Bệnh Tứ chứng fallot

Chia sẻ: Nguyên Nguyễn Văn | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:12

Thêm vào BST

Báo xấu

99
lượt xem 16
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tứ chứng Fallot là bệnh tim bẩm sinh có tím hay gặp nhất, chiếm khoảng 10% các bệnh tim bẩm sinh. Có thể chẩn đoán được bệnh này từ trước khi sinh bằng siêu âm tim thai. Tứ chứng Fallot là bệnh tim bẩm sinh hay đi kèm với các tổn thương ngoài tim.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bệnh Tứ chứng fallot

Tø chøng Fallot Tø chøng Fallot lµ bÖnh tim bÈm sinh cã tÝm hay gÆp nhÊt, chiÕm kho¶ng 10% c¸c bÖnh tim bÈm sinh. Cã thÓ chÈn ®o¸n ®îc bÖnh nµy tõ tríc khi sinh b»ng siªu ©m tim thai. DiÔn biÕn tù nhiªn cña bÖnh thêng lµ tÝm ngµy cµng t¨ng, ®«i khi cã c¬n mÖt xØu. ChÈn ®o¸n l©m sµng hay dùa vµo c¸c dÊu hiÖu tÝm da, tiÕng thæi ë cao cña hÑp ®éng m¹ch phæi, phæi s¸ng vµ t¨ng g¸nh thÊt ph¶i. Siªu ©m tim thêng gióp kh¼ng ®Þnh chÈn ®o¸n. PhÉu thuËt söa toµn bé cã kÕt qu¶ tèt ë trÎ tõ 6 ®Õn 9 th¸ng. PhÉu thuËt söa toµn bé hoÆc lµm cÇu nèi cÊp cøu trong trêng hîp cã c¬n xØu, ngÊt do thiÕu oxy. Tû lÖ tö vong khi phÉu thuËt thÊp, tiªn lîng tèt. Tø chøng Fallot lµ bÖnh tim bÈm sinh hay ®i kÌm víi c¸c tæn th¬ng ngoµi tim. Cã thÓ cã liªn quan ®Õn: héi chøng nhiÔm ®éc rîu bµo thai, héi chøng Goldenhar, héi chøng Cardiofacial, héi chøng cã 3 nhiÔm s¾c thÓ 21 (th- êng ®i cïng víi èng nhÜ thÊt chung) vµ cã thÓ cã tÝnh chÊt gia ®×nh. I. Gi¶i phÉu bÖnh A. Tø chøng Fallot gåm 4 chøng • HÑp ®êng ra cña ®éng m¹ch phæi (§MP). • Th«ng liªn thÊt (TLT). • §éng m¹ch chñ (§MC) lÖch sang ph¶i vµ “cìi ngùa” ngay trªn lç th«ng liªn thÊt. • Ph× ®¹i thÊt ph¶i. 1. Trong sè c¸c chøng nµy th× 2 "chøng" quan träng nhÊt lµ hÑp ®êng ra cña §MP vµ TLT. HÑp ®êng ra §MP cã rÊt nhiÒu thÓ nhng bao giê còng cã hÑp phÇn phÔu §MP. HÑp cã thÓ 253
dµi hay ng¾n, cao hoÆc thÊp, khÝt hoÆc võa. Ngoµi ra cã thÓ hÑp ®êng ra §MP phèi hîp víi hÑp van §MP, hÑp trªn van vµ c¸c nh¸nh §MP. Cã thÓ hÑp võa hoÆc hoÆc rÊt khÝt, thËm chÝ thiÓu s¶n nh¸nh §MP. Lç TLT trong Fallot 4 thêng rÊt réng, ë bê cña c¬, ngay phÝa díi cña cùa Wolf (lo¹i quanh mµng chiÕm kho¶ng 80% c¸c trêng hîp). 2. ChÝnh do 2 th¬ng tæn hÑp §MP vµ TLT nµy sÏ dÉn ®Õn ph× ®¹i thÊt ph¶i, dßng shunt tõ ph¶i  tr¸i sÏ cã xu híng kÐo ®éng m¹ch chñ lÖch sang ph¶i vµ dÇn dÇn "cìi ngùa" trªn lç TLT. Møc ®é lÖch ph¶i cña §MC phô thuéc vµo 2 yÕu tè: kÝch thíc cña §MC vµ kÝch thíc cña lç th«ng liªn thÊt (tû lÖ thuËn víi 2 th«ng sè nµy). B. C¸c th¬ng tæn phèi hîp 1. §MC quay ph¶i (25% c¸c trêng hîp). 2. HÑp §MP (10 - 20%). 3. ThiÓu s¶n §MP víi nhiÒu tuÇn hoµn bµng hÖ (5-10%). 4. TLT phÇn c¬ phèi hîp (5 - 10%). 5. TuÇn hoµn bµng hÖ chñ - phæi (5- 10%). 6. BÊt thêng §MV (1 - 2%) trong ®ã hay gÆp lµ §MVLTT b¾t ®Çu tõ §MV ph¶i. §©y cã thÓ lµ mét khã kh¨n cho phÉu thuËt tø chøng Fallot. 254
II. Sinh lý bÖnh A. HÑp §MP ng¨n c¶n dßng m¸u lªn §MP vµ g©y ra tiÕng thæi t©m thu ë æ van §MP. T¨ng g¸nh buång tim ph¶i do hÑp §MP, tuy nhiªn tæn th¬ng nµy ®îc dung n¹p tèt nhê cã lç th«ng liªn thÊt réng do ®ã m¸u sÏ ®îc "tho¸t" sang ®¹i tuÇn hoµn (do ¸p lùc t©m thu buång tim ph¶i c©n b»ng víi ¸p lùc ®¹i tuÇn hoµn). B. Luång th«ng qua lç TLT sÏ liªn quan ®Õn møc ®é hÑp §MP vµ søc c¶n cña hÖ m¹ch ®¹i tuÇn hoµn. Khi t¾c nghÏn cña ®êng ra thÊt ph¶i t¨ng lªn (theo thêi gian sù ph¸t triÓn cña c¬ vïng ph× ®¹i t¨ng) vµ søc c¶n cña hÖ m¹ch ®¹i tuÇn hoµn gi¶m (vÝ dô khi g¾ng søc) dßng shunt sÏ ®i tõ ph¶i  tr¸i vµ lµm gi¶m b·o hoµ «xy trong ®¹i tuÇn hoµn. KÕt qu¶ lµ bÖnh nh©n sÏ bÞ tÝm sím. Møc ®é tÝm vµ ®é gi·n §MP tû lÖ thuËn víi møc ®é hÑp §MP. III. TriÖu chøng l©m sµng A. BÖnh sö: møc ®é tÝm nhiÒu hay Ýt thêng phô thuéc vµo møc ®é hÑp ®éng m¹ch phæi. TÝm th- êng ®i kÌm víi gi¶m vËn ®éng. TÝm cã ®Æc ®iÓm lµ kh«ng h»ng ®Þnh, t¨ng lªn khi g¾ng søc hoÆc khi l¹nh. C¬n tÝm kÞch ph¸t kÌm ngõng thë vµ ngÊt, cã thÓ dÉn ®Õn tö vong, co giËt vµ ®Ó l¹i triÖu chøng thÇn kinh, nhng thêng håi phôc. DÊu hiÖu ngåi xæm vµ dÊu hiÖu ngãn tay dïi trèng còng th- êng gÆp trªn l©m sµng. B. Kh¸m l©m sµng 1. TiÕng thæi t©m thu tèng m¸u (do hÑp ®éng m¹ch phæi): cêng ®é tõ 3 ®Õn 5/6, thêng nghe thÊy ë khoang liªn sên II - IV s¸t bê tr¸i x¬ng øc. Cã thÓ nghe ®îc tiÕng clÝc tèng m¸u §MC, tiÕng T2 m¹nh duy nhÊt. NÕu T2 t¸ch ®«i, lo¹i trõ chÈn ®o¸n teo tÞt van §MP. §«i khi cã thÓ nghe 255
®îc thæi liªn tôc díi x¬ng ®ßn (do cßn èng ®éng m¹ch), hoÆc ë vïng lng (do tuÇn hoµn bµng hÖ chñ - phæi). 2. TÝm nhiÒu ë da vµ niªm m¹c; ngãn tay dïi trèng rÊt thêng gÆp. 3. ë thÓ kh«ng tÝm: thæi t©m thu do TLT vµ hÑp phÔu, cã thÓ nghe ®îc däc bê tr¸i x¬ng øc vµ bÖnh nh©n kh«ng tÝm (dÊu hiÖu l©m sµng cña Fallot 4 kh«ng tÝm gièng víi TLT shunt nhá). IV. C¸c xÐt nghiÖm chÈn ®o¸n A. Xquang ngùc 1. Bãng tim b×nh thêng víi mám tim lªn cao, cung gi÷a tr¸i lâm, phÕ trêng s¸ng. 2. 20% quai §MC ë bªn ph¶i khÝ qu¶n. B. §iÖn t©m ®å: ph× ®¹i thÊt ph¶i ®¬n thuÇn, ph× ®¹i 2 thÊt cã thÓ gÆp ë thÓ kh«ng tÝm. H×nh 31-1. H×nh phim Xquang tim phæi th¼ng. C. Siªu ©m Doppler tim 1. TLT réng, cao, thêng lµ phÇn quanh mµng. 2. §MC gi·n réng cã h×nh ¶nh “cìi ngùa” lªn VLT. 256
3. HÑp §MP: hÑp phÔu, van §MP (ph¶i ®o ®îc ®- êng kÝnh vïng phÔu, vßng van vµ 2 nh¸nh §MP). Siªu ©m Doppler kh¼ng ®Þnh møc ®é hÑp ®éng m¹ch phæi b»ng c¸ch ®o chªnh ¸p qua phÔu vµ van §MP (¸p lùc §MP thêng b×nh thêng). H×nh 31-2. MÆt c¾t trôc däc víi h×nh ¶nh th«ng liªn thÊt cao (mòi tªn) vµ §MC cìi ngùa râ. 4. CÇn ph¶i th¨m dß trªn siªu ©m xem cã hay kh«ng c¸c tæn th¬ng sau: hÑp c¸c nh¸nh §MP, th«ng liªn thÊt nhiÒu lç, th«ng liªn nhÜ, dßng ch¶y liªn tôc trong §MP chøng tá cßn èng ®éng m¹ch hoÆc tuÇn hoµn bµng hÖ chñ phæi. 5. X¸c ®Þnh c¸c tæn th¬ng phèi hîp nh th«ng liªn nhÜ, th«ng liªn thÊt phÇn c¬... D. Th«ng tim 1. ChØ ®Þnh: Tríc phÉu thuËt tÊt c¶ bÖnh nh©n tø chøng Fallot nªn ®îc th«ng tim ®Ó x¸c ®Þnh sù t¾c nghÏn cña ®êng ra thÊt ph¶i, cã hÑp §MP ®o¹n gÇn hay c¸c nh¸nh cña nã hay kh«ng, vµ lo¹i trõ c¸c bÊt thêng vÒ vÞ trÝ xuÊt ph¸t vµ ®êng ®i bÊt thêng (nÕu cã) cña ®éng m¹ch vµnh. 2. C¸c th«ng sè huyÕt ®éng: 257
a. §o ®é b·o hoµ «xy cã thÓ thÊy dßng shunt 2 chiÒu qua lç TLT víi bíc nh¶y «xy ë thÊt ph¶i vµ gi¶m b·o hoµ «xy ë thÊt tr¸i còng nh ë §MC. b. ¸p lùc thÊt ph¶i, thÊt tr¸i vµ §MC b»ng nhau do lç th«ng liªn thÊt réng. c. HÑp ®éng m¹ch phæi thêng ë møc võa, víi ¸p lùc §MP tõ møc thÊp ®Õn b×nh thêng. 3. Chôp buång tim: a. Chôp buång thÊt ph¶i ë t thÕ nghiªng ph¶i 30o, quay lªn ®Çu 25 ®é vµ ë t thÕ nghiªng tr¸i 60o ®Õn 70o, chÕch ®Çu 250. T thÕ nghiªng ph¶i sÏ thÊy ®êng ra thÊt ph¶i vµ §MP, t thÕ nghiªng tr¸i sÏ thÊy lç th«ng liªn thÊt. NÕu cha râ, cã thÓ chôp ë t thÕ nghiªng tr¸i nhÑ 30o vµ chÕch ®Çu 25o, t thÕ nµy thÊy râ §MP vµ chç ph©n ®«i. b. Chôp buång tim tr¸i (nghiªng ph¶i vµ/hoÆc nghiªng tr¸i 60-75o chÕch ®Çu 25o) ®¸nh gi¸ chøc n¨ng thÊt tr¸i vµ x¸c ®Þnh c¸c d¹ng cña lç TLT. c. Chôp §MC ë t thÕ nghiªng ph¶i, nghiªng tr¸i vµ chôp §MV chän läc lµ cÇn thiÕt v× tû lÖ bÊt thêng cña nã kh¸ thêng gÆp ë bÖnh nh©n Fallot 4 (chó ý ®éng m¹ch liªn thÊt tr- íc). d. NÕu cã nghi ngê shunt tõ §MC - §MP cÇn chôp §MC ®Ó x¸c ®Þnh cÊu tróc nµy (nh chôp chÈn ®o¸n cßn èng ®éng m¹ch). V. TiÕn triÓn tù nhiªn A. TÝm ngµy cµng t¨ng víi c¸c hËu qu¶: 1. §a hång cÇu, nguy c¬ g©y TBMN, nhÊt lµ nh÷ng trêng hîp hång cÇu nhá, sè lîng hång cÇu lín h¬n 7 triÖu/mm3. T¨ng hång cÇu lµm 258
thay ®æi c¸c xÐt nghiÖm vÒ ®«ng m¸u vµ gi¶m tèc ®é m¸u l¾ng. 2. Thêng cã ngãn tay dïi trèng. 3. H¹n chÕ ho¹t ®éng thÓ lùc do thiÕu «xy m¹n tÝnh. 4. BÖnh nh©n rÊt dÔ bÞ ¸p xe n·o, hËu qu¶ cña shunt ph¶i sang tr¸i. 5. Thay ®æi tuÇn hoµn mao m¹ch phæi. 6. BÖnh c¬ tim thø ph¸t cã thÓ cã sau nhiÒu n¨m tiÕn triÓn (10 - 20 n¨m). 7. BÖnh nh©n rÊt dÔ bÞ lao phæi do gi¶m tuÇn hoµn phæi. B. C¬n thiÕu «xy: thêng xuÊt hiÖn vµo buæi s¸ng khi ngñ dËy hoÆc sau g¾ng søc: khãc, c¸u giËn, kÝch thÝch ®au, sèt... C¬n thiÕu «xy thêng ®éc lËp víi møc ®é tÝm vµ cã thÓ dÉn ®Õn tö vong hoÆc bÞ TBMN. C¬n thiÕu «xy thêng b¾t ®Çu b»ng pha "c- ¬ng" víi kÝch thÝch, khãc, tÝm t¨ng lªn vµ nhÞp tim nhanh. Sau ®ã lµ pha “øc chÕ": da x¸m vµ nhît, thë nhanh vµ s©u do toan chuyÓn ho¸, nhÞp tim nhanh víi gi¶m hoÆc mÊt tiÕng thæi do hÑp ®éng m¹ch phæi, gi¶m tr¬ng lùc c¬. NÕu c¬n qua ®i, trÎ sÏ ngñ vµ b×nh tÜnh l¹i. VI. §iÒu trÞ tø chøng Fallot A. §iÒu trÞ dù phßng: ph¸t hiÖn vµ ®iÒu trÞ thiÕu m¸u thiÕu s¾t t¬ng ®èi, phßng thiÕu m¸u hång cÇu nhá cña phô n÷ mang thai. B. §iÒu trÞ c¬n thiÕu «xy 1. §a trÎ lªn vai hoÆc cho trÎ ngåi ®Çu gèi ®Ì vµo ngùc. 2. Morphin sulfat 0,1 - 0,2 mg/kg tiªm díi da hay tiªm b¾p ®Ó øc chÕ trung t©m h« hÊp, c¾t c¬n 259
khã thë nhanh, kh«ng nªn cè g¾ng tiªm tÜnh m¹ch mµ nªn sö dông ®êng tiªm díi da. 3. §iÒu trÞ nhiÔm toan b»ng natri bicarbonate 1 mEq/kg tÜnh m¹ch, nh»m lµm gi¶m kÝch thÝch trung t©m h« hÊp do toan chuyÓn ho¸. 4. Thë «xy cÇn h¹n chÕ v× trong bÖnh lý nµy cã gi¶m dßng m¸u lªn phæi chø kh«ng ph¶i do thiÕu cung cÊp «xy tõ ngoµi vµo. 5. NÕu kh«ng ®¸p øng víi c¸c ph¬ng ph¸p trªn, cã thÓ dïng Ketamin 1-3 mg/kg tiªm TM chËm th- êng cã kÕt qu¶ (g©y t¨ng søc c¶n ®¹i tuÇn hoµn, an thÇn). Thuèc co m¹ch nh Phenylephrine. (Neo - synephrine) 0,02 mg/, Propranolol: 0,01 - 0,25 mg/kg tiªm TM chËm th- êng lµm gi¶m tÇn sè tim vµ cã thÓ ®iÒu trÞ c¬n thiÕu «xy. 6. Uèng Propranolol 2-4mg/kg/ngµy cã thÓ dïng ®Ó phßng c¬n thiÕu «xy vµ tr× ho·n thêi gian mæ söa ch÷a toµn bé. Ho¹t tÝnh cã lîi cña Propranolol lµ lµm æn ®Þnh ph¶n øng cña m¹ch ngo¹i vi. C. Phßng viªm néi t©m m¹c nhiÔm khuÈn: Nh trong c¸c bÖnh tim bÈm sinh cã tÝm kh¸c. D. §iÒu trÞ ngo¹i khoa 1. PhÉu thuËt t¹m thêi: ®îc chØ ®Þnh ®Ó t¨ng dßng m¸u lªn phæi ë trÎ tÝm nÆng vµ kh«ng kiÓm so¸t ®îc c¬n thiÕu «xy ë nh÷ng bÖnh nh©n mµ phÉu thuËt söa toµn bé khã thùc hiÖn an toµn vµ ë trÎ nhá hay phÉu thuËt söa toµn bé gÆp khã kh¨n vÒ mÆt kü thuËt. a. CÇu nèi Blalock – Taussig (nèi gi÷a ®éng m¹ch díi ®ßn vµ mét nh¸nh §MP) cã thÓ thùc hiÖn ë trÎ nhá. b. CÇu nèi Gore - Tex: èng Gore - Tex gi÷a ®éng m¹ch díi ®ßn vµ mét nh¸nh §MP. 260
c. Ph¬ng ph¸p Waterston: nèi gi÷a §MC lªn vµ §MP ph¶i nhng ph¬ng ph¸p nµy kh«ng cßn th«ng dông n÷a do cã nhiÒu biÕn chøng. d. PhÉu thuËt Potts: nèi gi÷a §MC xuèng vµ §MP còng hiÕm khi ®îc sö dông. TÊt c¶ c¸c phÉu thuËt t¹o cÇu nèi chñ phæi ®Òu ®îc më ngùc theo ®êng bªn, thêi gian n»m viÖn tõ 8 - 10 ngµy; tØ lÖ tö vong rÊt thÊp, biÕn chøng cã thÓ gÆp lµ trµn khÝ, trµn dÞch vµ dìng chÊp mµng phæi; xo¾n vÆn nh¸nh cña §MP lµ biÕn chøng l©u dµi cã thÓ gÆp. 2. PhÉu thuËt söa toµn bé: bao gåm ®ãng lç TLT b»ng miÕng v¸, më réng ®êng ra thÊt ph¶i b»ng viÖc c¾t tæ chøc c¬ phÇn phÔu, thêng ®Æt mét miÕng patch ®Ó lµm réng ®êng ra cña thÊt ph¶i. Cã thÓ më réng vßng van §MP b»ng miÕng patch nÕu cÇn thiÕt. PhÉu thuËt ®îc thùc hiÖn khi 2 nh¸nh §MP vµ h¹ lu phÝa xa tèt, kh«ng cã bÊt thêng §MV. PhÉu thuËt ®îc thùc hiÖn víi tuÇn hoµn ngoµi c¬ thÓ vµ ®êng mæ däc gi÷a x¬ng øc. Thêi gian n»m viÖn trung b×nh tõ 12 - 15 ngµy vµ tØ lÖ tö vong 1 - 5%. BiÕn chøng cã thÓ gÆp lµ bloc nhÜ thÊt cÊp III, lç TLT tån lu, nhÊt lµ cßn hÑp ®éng m¹ch phæi. 3. Nong van §MP: chØ ¸p dông trong trêng hîp hÑp van ®éng m¹ch phæi, cã nguy c¬ g©y c¬n thiÕu «xy nÆng. ChØ giµnh kü thuËt nµy cho nh÷ng trêng hîp cã chèng chØ ®Þnh phÉu thuËt. E. ChØ ®Þnh ®iÒu trÞ 1. Tø chøng Fallot th«ng thêng (§MP tèt, §MV b×nh thêng, 1 lç TLT) cã tÝm nhiÒu vµ hång cÇu h¬n 6 triÖu/mm3: phÉu thuËt söa toµn bé ë bÊt kú tuæi nµo. 2. Tø chøng Fallot th«ng thêng (§MP tèt, §MV b×nh thêng, 1 lç TLT) víi c¬n thiÕu «xy: phÉu 261
thuËt t¹m thêi víi cÇu nèi Blalock-Taussig hoÆc söa toµn bé tïy theo kh¶ n¨ng cña tõng bÖnh viÖn. 3. Tø chøng Fallot th«ng thêng: phÉu thuËt söa toµn bé ®îc thùc hiÖn mét c¸ch hÖ thèng khi trÎ ®îc tõ 6 - 9 th¸ng tuæi. 4. Tø chøng Fallot ®Æc biÖt (hÑp nh¸nh §MP, TLT nhiÒu lç), bÊt thêng §MV vµ dÞ tËt kh¸c): NÕu tríc 2 tuæi th× cã thÓ lµm phÉu thuËt t¹m thêi (cÇu nèi Blalock). NÕu sau 2 tuæi th× tïy tõng trêng hîp vµ kh¶ n¨ng cña bÖnh viÖn mµ quyÕt ®Þnh ph¬ng ph¸p ®iÒu trÞ thÝch hîp cho tõng ngêi bÖnh. F. Sau khi phÉu thuËt 1. NÕu kÕt qu¶ phÉu thuËt tèt thêng ®a bÖnh nh©n trë vÒ cuéc sèng b×nh thêng. Khi cã h¹n chÕ kh¶ n¨ng g¾ng søc th× kh«ng nªn luyÖn tËp thÓ thao. Cã thÓ cã hë van ®éng m¹ch phæi do më réng phÔu g©y t¨ng g¸nh t©m tr¬ng thÊt ph¶i. Theo dâi hµng n¨m b»ng siªu ©m tim vµ Holter ®iÖn tim ®Ó cã thÓ thÊy sù tiÕn triÓn cña hÑp ®éng m¹ch phæi hoÆc xuÊt hiÖn c¸c rèi lo¹n nhÞp: ngo¹i t©m thu hoÆc nhÞp nhanh thÊt... Thêng xuÊt hiÖn c¸c rèi lo¹n nhÞp ë nh÷ng trêng hîp cßn hÑp §MP. 2. Trong mét sè trêng hîp, nhÊt lµ nh÷ng trêng hîp §MP më qu¸ réng, suy thÊt ph¶i do t¨ng g¸nh t©m tr¬ng nhiÒu vµ trong vµi trêng hîp do hë van ®éng m¹ch phæi nhiÒu. 3. C¸c b¸c sÜ tim m¹ch sÏ ngµy cµng gÆp nhiÒu c¸c bÖnh nh©n bÞ Fallot 4 ®· mæ, nhng vÉn cßn tån t¹i hÑp §MP, cßn lç TLT, hoÆc hë §MP nÆng g©y gi·n buång thÊt ph¶i, rèi lo¹n chøc n¨ng thÊt ph¶i vµ hë van ba l¸ (c¬ n¨ng hay thùc thÓ). Th«ng tim cã thÓ ®îc chØ ®Þnh nÕu c¸c bÊt thêng cßn nÆng nÒ ®Ó cã chØ ®Þnh mæ l¹i. Rèi lo¹n nhÞp thÊt còng ¶nh hëng nhiÒu 262
®Õn tiªn lîng xa do ®ã còng cã thÓ cã chØ ®Þnh th¨m dß ®iÖn sinh lý ë c¸c bÖnh nh©n Fallot 4 ®· mæ söa ch÷a toµn bé. Tµi liÖu tham kh¶o 1. Connelly MS, Webb GD, Somerville J, et at. Canadian Consensus Conference on Adult Congenital Heart Disease 1996. Can J Cardiol 1998;14:395-452. 2. Cullen S, Celermajer DS, Franklin RCG, et at. Prognostic significance of ventricular arrhythmia after repair of tetralogy of Fallot: a 12-year prospective study. J Am Coll Cardiol 1994;23: 1151-1155. 3. Harrison DA, Harris L, Siu SC, et at. Sustained ventricular tachycardia in adult patients late after repair of tetralogy of Fallot. J Am Coll Cardiol 1997;30:1368-1373. 4. Murphy JG, Gersh BJ, Mair DD, et at. Long-term outcome in patients undergoing surgical repair of tetralogy of Fallot. N Engl J Med 1993;329:593-599. 5. Nollert G, Fischlein T, Bouterwek 5, et at. Long-term survival in patients with repair of tetralogy of Fallot: 36-year follow-up of 490 survivors of the first year after surgical repair. J Am Coll Cardiol 1997;30:1374-1383. 6. Yemets IM, Williams WG, Webb GD, et at. Pulmonary valve replacement late after repair of tetralogy of Fallot. Ann Thorac Surg 1997;64:526-530. 7. Neches WH, Park S, Ettedgni JA. Tetralogy of Fallot and Tetralogy of Fallot with pulmonary atresia. In: Garson A, Bricker JT, Fisher DJ, Neish SR, eds. The science and practice of pediatric cardiology, 2nd ed. Baltimore: Wmiams & Wilkins, 1998:1383-1411. 8. Perloff JK. Survival patterns without cardiac surgery or interventional catheterization: a narrowing base. In: Perloff JK, Child JS, eds. Congenital heart disease in adults, 2nd ed. Philadelphia: WB Saunders, 1998:15-53. 9. Redington A, Shore D, Oldershaw P. In: Tetralogy of Fallot. Redingion A, Shore D, Oldershaw P, eds. Congenital heart disease in adults: a practical guide. London: Mm Saunders, 1994:57-67. 10. Snider AR, Serwer GA, Ritter SB. Defects in cardiac septation. In: Snider AR, Serwer GA, Ritter SB, eds. Echocardiography in pediatric heart disease, 2nd ed. St. Louis: Mosby, 1997:235-246. 263
11. Moore JD, Moodie DS. Tetralogy of Fallot. In: Marso SP, Griffin BP, Topol EJ, eds. Manual of Cardiovascular Medicine. Philadelphia: Lippincott-Raven, 2000. 264