hoctoancapba.com - Kho đề thi THPT quốc gia, đề kiểm tra có đáp án, tài liệu ôn thi đại học môn toán
Chuyên đề LG lớp 11( Nội bộ - lưu) Tháng 8 năm 2012
Sưu tầm và soạn-Nguyễn Đình Sỹ-ĐT:0985.270.218
Trang 1
HƯỚNG DẪN GIẢI PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC CƠ BẢN VÀ ĐƠN GIẢN
I. PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT ĐỐI VỚI SINX VÀ COSX
Bài 1. Giải các phương trình sau :
a.
2
sin os 3 osx=2
22
xx
cc




b.
1 2sin osx 3
1 2sin 1 sinx
xc
x

c.
3
sinx+cosxsin2x+ 3 os3x=2 cos4x+sincx
d.
3 os5x-2sin3xcos2x-sinx=0c
Giải
a.
21 3 1
sin os 3 osx=2 1+sinx+ 3 osx=2 sinx+ osx=
2 2 2 2 2
xx
c c c c



22
36 6
sin sin 5
36 22
36 2
xk
xk
x k Z
xk
xk







b.
1 2sin osx 3
1 2sin 1 sinx
xc
x

. Điều kiện :
2
6
1
sinx - 72
26
sinx 1
2
2
xk
xk
xk




Khi đó :
osx-sinx=sin2x+cos2x 2 os 2x- 2 os
44
c c c x

2
22 2
2
44
23
22
3
44
xk
x x k
x k k Z
k
x
x x k



c.
3sin3x+sinx 3sinx-sin3x
sinx+cosxsin2x+ 3 os3x=2 cos4x+sin sinx+ 3 os3x=2cos4x+
22
c x c
3sinx sin3 2 3 os3x=4cos4x+3sinx-sin3xxc
13
2sin3 2 3 os3x=4cos4x sin3 os3x=cos4x
22
x c x c
4 3 2 2
66
os4x=cos 3x+ 2
64 3 2
6 42 7
x x k x k
c k Z
k
x x k x











d.
3 os5x-2sin3xcos2x-sinx=0 3 os5x- sin5x+sinx sinx=0cc
31
3 os5x-sin5x=2sinx os5x- sin5 sinx
22
c c x
hoctoancapba.com - Kho đề thi THPT quốc gia, đề kiểm tra có đáp án, tài liệu ôn thi đại học môn toán
hoctoancapba.com - Kho đề thi THPT quốc gia, đề kiểm tra có đáp án, tài liệu ôn thi đại học môn toán
Chuyên đề LG lớp 11( Nội bộ - lưu) Tháng 8 năm 2012
Sưu tầm và soạn-Nguyễn Đình Sỹ-ĐT:0985.270.218
Trang 2
52
6 2 18 3
os 5x+ sinx=cos
62
52
6 2 6 2
k
x x k x
c x k Z
k
x x k x







Bài 2. Giải các phương trình sau :
a.
44
4 sin os 3 sin 4 2x c x x
b.
2 2 sinx+cosx osx=3+cos2xc
c.
cos 2 3 sin 2 2 sinx+cosxxx
d.
44
sin os 2 3 sinxcosx+1x c x
Giải
a.
4 4 2
1
4 sin os 3sin 4 2 4 1 sin 2 3 sin 4 2
2
x c x x x x



2
3 1 2sin 2 3sin 4 2 os4x+ 3 sin 4 1x x c x
1 3 1 1 2
os4x+ sin 4 os 4x- os
2 2 2 3 2 3
c x c c




2
42
33 42
2
42
3 3 12 2
k
xk
x
kZ
k
x k x
 

b.
2
2 2 sinx+cosx osx=3+cos2x 2 sin 2 2 2 os 3 os2xc x c x c
2 sin 2 2 1 os2x 3 os2x 2 sin 2 2 1 os2x=3- 2x c c x c
Ta có :
22
2 2 2
2 2 1 5 2 2, 3 2 11 6 2a b c
. Do đó :
2 2 2
11 6 2 5 2 2 6 4 2 36 32 0 c a b
. Phương trình vô nghiệm .
c.
cos 2 3 sin 2 2 sinx+cosx os2x- 3sin 2 2sin 4
x x c x x



13
os2x- sin 2 sin sin 2 sin
2 2 4 6 4
c x x x x
5
22 2
64 12
11 2
3
22
36 3
64
x x k xk
kZ
k
x
x x k





d.
44
sin os 2 3 sinxcosx+1 cos2x+ 3 sin 2 1x c x x
1 3 2
os2x+ sin 2 1 os 2x- os 2 2
2 2 3 3 3
c x c c x k x k



Bài 3. Giải các phương trình sau :
a.
24
4sin sin sin 4 3 osx cos os 2
3 3 3 3
x x x c x c x
b.
3
2sin 4 16sin . osx 3cos 2 5x x c x
c.
66
3
1 sin 4 os sin
8x c x x
Giải
a.
24
4sin sin sin 4 3 osx.cos os 2
3 3 3 3
x x x c x c x
hoctoancapba.com - Kho đề thi THPT quốc gia, đề kiểm tra có đáp án, tài liệu ôn thi đại học môn toán
Chuyên đề LG lớp 11( Nội bộ - lưu) Tháng 8 năm 2012
Sưu tầm và soạn-Nguyễn Đình Sỹ-ĐT:0985.270.218
Trang 3
22
2sin os2x-cos 2 3 osx os 2 2 os 2
33
x c c c x c




11
2sin os2x+2sinx. 2 3 osx. os2x-2 3 osx. 2
22
xc c c c
sin 3 sinx+sinx 3 os3x+ osx - 3 osx 2x c c c
1 3 2
sin3 3 os3x= 2 sin3 os3x= os 3x- os
2 2 2 6 4
x c x c c c




2
36 3
2
36 3
k
x
kZ
k
x




b.
3
2sin 4 16sin . osx 3cos 2 5x x c x
Ta có :
3
16sin osx 4cos 3sin sin3x 6sin 2 2.2sin3 . osxxc x x x x c
=6sin2x-2 sin4x+sin2x 4sin 2 2sin 4xx
Cho nên (1) :
2sin4 4sin 2 2sin4 +3cos2x=5 4sin2x.+3cos2x=5x x x
43
sin 2 os2x=1 cos 2x- 1 2 2
5 5 2
x c x k x k k Z
Và :
34
os = ;sin
55
c

c.
66
3
1 sin 4 os sin
8x c x x
Do :
6 6 2
3 3 1 os4x 5 3
sin os 1 sin 2 1 os4x
4 4 2 8 8
c
x c x x c



Cho nên (c) trở thành :
3 5 3
1 sin 4 os4x cos4x-sin4x=1 2 os 4x+ 1
8 8 8 4
x c c



4x+ 2
22
44
os 4x+ os
4 2 4 4x+ 2 82
44
k
x
k
c c k Z
k
x
k








Bài 4. Giải các phương trình sau :
a.
sin 8 os6x= 3 sin 6 os8xx c x c
b.
os7x-sin5x= 3 os5x-sin7xcc
c.
3
3sin 3 3 os9x=1+4sin 3x c x
d.
3 os5x+sin5x-2cos2x=0c
Giải
a.
sin 8 os6x= 3 sin 6 os8x sin 8 3 os8x= 3 sin 6 os6xx c x c x c x c
Chia hai vế ơhw[ng trình cho 2 ta có :
1 3 3 1
sin8 os8x= sin 6 os6x sin 8x- sin 6
2 2 2 2 3 6
x c x c x

8 6 2 22
36 24
7
514 2
8 6 2 6 12 7
36
x x k x k x k
kZ
k
x k x
x x k
 








b.
os7x-sin5x= 3 os5x-sin7x os7x+ 3 sin 7 3 os5x+sin5xc c c x c
hoctoancapba.com - Kho đề thi THPT quốc gia, đề kiểm tra có đáp án, tài liệu ôn thi đại học môn toán
Chuyên đề LG lớp 11( Nội bộ - lưu) Tháng 8 năm 2012
Sưu tầm và soạn-Nguyễn Đình Sỹ-ĐT:0985.270.218
Trang 4
Chia hai vế phương trình cho 2 ta có kết quả :
1 3 3 1
os7x+ sin 7 os5x+ sin5x cos 7x+ os 5x-
2 2 2 2 3 6
c x c c

7 5 2 22
36 24
12 2
7 5 2 6 72 6
36
x x k x k x k
kZ
k
x k x
x x k
 








c.
3
3sin 3 3 os9x=1+4sin 3x c x
Từ công thức nhân ba :
3
sin 9 3sin 3 4sin 3x x x
cho nên phương trình (c) viết lại :
31 3 1
3sin 3 4sin 3 3 os9x=1 sin9 3 os9x=1 sin9 os9x=
2 2 2
x x c x c x c
2
9x- 2
16 3 18 9
os 9x- = os 2
6 2 3 9x- 2
6 3 27 9
k
kx
c c k Z
k
kx






 


d.
31
3 os5x+sin5x-2cos2x=0 os5x+ sin5x=cos2x cos 5x- os2x
2 2 6
c c c



2
52
6 3 30 5
2
52
6 3 10 5
k
x k x
kZ
k
x k x






II. PHƯƠNG TRÌNH : BẬC NHẤT - BẬC HAI
ĐỐI VỚI MỘT HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC
Bài 1. Giải các phương trình sau :
a.
cos3x+sin3x
5 sinx+ 3 os2x
1 2sin 2 c
x




b.
22
cos 3 . os2x-cos 0x c x
c.
44 3
cos sin os x- .sin 3 0
4 4 2
x x c x

d.
2
4.s inxcosx+3sin 6sinxx
Giải
a.
cos3x+sin3x
5 sinx+ 3 os2x
1 2sin 2 c
x




. Điều kiện :
1
sin 2 2
x
(*)
Phương trình (a) trở thành :
sinx+2sinx.sin2x+cos3x+sin3x sinx+cosx-cos3x+cos3x+sin3x
5 3 os2x 5 3 os2x
1 2sin 2 1 2sin 2
cc
xx

sinx+sin3x osx osx 1+2sin2x
sinx+cosx+sin3x 2sin 2 . osx+cosx osx
1 2sin 2 1 2sin 2 1 2sin 2 1 2sin 2
cc
xc c
x x x x
Cho nên (a)
22
1
osx=
5cos 2 2cos 2cos 5cos 2 0 2
osx=2>1
c
x x x x
c
Vậy :
2
13
cos 22
2
xk
x
xk


. Kiểm tra điều kiện :
hoctoancapba.com - Kho đề thi THPT quốc gia, đề kiểm tra có đáp án, tài liệu ôn thi đại học môn toán
Chuyên đề LG lớp 11( Nội bộ - lưu) Tháng 8 năm 2012
Sưu tầm và soạn-Nguyễn Đình Sỹ-ĐT:0985.270.218
Trang 5
-
21
2sin 4 1 2. 1 2 0
32
k



. Cho nên nghiệm phương trình là
2
3
xk

-
21
2sin 4 1 2. 1 0
32
k
Vi phạm điều kiện , cho nên loại .
Tóm lại phương trình có một họ nghiệm :
2
3
xk

b.
2 2 2 1+cos2x
cos 3 . os2x-cos 0 cos 3 . os2x- 0
2
x c x x c
2
2cos 3 . os2x- 1+cos2x 0 os2x 1+cos6x 1 os2x=0 cos6x.cos2x=1x c c c
2
cos4x=1
os8x+cos4x=2 2cos 4 os4x-3=0 3
cos4x=- 1
2
c x c

Do đó :
cos 4 1 4 2 2
k
x x k x k Z
c.
4 4 2
3 1 1 3
cos sin os x- .sin 3 0 1 sin 2 sin 4 sin 2 0
4 4 2 2 2 2 2
x x c x x x x



2 2 2
1 1 3
1 sin 2 os4x sin 2 0 2 sin 2 1 2sin 2 sin 2 3 0
2 2 2
x c x x x x


2sin2x=1
sin 2 sin 2x-2=0 sin2x=-2<-1
x
sin 2 1 2 2
24
x x k x k k Z


d.
2sinx=0
4.sinxcosx+3sin 6sin sinx 4cosx+3sinx-6 0 4 osx+3sinx=6
xx c
- Với sinx =0
x k k Z
- Do :
2 2 2
4 3 25 6 36
. Cho nên phương trình
4 osx+3sinx=6c
vô nghiệm .
Bài 2. Giải các phương trình sau
a.
2 2 2 2
sin 3 os 4 sin 5 os 6x c x x c x
b.
2 2 2
sin tan os 0
2 4 2
xx
xc



c.
tan 2tan 2 2
22
xx

d.
2
5.sinx-2=3 1-sinx .tan x
Giải
a.
2 2 2 2
sin 3 os 4 sin 5 os 6x c x x c x
1 os6x 1 os8x 1 os10x 1 os12x os8x+cos6x os10x+cos12x
2 2 2 2
c c c c cc
2
2
cosx=0
2 os7xcosx 2 os11xcosx 11 7 2
cos11x=cos7x 2
11 7 2
9
xk
xk
k
c c x x k x k Z
x x k k
x



b.
2 2 2
sin tan os 0
2 4 2
xx
xc



. Điều kiện : cosx khác không .
Khi đó phương trình trở thành :