1
SỞ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
THAN PHỐ. HỒ CHÍ MINH
TRUNG TÂM KHUYẾN NÔNG
*******
CẨM NANG
NUÔI CÁ TỨ VÂN
Năm 2010
2
MC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU
1. C Tvân c hnh dng như th no?
2. Hin nay trên th trưng c cnh thnh ph c my loi c Tvân?
C kích thước v mu sắc ra sao?
3. C c đc đim g riêng bit ?
4. Nghe ni c T vân l mt loi c cnh ngoi nhp, không phi c
bn đa ca Vit Nam?.
5. C th sơ nt v mt phân loi loi c ny?
6. Cho bit mt s đc đim sinh thi ca c T vân?
7. Môi trưng ti TP. HChí Minh c nuôi c T vân đưc không?
Nu đưc ngưi nuôi cn quan tâm nhng yu t no?.
8. Nuôi c T vân trong ao đt đưc không? Nu nuôi trong hồ king,
b ciment, b bt hay dng c nuôi khc, ngưi nuôi cn lưu nhng g?
xây hồ như th no cho hp l?
9. Xử l nước đt yêu cu thực hin như th no?
10. Tiêu chun chn ging đnuôi thnh phm ra sao? Mt đ nuôi
như th no l hp l đi với tng loi hnh nuôi c th?
11. C th nuôi chung c T vân với cc loi c cnh khc đưc
không? Nu đưc th gồm nhng loi c no, t l nuôi ghp như th no?
12. Khi mua c v nuôi, trước khi th c ra dng c nuôi cn lưu
nhng vn đ g v k thut
13. C th giới thiu cc loi thc ăn đưc cho l tt, ph hp dng đ
nuôi loi c ny? Cch thc cho ăn ra sao? Khi cho c ăn cn lưu  nhng g?
Thi gian nuôi bao lâu th thu hoch?
14. Trong qu trnh nuôi c c hay bnh không? Nhng loi bnh ph
bin trên c? Cch phng nga, nhn bit, điu tr ra sao
15. Nhng lưu quan trng trong qu trnh chăm sc, nuôi dưng,
theo di, qun l c th như th no? Nhng yu t c th gây nh hưng đn
hiu qu mô hnh nuôi ?
16. Hin nay, đâu, tri no ti thnh ph sn xut tp trung loi c
ny? Ngưi nuôi mun thâm nhp thực t sn xut c g kh khăn không?
Nuôi c T vân đ ch đng trong vic sn xut ging ti thnh ph chưa?
Nghe ni c T vân l loi c đ trng ging c Da phi không?
17. Trong điu kin nuôi, khong bao lâu th c sinh sn? Tiêu chun
chn c b m sinh sn như th no? Cc điu kin cn v đđ c tham gia
sinh sn? Ch tiêu sinh sn như th no? (tui, kích thước, phân bit đực - ci,
nuôi v, b trí sinh sn, t l đực - ci tham gia sinh sn, nguồn nước, môi
trưng…). Cch thc sinh sn? Sc sinh sn ca c như th no?.
18. K thut chăm sc trng, c bt, c hương, c ging c đơn gin
không? Cc yu t môi trưng, ngoi cnh cn lưu như th no? Thc ăn
cho c bt gồm nhng loi no?.
3
19. Trong qu trnh nuôi, tgiai đon c hương, c ging, c thương
phm thưng gp mt s c trong by bm mắt, thiu b phn bơi, cong
đuôi, chm lớn, mu sắc xu… cho bit nguyên nhân ti sao? C th khắc
phc cc trưng hp trên đưc không?
20. Mu sắc trên th c do yu t no quyt đnh? C phi do thc
ăn không? Mu sắc c đp hơn hay mt mu l do yu t no? C nên cho c
ăn thc ăn lên mu hay không?
21. Ging c T vân xanh v ging c T vân vng ging no c gi
hơn trên th trưng c cnh hin nay?
22. Ngưi nuôi mun hướng dn tn tnh v k thut nuôi loi c ny
cth tm, liên h đâu? Cc lớp tp hun Khuyn nông trên đa bn c dy
nuôi đi tưng ny không?.
Đa ch liên h mua bn
Ti liu tham kho
4
LỜI MỞ ĐẦU
Cng với sự pht trin vưt bc v kinh t, v th Vit Nam không
ngng đưc trên trưng quc t, đc bit sau giai đon gia nhp t chc
WTO th tnh hnh kinh t, chính tr, x hi ngy cng pht trin n đnh. Qua
giai đon ăn no mc đ, nhu cu con ngưi nâng lên mt mc mới, ăn ngon,
mc đp th nhu cu vui chơi, gii trí như mt điu tt yu. Cây hoa king, c
cnh vn đ hin din trong nt sinh hot truyn thng ca ngưi Vit Nam;
mt hồ c, mt cnh lan gp phn gim stress sau nhng gi lao đng, lm
vic căng thẳng.
Nông nghip đô th với din tích đt sn xut nông nghip ngy cng
thu hp do đô th ha, nhưng nay li gi tr sn xut cao lmt đc th ca
sn xut nông nghip cc thnh ph, đô th. Chn lựa mt loi hnh sn
xut ph hp mang li hiu qu kinh t, tăng thu nhp cho kinh t h gia
đnh, gii quyt vic lm, gp phn n đnh tnh hnh kinh t, chính tr, trt tự
x hi l vic cn lm v hnh nuôi c cnh l mt trong nhng hnh
sn xut nông nghip đô th ph hp với cc đc th nêu trên.
C rt nhiu loi c cnh đ đưc đưa vo nuôi phc v nhu cu tiêu
khin, gii trí, thưng ngon ca ngưi chơi, ngưi nuôi, ngưi kinh doanh,
đi với ngưi sn xut, nuôi trồng cc loi c cnh vn cn gp kh khăn
nht l vn đ k thut. Vic xây dựng cm nang “Nuôi C T Vân” với
mong mun gp phn cung cp mt s vn đ k thut m Trung tâm
Khuyn nông TP thân mn gi đn quí b con nông dân, nhng ngưi nuôi
c cnh. Do thi gian biên son c hn nên không trnh khỏi nhng thiu st,
rt mong sự đng gp trân thnh t quí bn đc.
TS. Trn Vit M
5
1. C T vân c hnh dng như th no?
Thân c tương đi cao. C c hnh dng v hoa văn, c 4 sc đng.
Sc th nht đi qua mắt, sc th hai nằm đúng ngay vây lưng, sc th ba trên
mút vây lưng v trên vây hu môn, sc th tư nằm ngay trên cung đuôi.
2. Hin nay trên th trưng c cnh thnh ph c my loi c T vân?
C kích thước v mu sắc ra sao?
Hin ti trên th trưng c hai ging c T vân đưc nuôi ph bin ti
Thnh ph Hồ Chí Minh, gồm ging thân c mu xanh (Puntius tetrazona) v
ging thân c mu đỏ (Puntius pentazona).
C c kích thước trung bnh 4.0 - 4.5cm, c nhiu mu sắc v mu sắc
cũng khc nhau gia cc ging c. C hai ging T vân ph bin hin din
trên th trưng c cnh gồm ging T vân vng (T vân bch tng) v ging
T vân xanh (T vân ngũ sắc), đây l hai kiu hnh do chn lc nhân to v
không c trong tnhiên. Kích thước ti đa c trưng thnh di 7cm, tương
đương trng lưng t 1,5 – 1,6g.
3. C c đc đim g riêng bit?
C đực c mu sắc sc s hơn c ci, mm v vin vây đuôi, vây lưng
c mu đỏ sm. Lưng mu nâu đỏ, bng mu trắng nh bc, vây c ra đỏ.
4. Nghe ni c T vân l mt loi c cnh ngoi nhp, không phi c
bn đa ca Vit Nam?