Đánh giá kết quả điều trị tắc lệ đạo bẩm sinh bằng phương pháp đặt ống silicone nối thông lệ mũi

Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 2 * 2016<br /> <br /> <br /> ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ TẮC LỆ ĐẠO BẨM SINH<br /> BẰNG PHƯƠNG PHÁP ĐẶT ỐNG SILICONE NỐI THÔNG LỆ MŨI<br /> Nguyễn Thị Ngọc Anh*, Nguyễn Chí Hưng**<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Đánh giá kết quả điều trị tắc lệ đạo bẩm sinh bằng phương pháp đặt ống silicone nối thông lệ<br /> mũi.<br /> Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả hàng loạt ca, tiến hành tại tại bệnh viện Nhi<br /> Đồng 1 Thành Phố Hồ Chí Minh trong thời gian từ tháng 10 năm 2014 đến tháng 07 năm 2015. 28 mắt của 24<br /> bệnh nhi bị tắc lệ đạo bẩm sinh, tuổi từ 7 tháng đến 93 tháng, được chia thành 2 nhóm là nhóm ≤ 24 tháng tuổi<br /> và nhóm > 24 tháng tuổi, tất cả đều đã thông lệ đạo trước đó và thất bại, được điều trị bằng phương pháp đặt<br /> ống silicone nối thông lệ mũi có kết hợp nội soi mũi dưới gây mê toàn thân. Theo dõi và đánh giá kết quả sau khi<br /> rút ống 3 tháng.<br /> Kết quả: 24 bệnh nhi (28 mắt), tuổi trung bình của nhóm nghiên cứu là 30,36 tháng tuổi. Tỷ lệ thành công<br /> chung của phương pháp đặt ống silicone nối thông lệ mũi điều trị tắc lệ đạo bẩm sinh là 79%. Nhóm ≤ 24 tháng<br /> tuổi và đã thông lệ đạo trước đó ≤ 2 lần có tỷ lệ thành công cao 100%. Nhóm > 24 tháng tuổi: nếu thông lệ đạo<br /> trước đó ≤ 2 lần có tỷ lệ thành công 50%, nếu thông lệ đạo trước đó > 2 lần có tỷ lệ thất bại hoàn hoàn. Có 24/28<br /> mắt đủ tiêu chuẩn rút ống vào thời điểm 3 tháng, tỷ lệ thành công 83,3%. Những yếu tố liên quan đến sự thất<br /> bại: nhóm tuổi lớn hơn 24 tháng, những trường hợp thông lệ đạo lập lại nhiều lần. Biến chứng tuột ống và thời<br /> gian lưu ống không liên quan đến sự thất bại.<br /> Kết luận: Phương pháp đặt ống silicone nối thông lệ mũi mang lại hiệu quả trong điều trị tắc lệ đạo bẩm<br /> sinh. Can thiệp đặt ống silicone sớm sau khi thất bại với phương pháp điều trị bảo tồn và tránh nguy cơ phải can<br /> thiệp phẫu thuật tiếp khẩu túi lệ mũi xâm lấn về sau.<br /> Từ khóa: Tắc lệ đạo bẩm sinh, đặt ống silicone.<br /> ABSTRACT<br /> RESULTS OF SILICONE NASOLACRIMAL DUCT INTUBATION IN CHILDREN WITH<br /> CONGENITAL NASOLACRIMAL DUCT OBSTRUCTION<br /> Nguyen Thi Ngoc Anh, Nguyen Chi Hung<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Supplement of Vol. 20 - No 2 - 2016: 142 - 150<br /> <br /> Purpose: To evaluate the results of silicone nasolacrimal duct intubation in the treatment of congenital<br /> nasolacrimal duct obstruction.<br /> Subject and methods: In a descriptive study at the Children Hospital Number 1, Ho Chi Minh city, from<br /> October - 2014 to July – 2015. 24 patients (28 eyes) with congenital nasolacrimal duct obstruction (CNLDO),<br /> who ranged in age from 7-93 months (≤ 24 months and > 24months), with history of failed probing, underwent<br /> silicone nasolacrimal duct intubation under general anaesthesia in conjunction with nasal endoscopy. The study<br /> outcome visit was timed 3 months after tube removal and treatment success was analyzed.<br /> Results: 24 patients (28 eyes), the mean age was 30.36 months. The overall success rate was 79%. Group<br /> under 24 months of age and less than 2 failed probings, the success rate was 100%. Group over 24 months of age<br /> <br /> * Bệnh viện Nhi Đồng 1 ** Bộ môn Mắt - Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch<br /> Tác giả liên lạc: BS. Nguyễn Thị Ngọc Anh ĐT: 0983444545 Email: ngocanhbvnd1@gmail.com<br /> <br /> 142 Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Trường Đại Học Y Khoa Phạm Ngọc Thạch năm 2016<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 2 * 2016 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> and less than 2 failed probings, the success rate was 50%. Group over 24 months of age and more than 2 failed<br /> probings, the failure rate in this group was complete. Stent removal in 24 of 28 eyes took place 3 months after<br /> surgery, the success rate was 83.3%. The relationship of failure rate: in the group over 24 months of age,<br /> repeated probing many times. Prolapse of the tube and timing of tube removal are not related to the failure rate.<br /> Conclusion: Silicone nasolacrimal duct intubation is an effective treatment for patients with congenital<br /> nasolacrimal duct obstruction. We recommend silicone intubation as the procedure of choice for congenital<br /> nasolacrimal duct obstruction in children after failure of conservative treatment and nasolacrimal duct probings.<br /> Intubation has been advocated to obviate the need for dacryocystorhinostomy.<br /> Key words: Congenital nasolacrimal duct obstruction, silicone intubation.<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ Mục tiêu nghiên cứu<br /> Tắc lệ đạo bẩm sinh là bệnh lý khá phổ biến Mô tả đặc điểm dịch tễ và lâm sàng của trẻ<br /> ở trẻ sơ sinh và trẻ nhũ nhi với tần suất từ 5%- tắc lệ đạo bẩm sinh.<br /> 20%(5,2). Biểu hiện lâm sàng xuất hiện sớm sau Đánh giá kết quả của phương pháp đặt ống<br /> sinh với triệu chứng chảy nước mắt sống kèm silicone nối thông lệ mũi.<br /> tăng tiết chất nhầy, có nguy cơ tiềm tàng nhiễm Xác định các yếu tố nguy cơ liên quan đến<br /> trùng vùng hốc mắt và nhãn cầu, gây rất nhiều sự thất bại của phương pháp đặt ống silicone<br /> lo lắng cho thân nhân bệnh nhi. Nguyên nhân nối thông lệ mũi.<br /> chính chiếm khoảng 80% các trường hợp gây<br /> ĐỐITƯỢNG-PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU<br /> tắc nghẽn trong hệ thống thoát lưu nước mắt là<br /> do sự tồn tại một màng che tại van Hasner bởi Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân nghiên cứu<br /> quá trình ống hóa không hoàn toàn(13,14). Liệu Có chỉ định đặt ống silicone nối thông lệ<br /> trình điều trị bao gồm: day ấn túi lệ kết hợp nhỏ mũi: Bệnh nhi được chẩn đoán tắc lệ đạo bẩm<br /> kháng sinh 6 tháng đầu sau sinh, nếu không sinh và đã thông lệ đạo ít nhất 1 lần trước đó và<br /> hiệu quả sẽ tiến hành thông lệ đạo. Tuy nhiên, thất bại.<br /> vẫn có một tỷ lệ thất bại đáng kể sau khi đã điều<br /> Thân nhân bệnh nhi đồng ý tham gia<br /> trị bằng thông lệ đạo, khi đó chuyển sang áp<br /> nghiên cứu sau khi nghe giải thích rõ ràng về<br /> dụng một biện pháp can thiệp chuyên sâu hơn<br /> phương pháp đặt ống silicone nối thông lệ mũi.<br /> là đặt ống silicone nối thông lệ mũi(7).<br /> Tiêu chuẩn loại trừ<br /> Từ năm 1970 nghiên cứu về phương pháp<br /> Bất thường bẩm sinh ở lệ đạo: không có<br /> đặt ống silicone nối thông lệ mũi điều trị tắc lệ<br /> điểm lệ, không có lệ quản, tắc lệ đạo do xương<br /> đạo bẩm sinh đã được thực hiện nhiều nơi trên<br /> không thể luồn que thông xuống mũi.<br /> thế giới với kết quả thành công từ 69-100%(11,20).<br /> Kết quả phương pháp đặt ống silicone nối Bất thường bẩm sinh ở mi mắt: khuyết mi,<br /> thông lệ mũi điều trị tắc lệ đạo bẩm sinh phụ quặm mi, dính mi cầu, dính khe mí, hội chứng<br /> thuộc nhiều yếu tố: độ tuổi, số lần thông lệ đạo Goldenhar.<br /> trước đó, biến chứng và thời gian lưu ống Bệnh lý tại mắt: viêm kết giác mạc, viêm túi<br /> nhưng chưa được nghiên cứu nhiều, vì vậy lệ, viêm màng bồ đào, tăng nhãn áp, đục thủy<br /> chúng tôi tiến hành nghiên cứu này nhằm đánh tinh thể, bong võng mạc.<br /> giá kết quả điều trị tắc lệ đạo bẩm sinh bằng Dị tật bẩm sinh vùng sọ mặt: loạn sản sọ<br /> phương pháp đặt ống silicone nối thông lệ mũi mặt, sứt môi, hở hàm ếch.<br /> giúp cho việc điều trị đạt hiệu quả hơn, hạn chế<br /> Tiền căn chấn thương, phẫu thuật vùng<br /> biến chứng, tránh phẫu thuật nhiều lần, đặc biệt<br /> hàm-mặt, mũi- xoang, hốc mắt.<br /> là trẻ em.<br /> <br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Trường Đại Học Y Khoa Phạm Ngọc Thạch năm 2016 143<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 2 * 2016<br /> <br /> Bệnh nhi không tuân thủ chế độ điều trị, Động tác kéo mi dưới hướng xuống dưới và ra<br /> không tái khám theo lịch hẹn. ngoài để tránh cho lệ quản bị xoắn, tránh nguy<br /> Những chống chỉ định không thể gây mê. cơ đi sai đường, tổn thương niêm mạc lệ quản.<br /> <br /> Phương pháp nghiên cứu Đưa que thông Bowman vào điểm lệ và<br /> bóng lệ theo hướng vuông góc với bờ mi, sau đó<br /> Thiết kế nghiên cứu<br /> xoay 90º về phía thái dương, tiếp tục đưa que<br /> Nghiên cứu mô tả hàng loạt ca có điều trị hướng ngang vào lệ quản chạm đến thành<br /> đặt ống silicone nối thông lệ mũi thực hiện tại trong túi lệ, cảm giác được dấu hiệu chạm<br /> bệnh viện Nhi Đồng I từ tháng 10/2014 đến xương sau đó xoay que thông thẳng đứng đi<br /> tháng 07/2015. theo thành trong túi lệ, hướng que từ trên<br /> Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu xuống dưới - hơi ra ngoài - về phía sau, luồn<br /> Tất cả các trường hợp được tiến hành đặt đến ống lệ mũi. Sau đó đưa que thông Ritleng<br /> ống silicone nối thông lệ mũi, đủ tiêu chuẩn dẫn đường vào lệ đạo với hướng đi tương tự<br /> chọn bệnh và không thuộc tiêu chuẩn loại trừ như que thông Bowman.<br /> trong thời gian nghiên cứu từ tháng 10/2014 đến Ống silicone Ritleng có hai đầu là hai que<br /> tháng 07/2015 tại bệnh viện Nhi Đồng 1. thông dẻo dẫn đường, lần lượt luồn trong nòng<br /> Quy trình nghiên cứu que thông Ritleng qua lệ đạo, đầu que thông<br /> dẫn đường thứ nhất sau khi đi qua lệ đạo sẽ<br /> Chẩn đoán tắc lệ đạo bẩm sinh<br /> được lấy ra qua nội soi mũi kéo theo ống<br /> Bệnh sử: triệu chứng chảy nước mắt liên tục silicone. Sau đó lặp lại thao tác kỹ thuật như<br /> và kéo dài ngay từ khi sinh hoặc xảy ra sớm sau trên để luồn ống silicone còn lại xuống khe mũi<br /> khi sinh, có thể kèm triệu chứng tăng tiết dịch dưới. Buộc chặt hai đầu ống với nhau.Tiến hành<br /> nhầy, dính ghèn mi, đỏ mắt nếu có bội nhiễm. bẽ cuốn mũi dưới.<br /> Khám ấn túi lệ thấy trào ngược nước mắt Trong thời gian lưu ống silicone sử dụng<br /> hoặc chất nhầy tại điểm lệ. thuốc nhỏ kháng sinh để chống nhiễm trùng và<br /> Nghiệm pháp thuốc nhuộm cho kết quả bất kích thích. Ống sẽ được lấy ra bằng cách cắt<br /> thường. quai ống giữa hai điểm lệ và kéo một đầu ống<br /> Thủ thuật bơm rửa lệ đạo giúp chẩn đoán vị cho đến khi nốt chỉ đi ngược qua ống lệ mũi, túi<br /> trí tắc nghẽn. lệ và lệ quản.<br /> Chỉ định đặt ống silicone Quy trình theo dõi<br /> Đặt ống silicone nối thông lệ mũi được chỉ Theo dõi sau khi đặt ống silicone 1 tuần, sau<br /> định trong những trường hợp tắc lệ đạo bẩm đó mỗi tháng. Sau khi rút ống theo dõi 1 tháng,<br /> sinh sau khi thất bại với phương pháp thông lệ 3 tháng, 6 tháng. Tại mỗi thời điểm tái khám<br /> đạo. bệnh nhi sẽ được kiểm tra 3 yếu tố:<br /> Phương pháp tiến hành Triệu chứng cơ năng: chảy nước mắt, chất<br /> Gây mê qua nội khí quản bằng thuốc mê nhầy ghèn.<br /> Sevoflurance. Nhỏ thuốc Otrivin 0,05% co niêm Dấu hiệu lâm sàng: ấn vùng túi lệ, bơm rửa<br /> mạc mũi. lệ đạo.<br /> Rửa mắt bằng Cloracin 0,4% và dung dịch Nghiệm pháp mất thuốc nhuộm.<br /> Betadin 5%, sát trùng vùng da mi, mũi bằng Kết quả được xác định thành công khi:<br /> Betadin 10%. Không còn triệu chứng cơ năng, và<br /> Đầu tiên phải nong điểm lệ trên và dưới. Không còn dấu hiệu lâm sàng, và<br /> <br /> <br /> 144 Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Trường Đại Học Y Khoa Phạm Ngọc Thạch năm 2016<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 2 * 2016 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Nghiệm pháp mất thuốc nhuộm cho kết quả Kết quả của nhóm > 24 tháng tuổi<br /> bình thường. Bảng 2: Kết quả của nhóm > 24 tháng tuổi<br /> Kết quả được xác định thất bại khi: Sau rút ống 1 Sau rút ống 3<br /> tháng tháng<br /> Vẫn còn triệu chứng cơ năng, hoặc<br /> Thành<br /> Thông lệ đạo ≤ 2 2/4 (50%) 2/4 (50%)<br /> Còn dấu hiệu lâm sàng, hoặc công<br /> lần (n= 4 mắt)<br /> Thất bại 2/4 (50%) 2/4 (50%)<br /> Nghiệm pháp mất thuốc nhuộm cho kết quả Thành<br /> bất thường. Thông lệ đạo > 2 0 0<br /> công<br /> lần (n= 4 mắt)<br /> Thất bại 4/4 (100%) 4/4 (100%)<br /> KẾT QUẢ<br /> Trong 4 mắt thông lệ đạo ≤ 2 lần, đủ tiêu<br /> Đặc điểm dịch tễ và lâm sàng chuẩn rút ống vào thời điểm 3 tháng. Kết quả<br /> Tuổi trung bình của nhóm nghiên cứu là sau rút ống 3 tháng có 2/4 mắt thành công<br /> 30,36 tháng tuổi. Tỷ lệ nam chiếm đa số (50%), 2/4 mắt thất bại (50%).<br /> (64%). Số trẻ bị bệnh ở 1 bên mắt chiếm tỷ lệ Còn 4 mắt thông lệ đạo > 2 lần, lưu ống<br /> cao hơn trẻ bệnh cả 2 mắt. Đối tượng trong silicone đến 4 tháng, có 3 mắt hết triệu chứng và<br /> nghiên cứu là tắc lệ đạo bẩm sinh đã được có chỉ định rút ống vào thời điểm 4 tháng. Đánh<br /> thông lệ đạo trước đó nhưng không hiệu quả. giá lại sau 3 tháng rút ống, có 3/3 mắt tái phát<br /> Đánh giá kết quả của phương pháp đặt với triệu chứng chảy nước mắt, tiết nhầy, FDT<br /> ống silicone nối thông lệ mũi độ 2, bơm rửa lệ đạo có hẹp ống lệ mũi (chiếm<br /> Trong 28 mắt nghiên cứu, có 2 nhóm tuổi: tỷ lệ 100%). Còn 1 mắt lưu ống tiếp cũng có chỉ<br /> nhóm ≤ 24 tháng tuổi (có 20 mắt) và nhóm > định rút ống tại thời điểm 5 tháng. Theo dõi sau<br /> 24 tháng tuổi (có 8 mắt). Phân tích kết quả của rút ống 3 tháng, trường hợp này tái phát lại với<br /> nhóm ≤ 24 tháng tuổi có số lần can thiệp triệu chứng chảy nước mắt và FDT độ 2.<br /> thông lệ đạo trước đó ≤ 2 lần, nhóm > 24 Đánh giá kết cục<br /> tháng tuổi có số lần can thiệp thông lệ đạo Bảng 3: Tỷ lệ thành công chung<br /> trước đó ≤ 2 lần và số lần thông lệ đạo > 2 lần. Tần số Tỷ lệ %<br /> Đánh giá kết quả của nhóm ≤ 24 tháng tuổi Thành công 22 79<br /> Thất bại 6 21<br /> Bảng 1: Tỷ lệ thành công của nhóm ≤ 24 tháng tuổi Tổng 28 100<br /> Tần số Tỷ lệ % P=0,0008<br /> Thành công 20 100<br /> Có 6/28 mắt tái phát (chiếm tỷ lệ 21%),<br /> Thất bại 0 0<br /> Tổng 20 100 được đánh giá là thất bại. Có 22/28 mắt thành<br /> P=0,0002 công (chiếm tỷ lệ 79%). Có ý nghĩa thống kê<br /> Sau 3 tháng đặt ống có 20 mắt đủ tiêu (p < 0,05).<br /> chuẩn rút ống khi hết hoàn toàn triệu chứng Các yếu tố nguy cơ liên quan đến sự thất<br /> cơ năng, không còn triệu chứng lâm sàng. bại<br /> Đánh giá kết quả sau 1 tháng rút ống, có 20/20 Những yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả<br /> mắt thành công (100%) không còn triệu của phương pháp đặt ống silicone nối thông<br /> chứng cơ năng, không còn dấu hiệu lâm sàng, lệ mũi điều trị tắc lệ đạo bẩm sinh: độ tuổi tại<br /> FDT bình thường. Theo dõi tiếp 3 tháng sau thời điểm can thiệp, số lần thông lệ đạo trước<br /> rút ống vẫn không có mắt nào tái phát. Có ý khi tiến hành đặt ống silicone, biến chứng<br /> nghĩa thống kê (p 24 tháng 6 (75%) 2 (25%) 8<br /> Tổng 6 22 28<br /> ≤ 24 tháng 0 20 (100%) 20<br /> OR=105 CI = 3,96 – 5174,15 P = 0,0000<br /> Tổng 6 22 28<br /> OR = 57 CI = 3,29 - 2748,39 P = 0,0001 Biến chứng trong lúc mổ có liên quan đến<br /> Nhóm tuổi trên 24 tháng có 2/8 mắt thành sự thất bại của phương pháp đặt ống silicone.<br /> công (25%), trong khi nhóm tuổi dưới 24 Những trường hợp có biến chứng thì tỷ lệ thất<br /> tháng có 20/20 mắt thành công (100%). Nhóm bại 100%, trong khi những trường hợp không có<br /> tuổi trên 24 tháng có nguy cơ thất bại cao gấp biến chứng trong lúc mổ thì tỷ lệ thất bại 4,3%.<br /> 57 lần so với nhóm tuổi dưới 24 tháng. Có ý Gấp 105 lần. Có ý nghĩa thống kê (p 3 tháng 4 (100%) 0 4<br /> > 2 lần 4 (100%) 0 4<br /> Tổng 6 22 28<br /> ≤ 2 lần 2 (8,3%) 22 (91,7%) 24<br /> OR=0,2, CI = 0,01 – 3,78 P = 0,0325<br /> Tổng 6 22 28<br /> OR = 42, CI=2,11 – 2158,94 P = 0,0004 Nhóm lưu ống 3 tháng có 2/24 trường hợp<br /> Số lần thông lệ đạo trước đó ảnh hưởng thất bại (8,3%), trong khi đó nhóm lưu ống<br /> đến kết quả của phương pháp đặt ống trên 3 tháng có 4/4 trường hợp thất bại<br /> silicone. Những trẻ thông lệ đạo trước đó > 2 (100%). Không có sự tương quan (Khoảng tin<br /> lần có tỷ lệ thất bại là 100%, trong khi những cậy = 0,01 – 3,78).<br /> trẻ thông lệ đạo trước đó ≤ 2 lần có tỷ lệ thất BÀN LUẬN<br /> bại là 8,3%, nguy cơ thất bại gấp 42 lần. Có ý<br /> nghĩa thống kê (p< 0,05). Đặc điểm dịch tễ và lâm sàng<br /> Tuổi trung bình của mẫu nghiên cứu tại thời<br /> Bảng 6: Mối tương quan giữa tỷ lệ thất bại và tuột<br /> điểm phẫu thuật đặt ống silicone là 30,36 tháng,<br /> ống<br /> bé nhỏ nhất là 7 tháng, lớn nhất là 93 tháng.<br /> Kết quả<br /> Tuột ống Tổng Tuổi trung bình trong mẫu nghiên cứu này thấp<br /> Thất bại Thành công<br /> Có 4 (50%) 4 (50%) 8 hơn nghiên cứu tại Anh của tác giả Aggarwal<br /> Không 2 (10%) 18 (90%) 20 RK là 43 tháng tuổi(1), nhưng cao hơn nghiên<br /> Tổng 6 22 28 cứu tại một số nước ở châu Á của tác giả Karci<br /> OR= 9 CI = 0,84-120,28 P = 0,0198 B. là 18,8 tháng tuổi(11), tác giả Po- Lieng Chen là<br /> Biến chứng tuột ống trong thời gian lưu 20,1 tháng tuổi(2), tác giả Mariya NM là 25,8<br /> ống không liên quan đến sự thất bại của tháng tuổi(16). Sự khác nhau này thể hiện quan<br /> phương pháp đặt ống silicone (Khoảng tin điểm điều trị khác nhau ở các nước.Tác giả tại<br /> cậy = 0,84 - 120,28). Châu Âu chọn mẫu trên 11 tháng tuổi trong khi<br /> các tác giả tại Châu Á chọn nhóm đối tượng trên<br /> 7 tháng tuổi. Điều này cho thấy thời điểm tiến<br /> hành đặt ống silicone vẫn còn là một đề tài<br /> <br /> <br /> 146 Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Trường Đại Học Y Khoa Phạm Ngọc Thạch năm 2016<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 2 * 2016 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> tranh luận. Một số tác giả quan điểm thông lệ thông lệ đạo trước đó nhưng thất bại, trong khi<br /> đạo trễ sau 12 tháng tuổi nhằm chờ đợi sự tự nghiên cứu của tác giả Po-Liang Chen tiến hành<br /> khỏi, dẫn đến thời điểm đặt ống silicone ở lứa đặt ống silicone ở những trẻ đã thông lệ đạo<br /> tuổi lớn(1,15,16). Ngược lại một số tác giả khác đề hoặc chưa thông lần nào, còn tác giả Mariya<br /> nghị đặt ống silicone sớm trên 07 tháng tuổi, NM thì can thiệp đặt ống silicone nguyên phát<br /> giải quyết tình trạng chảy nước mắt, ghèn, hạn cho những trẻ bị tắc lệ đạo bẩm sinh chưa trải<br /> chế phải sử dụng kháng sinh kéo dài, đồng thời qua thông lệ đạo lần nào. Bên cạnh đó, còn có<br /> ghi nhận tỷ lệ thành công cao, tránh nguy cơ sự khác biệt về tuổi của nhóm đối tượng nghiên<br /> phải can thiệp phẫu thuật tiếp khẩu túi lệ mũi cứu, trong nghiên cứu của chúng tôi độ tuổi<br /> xâm lấn sau này(9,2). phân bố rộng, tuổi cao nhất lên đến 8 tuổi.<br /> Tỷ lệ thành công chung Trong bệnh lý tắc lệ đạo bẩm sinh ở trẻ lớn có<br /> sự gia tăng tỷ lệ các dạng tắc nghẽn lệ đạo phức<br /> Khi đối chiếu với các nghiên cứu khác, kết<br /> tạp, các bất thường vùng mũi đi kèm, gia tăng<br /> quả nghiên cứu của chúng tôi (tỷ lệ thành công:<br /> tình trạng sẹo xơ hóa lệ đạo do quá trình điều trị<br /> 79%) gần tương tự với các tác giả Dortzbach RK<br /> trước đây gây ra, điều này cho thấy những bệnh<br /> (82,5%)(3), tác giả Aggarwal RK (80%)(1), tác giả<br /> nhi trong mẫu nghiên cứu được tiến hành đặt<br /> Jihyun Park (82,8%)(8), nhưng thấp hơn so với<br /> ống silicone là những trường hợp tắc nghẽn lệ<br /> kết quả của tác giả Po-Liang Chen (90%)(2), tác<br /> đạo nặng, phức tạp, không đáp ứng với điều trị<br /> giả Mariya NM (89%)(16). Sự khác biệt này là do<br /> bảo tồn.<br /> toàn bộ mắt trong mẫu nghiên cứu của chúng<br /> tôi tiến hành đặt ống silicone sau khi đã điều trị<br /> Bảng 9: So sánh tỷ lệ thành công với các tác giả khác<br /> Tác giả - Quốc Gia Tỷ lệ thành công Đặc điểm mẫu nghiên cứu<br /> (5) Tất cả đều đã thông lệ đạo thất bại, thời gian lưu ống trung bình<br /> Dortzbach RK, Hoa Kỳ (1982) 82,5%<br /> 4,3 tháng.<br /> (4) Tất cả đã thông lệ đạo ít nhất 1 lần thất bại, tuổi từ 11- 108 tháng,<br /> Aggarwal RK, Anh (1993) 80%<br /> thời gian lưu ống trung bình 4,35 tháng<br /> (19) Tuổi từ 7 tháng đến 5 tuổi, mẫu gồm những trẻ đã thông lệ đạo ít<br /> Po-Liang Chen, Đài Loan (2004) 90%<br /> nhất 1 lần thất bại hoặc chưa thông lần nào.<br /> (10)<br /> Jihyun Park, Hàn Quốc (2011) 82,8% Nghiên cứu hồi cứu, thời gian lưu ống từ 2 tuần đến 6 tháng.<br /> (16) Đặt ống silicone nguyên phát cho trẻ tuổi từ 12 - 48 tháng, lưu<br /> Mariya NM, Pakistan (2012) 89%<br /> ống trung bình 6,9 ± 3,4 tháng.<br /> Tất cả đều thông lệ đạo ít nhất 1 lần thất bại, thời gian lưu ống 3 -<br /> N.T.Ngọc Anh Việt nam (2015) 79%<br /> 5 tháng.<br /> <br /> Các yếu tố nguy cơ liên quan sự thất bại khi nhóm tuổi dưới 24 tháng có 20/20 mắt thành<br /> công (100%). Nhóm bệnh nhi trên 24 tháng tuổi<br /> Mối tương quan với độ tuổi tại thời điểm can<br /> có nguy cơ thất bại cao gấp 57 lần so với nhóm<br /> thiệp<br /> dưới 24 tháng. Đối chiếu với kết quả của các<br /> Độ tuổi thích hợp để tiến hành phẫu thuật nghiên cứu khác trên thế giới, nhận thấy công<br /> đặt ống silicone vẫn còn là một đề tài tranh cãi, trình của chúng tôi không có sự khác biệt về tỷ<br /> tuy nhiên đa số các nghiên cứu nhận định rằng lệ thành công theo độ tuổi. Cụ thể: Tác giả Lim<br /> tỷ lệ thành công tỷ lệ nghịch với độ tuổi tại thời và cộng sự báo cáo kết quả nghiên cứu đạt tỷ lệ<br /> điểm can thiệp phẫu thuật(6,15). thành công 83-100% ở độ tuổi 1- 4 tuổi và 71-<br /> Qua bảng 4, cho thấy mối tương quan giữa 75% ở những trẻ trên 4 tuổi(15).Trong nghiên cứu<br /> tỷ lệ thành công và độ tuổi tại thời điểm can của tác giả Engel và cộng sự tỷ lệ thành công là<br /> thiệp đặt ống silicone, nhóm bệnh nhi trên 24 97% ở nhóm dưới 24 tháng tuổi, và giảm còn<br /> tháng tuổi có 2/8 mắt thành công (25%), trong 90% ở độ tuổi lớn trên 24 tháng tuổi(6). Tác giả<br /> <br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Trường Đại Học Y Khoa Phạm Ngọc Thạch năm 2016 147<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 2 * 2016<br /> <br /> Welsh và Katowitz báo cáo tỷ lệ thành công Qua bảng 6, cho thấy biến chứng tuột ống<br /> giảm từ 100% ở nhóm tuổi 6 tháng đến 13 tháng trong thời gian lưu ống không liên quan đến sự<br /> xuống còn 79,6% ở nhóm trên 2 tuổi(21). Kết quả thất bại của phương pháp đặt ống silicone.<br /> này cho thấy can thiệp đặt ống silicone ở độ Tương tự tác giả Engel (2007) nhận định rằng<br /> càng lớn cho tỷ lệ thành công thấp hơn vì tắc tuột ống không làm ảnh hưởng sự thành công(6).<br /> ống lệ mũi lâu ngày gây viêm nhiễm kéo dài Mối tương quan với những yếu tố không thuận<br /> làm cho ống lệ mũi hẹp lại bởi thâm nhiễm, phù lợi và biến chứng trong lúc mổ<br /> nề, tiết tố nhầy mủ đọng nhiều trong túi lệ dẫn<br /> Những yếu tố không thuận lợi và biến<br /> đến giãn túi lệ, mất trương lực làm giảm hiệu<br /> chứng có thể gặp trong quá trình tiến hành thủ<br /> quả của bơm nước mắt, một số trường hợp có<br /> thuật bao gồm thông sai đường, khe mũi dưới<br /> biến chứng áp xe vùng túi lệ cũng gây biến đổi<br /> hẹp và chảy máu mũi. Trong nghiên cứu của<br /> mô tế bào, chèn ép vào đường lệ. Các yếu tố<br /> chúng tôi có 5 mắt (chiếm tỷ lệ 17,9%) có yếu tố<br /> trên làm cho việc điều trị tắc lệ đạo bẩm sinh lâu<br /> không thuận lợi bao gồm khe mũi dưới rất hẹp,<br /> ngày trở nên khó khăn và không hiệu quả.<br /> chảy máu trong lúc mổ nhiều, chúng tôi không<br /> Mối tương quan với số lần thông lệ đạo trước gặp biến chứng thông sai đường do có nội soi<br /> đây hỗ trợ.<br /> Qua bảng 5, cho thấy số lần thông lệ đạo Qua bảng 7, cho thấy các yếu tố không<br /> trước đó ảnh hưởng đến kết quả của phương thuận lợi và biến chứng trong lúc mổ có liên<br /> pháp đặt ống silicone. Những mắt đã thông lệ quan đến sự thất bại của phương pháp đặt ống<br /> đạo trước đó trên 2 lần có tỷ lệ thất bại là 100%, silicone. Những trường hợp có biến chứng<br /> trong khi những mắt đã thông lệ đạo trước đó trong lúc tiến hành thủ thuật thì tỷ lệ thất bại<br /> dưới 2 lần thì tỷ lệ thất bại thấp hơn chiếm 8,3%, 100%, trong khi những trường hợp không có<br /> nguy cơ thất bại cao gấp 42 lần. Sự khác biệt này biến chứng thì tỷ lệ thất bại 4,3%. Có ý nghĩa<br /> có ý nghĩa thống kê. Tương tự kết quả của tác thống kê (p