Chăm sóc trẻ sứt môi - hở vòm sau
phẫu thuật
Sứt môi - hở hàm ếch là một dị tật bẩm sinh vùng mặt làm biến dạng khuôn mặt của trẻ.
Nếu trẻ không được can thiệp kịp thời không chỉ bị biến dạng trên khuôn mặt mà còn
khiến trẻ nhiễm nhiều bệnh hô hấp như: viêm phổi, viêm phế quản, mũi họng.
Việc phẫu thuật để xử lý dị tật không hề đơn giản, tùy thuộc vào thể trạng và mức độ dị
tật của từng trẻ mà bác sĩ sẽ lựa chọn thời gian phẫu thuật thích hợp. Tuy vậy, thông
thường thời điểm lý tưởng là phẫu thuật vá môi khi trẻ được 3 tháng tuổi trở lên và có cân
nặng bằng hoặc trên 5kg. Phẫu thuật vá vòm khi trẻ đạt 12 tháng tuổi trở lên và có cân
nặng bằng hoặc trên 10kg. Do trẻ còn quá nhỏ nên việc chăm sóc trẻ sứt môi-hở vòm sau
phẫu thuật là một việc làm rất quan trọng, quyết định sự thành bại của ca mổ và sự lành
thương nhanh hay chậm của bé. Ngoài việc dùng thuốc đúng chỉ định của bác sĩ sau phẫu
thuật, phụ huynh cần chú ý:
- Trước khi phẫu thuật đóng khe hở môi và vòm một tuần. Phụ huynh cần tập cho trẻ
uống sữa bằng thìa, vì sau khi phẫu thuật đóng khe hở trẻ chưa mút được.
- Sau khi phẫu thuật, cần giữ gìn vệ sinh sạch sẽ vết thương như: Giữ cho bàn tay của trẻ
xa vết thương, không để trẻ chạm tay vào vết thương hay đưa vật cứng, đồ chơi vào vết
thương.
- Đối với trẻ vá môi, cần giữ vết thương môi càng khô càng tốt. Mỗi lần vệ sinh miệng
cho bé cần lau miệng nhẹ nhàng bằng vải mềm.
- Đối với trẻ vá vòm, do trẻ lớn hơn nên tránh cho trẻ ăn những thức ăn cứng như bánh
quy, không cho trẻ ngậm đồ vật quá cứng.
Cách cho trẻ ăn:
- Sau khi phẫu thuật 1 tuần cần cho trẻ uống sữa bằng thìa (tuyệt đối không cho trẻ bú
bình hay bú mẹ), có thể uống nước trái cây hay nước cháo loãng. Đối với trẻ còn nhỏ bú
mẹ thì mẹ vắt sữa rồi cho trẻ uống bằng thìa.
- Sang tuần thứ hai sau khi phẫu thuật, ngoài duy trì các thức ăn trên, đối với trẻ lớn cho
thể cho ăn cháo đặc với đầy đủ dưỡng chất như thịt, cá, trứng, rau, củ, quả,… Sang tuần
lễ thứ 3 sau khi phẫu thuật, đối với trẻ lớn có thể cho trẻ ăn cơm nát nghiền nhỏ. 1 tháng
sau khi phẫu thuật thì trẻ có thể ăn uống như bình thường.
Khi trẻ có những biểu hiện bất thường như: không ăn, khóc nhiều kèm theo sốt cao trên
38oC, tăng đỏ vùng vết thương, có dấu hiệu nhiễm khuẩn vết thương, khó thở. Xuất hiện
lỗ hổng vùng vết thương mới vá cần đưa ngay trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn.
Bác sĩ Nguyễn Văn Hồ