Công trình đường sắt Tập 1 - Phần 2 Kết cấu tầng trên đường sắt, nền đường sắt - Chương 1

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:28

Thêm vào BST

Báo xấu

525
lượt xem 95
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tài liệu tham khảo giáo trình Công trình đường sắt Tập 1 ( chủ biên Lê Hải Hà - Nxb Giao thông vận tải ) dùng cho các lớp không chuyên Phần 2 Kết cấu tầng trên đường sắt, nền đường sắt - Chương 1 Cấu tạo kiến trúc tầng trên

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Công trình đường sắt Tập 1 - Phần 2 Kết cấu tầng trên đường sắt, nền đường sắt - Chương 1

PH N II K T C U T NG TRÊN ðƯ NG S T, N N ðƯ NG S T CHƯƠNG 1 C U T O K T C U T NG TRÊN 1.1. RAY 1.1.1. Công d ng và yêu c u ñ i v i ray Ray dùng ñ d n hư ng cho bánh xe, tr c ti p ch u l c t bánh xe truy n xu ng và truy n l c ñó xu ng tà v t. L c t bánh xe truy n xu ng là l c ñ ng luôn thay ñ i, nó g m: l c th ng ñ ng, l c n m ngang, và l c tác d ng d c theo thanh ray. Ngoài ra ray còn ch u l c do nhi t ñ thay ñ i gây ra. Dư i tác d ng c a các l c ñó, ray có th b nén, kéo, u n, xo n và có th b ñ p b p, mài mòn. ng xu t ti p xúc gi a ray và bánh xe r t l n. Khi tàu chuy n ñ ng, l c ma sát gi a ray và bánh xe t o nên s c bám cho các bánh ch ñ ng c a ñ u máy. Mu n có ñ s c bám ñ sinh ra l c kéo khi kh i ñ ng, ñ i v i các bánh ch ñ ng c a ñ u máy yêu c u m t ñ nh ray ph i ñ nhám. Tuy nhiên, n u m t ñ nh ray quá nhám s gây ra s c c n l n ñ i v i các bánh xe c a toa xe. Vì v y, ñ i v i các bánh c a toa xe l i yêu c u m t ñ nh ray ph i ñ nh n. Thông thư ng, khi luy n thép, m t ñ nh ray không c n gia công ñ c bi t v n ñ m b o ñ s c bám cho các bánh ch ñ ng c a ñ u máy và l c c n cũng không quá l n ñ i v i các bánh xe khác. Khi c n thi t, ngư i ta r i cát lên m t ñ nh ray ñ tăng s c bám. Ray làm vi c như m t d m ñ t trên các g i ñàn h i là tà v t. Dư i tác d ng c a t i tr ng ñoàn tàu, ray b u n. ð ch u u n t t, yêu c u ray ph i c ng. Khi tàu chuy n ñ ng thư ng có l c xung kích tác d ng lên ray, vì v y, yêu c u ray ph i ñ ñ d o nh t ñ nh. Vì ng su t ti p xúc gi a bánh xe và ray r t l n nên thép ray ph i ñ r n ñ ch u l c t t và không b mài mòn nhanh. Ray còn ph i có ñ ñ dai ñ ñ u ray không b ñ p b p. Qua s phân tích trên, ta th y r ng mu n tăng th i gian s d ng c a ray thì thép ray ph i ñ m b o các yêu c u: - M t ñ nh ray ph i v a nhám v a nh n. - Thép ray ph i c ng và d o ñ ng th i ph i r n và dai. Nh ng yêu c u trên r t mâu thu n nhau, vì v y khi ch t o ray g p nhi u khó khăn, m c dù k thu t luy n thép có nhi u ti n b , nhưng v n ñ ch t o ray v n chưa ñư c gi i quy t hoàn h o. 1.1.2. Hình d ng và kích thư c hình h c c a ray L c ch y u quy t ñ nh hình d ng c a ray là l c th ng ñ ng do bánh xe truy n xu ng. Dư i tác d ng c a l c này, ray b u n như m t d m ñ t trên các g i ñàn h i. Ta bi t r ng: m t d m ch u u n t t nh t khi m t c t c a nó có d ng hình ch I. Vì v y, ngư i ta l y hình ch I làm cơ s ñ thi t k m t c t c a ray. ð u ray ph i ti p xúc t t v i m t lăn bánh xe, thân ray không quá dày ñ g bánh không va vào thân ray. M t ñ nh ray làm hơi l i v i bán kính R1 ñ l c truy n t bánh xe xu ng trùng v i tr c ray. Theo kinh nghi m khai thác ñư ng s t, tr s R1 = 200 ÷ 300 mm là phù h p. Bán kính R1 càng nh thì ng su t ti p xúc m t ñ nh ray càng l n. Ray P43 có R1 = 300 mm, chi u r ng m t ñ nh ray ÁH = 70 mm. ð chuy n t m t ñ nh ray sang má ray, ngư i ta dùng m t cong có bán kính r1 =13 mm tương ng v i bán kính ch m t cong chuy n t g bánh xe sang m t lăn bánh xe. Má ray làm th ng ñ ng ñ i v i các lo i ray ≤ P43, ho c nghiêng ra ngoài v i ñ nghiêng 1:3 ho c 1:4 ñ i v i các lo i ray ≥ P50. T má ray chuy n sang c m ray (m t dư i c a ñ u ray), ngư i ta dùng m t cong bán kính r2 , ñ tăng di n tích ti p xúc v i l p lách thư ng dùng r2 nh . Ray P43 có r2 = 2mm (xem hình 1-2). M t dư i c a ñ u ray có ñ d c 1 : m gi ng m t trên ñ ray. Ray P43 có 1:m = 1:3, các lo i ray ≥ P50 có 1:m = 1:4. H 130
B Hình 1-1Hình d ng m t c t ray T ñ u ray chuy n sang thân ray ngư i ta dùng các m t cong có bán kính r3 = 3 ÷ 5 mm và r4 = 10 ÷ 16 mm. M t c a thân ray làm th ng ñ ng v i các lo i ray ≤ P38, các lo i ray ≥ P43, m t thân ray là m t cong có R3 = 350 ÷ 450 mm. Ray P43 có R3 = 350 mm (Hình 1-2). Chuy n ti p t thân ray sang ñ ray ngư i ta dùng r5 = 15 ÷ 25 mm. ð ray ph i tương ñ i dày ñ ñ m b o sau khi ra lò, ñ ray không b ngu i nhanh quá. Chi u r ng c a ñ ray căn c vào chi u cao c a ray và ph i ñ m b o n ñ nh ch ng B b l t c a ray. T l gi a chi u r ng và chi u cao c a ray thư ng dùng là = 0.81 ÷ 0.89. H Tuỳ theo k thu t ch t o c a t ng nư c nên ray có chi u dài khác nhau: Liên Xô dùng ray dài 12,5 m và 25 m, Trung Qu c dùng ray dài 12,5 m, Pháp 18 ÷ 24 m, ð c có 3 lo i: 38; 45 và 60 m, Anh 11,89 và 18.29 m, M 11,89 và 23,78 m ... Hình d ng và kích thư c hình h c c a ray P43 như hình 1-2 Hình 1-2M t c t ray P43 1.2. PH TÙNG N I GI RAY 1.2.1. Yêu c u ñ i v i ph tùng n i gi ray Nói chung, ph tùng n i gi ray hi n ñ i ph i ñáp ng ñư c các yêu c u sau: 1. Ph tùng n i gi ray c n ñ m b o liên k t ch t gi a ray v i tà v t và gi a ray v i ray ñ gi c ly ray ñư c t t và ñ m b o ray không b xô. 2. Ph i có ñ b n cao, ñ c bi t ñ i v i tà v t bê tông có tu i th cao, do ñó yêu c u ph tùng n i gi ray cũng ph i có tu i th tương ng. 3. Ph i có ñ ñàn h i cao, ñ i v i tà v t bê tông có ñ c ng l n g p t 3 ÷ 5 l n tà v t g , có tính d n ñi n t t nên ñòi h i ph ki n n i gi c n có ñ ñàn h i t t và d cách ñi n. 4. Có kh năng gi c ly ñư ng không ñ i, có th ñi u ch nh c ly ray d dàng, chính xác. 5. Các chi ti t ñơn gi n, g n nh , d ch t o và s a ch a, l p ráp. Ph ki n liên k t c n m t lư ng s t thép l n, do ñó khi thi t k c n ñ m b o d gia công và có th ch t o hàng lo t ñ h giá thành. 6. ð m b o có th ñi u ch nh cao ñ ray trong quá trình s a ch a mà không ph i nâng và chèn tà v t. 7. Có th dùng cho ray hàn li n. 8. Thu n ti n và ñơn gi n trong ki m tra và thay th Ph ki n n i gi ray có th chia thành hai lo i: Ph ki n gi ray và ph ki n m i n i. 1.2.2. Ph ki n gi ray 131
Ph ki n gi ray dùng ñ ghìm ch t ray vào tà v t. N u căn c vào tính ch t c a ph ki n, có th chia làm hai lo i: ph ki n ghìm gi ray ki u không ñàn h i và ki u ñàn h i. Hai lo i này ñ u có th dùng t m ñ m thép ho c không dùng ñ m thép. N u căn c vào vi c liên k t ray v i lo i tà v t, ta có th chia làm hai lo i: ph ki n gi ray v i tà v t g và ph ki n gi ray v i tà v t bê tông. Hai lo i này có th dùng ph ki n ñàn h i ho c không ñàn h i. I. Ph ki n gi ray v i tà v t g 1. Ki u ñơn gi n ð ray ñ t tr c ti p lên tà v t và ñư c ghìm gi vào tà v t b ng các ñinh móc, ñinh vít ho c ñinh ñàn h i. Dùng 3 ñinh ñ ghìm gi ñ ray : hai ñinh ñóng phía trong lòng ñư ng và m t ñinh ñóng phía ngoài. Dư i tác d ng c a l c th ng ñ ng P và l c ngang Q, ñinh phía trong ch ng l c nh , ñinh ngoài ch ng l c ñ y ngang. ðinh móc thư ng có m t c t hình vuông, m i c nh 16 mm, dài 165 mm, ñư c ch t o t thép CT1, CT2, CT3 và b o ñ m không b n t khi u n ngu i (Hình 1-4a) ð th c hi n ñ nghiêng c a ray, t i ch kê ray, m t tà v t ph i ñ o v i ñ d c 1:20. Hình 1-3Liên k t ray v i tà v t g ki u ñơn gi n Trư c khi ñóng ñinh, ngư i ta ph i khoan l sâu 120 mm, r ng 12 mm ñ các th g không b phá ho i. Như v y có th tăng s c ch ng nh c a ñinh móc lên 30% và tăng s c ch ng ñ p ngang lên 20%. ð i v i tà v t g thông m i, l c ghìm gi ch ng nh c a ñinh móc là 2000 kg, l c ch ng ñ p ngang b ng 0,75 l c ch ng nh . ð i v i ñinh vít (Hình 1-4 b), l c ch ng nh l n hơn 0,5 ÷ 1 l n so v i ñinh móc và l c ch ng ñ p ngang nh hơn 50%. Liên Xô, Trung Qu c, Vi t Nam dùng ñinh móc là ph bi n, các nư c Tây Âu ngư i ta thư ng dùng ñinh vít. Trên hình 1-4 bi u th hình d ng và kích thư c c a ñinh móc và ñinh vít c a Liên Xô. Hình 1-4Hình d ng, kích thư c c a ñinh móc và ñinh vít c a Liên Xô 132
ð ñ m b o ghìm gi ray vào tà v t ñư c ch c ch n, ngư i ta dùng ñinh ñàn h i . Hình (1-5) bi u th m t s lo i ñinh ñàn h i ñã ñư c s d ng Áo, Anh, Th y Sĩ và M . Hình 1-5Các lo i ñinh ñàn h i Lo i ph ki n n i gi ray ki u ñơn gi n, do di n tích ch u l c dư i ñ ray quá nh nên ñ ray thư ng c a vào tà v t làm cho tà v t chóng h ng. ð tăng th i h n s d ng c a tà v t g , ngư i ta ñ t thêm t m ñ m thép kê ñ ray. 2. Ki u dùng chung Gi a ray và tà v t ngư i ta ñ t m t t m ñ m thép ñ tăng di n tích truy n l c, dùng ba ñinh (2 ñinh ñóng phía trong lòng ñư ng và m t ñinh ñóng phía ngoài) ñ ghìm gi c ñ ray và t m ñ m vào tà v t. T m ñ m ñư c làm t thép Máctanh có hàm lư ng Cácbon không nh hơn 0,16% ho c b ng thép Betme có lư ng Cácbon không nh hơn 0,12% . Trên hình (1- 6) bi u th ki u dùng chung, dùng ñinh vít ho c ñinh ñàn h i. Hình 1-6 Liên k t ray và tà v t ki u dùng chung a,b: Ki u dùng chung, ñinh vít, ñinh ñư ng c,d: Ki u dùng chung, dùng ñinh ñàn h i lo i m t chân và lo i hai chân T m ñ m thép có tác d ng phân b áp l c t ray xu ng tà v t ñ u hơn và tăng di n tích truy n l c xu ng tà v t. T m ñ m còn có tác d ng truy n l c ngang cho t t c các ñinh, m t ph n l c ngang s b tiêu hao do ma sát gi a tà v t và t m ñ m. T m ñ m còn ñ m b o ñ nghiêng c a ray nên không c n bào g t tà v t. Kích thư c t m ñ m thay ñ i tuỳ theo lo i ray (xem hình 1-7). Hình 1-7T m ñ m dùng cho ray P43, ki u dùng chung Ph ki n gi ray ki u dùng chung có như c ñi m là vi c ghìm gi ñ ray và t m ñ m vào tà v t không ñư c ch c ch n, sau m t th i gian s d ng, ñinh d b l ng, t m ñ m b rung làm tà v t dư i ñáy t m ñ m b mòn nhanh. 133
Khi t i tr ng tr c, cư ng ñ v n chuy n và t c ñ ch y tàu tăng thì như c ñi m này càng rõ. ð gi m b t ñ rung c a t m ñ m, ngư i ta dùng ph ki n n i gi ki u r i. 3. Ki u r i T m ñ m ñư c liên k t v i ray b ng hai bu lông, sau ñó dùng b n ñinh (ñinh vít ho c ñinh móc) ñ ghìm t m ñ m vào tà v t. ð ñ m b o t m ñ m ñư c áp ch t vào tà v t, ngư i ta thư ng dùng thêm các vòng lót lò xo (rông ñen). Ph tùng n i gi ki u r i K c a ð c ñư c s n xu t năm 1962, lo i này cho phép tăng th i gian s d ng c a tà v t, ñ m b o ñi u ch nh cao ñ ray t 3 ÷ 9 mm mà không c n nâng tà v t. Lo i ph ki n liên k t ki u r i có nh ng ưu ñi m sau: T m ñ m ñư c ghìm ch t vào tà v t nên nó không b rung. M t khác, ngư i ta có th l p s n t m ñ m vào tà v t t i xư ng l p ráp và có th ti n hành thay ray mà không c n ñ ng ñ n các ñinh liên k t t m ñ m và tà v t. Ray ñư c b t ch t vào t m ñ m nên ma sát d c tăng và không c n dùng ngàm phòng xô n a. lo i liên k t ki u r i còn cho phép ñi u ch nh cao ñ ray b ng cách thay ñ i chi u dày t m lót cao su dư i ñ ray. Tuy nhiên, ph ki n liên k t ki u r i có như c ñi m là quá nhi u chi ti t, giá thành cao. Hình 1-8Liên k t ray v i tà v t g ki u r i 4. Ki u h n h p Lo i này, ngư i ta dùng năm ñinh, trong ñó ba ñinh ghìm gi c ñ ray và t m ñ m vào tà v t, hai ñinh ghìm t m ñ m (Hình 1-9). Trên ñư ng th ng ch c n ñóng 4 ñinh, trên ñư ng cong, n u c n ngư i ta ñóng thêm ñinh th 5. Lo i này có ưu ñi m là c u t o ñơn gi n, ít chi ti t và t n ít thép, vi c ghìm gi ray r t ch c ch n, gi m b t ñ rung c a t m ñ m. Tuy nhiên, m i l n thay ray l i ph i nh ñinh lên làm cho l ñinh tà v t d l ng, m t khác lo i này không th ñi u ch nh cao ñ ray ñư c. Hình 1-9Liên k t ray v i tà v t g ki u h n h p 134
M i lo i ph ki n gi ray phân tích trên ñ u có ưu, như c ñi m và thích h p v i t ng lo i ñư ng và ñi u ki n khai thác c th . Qua kinh nghi m khai thác cho th y, lo i ph ki n liên k t không ñàn h i sau m t th i gian s d ng dài không ñ m b o vi c ghìm gi ch c ch n ray vào tà v t, vì v y, nhi u nư c ñã chuy n sang dùng ph ki n ñàn h i. ðáy tà v t ph i chèn ch t ñ tránh bi n d ng c c b . Ph ki n gi ray ki u ñàn h i hi n ñ i ph i ñ m b o có th ñi u ch nh cao ñ ray. Ngư i ta thư ng dùng t m lót cao su thêm vào gi a ñ ray và t m ñ m ñ ñi u ch nh cao ñ ray. ð thay th ñinh móc thông thư ng, ngư i ta dùng ñinh móc lò xo. Trên hình 1-6c là lo i ñinh móc ñàn h i ki u m t chân Riuping (ð c). Anh là nư c dùng nhi u ñinh móc lò xo nh t. Khi dùng ñinh vít ho c bu lông không ñ m, ngư i ta thư ng dùng cóc ñàn h i ñơn ho c kép. Cóc lò xo ñơn thư ng ñư c dùng cho tà v t g , cóc lò xo kép thư ng dùng cho tà v t bê tông. Hư ng phát tri n hi n nay c a ph ki n gi cho tà v t g là lo i ph i ki n r i, dùng cóc ñàn h i liên k t ray v i t m ñ m, thêm t m lót ñàn h i dư i ñ ray và vòng lót ñinh. II. Ph ki n n i gi ray v i tà v t bê tông Ph ki n liên k t ray v i tà v t bê tông có th chia thành các nhóm sau: 1. Nhóm th nh t Ray ñ t tr c ti p lên t m lót ñàn h i, không dùng ñ m s t, t m lót cao su ñư c ưa chu ng hơn t m lót g vì nó ít hư h ng hơn, th i gian s d ng lâu hơn và ít b bi n d ng dư. ð ghìm gi ray vào tà v t, ngư i ta dùng cóc c ng ho c cóc ñàn h i, m t ñ u cóc tỳ tr c ti p vào tà v t ho c tỳ vào t m lót ñàn h i, còn m t ñ u cóc ép lên ñ ray, sau ñó dùng ñinh tia rơ phông- bu lông ho c bu lông su t ghìm ch t vào tà v t. Trên hình 1-13 bi u th liên k t dùng ñinh tia rơ phông cóc c a Liên Xô, lo i này dùng cóc ñàn h i RN, m t ñ u cóc tì vào t m lót ñàn h i. ðinh tia rơ phông ñư c b t vào lõi g chôn trong bê tông . Lo i ph i ki n này luôn ép m t cách ñàn h i xu ng ray, m t khác ngư i ta có th thay ñ i chi u dài lá thép dư i c a cóc RN ñ có th dùng cho nhi u lo i ray có chi u r ng ñ ray khác nhau mà không c n thay ñô kích thư c và v trí các ñinh tia rơ phông. Tuy v y c n lưu ý là vi c thay ray ch th c hi n ñư c khi ñ u n m ray m i và ray cũ có b r ng gi ng nhau. Như c ñi m c a lo i liên k t này: khi thay ray ho c khi ñ t các t m lót b ng g ho c v t li u khác ñ ch nh cao ñ ray ph i v n ñinh ra, như v y s làm y u và làm h ng liên k t gi a ph i ki n và tà v t . Ki u n i gi b ng ñinh tia rơ phông b t trong lõi g chưa t t vì lõi g thư ng ph i thay luôn và còn gây ra nhi u sai l ch v c ly ñư ng và làm y u vi c n i gi ray. Hình 1-13 Ph i ki n tia rơ phông cóc c a Liên Xô Trong hình 1-13: 1. T m lót ñàn h i dư i chân cóc 2. T m lót ñàn h i dư i ray 3. ð m cách ñi n mi ng cóc 4. ðinh tia rơ phông 135
5. Cóc ñàn h i 6. Lõi g Trên hình 1- 14 bi u th ph i ki n cóc ñàn h i ki u RN b t gi b ng ñinh tia rơ phông-bu lông dùng trên ñư ng s t qu c gia Pháp ñ m b o ch t lư ng khai thác t t, lo i tia rơ phông-bu lông có ñ u dư i như ñinh tia rơ phông ñư c b t tr c ti p trong bê tông, ñ u trên là bu lông có răng c và êcu. Hi n ñang s d ng 5 Km ñư ng TVBT Tháp Chàm. Hình 1-14 Ph i ki n dùng cóc RN b t gi b ng tia rơ phông-bu lông dùng trên ñư ng s t qu c gia Pháp. Tà v t bê tông ki u Vanhe: ñ u dư i ñinh tia rơ phông có ñ t nh ng vòng thép xo n c như ñư ng gien c a tia rơ phông. Lo i này v n có như c ñi m là răng c bu lông và tia rơ phông có th b h ng ho c b g gây khó khăn khi thay ray. Trên hình 1-15 bi u th ph i ki n liên k t dùng tia rơ phông-bu long ñ t trên ñư ng s t qu c gia Nh t. ðinh tia rơ phông - bu lông ñư c b t vào m t lõi b ng ch t d o ñi n môi - ñ ng th i cũng là ch t cách ñi n. ð ñ phòng n t bê tông ch ñ t lõi, nơi ch u l c l n, ngư i ta b trí c t thép xo n c. Cóc ñàn h i ñư c cách ñi n v i tà v t b ng m t t m lót b ng ch t d o ñ t dư i ch u n cong c a lưng cóc (xem hình1-15). ð c bi t, lo i này dùng m t rông ñen t m ñ t dư i cóc ñàn h i ñ ñi u ch nh c ly ñư ng. Khi c n ñi u ch nh c ly ray ta quay rông ñen này tuỳ theo kích thư c c nh c a nó tỳ vào ñ ray. Kh năng m r ng c ly trên ñư ng cong ho c thay ñ i c ly khi s a ch a là ưu ñi m quan tr ng c a lo i ph i ki n này. Trên hình 1-16 là lo i ph i ki n liên k t b ng cóc và bu lông su t dùng trên ñư ng s t Nga. Gi a cóc và êcu thư ng ñ t rông ñen lò xo. Bu lông su t ñư c dùng r t ph bi n Anh cho lo i tà v t bê tông giây ñàn ñ u tiên. Trên ñây ch gi i thi u m t vài lo i ph i ki n liên k t không dùng ñ m s t trên th gi i. Hình 1-15 Ph i ki n ñàn h i c a Nh t 1. T m lót ray 2. T m ñ m ñàn h i 3. T m ñ m ñi u ch nh 7. Rông ñen vênh 4. Bu lông 5. Cóc ñàn h i 6. ð m gót cóc B ph ki n ki u cóc c ng c a Trung Qu c có ký hi u ki u 70 g m các chi ti t sau: (hình 1-16a) 1. Cóc gi ray 2 m t 5. ð m nh a 2. Bu lông tia rơ phông 6. Căn s t 3. Vòng ñ m lò xo 2 vòng 7. Căn nh a 136
4. ð m ph ng Bu lông tia rơ phông ñư c chôn ch t vào kh i bê tông b ng v a lưu huỳnh (8). Hình 1-16a Ph ki n cóc c ng Trung Qu c B ph ki n c a tà v t do Trung Qu c s n xu t, có c u t o h p lý, th c hi n gia khoan d dàng, kh c ph c ñư c nh ng t n t i c a TVBT thư ng hai kh i và TVBT l ng li n kh i, ñ m b o cách ñi n t t. B ph ki n c a TVBTDƯL 1435 mm dùng chung v i ph ki n c a TVBTDƯL dùng cho ñư ng 1000 mm. Lo i TVBTDƯL dùng cho ñư ng 1435 mm do Trung Qu c s n xu t, dùng ph ki n cóc c ng ki u 70, ñang ñư c s d ng trên tuy n ñư ng s t Kép – H Long, v i chi u dài s d ng là 148 km. B ph ki n ñàn h i ki u NABLA dùng cho tà v t bê tông K92 g m các chi ti t sau: Hình 1-16b 1. Cóc ñàn h i ki u NABLA 2. ðinh Tia rơ phông 3. Lò xo xo n n m trong bê tông 4. Căn nh a 5. ð m cao su 6. Vòng ñ m ph ng 137
Hình 1-16b Ph ki n ñàn h i ki u NABLA ðây là lo i TVBT thư ng hai kh i, thanh gi ng kéo dài v phía cu i tà v t, do vư ng thanh gi ng nên cóc ñư c b trí l ch sang hai bên tr c d c tà v t không n m gi a tr c như các lo i tà v t khác. Dùng cóc ñàn h i ki u NABLA c a Pháp dùng ñinh tia rơ phông b t vào lõi so n b ng thép n m trong bê tông ñ gi cóc. Trên ñư ng s t hi n ñang s d ng kho ng 6.5 km ñư ng TVBT K92. Sau khi ñ t thí nghi m 4.2 km, lo i tà v t này ñã t m ng ng s n xu t. Hình 1-16 Ph i ki n liên k t ray v i tà v t bê tông dùng cóc và bu lông su t 1.Căn u 2.Cóc ñàn h i 3.ð m ph ng 4.Ê cu 5.ð m ñàn h i 7.Căn cóc 2. Nhóm th 2: Dùng t m ñ m s t Do bê tông có th ch u ñư c l c ép l n hơn g kho ng 10 l n, vì v y tà v t bê tông không b hư h ng do phá ho i cơ gi i, không b c a và b d p dư i ñ ray. Do ñó, b n ñ m s t ñ i v i tà v t g có m t vai trò r t quan tr ng, thì ñ i v i tà v t bê tông, nó không còn có nh ng nhi m v cơ b n ñó n a. V n ñ dùng t m ñ m trên tà v t bê tông, trư c h t là do v n ñ ñàn h i gi a ray và tà v t, ngư i ta ph i dùng t m lót ñàn h i dư i ñ ray, nhưng khi áp l c t ray xu ng t m lót qúa s c ch u t i c a nó thì ph i dùng thêm t m ñ m s t ñ tăng di n tích truy n l c xu ng t m lót ñàn h i. Thư ng, ngư i ta thi t k m t tà v t có ñ nghiêng s n còn m t t m ñ m s t không làm nghiêng ñ vi c ch t o t m ñ m ñư c ñơn gi n hơn. Lo i ph ki n liên k t dùng t m ñ m s t ñư c dùng r ng rãi Liên Xô và ð c. ð c dùng lo i ph i ki n r i ki u K nh ng nơi có kh i lư ng v n chuy n l n. Lo i ph i ki n này khác v i lo i dùng cho tà v t g là t m ñ m ñư c gi m nh b ng cách gi m di n tích ti p xúc c a b n ñ m, gi m chi u dày b n ñ m, m t ñ m không làm nghiêng, gi m s ñinh tia rơ phông t 4 cái ghìm gi ñ m xu ng còn hai cái (Xem hình 1-17). ðinh tia rơ phông ñư c b t vào lõi g chôn trong bê tông. ð lõi g ít b hư h ng ngư i ta dùng rông ñen lò xo ba vòng ñ t dư i ñ u tia rơ phông. 138
Hình 1-17 Ph i ki n K dùng cho tà v t bê tông Tây ð c 1. Êcu c a bu lông cóc 2. Rông ñen lò xo 3. Tia rơ phông 4. Rông ñen lò xo 5. Lõi g Trên ñư ng ray không m i n i dùng tà v t bê tông, lo i ph i ki n r i ki u K này ñ m b o vi c ghìm gi ray ch c ch n, ray không b xo ho c b xo n, ñ m b o tính ñàn h i c n thi t. Tuy nhiên, v c u t o nó có quá nhi u chi ti t (24 chi ti t / 1 tà v t), r t n ng (17.2 kg/ 1 tà v t), giá thành cao m c dù chi phí duy tu b o dư ng nh . Vì v y sau nhi u năm tìm ki m, thí nghi m v ph i ki n dùng cóc lò xo b ng thép tròn và dùng b n ñ m thép có g gi ng như ph i ki n K (Hình 1-18) các chuyên gia ð c ñã k t lu n là lo i ph i ki n ñó ñơn gi n và ti n b hơn. Hình 1-18 Ph i ki n lò xo dùng cho tà v t bê tông ð c Trên ñư ng s t Liên Xô, ngư i ta liên k t t m ñ m vào tà v t b ng hai bu lông su t, liên k t ñ ray v i t m ñ m b ng hai bu lông - cóc như hình 1-19, lo i liên k t này ñư c ñ t trên kho ng 10 km ñư ng TVBT ñư ng vành ñai Hà N i. 139
Hình 1-19 Ph i ki n liên k t c a Liên Xô ki u r i dùng bu lông su t liên k t b n ñ m v i tà v t bê tông Trên hình 1-20 bi u th c u t o c a lo i ph ki n ki u BR c a Liên Xô, lo i này dùng cóc ñàn h i và hai bu lông su t ñ ghìm gi c ñ ray và b n ñ m vào tà v t, lo i này dùng cho ñư ng cao t c, t i tr ng tr c l n, trên ñư ng có lư ng v n chuy n l n. 1- Cóc ñàn h i 2- ng cách ñi n 3- ð m s t 4- ð m ñàn h i 5- Bu lông su t Hình 1-20a Ph ki n ki u BR c a Liên Xô Câu h i ôn t p ph n II :K t c u t ng trên ðSC u t o ki n trúc t ng trên 1. Ray: V hình, công d ng, yêu c u, hình dáng, kích thư c. 2. Ph tùng n i ray v i ray, gi ray v i tà v t: V hình, c u t o, ưu như c ñi m m i lo i. 3. Tà v t: V hình, công d ng, yêu c u, ưu như c ñi m m i lo i. 4. L p ñá ba lát : V hình, công d ng, yêu c u, v t li u, m t c t ngang. 140
Ki u ph i ki n cóc ñàn h i ô mê ga c a Trung Qu c và c a ð c ñang ñư c s d ng r ng rãi trên kh ñư ng 1000 mm và 1435 mm ch y v i t c ñ V ≥ 100 km/h ðây là ki u ph ki n ñàn h i dùng cho tà v t bê tông K1, K2, K3 ñư c liên hi p ñư ng s t Vi t Nam cho phép s d ng r ng rãi trên ñư ng s t Vi t Nam. Hình 1-20b Ph ki n ki u ô mê ga c a Trung Qu c 1.2.3. M i n i ray và ph ki n m i n i 1.2.3.1. M i n i ray M i n i là ch n i hai ñ u ray v i nhau, chi u r ng khe h m i n i ph i ñ m b o hai ñ u ray có th co giãn khi nhi t ñ thay ñ i. Khi bánh xe lăn qua m i n i, phát sinh l c xung kích tác d ng lên ray, vì v y, v m t c u t o và bi n pháp duy tu b o qu n m i n i có ý nghĩa quan tr ng ñ duy trì tr ng thái c a tuy n ñư ng. Xét theo v trí m i n i có th chia ra hai lo i: - M i n i ñ i x ng (Hình 1- 21a) - M i n i so le (Hình 1-21b ) M i n i ñ i x ng có s l n l c xung kích tác d ng lên m i n i gi m ñi m t n a so v i m i n i so le, toa xe ch y qua n ñ nh hơn, và có th cơ gi i hoá ñ t ray. a Hình 1-21 b Phân lo i m i n i theo v trí tương ñ i gi a tà v t và m i n i ray ta có các lo i sau: - M i n i kê ñơn (Hình 1-22a) - M i n i treo (Hình 1-22b) - M i n i kê kép (Hình 1-22c) 145
Hình 1-22: B trí tà v t ch m i n i Lo i m i n i kê ñơn, tà v t d b xoay không vuông góc v i tim ñư ng, vì v y ñ ch t c a ba lát b phá ho i và ñ n ñ nh c a l p ñá ba lát gi m d n, khi tàu ch y qua, dư i tác d ng c a l c xung kích, ñ u ray b ñ p m nh, m i n i d b phá ho i. ð i v i lo i m i n i treo, vi c chèn ñá gi a hai tà v t và dư i tà v t tương ñ i thu n l i hơn m i kê kép, tuy nhiên l p lách ph i ch u u n l n. Lo i m i kê kép có mô men u n nh hơn m i treo r t nhi u, ñ c ng c a m i n i l n hơn, nhưng r t khó chèn ñá dư i ñáy hai tà v t. 1.2.3.2. Ph ki n liên k t m i n i ð liên k t hai ñ u ray, ngư i ta dùng l p lách và bu lông, ñ m b o hai ñ u ray không b xê d ch theo phương th ng ñ ng. K t q a nghiên c u cho th y l p lách làm vi c như m t d m t a trên hai g i. Nh ng lo i l p lách có ti t di n d t, l p lách có ñuôi, l p lách có t m ñ m (Hình 1-23) ñ u không thích h p, khi ch u u n có nhi u như c ñi m. Vì v y ñ i v i ray P43 và P50 hi n nay dùng l p lách hai ñ u (Hình 1-24), lo i này c ng, kho , m t ti p xúc v i ray r ng nên làm vi c t t. Hình 1-23 Các lo i l p lách d t Lo i l p lách hai ñ u c a Liên Xô ch t o t thép các bon Mactanh CT6 và CT7, lo i l p lách dùng cho ray P43 và P50 có 6 l bu lông. Hình 1-24 L p lách hai ñ u dùng cho ray P43 và ray P50 L p lách ñư c liên k t v i ray b ng bu lông m i. Dư i tác d ng c a t i tr ng ñoàn tàu, các bu lông m i thư ng ph i ch u t i tr ng l n nên s c ghì c a bu lông ñ ép ch t l p lách vào ray b gi m d n, ñư ng ren c a bu lông và ren c b tròn xoay, m t ti p xúc c a ray và l p lách b mòn d n, m t ti p xúc c a l p lách và ñ u bu lông cũng b mòn do ma sát, mũ 146
c bu lông b l ng ra, vì v y, ñ kh c ph c, ngư i ta làm bu lông b ng thép c ng có nhi t luy n. ðư ng kính bu lông dùng cho ray P38 và P43 là 22 mm, ray P50 là 24mm, ray P65 và P75 là 27mm (Theo tiêu chu n Liên Xô). Trên hình 1-25 bi u th hình d ng và kích thư c c a bu lông m i lo i có ñ u kéo dài và lo i thân bu lông làm thành hai b c ñ kh c ph c hi n tư ng bu lông b xoay. Hình 1-25 : Bu lông m i n i a- Bu lông có hai b c b- Bu lông có ñ u kéo dài v m t phía L p lách dùng bu lông có hai b c, l bu lông trên l p lách ph i làm khác nhau: Có l tròn, có l b u d c như hình 1-26 Hình 1-26 : L p lách dùng bu lông có hai b c Rông ñen làm b ng lo i thép ñ c bi t, ñư c nhi t luy n. Nh ng m i n i d n ñi n và cách ñi n ph i ñ m b o tín hi u làm vi c chính xác ñ tàu ch y ñư c an toàn. Hình 1-27: Rông ñen vênh Hình 1-28: M i n i cách ñi n dùng cho ray 147
P43 và P50 c a Liên Xô 1- L p lách 2,3,4 và 5: L p cách ñi n ð n i hai lo i ray khác nhau, ngư i ta dùng l p lách ñ c bi t ñ m b o cao ñ ñ nh ray b ng nhau, trên tà v t ñ t m t t m ñ m chung cho hai ray và ñ m riêng kê ñ ray ñ m b o ray không b h ng.(Hình 1-29) Hình 1-29: M i n i dùng l p lách ñ c bi t 1.3. TÀ V T 1.3.1. Công d ng và yêu c u ñ i v i tà v t Công d ng c a tà v t: tà v t là m t k t c u ñ ray nó có tác d ng ch u l c do ñoàn tàu truy n xu ng và truy n l c ñó xu ng l p ñá ba lát. Nh tà v t t o s ñàn h i khi truy n l c nên ñư ng làm vi c t t hơn. Ray ñư c ghìm gi vào tà v t thành m t khung k t c u n ñ nh trong t ng ñá ba lát, ñ m b o các yêu c u k thu t khi ñ t ray và khai thác ñư ng. Yêu c u ñ i v i tà v t: Tà v t ph i có ñ b n, ñ ñàn h i và kh năng ch ng mòn t t, v n chuy n, ch t o và l p ñ t ñư c thu n ti n và d dàng, th i gian s d ng ñư c lâu, giá thành r . K t c u ñ ray có các d ng sau: - Tà v t (g , s t, bê tông) - T ng t m dài ñ t d c dư i ray - T ng kh i bê tông - Khung bê tông Trong s các lo i ñó tà v t là lo i ñư c dùng ph bi n nh t. S lư ng tà v t ñ t trên m t Km ph thu c vào t i tr ng tr c, kh i lư ng v n chuy n, t c ñ ch y tàu, lo i ray, lo i ñá balát và bình di n tuy n ñư ng. ðư ng s t Vi t Nam kh 1000 mm dùng 1440 thanh/Km trên ñư ng th ng khi dùng ray P38 và P43 dài 12,5m; trên ñư ng cong R≤ 500m dùng 1660 thanh/Km; trên ñư ng s t kh ñư ng 1435mm, ñ t 1600 thanh/Km trên ñư ng th ng, 1760 thanh/ km trên ñư ng cong. 1.3.2. Tà v t s t Trư c chi n tranh th gi i l n th hai, tà v t s t thư ng ñư c dùng Pháp, ð c và n ð . M i thanh tà v t n ng kho ng 50 ÷ 80 kg. Tà v t s t có kh năng ch ng xê d ch r t l n, ch t o công nghi p, v n chuy n d dàng. Tuy nhiên, nó có m t s như c ñi m sau: Tà v t s t có th i gian ph c v ng n, kho ng 25 ÷ 35 năm nó có kh năng d n ñi n m nh nên khó s d ng trên ñư ng ñi n khí hoá ho c trên ñư ng dùng tín hi u t ñ ng. Tà v t s t ñòi h i s lư ng tà v t /km nhi u hơn khi dùng ta v t g (vì chi u r ng c a tà v t s t nh hơn), l c kháng u n kém và l c ñ ng lên ba lát l n. Vi c chèn ñá dư i tà v t r t khó. V l i, khi tàu tr t bánh s có bi n d ng dư tà v t. 148
Hình 1-30 C u t o tà v t s t a-Tà v t lòng mo (micheville) b- Tà v t ph ng (menemick) 1.3.3. Tà v t g Tà v t g ñư c dùng r t ph bi n trên th gi i, nó có nhi u ưu ñi m hơn tà v t s t: Tà v t g có tính ñàn h i l n, vi c s n xu t ch t o tà v t d , l p ñ t d dàng, l p ñ t thu n ti n, cách ñi n t t, vi c ghìm gi ray vào tà v t g d dàng hơn các lo i tà v t khác, giá thành r hơn Tuy v y, tà v t g d b m c, t i th ng n, d n t d c th . G dùng làm tà v t ph i dùng g nhóm 1 (ðinh, Lim, S n, Táu), không có t t, th g không ñư c chéo xo n, không b n t n vòng tròn. Ngư i ta quy ñ nh: Tà v t g lo i I: dùng cho ñư ng chính tuy n. Tà v t g lo i II: dùng cho ñư ng th y u và trong ga. Tà v t g lo i III: dùng cho ñư ng chuyên d ng, h m lò. M i lo i tà v t có ba d ng m t c t A,B,C như hình 1-31 Hình 1-31 M t c t ngang tà v t g Tà v t g trư c khi s d ng ph i ñư c ngâm t m thu c phòng m c ñ thu c ng m sâu vào g v i ñ sâu không ñư c nh hơn 30 mm. B ng 1-3 Kích thư c tà v t g dùng trên ñư ng s t Kh Lo i Chi u A B C ñư ng tà v t dài tà R ng Cao R ng Cao R ng Cao (mm) vt B1 b H1 h B1 b H1 h B1 b H1 H (cm) I 180 18 22 9 14 18 22 - 14 - - - - 1000 II 180 17 20 8 14 17 20 - 14 16 20 - 14 III 180 16 19 7 14 16 19 - 14 15 19 - 14 I 250 22 16 1435 II 250 20 14.5 III 250 19 13.5 1.3.4. Tà v t bê tông 149
Tà v t bê tông s d ng ñư c nhi u v t li u thiên nhiên như cát, s i. Tà v t bê tông r t n ng (tà v t bê tông hai kh i n ng trên 1 t , tà v t li n kh i n ng kho ng 2 t ) do ñó r t n ñ nh. N u ñáy tà v t ñư c làm theo d ng lõm thì s c ch ng trư t c a nó l n hơn c a tà v t g . Tà v t bê tông r t c ng nên các ph i ki n liên k t ray v i tà v t c n có tính ñàn h i ñ gi m l c xung kích tác ñ ng lên tà v t, m t khác nó có tính d n ñi n nên ph i dùng thi t b cách ñi n. ðư ng s t dùng tà v t bê tông ñ m b o ñư c tính ñ ng nh t, c ly ray ñư c ñ m b o t t, ít thay tà v t l t , vì v y chi phí duy tu gi m. Th i gian ph c v c a tà v t bê tông r t dài, kho ng 50-60 năm. Khi dùng tà v t bê tông, l p ñá ba lát ph i ñ và ph i chèn ch t, n n ñư ng ph i ñ ñ ch t yêu c u. Tà v t bê tông hai kh i: Lo i tà v t hai kh i ñư c dùng ph bi n Pháp và nhi u nư c Châu Âu, Châu Á và M la tinh. Lo i này có nhi u ki u, nhi u hình dáng kh i bê tông và hình th c thanh n i (thép hình, ray cũ, ng tuýp...) khác nhau. Lo i này có ưu ñi m là k t c u ñơn gi n, ch t o d dàng b ng bê tông thư ng, s c c n ch ng di ñ ng ngang t t. Tuy v y, lo i tà v t hai kh i cũng có nhi u như c ñi m: T n s t thép, so v i tà v t bê tông d ng l c, s lư ng thép nhi u g p m y l n. Thanh thép n i có ñ c ng ch u u n nh nên tà v t d b u n lên, xu ng làm sai l ch c ly và m t b ng ñư ng. V l i, thanh thép n i hay b r . Tà v t bê tông hai kh i r t d b hư h ng khi tàu tr t bánh cũng như khi v n chuy n và ñ t ñư ng. Nó có di n tích áp xu ng ñá nh . Hình 1-32: Tà v t bê tông hai kh i ta lo i tà v t bê tông hai kh i dùng cho ñư ng 1000 mm và li n kh i dùng cho ñư ng l ng ñã hoàn thành s m nh l ch s trong giai ño n trư c. Ngày nay, do yêu c u c a th i kỳ m i, các lo i tà v t bê tông thư ng dùng cho ñư ng 1000 mm và li n kh i dùng cho ñư ng l ng, không ñáp ng ñư c yêu c u, c n có lo i tà v t bê tông và ph ki n m i thay th . Trong nh ng năm s p t i, ngành ñư ng s t c a ta d ñ nh s s d ng tà v t bê tông d ng l c li n kh i dùng cóc ñàn h i phù h p v i ñư ng s t t c ñ ch y tàu v=100 ÷120Km/h và s d ng r ng rãi ñư ng s t không m i n i. Tà v t bê tông lo i li n kh i: Lúc ñ u, ngư i ta b t chư c tà v t g làm tà v t bê tông có ti t di n như nhau t ñ u ñ n cu i tà v t. Ki u này không h p lý vì ch ng n t kém: Khi ñè lên ñá ba lát, ño n gi a tà v t gây ra mô men âm Mc r t l n làm n t tà v t. Khi chi u r ng tà v t không ñ i, mu n gi m mô men âm Mc , chi u dài tà v t c n g p ñôi kh ñư ng, th c t chi u r ng n n ñư ng không cho phép như v y nên tà v t ph i làm ng n hơn. Khi có v t n t, nư c th m vào làm g c t thép, làm gi m s ch u l c c a c t thép. Các bi n pháp ñ tăng tính ch ng n t ch gi a tà v t, gi m mô men Mc : 1- T o thành m t rãnh trên n n ñá d c theo tim ñư ng gi a tà v t. ðó là bi n pháp ñơn gi n nh t ñ gi m mô men Mc (Hình 1-33). Hình 1-33: T o rãnh d c trên n n ñá gi a tà v t 2- Tránh không cho ño n gi a tà v t tỳ lên ñá b ng cách nâng cao ñáy gi a tà v t (Hình 1-34). Bi n pháp này ch có tác d ng lúc m i ñ t tà v t, khi n n ñá chưa chèn ch t. 150
Hình 1-34: Tà v t C-56-2 có ñáy ño n gi a ñư c nâng cao 3- Làm gi m ph n l c c a n n ñá ño n gi a tà v t b ng cách gi m chi u r ng c a tà v t ñ gi m mô men Mc . 4- ð gi m mô men dương Mp dư i tr c ray và mô men Mc gi a tà v t, tà v t ph i làm ng n, m r ng di n tích áp xu ng ba lát ch dư i ñ ray, thu h p và làm m ng (ñ gi m ñ c ng ) ph n gi a tà v t. Bi n pháp t t nh t ñ ch ng n t ch gi a tà v t toàn kh i là dùng tà v t bê tông c t thép d ng l c. Lo i này chia ra lo i c t thép kéo trư c và lo i c t thép kéo sau. T i tr ng tính toán: - ð i v i tà v t BTDƯL li n kh i dùng cho ñư ng 1000 mm: Xét ñoàn tàu TZ v i Z=16 quy ph m thi t k c u c ng. - ð i v i tà v t BTDƯL li n kh i dùng cho ñư ng 1435 mm: Xét ñoàn tàu TZ v i Z=22 theo quy ph m thi t k c u c ng . - T c ñ ch y tàu l n nh t Vmax=120 Km/h. - Tà v t dùng chung cho ray 43Kg và ray 50Kg. * Lo i c t thép kéo trư c: c t thép ñư c kéo trư c khi ñ bê tông vào khuôn. Sau khi bê tông ñ ñ c ng c n thi t, ngư i ta b các thi t b kéo, c t thép co l i và ép vào bê tông. C t thép g n vào bê tông trên toàn b chi u dài c a nó. C t thép có các lo i : dây ñàn, c t thép s i, c t thép thanh, c t thép bó. Trên hình 1-35 bi u th hình d ng và kích thư c tà v t bê tông c t thép kéo trư c, lo i c t thép dây có g ñư ng kính 3 mm÷ 5 mm. Lo i tà v t C-56-1 dùng ph i ki n r i ki u K2-50 và K2-65 v i b n ñ m b ng, dùng ñinh tia rơ phông v n trong lõi g phòng m c ñ ghìm b n ñ m vào tà v t. Lo i tà v t C-56-2 dùng ph i ki n ki u KÁ-50 và KÁ-65 lo i này dùng bu lông su t ñ ghìm t m ñ m s t vào tà v t. Khi c n thay ray P50 b ng ray P65 hay ngư c l i trên tà v t C-56-1 và C-56-2 ph i thay b n ñ m thép. 151
Hình 1-35 Tà v t BTCT DƯL trư c b. Tà v t C-56-3 c. Tà v t C-56-1 d. Tà v t BTCTDƯL c a Trung Qu c cho kh 1435 Lo i tà v t bê tông c t thép li n kh i c a Trung Qu c kh ñư ng 1435 dùng ph i ki n liên k t ñàn h i ki u Ômêga ch y tàu Vmax=120 km/h. * Tà v t bê tông d ng l c kéo sau: ngư i ta ti n hành ñ bê tông trư c, trong thân tà v t ñ s n nh ng l d c. Sau khi bê tông ñ cư ng ñ thì lu n c t thép ch vào l d c và kéo. C t thép dùng cho lo i này là c t thép thanh ho c c t thép bó. 1.4. L P ðÁ BA LÁT 1.4.1. Công d ng và yêu c u ñ i v i l p ñá ba lát L p ñá ba lát có tác d ng ñ m b o n ñ nh cho ray và tà v t. Nó ch u l c t tà v t truy n xu ng và truy n l c ñó xu ng n n ñư ng. L p ñá ba lát còn có tác d ng thoát nư c, ñ m b o các b ph n k t c u t ng trên luôn khô ráo và làm l p ñ m ñàn h i ñ gi m l c xung khích c a bánh xe. V t li u làm ñá ba lát ph i r n ch c, n ñ nh, không b v v n khi chèn, ch u ñư c phá ho i c a th i ti t, không b c b i khi tàu ch y, nư c ch y không b trôi, không cho c m c. Các v t li u làm ñá ba lát ch y u là ñá dăm, s i, cát, v sò, s lò... t t nh t là ñá dăm v i các lo i kích c t 25 mm ñ n 70 mm, t 25 mm ñ n 40 mm, t 13 mm ñ n 40 mm ho c t 40 mm ñ n 80 mm. Trong ñó, c ñá t 25 mm ñ n 70 ñư c dùng nhi u. Dung sai cho phép v kích c ñá như sau: ñá to quá c và nh hơn c ch ñư c t i 5%, lư ng b i và h t cát không quá 1% tính theo tr ng lư ng, c to nh t c a ñá không quá 90 mm. Vi t Nam dùng ñá dăm c 40x60 mm. ðá làm ba lát ph i có nhi u c nh, các m t ph i tương ñ i ph ng, hình d ng hòn ñá g n gi ng hình l p phương s ch u l c t t nh t. 1.4.2 M t c t ngang c a l p ñá ba lát: Kích thư c m t c t l p ñá ba lát ph i ñ r ng ñ ñ m b o s n ñ nh c a ray và tà v t ch ng xê d ch ngang, ñ dày ñ ng su t do t i tr ng ñoàn tàu truy n xu ng m t ñ nh n n ñư ng không ñư c l n hơn kh năng ch u l c c a n n ñư ng. Kích thư c m t c t ngang l p ñá ba lát khi dùng tà v t g và tà v t bê tông như b ng 1-4: B ng 1-4: Cư ng ñ v n chuy n T.T Lo i tà v t Chi u dày ba lát Chi u r ng ð dc Km/Km năm vai ñá mái ñá 1:n ðá dăm (cm) Cát (cm) b(cm) >50 Tà v t g 35 20 45 1:1,5 Tà v t bê tông 40 20 45 1:1,5 25 50 Tà v t g 30 20 35 1:1,5 Tà v t bê tông 35 20 35 1:1,5 < 25 Tà v t g 25 20 25 1:1,5 Tà v t bê tông ≥ 30 20 25 1:1,5 Trên hình 1-36 bi u th hình d ng và kích thư c m t c t ngang l p ñá ba lát trên ñư ng th ng ñư ng tiêu chu n 1435 mm. Trong ñó: e- Chi u r ng vai ñá. h- Chi u dày l p ñá ba lát 152
Hình 1-36 M t c t ngang l p ñá ba lát trên ñư ng th ng, ñư ng 1435 mm Trên hình 1-37 bi u th hình d ng và kích thư c m t c t ngang l p ñá ba lát trên ñư ng th ng và trên ñư ng cong, trên tuy n ñư ng ñơn và tuy n ñư ng ñôi c a ñư ng s t Liên Xô khi dùng l p ñ m cát dư i l p ñá dăm. Hình 1-37 M t c t ngang l p ñá ba lát khi dùng ñ m cát c a ñưòng s t Liên xô kh ñư ng 1520 a- ðư ng th ng c- ðư ng th ng cho ñư ng ñôi b- ðư ng cong d- ðư ng cong cho ñư ng ñôi Câu h i ôn t p: Chương 2. Thi t k ñư ng ray 1. Bánh xe, ñôi bánh xe: V hình, c u t o, kích thư c. 2. ðư ng ray trên ñư ng th ng: C ly,ñ nghiêng ñ ray, m t ngang ñ nh 2 ray.V hình. 3. ðư ng ray trên ñư ng cong: ð c ñi m, các d ng n i ti p c a ñ u máy, toa xe có 2 tr c, 3 tr c, 4 tr c trong c li c ñ nh. Tính c ly t i ưu, c ly nh nh t (v hình). 4. M c ñích, tính siêu cao: ð m b o 2 ray mòn ñ u nhau, hành khách ñ m t m i, n ñ nh ngang. Cách th c hi n siêu cao theo m t c t ngang ñư ng. 5. ðư ng cong chuy n ti p: M c ñích, phân tích 5 tính ch t, phương trình, chi u dài. 6. ð t ray ng n trên ñư ng cong: M c ñích, tính ñ rút ng n c a ray b ng so v i ray lưng. 153