41
CHỈNH SỬA LỆCH TRỤC CHI (CHÂN CHỮ X)
I. ĐẠI CƯƠNG
Biến dạng chân choãi (chữ X) hay gặp ở trẻ em. Người thày thuốc cần phân biệt
đa số là sinh lý bình thường, một số ít là bệnh lý. Có nhiều nguyên nhân gây ra biến
dạng này như: bẩm sinh, di chứng còi xương, di chứng bại liệt, chấn thương.
II. CHỈ ĐỊNH
Chân choãi nhiều, ảnh hưởng đến trục chi, khi áp hai lồi cầu trong xương đùi vào
nhau và đo khoảng cách giữa hai mắt cá trong nếu > 5 cm nên phẫu thuật.
III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH
- Chân choãi ít, do sinh lý.
- Chân choãi phối hợp với các di chứng khác như bại liệt… mà người bệnh không có khả
năng đi lại, vận động bình thường.
IV. CHUẨN BỊ
1. Người thực hiện: phẫu thuật viên là bác sĩ chuyên khoa chấn thương chỉnh hình đã
được đào tạo.
2. Người bệnh: vệ sinh sạch sẽ, cắt móng. Nhịn ăn uống 6 giờ trước phẫu thuật
3. Phương tiện: ga rô, dụng cụ để lấy đục xương
4. Hồ sơ bệnh án: theo qui định
V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
1. Vô cảm: gây mê nội khí quản hoặc gây tê tuỷ sống
2. Kỹ thuật:
- Phẫu thuật đục xương sửa trục xương đùi:
+ Đường rạch: rạch da đường trước trong xương đùi
+ Bộc lộ đầu dưới xương đùi.
+ Đục xương hình chữ V ở mặt trong đầu dưới xương đùi.
+ Đưa phần dưới cẳng chân vào phía trong để nắn thẳng trục chi.
+ Một số trường hợp có thể đục xương ở phía ngoài đầu dưới xương đùi và ghép thêm
mảnh xương hình chữ V vào vị trí đục xương.
+ Với những trường hợp trẻ nhỏ không cần kết hợp xương bên trong, với những trường
hợp trẻ lớn có thể phải cố định bằng phương tiện kết hợp xương (đinh, nẹp vít).
+ Thả ga rô và cầm máu.
+ Đặt 1 dẫn lưu.
VI. THEO DÕI VÀ NGUYÊN TẮC XỬ TRÍ TAI BIẾN, BIẾN CHỨNG
1. Theo dõi:
- Dùng kháng sinh, giảm đau, chống phù nề 5-7 ngày.
- Rút dẫn lưu sau 48 giờ.
42
- Những trường hợp cần thiết phải bất động bột chậu lưng chân, thời gian 6-8 tuần. Tập
tỳ đè tăng dần.
2. Tai biến và biến chứng:
- Cứng khớp gối
- Ngắn chi
- Biến dạng trục chi tiếp tục