Cẩm nang Các quy định mới của pháp luật về hành chính, tố tụng hành chính, xử lý vi phạm hành chính

Bối cảnh pháp luật Việt Nam đang chứng kiến những đổi đổi sâu rộng nhằm tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước và đảm bảo công bằng trong các hoạt động tố tụng. Sự ra đời và có hiệu lực của Luật Tố tụng Hành chính sửa đổi (Luật số 85/2025/QH15) cùng Luật Xử lý Vi phạm Hành chính sửa đổi (Luật số 88/2025/QH15), cùng với các Pháp lệnh liên quan, đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc hoàn thiện hệ thống pháp luật. Các quy định mới này không chỉ tinh giản cơ cấu tổ chức Tòa án mà còn điều chỉnh toàn diện các quy trình tố tụng hành chính và xử lý vi phạm, từ đó góp phần nâng cao tính minh bạch, thống nhất trong áp dụng pháp luật và củng cố niềm tin của người dân vào hệ thống tư pháp.

Luật sư, thẩm phán, kiểm sát viên, cán bộ công chức ngành tư pháp, học giả pháp lý, sinh viên luật và những người quan tâm đến các cập nhật quan trọng trong hệ thống pháp luật hành chính và tố tụng hành chính của Việt Nam.

Cẩm nang này cung cấp cái nhìn tổng quan về những điểm mới cốt yếu trong pháp luật hành chính và tố tụng hành chính của Việt Nam, được quy định trong các văn bản có hiệu lực từ ngày 01/7/2025. Trọng tâm là Luật Tố tụng Hành chính (sửa đổi, bổ sung theo Luật số 85/2025/QH15), đã thực hiện cải cách đáng kể về tổ chức và thẩm quyền của các cấp Tòa án nhân dân. Đặc biệt, luật này đã sửa đổi mô hình tổ chức Tòa án, điều chỉnh thẩm quyền giải quyết các khiếu kiện hành chính của Tòa án nhân dân khu vực và cấp tỉnh, cũng như thẩm quyền giám đốc, tái thẩm của Tòa án nhân dân tối cao. Các quy định về Tòa chuyên trách cũng được bổ sung để tăng cường hiệu quả giải quyết các loại vụ việc đặc thù, đồng thời thay thế nhiều cụm từ nhằm chuẩn hóa ngôn ngữ pháp lý. Bên cạnh đó, Luật Xử lý Vi phạm Hành chính (sửa đổi, bổ sung theo Luật số 88/2025/QH15) mang đến nhiều thay đổi quan trọng, bao gồm việc sửa đổi 47 điều, điều chỉnh thời hiệu xử phạt, nâng mức phạt tiền không lập biên bản và linh hoạt hóa quy trình chuyển biên bản. Luật cũng quy định rõ ràng hơn về thẩm quyền cưỡng chế và chuyển hồ sơ vụ việc có dấu hiệu tội phạm, đồng thời mở rộng ứng dụng công nghệ thông tin trong xử lý vi phạm hành chính, hướng tới một nền tư pháp hiện đại và hiệu quả. Các Pháp lệnh liên quan đến xử phạt hành vi cản trở hoạt động tố tụng và quy trình áp dụng biện pháp xử lý hành chính tại Tòa án cũng được sửa đổi, bổ sung để phù hợp với những thay đổi tổng thể này. Những sửa đổi này có ý nghĩa sâu rộng, không chỉ đảm bảo sự thống nhất trong áp dụng pháp luật mà còn nâng cao năng lực giải quyết vụ việc hành chính, góp phần xây dựng một hệ thống tư pháp công bằng, minh bạch và đáp ứng kịp thời các yêu cầu phát triển của xã hội.