Các biện pháp tránh thai

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

3
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài học này cung cấp thông tin về các biện pháp tránh thai phổ biến, bao gồm ưu điểm, nhược điểm, chỉ định và chống chỉ định của từng phương pháp. Chúng ta sẽ học cách tư vấn cho khách hàng lựa chọn và sử dụng các biện pháp tránh thai phù hợp với tình trạng sức khỏe và nhu cầu cá nhân. Mục tiêu là trang bị kiến thức để hỗ trợ khách hàng đưa ra quyết định đúng đắn về kế hoạch hóa gia đình.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Các biện pháp tránh thai

Bài 96 CÁC BIỆN PHÁP TRÁNH THAI MỤC TIÊU 1. Trình bày được thuận lợi, không thuận lợi, chỉ định, chống chỉ định 1 số biện pháp tránh thai thông thường 2. Tư vấn được cho khách hàng cách xử dụng 1 số biện pháp tránh thai thông thường NỘI DUNG 1.Các biện pháp tránh thai tạm thời thông dụng 1.1. Bao cao su Bao cao su làm bằng nhựa Latex mỏng có thể lồng vào dương vật hoặc đặt vào âm đạo trước khi giao hợp, nó có tác dụng chứa và ngăn không cho tinh trùng vào âm đạo , nên không thụ tinh. 1.1.1. Thuận lợi - Là dụng cụ dùng cho nam và nữ . Bao cao sẽ đựng tinh dịch phóng ra, do đó tinh dịch không vào được đường sinh dục nữ nên không có hiện tượng thụ tinh. - Hiệu quả tránh thai cao. - Còn có tác dụng ngăn ngừa bệnh lây lan qua đường tình dục (lậu, giang mai, AIDS ). - An toàn không có tác dụng phụ - Rẻ tiền, dễ sử dụng 1.1.2. Không thuận lợi - Phải thường xuyên sử dụng bao cao su mỗi lần giao hợp. - Ít nhiều hạn chế khoái cảm. - Nếu túi thủng, rách hoặc sau khi giao hợp để lâu tinh dịch sẽ rơi vào âm đạo, có thể " vỡ kế hoạch ". - Có thể dị ứng với bao cao su 1.1.3. Cách dùng - Với bao cao su nam: Người chồng phải lắp bao cao su vào bộ phận sinh dục trước mỗi khi giao hợp. Giao hợp xong rút ra, tháo bao cao su, thắt nút miệng bao vứt bỏ bao đã dùng. Khi giao hợp lần sau lại dùng bao cao su khác. - Với bao cao su nữ: Người vợ đặt bao cao su vào âm đạo trước khi giao hợp. Cầm vòng tròn nhỏ bóp méo đưa nghiêng vào sâu trong âm đạo. Vòng tròng nhỏ che cổ tử cung. Vòng trong lớn nằm ngoài , phủ kín các môi lớn và vùng tiền đình. Bao cao su nữ có thể đặt trước vài giờ, nhưng cần tháo sớm sau khi giao hợp xong, trước khi ngồi hay đứng dậy, để tránh tinh dịch trào ra ngoài * Cách bảo quản : + Để nơi thoáng mát, tránh ánh sáng + Nếu bao su bị rách ,cần áp dụng biện pháp tránh thai khác. 346
Hình 96.1: Hướng dẫn sử dụng bao cao su nam 1.2. Thuốc tránh thai 1.2.1.Thuốc uống tránh thai kết hợp ( Thuốc uống tránh thai hỗn hợp ) * Thuận lợi: - Thuốc tránh thai làm ức chế sự phóng noãn (làm cho không có hiện tượng rụng trứng) nên trong thời gian dùng thuốc tránh thai không thể có thai. - Thuốc tránh thai có hiệu qủa cao. - Sử dụng thuận tiện, kín đáo. * Không thuận lợi: - Giá thuốc đắt. - Phải nhớ uống hàng ngày. - Có một số tác dụng phụ khi mới uống thuốc như: buồn nôn, căng ngực, ra máu giữa kỳ kinh. - Một số phụ nữ mắc bệnh tim, huyết áp, bệnh máu, khối u..... không dùng thuốc tránh thai được. - Người đang cho con bú dùng thuốc tránh thai có thể gây cạn sữa (hiện nay có loại thuốc tránh thai không gây ảnh hưởng đến sự tiết sữa). Người dùng thuốc phải uống liên tục, đều đặn hàng ngày không được quên ngày nào. - Dùng viên số 1 vào ngày thứ nhất hoặc ngày thứ 5 của vòng kinh theo hướng dẫn cụ thể của từng loại thuốc dùng. - Uống mỗi ngày 1 viên theo chiều mũi tên chỉ ở mặt sau vỉ thuốc. - Để khỏi quên nên uống thuốc vào một giờ nhất định (Lúc đi ngủ và để thuốc ở nơi dễ lấy (ngoài tầm tay trẻ nhỏ). - Với vỉ 21 viên, uống hết thuốc thì nghỉ 7 ngày lại uống vỉ khác. - Uống thuốc tránh thai tháng nào có tác dụng tránh thai tháng đó. Nếu quên uống 1 viên, ngày sau phải uống bù, nếu quên uống 2 viên thì phải dùng biện pháp khác vì uống tiếp không có hiệu qủa. 347
Hình 96.2: Vỉ thuốc tránh thai kết hợp liều thấp 1.2.2.Thuốc uống tránh thai đơn thuần (chỉ có prosteron) * Exluton: Có thể sử dụng với bà mẹ cho con bú bắt đầu từ tuần thứ 6 không ảnh hưởng đến chất lượng và số lượng sữa - Không có tác dụng phụ của Estrogen, không tăng nguy cơ tim mạch hoặc đột quỵ - Có thể giúp ngăn ngừa: + U lành tính + Ung thư buồng trứng và nội mạc tử cung + Viêm vùng chậu. * Thuốc tránh thai loại tiêm (Depot provera-viết tắt là DMPA) - Tác dụng: 1 lần tiêm tránh thai 3 tháng - Tiêm từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 5 kể từ ngày bắt đầu thấy kinh. - Hết 3 tháng muốn tiếp tục tránh thai tiêm mũi khác. * Viên thuốc tránh thai khẩn cấp (Postinor) - Dùng cho phụ nữ sau giao hợp không được bảo vệ - Uống 1 viên càng sớm càng tốt trong vòng 72 giờ sau giao hợp không có bảo vệ, uống viên thứ hai cách viên thứ nhất 12 giờ Chú ý: Nếu bị nôn trong vòng 2 giờ sau khi uống, phải uống lại, không được dùng quá 2 lần trong 1 tháng và không nên dùng thường xuyên . 1.3. Dụng cụ tử cung Dụng cụ tử cung là loại dụng cụ tránh thai đặt trong tử cung, ngăn cản không cho trứng đã thụ tinh làm tổ ở tử cung. 348
Hình 96.3: Hình ảnh dụng cụ tử cung 1.3.1. Thuận lợi - Hiệu quả tránh thai cao. - Đặt 1 lần có tác dụng tránh thai nhiều năm. - Sau khi tháo có thai lại dễ dàng. 1.3.2. Không thuận lợi - Phải do cán bộ y tế chuyên khoa đặt, tháo. - Có một số tác dụng phụ như: đau bụng nhẹ, ra máu ít ngày sau khi đặt, kinh nguyệt trong vài tháng đầu có thể nhiều hơn và kéo dài hơn. Dễ bị viêm nhiễm sau đặt vòng nếu không đảm bảo vệ sinh. 1.3.3. Cách dùng Sau sạch kinh 3 ngày hoặc sau đẻ 6 tuần người phụ nữ đến cơ sở y tế để khám và đặt vòng. 1.3.4. Xử trí các tác dụng phụ và biến chứng sau đặt dụng cụ tử cung - Đau bụng: + Nghỉ ngơi + Dùng papaverin 0,04g x 4 viên/ ngày Uống chia 2 lần sau bữa ăn. - Nhiễm khuẩn: + Dùng kháng sinh toàn thân. + Tháo vòng. - Có thai trong khi mang dụng cụ tử cung: Vòng tránh thai không ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhưng dễ gây sẩy thai hoặc đẻ non. Do đó khi mang vòng mà có thai nên nạo, hút thai. - Rơi vòng thường do hở eo tử cung. Nếu rơi vòng 2 lần trở lên, nên áp dụng biện pháp tránh thai khác. 2. Các biện pháp tránh thai vĩnh viễn 2.1. Thắt, cắt ống dẫn tinh ở nam (triệt sản nam) Là biện pháp cắt, thắt ống dẫn tinh ở nam, có tác dụng khi giao hợp có tinh dịch phóng ra nhưng không có tinh trùng nên không thể thụ thai được. 349
Hình 96.4: Sơ đồ triệt sản nam 2.1.1. Thuận lợi - Hiệu quả tránh thai cao. - Làm đơn giản, nhanh chóng, không cần nằm viện. - Không ảnh hưởng đến tâm lý, tình dục, sức khoẻ. 2.1.2. Không thuận lợi - Phải chịu một phẫu thuật nhỏ. - Không dùng với người còn muốn có con. - Khoảng hơn 10 lần giao hợp sau khi thắt phải dùng bao cao su. Hiện nay phương pháp thắt ống dẫn tinh không dùng dao mổ đang được nhiều người chấp nhận. 2.2. Thắt, cắt ống dẫn trứng ở nữ (triệt sản nữ) Là biện pháp thắt và cắt hai ống dẫn trứng để cho tinh trùng và trứng không tiếp xúc với nhau nên không có hiện tượng thụ tinh. Hình 96.5: Sơ đồ triệt sản nữ 2.2.1. Thuận lợi: - Hiệu quả tránh thai cao. - Không ảnh hưởng đến tâm lý, tình dục, sức khoẻ. 2.2.2. Không thuận lợi: - Phải chịu một cuộc phẫu thuật nhỏ. 3. Một số biện pháp khác 3.1. Màng ngăn âm đạo - Màng ngăn bằng cao su hoặc chất dẻo đặt vào trong âm đạo ngăn không cho tinh trùng đi vào tử cung. - Thuận lợi: Phụ nữ tự chủ động. - Không thuận lợi: Giảm khoái cảm, phải đặt và tháo trước và sau khi giao hợp. 350
3.2.Thuốc diệt tinh trùng Thuốc diệt tinh trùng là chế phẩm hoá học đặt vào âm đạo trước khi quan hệ tình dục nhằm mục đích tránh thai. + Cơ chế tác dụng: Có tác dụng tiêu diệt tinh trùng hay làm cho tinh trùng không thể tới trứng được. + Chỉ định: Các cặp vợ chồng muốn tránh thai tạm thời mà không có chống chỉ định. + Chống chỉ định: - Người dị ứng với thuốc - Những người cần ngừa thai với hiệu quả cao 3.3. Biện pháp tránh thai tự nhiên 3.3.1.Biện pháp tính theo vòng kinh: Là biện pháp dựa vào ngày có kinh. Chọn giao hợp vào những ngày xa giai đoạn rụng trứng để không thụ thai + Hướng dẫn cách thực hiện: Biện pháp tính theo vòng kinh chỉ áp dụng với người kinh nguyệt đều - Tuỳ theo chu kỳ kinh nguyệt là 25,28,30 hay 32 ngày,cặp vợ chồng muốn áp dụng BPTT này phải dự đoán ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt sau: - Từ ngày đầu tiên của kỳ kinh sau, tính ngược lại 14 ngày để dự kiến ngày phóng noãn - Từ ngày dự kiến phóng noãn lui lên 5 ngày và lui xuống 4 ngày thì quãng thời gian đó là giai đoạn (không an toàn), cần kiêng giao hợp hay nếu giao hợp thì cần dùng BPTT hỗ trợ (Xuất tinh ra ngoài âm đạo, bao cao su, thuốc diệt tinh trùng). 3.3.2. BPTT dựa theo thân nhiệt : Trong chu kỳ kinh, từ ngày có kinh đến thời điểm phóng noãn thân nhiệt thường thấp ở dưới mức 37 0C. Sau khi phóng noãn thân nhiệt sẽ lên cao hơn mức thân nhiệt của giai đoạn trước từ 0,3 đến 0,5oC, do chất Prolactin do hoàng thể mới tạo thành tiết ra. Nếu theo dõi thân nhiệt hàng ngày và ghi lại từ các bảng nhiệt độ thì có thể xác định được thời kỳ phóng noãn và do đó tìm được giai đoạn an toàn không thể thụ thai. 3.3.3. BPTT dựa vào chất nhầy cổ tử cung; Vào ngày phóng noãn chất dịch ở cổ tử cung : Trong,dai ,dính,dễ kéo thành sợi,soi cổ tử cung có “ dấu hiệu con ngươi ” 3.3.4. Xuất tinh ngoài âm đạo - Là phương pháp người chồng chủ động xuất tinh ra ngoài khi giao hợp. - Thuận lợi: Không tốn kém, không ảnh hưởng đến sức khoẻ. - Không thuận lợi: Khó áp dụng cho phụ nữ có vòng kinh không đều. Hiệu quả tránh thai không cao. LƯỢNG GIÁ 1. Trình bày thuận lợi, không thuận lợi, chỉ định, chống chỉ định 1 số biện pháp tránh thai thông thường? 2. Hướng dẫn cho khách hàng cách xử dụng 1 số biện pháp tránh thai thông thường? *Chọn câu trả lời tốt nhất cho các câu từ 3-5 3. Cơ chế tác dụng của bao cao su : A. Ức chế rụng trứng B. Chiếm chỗ làm tổ của trứng C.Làm đặc chất nhầy cổ tử cung D. Ngăn không cho tinh trùng vào âm đạo E. Làm dính vòi trứng 351
4. Khi một phụ nữ dùng hết vỉ thuốc tránh thai kết hợp ( 28 viên ), chị cần phải bắt đầu vỉ thuốc tiếp theo : A. Sau 7 ngày B. Sau 5 ngày C. Sau 3 ngày D. Khi hết hành kinh E. Ngay ngày hôm sau 5.Một phụ nữ sau sinh, có cho con bú, có thể bắt đầu uống viên thuốc tránh thai Exluton khi nào : A. 3 tuần sau sinh B. 3 tháng sau sinh C. 6 tuần sau sinh D. 7 tháng sau sinh E. 1 năm sau sinh 352