39
Tạp chí Nghiên cứu và Phát triển, số 4 (75). 2009
TÍCH HÔÏP GIAÙO DUÏC VEÀ BIEÅN VAØ HAÛI ÑAÛO
VAØO CAÙC MOÂN HOÏC TRONG NHAØ TRÖÔØNG PHOÅ THOÂNG
Nguyễn Đức Vũ*
I. Khaùi quaùt veà bieån Ñoâng
Vôùi dieän tích 3.477 trieäu km2, bieån Ñoâng laø bieån roäng thöù hai trong caùc
bieån cuûa Thaùi Bình Döông. Ñaây laø moät bieån kín, phía ñoâng vaø ñoâng nam
ñöôïc bao boïc bôûi caùc voøng cung ñaûo, thoâng vôùi Thaùi Bình Döông baèng nhieàu
eo bieån.
Vuøng bieån nöôùc ta treân bieån Ñoâng roäng 1 trieäu km2, gaáp hôn 3 laàn dieän
tích ñaát lieàn; ñöôøng bôø bieån daøi 3.260km keùo daøi töø Moùng Caùi ñeán Haø Tieân,
coù 28 tænh thaønh giaùp bieån. Coù theå noùi raèng Vieät Nam laø moät nöôùc coù tính
bieån. Vuøng bieån nöôùc ta goàm caùc boä phaän: noäi thuûy, laõnh haûi, vuøng tieáp giaùp
laõnh haûi, vuøng ñaëc quyeàn veà kinh teá, vuøng theàm luïc ñòa.
Thuoäc vuøng bieån nöôùc ta coù khoaûng 3.000 hoøn ñaûo lôùn nhoû. Coù nhöõng
ñaûo ñoâng daân nhö Caùi Baàu, Caùt Baø, Lyù Sôn, Phuù Quyù, Phuù Quoác; coù nhöõng
ñaûo cuïm laïi thaønh quaàn ñaûo: Vaân Ñoàn, Coâ Toâ, Caùt Baø, quaàn ñaûo Hoaøng Sa,
quaàn ñaûo Tröôøng Sa, quaàn ñaûo Coân Ñaûo (coøn goïi laø quaàn ñaûo Coân Sôn), quaàn
ñaûo Nam Du, quaàn ñaûo Thoå Chu... Caùc ñaûo vaø quaàn ñaûo taïo thaønh heä thoáng
tieàn tieâu baûo veä ñaát lieàn, heä thoáng caên cöù ñeå nöôùc ta tieán ra bieån vaø ñaïi
döông khai thaùc coù hieäu quaû caùc nguoàn lôïi vuøng bieån, haûi ñaûo vaø theàm luïc
ñòa. Vieäc khaúng ñònh chuû quyeàn cuûa nöôùc ta ñoái vôùi caùc ñaûo vaø quaàn ñaûo coù
yù nghóa laø cô sôû ñeå khaúng ñònh chuû quyeàn cuûa nöôùc ta ñoái vôùi vuøng bieån vaø
theàm luïc ñòa quanh ñaûo.
Bieån nöôùc ta coù nhieàu thuaän lôïi ñeå phaùt trieån toång hôïp caùc ngaønh kinh
teá. Sinh vaät bieån phong phuù, giaøu thaønh phaàn loaøi, nhieàu loaøi coù giaù trò kinh
teá cao; moät soá loaøi quyù hieám, caàn phaûi baûo veä ñaëc bieät. Ngoaøi nguoàn lôïi caù,
toâm, cua, möïc... bieån nöôùc ta coøn coù nhieàu ñaëc saûn khaùc nhö ñoài moài, vích,
haûi saâm, baøo ngö, soø huyeát...; coù nhieàu loaøi chim bieån, toå yeán (yeán saøo) laø
maët haøng xuaát khaåu coù giaù trò cao. Caùc ngö tröôøng troïng ñieåm: Quaûng Ninh,
Haûi Phoøng, Ninh Thuaän, Bình Thuaän, Baø Ròa - Vuõng Taøu, Caø Mau, Kieân
Giang, quaàn ñaûo Hoaøng Sa vaø quaàn ñaûo Tröôøng Sa,
Taøi nguyeân khoaùng saûn, daàu moû vaø khí ñoát ôû bieån nöôùc ta phong phuù.
Nguoàn muoái voâ taän, doïc bôø bieån nhieàu vuøng coù ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå saûn
xuaát muoái, nhaát laø ôû duyeân haûi Nam Trung Boä. Doïc bieån coù nhieàu sa khoaùng
vôùi tröõ löôïng coâng nghieäp: oxit titan, caùt traéng (nguyeân lieäu quyù ñeå laøm thuûy
tinh, pha leâ). Vuøng theàm luïc ñòa coù caùc tích tuï daàu, khí, vôùi nhieàu moû tieáp
tuïc ñöôïc phaùt hieän, thaêm doø vaø khai thaùc, ñaëc bieät ôû theàm luïc ñòa phía nam.
Vuøng bieån nöôùc ta naèm gaàn caùc tuyeán haøng haûi quoác teá treân bieån Ñoâng.
Doïc bôø bieån coù nhieàu vuïng bieån kín thuaän lôïi cho vieäc xaây döïng caùc caûng
nöôùc saâu, nhieàu cöûa soâng thuaän lôïi cho xaây döïng caûng.
* PGS, TS, Khoa Ñòa lyù, Tröôøng Ñaïi hoïc Sö phaïm Hueá.
40 Tạp chí Nghiên cứu và Phát triển, số 4 (75). 2009
Bieån nöôùc ta coù nhieàu ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå phaùt trieån du lòch bieån-ñaûo:
nhieàu baõi taém roäng, phong caûnh ñeïp, khí haäu toát thuaän lôïi cho phaùt trieån
du lòch vaø an döôõng; nhieàu hoaït ñoäng du lòch theå thao döôùi nöôùc coù theå phaùt
trieån. Loaïi hình du lòch bieån-ñaûo ñang thu huùt nhieàu du khaùch.
Tuy nhieân, nhöõng khoù khaên do bieån ñöa ñeán cuõng khaù lôùn. Haøng naêm
trung bình coù 3 ñeán 4 côn baõo tröïc tieáp töø bieån Ñoâng ñoå vaøo nöôùc ta, gaây
nhieàu thieät haïi naëng neà cho saûn xuaát vaø ñôøi soáng. Saït lôû bôø bieån xaûy ra nhieàu
ôû daûi bôø bieån Trung Boä. Naïn caùt bay, caùt chaûy laán chieám ruoäng vöôøn, laøng
maïc vaø laøm hoang hoùa ñaát ñai phoå bieán ôû nhieàu vuøng ven bieån mieàn Trung.
Vôùi lôïi theá veà taøi nguyeân, phaùt trieån toång hôïp kinh teá bieån laø moät trong
nhöõng chieán löôïc phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi quan troïng cuûa nöôùc ta, ñaëc bieät
trong thôøi kyø hoäi nhaäp quoác teá vaø toaøn caàu hoùa hieän nay. Ngoaøi ra, bieån
Ñoâng laø bieån chung giöõa Vieät Nam vaø nhieàu nöôùc laùng gieàng, neân caàn coù söï
hieåu bieát veà bieån Ñoâng noùi chung vaø vuøng bieån nöôùc ta noùi rieâng. Moãi coâng
daân Vieät Nam ñeàu coù boån phaän baûo veä vuøng bieån vaø haûi ñaûo cuûa ñaát nöôùc,
cho hoâm nay vaø cho caùc theá heä mai sau.
II. Muïc tieâu, noäi dung, nguyeân taéc, chieán löôïc vaø phöông phaùp
giaùo duïc bieån vaø haûi ñaûo trong tröôøng phoå thoâng
Muïc tieâu giaùo duïc bieån vaø haûi ñaûo laø laøm cho ngöôøi hoïc coù nhöõng nhaän
thöùc veà bieån vaø haûi ñaûo; taïo cho hoïc sinh coù yù thöùc, thaùi ñoä ñoái vôùi vuøng
bieån (laø moät boä phaän laõnh thoå cuûa toå quoác), taøi nguyeân, moâi tröôøng bieån,
thieân tai vaø caùch phoøng choáng; trang bò caùc kyõ naêng tuyeân truyeàn, thoâng tin,
truyeàn ñaït nhöõng hieåu bieát veà bieån cuûa nöôùc ta trong cuoäc soáng haøng ngaøy,
kyõ naêng baûo veä taøi nguyeân vaø moâi tröôøng bieån, kyõ naêng öùng phoù vôùi thieân
tai. Keát quaû laø hoïc sinh coù ñöôïc yù thöùc traùch nhieäm vôùi bieån vaø taøi nguyeân,
moâi tröôøng bieån vaø bieát coù caùc haønh ñoäng thích hôïp ñeå giuùp moïi ngöôøi xung
quanh hieåu bieát theâm veà bieån, coù yù thöùc baûo veä vuøng bieån cuûa toå quoác, phaùt
trieån toång hôïp vuøng bieån theo höôùng beàn vöõng.
Noäi dung giaùo duïc bieån vaø haûi ñaûo coù nhieàu, nhöng quan troïng nhaát laø
chuû quyeàn veà vuøng bieån nöôùc ta, Coâng öôùc cuûa Lieân Hieäp Quoác veà Luaät Bieån,
söï hôïp taùc cuûa caùc quoác gia coù vuøng bieån treân bieån Ñoâng, phaùt trieån toång
hôïp kinh teá bieån, baûo veä taøi nguyeân, moâi tröôøng bieån vaø haûi ñaûo, öùng phoù
vôùi thieân tai do bieån gaây neân.
Giaùo duïc bieån vaø haûi ñaûo trong nhaø tröôøng tuy raát caàn thieát, nhöng
phaûi ñaûm baûo caùc nguyeân taéc: khoâng bieán baøi hoïc thaønh baøi tuyeân truyeàn
veà bieån, nhaát laø trong caùc moân hoïc coù noäi dung gaàn guõi nhö ñòa lyù, vaên hoïc,
lòch söû; khoâng daøn traûi, traøn lan tuøy tieän, maø chæ taäp trung vaøo caùc noäi dung
nhaát ñònh; tieán haønh caû ôû noäi khoùa laãn ngoaïi khoùa; ñeà cao vai troø chuû ñoäng,
tích cöïc, saùng taïo cuûa hoïc sinh trong quaù trình giaùo duïc veà bieån vaø haûi ñaûo.
Chieán löôïc giaùo duïc bieån vaø haûi ñaûo laø nhaèm gôïi môû tình caûm vôùi bieån,
yù thöùc traùch nhieäm coâng daân ôû moãi hoïc sinh veà baûo veä chuû quyeàn laõnh thoå
ñaát nöôùc vaø tuyeân truyeàn veà bieån trong gia ñình, trong coäng ñoàng, yù thöùc veà
khai thaùc taøi nguyeân bieån trong phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi theo höôùng phaùt
trieån beàn vöõng.
41
Tạp chí Nghiên cứu và Phát triển, số 4 (75). 2009
Ñeå laøm ñöôïc ñieàu ñoù, phöông phaùp giaùo duïc traùnh aùp ñaët moät chieàu,
chuù troïng nhieàu vaøo caùc phöông phaùp giaùo duïc ñeà cao chuû theå nhaän thöùc cuûa
hoïc sinh.
Giaùo duïc bieån vaø haûi ñaûo ñöa vaøo nhaø tröôøng coù theå baèng nhieàu con
ñöôøng khaùc nhau: coù baøi, muïc rieâng veà bieån vaø haûi ñaûo, loàng gheùp vaøo nhöõng
noäi dung baøi hoïc lieân quan, lieân heä noäi dung daïy hoïc vôùi bieån vaø haûi ñaûo ñeå
tieán haønh giaùo duïc.
Trong moät soá moân hoïc ôû nhaø tröôøng ñaõ coù noäi dung veà bieån hoaëc lieân
quan tröïc tieáp ñeán bieån (chaúng haïn moân Ñòa lyù, Ngöõ vaên, Sinh hoïc, Lòch söû
ôû THCS vaø THPT; moân Ñòa lyù, Lòch söû, Tieáng Vieät ôû Tieåu hoïc). Tuy nhieân,
nhieàu moân hoïc hieän nay ít coù noäi dung gaàn guõi vôùi bieån vaø haûi ñaûo. Vì vaäy,
thoâng qua caùc hoaït ñoäng ngoaøi giôø ñeå giaùo duïc bieån vaø haûi ñaûo laø moät trong
nhöõng ñònh höôùng caàn quan taâm trong giaùo duïc bieån vaø haûi ñaûo ôû nhaø tröôøng
caùc caáp hieän nay. Trong chöông trình THPT hieän nay, coù moân Hoaït ñoäng
ngoaøi giôø vaø Hoaït ñoäng höôùng nghieäp, coù theå ñöa moät soá noäi dung giaùo duïc
bieån vaø haûi ñaûo thích hôïp vaøo hai moân hoïc naøy.
III. Hình thöùc giaùo duïc bieån vaø haûi ñaûo ôû tröôøng phoå thoâng
1. Thoâng qua caùc moân hoïc trong nhaø tröôøng, tieán haønh giaùo duïc
bieån vaø haûi ñaûo
Trong nhaø tröôøng hieän nay, coù nhieàu moân hoïc coù noäi dung lieân quan
tröïc tieáp hoaëc gaàn guõi vôùi bieån vaø haûi ñaûo, thoâng qua caùc moân hoïc trong nhaø
tröôøng (caû noäi khoùa laãn ngoaïi khoùa) coù theå tieán haønh giaùo duïc bieån vaø haûi
ñaûo cho hoïc sinh. Vieäc giaùo duïc bieån vaø haûi ñaûo trong caùc moân hoïc ñöôïc tieán
haønh theo phöông thöùc khai thaùc nhöõng noäi dung coù lieân quan ñeán bieån vaø
haûi ñaûo trong töøng moân hoïc, chöù khoâng phaûi ñöa theâm noäi dung vaøo chöông
trình, vaøo baøi hoïc boä moân. Vì vaäy, khoâng laøm naëng theâm chöông trình,
khoâng sôï “quaù taûi”.
Ví duï, noäi dung veà bieån vaø haûi ñaûo Vieät Nam ñöôïc ñeà caäp ñeán trong
chöông trình moân Ñòa lyù THCS vaø THPT nhö sau:
Lôùp Möùc ñoä noäi dung hoïc veà bieån vaø haûi ñaûo
8 - Bieát dieän tích; trình baøy ñöôïc moät soá ñaëc ñieåm cuûa bieån Ñoâng vaø vuøng bieån nöôùc ta.
- Bieát nöôùc ta coù nguoàn taøi nguyeân bieån phong phuù, ña daïng; moät soá thieân tai thöôøng
xaûy ra treân vuøng bieån nöôùc ta ; söï caàn thieát phaûi baûo veä moâi tröôøng bieån.
- Neâu ñöôïc ñaëc ñieåm cô baûn cuûa bôø bieån vaø theàm luïc ñòa Vieät Nam.
- Neâu ñöôïc ñaëc ñieåm khí haäu cuûa vuøng bieån nöôùc ta.
- Naém ñöôïc kieåu heä sinh thaùi röøng ngaäp maën ôû ven bieån nöôùc ta vaø giaù trò cuûa chuùng,
nguyeân nhaân cuûa söï suy giaûm vaø söï caàn thieát phaûi baûo veä röøng ngaäp maën ôû Vieät Nam.
- Söû duïng baûn ñoà khu vöïc Ñoâng Nam AÙ, baûn ñoà Töï nhieân Vieät Nam ñeå xaùc ñònh vò trí,
giôùi haïn, phaïm vi laõnh thoå, nhaän xeùt hình daïng, laõnh thoå vaø neâu moät soá ñaëc ñieåm cuûa
bieån Vieät Nam.
9 - Bieát ñöôïc caùc ñaûo, quaàn ñaûo lôùn: teân, vò trí.
- Phaân tích ñöôïc yù nghóa kinh teá cuûa bieån, ñaûo ñoái vôùi vieäc phaùt trieån kinh teá, an ninh,
quoác phoøng.
- Trình baøy caùc hoaït ñoäng khai thaùc taøi nguyeân bieån, ñaûo vaø phaùt trieån toång hôïp kinh teá bieån.
- Xaùc ñònh ñöôïc vò trí, phaïm vi vuøng bieån Vieät Nam.
- Phaân tích baûn ñoà, sô ñoà, soá lieäu thoáng keâ ñeå nhaän bieát tieàm naêng kinh teá cuûa caùc ñaûo,
quaàn ñaûo cuûa Vieät Nam, tình hình phaùt trieån cuûa ngaønh daàu khí.
42 Tạp chí Nghiên cứu và Phát triển, số 4 (75). 2009
12 - Trình baøy vò trí ñòa lyù, phaïm vi vuøng bieån nöôùc ta... Phaân tích ñöôïc aûnh höôûng cuûa vò
trí ñòa lyù keà bieån vôùi töï nhieân, kinh teá-xaõ hoäi vaø quoác phoøng.
- Trình baøy ñöôïc caùc ñaëc ñieåm cô baûn nhaát cuûa bieån Ñoâng coù aûnh höôûng ñeán thieân
nhieân Vieät Nam.
- Phaân tích ñöôïc aûnh höôûng cuûa bieån Ñoâng ñoái vôùi thieân nhieân Vieät Nam, theå hieän ôû caùc
ñaëc ñieåm veà khí haäu, ñòa hình bôø bieån, caûnh quan, taøi nguyeân thieân nhieân vaø thieân tai.
- Söû duïng baûn ñoà Töï nhieân Vieät Nam ñeå trình baøy caùc ñaëc ñieåm cô baûn cuûa bieån Ñoâng.
- Hieåu vuøng bieån Vieät Nam, caùc ñaûo vaø quaàn ñaûo laø moät boä phaän quan troïng ôû nöôùc
ta. Ñaây laø nôi coù nhieàu taøi nguyeân, coù vò trí quan troïng trong an ninh, quoác phoøng, caàn
phaûi baûo veä.
- Trình baøy ñöôïc tình hình vaø bieän phaùp phaùt trieån kinh teá cuûa vuøng bieån Vieät Nam, caùc
ñaûo vaø quaàn ñaûo.
- Vai troø cuûa bieån vaø haûi ñaûo trong caùc vuøng kinh teá giaùp bieån vaø ba vuøng kinh teá troïng ñieåm.
- Söû duïng baûn ñoà ñeå xaùc ñònh vò trí, phaïm vi laõnh haûi cuûa vuøng bieån Vieät Nam, caùc ñaûo
vaø quaàn ñaûo chính cuûa nöôùc ta.
Nhìn chung, caùc noäi dung naøy ñaõ bao quaùt veà ñaëc ñieåm töï nhieân vaø taøi
nguyeân thieân nhieân, tình hình phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi ôû vuøng bieån Vieät
Nam; yù nghóa cuûa bieån ñoái vôùi töï nhieân, kinh teá-xaõ hoäi, an ninh, quoác phoøng
nöôùc ta. Nhöõng noäi dung naøy phuø hôïp vôùi moân Ñòa lyù trong nhaø tröôøng. Caùc
noäi dung khaùc nhö veû ñeïp cuûa bieån, tình caûm ñoái vôùi bieån, lòch söû chinh phuïc
vaø phaùt trieån vuøng bieån cuûa toå quoác, Coâng öôùc cuûa Lieân Hôïp Quoác veà Luaät
Bieån naêm 1982... ñöôïc tích hôïp vaøo noäi dung cuûa caùc moân hoïc khaùc ôû phoå
thoâng. Phaïm vi vaø möùc ñoä ñöa noäi dung veà bieån vaø haûi ñaûo vaøo caùc moân hoïc
ñaûm baûo tính phoå thoâng, tính vöøa söùc, tính heä thoáng... Thoâng qua caùc noäi
dung ñöa vaøo nhöõng moân hoïc thích hôïp ôû tröôøng phoå thoâng, hoïc sinh seõ coù
ñöôïc heä thoáng kieán thöùc nhieàu maët veà bieån Vieät Nam.
Thoâng qua nhöõng noäi dung naøy, giaùo vieân tieán haønh giaùo duïc veà bieån vaø
haûi ñaûo. Vieäc khai thaùc caùc noäi dung coù lieân quan ñeán bieån vaø haûi ñaûo trong
baøi hoïc ñeå tieán haønh giaùo duïc bieån vaø haûi ñaûo cho hoïc sinh ñöôïc tieán haønh
baèng caùc phöông phaùp khaùc nhau. Trong ñoù coù theå söû duïng moät soá phöông
phaùp coù hieäu quaû nhö thuyeát trình vôùi söï tham gia tích cöïc cuûa hoïc sinh,
ñaøm thoaïi gôïi môû, khaûo saùt, ñieàu tra, thaûo luaän, tranh luaän, ñoäng naõo, baùo
caùo, ñoùng vai, giaûi quyeát vaán ñeà, döï aùn. Ñaây laø nhöõng phöông phaùp ñeà cao
hoaït ñoäng nhaän thöùc cuûa hoïc sinh trong hoïc taäp, khuyeán khích söï saùng taïo
cuûa hoïc sinh trong hoïc taäp.
2. Thoâng qua hoaït ñoäng ngoaïi khoùa ñeå tieán haønh giaùo duïc bieån
vaø haûi ñaûo
Ngoaïi khoùa laø hình thöùc toå chöùc daïy hoïc ngoaøi lôùp, khoâng quy ñònh baét
buoäc trong chöông trình, hoaït ñoäng döïa treân söï töï nguyeän tham gia cuûa moät
soá hay soá ñoâng hoïc sinh coù höùng thuù, yeâu thích vaán ñeà caàn tìm hieåu vaø ham
muoán tìm toøi, saùng taïo caùc noäi dung hoïc taäp boä moân, döôùi söï höôùng daãn cuûa
giaùo vieân.
Hoaït ñoäng ngoaïi khoùa ñöôïc phaân bieät vôùi caùc hình thöùc toå chöùc daïy
hoïc khaùc bôûi nhöõng neùt chuû yeáu sau: laø hoaït ñoäng ngoaøi giôø hoïc treân
lôùp, khoâng ñöôïc quy ñònh trong chöông trình noäi khoùa; laø hoaït ñoäng töï
nguyeän cuûa caù nhaân hay nhoùm hoïc sinh coù cuøng höùng thuù, sôû thích, moái
quan taâm veà moät vaán ñeà naøo ñoù cuûa noäi dung hoïc taäp; giaùo vieân khoâng
tröïc tieáp hoaït ñoäng cuøng hoïc sinh, nhöng phaûi laø ngöôøi höôùng daãn, toå chöùc,
43
Tạp chí Nghiên cứu và Phát triển, số 4 (75). 2009
tö vaán vaø coù theå trong nhieàu tröôøng hôïp caàn thieát coøn laø ngöôøi chæ ñaïo, ñieàu
khieån caùc hoaït ñoäng ngoaøi giôø hoïc cuûa hoïc sinh. Noäi dung hoaït ñoäng ngoaïi
khoùa thöôøng lieân quan vôùi noäi dung hoïc taäp trong chöông trình vaø phuø hôïp
vôùi hoaøn caûnh cuûa ñòa phöông vaø ñaëc ñieåm cuûa caùc em tham gia hoaït ñoäng;
khoâng toå chöùc kieåm tra, ñaùnh giaù keát quaû hoaït ñoäng ngoaïi khoùa vôùi caùc hình
thöùc töông töï treân lôùp hoïc.
Hoaït ñoäng ngoaïi khoùa ôû tröôøng phoå thoâng coù moät vò trí raát quan troïng,
ñaëc bieät ñoái vôùi giaùo duïc bieån vaø haûi ñaûo. Ñaây laø moät trong nhöõng con ñöôøng
ñeå hoïc sinh boå sung, môû roäng theâm nhöõng kieán thöùc caàn thieát cho mình,
hieåu bieát theâm thieân nhieân, con ngöôøi ôû ñòa phöông mình, khaùm phaù theâm
nhöõng kieán thöùc thöïc teá caàn thieát veà bieån vaø haûi ñaûo. Hoaït ñoäng ngoaïi khoùa
goùp phaàn taêng cöôøng höùng thuù hoïc taäp boä moân vaø giaùo duïc loøng yeâu thieân
nhieân, queâ höông, ñaát nöôùc, khaùm phaù nhöõng veû ñeïp vaø söï giaøu coù cuûa bieån
vaø haûi ñaûo Vieät Nam. Caùc hoaït ñoäng ngoaïi khoùa vôùi nhieàu hình thöùc phong
phuù, dieãn ra ôû nhieàu ñòa ñieåm khaùc nhau, ñoøi hoûi caùc caùch thöùc hoaït ñoäng
khaùc nhau seõ reøn luyeän cho caùc em ñöùc tính thích nghi, chuû ñoäng, naêng ñoäng,
taäp döôït hoaït ñoäng vaø reøn luyeän kyõ naêng nghieân cöùu, giaùo duïc tình yeâu thieân
nhieân, yeâu ñaát nöôùc, yeâu queâ höông, yeâu lao ñoäng... Thoâng qua ñoù, giaùo duïc
bieån vaø haûi ñaûo seõ coù raát nhieàu thuaän lôïi.
Caùc hoaït ñoäng ngoaïi khoùa ôû tröôøng phoå thoâng raát ña daïng. Moãi loaïi
coù noäi dung rieâng, ñöôïc ñaëc tröng bôûi phöông phaùp tieán haønh vaø caùch thöùc
toå chöùc thích hôïp. Nhaèm muïc tieâu giaùo duïc veà bieån vaø haûi ñaûo, coù theå tieán
haønh caùc hoaït ñoäng ngoaïi khoùa nhö: ñoá vui veà bieån vaø haûi ñaûo, caâu laïc boä
bieån, thi tìm hieåu veà bieån vaø haûi ñaûo, thi huøng bieän coù noäi dung veà bieån vaø
haûi ñaûo... Caùc hoaït ñoäng naøy ñöôïc thöïc hieän ngoaøi giôø, coù söï phoái hôïp vôùi
caùc toå chöùc Ñoaøn, Ñoäi, Hoäi hoïc sinh... trong nhaø tröôøng seõ thu ñöôïc nhieàu
hieäu quaû thieát thöïc.
IV. Moät soá giaûi phaùp taêng cöôøng giaùo duïc bieån vaø haûi ñaûo ôû
tröôøng phoå thoâng hieän nay
1. Naâng cao nhaän thöùc cuûa giaùo vieân veà bieån, haûi ñaûo vaø giaùo
duïc veà bieån, haûi ñaûo
Giaùo vieân laø nhaân toá ñoùng vai troø quyeát ñònh ñeán thaønh coâng cuûa coâng
taùc giaùo duïc trong caùc tröôøng hoïc. Tuy nhieân, cô hoäi tieáp caän cuûa giaùo vieân
ñoái vôùi caùc hoaït ñoäng thoâng tin veà bieån vaø haûi ñaûo coøn chöa ñöôïc nhieàu. Toång
cuïc Bieån vaø Haûi ñaûo Vieät Nam neân coù bieän phaùp cuï theå ñöa nhöõng vaán ñeà
phoå thoâng caàn thieát veà bieån vaø haûi ñaûo vaøo nhaø tröôøng, thoâng qua chöông
trình, noäi dung saùch giaùo khoa vaø caùc hoaït ñoäng giaùo duïc trong nhaø tröôøng.
Baèng caùch laøm ñoù, coâng taùc boài döôõng vaø töï boài döôõng veà bieån vaø haûi ñaûo
cuûa ngöôøi daïy ñöôïc thöïc hieän, töø ñoù taùc ñoäng ñeán nhaän thöùc cuûa ngöôøi hoïc.
2. Taêng cöôøng coâng taùc quaûn lyù, chæ ñaïo veà giaùo duïc bieån vaø haûi ñaûo
Bieån vaø haûi ñaûo laø moät lónh vöïc coù tính lieân ngaønh raát lôùn, neân caàn
hình thaønh moät heä thoáng toå chöùc quaûn lyù vaø chæ ñaïo coâng taùc giaùo duïc bieån
vaø haûi ñaûo trong nhaø tröôøng töø caáp Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo (GD&ÑT) ñeán
maïng löôùi caùc tröôøng hoïc cuï theå, coù söï phoái hôïp theo chieàu ngang vôùi caùc
caáp quaûn lyù töông öùng cuûa Boä GD&ÑT vaø Boä Ngoaïi giao, Toång cuïc Bieån vaø