¸ch ly thuèc.

+ Ngoµi ra cßn ë d¹ng bét kh¸ng sinh tan (pha vµo n−íc uèng) [14, 16].

Sè liÖu ¨n vµo chÊp nhËn hµng ngµy (ADI) cña 5 thuèc kh¸ng sinh theo JECFA:

+ Oxytetracyclin, chlotetracyclin; tetracyclin: 0-0,003 mg/kg thÓ träng

5 lo¹i kh¸ng sinh cña ®Ò tµi nghiªn cøu võa cã t¸c dông ®iÒu trÞ vµ khèng chÕ bÖnh ®èi víi gia sóc gia cÇm; ngoµi ra cã t¸c dông kÝch thÝch t¨ng tr−ëng còng nh− t¨ng hiÖu qu¶ thøc ¨n ch¨n nu«i.

+ Cacbadox vµ olaquindox: l−îng chÊp nhËn ®−îc giíi h¹n

Thøc ¨n ch¨n nu«i bæ sung hormon

Hocmon lµ mét chÊt vËn chuyÓn ho¸ häc tõ mét tÕ bµo sang mét tÕ bµo kh¸c. TÊt c¶ c¸c tæ chøc ®a tÕ bµo (bao gåm c¶ c©y) sinh ra hocmon. Hocmon ®−îc biÕt nhiÒu nhÊt lµ hocmon ®−îc sinh ra tõ tuyÕn néi tiÕt cña loµi ®éng vËt cã x−¬ng sèng, nh−ng hocmon ®−îc sinh ra tõ hÇu hÕt hÖ thèng c¬ quan vµ c¸c m« trong con ng−êi vµ c¬ thÓ ®éng vËt. C¸c ph©n tö hocmon ®−îc tiÕt trùc tiÕp vµo m¹ch m¸u, dÞch c¬ thÓ kh¸c hoÆc tiÕt vµo c¸c m« gÇn kÒ. Chóng chuyÒn ®éng bëi hÖ tuÇn hoµn hoÆc khuyÕch t¸n tíi c¸c tÕ bµo trong cïng m« hoÆc c¸c tÕ bµo mét tæ chøc kh¸c cña c¬ thÓ. Chøc n¨ng cña c¸c hocmon lµ phôc vô nh− mét tÝn hiÖu tíi c¸c tÕ bµo gèc; ho¹t ®éng cña hormon ®−îc x¸c ®Þnh b»ng kiÓu bµi tiÕt vµ truyÒn tÝnh tr¹ng tÝn hiÖu cña m« tiÕp nhËn.

Ho¹t ®éng cña hocmon rÊt ®a d¹ng: cã thÓ bao gåm sù kÝch thÝch hoÆc h¹n chÕ t¨ng tr−ëng; kÝch thÝch hoÆc ng¨n c¶n hÖ thèng miÔn dÞch, ®iÒu chØnh chuyÓn ho¸ vµ chuÈn bÞ cho mét ho¹t ®éng míi (vÝ dô: ®¸nh nhau, lÈn trèn, giao phèi) hoÆc c¸c giai ®o¹n cña cuéc ®êi (vÝ dô: tuæi dËy th×, ch¨m sãc con, m·n kinh). Trong nhiÒu tr−êng hîp mét hocmon cã thÓ ®iÒu tiÕt sù sinh s¶n vµ gi¶i phãng c¸c hocmon kh¸c. NhiÒu ®¸p øng cho c¸c tÝn hiÖu hocmon cã thÓ ®−îc m« t¶ nh− sù phôc vô ®iÒu chØnh ho¹t tÝnh chuyÓn ho¸ cña mét c¬ quan hoÆc m«. Hocmon còng ®iÒu khiÓn chu kú t¸i sinh cña hÇu nh− tÊt c¶ tæ chøc ®a tÕ bµo.

+ Hocmon dÉn xuÊt amin ®−îc dÉn xuÊt tõ c¸c acid amin thyroxin vµ tryptophan. Nh− thyroxin vµ catecholamin.

+ Hocmon peptit g«m c¸c chuçi acid amin. Peptit gåm vµi chôc hoÆc hµng tr¨m acid amin nh− ®¹m (protein). Nh− hocmon ®¹m insulin vµ hocmon t¨ng tr−ëng.

+ Hocmon tù nhiªn (steroid) sinh ra trong c¬ thÓ ®−îc dÉn xuÊt tõ cholesterol. Nh− testosteron vµ cortiso.

+ Hocmon lipid vµ photpholipid ®−îc dÉn xuÊt tõ lipid tõ linoleic acid vµ phopholipid lµ arachidonic acid.

Chøc n¨ng sinh lý cña hocmon: mäi tÕ bµo cã kh¶ n¨ng sinh ra mét sè lín c¸c ph©n tö ®iÒu tiÕt. TuyÕn néi tiÕt vµ c¸c s¶n phÈm hocmon cña chóng ®−îc chuyªn biÖt ho¸ phôc vô ®iÒu chØnh lªn toµn thÓ c¸c c¬ quan, nh−ng cã thÓ trong nhiÒu tr−êng hîp ®−îc dïng víi c¸c c¸ch kh¸c hoÆc chØ sö dông ë møc m«.

Theo JECFA liÒu hocmon ¨n vµo hµng ngµy cã thÓ chÊp nhËn cho ng−êi tÝnh trªn mét

kilogam thÓ träng (ADI):

17β-estradiol: 0-0,05 µg/kg thÓ träng; progesteron: 0-30 µg/kg thÓ träng

Testosteron: 0-2 µg/kg thÓ träng; trenbolon: 0,02 µg/kg thÓ träng

Dexamethason: 0-0,015 µg/kg thÓ träng

Dùa trªn b¸o c¸o vÒ møc ¶nh h−ëng kh«ng hoÆc cã quan s¸t ®−îc nh−ng thÊp nhÊt (NOEL vµ LOEL) cña c¸c hocmon trªn ®èi víi ng−êi lµ 5 ug estradiol/kg thÓ träng; 3,3 mg progesteron/kg thÓ träng; 1,7 mg testosteron/kg thÓ träng.

Estradiol, progesteron vµ testosteron cã mÆt tù nhiªn trong con ng−êi mÆc dï hµm l−îng thay ®æi rÊt nhiÒu theo tuæi, giíi tÝnh, chÕ ®é ¨n, tËp thÓ dôc, víi phô n÷ ®ang mang thai vµ giai ®o¹n cña chu kú kinh nguyÖt. C¸c hocmon nµy cã thÓ cã mÆt trong huyÕt thanh ë d¹ng tù do hay g¾n víi protein. Thanh niªn trai tr−ëng thµnh vµ phô n÷ tiÒn m·n kinh, nång ®é estradiol trong kho¶ng 20-40 pg/ml; vµ 40-400 pg/ml t−¬ng øng. Møc estradiol ë em trai vµ g¸i tr−íc tuæi d¹y lµ 2,6 vµ 4,5 pg/ml t−¬ng øng. Trong nhiÒu nghiªn cøu vÒ d−îc lý víi hocmon tù nhiªn ®èi víi ng−êi thÊy nÕu chÕ ®é ¨n cã hµm l−îng mì, calo, vµ ®¹m ®éng vËt cao; Ýt x¬ th× cã liªn quan ®Õn møc estradiol, testosteron, progesteron cao h¬n.

Nh÷ng sè liÖu thùc nghiÖm vµ dÞch tÔ häc ®−îc kiÓm tra bëi c¬ quan nghiªn cøu Quèc tÕ vÒ ung th− (IARC) dùa trªn b»ng chøng ®Çy ®ñ ®· ph¸n quyÕt estradiol lµ chÊt g©y ung th− ë ng−êi. Estradiol kÝch thÝch sù ph©n chia tÕ bµo, cã liªn quan tíi sù t¨ng kh¶ n¨ng nh÷ng lçi ngÉu nhiªn trong khi sao chÐp hay nh©n ®«i tÕ bµo. TØ lÖ nhá phô n÷ ®· dïng bæ sung estrogen thÊy cã ph¸t triÓn ung th− vó hoÆc d¹ con, nh− vËy estradiol cã thÓ lµ mét trong nhiÒu nh©n tè ph¸t triÓn ung th−. §· mèt sè nghiªn cøu vÒ chuyÓn ho¸ cña trenbolon vµ c¸c hocmon tæng hîp kh¸c trong c¬ thÓ ng−êi.

Trªn thÕ giíi ®· sö dông hocmon tù nhiªn vµ tæng hîp trong ch¨n nu«i gia sóc vµ gia cÇm chñ yÕu ë d¹ng bæ sung thuèc vµo thøc ¨n ch¨n nu«i hoÆc tiªm thuèc víi nång ®é thÝch hîp trùc tiÕp vµo c¬ thÓ theo tõng môc ®Ých vµ tõng thêi kú ph¸t triÓn cña vËt nu«i. Sao cho ®Õn khi xuÊt chuång ®Ó giÕt mæ cho s¶n phÈm thùc phÈm phôc vô con ng−êi th× l−îng tån d− hocmon ®· ph©n gi¶i d−íi giíi h¹n tån d− cho phÐp, kh«ng ¶nh h−ëng ®Õn søc khoÎ céng ®ång vµ m«i tr−êng. VÝ dô: liÒu tiªm cho bß, lîn liÒu kÐp 120 mg trenbolon + 24 mg

estradiol; liÒu ®¬n 19 hoÆc 38 mg estradiol vµ sau kho¶ng 60 ngµy th× hµm l−îng c¸c hocmon

nµy ph¶i tån d− l−îng vÕt mét vµi µg/kg míi an toµn cho ng−êi tiªu dïng.

ë Hµ Néi, qua kh¶o s¸t thÞ tr−êng chóng t«i thÊy viÖc b¸n thuèc thó y, thøc ¨n ch¨n nu«i trªn ®Þa bµn Hµ néi, Sãc S¬n vµ Tõ Liªm rÊt ®a d¹ng, phong phó vµ c¸c c¬ së ch¨n nu«i gia sóc gia cÇm ph¸t triÓn m¹nh ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cung cÊp thÞt cho Hµ néi ngµy cµng mét t¨ng (phô lôc 4).

ViÖc sö dông hocmon trong ch¨n nu«i th−êng chñ yÕu b»ng c¸ch tiªm, hoÆc pha vµo n−íc uèng hoÆc cã thÓ phèi trén vµo thøc ¨n gia sóc víi liÒu nhá thÝch hîp. PhÇn lín trªn c¸c nh·n trªn bao b× c¸c lo¹i thøc ¨n gia sóc b¸n trªn thÞ tr−êng Hµ néi ®Òu kh«ng cã ghi sö dông chÊt t¨ng tr−ëng; nh−ng thùc tÕ ph¶n ¶nh cña ng−êi n«ng d©n còng nh− c¸c nhµ qu¶n lý vÖ sinh an toµn thùc phÈm ë trung −¬ng còng nh− ®Þa ph−¬ng phÝa b¾c, ®Òu cho biÕt cã nhiÒu lo¹i thuèc vµ thøc ¨n cã t¸c dông kÝch thÝch t¨ng tr−ëng m¹nh, mçi th¸ng lîn cã thÓ t¨ng tõ 20 ®Õn 30 kg/th¸ng vµ gµ cã thÓ ®Î trøng liªn tôc khi nu«i.

Gi¶i ph¸p vµ khuyÕn nghÞ t¨ng c−êng qu¶n lý sö dông thuèc kÝch thÝch t¨ng

träng

HiÖn nay, xu thÕ ch¨n nu«i tËp trung víi quy m« lín ngµy cµng më réng, hÇu hÕt c¸c c¬ së ®Òu sö dông thøc ¨n chÕ biÕn s½n cã bæ sung chÊt dinh d−ìng, vitamin, chÊt kho¸ng, kh¸ng sinh vµ chÊt kÝch thÝch sinh tr−ëng. Nh×n chung, ®èi víi kh¸ng sinh vµ hormon, víi liÒu l−îng ®¸p øng nhu cÇu th× kh«ng hÒ cã t¸c h¹i tíi con vËt còng nh− ¶nh h−ëng tíi t×nh tr¹ng vÖ sinh an toµn thùc phÈm. Ph¶i cã ®ñ thêi gian c¸ch ly, kh«ng dïng thøc ¨n cã chøa kh¸ng sinh, hormon tr−íc khi giÕt mæ theo c¸c quy ®Þnh cña ngµnh ch¨n nu«i thó y ®èi víi tõng lo¹i cô thÓ th× míi ®¶m b¶o vÖ sinh an toµn cho nguån thùc phÈm cung cÊp. Mét sè kh¶o s¸t ë n−íc ta gÇn ®©y ®· c¶nh b¸o viÖc l¹m dông c¸c chÊt kh¸ng sinh vµ hocmon bæ sung vµo thøc ¨n ch¨n nu«i mÆc dï l−îng tån d− trong thÞt gia cÇm, gia sóc vÉn ch−a ®−îc x¸c ®Þnh cô thÓ. Do vËy, ®Ó cung cÊp sè liÖu cã tÝnh khoa häc, khoa Thùc phÈm vµ vÖ sinh an toµn thùc phÈm-ViÖn Dinh d−ìng ®· tiÕn hµnh ®Ò tµi nghiªn cøu “§¸nh gi¸ l−îng tån d− thuèc kÝch thÝch t¨ng träng trong thÞt gia sóc, gia cÇm”. Hy väng kÕt qu¶ cña ®Ò tµi sÏ gãp phÇn ®Ò xuÊt biÖn ph¸p t¨ng c−êng c«ng t¸c qu¶n lý viÖc s¶n xuÊt vµ sö dông mét c¸ch cã hiÖu qu¶ thøc ¨n chÕ biÕn s½n nh»m thóc ®Èy sù ph¸t triÓn ngµnh ch¨n nu«i, cung cÊp ®ñ nguån thùc phÈm s¹ch, vÖ sinh an toµn, b¶o vÖ søc kháe ng−êi tiªu dïng.

5. Bµn luËn

* KÕt qu¶ ph©n tÝch hµm l−îng hocmon t¹i b¶ng 4.5 vµ 4.5 cho thÊy t×nh tr¹ng sö dông thuèc hocmon nh»m môc ®Ých kÝch thÝch t¨ng tr−ëng trong ch¨n nu«i ®· g©y ¶nh h−ëng tíi chÊt l−îng vÖ sinh an toµn thùc phÈm.

Cã tæng sè 43/150 mÉu gia sóc, gia cÇm ph©n tÝch cã tån d− hocmon; trong ®ã cã 12/43 mÉu ph¸t hiÖn v−ît qu¸ giíi h¹n cho phÐp (MRL) theo tiªu chuÈn cña JECFA vµ CODEX, do sö dông qu¸ liÒu quy ®Þnh hoÆc kh«ng ®ñ thêi gian c¸ch ly thuèc nªn l−îng tån d− thuèc cao.

Trong sè 43 mÉu nhiÔm cã 27 mÉu mua t¹i c¸c chî; 16 mÉu lÊy t¹i c¬ së (gåm 5 mÉu

thÞt lîn, 7 mÉu gan lîn vµ 4 mÉu gan gµ) ph¸t hiÖn cã tån d− hocmon.

* Tû lÖ mÉu ph¸t hiÖn cã tån d− hocmon ë gan gµ (33,3%) cao h¬n ®¸ng kÓ so víi tû lÖ ph¸t hiÖn lµ 6% ë thÞt gµ (χ2 test, p<0,05). Trong gan lîn, cã tíi 60% sè mÉu ph¸t hiÖn tån d− hocmon, ®©y lµ lêi c¶nh b¸o ®èi víi ng−êi tiªu dïng khi lùa chän thùc phÈm. CÇn cã nghiªn cøu thªm vÒ tån d− cña c¸c chÊt kÝch thÝch t¨ng tr−ëng sau qu¸ tr×nh chÕ biÕn thùc phÈm b»ng c¸c ph−¬ng ph¸p kh¸c nhau ®Ó cã lêi khuyªn thiÕt thùc cho céng ®ång.

* KÕt qu¶ ph©n tÝch hµm l−îng kh¸ng sinh t¹i b¶ng 4.1 víi tØ lÖ mÉu tån d− 12% (18 mÉu ph¸t hiÖn/150 mÉu ph©n tÝch) vµ b¶ng 4.2 vµ 4.3 cho thÊy chØ cã 3 mÉu ph¸t hiÖn/150 mÉu cã tån d− kh¸ng sinh qu¸ møc cho phÐp víi tØ lÖ 2%.

* Thuèc kÝch thÝch t¨ng tr−ëng d¹ng kh¸ng sinh vµ hocmon qua kh¶o s¸t t×m hiÓu t¹i thÞ tr−êng b¸n thuèc t¹i Hµ Néi, rÊt ®a d¹ng vÒ chñng lo¹i vµ d¹ng bao b× ®ãng gãi. Hµng tr¨m lo¹i thuèc d¹ng ®¬n chÊt hoÆc hçn hîp vµ bao b× d¹ng gãi bét hoÆc èng tiªm, sö dông víi môc ®Ých ch÷a bÖnh vµ kÝch thÝch t¨ng tr−ëng gia sóc gia cÇm theo ngµy tuæi tõ khi mãi sinh ®Õn tr−ëng thµnh vµ suÊt chuång. Cã nhiÒu lo¹i thuèc kÝch t¨ng tr−ëng d¹ng hocmon thÞt vµ kÝch thÝch sinh s¶n nh− trenbolon hay estradiol vµ c¶ ë d¹ng benzoat hoÆc acetat .... cña chóng; d¹ng kh¸ng sinh nhãm tetracyclin, penicilin... ch÷a bÖnh cã b¸n rÊt nhiÒu trªn thÞ tr−êng Hµ néi t¹i c¸c cöa hµng b¸n thuèc Nhµ n−íc hay doanh nghiÖp, t− nh©n.

* Thøc ¨n ch¨n nu«i gia sóc gia cÇm do nhiÒu nhµ m¸y s¶n xuÊt liªn doanh víi n−íc ngoµi nh− Ph¸p, §an M¹ch, Hµn Quèc trong c¶ n−íc; nhµ m¸y thuéc Hµ néi vµ c¸c TØnh l©n cËn ®Òu thÊy cã b¸n nhiÒu trªn thÞ tr−êng Hµ néi. Bao b× ®ãng gãi chñ yÕu d¹ng bao, cã nh·n m¸c ®Çy ®ñ ghi râ nguyªn liÖu chÝnh vµ c¸c lo¹i vitamin, kho¸ng, men tiªu hãa tæng hîp sö dông theo ngµy tuæi cña cña tõng lo¹i gia sóc gia cÇm; nh−ng phÇn lín bao b× thøc ¨n ®Òu cã ghi râ kh«ng sö dông hocmon t¨ng tr−ëng.

Dùa trªn c¸c tiªu chuÈn trong n−íc vµ quèc tÕ vÒ nhãm kh¸ng sinh vµ hocmon, vµ c¸c kÕt qu¶ ph©n tÝch thùc tÕ mÉu gia sóc gia cÇm ®· cã ®¸nh gi¸ ban ®Çu vÒ t×nh h×nh « nhiÔm thuèc kÝch thÝch t¨ng tr−ëng ®èi víi gia sóc gia cÇm ®−îc b¸n trªn mét sè chî träng ®iÓm vµ mét sè c¬ së ch¨n nu«i t¹i Hµ Néi.

6. KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ

6.1 KÕt luËn

KÕt qu¶ ph©n tÝch l−îng tån d− thuèc kÝch thÝch t¨ng träng trong 150 mÉu thÞt vµ gan cña gia cÇm, gia sóc thu thËp t¹i Hµ Néi cho thÊy:

§· ph¸t hiÖn tån d− tetracyclin trong 18 mÉu, chiÕm tû lÖ 12%. ChØ cã 2/35 mÉu thÞt lîn bÞ nhiÔm oxytetracyclin, kh«ng cã mÉu thÞt gµ vµ mÉu gan nµo ph¸t hiÖn lo¹i kh¸ng sinh nµy.

Kh«ng ph¸t hiÖn olaquindox vµ carbadox trong c¸c mÉu ®· kiÓm tra. §iÒu nµy phï hîp víi viÖc thÓ giíi ®· cÊm 2 lo¹i kh¸ng sinh trªn sö dông cho gia sóc gia cÇm. Theo “Danh tiªu chuÈn vÖ sinh cho phÐp ®èi víi l−¬ng thùc thùc phÈm 867/1998/Q§-BYT’ giíi h¹n d− l−îng tèi ®a cho phÐp trong s¶n phÈm thÞt cho 2 lo¹i kh¸ng sinh trªn lµ ch−a x¸c ®Þnh.

Tû lÖ mÉu gia sóc, gia cÇm cã tån d− hocmon lµ 28,67 % (43/150 mÉu), trong ®ã tû lÖ mÉu v−ît qu¸ giíi h¹n cho phÐp (MRL) theo tiªu chuÈn cña JECFA vµ CODEX lµ 8%, cã tíi 7,3% sè mÉu ph¸t hiÖn tån d− 2 lo¹i hocmon.

Víi tû lÖ mÉu gia sóc, gia cÇm c¬ së ph¸t hiÖn tån d− hocmon 10,67% trªn tæng sè 150 mÉu ph©n tÝch, lµ 32% trªn 50 mÉu c¬ së ph©n tÝch vµ 37,21% trªn 43 mÉu ph¸t hiÖn tån t− hocmon.

§¸ng chó ý lµ tû lÖ ph¸t hiÖn tån d− thuèc kÝch thÝch t¨ng tr−ëng trong c¸c mÉu gan kh¸ cao, gan gµ cã tû lÖ mÉu ph¸t hiÖn tetracyclin lµ 20%; tån d− hocmon trong gan lîn lµ 60% vµ gan gµ lµ 33,3%.

* Thuèc kÝch thÝch t¨ng tr−ëng d¹ng kh¸ng sinh vµ hocmon ®· sö nhiÒu trong ch¨n

nu«i, d−íi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau.

* Thøc ¨n ch¨n nu«i gia sóc, gia cÇm ®−îc s¶n xuÊt nhiÒu vµ ®a d¹ng vÒ thµnh phÇn;

nh−ng kh«ng thÊy cã ghi trªn bao b× sö dông hocmon t¨ng tr−ëng.

Qua t×m hiÓu thÞ tr−êng thÊy râ vÊn ®Ò sö dông thuèc kÝch tr−ëng d¹ng kh¸ng sinh hay hocmon Ýt ®−a trùc tiÕp vµo phèi trén ë d¹ng nguyªn liÖu thøc ¨n; mµ chñ yÕu dïng ë d¹ng tiªm, hay cho vµo n−íc uèng cña v©t nu«i hoÆc sö dông phèi trén thªm víi l−îng tïy thuéc vµo ý thøc chñ quan cña ng−êi ch¨n nu«i gia sóc gia cÇm.

6.2 KiÕn nghÞ

T¨ng c−êng kiÓm so¸t chÊt l−îng vÖ sinh an toµn thøc ¨n ch¨n nu«i gia cÇm, gia sóc l−u hµnh trªn thÞ tr−êng vµ c¸c c¬ së s¶n xuÊt vµ cung cÊp thøc ¨n ch¨n nu«i gia cÇm, gia sóc.

Phæ biÕn réng r·i c¸c Quy ®Þnh hiÖn hµnh cña Bé N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n trong viÖc sö dông thuèc thó y vµ thùc hµnh ch¨n nu«i gia cÇm, gia sóc. Tæ chøc gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn t¹i c¸c c¬ së ch¨n nu«i vµ xö ph¹t nghiªm kh¾c nh÷ng tr−êng hîp vi ph¹m.

CÇn cã nghiªn cøu, kh¶o s¸t trªn diÖn réng h¬n vÒ l−îng tån d− thuèc kÝch thÝch t¨ng tr−ëng trong c¸c s¶n phÈm thùc phÈm cña gia sóc, gia cÇm kÓ c¶ c¸c thøc ¨n ®· qua qu¸ tr×nh chÕ biÕn b»ng c¸c ph−¬ng ph¸p kh¸c nhau ®Ó cã lêi khuyªn thiÕt thùc cho céng ®ång vµ b¶o vÖ ng−êi tiªu dïng.

CÇn cã th«ng tin ®Çy ®ñ c¸c lo¹i thuèc kÝch t¨ng tr−ëng gia sóc gia cÇm ®Æc biÖt d¹ng hocmon cho c¸c c¬ së s¶n xuÊt thuèc, s¶n xuÊt thøc ¨n gia sóc gia cÇm vµ c¸c lo¹i thøc ¨n ch¨n nu«i an toµn ®· ph©n phèi trªn thÞ tr−êng Hµ néi ®Ó. Vµ ban hµnh c¸c tiªu chuÈn vÒ thuèc kÝch thÝch t¨ng tr−ëng cña ngµnh Y tÕ vµ n«ng nghiÖp ®èi víi c¸c lo¹i thuèc ®−îc phÐp sö dông, kh«ng ®−îc phÐp sö dông trong ch¨n nu«i gia sóc gia cÇm.

Hµ néi, ngµy th¸ng n¨m 2007

C¬ quan chñ tr× Chñ nhiÖm ®Ò tµi

7. Tµi liÖu tham kh¶o

1. Vò Huy Gi¶ng, NguyÔn ThÞ L−¬ng Hång, T«n thÊt S¬n (1999), Gi¸o tr×nh dinh d−ìng vµ

thøc ¨n gia sóc, Nhµ xuÊt b¶n N«ng nghiÖp, Hµ Néi.

2. NguyÔn §øc L−u, NguyÔn H÷u Vò (2003). Thuèc thó y vµ c¸ch sö dông, NXB N«ng

NghiÖp.

3. Hµ Huy Kh«i, Ph¹m Duy T−êng, NguyÔn C«ng KhÈn (2004), Dinh d−ìng vµ VÖ Sinh An

Toµn Thùc PhÈm, Nhµ xuÊt b¶n Y häc, Hµ néi.

4. Danh môc tiªu chuÈn vÖ sinh ®èi víi l−¬ng thùc thùc phÈm 867/1998/Q§-BYT, ban hµnh

ngµy 4/4/1998.

5. NguyÔn ThÞ Kim Oanh (2005), Kh¶o s¸t c¸c lo¹i thøc ¨n ch¨n nu«i gia sóc, gia cÇm trªn thÞ tr−êng ph©n phèi vµ t¹i c¸c c¬ së ch¨n nu«i ë huyÖn Yªn Phong, B¾c Ninh. B¸o c¸o tèt nghiÖp, Tr−êng §¹i häc N«ng nghiÖp I, Hµ Néi.

6. Alan G. R. (1994), “Some guidance notes for method validation, statistics and quality

control for analytical chemistry, Cchem, United Kingdom

(1991) 89-98.Coulston., F. & Wills., J. H.

7. Aldo L., Aldo M. (1991), “General and selective isolation produre for high performance liquid chromatographic determination or anabolic steroids in tissues”, Journal of Chromatography, 588 (1976). “Epidemiological studies related to the use of hormonal agents in animal production”, Anabolic agent in animal production, Vol. 5, 238-252.

8. AOAC Official Method 995.09 (2000). Chlortetracycline, Oxytetracycline, and

tetracycline in edible animal tissues. Liquid Chromatographic method.

9. Binnendijk G. M. , Aertm M. M. L. and Keukens H. J. (1991), “Optimization and ruggedness testing of the determination of residues of carbadox and metabolites in products of animal” Journal of Chromatography A, 541: 401-410.

10. Bories G. F. (1979). “High-performance liquid chromatographic determination of

Olaquindox in feeds”, Journal of Chromatography A, 172: 505-508.

liquid for

11. Cinquina A.L., Longo F., Anastasi G., Giannetti L., Cozzani R. (2003), “Validation of a high-performance the determination of chromatography method oxytetracycline, tetracycline, chlortetracycline and doxycycline in bovine”. Journal of Chromatography A, 987: 227-233.

12. Collin R. A., Heidi S. R., Wen H. W. (2005). “Complexities in tetracycline analysis- liquid chromatography”. Journal of

chemistry, matrix extraction, cleanup, and Chromatography A, 1075: 23–32.

13. Committee for Veterinary Medicinal Products (1995), “Safety Evaluation of

Antimicrobial Substances Regarding the Effects on Human Gut Flora”, Brussels.

14. FAO Food and Nutrition 41/9 (1996). Residues of some veterinary drugs in animals and

foods, Rome, 92, 5, 103972-0.

15. FAO/WHO, “Expert Commitee on Food Additives, Fifty-second meeting (2003).

16. FAO Expert Commitee on Food Additive (1990), Residues of some veterinary drugs in

animals and foods, 41/13.

17. Finegold., S. M., Mathisen., G. E. & George., W.L. (1983) “Changes in human intestinal flora related to the administration of antimicrobial agents”, Human Intestinal Flora in Health and Disease, San Diego, Academic Press, 355-446.

18. Hisao O., Yuko I., Hiroshi M. (2000). “Chromatographic analysis of tetracycline

antibiotics in foods”, Journal of Chromatography A, 882: 109-133.

19. Hutchinson M. J., Young P. Y., Hewitt S. A., Faulkner D. and Kennedy D. G. (2002). “Development and validation of an improved method for confirmation of the carbadox metabolite, quinoxaline-2-carboxylic acid, in porcine liver using LC-electrospray MS-MS according to revised EU criteria for veterinary drug residue analysis”, The Analyst, 127, 342-346.

20. John R. W., Laurence V. W. and Jonathan J. W. (1992), “Determination of tetracyclines in bovine and porcine ThÞt by high-performance liquid chromatography using solid-phase extraction”, Journal of Chromatography, 596: 211-216.

21. Jozef S.”, Eva M. (1994). “Determination of tetracycline antibiotics in animal tissues of food-producing animals by high-performance liquid chromatography using solid-phase extraction”, Journal of Chromatography A, 669: 75-80.

22. Jungju S., Hye-Young K., Bong C. C., Jongki H. (2005). “Simultaneous determination of anabolic steroids and synthetic hocmones in meat by freezing-lipid filtration, solid-phase extraction and gas chromatography-mass spectrometry”. Journal of Chromatography A, 1067: 303-309.

23. MacIntosh AI, Neville GA. (1984). Liquid chromatographic determination of carbadox, desoxycarbadox, and nitrofurazones in pork tissues. J Assoc Off Anal Chem. Sep-Oct; 67(5):958-62.

24. Muriuki FK, Ogara WO, Njeruh FM, Mitema ES (2001). Tetracycline residue levels in cattle meat from Nairobi salughter house in Kenya. Journal of Veterinary Science 2(2):97-101.

25. Pilar V., Nuria B., Carmen L. E., Manuel H.C. (2004). “Liquid chromatography with ultraviolet absorbance detection for the analysis of tetracycline residues in honey”, Journal of Chromatography A, 1022: 125-129.

26. Roche., J. F. (1980). “The use of growth promoters in beef, The use, residues and

toxicology of growth promoters, Dublin 1-12.

27. Ruyck., H. D., Ridder., H. D., Renterghem., R. V. and Wambeke., F. V. (1999). ”Validation of HPLC method of analysis of tetracycline residues in eggs and broiler meat and its application to a feeding trial”, Food Additives and Contaminants, 16, 2, 47- 56.

28. Scott., B. M.(1978). “The use of growth-promiting implants in beef production”. Quart.

Rev. Agr. Developm. and Advisory Service, 31, 185-216.

29. Spierenburg, T.J., H. Van Lenthe, G. DeGraff, and L.P. Jagen (1988). Liquid chromatographic determination of olaquindox in medicated feeds and in contents of porcine gastrointestinal tract. J Assoc Off Anal Chem Nov-Dec; 71(6):1106-9

30. Tomoyuki M., Takeo S., Tsuneo H. and Yataro K.(1995), Determination of Anabolic

Agents in beef and milk by HPLC with Photodiode Array Detection’ Vol.36, No. 6.

8. Phô lôc

Phô lôc 1

tetracyclin, chlortetracyclin, oxytetracyclin

-X¸c ®Þnh giíi h¹n ph¸t hiÖn (Limit of Detection/LOD), giíi h¹n ®Þnh

l−îng (Limit of Quantitation/LOQ);

ThÈm ®Þnh ph−¬ng ph¸p nh»m ®¸nh gi¸ phÐp thö ¸p dông trong phßng thö nghiÖm cã ®¹t ®é chÝnh x¸c cña ph−¬ng ph¸p ®o vµ kÕt qu¶ ®o, nÕu ®¹t th× ph−¬ng ph¸p ®−îc ¸p dông trong néi bé, hoÆc th«ng qua phª duyÖt ®Ó ban hµnh tiªu chuÈn ngµnh vµ ViÖt nam bao gåm c¸c th«ng sè thÈm ®Þnh theo [6]:

-Kho¶ng tuyÕn tÝnh, hÖ sè håi quy tuyÕn tÝnh

-HÖ sè thu håi (§é chÝnh x¸c)

-§èi t−îng mÉu lµm thÈm ®Þnh: Gan lîn.

1.1 Giíi h¹n ph¸t hiÖn vµ giíi h¹n ®Þnh l−îng cña ph−¬ng ph¸p

ppm ®èi víi OTC vµ TC; cßn 0,05ppm víi CTC.

ChuÈn bÞ 5 mÉu n¹p chuÈn møc nång ®é gÇn víi giíi h¹n ph¸t hiÖn dù ®o¸n 0,025

N¹p 500µl hçn hîp OTC, TC cã nång ®é 0,5 ppm, CTC cã nång ®é 1 ppm vµo 5 g mÉu tr¾ng (mÉu tr¾ng lµ mÉu thÞt kh«ng ph¸t hiÖn cã tån d− thuèc kh¸ng sinh OTC vµ TC). Ph©n tÝch c¸c mÉu n¹p chuÈn vµ x¸c ®Þnh ®é lÖch chuÈn cña c¸c mÉu. Giíi h¹n ph¸t hiÖn ®−îc tÝnh to¸n theo c«ng thøc: LOD = 3 x SD, giíi h¹n ®Þnh l−îng ®−îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng thøc LOQ = 10 x SD. KÕt qu¶ chi tiÕt ®−îc thÓ hiÖn ë c¸c b¶ng sau:

B¶ng 1.1: X¸c ®Þnh giíi h¹n ph¸t hiÖn cña OTC

TT Sè mÉu §é lÖch chuÈn thÝ nghiÖm Giíi h¹n ph¸t hiÖn (ppm) (LOD) =3 x Sd

Hµm l−îng OTC x¸c ®Þnh ®−îc trong mÉu (ppm) Hµm l−îng OTC n¹p vµo mÉu (ppm) Giíi h¹n ®Þnh l−îng (ppm) (LOQ)=10xS d

0,009 0,027 0,09

0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 X1 X2 X3 X4 X5 1 2 3 4 5 Trung b×nh 0,041 0,057 0,052 0,055 0,066 0,055

0,027 ppm vµ giíi h¹n ®Þnh l−îng lµ 0,09 ppm mÉu.

Tõ kÕt qu¶ b¶ng trªn x¸c ®Þnh ®−îc giíi h¹n ph¸t hiÖn cña oxytetracyclin trong thÞt lµ

B¶ng 1.2: X¸c ®Þnh giíi h¹n ph¸t hiÖn cña TC

TT §é lÖch chuÈn Sè mÉu thÝ nghiÖm Giíi h¹n ph¸t hiÖn (ppm) (LOD) =3 x Sd

0,012 0,036 Giíi h¹n ®Þnh l−îng (ppm) (LOQ)=10xS d 0,12

Hµm l−îng OTC n¹p vµo mÉu (ppm) 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05

1 X1 2 X2 3 X3 4 X4 5 X5 Trung b×nh Hµm l−îng OTC x¸c ®Þnh ®−îc trong mÉu (ppm) 0,043 0,064 0,034 0,04 0,051 0,043

Tõ kÕt qu¶ b¶ng trªn x¸c ®Þnh ®−îc giíi h¹n ph¸t hiÖn cña tetracyclin trong thÞt lµ

0,036 ppm vµ giíi h¹n ®Þnh l−îng lµ 0,12 ppm mÉu.

B¶ng 1 .3: X¸c ®Þnh giíi h¹n ph¸t hiÖn cña CTC

TT §é lÖch chuÈn Sè mÉu thÝ nghiÖm Giíi h¹n ph¸t hiÖn (ppm) LOD = 3 x Sd Hµm l−îng OTC x¸c ®Þnh ®−îc trong mÉu (ppm) Giíi h¹n ®Þnh l−îng (ppm) LOQ = 10 xSd

0,018 0,055 0.18

Hµm l−îng OTC n¹p vµo mÉu (ppm) 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1

1 X1 2 X2 3 X3 4 X4 5 X5 Trung b×nh 0,011 0,068 0,074 0,063 0,079 0,075

lµ 0,055 ppm vµ giíi h¹n ®Þnh l−îng lµ 0,18 ppm.

Tõ kÕt qu¶ b¶ng trªn x¸c ®Þnh ®−îc giíi h¹n ph¸t hiÖn cña chlortetracycline trong thÞt

1.2 X¸c ®Þnh kho¶ng tuyÕn tÝnh

D·y chuÈn c¸c kh¸ng sinh ®−îc kh¶o s¸t cã nång ®é nh− sau 0,05; 0,1; 0,25; 0,5; 1; 5; 10 (ppm). Ph©n tÝch c¸c chuÈn nãi trªn vµ x¸c ®Þnh ph−¬ng tr×nh håi quy tuyÕn tÝnh dùa vµo diÖn tÝch c¸c pic.

B¶ng 1.4: DiÖn tÝch pÝc c¸c kh¸ng sinh t−¬ng øng cña tõng nång ®é chuÈn

C¸c ®−êng chuÈn håi quy ®−îc x¸c ®Þnh nh− ë c¸c h×nh sau:

DiÖn tÝch Nång ®é (ppm)

TC 4720 8956 21534 43755 84184 472389 962512 CTC 1509 2978 7643 16730 31163 175360 366585 0,05 0,1 0,25 0,5 1 5 10 OTC 4530 8624 20342 42385 83788 460227 938081

§−êng chuÈn oxytetracycline

DiÖn tÝch

1000000

y = 93912x - 4162.5 R2 = 0.9999

800000

600000

400000

200000

ppm

§−êng chuÈn oxytetracyclin

§−êng chuÈn chlortetracycline

§−êng chuÈn tetracycline

DiÖn tÝch

1200000

y = 36611x - 2395 R2 = 0.9995

1000000

y = 96365x - 4360.2 R2 = 0.9998

800000

600000

400000

200000

ppm

400000 350000 300000 250000 200000 150000 100000 50000 0

§−êng chuÈn tetracyclin §−êng chuÈn chlortetracyclin

Kho¶ng tuyÕn tÝnh x¸c ®Þnh ®−îc ®èi víi 3 lo¹i kh¸ng sinh nhãm tetracycline lµ tõ

0,05 ®Õn 10 (ppm).

1.3 Kh¶o s¸t hÖ sè thu håi

TiÕn hµnh thÝ nghiÖm n¹p 100 µl hçn hîp chuÈn OTC, TC, CTC cã nång ®é 25 ppm lÇn l−ît vµo 10 mÉu tr¾ng (mÉu tr¾ng lµ mÉu thÞt kh«ng ph¸t hiÖn cã tån d− thuèc kh¸ng sinh OTC, CTC vµ TC).

B¶ng 1.5: KÕt qu¶ x¸c ®Þnh hÖ sè thu håi ®èi víi oxytetracyclin

TT Sè mÉu thÝ nghiÖm Hµm l−îng OTC x¸c ®Þnh ®−îc (ppm) Hµm l−îng OTC n¹p vµo mÉu 0,5 (ppm) §é thu håi TB cña 10 mÉu (%)

84,4

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 0,392 0,460 0,480 0,434 0,386 0,372 0,320 0,418 0,520 0,438 0,422 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 X1 X2 X3 X4 X5 X6 X7 X8 X9 X10 Xtrung b×nh

B¶ng 1.6: KÕt qu¶ x¸c ®Þnh hÖ sè thu håi ®èi víi tetracyclin

TT Hµm l−îng TC x¸c ®Þnh ®−îc (ppm) §é thu håi TB cña 10 mÉu (%) Sè mÉu thÝ nghiÖm Hµm l−îng TC n¹p vµo mÉu 0,5 (ppm)

87,0

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,428 0,520 0,448 0,424 0,418 0,502 0,320 0,374 0,472 0,44 0,435 X1 X2 X3 X4 X5 X6 X7 X8 X9 X10 Xtrung b×nh

B¶ng 1.7: KÕt qu¶ x¸c ®Þnh hÖ sè thu håi ®èi víi chlortetracyclin

TT Hµm l−îng CTC x¸c ®Þnh ®−îc (ppm) §é thu håi TB cña 10 mÉu (%) Sè mÉu thÝ nghiÖm Hµm l−îng CTC n¹p vµo mÉu 0,5 (ppm)

1 2 0,5 0,5 0,398 0,564

3 0,5 0,492

92,0 4 5 0,5 0,5 0,476 0,446 X1 X2 X3 X4 X5

6 0,5 0,542

7 0,5 0,338

8 0,5 0,438

9 10 0,5 0,5 0,394 0,458 X6 X7 X8 X9 X10

0,440 Xtrung b×nh

§é thu håi ®èi víi tetracyclin, oxytetrracyclin vµ chlortetracyclin t−¬ng øng lµ 87,0%; 84,0% vµ 92,0%.

Phô lôc 2

olaquindox

2.1 Giíi h¹n ph¸t hiÖn vµ giíi h¹n ®Þnh l−îng cña ph−¬ng ph¸p

®èi víi olaquindox vµ 0,01ppm víi carbadox.

ChuÈn bÞ 5 mÉu n¹p chuÈn møc nång ®é gÇn víi giíi h¹n ph¸t hiÖn dù ®o¸n 0,05ppm

N¹p 1ml dung dÞch chuÈn olaquindox cã nång ®é 1 (ppm) vµo 10g mÉu tr¾ng (mÉu tr¾ng lµ mÉu thÞt kh«ng ph¸t hiÖn cã tån d− thuèc kh¸ng sinh olaquindox), 1ml dung dÞch chuÈn carbadox cã nång ®é 0,02 (ppm) vµo 1 g mÉu tr¾ng . Ph©n tÝch c¸c mÉu n¹p chuÈn vµ x¸c ®Þnh ®é lÖch chuÈn cña c¸c mÉu. Giíi h¹n ph¸t hiÖn ®−îc tÝnh to¸n theo c«ng thøc: LOD = 3 x SD, giíi h¹n ®Þnh l−îng ®−îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng thøc LOQ = 10 x SD. KÕt qu¶ chi tiÕt ®−îc thÓ hiÖn ë c¸c b¶ng sau:

B¶ng 2.1: X¸c ®Þnh giíi h¹n ph¸t hiÖn vµ ®Þnh l−îng cña olaquindox

TT §é lÖch chuÈn Giíi h¹n ph¸t hiÖn (ppm) LOD = 3 x Sd Giíi h¹n ®Þnh l−îng (ppm) LOQ = 10 xSd Hµm l−îng olaquindox n¹p vµo mÉu (ppm)

0,054 0,018 0,18

Sè mÉu thÝ nghiÖ m X1 X2 X3 X4 X5 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 Trung b×nh Hµm l−îng olaquindox x¸c ®Þnh ®−îc trong mÉu (ppm) 0,091 0,079 0,118 0,086 0,070 0,086 1 2 3 4 5

0,054 ppm vµ giíi h¹n ®Þnh l−îng lµ 0,18 (ppm).

Tõ kÕt qu¶ b¶ng trªn x¸c ®Þnh ®−îc giíi h¹n ph¸t hiÖn cña olaquindox trong thÞt lµ

B¶ng 2.2: X¸c ®Þnh giíi h¹n ph¸t hiÖn vµ ®Þnh l−îng cña carbadox

TT §é lÖch chuÈn Giíi h¹n ph¸t hiÖn (ppm) LOD = 3 x Sd Giíi h¹n ®Þnh l−îng (ppm) LOQ = 10 x Sd Hµm l−îng carbadox n¹p vµo mÉu (ppm)

0,005 0,015 0,051

Sè mÉu thÝ nghiÖ m X1 X2 X3 X4 X5 0,02 0,02 0,02 0,02 0,02 Trung b×nh 1 2 3 4 5 Hµm l−îng carbadox x¸c ®Þnh ®−îc trong mÉu (ppm) 0,027 0,014 0,017 0,024 0,018 0,018

Tõ kÕt qu¶ b¶ng trªn x¸c ®Þnh ®−îc giíi h¹n ph¸t hiÖn cña carbadox trong thÞt lµ 0,015 (ppm) vµ giíi h¹n ®Þnh l−îng lµ 0,051 (ppm).

2.2. X¸c ®Þnh kho¶ng tuyÕn tÝnh

D·y chuÈn carbadox ®−îc kh¶o s¸t cã nång ®é nh− sau 0,057; 0,114; 0,228; 0,456; 0,912; 5,7 (ppm). D·y chuÈn olaquindox cã nång ®é 0,061; 0,122; 0,244; 0,488; 0,976 vµ 4,88 (ppm). Ph©n tÝch c¸c chuÈn nãi trªn vµ x¸c ®Þnh ph−¬ng tr×nh håi quy tuyÕn tÝnh dùa vµo diÖn tÝch c¸c pic.

§−êng chuÈn carbadox:

C¸c ®−êng chuÈn håi quy ®−îc x¸c ®Þnh nh− ë c¸c h×nh sau:

§−êng chuÈn carbadox

DiÖn tÝch

600000

500000

y = 92984x + 2570.7 R2 = 0.9991

400000

300000

200000

100000

ppm

§−êng chuÈn olaquindox:

Kho¶ng tuyÕn tÝnh ®èi víi carbadox lµ 0,057 ®Õn 5,7 (ppm).

§−êng chuÈn olaquindox

DiÖn tÝch

500000

y = 96136x - 1281.7 R2 = 0.9996

400000

300000

200000

100000

ppm

Kho¶ng tuyÕn tÝnh ®èi víi olaquindox lµ tõ 0,061 ®Õn 4,88 (ppm).

2.3. Kh¶o s¸t hÖ sè thu håi

TiÕn hµnh thÝ nghiÖm n¹p 200 µl dung dÞch chuÈn olaquindox cã nång ®é 1 (ppm) lÇn l−ît vµo 10 mÉu tr¾ng (mÉu tr¾ng lµ mÉu thÞt kh«ng ph¸t hiÖn cã tån d− thuèc kh¸ng sinh olaquindox). N¹p 1ml dung dÞch chuÈn carbadox cã nång ®é 1 (ppm) vµo 10 mÉu tr¾ng (mÉu tr¾ng lµ mÉu thÞt kh«ng ph¸t hiÖn cã tån d− thuèc kh¸ng sinh carbadox). Ph©n tÝch c¸c mÉu n¹p chuÈn ®Ó tÝnh to¸n hÖ sè thu håi.

B¶ng 2.3: KÕt qu¶ x¸c ®Þnh hÖ sè thu håi ®èi víi olaquindox

§é thu håi TB cña 10 mÉu (%) Sè mÉu thÝ nghiÖm Hµm l−îng olaquindox x¸c ®Þnh ®−îc (ppm) Hµm l−îng olaquindox n¹p vµo mÉu (ppm)

74,0 %

0,18 0,13 0,15 0,12 0,17 0,14 0,09 0,17 0,16 0,17 0,19 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 X1 X2 X3 X4 X5 X6 X7 X8 X9 X10 Xtrung b×nh

§é thu håi ®èi víi olaquindox lµ 74,0% khi n¹p chuÈn cã nång ®é 0,2 (ppm)

B¶ng 2.4: KÕt qu¶ x¸c ®Þnh hÖ sè thu håi ®èi víi carbadox

TT

§é thu håi TB cña 10 mÉu (%) 68,0 %

Hµm l−îng carbadox n¹p vµo mÉu (ppm) 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Hµm l−îng carbadox x¸c ®Þnh ®−îc (ppm) 0,08 0,06 0,083 0,069 0.077 0,049 0,071 0,057 0,081 0,058 0.068 Sè mÉu thÝ nghiÖm X1 X2 X3 X4 X5 X6 X7 X8 X9 X10 Xtrung b×nh

§é thu håi ®èi víi carbadox lµ 68,0% khi n¹p chuÈn cã nång ®é 0,1 (ppm).

phô lôc 3

3.1 Giíi h¹n ph¸t hiÖn (LOD) vµ giíi h¹n ®Þnh l−îng (LOQ)

- X¸c ®Þnh LOD

Tõ dung dÞch chuÈn trenbolon 1ppm, ta tiÕn hµnh pha c¸c nång ®é 0,5; 0,2; 0,02; 0,002 vµ 0,00063 (ppm). Sau ®ã lÇn l−ît b¬m c¸c dung dÞch nµy vµo hÖ thèng s¾c ký, nhËn thÊy t¹i nång ®é 0,00066 ppm tøc 0,66 ppb ®¸p øng tÝn hiÖu chiÒu cao pÝc xuÊt hiÖn cao gÊp 3 lÇn nhiÔu nÒn (signal/noise = 3) , cã thÓ chÊp nhËn nång ®é nµy lµ giíi h¹n ph¸t hiÖn cña bé ph¸t hiÖn khèi phæ, tøc lµ LOD = 0,66 ppb

- X¸c ®Þnh LOQ

LOQ = 3 x 0,66 ppb = 2,0 ppb; víi (S/N = 10)

T−¬ng tù x¸c ®Þnh ®−îc LOD vµ LOQ víi dexamethason, testosteron, progesteron, 17β- estradiol:

B¶ng 3.1: Giíi h¹n ph¸t hiÖn vµ ®Þnh l−îng cña 5 lo¹i hocmon

Tªn chuÈn LOQ (ppb) LOD (ppb)

0,5 2,0 5,0 5,0 5,0 0,15 0,66 1,5 1,5 1,5 Dexamethason Trenbolon Testosteron Progesteron 17β-estradiol

3.2 X¸c ®Þnh ®é tuyÕn tÝnh

TiÕn hµnh b¬m 5 mÉu chuÈn cã nång ®é n»m trong kho¶ng nång ®é lµm viÖc. Mçi mÉu chuÈn chuÈn b¬m 3 lÇn. Tõ diÖn tÝch c¸c pic qua c¸c lÇn b¬m tÝnh ra nång ®é trung b×nh c¸c mÉu chuÈn. Tõ ®ã vÏ ®å thÞ biÓu diÔn sù t−¬ng quan gi÷a nång ®é c¸c mÉu chuÈn víi diÖn tÝch. §−îc biÓu thÞ b»ng ph−¬ng tr×nh håi quy tuyÕn tÝnh vµ hÖ sè håi quy tuyÕn tÝnh r2.

Duong chuan_Trenbolon

Duong chuan_Dexamethason

2.5

200000

y = 32036x + 114.42 R2 = 0.9998

2.5

y = 71688x - 803.42 R2 = 0.9998

150000

100000

c i p h c i t n e i D

50000

c i p h c i t n e i d

0.5

0.05

0.5

0.05 0.005 0.0015

0.005 0.0025

90000 80000 70000 60000 50000 40000 30000 20000 10000 0

-50000

ug/ml

Duong chuan_Progesteron

Duong chuan_Testosteron

120000

2.5

100000

2.5

y = 41969x + 705.83 R2 = 0.9996

100000

y = 40515x + 62.657 R2 = 0.9998

c i

80000

p

80000

p

h c

60000

h c i t

60000

i t

i

40000

n e i D

40000

n e D

0.5

20000

0.05

0.5

20000

0.05 0.005

0.005

0.5

2.5

0.5

2.5

1.5 ug/ml

Duong chuan_17beta-Oestradiol

160000

2.5

140000

y = 56172x - 143.52 R2 = 0.9998

120000

c i

p

100000

80000

h c i t

60000

n e i D

40000

0.5

20000

0.05

0.005

0.5

2.5

1.5 ug/ml

3.3 §é ®óng cña ph−¬ng ph¸p

* Thªm mét l−îng mÉu chuÈn testosterone, progesteron. 17β-estradiol cã nång ®é x¸c

®Þnh vµo mÉu tr¾ng (mÉu tr¾ng lµ mÉu thÞt kh«ng ph¸t hiÖn cã tån d− c¸c hocmon trªn). Thùc hiÖn víi 3 mÉu chuÈn cã nång ®é 0,05 ppm; 0,5ppm; 2,5 ppm mçi mÉu tiÕn hµnh x¸c ®Þnh 10 lÇn. Tõ ®ã tÝnh

−

®−îc hÖ sè thu håi cña ph−¬ng ph¸p theo c«ng thøc sau.

)

( x i

∑

RSD

VC ). (

100

−

s ×= x

B¶ng 3.2 . KÕt qu¶ x¸c ®Þnh hÖ sè thu håi ë 0,05 (ppm)

SD/RSD TT Recovery (%)

0,006/15,1 78,6

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Hµm l−îng chuÈn x¸c ®Þnh ®−îc (ppm) 0,029 0,036 0,040 0,035 0,038 0,052 0,040 0,039 0,043 0,041 0,039 Hµm l−îng chuÈn n¹p vµo mÉu 0,05 (ppm) 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 Sè mÉu thÝ nghiÖm X1 X2 X3 X4 X5 X6 X7 X8 X9 X10 Xtb×nh

B¶ng 3.3 . KÕt qu¶ x¸c ®Þnh hÖ sè thu håi ë 0,5 (ppm)

Sè mÉu thÝ nghiÖm SD/RSD Recovery (%) STT Hµm l−îng chuÈn n¹p vµo mÉu 0,5(ppm)

0,062/14,3 86,6

1 X1 2 X2 3 X3 4 X4 5 X5 6 X6 7 X7 8 X8 9 X9 10 X10 Hµm l−îng chuÈn x¸c ®Þnh ®−îc (ppm) 0,42 0,38 0,53 0,39 0,42 0,35 0,48 0,38 0,52 0,46 0,433 Xtb×nh 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5

B¶ng 3.4. KÕt qu¶ x¸c ®Þnh hÖ sè thu håi ë 2,5 (ppm)

TT SD/RSD Recovery (%) Sè mÉu thÝ nghiÖm Hµm l−îng chuÈn n¹p vµo mÉu 2,5 (ppm)

Hµm l−îng chuÈn x¸c ®Þnh ®−îc (ppm) 2,32 2,20 2,38 2,63 1,92 1 2 3 4 5 2,5 2,5 2,5 2,5 2,5 X1 X2 X3 X4 X5

0,303/12,9 93,8

6 7 8 9 10 2,58 2,25 1,87 2,84 2,45 2,344 X6 X7 X8 X9 X10 Xtb×nh 2,5 2,5 2,5 2,5 2,5

Thªm mét l−îng mÉu chuÈn Trenbolon, Dexamethason vµo mÉu tr¾ng (mÉu tr¾ng lµ mÉu thÞt kh«ng ph¸t hiÖn cã tån d− c¸c hocmon trªn). Thùc hiÖn víi 3 mÉu chuÈn cã nång ®é 0,005; 0,05; 1,0 (ppm) mçi mÉu tiÕn hµnh x¸c ®Þnh 10 lÇn. Tõ ®ã tÝnh ®−îc hÖ sè thu håi cña ph−¬ng ph¸p theo c«ng thøc.

B¶ng 3.5. KÕt qu¶ x¸c ®Þnh hÖ sè thu håi ë 0,005 (ppm)

STT SD/RSD

Recovery (%) 74,6 0,0067/18,1

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Hµm l−îng chuÈn x¸c ®Þnh ®−îc (ppm) 0,035 0,037 0,028 0,032 0,043 0,035 0,045 0,032 0,036 0,050 0,037 Sè mÉu thÝ nghiÖm X1 X2 X3 X4 X5 X6 X7 X8 X9 X10 Xtb×nh Hµm l−îng chuÈn n¹p vµo mÉu 0,005(ppm) 0,005 0,005 0,005 0,005 0,005 0,005 0,005 0,005 0,005 0,005

B¶ng 3.6. KÕt qu¶ x¸c ®Þnh hÖ sè thu håi ë 0,05 (ppm)

TT SD/RSD Recovery (%)

0,0059/13,4 88,4

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Hµm l−îng chuÈn x¸c ®Þnh ®−îc (ppm) 0,038 0,046 0,050 0,045 0,040 0,034 0,050 0,052 0,047 0,040 0,044 Hµm l−îng chuÈn n¹p vµo mÉu 0,05(ppm) 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 Sè mÉu thÝ nghiÖm X1 X2 X3 X4 X5 X6 X7 X8 X9 X10 Xtb×nh

B¶ng 3.7. KÕt qu¶ x¸c ®Þnh hÖ sè thu håi ë 1,0 (ppm)

STT SD/RSD Recovery (%)

0,092/9,6 95,1

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Hµm l−îng chuÈn x¸c ®Þnh ®−îc (ppm) 0,92 0,95 1,12 0,90 0,84 0,95 0,94 0,86 1,10 0,93 0,945 Sè mÉu thÝ nghiÖm X1 X2 X3 X4 X5 X6 X7 X8 X9 X10 Xtb×nh Hµm l−îng chuÈn n¹p vµo mÉu 1,0 (ppm) 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0

Phô lôc 4

Mét sè ¶nh kh¶o s¸t t×nh h×nh sö dông thuèc thó y vµ ch¨n nu«i

t¹i mét sè c¬ së ch¨n nu«i ë Sãc S¬n vµ Tõ liªm - Hµ néi