Con đ ng phía tr c – Bill Gatesườ ướ
L i nói đ uờ ầ
Chúng ta đang chu n b b c vào th k 21 v i nhi u thay đ i l nẩ ị ướ ế ỷ ớ ề ổ ớ
lao, v i nh ng ti n b v t b c v khoa h c k thu t ch a t ng cóớ ữ ế ộ ượ ậ ề ọ ỹ ậ ư ừ
trong l ch s loài ng i, đ c bi t là 2 xu h ng căn b n: toàn c u hoáị ử ườ ặ ệ ướ ả ầ
n n kinh t và toàn c u hoá ngành CNTT.ề ế ầ
Riêng v tin h c, v i t c đ phát tri n tính t ng này, đã là m t đề ọ ớ ố ộ ể ừ ộ ề
tài sôi đ ng trên th gi i. H u h t báo chí các n c ngày nào cũngộ ế ớ ầ ế ướ
đ u ít nhi u đ c p đ n lĩnh v c này. Không bi t bao ng i đã t ngề ề ề ậ ế ự ế ườ ừ
hi u bi t sâu r ng, và c hàng tri u ng i ch a quen bi t v i máyể ế ộ ả ệ ườ ư ế ớ
tính, đang tranh lu n công khai v xa l thông tin này. Nhi u ng iậ ề ộ ề ườ
vui m ng tr c nh ng thay đ i tr ng đ i đó, nh ng cũng có không ítừ ướ ữ ổ ọ ạ ư
ng i băn khoăn, lo s : "Đi u gì s x y đ n v i vi c làm c a chúngườ ợ ề ẽ ả ế ớ ệ ủ
tôi? Li u con ng i có thoát kh i cái th gi i v t ch t hàng ngày đệ ườ ỏ ế ớ ậ ấ ể
s ng b ng máy tính không?" Nh ng n c ta, xa l thông tin v i đaố ằ ư ở ướ ộ ớ
s ng i v n là ch đ xa l .ố ườ ẫ ủ ề ạ
Cu n sách The Road Ahead c a Bill Gates, m t nhân v t hàng đ uố ủ ộ ậ ầ
trên th gi i trong lĩnh v c IT s giúp các b n tìm hi u và chu n bế ớ ự ẽ ạ ể ẩ ị
cho mình hành trang đ b c vào k nguyên m i v i ni m tin v ngể ướ ỷ ớ ớ ề ữ
ch c chúng ta s theo k p đà ti n chung c a nhân lo i.ắ ẽ ị ế ủ ạ
Cu n sách đ c p t i nhi u v n đ liên quan thi t th c đ n m iố ề ậ ớ ề ấ ề ế ự ế ọ
m t trong cu c s ng hành ngày c a chúng ta, nêu lên nh ng c h iặ ộ ố ủ ữ ơ ộ
chúng ta c n k p th i n m b t, và nh ng v n đ mà m i m t ng iầ ị ờ ắ ắ ữ ấ ề ỗ ộ ườ
trong chúng ta, m i dân t c ph i đ ng đ u. Nh l i Bill Gates, đâyỗ ộ ả ươ ầ ư ờ
không ph i là cu n t truy n, càng không ph i là b n gi i trình v kả ố ự ệ ả ả ả ề ỹ
thu t, mà đ tài ch y u c a nó là bàn v t ng lai. B ng l i vănậ ề ủ ế ủ ề ươ ằ ố
gi n d và nghiêm túc, v i cái nhìn l c quan v n có c a m t ng i đãả ị ớ ạ ố ủ ộ ườ
đ a hãng Microsoft thành m t trong nh ng công ty thành công nh tư ộ ữ ấ
th gi i, Bill Gates s ch ra cho chúng ta n n k thu t đang xu t hi nế ớ ẽ ỉ ề ỹ ậ ấ ệ
c a Th i đ i Thông tin s bi n đ i cu c s ng c a m i chúng ta nhủ ờ ạ ẽ ế ổ ộ ố ủ ỗ ư
th nào.ế Trong L i t a c a cu n sách, Bill Gates có nói :"... tôi cờ ự ủ ố ố
g ng vi t quy n sách này sao cho m i ng i đ cắ ế ể ọ ườ ọ đ u có th d dàngề ể ễ
hi u đ c... Tôi hy v ng nó s kích thích s hi u bi t, tranh lu n vàể ượ ọ ẽ ự ể ế ậ
nh ng ý ki n sáng t o v vi c làm th nào đ chúng ta có th t nữ ế ạ ề ệ ế ể ể ậ
d ng đ c t t c nh ng gì ch c ch n s di n ra trong các th p niênụ ượ ấ ả ữ ắ ắ ẽ ễ ậ
t i !". ớ
M c l cụ ụ
* Vài nét v "The Road Ahead"ề
* L i t aờ ự
* Ch ng 1. M t cu c cách m ng b t đ uươ ộ ộ ạ ắ ầ
* Ch ng 2. Giai đo n m đ u c a th i đ i thông tinươ ạ ở ầ ủ ờ ạ
* Ch ng 3. Nh ng bài h c t n n công nghi p đi n toánươ ữ ọ ừ ề ệ ệ
* Ch ng 4. ng d ng và thi t bươ Ứ ụ ế ị
* Ch ng 5. Nh ng con đ ng d n t i xa lươ ữ ườ ẫ ớ ộ
* Ch ng 6. Cách m ng v n i dungươ ạ ề ộ
* Ch ng 7. Nh ng ng d ng trong kinh doanhươ ữ ứ ụ
* Ch ng 8. Giáo d c, con đ ng đ u t t t nh tươ ụ ườ ầ ư ố ấ
* Ch ng 9. N i m ng t i nhàươ ố ạ ạ
* Ch ng 10. Cu c săn tìm vàngươ ộ
* Ch ng 11. Nh ng v n đ thi t y u nh tươ ữ ấ ề ế ế ấ
* Thay l i k t lu nờ ế ậ
Vài nét v cu n sách "The Road Ahead"ề ố
Năm 1995, Gates cùng v i Nathan Myhrvold, k s tr ng c aớ ỹ ư ưở ủ
Microsoft và Peter Rinearson, tr c cu n The Road Ahead ( đã đ cướ ố ượ
d ch sang ti ng Vi t v i t a đ Con đ ng phía tr c) trình bày quanị ế ệ ớ ự ề ườ ướ
đi m v s d n d t xã h i b i công ngh thông tin.ể ề ự ẫ ắ ộ ở ệ
Đ c phát hành t i Hoa Kỳ b i nhà xu t b n Viking, tác ph m này l tượ ạ ở ấ ả ẩ ọ
vào danh sách các sách bán ch y nh t (BestSeller) trên t New Yorkạ ấ ờ
Times trong t ng c ng 18 tu n l (trong đó nó d v trí s m t su tổ ộ ầ ễ ữ ị ố ộ ố
b y tu n l liên t c). Ngoài ra còn đ c xu t b n t i h n 20 cu c giaả ầ ễ ụ ượ ấ ả ạ ơ ố
trong đó riêng Trung Qu c đã bán đ c h n 40 v n b n. Năm 1996,ố ượ ơ ạ ả
trong khi tri n khai l i hình nh Microsoft trên Internet, Gates đã hi uể ạ ả ệ
đính tr n v n tác ph m này đ có th ph n ánh quan đi m c a anh vọ ẹ ẩ ể ể ả ể ủ ề
m ng t ng tác, coi đó là c t m c quan tr ng trong l ch s loài ng i.ạ ươ ộ ố ọ ị ử ườ
Kỳ tái b n này l i là m t thành công khác n a. Gates đã hi n t ng toànả ạ ộ ữ ế ặ
b l i nhu n t cu n sách cho qu phi l i nhu n nh m giúp các giáoộ ợ ậ ừ ố ỹ ợ ậ ằ
viên trên kh p th gi i đ a máy tính vào l p h c c a mình.ắ ế ớ ư ớ ọ ủ
Trong cu n sách, ông vi t m t cách tinố ế ộ t ng r ng m ng c s hưở ằ ạ ơ ở ạ
t ng s s đ c xây d ng k c m t đ n 20ầ ố ẽ ượ ự ể ả ấ ế năm m i tr thành hi nớ ở ệ
th c. S đông ng i nghi ng nh ngự ố ườ ờ ữ vi nễ c nh t t đ p s có trongả ố ẹ ẽ
t ng lai nh ng trong cu n sáchươ ư ố Gates kh ng đ nh hy v ng đó là cóẳ ị ọ
th t và ông c phác ra m t cách c thậ ố ộ ụ ể làm th nào các c h i c aế ơ ộ ủ
chúng ta trong t ng lai cóươ thể mở r ng đ c. Đ i v i nh ng ng iộ ượ ố ớ ữ ườ
s nh ng thay đ i t nh ng bi n chuy n quan tr ng, ông đ m b o làợ ữ ổ ừ ữ ế ể ọ ả ả
dù nh ng s tr c tr c trong côngữ ự ụ ặ vi c th c t s x y ra, k t qu chệ ự ế ẽ ẩ ế ả ủ
y u c a nh ng r i lo n này sế ủ ữ ố ạ ẽ làm cho ng i dân giàu có h n, đ cườ ơ ượ
giáo d c k càng h n và có quy n hành h n.ụ ỹ ơ ề ơ
M t s ng i có th không đ ng ý v i nh ng đi u ông vi t trong sáchộ ố ườ ể ồ ớ ữ ề ế
và đi u đó cũng r t bình th ng đ i v iề ấ ườ ố ớ Gates, vì ông hy v ng s cóọ ẽ
nh ng cu c bàn lu n h u ích v vi c làm saoữ ộ ậ ữ ề ệ chúng ta có th lèo láiể
đ c t ng lai quaượ ươ nh ngữ hi mể hoạ không l ng tr c đ c.ườ ướ ượ
Th còn vai trò c a Microsoft? M t gi thuy tế ủ ộ ả ế về cu c cách m ngộ ạ
Microsoft. Trong sách, ông còn nói thêm, Microsoft không ch không cóỉ
b t kì m t l i đi m đ c bi t nào mà còn b c n tr vì s c ng k nhấ ộ ợ ể ặ ệ ị ả ở ự ồ ề
c a c u trúc công ty và vì m c đủ ấ ứ ộ liên quan v iớ th gi i máy tínhế ớ
đ bàn hi n nay.ể ệ
Làm th nào mà Microsoft có th tránh đ c k tế ể ượ ế c cụ l iỗ th i nhờ ư
các công ty máy tính khác trong giai đo n k ti p ?ạ ế ế Microsoft ti nế
hành hàng lo t các gi i pháp khi có s c , lôi theo tài năng và đem nhạ ả ự ố ả
h ng s c m nh c a công ty mình raưở ứ ạ ủ thị tr ngườ khi n th tr ngế ị ườ
ch p nh n nh ng s n ph m m i đ ng i s d ng có nh ng h đi uấ ậ ữ ả ẩ ớ ể ườ ử ụ ữ ệ ề
hành và ng d ng m i.ứ ụ ớ
L i t aờ ự
Th i gian hai m i năm qua là m t cu c phiêu l u kỳ thú đ i v i tôi.ờ ươ ộ ộ ư ố ớ
S vi c b t đ u vào m t ngày khi, còn là sinh viên năm th hai, tôiự ệ ắ ầ ộ ứ
cùng v i Paul Allen đang đ ng t i Qu ng tr ng Harvard và nhìnớ ứ ạ ả ườ
chăm chú vào m t bài vi t v m t dàn máy đi n toán đăng trên t p chíộ ế ề ộ ệ ạ
Popular Electronics. Trong khi chúng tôi đ c m t cách say s a bài báoọ ộ ư
v chi c máy đi n toán cá nhân th c s đ u tiên đó,chúng tôi ch aề ế ệ ự ự ầ ư
bi t r i nó s đ c s d ng nh th nào, nh ng có đi u chúng tôiế ồ ẽ ượ ử ụ ư ế ư ề
bi t ch c r ng nó s thay đ i chúng tôi và c th gi i máy đi n toán,ế ắ ằ ẽ ổ ả ế ớ ệ
và chúng tôi đã đúng. Cu c cách m ng v máy đi n toán cá nhân đã nộ ạ ề ệ ổ
ra và đã nh h ng đ n hàng tri u con ng i. Nó đã d n d t chúng taả ưở ế ệ ườ ẫ ắ
đ n nh ng n i mà tr c đây chúng ta ch m i t ng t ng th y.ế ữ ơ ướ ỉ ớ ưở ượ ấ
Và t t c chúng ta l i d n thân vào m t hành trình vĩ đ i khác. Chúngấ ả ạ ấ ộ ạ
ta cũng không bi t tr c r i nó s d n d t đ n đâu, nh ng chúng taế ắ ồ ẽ ẫ ắ ế ư
ch c ch n r ng cu c cách m ng này s cu n hút nhi u ng i h n vàắ ắ ằ ộ ạ ẽ ố ề ườ ơ
s d n d t t t c chúng ta đi xa h n.ẽ ẫ ắ ấ ả ơ
Nh ng thay đ i l n lao s p t i s là cách con ng i liên l c v i nhau.ữ ổ ớ ắ ớ ẽ ườ ạ ớ
Nh ng l i ích và các v n đ n y sinh trong cu c cách m ng thông tinữ ợ ấ ề ả ộ ạ
s p di n ra này s l n h n r t nhi u so v i nh ng l i ích mà cu cắ ễ ẽ ớ ơ ấ ề ớ ữ ợ ộ
cách m ng v máy đi n toán cá nhân đã mang l i.ạ ề ệ ạ
Không bao gi có m t b n đ đáng tin c y cho m t vùng đ t ch aờ ộ ả ồ ậ ộ ấ ư
m t l n khai phá, nh ng chúng ta có th h c đ c nh ng bài h c quanộ ầ ư ể ọ ượ ữ ọ
tr ng t trong s sáng t o và phát tri n c a n n công nghi p đi n toánọ ừ ự ạ ể ủ ề ệ ệ
cá nhân tr giá tr giá 120 t m kim này.ị ị ỷ ỹ
Máy đi n toán cá nhân - bao g m các ph n c ng, nh ng ng d ngệ ồ ầ ứ ữ ứ ụ
trong kinh doanh, các h th ng tr c tuy n,s n i m ng Internet, thệ ố ự ế ự ố ạ ư
đi n t ,các công c đa ph ng ti n, công c sáng tác, và các trò ch i -ệ ử ụ ươ ệ ụ ơ
là n n t ng cho cu c cách m ng s p t i.ề ả ộ ạ ắ ớ
Khi n n công nghi p máy đi n toán cá nhân còn phôi thai, các ph ngề ệ ệ ươ
ti n thông tin đ i chúng ít chú ý đ n nh ng gì đang di n ra c a ngànhệ ạ ế ữ ễ ủ
kinh doanh m i m này. Chúng tôi, nh ng ng i đang b máy đi nớ ẻ ữ ườ ị ệ
toán và nh ng kh năng đ y h a h n c a chúng mê ho c, không hữ ả ầ ứ ẹ ủ ặ ọ
đ c ng i ta bi t t i ngoài gi i c a chúng tôi ra, và ch c ch n khôngượ ườ ế ớ ớ ủ ắ ắ
đ c coi là m t l p ng i đ i di n cho xu h ng phát tri n m i.ượ ộ ớ ườ ạ ệ ướ ể ớ
Nh ng cu c hành trình m i h ng t i cái g i là xa l thông tin này làư ộ ớ ướ ớ ọ ộ
m t đ tài vô t n cho các ph ng ti n thông tin đ i chúng nh truy nộ ề ậ ươ ệ ạ ư ề
thanh, truy n hình, sách báo, t p trí, h i ngh và qu ng cáo. Trongề ạ ộ ị ả
nh ng năm qua, đ tài này đã t ng t o nên ni m thích thú say mê choữ ề ừ ạ ề
c bên trong l n bên ngoài ngành công nghi p máy đi n toán. ni mả ẫ ệ ệ ề
say mê đó không ch có trong các n c đã phát tri n, nó th m chí cònỉ ở ướ ể ậ
v t ra ngoài ph m vi s đông nh ng ng i s d ng máy đi n toán.ượ ạ ố ữ ườ ử ụ ệ
Hàng ngàn ng i đã t ng hi u bi t sâu r ng, và c nh ng ng i ch aườ ừ ể ế ộ ả ữ ườ ư
quen bi t v i máy đi n toán, đang tranh luân công khai v xa l thôngế ớ ệ ề ộ
tin này. S hi u l m v k thu t này và nh ng c m b y có th có c aự ể ầ ề ỹ ậ ữ ạ ẫ ể ủ
nó khi n tôi ng c nhiên. M t s ng i nghĩ r ng xa l này-hay cònế ạ ộ ố ườ ằ ộ
g i là m ng l i này- đ n gi n ch là m ng Internet hi n có h ăc khọ ạ ướ ơ ả ỉ ạ ệ ọ ả
năng phát cùng m t lúc 500 kênh truy n hình nh hi n nay. Nh ngộ ề ư ệ ữ
ng i khác thì hy v ng ho c no s r ng nó s t o ra nh ng chi c máyườ ọ ặ ợ ằ ẽ ạ ữ ế
đi n toán cũng thông minh nh con ng i. Nh ng phát tri n đó s t i,ệ ư ườ ữ ể ẽ ớ
nh ng đó không ph i là xa l .ư ả ộ
Cu c cách m ng v thông tin liên l c này ch m i b t đ u. Nó s di nộ ạ ề ạ ỉ ớ ắ ầ ẽ ễ
ra trong kho ng vài ba th p liên, và s cu n hút vào nó nh ng " ngả ậ ẽ ố ữ ứ
d ng" m i. Trong kho ng vài năm t i, các chính ph , các công ty, vàụ ớ ả ớ ủ
các cá nhân có th s đ a ra nh ng quy t đ nh l n lao. Chúng s tácể ẽ ư ữ ế ị ớ ẽ
đ ng lên cách mà xa l s phát tri n, ngoài ra còn nhi u l i ích khácộ ộ ẽ ể ề ợ
mà các quy t đ nh đó s mang l i. Đi u t i quan tr ng là ph i làm saoế ị ẽ ạ ề ố ọ ả
cho h u h t m i ng i-ch không ch bao g m các nhà công ngh ,ầ ế ọ ườ ứ ỉ ồ ệ
ho c nh ng ng i đã trong ngành công nghi p máy đi n toán - thamặ ữ ướ ở ệ ệ
gia vào cu c tranh lu n v i đ tài là n n công ngh này s đ c đ nhộ ậ ớ ề ề ệ ẽ ượ ị