Đ i h c Công Ngh Thông Tin

ạ ọ

Th i l

Môn: C S D Li u ơ ở ữ ệ ng: 45LT+30TH ờ ượ

Khoa HTTT-Đ i h c CNTT

1

ạ ọ

N i dung

ộ ệ

ệ ủ ệ

 Bài 1: Các khái ni m c a m t h CSDL ệ  Bài 2: Các mô hình CSDL  Bài 3: Mô hình d li u quan h (c a Codd) ữ ệ  Bài 4: Ngôn ng đ i s quan h ữ ạ ố  Bài 5: Ngôn ng SQL ữ  Bài 6: Ngôn ng tân t ữ ừ  Bài 7: Ràng bu c toàn v n trong m t CSDL ộ  Bài 8: T i u hóa câu h i b ng đ i s quan h

ẹ ỏ ằ

ộ ạ ố

ố ư

2 Khoa HTTT-Đ i h c CNTT ạ ọ

Bài 1: Các khái ni m c a m t h ộ ệ ệ CSDL

Khoa HTTT-Đ i h c CNTT

3

ạ ọ

Bài 1: Các khái ni m c a m t ệ h CSDL

i thi u ệ

ng s d ng CSDL

ử ụ

1. Gi ớ 2. H th ng t p tin (File System) ệ ố 3. Đ nh nghĩa m t CSDL ộ ị 4. Các đ i t ố ượ 5. H qu n tr CSDL ị ả ệ 6. Các m c c a m t CSDL ứ ủ

4 Khoa HTTT-Đ i h c CNTT ạ ọ

1. Gi

i thi u ệ

 T i sao c n ph i có m t c s d li u?

ộ ơ ở ữ ệ

5 Khoa HTTT-Đ i h c CNTT ạ ọ

2. H th ng t p tin

ệ ố

ph c v cho m t

ẻ ụ ụ

ị ử ụ

 Là t p h p các t p tin riêng l ậ m c đích c a đ n v s d ng. ụ ủ ơ  u đi m Ư ể :  Tri n khai ng d ng nhanh ứ ể  Kh năng đáp ng nhanh chóng, k p th i (vì ch ph c v ỉ ụ ụ ả

ờ ị

ứ ạ ẹ ụ

lãng phí, d li u không nh t quán ữ ệ ấ

cho m c đích h n h p)  Khuy t đi m ể : ế ắ ữ ệ fi  Trùng l p d li u  Chi phí cao  Chia s d li u kém ẻ ữ ệ

6 Khoa HTTT-Đ i h c CNTT ạ ọ

3. C s d li u (1) ơ ở ữ ệ

 Đ nh nghĩa

ượ ư

ế ị ư

: ị C s d li u là m t h th ng các thông tin có ộ ệ ố ơ ở ữ ệ c l u tr trên các thi c u trúc, đ t b l u tr ữ ữ ấ nh m th a mãn yêu c u khai thác thông tin ầ ỏ đ ng th i c a nhi u ng i s d ng hay nhi u ườ ử ụ ờ ủ ồ ch ng trình ng d ng v i nh ng m c đích ữ ớ ươ khác nhau

7 Khoa HTTT-Đ i h c CNTT ạ ọ

3. C s d li u (2) ơ ở ữ ệ

c truy xu t theo nhi u

 Đ m b o d li u đ

 u đi m: Ư ể  Gi m trùng l p thông tin xu ng m c th p nh t, ả đ m b o tính nh t quán và toàn v n d li u. ả ượ ả

ứ ẹ ữ ệ ấ

ấ ữ ệ

ả ả cách khác nhau.

 Kh năng chia s thông tin cho

nhi uề ng

i, ườ

ả ề ứ

nhi u ng d ng khác nhau. ụ

8 Khoa HTTT-Đ i h c CNTT ạ ọ

3. C s d li u ơ ở ữ ệ

i quy t:

ế

ng

 Nh ng v n đ c n gi ả ề ầ ấ  Tính ch quy n d li u. ề ữ ệ ủ  Tính b o m t và quy n khai thác thông tin c a ề ậ ả i s d ng ườ ử ụ

 Tranh ch p d li u ấ ữ ệ  Đ m b o d li u khi có s c

ả ữ ệ

ự ố

9 Khoa HTTT-Đ i h c CNTT ạ ọ

4. Các đ i t

ố ượ

ng s d ng ử ụ

ườ ử ụ

ụ ể ọ

 Ng i s d ng CSDL không chuyên v lĩnh v c tin h c và CSDL -> c n công c đ h có th khai thác ọ CSDL khi c n.ầ

 Chuyên viên tin h c xây d ng các ng d ng đ ể

ứ ọ ph c v cho các m c đích qu n lý

ụ ụ

 Qu n tr CSDL: t ị

ổ ứ

ả ề

ch c CSDL, b o m t, c p ụ ồ ữ ệ

ậ ấ i quy t các ế

quy n, sao l u, ph c h i d li u, gi tranh ch p d li u …

ư ấ ữ ệ

Khoa HTTT-Đ i h c CNTT 10 ạ ọ

5. H qu n tr c s d li u ị ơ ở ữ ệ (1)

ị ơ ở ữ ệ

ệ ố

ỗ ợ

 H qu n tr c s d li u (DBMS – DataBase Management System) là h th ng các ph n m m ầ ề t k và h tr tích c c cho các nhà phân tích, thi ế ế khai thác CSDL.

ế

 Các DBMS thông d ng: Visual FoxPro, Microsoft Access, SQL Server, DB2, Oracle … h u h t các DBMS hi n nay đ u d a trên mô hình quan h . ệ

ề ự

Khoa HTTT-Đ i h c CNTT 11 ạ ọ

5. H qu n tr c s d li u ị ơ ở ữ ệ (2)

 M t DBMS ph i có:

 Ngôn ng giao ti p gi a ng

 T đi n d li u (Data Dictionary)

i s d ng và CSDL ữ ữ ế ườ ử ụ

 Có bi n pháp b o m t khi có yêu c u

ừ ể ữ ệ

 C ch gi

ệ ầ ậ ả

 Có c ch sao l u (backup), ph c h i (restore)

i quy t tranh ch p d li u ơ ế ả ấ ữ ệ ế

ụ ồ ơ ế ư

 Đ m b o tính đ c l p gi a d li u và ch ộ ậ

ng trình ữ ữ ệ ả ả ươ

Khoa HTTT-Đ i h c CNTT 12 ạ ọ

5. H qu n tr c s d li u ị ơ ở ữ ệ (3)

Ngôn ng giao ti p: ế ữ  Ngôn ng mô t ả ữ ệ DDL – Data Definition Language): ệ ủ ữ ệ d li u ( ấ ố

cho phép khai báo c u trúc CSDL, các m i liên h c a d li u, các quy đ nh, ràng bu c d li u.

 Ngôn ng thao tác d li u ( ộ ữ ệ ữ ệ DML – Data Manipulation ị ữ

Language): cho phép th c hi n thao tác thêm, xóa, s a d li u. ử ữ ệ ệ

 Ngôn ng truy v n có c u trúc (SQL – ấ ữ

i khai thác s d ng đ truy v n Structured Query ấ ể ử ụ ự ấ ườ

t.

ế  Ngôn ng qu n lý d li u (DCL – Language): cho phép ng thông tin c n thi ầ ữ ả

ữ ệ ả ậ ấ ề ả

Data Control Language) cho phép thay đ i c u trúc b ng, khai báo b o m t, c p quy n cho ng ổ ấ i s d ng. ườ ử ụ

Khoa HTTT-Đ i h c CNTT 13 ạ ọ

6. Các m c bi u di n 1 CSDL ể

: (m c v t lý – Physical) là m c l u tr CSDL

ứ ậ

ả đâu? C n các ch m c gì? Truy xu t tu n t

ế ấ ầ

ứ ư ư ấ i qu n tr và ng

ữ i quy t v n đ gì? D li u gì? L u tr nh th ữ ư ế ữ ệ hay ầ ự i s d ng ườ ử ụ

ỉ ụ ườ

 M c trong ứ (c n gi ầ nào? ở ng u nhiên. Dành cho ng ẫ chuyên môn.  M c quan ni m

ệ : (Conception hay Logical) c n ph i l u

tr bao nhiêu lo i d li u? là d li u gì? m i quan h

ạ ữ ệ

ữ ệ

i s d ng và các ch

ng trình ng

ố ươ

ả ư ệ ứ

: c a ng ủ

ườ ử ụ

ứ ữ  M c ngoài ứ d ngụ

Khoa HTTT-Đ i h c CNTT 14 ạ ọ

6. Các m c bi u di n 1 CSDL ể

NSD1

ngườ i ế ớ

Môi tr th c th gi ự th cự

C u trúc ấ C u trúc ấ ngoài 1 ngoài 1

NSD2

ứ ậ

C u trúc ấ C u trúc ấ ngoài 2 ngoài 2

M c v t lý – C u trúc v t lý ấ

C u trúc ấ C u trúc ấ ngoài n ngoài n

M cứ quan ni mệ ho cặ m cứ logic

Ch ứ

ng trình ươ ng d ng n ụ

CSDL

Khoa HTTT-Đ i h c CNTT 15 ạ ọ

Bài 2: Các mô hình d li u ữ ệ

Khoa HTTT-Đ i h c CNTT

16

ạ ọ

N i dung

i thi u 1. Gi ệ 2. Mô hình d li u m ng ữ ệ 3. Mô hình th c th m i k t h p ể ố ế ợ ự

Khoa HTTT-Đ i h c CNTT 17 ạ ọ

1. Gi

i thi u ệ

m c quan ni m.

Mô hình d li u là s tr u t ữ ệ ự

ng hóa c a môi ủ ệ

tr Gi

ự ừ ượ ng th c, bi u di n d li u ườ ễ ữ ệ ở ứ i thi u m t s mô hình nh : ư ớ Mô hình d li u m ng

ể ộ ố ữ ệ

Mô hình d li u phân c p ữ ệ

Mô hình d li u th c th m i k t h p ự

Mô hình d li u quan h

ể ố ế ợ ữ ệ

Mô hình d li u h

ữ ệ ệ

ng đ i t ng ữ ệ ướ ố ượ

Khoa HTTT-Đ i h c CNTT 18 ạ ọ

2. Mô hình d li u m ng (1) ữ ệ

 Mô hình d li u m ng (

ữ ệ

Network Data Model) còn i là mô ng.

ặ ộ ồ ị

ướ ướ

t là mô hình m ng ho c mô hình l g i t ọ ắ hình đ c bi u di n b i m t đ th có h ở ượ  M u tin (record) ẫ

 Lo i m u tin

 Lo i liên h (set type)

ẫ ạ

 B n sả ố

ệ ạ

Khoa HTTT-Đ i h c CNTT 19 ạ ọ

2. Mô hình d li u m ng (2) ữ ệ

: mô t

ng trong th gi

1 đ i t

ế ớ

 M u tin i th c. ự ố ượ ẫ (‘NV001’,’Nguyen Lam’,’Nam’,’10/10/1970’,’Dong Nai’)  Lo i m u tin : là 1 t p các m u tin có cùng tính

ạ ấ

ch t. Ví d : NHANVIEN ụ  Ký hi u: ệ

CONGVIEC

NHANVIEN

 Lo i liên h ạ

ế

ệ: mô t ạ

ả ự ẫ

s liên k t gi a 1 lo i m u ữ tin ch và 1 lo i m u tin thành viên ủ  Ký hi u:ệ

Tham gia

Khoa HTTT-Đ i h c CNTT 20 ạ ọ

2. Mô hình d li u m ng (3) ữ ệ

ng các m u tin tham gia

ả ố ch ra s l

ố ượ ệ

 B n s : trong m i liên h ố  (1:1) (one-to-one): m i m u tin c a lo i m u tin ch ủ ẫ

ủ ẫ

ạ ẫ ạ ạ ủ ẫ

ỗ ẫ ỗ k t h p v i 1 hay nhi u m u tin thành viên. ề ế ợ ớ ạ ủ ề ẫ

ẫ ủ ẫ ẫ ạ

ể ồ ủ ẫ ạ ộ

ệ ạ

k t h p v i đúng 1 m u tin c a lo i m u tin thành viên. ế ợ ớ  (1:n) (one-to-many): m i m u tin c a lo i m u tin ch ủ ẫ ẫ  (n:1) (many-to-one): nhi u m u tin c a lo i m u tin ch ủ k t h p v i đúng 1 m u tin c a lo i m u tin thành viên. ế ợ ớ  (Recursive): m t lo i m u tin ch cũng có th đ ng th i ờ là lo i m u tin thành viên v i chính nó. Lo i liên h này ớ ẫ ạ là Đ quyệ

Khoa HTTT-Đ i h c CNTT 21 ạ ọ

2. Mô hình d li u m ng (4) ữ ệ

PHONG

LYLICH

g mồ

1:n

NHANVIEN

1:1

CONGVIEC

qu n lýả tr c ti p ự ế

cùng làm n:1

1:n

Khoa HTTT-Đ i h c CNTT 22 ạ ọ

2. Mô hình d li u m ng (5) ữ ệ

 Mô hình d li u m ng:

ạ ữ ệ ng đ i đ n gi n ả ố ơ

 T ươ  D s d ng ễ ử ụ  Không thích h p bi u di n CSDL có quy mô

 Kh năng di n đ t ng nghĩa kém

l nớ ả

Khoa HTTT-Đ i h c CNTT 23 ạ ọ

2. Mô hình d li u m ng (6) ữ ệ

ữ ệ

ữ ệ

hi n tr ng, xác đ nh các

ả ệ

ộ ị

 Bài t pậ : Xây d ng mô hình d li u m ng cho c s ơ ở ự d li u qu n lý bán hàng trong m t siêu th ị (giáo viên mô t yêu c u)ầ

Khoa HTTT-Đ i h c CNTT 24 ạ ọ