Cuộc "đỡ giá" của các quỹ
đầu tư chỉ số
Biến động của VN-Index thời gian qua khiến giới phân tích
trong nước cảm nhận “hơi thở” các ETF tại TTCK nội địa.
Vốn ngoại vào TTCK Việt Nam thông qua sự hiện diện trực tiếp
của các quỹ, tổ chức đầu tư và các cá nhân. Một hình thức khác
là các NĐT quốc tế ủy thác đầu tư qua các định chế tài chính
quốc tế có mặt tại Việt Nam. Nhưng gần đây, có một dòng chảy
ngầm của vốn ngoại diễn ra mạnh mẽ dưới hình thái quỹ đầu tư
theo chỉ số (ETF). Nhận diện được hình thái này có thể giúp NĐT
nội địa giải mã phần nào giao dịch bất thường của khối ngoại thời
gian qua.
Tính ưu việt của ETF
Các quỹ đầu tư ETF (Exchange - Traded Fund) bắt đầu được
nhắc đến trên TTCK Việt Nam gần đây, dù mô hình này đã khá
quen thuộc trên thế giới. Tại các sàn giao dịch chứng khoán lớn
như NYSE (Mỹ) luôn có hàng trăm loại ETF được mua bán hàng
ngày. Ngay trong khu vực, tại sàn chứng khoán Singapore có 41
ETF niêm yết, TTCK Hồng Kông có 24 ETF...
Quỹ ETF ra đời vào những năm 1990 nhằm phục vụ cho nhu cầu
của một bộ phận NĐT không muốn quá vất vả để lựa chọn cổ
phiếu, mà chỉ cần điểm số của TTCK hoặc giá cả một loại hàng
hóa nào đó tăng là có lợi nhuận. Bởi vậy, các quỹ ETF lựa chọn
danh mục đầu tư mô phỏng theo các chỉ số chứng khoán, một
nhóm ngành hoặc theo các loại hàng hóa có tính thanh khoản
cao như dầu mỏ hay vàng.
Với đặc điểm như vậy, chiến lược đầu tư của quỹ ETF rất khác
biệt. Chẳng hạn, với các ETF chỉ số, họ chọn mua những cổ
phiếu chi phối xu hướng thị trường, mà không chú trọng tới các
nhân tố cơ bản. Cấu trúc của ETF khiến cho quỹ trở thành một
hình thức dầu tư chỉ số được phân tán rủi ro tốt, chi phí khá thấp
(thường dưới 1%). Chính điều này đã giúp ETF thu hút các NĐT
tổ chức, cũng như các cá nhân đầu tư vào ETF với mục tiêu nắm
giữ lâu dài hoặc phục vụ chiến lược giao dịch ngắn hạn. Cơ chế
của ETF làm cho giá chứng chỉ quỹ thường theo sát giá trị tài sản
ròng (NAV), chứ không biến động quá xa. Điều này khiến ETF ưu
việt hơn các quỹ đóng.
Nhận diện ETF tại Việt Nam
Biến động của VN-Index thời gian qua khiến giới phân tích trong
nước cảm nhận “hơi thở” các ETF tại TTCK nội địa. Chẳng hạn,
bất chấp xu thế túc tắc đi xuống của VN-Index trong gần cả năm,
thì tại khá nhiều blue-chip hợp “khẩu vị” NĐT nước ngoài như
HAG, FPT, DPM, HPG... vẫn kiên cường tin vững. Chính các mã
này đóng vai trò chiếc “neo” không cho VN-Index giảm sâu.
Tại một số mã khác như BVH, MSN, VIC, cuộc chơi còn hoàn
toàn do khối ngoại cầm trịch. Dựa trên sức cầu NĐT nước ngoài,
cổ phiếu BVH đã tăng giá gấp 3, MSN và VIC tăng gấp đôi trong
năm nay, dù trong mắt NĐT nội địa, đây là các mã không hấp dẫn
nếu nhìn trên các chỉ số cơ bản. Thậm chí, đôi khi ở các thời
điểm nhạy cảm, các mã này còn được “nâng lên đặt xuống” một
cách có chủ ý. Thông qua các trụ cột như vậy, NĐT nước ngoài
có thể tăng hay giảm tốc VN-Index một cách khéo léo.
Theo thông báo chính thức, một trong các quỹ ETF đã hoạt động
tại Việt Nam là The Market Vector Vietnam ETF (ký hiệu là VNM).
Đây là quỹ do Công ty quản lý đầu tư Van Eck Global thành lập.
Chứng chỉ của ETF này được niêm yết trên NYSE từ trong tuần
tháng 8/2009, với mã nhận dạng chứng khoán quốc tế (ISIN) số
US57060U7616.
Số vốn ban đầu của VNM chỉ vỏn vẹn 14 triệu USD. Ban đầu,
Quỹ đã đầu tư vào một danh mục gồm 28 chứng khoán niêm yết