Đánh giá hoạt động phối hợp của quỹ bảo lãnh tín dụng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa Thành phố Hồ Chí Minh

TAÏP CHÍ KHOA HOÏC ÑAÏI HOÏC SAØI GOØN Soá 10 (35) - Thaùng 12/2015<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Đánh giá hoạt động phối hợp của quỹ bảo lãnh tín dụng<br /> cho doanh nghiệp nhỏ và vừa Thành phố Hồ Chí Minh<br /> <br /> Review of operations coordination for credit guarantee fund small and medium-<br /> sized enterprises<br /> <br /> TS. Võ Đức Toàn<br /> Trường Đại học Sài Gòn<br /> <br /> Ph.D. Vo Duc Toan<br /> Sai Gon University<br /> <br /> <br /> <br /> Tóm tắt<br /> Hoạt động phối hợp của Quỹ bảo lãnh tín dụng (Quỹ BLTD) với các tổ chức tín dụng (TCTD) để cấp,<br /> bảo lãnh tín dụng và trợ giúp cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) thể hiện qua các hoạt động<br /> như thu thập và cung cấp thông tin, thẩm định và phê duyệt tín dụng, quyết định cấp tín dụng và bảo lãnh<br /> tín dụng (BLTD), kiểm tra sử dụng vốn vay và hoạt động kinh doanh của DNNVV. Đây là hoạt động<br /> thuộc chức năng của Quỹ BLTD, mang tính thường xuyên, liên tục và có tác động hỗ trợ nhau, tạo thuận<br /> lợi cho Quỹ BLTD thực hiện tốt hoạt động trong BLTD và góp phần trợ giúp phát triển DNNVV. Trên<br /> cơ sở những hạn chế trong hoạt động phối hợp giữa Quỹ BLTD, các TCTD, DNNVV và các tổ chức<br /> khác, bài viết đã đưa ra những giải pháp trong hoạt động phối hợp đối với Quỹ BLTD, TCTD, DNNVV<br /> và các cơ quan quản lý nhà nước nhằm tăng tính hiệu quả trong hoạt động phối hợp góp phần phát triển<br /> DNNVV - một lực lượng có vai trò rất quan trong đối với nền kinh tế - xã hội Việt Nam hiện nay.<br /> Từ khóa: hoạt động phối hợp, quỹ bão lãnh tín dụng…<br /> Abstract<br /> Coordinating activities of a credit guarantee fund for credit institutions to grant, credit guarantees and<br /> help small and medium-sized enterprises are represented by activities such as collecting and providing<br /> information, evaluation and credit approval, deciding to grant credit and credit guarantees, testing the<br /> use of loans and business operations of small and medium-sized enterprises. This activity is within the<br /> functions of a credit guarantee fund, with a frequency, continuity and mutual support, to facilitate the<br /> credit guarantee fund operations to be performed well in credit guarantees and help section develop<br /> small and medium-sized enterprises. On the basis of the limitations in coordinating activities between<br /> credit guarantee fund, the credit institution, the small and medium-sized enterprises and other<br /> organizations, the article gave the solution to collaborative activities credit guarantee funds, credit<br /> institutions, and small and medium-sized enterprises and the state authorities to increase the<br /> effectiveness of coordinated activities that contribute to the development of small and medium-sized<br /> enterprises - a force plays a very important role in the socio - economic Viet Nam today.<br /> Keywords: activities in collaboration, credit guarantee fund…<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 31<br />  1. Đặt vấn đề dân Tp. Hồ Chí Minh, được thành lập theo<br /> Việt Nam đã và đang trên đà phát triển Quyết định số 36/2006/QĐ-UBND ngày 8<br /> mạnh và ngày càng hội nhập với nền kinh tháng 3 năm 2006 về việc thành lập Quỹ<br /> tế khu vực và thế giới theo chiều rộng lẫn bảo lãnh tín dụng cho các doanh nghiệp<br /> chiều sâu. Tuy nhiên, nếu so với nhiều nhỏ và vừa Tp. Hồ Chí Minh. Hoạt động<br /> quốc gia khác trên thế giới, Việt Nam vẫn không vì mục tiêu lợi nhuận, theo Điều lệ<br /> là một quốc gia đang phát triển, trong đó Quỹ bảo lãnh tín dụng được ban hành kèm<br /> thành phần kinh tế tư nhân có vai trò hết theo quyết định số 53/2007/QĐ-UBND<br /> sức quan trọng đối với kinh tế - xã hội ở ngày 30-3-2007 của Ủy ban nhân dân Tp.<br /> Việt Nam hiện nay, trong đó các DNNVV Hồ Chí Minh và các quy định pháp luật.<br /> được xem là thành phần quan trọng trong - Quỹ bảo lãnh tín dụng Thành Phố Hồ<br /> việc cung cấp đa dạng hàng hóa, dịch vụ Chí Minh là cầu nối giữa Doanh nghiệp và<br /> cho thị trường; góp phần tạo công ăn việc các Tổ chức tín dụng, hỗ trợ cho các doanh<br /> làm và thu nhập cho người lao động; thu nghiệp nhỏ và vừa tiếp cận nguồn vốn của<br /> hút vốn đầu tư trong nền kinh tế; góp phần các ngân hàng, Tổ chức tín dụng phi ngân<br /> phát triển kinh tế địa phương, khai thác hàng, Tổ chức tài chính vi mô và Quỹ tín<br /> tiềm năng thế mạnh của từng vùng; tạo dụng nhân dân, phát triển các hoạt động<br /> nguồn thu cho ngân sách nhà nước… sản xuất kinh doanh, dịnh vụ và không<br /> DNNVV là đối tượng đang được quan tâm ngừng nâng cao năng lực hoạt động quản<br /> của các tổ chức xã hội và các cấp quản lý lý doanh nghiệp.<br /> Nhà nước. Vai trò của các Quỹ BLTD đã - Vốn điều lệ của Quỹ bảo lãnh tín<br /> góp phần giúp các DNNVV phát triển dụng TP.HCM là: 232,35 tỷ đồng<br /> thông qua hoạt động cấp BLTD cho - Lĩnh vực hoạt động:<br /> DNNVV có dự án kinh doanh tốt nhưng + Bảo lãnh tín dụng cho các doanh<br /> không có tài sản hoặc tài sản không đủ điều nghiệp nhỏ và vừa của Tp. Hồ Chí Minh;<br /> kiện để thế chấp vay vốn tại các TCTD và + Thu hút vốn góp của các tổ chức tín<br /> trợ giúp các DNNVV năng cao năng lực dụng, các doanh nghiệp, các hiệp hội<br /> cạnh tranh, tăng năng lực quản lý và điều ngành nghề, các tổ chức đại diện và hỗ trợ<br /> hành,… Để phát huy tốt vai trò của Quỹ cho các DNNVV; cũng như thu hút vốn tài<br /> BLTD trong việc cấp BLTD và trợ giúp trợ hợp pháp của các tổ chức, cá nhân (kể<br /> các DNNVV cần có sự phối hợp đồng bộ, cả vốn hỗ trợ phát triển chính thức ODA)<br /> nhịp nhàng giữa Quỹ BLTD, các TCTD và trong và ngoài nước cho mục tiêu phát<br /> bản thân các DNNVV. Tuy nhiên, hiện nay triển các DNNVV;<br /> sự phối hợp trong hoạt động của Quỹ + Tổ chức, cung cấp các dịch vụ thông<br /> BLTD vẫn còn nhiều hạn chế, chưa phát tin, định giá trị tài sản và giá trị doanh<br /> huy hết vai trò của mình. nghiệp, xây dựng định mức tín nhiệm<br /> 2. Hoạt động phối hợp của quỹ BLTD doanh nghiệp;<br /> 2.1. Giới thiệu Quỹ BLTD cho các + Tư vấn về đầu tư - tài chính và đào<br /> DNNVV TP.Hồ Chí Minh tạo nguồn nhân lực;<br /> Quỹ bảo lãnh tín dụng cho các doanh + Thực hiện các chức năng hoạt động<br /> nghiệp nhỏ và vừa Tp. Hồ Chí Minh là một khác khi được Ủy ban nhân dân Tp. Hồ<br /> tổ chức tài chính, trực thuộc Ủy ban nhân Chí Minh giao. [7]<br /> <br /> 32<br />  2.2. Hoạt động phối hợp để cấp và Quỹ BLTD và TCTD cùng phối hợp để<br /> bảo lãnh tín dụng cho các DNNVV kiểm tra tình hình sử dụng vốn và hoạt<br /> Hoạt động phối hợp để cấp và bảo lãnh động kinh doanh của DNNVV đã được cấp<br /> tín dụng cho các DNNVV tập trung vào BLTD và cấp tín dụng sẽ giúp nâng cao<br /> các vấn đề chủ yếu sau: hiệu quả hoạt động, tiết kiệm chi phí và<br /> Thứ nhất, thu thập và cung cấp thông đảm bảo an toàn trong việc thu hồi vốn gốc<br /> tin: Thông qua hoạt động phối hợp, Quỹ và lãi.<br /> BLTD và các TCTD sẽ có thông tin cụ thể 2.3. Về hoạt động phối hợp để trợ giúp<br /> về DNNVV đang có nhu cầu vốn, cần sự cho các DNNVV<br /> trợ giúp của Quỹ BLTD để được tiếp cận Hỗ trợ các DNNVV nâng cao năng lực<br /> với nguồn vốn tín dụng, qua đây Quỹ lập dự án, phương án kinh doanh nhằm đáp<br /> BLTD sẽ nắm được thông tin là DNNVV ứng yêu cầu của các TCTD khi thẩm định<br /> có phương án sản xuất kinh doanh khả thi hồ sơ vay vốn. Hỗ trợ các DNNVV hoàn<br /> hay không cũng như khả năng hoàn trả vốn thiện công tác quản lý tài chính, kế toán<br /> gốc và lãi nếu được bảo lãnh tín dụng theo qui định nhằm nâng cao hiệu quả hoạt<br /> (BLTD). Việc phối hợp tốt giữa Quỹ động và giảm rủi ro cho DNNVV. Thông<br /> BLTD và các TCTD để nắm bắt thông tin báo và hướng dẫn các chủ trương, chính<br /> sẽ tiết kiệm được nhiều thời gian và chi sách hỗ trợ phát triển của Nhà nước đối với<br /> phí, thay vì từng đơn vị thu nhập thông tin các DNNVV.<br /> riêng lẻ. 2.4. Vai tro hoạt động phối hợp của<br /> Thứ hai, đồng thẩm định: Là sự phối Quỹ BLTD cho DNNVV<br /> hợp giữa Quỹ BLTD và các TCTD nhằm Vai trò hoạt động phối hợp để cấp tín<br /> thẩm định và phê duyệt tín dụng cho các dụng, BLTD và trợ giúp của Quỹ BLTD và<br /> DNNVV có nhu cầu BLTD. Dựa trên các TCTD đối với DNNVV thể hiện trên<br /> những tiêu thức do hai bên thống nhất xây các mặt chủ yếu sau:<br /> dựng để kiểm tra năng lực tài chính, hồ sơ Đối với DNNVV:<br /> tín dụng, phương án sản xuất kinh doanh có - Tạo điều kiện thuận lợi cho các<br /> hiệu quả hay không đồng thời kiểm tra năng DNNVV tiếp cận và sử dụng vốn vay đáp<br /> lực hoàn trả vốn gốc và lãi vay nếu được ứng nhu cầu vốn cho hoạt động sản xuất<br /> cấp BLTD cho các DNNVV này. Việc hai kinh doanh và đầu tư phát triển của<br /> bên phối hợp với nhau để cùng xem xét hồ DNNVV.<br /> sơ tín dụng sẽ giúp cho công tác thẩm định - Khắc phục được tình trạng thiếu tài<br /> chặt chẽ hơn và có độ tin cậy cao. sản đảm bảo khi các DNNVV vay vốn.<br /> Thứ ba, quyết định cấp tín dụng và - Tạo điều kiện để DNNVV huy động<br /> BLTD: Sau khi hai bên (Quỹ BLTD và vốn kịp thời cho các cơ hội kinh doanh và<br /> TCTD) đã thống nhất cấp BLTD và cấp tín cơ hội đầu tư. DNNVV có điều kiện đầu tư<br /> dụng cho DNNVV thông qua việc đồng đổi mới máy móc thiết bị, đầu tư dây<br /> thẩm định hồ sơ tín dụng, thì Quỹ BLTD, chuyền công nghệ và trang thiết bị hiện đại.<br /> TCTD và DNNVV sẽ thực hiện ký hợp - Tác động tích cực cho hoạt động phối<br /> đồng BLTD và hợp đồng tín dụng. hợp trợ giúp khác nhằm phát triển các<br /> Thứ tư, kiểm tra sử dụng vốn vay và DNNVV.<br /> hoạt động kinh doanh của DNNVV: Việc - DNNVV được truyền tải thông tin<br /> <br /> 33<br /> pháp luật, chủ trương, chính sách của Nhà động BLTD, tăng doanh số BLTD, thực<br /> nước, thông qua giải thích chính sách, pháp hiện tốt chức năng BLTD. Tạo tiền đề, nền<br /> luật; cung cấp văn bản pháp luật về thuế, tảng tăng cường phối hợp, mở rộng thêm<br /> đất đai, tín dụng, thi hành luật doanh các mối quan hệ mới với các TCTD mới.<br /> nghiệp... có liên quan đến hoạt động của Đối với các TCTD: Tín dụng sẽ tăng<br /> doanh nghiệp. trưởng, tăng thêm thu nhập và hiệu quả<br /> - Nâng cao kỹ năng lập phương án sản kinh doanh của các TCTD.<br /> xuất kinh doanh, lập dự án đầu tư và hồ sơ Đối với nền kinh tế xã hội: Góp phần<br /> vay vốn đối với các DNNVV. thực hiện các chương trình phát triển kinh<br /> - DNNVV sẽ dần hoàn thiện công tác tế - xã hội, các chương trình kinh tế trên<br /> kế toán, lập báo cáo tài chính và kê khai địa bàn của mỗi địa phương.<br /> thuế. Tạo điều kiện cho các DNNVV nâng 3. Thực trạng phối hợp của quỹ BLTD<br /> cao kiến thức quản lý doanh nghiệp, quản cho DNNVV TP.HCM<br /> lý dự án đầu tư, thực hiện các dự án đầu tư Quỹ bảo lãnh tín dụng Tp. Hồ Chí<br /> theo đúng quy định của pháp luật, phù hợp Minh (Quỹ) đã được thành lập Quyết định<br /> với quy hoạch phát triển công nghiệp theo số 36/2006/QĐ-UBND ngày 8 tháng 3 năm<br /> vùng, lãnh thổ và địa phương. 2006 và điều lệ hoạt động theo quyết định<br /> - DNNVV thực hiện đầu tư xây dựng số 53/2007/QĐ-UBND ngày 30-3-2007 của<br /> dây chuyền sản xuất, mở rộng quy mô sản Ủy ban nhân dân Tp. Hồ Chí Minh và các<br /> xuất, đổi mới và ứng dụng tiến bộ khoa học quy định pháp luật. Đến nay, Quỹ đã hoạt<br /> - công nghệ, nâng cao năng lực sản xuất, động được gần 9 năm, nhưng hiệu quả hoạt<br /> quản lý chất lượng sản xuất và bảo vệ môi động vẫn còn thấp, chưa thật sự là chỗ dựa<br /> trường thông qua hoạt động phối hợp của cho các DNNVV khi thiếu vốn kinh doanh.<br /> Quỹ BLTD với các tổ chức, hiệp hội khác. Những số liệu phân tích sau sẽ cho thấy rõ<br /> Đối với Quỹ BLTD: Mở rộng hoạt về tính hiệu quả hoạt động của Quỹ:<br /> <br /> Bảng 1: Tốc độ tăng trưởng số DNNVV được BLTD, lũy kế doanh số và số lượng<br /> chi nhánh TCTD phối hợp với Quỹ từ năm 2008 đến 2014<br /> Đơn vị tính: %<br /> <br /> Chỉ tiêu 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014<br /> <br /> Số DNNVV được<br /> 200.00 1066.67 40.00 4.08 7.84 7.27 0.00<br /> BLTD<br /> <br /> Lũy kế doanh số 152.00 1996.92 118.30 45.64 13.78 12.86 0.97<br /> <br /> Số chi nhánh<br /> 100.00 450.00 9.09 -16.67 0.00 10.00 -9.09<br /> TCTD phối hợp<br /> Nguồn: Ký yếu hội thảo khoa học [9, tr131 và 135]<br /> <br /> <br /> <br /> 34<br />  Biểu đồ 1: Số lượng DNNVV được Quỹ BLTD Tp.Hồ Chí Minh phối hợp với các<br /> tổ chức tín dụng trên địa bàn để thực hiện bảo lãnh tín dụng từ năm 2007 - 2014<br /> Đơn vị tính: Doanh nghiệp nhỏ và vừa<br /> <br /> 60 59 59<br /> 55<br /> 51<br /> 50 49<br /> <br /> 40<br /> 35<br /> 30<br /> <br /> 20<br /> <br /> 10<br /> 3<br /> 1<br /> 0<br /> 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014<br /> Nguồn: Ký yếu hội thảo khoa học [9, tr131]<br /> <br /> <br /> <br /> Biểu đồ 2: Lũy kế doanh số BLTD của Quỹ BLTD Tp.HCM phối hợp với các TCTD<br /> trên địa bàn để thực hiện BLTD đối với DNNVV từ năm 2007 - 2014<br /> Đơn vị tính: Tỷ đồng<br /> <br /> 900 862.94 871.27<br /> 800 764.64<br /> 700 672.01<br /> <br /> 600<br /> <br /> 500 461.43<br /> 400<br /> <br /> 300<br /> 211.37<br /> 200<br /> <br /> 100<br /> 4 10.08<br /> 0<br /> 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014<br /> <br /> Nguồn: Ký yếu hội thảo khoa học [9, tr131]<br /> <br /> <br /> 35<br />  Biểu đồ 3: Số lượng chi nhánh TCTD phối hợp với Quỹ BLTD Tp.Hồ Chí Minh để<br /> thực hiện bảo lãnh tín dụng cho DNNVV từ năm 2007 - 2014<br /> Đơn vị tính: Chi nhánh tổ chức tín dụng<br /> 12 12<br /> 11 11<br /> 10 10 10 10<br /> <br /> 8<br /> <br /> 6<br /> <br /> 4<br /> <br /> 2 2<br /> 1<br /> 0<br /> 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014<br /> Nguồn: Ký yếu hội thảo khoa học [9, tr135]<br /> <br /> Qua các bảng, biểu trên ta thấy kết quả 4. Những hạn chế<br /> hoạt động phối giữa Quỹ BLTD với các Thứ nhất, Quỹ BLTD vẫn còn thụ<br /> TCTD trong việc BLTD đối với DNNVV động, chưa tích cực tìm đến doanh nghiệp:<br /> còn rất hạn chế, thậm chí có thể xem như Mặc dù Quỹ BLTD trong thời gian vừa qua<br /> thất bại của một chính sách. Với qui mô số đã có nhiều nỗ lực, cố gắng để thông tin<br /> lượng doanh nghiệp trên địa bàn Tp.Hồ Chí đến DNNVV. Tuy nhiên, công tác này vẫn<br /> Minh vào khoảng 200.000 doanh nghiệp, chưa mang lại hiệu quả, nhiều DNNVV<br /> trong đó hơn 95% là DNNVV trong khi đó chưa biết về Quỹ BLTD.<br /> tính đến hết năm 2014 Quỹ BLTD chỉ phối Thứ hai, hoạt động phối hợp chưa<br /> hợp bảo lãnh được 59 doanh nghiệp và đến đồng bộ và đa dạng: Hoạt động phối hợp<br /> nay cọn số này không thay đổi. Vế lũy kế giữa Quỹ BLTD với các TCTD vẫn chưa<br /> doanh số bảo lãnh mặc dù có tăng từ năm đồng bộ, nhiều TCTD còn nghi ngờ về sự<br /> 2007 đến năm 2014 nhưng giá trị không tồn tại của Quỹ BLTD nên chưa mạnh dạn<br /> đáng kế, chỉ đạt 871,27 tỷ đồng năm 2014 tham gia. Một số trường hợp Quỹ BLTD<br /> và đến nay con số này không thể tăng được. đã thẩm định hồ sơ tín dụng của DNNVV<br /> Về số lượng chi nhánh TCTD phối hợp để nhưng khi đến TCTD, DNNVV vẫn phải<br /> BLTD thì dừng lại ở con số 10 chi nhánh mất thời gian để TCTD thẩm định lại hồ<br /> cho đến nay, một số TCTD vẫn thờ ơ, thậm sơ, từ đó làm cho DNNVV cảm thấy thủ<br /> chí không quan tâm, không biết. Bảng 01 tục hành chính rườm rà, khó tiếp cận với<br /> cho thấy rõ tình hình hoạt động của Quỹ nguồn vốn ngân hàng. Ngoài nhiệm vụ cấp<br /> BLTD đang đi xuống nghiêm trọng và hiện BLTD, Quỹ BLTD còn có vai trò trợ giúp<br /> nay là dừng chân tại chỗ, không thể phát tài chính thông qua BLTD, đa dạng hóa các<br /> triển được. sản phẩm, dịch vụ phù hợp với DNNVV,<br /> <br /> <br /> 36<br /> cung cấp các dịch vụ hỗ trợ về tư vấn tài DNNVV còn lo lắng về việc chịu sự kiểm<br /> chính, đào tạo, quản lý đầu tư và các dịch tra, báo cáo với cả Quỹ BLTD và ngân<br /> vụ hỗ trợ khác. hàng. Tuy nhiên, về phía DNNVV thì hệ<br /> Thứ ba, chưa có chiến lược hoạt động thống sổ sách kế toán còn thiếu tính rõ<br /> dài hạn: Quỹ BLTD hiện nay chỉ tập trung ràng, minh bạch gây khó khăn cho công tác<br /> vào kế hoạch ngắn hạn, chưa xây dựng thẩm định của Quỹ BLTD và TCTD.<br /> được chiến lược phát triển hoạt động dài Thứ tám, chưa có cơ chế và qui trình<br /> hạn để tạo nền tảng phát triển trong hoạt phối hợp thống nhất: Sự phối hợp trong<br /> động phối hợp với các TCTD một cách căn hoạt động cấp BLTD và trợ giúp các<br /> cơ và lâu dài. DNNVV hiện nay vẫn chưa có quy định<br /> Thứ tư, khó khăn về tài chính: Vốn chi tiết để phối hợp cấp tín dụng và BLTD,<br /> hoạt động của Quỹ BLTD chủ yếu là từ cũng như quan hệ giữa Quỹ BLTD và các<br /> ngân sách Nhà nước, số còn lại là của các TCTD trong hoạt động phối hợp, từ đó dẫn<br /> TCTD. Mặc khác việc huy động từ các tổ đến sự phối hợp chưa đồng bộ, chưa thống<br /> chức khác rất khó khăn do không vì mục nhất trong nội dung thẩm định hồ sơ tín<br /> tiêu lợi nhuận nên các tổ chức khác không dụng cũng như phối hợp kiểm tra sử dụng<br /> muồn tham gia hoặc tham gia quá ít. Vốn vốn của DNNVV.<br /> ít, nên việc BLTD còn bị hạn chế do quy Thứ chín, chưa có sự chỉ đạo quyết<br /> định BLTD cho một DNNVV không vượt liệt, thống nhất từ Trung ương: Do đó các<br /> quá 15% vốn điều lệ của Quỹ BLTD, nên tổ chức, các hiệp hội, TCTD chưa thật sự<br /> khó đáp ứng tốt nhu cầu BLTD. quan tâm đến công tác phối hợp để cùng<br /> Thứ năm, cán bộ Quỹ BLTD kiêm nhau trợ giúp các DNNVV.<br /> nhiệm nhiều việc, chính sách tiền lương, Thứ mười, Điều 23 Quyết định số<br /> chế độ đào tạo chưa phù hợp: Do kiêm 58/2013/QĐ-TTg ngày 15 tháng 10 năm<br /> nhiệm nên cán bộ công tác tại Quỹ BLTD 2013 của Thủ tướng Chính phủ quy định<br /> chưa có kiến thức chuyên mô sâu, chưa “Bên được bảo lãnh phải sử dụng tài sản<br /> được đào tạo bài bản về các nhiệm vụ, hiện có hoặc tài sản hình thành trong<br /> chương trình và những hoạt động của Quỹ tương lai thuộc quyền sở hữu của mình mà<br /> BLTD nên cũng ảnh hưởng đến hoạt động pháp luật không cấm giao dịch để thực<br /> phối hợp của Quỹ BLTD với các TCTD và hiện các biện pháp bảo đảm cho bảo lãnh<br /> DNNVV. Chưa có hệ thống chính sách thu vay vốn tại bên bảo lãnh theo quy định của<br /> hút nhân lực có chất lượng cao để phục vụ pháp luật về giao dịch bảo đảm”. Quy định<br /> cho yêu cầu phát triển của các Quỹ BLTD. này không rõ ràng, đã làm khó cho cả Quỹ<br /> Thứ sáu, một số TCTD chưa nắm rõ BLTD, DNNVV và các TCTD khi thực<br /> hoạt động của Quỹ BLTD: Mặc dù các hiện phối hợp.<br /> Quỹ BLTD đã được thành lập và hoạt động 5. Giải pháp nâng cao hiệu quả<br /> nhiều năm, nhưng hiện nay nhiều TCTD hoạt động phối hợp của quỹ bảo lãnh<br /> thuộc sở hữu tư nhân vẫn chưa nắm rõ hoạt tín dụng<br /> động và mục đích của Quỹ nên chưa tham 5.1. Đối với Quỹ bảo lãnh tín dụng<br /> gia phối hợp, thậm chí nghi ngờ tính hiệu - Tăng cường hợp tác giữa Quỹ BLTD<br /> quả của Quỹ BLTD. với các TCTD để cấp, BLTD và trợ giúp<br /> Thứ bảy, DNNVV vẫn còn e ngại sự phát triển DNNVV. Để phát triển và nâng<br /> rờm rà thủ tục khi vừa tiếp xúc với ngân cao hiệu quả hoạt động phối hợp, Quỹ<br /> hàng vừa tiếp xúc với Quỹ BLTD, ngoài ra BLTD cần duy trì mối quan hệ hợp tác với<br /> <br /> <br /> 37<br /> các TCTD đã có mối quan hệ trong hoạt động phối hợp với Quỹ BLTD trong hoạt<br /> động phối hợp cấp tín dụng và BLTD cho động tín dụng đối với DNNVV, chủ động<br /> các DNNVV qua nhiều năm, đồng thời mở góp vốn để nâng cao năng lực bảo lãnh của<br /> rộng và phát triển thêm các quan hệ hợp tác Quỹ BLTD theo qui định của pháp luật.<br /> với các TCTD mới để tăng thêm quy mô 5.3. Đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa<br /> hoạt động phối hợp, trên cơ sở đó hoạt động Nhằm nâng cao chất lượng thông tin<br /> phối hợp ngày càng gia tăng và hiệu quả. tài chính của các DNNVV, việc xây dựng<br /> - Xây dựng chiến lược phát triển lâu dài hệ thống kiểm soát nội bộ có hiệu quả, tổ<br /> hoạt động phối hợp với các TCTD để cấp chức hệ thống thông tin tài chính trung<br /> tín dụng và BLTD cho các DNNVV. Hiện thực, khách quan và minh bạch là điều kiện<br /> nay, hầu hết các Quỹ BLTD đều chưa xây tốt để tạo điều kiện cho các hoạt động phối<br /> dựng chiến lược phát triển hoạt động lâu dài hợp cấp tín dụng, BLTD, cũng như hoạt<br /> để tạo nền tảng phát triển hoạt động phối động phối hợp để trợ giúp phát triển<br /> hợp với các TCTD một cách căn cơ và lâu DNNVV. Ngoài báo cáo tài chính, còn xây<br /> dài. Do vậy, việc chưa xây dựng chiến lược dựng hệ thống báo cáo kế toán quản trị.<br /> phát triển hoạt động lâu dài là một trong Những báo cáo này có thể làm cơ cơ sở<br /> những giải pháp cần quan tâm để tạo điều đánh giá khả năng sinh lời và hiệu quả kinh<br /> kiện cho hoạt động phối hợp trong quá trình doanh, hiệu quả đầu tư, tạo cho công tác<br /> cấp tín dụng và BLTD cho các DNNVV. phối hợp được triển khai thực hiện nhanh<br /> - Đa dạng hoá hoạt động phối hợp để chóng. Chủ động tìm kiếm thông tin hỗ trợ<br /> trợ giúp cho các DNNVV. Tạo điều kiện từ các TCTD, tìm hiểu kỹ qui trình bảo<br /> nâng cao năng lực quản lý cho các lãnh của Quỹ BLTD để tránh thời gian<br /> DNNVV thông qua thực hiện các chương thực hiện bảo lãnh vay vốn kéo dài.<br /> trình huấn luyện kỹ năng quản lý, các hội 5.4.Đối với cơ quan quản lý Nhà nước<br /> thảo, diễn đàn,... Hỗ trợ phát triển thị - Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước cần<br /> trường và tăng cường khả năng cạnh tranh, tạo môi trường về pháp luật và các cơ chế,<br /> tạo điều kiện để DNNVV tiếp cận các chính sách thuận lợi cho hoạt động của<br /> thông tin về thị trường, giá cả hàng hóa, trợ Quỹ BLTD. Hoàn thiện quy định về thành<br /> giúp mở rộng thị trường, tiêu thụ sản phẩm. lập và tổ chức hoạt động của Quỹ BLTD,<br /> Tạo điều kiện thuận lợi cho các DNNVV tạo thuận lợi cho Quỹ BLTD đủ năng lực<br /> liên kết hợp tác với nước ngoài, mở rộng thì tài chính, có nguồn tài chính phù hợp với<br /> trường xuất khẩu hàng hóa dịch vụ. từng nhu cầu phát triển của DNNVV tại địa<br /> - Tổ chức các lớp đào tạo, tập huấn phương, cũng như tương xứng với mức cấp<br /> cho cán bộ nhân viên, đặc biệt là trong tín dụng, bảo lãnh tín dụng được phối hợp<br /> công tác thẩm định hồ sơ doanh nghiệp vay giữa Quỹ BLTD với các tổ chức tín dụng,<br /> vốn. Có thể chủ động liên kết với các đặc biệt là phối hợp giữa Quỹ BLTD với<br /> trường đại học có uy tín trong lĩnh vực tài các ngân hàng thương mại cổ phần. Quy<br /> chính ngân hàng để tổ chức đào tạo. định chi tiết về cơ chế phối hợp cấp tín<br /> 5.2. Đối với các Tổ chức tín dụng dụng và BLTD, cũng như quan hệ giữa<br /> Hỗ trợ thông tin về Quỹ BLTD đến Quỹ BLTD và các TCTD trong hoạt động<br /> các DNNVV xin vay vốn, đông thời đăng phối hợp.<br /> thông tin liên kết với Quỹ BLTD để - Ngân hàng Nhà nước cần tạo cơ chế<br /> DNNVV tham khảo, chuẩn bị những hồ sơ chung cho hoạt động phối hợp, cũng như<br /> cần thiết trước khi tiếp xúc với TCTD. Chủ xác định tỷ lệ dự phòng rủi ro của TCTD là<br /> <br /> <br /> 38<br /> 0% đối với các khoản cấp tín dụng có - Ngoài quỹ BLTD thuộc sở hữu nhà<br /> BLTD của Quỹ BLTD, nhằm tạo điều kiện nước, Chính Phủ nên có cơ chế ưu đãi và<br /> tốt nhất cho việc phát huy hiệu quả hoạt khuyến khích thành lập Quỹ bảo lãnh tín<br /> động phối hợp cấp tín dụng và BLTD. Tại dụng thuộc sở hữu tư nhân. Điều này sẽ tạo<br /> địa phương, Chi nhánh Ngân hàng Nhà điều kiện thuận lợi hơn cho các DNNVV<br /> nước sẽ thực hiện thúc đẩy để cơ chế phối khi có nhu cầu vay vốn ngân hàng. Các tổ<br /> hợp giữa Quỹ BLTD và các TCTD để cấp chức bảo lãnh tín dụng này sẽ hỗ trợ cho<br /> tín dụng và BLTD cho các DNNVV đi vào DNNVV có được những điều kiện cần thiết<br /> thực tế và phát huy hiệu quả thực sự của để ngân hàng thương mại có thể chấp nhận<br /> hoạt động phối hợp. cấp tín dụng cho DNNVV. Ngoài ra sự<br /> - Chính phủ tiếp tục hoạch định chiến cạnh tranh giữa Quỹ BLTD thuộc sở hữu<br /> lược phát triển DNNVV hiệu quả hơn, tạo nhà nước và Quỹ BLTD thuộc sở hữu tư<br /> môi trường về pháp luật và các cơ chế, nhân cũng sẽ làm cho hoạt động BLTD<br /> chính sách thuận lợi cho DNNVV thuộc ngày càng phát triển và hiệu quả hơn.<br /> mọi thành phần kinh tế phát triển bình - Chính quyền địa phương cần chỉ đạo,<br /> đẳng và cạnh tranh lành mạnh nhằm huy kêu gọi và thúc đẩy hoạt động phối hợp<br /> động mọi nguồn lực trong nước kết hợp của Quỹ BLTD. Theo dõi hoạt động phối<br /> với nguồn lực từ bên ngoài cho đầu tư phát hợp của Quỹ BLTD, kịp thời điều chỉnh<br /> triển. Phát triển DNNVV theo phương các hoạt động phối hợp đáp ứng yêu cầu<br /> châm tích cực, vững chắc, nâng cao chất phát triển các DNNVV tại các địa phương.<br /> lượng, phát triển về số lượng, đạt hiệu quả Thúc đẩy phát triển quan hệ phối hợp của<br /> kinh tế, góp phần tạo nhiều việc làm, xóa Quỹ BLTD với các sở ngành, các cấp<br /> đói, giảm nghèo, đảm bảo trật tự, an toàn chính quyền địa phương, nhằm tháo gỡ kịp<br /> xã hội. Hoạt động trợ giúp của Nhà nước thời những khó khăn vướng mắc, tạo điều<br /> chuyển dần từ hỗ trợ trực tiếp sang hỗ trợ kiện thuận lợi cho phát triển các DNNVV<br /> gián tiếp để nâng cao năng lực cho các và thực hiện các chương trinh phát triển<br /> DNNVV. Tăng cường nâng cao nhận thức kinh tế tại các địa phương.<br /> của các cấp chính quyền về vị trí, vai trò - Cần nghiên cứu sửa đổi Điều 23<br /> của DNNVV trong phát triển kinh tế - xã Quyết định số 58/2013/QĐ-TTg ngày 15<br /> hội. Đặc biết chú trọng hỗ trợ DNNVV tháng 10 năm 2013 của Thủ tướng Chính<br /> phối hợp với Quỹ BLTV và TCTD để thực phủ cho phù hợp với thực tế, vì nếu<br /> hiện vay vốn phục vụ sản xuất kinh doanh. DNNVV đã có tài sản đảm bảo thì không<br /> - Chính phủ cần xây dựng và phát triển cần đến Quỹ BLTD.<br /> hệ thống thông tin của DNNVV. Có một hệ 6. Kết luận<br /> thống thông tin tài chính trung thực, minh Hoạt động phối hợp của Quỹ BLTD để<br /> bạch và hệ thống kiểm soát hiệu quả, đồng BLTD và trợ giúp các DNNVV là hoạt<br /> bộ trong các DNNVV, sẽ tạo điều kiện để động cùng tham gia với các TCTD trong<br /> các TCTD cho vay, Quỹ BLTD bảo lãnh quá trình đồng thẩm định hồ sơ của<br /> tín dụng đánh giá được thực trạng, tình DNNVV và thống nhất nội dung BLTD.<br /> hình tài chính, khả năng sinh lời và thanh Đây là hoạt động thuộc chức năng của Quỹ<br /> toán các khoản nợ vay của DNNVV, giúp BLTD, mang tính thường xuyên, liên tục<br /> cho việc cùng hoạt động phối hợp thuận và có tác động bổ trợ nhau, tạo thuận lợi<br /> lợi, thống nhất ra các quyết định cho vay cho Quỹ BLTD thực hiện tốt hoạt động<br /> và BLTD. trong BLTD và góp phần trợ giúp phát<br /> <br /> 39<br /> triển DNNVV. Hoạt động phối hợp đã tạo TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> điều kiện thuận lợi cho các DNNVV tiếp 1. Trương Văn Khánh, Võ Đức Toàn (2011),<br /> cận và sử dụng vốn vay đáp ứng nhu cầu “Hoạt động phối hợp giữa quỹ bảo lãnh tín<br /> bổ sung vốn sản xuất kinh doanh, đáp ứng dụng với các ngân hàng thương mại và tổ<br /> nhu cầu vốn vay phục vụ cho các dự án đầu chức hiệp hội trong việc bảo lãnh tín dụng<br /> và trợ giúp doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt<br /> tư phát triển của DNNVV thông qua Nam”, Tạp chí Đại học Sài Gòn (ISSN<br /> BLTD, khắc phục tình trạng thiếu hụt tài 1859-3208), Số 07 tháng 09/2011.<br /> sản đảm bảo nợ vay trong khi các DNNVV 2. Trương Văn Khánh, Võ Đức Toàn (2012),<br /> có nhu cầu vốn vay phục vụ cho san xuất Hoạt động phối hợp giữa quỹ BLTD với các<br /> kinh doanh, tạo điều kiện cho doanh NHTM và tổ chức hiệp hội trong việc<br /> nghiệp sử dụng vốn kịp thời cho các cơ hội BLTD, trợ giúp DNNVV ở Việt Nam, Tạp<br /> chí khoa học Thương mại Đại học Thương<br /> kinh doanh và cơ hội đầu tư, tạo điều kiện Mại (ISSN 1859-3666), Số 49 tháng 8/2012.<br /> đầu tư đổi mới máy móc thiết bị, đầu tư 3. Nghị quyết số 22/NQ-CP của Chính phủ<br /> dây chuyền công nghệ và trang thiết bị ngày 05 tháng 5 năm 2010, về việc triển<br /> hiện đại, cùng các DNNVV góp phần thực khai thực hiện Nghị định số 56/2009/NĐ-CP<br /> hiện các chương trình phát triển kinh tế - ngày 30 tháng 6 năm 2009 của Chính phủ về<br /> xã hội, các chương trình kinh tế trên địa trợ giúp phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa.<br /> 4. Quyết định Số 193/2001/QĐ-TTg của Thủ<br /> bàn của mỗi địa phương, nâng cao kỹ năng<br /> tướng Chính phủ về việc ban hành Quy chế<br /> lập phương án sản xuất kinh doanh, lập dự thành lập, tổ chức và hoạt động của Quỹ<br /> án đầu tư và hồ sơ vay vốn các TCTD của bảo lãnh tín dụng cho DNNVV.<br /> DNNVV, hoàn thiện dần công tác kế toán, 5. Quyết định số 236/2006/QĐ-TTg của Thủ<br /> lập báo cáo tài chính và kê khai thuế, tạo Tướng Chính Phủ ngày 23 tháng 10 năm<br /> điều kiện cho các DNNVV nâng cao kiến 2006 Phê duyệt Kế hoạch phát triển doanh<br /> nghiệp nhỏ và vừa 5 năm (2006 - 2010).<br /> thức quản lý doanh nghiệp, quản lý dự án<br /> 6. Quyết định số 53/2007/QĐ-UBND ngày<br /> đầu tư, thực hiện các dự án đầu tư theo 30/3/2007 của Ủy ban nhân dân TP.Hồ Chí<br /> đúng quy định của pháp luật, phù hợp với Minh ban hành Điều lệ Tổ chức và hoạt<br /> quy hoạch phát triển công nghiệp theo động của Quỹ bảo lãnh tín dụng.<br /> vùng, lãnh thổ và địa phương. 7. Quyết định số 36/2006/QĐ-UBND ngày 8<br /> Để phát huy hiệu quả hoạt động phối tháng 3 năm 2006 về việc thành lập Quỹ bảo<br /> hợp cần có những giải pháp đồng bộ trong lãnh tín dụng cho các doanh nghiệp nhỏ và<br /> vừa thành phố Hồ Chí Minh.<br /> từng hoạt động phối hợp, cũng như giải<br /> 8. Quỹ bão lãnh tín dụng cho các doanh nghiệp<br /> pháp kết hợp các hoạt động phối hợp. nhỏ và vừa thành phố Hồ Chí Minh,<br /> Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước có cơ chế Website: http://www.hcgf.com.vn/.<br /> phù hợp nhằm tạo thuận lợi cho hoạt động 9. Quyết định 58/2013/Q Đ-TTg ngày<br /> phối hợp giữa các TCTD với Quỹ BLTD, 15/10/2013 về việc ban hành quy chế thành<br /> có chiến lược phát triển tín dụng trợ giúp lập, tổ chức và hoạt động của Quỹ BLTD<br /> DNNVV và định hướng hoạt động phối cho DNNVV.<br /> hợp giữa các TCTD với Quỹ BLTD. Chính 10. Kỷ yếu hội thảo khoa học (14/08/2015),<br /> “Hoạt động BLTD cho DNNVV trên địa bàn<br /> quyền địa phương cần chỉ đạo phối hợp Tp. Hồ Chí Minh”, Đại học Ngân Hàng<br /> đồng bộ trong trợ giúp phát triển DNNVV. TP.HCM.<br /> <br /> <br /> Ngày nhận bài: 21/9/2015 Biên tập xong: 15/12/2015 Duyệt đăng: 20/12/2015<br /> <br /> <br /> 40<br />