Chương 1 Các tiêu chuẩn cơ bản về trình bày bản vẽ

Chia sẻ: ĐÀO VĂN PHÚ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:28

Thêm vào BST

Báo xấu

204
lượt xem 80
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tiêu chuẩn lμ những điều khoản, chỉ tiêu kỹ thuật áp dụng cho một (hoặc một nhóm) đối tợng nhằm đảm bảo thoả mãn các yêu cầu đã đề ra. Chấng 1 CCc tiau chuEn cấ bữn vO tr~nh bμấy bữn vI - Tiêu chuẩn thờng do một tổ chức có đủ khả năng về chuyên môn, kỹ thuật, nghiệp vụ soạn thảo vμ đề xuất, sau đó phải đợc một tổ chức cấp cao hơn xét duyệt vμ công bố. - Mỗi nớc đều có hệ thống tiêu chuẩn riêng của mình. - Mỗi tiêu chuẩn đều mang tính...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Chương 1 Các tiêu chuẩn cơ bản về trình bày bản vẽ

Ch¬ng 1 C¸c tiªu chuÈn c¬ b¶n vÒ tr×nh bµy b¶n vÏ I- giíi thiÖu vÒ tcvn vµ iso - Tiªu chuÈn lµ nh÷ng ®iÒu kho¶n, chØ tiªu kü thuËt ¸p dông cho mét (hoÆc mét nhãm) ®èi tîng nh»m ®¶m b¶o tho¶ m·n c¸c yªu cÇu ®· ®Ò ra. - Tiªu chuÈn thêng do mét tæ chøc cã ®ñ kh¶ n¨ng vÒ chuyªn m«n, kü thuËt, nghiÖp vô so¹n th¶o vµ ®Ò xuÊt, sau ®ã ph¶i ®îc mét tæ chøc cÊp cao h¬n xÐt duyÖt vµ c«ng bè. - Mçi níc ®Òu cã hÖ thèng tiªu chuÈn riªng cña m×nh. - Mçi tiªu chuÈn ®Òu mang tÝnh ph¸p lý kü thuËt ; mäi c¸n bé kü thuËt ph¶i nghiªm tóc ¸p dông 1/28
• Tiªu chuÈn quèc tÕ ISO ( International Organization for Standardization ) - Thµnh lËp tõ n¨m 1946 - Ph¸t triÓn m¹nh mÏ vÒ nhiÒu lÜnh vùc - ViÖt Nam ®· vµ ®ang tõng bíc ¸p dông ISO trong mét sè lÜnh vùc. - C¸c tiªu chuÈn ®Òu ®îc ®Þnh kú so¸t xÐt, bæ sung 2/28
II- khæ giÊy: Mçi b¶n vÏ ph¶i ®îc vÏ trªn mét khæ giÊy qui ®Þnh gäi lµ khæ b¶n vÏ, lµ kÝch thíc cña tê giÊy sau khi ®· xÐn. TCVN 2-74 quy ®Þnh nh÷ng khæ chÝnh trong ngµnh c¬ khÝ:  Khæ A0 kÝch thíc 1189 x 841 mm cßn gäi lµ khæ 44  Khæ A1 kÝch thíc 594 x 841 mm cßn gäi lµ khæ 24  Khæ A2 kÝch thíc 594 x 420 mm cßn gäi lµ khæ 22  Khæ A3 kÝch thíc 297 x 420 mm cßn gäi lµ khæ 12  Khæ A4 kÝch thíc 297 x 210 mm cßn gäi lµ khæ 11 (Trong ®ã khæ A4 ®îc gäi lµ khæ ®¬n vÞ) * ý nghÜa cña ký hiÖu khæ: Gåm 2 con sè. Sè thø nhÊt chØ béi sè c¹nh dµi 297,25mm cña khæ ®¬n vÞ; sè thø hai chØ béi sè c¹nh ng¾n 210.25mm. TÝch cña 2 con sè b»ng sè lîng cña khæ ®¬n vÞ chøa trong khæ giÊy ®ã. Ngoµi ra cßn cã khæ phô vµ khæ ®Æc biÖt, cÊu t¹o tõ khæ ®¬n vÞ 3/28
1- khung b¶n vÏ vµ khung tªn: Mçi b¶n vÏ ®Òu ph¶i cã khung b¶n vÏ vµ khung tªn a- Khung b¶n vÏ: VÏ 5 Khung b¶n vÏ b»ng nÐt liÒn ®Ëm vµ ®îc 25 5 kÎ c¸ch mÐp tê giÊy 5mm. Khi cÇn ®ãng thµnh Khung tªn 5 tËp th× c¹nh tr¸i cña khung b¶n vÏ kÎ c¸ch mÐp tr¸i tê giÊy 25mm b- Khung tªn: VÏ b»ng nÐt liÒn ®Ëm vµ ®îc ®Æt ë gãc ph¶i, phÝa díi cña b¶n vÏ. C¹nh dµi cña khung tªn x¸c ®Þnh híng ®- êng b»ng cña b¶n vÏ. Cã thÓ ®Æt khung tªn däc theo c¹nh dµi hoÆc c¹nh ng¾n cña khæ giÊy, riªng khæ A4 ph¶i ®Æt theo c¹nh ng¾n. 4/28
A4 A3 A2 A4 A3 A2 A3 Cho phÐp vÏ chung trªn mét tê giÊy nhiÒu b¶n vÏ nhng mçi b¶n vÏ ph¶i cã khung b¶n vÏ vµ khung tªn riªng. Híng cña ®Çu con sè kÝch thíc lµ tõ díi lªn trªn vµ từ phải sang tr¸i 5/28
* Khung tªn dïng trong nhµ trêng cã thÓ dïng mÉu sau: 20 30 15 (1) 88 (2) (3) (7) (4) (6) (5) 32 88 (10) (9) (8) (11) 25 140 Néi dung ghi trong c¸c « cña khung tªn: (1)- “Ngêi vÏ “ (7)- §Çu ®Ò bµi tËp hay tªn gäi chi tiÕt (2)- Hä vµ tªn ngêi vÏ (8)- VËt liÖu cña chi tiÕt (3)- Ngµy vẽ (9)- Tªn trêng, khoa, líp (4)- “ KiÓm tra “ (10)- TØ lÖ b¶n vÏ (5)- Ch÷ kÝ ngêi kiÓm tra (11)- KÝ hiÖu b¶n vÏ (6)- Ngµy hoàn thành 6/28
III- tØ lÖ : TØ lÖ cña b¶n vÏ lµ tØ sè gi÷a kÝch thíc ®o ®îc trªn h×nh biÓu diÔn víi kÝch thíc t¬ng øng ®o ®îc trªn vËt thÓ Trong mét b¶n vÏ kü thuËt, c¸c h×nh biÓu diÔn ph¶i vÏ theo c¸c tØ lÖ do TCVN 3-74 quy ®Þnh. Cô thÓ:  TØ lÖ nguyªn h×nh : 1:1 1:20 …  TØ lÖ thu nhá : 1:2 1:2,5 1:4 1:5 1:10 1:15  TØ lÖ phãng to : 2:1 2,5:1 4:1 5:1 10:1 20:1 40:1 … KÝ hiÖu tØ lÖ ®îc ghi ë « dµnh riªng trong khung tªn cña b¶n vÏ vµ ®îc viÕt theo kiÓu : 1:1 ; 1:2 ; 2:1 v.v… Cßn trong nh÷ng tr- êng hîp kh¸c ph¶i ghi theo kiÓu : TL 1:1 ; TL 1:2 ; TL 2:1 ... * Chó ý: Dï b¶n vÏ vÏ theo tû lÖ nµo th× con sè kÝch thíc ghi trªn b¶n vÏ vÉn lµ gi¸ trÞ thùc, kh«ng phô thuéc vµo tû lÖ. 7/28
IV- ch÷ vµ sè viÕt trªn b¶n vÏ Ch÷ vµ sè viÕt trªn b¶n vÏ ph¶i râ rµng, chÝnh x¸c, kh«ng g©y nhÇm lÉn vµ ®îc quy ®Þnh bëi TCVN 6-85 * Khæ ch÷: Lµ chiÒu cao h cña ch÷ in hoa. Cã c¸c lo¹i khæ: 2,5 ; 3,5 ; 5 ; 7 ; 10 ; 14 ; 20 ; 28 ; 40 ; ... Cho phÐp dïng khæ > 40 nhng kh«ng ®îc dïng khæ < 2,5. * Cã 2 kiÓu ch÷: KiÓu A vµ kiÓu B. KiÓu A: BÒ dÇy nÐt ch÷ = 1/14h (th¼ng ®øng hoÆc nghiªng 750) KiÓu B: BÒ dÇy nÐt ch÷ = 1/10h (th¼ng ®øng hoÆc nghiªng 750) KiÓu A KiÓu B 8/28
C¸c th«ng sè cña ch÷ ®îc x¸c ®Þnh theo khæ ch÷ nh sau: KiÓu A KiÓu B ChiÒu cao ch÷ thêng 10/14h 7/10h Kho¶ng c¸ch gi÷a 2 ch÷, 2 ch÷ sè: 2/14h 2/10h Kho¶ng c¸ch gi÷a 2 tõ, 2 con sè: 6/14h 6/10h Bíc nhá nhÊt cña c¸c dßng: 22/14h 17/10h BÒ dÇy nÐt ch÷: 1/14h 1/10h ch÷ hoa nghiªng 9/28
ch÷ thêng nghiªng sè nghiªng 1234567890 10/28
ch÷ hoa ®øng 11/28
ch÷ thêng ®øng Sè ®øng 1234567890 12/28
V- ®êng nÐt Trªn b¶n vÏ kÜ thuËt, c¸c h×nh biÓu diÔn cña vËt thÓ ®îc t¹o thµnh bëi nhiÒu lo¹i ®êng cã tÝnh chÊt kh¸c nhau. §Ó ph©n biÖt, chóng ph¶i ®îc vÏ b»ng nh÷ng lo¹i nÐt vÏ kh¸c nhau, lµm cho b¶n vÏ thªm s¸ng sña vµ dÔ ®äc. TCVN 0008-1993 quy ®Þnh tªn gäi, h×nh d¸ng, bÒ dÇy vµ c«ng dông cña c¸c lo¹i nÐt vÏ nh sau:  Cã 9 lo¹i nÐt vÏ (®îc thÓ hiÖn qua c¸c thÝ dô ë trang sau) 13/28
C¸ch vÏ vµ c«ng dông cña c¸c lo¹i nÐt S = 0.5 - 0.7 1- NÐt liÒn ®Ëm: §Ó vÏ ®êng bao thÊy cña vËt thÓ; khung b¶n vÏ; khung tªn v.v… 2- NÐt liÒn m¶nh: §Ó vÏ ®êng S/3 dãng, ®êng kÝch thíc, ®êng g¹ch mÆt c¾t v.v… S/3 3- NÐt lîn sãng: VÏ ®êng giíi h¹n c¸c h×nh biÓu diÔn 4- NÐt dÝch d¾c: VÏ ®êng c¾t S/3 l×a dµi 5- NÐt g¹ch chÊm m¶nh: §Ó S/3 vÏ ®êng trôc, ®êng t©m, ®êng chia cña b¸nh r¨ng v.v… 14/28
S/2 6- NÐt ®øt: VÏ ®êng bao khuÊt cña vËt thÓ 7- NÐt c¾t: §Ó chØ vÞ trÝ cña mÆt 1,5S ph¼ng c¾t 8- NÐt g¹ch chÊm ®Ëm: ChØ dÉn S/2 c¸c bÒ mÆt cÇn cã xö lý riªng (nhiÖt luyÖn, phñ, ho¸ bÒn…) 9- NÐt g¹ch hai chÊm m¶nh: VÞ trÝ S/3 ®Çu, cuèi cña c¸c chi tiÕt chuyÓn ®éng; PhÇn chi tiÕt n»m tríc mÆt ph¼ng c¾t v.v… 15/28
VÝ dô vÒ c¸c nÐt vÏ A 7 1 6 5 2 3 4 A 1200 1- NÐt liÒn ®Ëm 5- NÐt g¹ch - chÊm m¶nh 6- NÐt ®øt 2- NÐt liÒnm¶nh 3- NÐt lîn sãng 7- NÐt c¾t 8 - 9 Xem trang sau 4- NÐt dÝch d¾c 16/28
8 M¹ Niken 9 8- NÐt g¹ch - chÊm ®Ëm 9- NÐt g¹ch - hai chÊm m¶nh * Mét sè quy ®Þnh sö dông c¸c lo¹i nÐt vÏ: - BÒ dÇy cña mçi lo¹i nÐt vÏ cÇn thèng nhÊt trong cïng mét b¶n vÏ 17/28
 T©m ®êng trßn ®îc x¸c ®Þnh bëi giao ®iÓm cña hai nÐt g¹ch ( kh«ng ph¶i dÊu chÊm).  C¸c nÐt g¹ch chÊm hoÆc g¹ch hai chÊm ph¶i b¾t ®Çu vµ kÕt thóc b»ng c¸c g¹ch vµ kÎ vît qu¸ ®êng bao mét kho¶ng b»ng 3 ®Õn 5 mm.  Nh÷ng ®êng trßn cã §K  12mm (trªn b¶n vÏ), th× ®êng t©m vÏ b»ng nÐt liÒn m¶nh.  T©m cña lç trßn trªn mÆt bÝch trßn ®îc x¸c ®Þnh bëi 1 nÐt cung trßn ®ång t©m víi vßng trßn mÆt bÝch vµ 1 nÐt g¹ch híng theo b¸n kÝnh cña vßng trßn ®ã. 18/28
VI- ghi kÝch thíc trªn b¶n vÏ 1- Nguyªn t¾c chung:  KÝch thíc ghi trªn b¶n vÏ lµ gi¸ trÞ kÝch thíc thùc cña vËt thÓ, kh«ng phô thuéc vµo tû lÖ b¶n vÏ.  §¬n vÞ ®o kÝch thíc dµi lµ mm, trªn b¶n vÏ kh«ng ghi ®¬n vÞ. Trêng hîp dïng c¸c ®¬n vÞ kh¸c ph¶i cã ghi chó râ rµng.  §¬n vÞ ®o kÝch thíc gãc lµ ®é, phót, gi©y.”  Mçi kÝch thíc chØ ghi mét lÇn, kh«ng ghi lÆp l¹i.  Kh«ng ghi kÝch thíc ë ®êng bao khuÊt.Kh«ng dïng ®êng trôc, ®êng t©m lµm ®êng kÝch thíc 2- C¸c thµnh phÇn cña mét kÝch thíc: Gåm 4 thµnh phÇn 1- §êng dãng 1 2- §êng kÝch thíc 40 3- Mòi tªn 2 4- Con sè kÝch thíc 3 19/28 4
 §êng dãng:  Lµ ®êng giíi h¹n kÝch thíc. §îc vÏ b»ng nÐt liÒn m¶nh vµ ®îc kÐo dµi tõ 2 ®êng bao, 2 ®êng trôc, 2 ®êng t©m, cã thÓ gi÷a 2 ®êng kthíc kh¸c. a  §êng dãng ®îc vÏ vît qu¸ ®êng b kÝch thíc mét ®o¹n tõ 3 ®Õn 5 mm vµ ®îc kÎ vu«ng gãc víi ®o¹n cÇn ghi kÝch thíc (Khi cÇn cho phÐp kÎ xiªn gãc nh h×nh vÏ bªn).  §êng kÝch thíc:  BiÓu thÞ ®o¹n ®îc ghi kthíc vµ ®îc kÎ song song víi ®o¹n ®ã. Nã còng ®îc vÏ b»ng nÐt liÒn m¶nh vµ ®îc v¹ch gi÷a 2 ®- êng dãng, 2 ®êng trôc, 2 ®êng t©m, cã thÓ v¹ch gi÷a 2 ®êng bao hoÆc 2 ®êng kÝch thíc kh¸c. 20/28