Ề ƯƠ Ọ Ữ Ậ Đ C NG ÔN T P MÔN NG VĂN 7 H C KÌ 2
ả ầ
ộ N i dung ậ ệ Ngh thu t Ý nghĩa
A. Ph n văn b n Văn b nả t t
ữ ễ ữ
ữ ự ử ụ ắ 1
ế ệ
ộ ữ ấ
ồ ả ử ữ ụ T c ng ề v thiên nhiên và lao đ ng ộ ấ ả s n xu t
ế Không ít nh ng câu ữ ề ụ t c ng v thiên nhi n và lao đ ng ả s n xu t là nh ng ủ ọ bài h c quý giá c a nhân dân ta.
ữ ủ ễ
ộ ạ S d ng cách di n đ t ọ ế ng n g n cô đúc, k t ể ạ ễ ấ c u di n đ t theo ki u ố ứ đ i x ng, nhân qu , ệ ượ ứ ng ng s và hi n t ị ầ ế ạ ầ t, t o v n nh p c n thi ớ ễ cho câu văn d nh d ậ ụ v n d ng
ạ ễ ữ
ẽ ọ ữ ữ ư ạ i nh đ o lí,l
i và
ữ ệ ủ ữ ụ 2 T c ng ề v con ườ ng xã h iộ
ứ ử
ề ầ ễ ố ề i khuyên v cách ng x nhi u lĩnh
ử ụ S d ng cách di n đ t ử ắ ng n g n cô đúc, S ụ d ng các phép so sáh, ữ ẩ ụ ố n d đ i, đi p ng , ị ạ t o v n nh p cho câu ớ ễ ậ văn d nh d v n d ngụ Không ít nh ng câu ụ t c ng là nh ng ệ kinh nghi m quý báu c a nhân dân ta ố ề v cách s ng và ử cách đ i nhân x thế
ồ ậ ố
ướ ể ậ
ự ọ ặ c phát
ị
ệ ấ
ề Truy n th ng yêu ướ ủ n c c a nhân dân ầ ượ ta c n đ huy trong hoàn ử ớ ị ả c nh l ch s m i ể ả đ b o v đ t c.ướ n
ả 3 Tinh th n ầ c ướ yêu n ủ c a nhân dân ta ồ ( H Chí Minh) văn ngh ị lu n.ậ
ơ ữ c c a toàn
ề ụ Nh ng câu t c ng nói v ờ ờ cách đo th i gian d báo th i ậ ắ ư ti t quy lu t n ng m a, gió ậ ấ ụ bão…Mùa v kĩ thu t c y ể ệ ự tr ng chăn nuôi …th hi n s ệ đúc k t nh ng kinh nghi m ề quý báu c a nhân dân ta v ả thiên nhiên và lao đ ng s n xu tấ ữ ể ệ ự ụ T c ng th hi n s tôn vinh ườ ị giá tr con ng ố s ng nhân văn… ữ ụ T c ng còn là nh ng bài ọ ờ h c,l ườ ở cho con ng i ư ấ ự v c nh : đ u tranh xã hôi, ộ ệ quan h xã h i. ộ Dân ta có m t lòng n ng nàn ố ề c đó là truy n th ng yêu n ấ ố ề quý báu. Truy n th ng y ượ ử ể ệ c th hi n trong l ch s đ ố ạ ặ ch ng gi c ngo i xâm và trong ấ ộ ế cu c chi n đ u ngày hôm nay. ệ ụ ủ ả Nhi m v c a đ ng và nhà ướ c là ph i phát huy h n n a n ướ ủ ầ tinh th n yêu n dân ể ướ ủ c c a
ị ủ
ấ
ờ Xây d ng lu n đi m ắ ng n g n xúc tích, l p ậ ẽ ẫ lu n ch t ch , d n ứ ệ ch ng toàn di n, tiêu ừ ữ ọ ọ ể bi u , ch n l c. T ng ị ợ ả g i c m. Câu văn ngh ậ ả ệ lu n có hi u qu . ệ ử ụ S d ng bi n pháp ệ t kê , nêu các bi u li ệ hi n lòng yêu n nhân dân ta. ụ ể ứ ẫ Có d n ch ng c th , lí ậ ẽ ắ bình lu n sâu s c, có l ứ ụ ế s c thuy t ph c. L p ậ lu n theo trình t ậ ự ợ h p lí.
ấ ọ ề ệ
ớ ờ ố
ế ấ
ọ ứ 4 Đ c tính ị ả gi n d ủ c a Bác H ồ ( Ph m ạ Văn ồ Đ ng) Văn ngh ị lu n ậ
ầ ng và tình c m làm nên t m ẩ ợ Ca ng i ph m ẹ ứ ch t cao đ p,đ c ị ủ ả tính gi n d c a ồ ủ ị Ch T ch H Chí Minh. Bài h c v vi c ọ ậ h c t p và rèn ệ luy n noi theo t m ạ ứ Hồ ươ ng đ o đ c g Chí Minh ườ ủ ả ứ Đ c tính gi n d c a Bác ờ ố ể ệ ượ c th hi n trong đ i s ng, đ ọ ườ ệ ớ trong quan h v i m i ng i, ế t. i nói và bài vi trong l ị ể ệ ứ ả Đ c tính gi n d th hi n ồ ẹ ủ ẩ ph m ch t cao đ p c a H Chí ầ Minh v i đ i s ng tinh th n ể ắ t sâu s c phong phú, hi u bi ộ ớ ư quí tr ng lao đ ng, v i t ả ưở t vóc văn hóa c a ng i.
1
ả
ố ố ế ủ ả ệ 5
ườ ươ ươ ể ậ c lu n ch ng ầ ứ ề i và muôn v t, ng
ế ể ệ Văn b n th hi n ắ quan ni m sâu s c ủ c a nhà văn v văn ngươ ch
ả
ạ ạ
ữ ứ ướ Ý nghĩa văn ươ ch ( Hoài Thanh) Văn ngh ị lu nậ
ả ệ ậ
ữ ờ ố ủ ự ố ả ố ả ộ
ễ ờ ắ i văn
ả ả ị ậ Có lu n đi m rõ ượ ứ ràng,đ ạ minh b ch đ y s c ụ thuy t ph c. Có cách nêu d n ẫ ch ng đa d ng: khi c, khi sau,khi hòa tr ể vào lu n đi m, khi là ệ m t câu chuy n ng n ạ ằ Di n đ t b ng l gi n d , giàu c m xúc.
ế
ng.
ệ ứ ố ự
ệ ng
ề ạ ầ
ế ẳ ắ ự
ườ ủ ọ
ọ ệ ế ố 6 S ng ch t ặ m c bay ( Ph m ạ Duy T n) ố Truy n ệ ệ ắ ng n hi n đ i.ạ
ệ
ắ ọ ậ
ấ ờ ồ ớ Xây d ng tình hu ng ấ ả ươ ng ph n – tăng c p t ờ ấ ế và k t thúc b t ng , ạ ữ ố ngôn ng đ i tho i ộ ọ ấ ng n g , r t sinh đ ng. ể ọ L a ch n ngôi k khách quan. ữ ự L a ch n ngôn ng ể ả k , t , kh c h a chân dung nhân v t sinh ộ đ ng.
ả
ươ
ạ
ệ
ờ ẫ ủ ọ
Phê phán thói bàng quan vô trách ươ nhi m vô l ứ ế tâm đ n m c góp ph n gây ra n n ớ l n cho nhân dân ụ ẫ ủ c a quan ph m u ạ đ i di n cho nhà ề ầ c m quy n th i ộ Pháp thu c; đ ng ả c m xót xa v i tình ủ ả c nh thê th m c a nhân dân lao đ ng ộ do thiên tai và thái ộ đ vô trách nhi m ề ủ ẻ ầ c a k c m quy n gây nên.
ế ộ ứ
ạ ế ử ụ ạ ế
ả
ạ ộ ả ọ ẩ ầ ấ ẫ ấ
ể ồ Ngu n g c c t y u c a văn ng là tình c m, lòng ch ậ th ng ng muôn loài. ươ Văn ch ng là hình nh c a ự ố s s ng và sáng t o ra s s ng, ớ gây cho ta nh ng tình c m m i, luy n nh ng tình c m v n có làm cho đ i s ng tình c m con ườ ử i tr nên phong phú và sâu ng ề ơ ộ r ng h n nhi u. ườ ẽ ủ ờ ố Đ i s ng c a con ng i s ấ r t nghèo nàn n u không có ươ văn ch ẩ Tác ph m làm tái hi n b c ự ệ tranh hi n th c: ả ủ ề + V tình c nh c a nhân dân ả ớ ạ ụ ượ c miêu t t đ trong n n l v i ự ế t chân th c, nói lên nhi u chi ti ấ tình th căng th ng c p bách ộ ố đe d a cu c s ng c a ng i dân. ự ạ + S l nh lùng vô trách nhi m ạ ủ ọ i trong đó đáng c a b n quan l ụ ẫ chú ý nh t là quan ph m u. ể ệ ự ồ ả Th hi n s đ ng c m, ườ th ng xót ng i dân trong ạ thiên tai ho n n n do thiên tai ộ ồ đ ng th i lên án thái đ tàn ạ ướ c nh n c a b n quan l i tr ả ả tình c nh ngàn sâu muôn th m ủ c a nhân dân. Ca Hu m t hình th c sinh ho t văn hóa – âm nh c thanh ị l ch và tao nhã; m t s n ph m ầ tinh th n đáng chân tr ng c n ượ ả ồ c b o t n và phát tri n đ
âm thanh, ườ ủ 7 Ca Hu ế trên sông ươ H ng( H à Ánh Minh) Văn b n ả ậ ụ nh t d ng i sinh
ế ể Vi t theo th bút kí. ữ S d ng ngôn ng ể ả giàu hình nh, giàu bi u ả c m, th m đ m ch t th .ơ ả Miêu t ậ ả c nh v t con ng đ ng.ộ
ộ Ghi chép l i m t ổ bu i ca Hu trên ươ sông h ng, tác gi ể ệ th hi n lòng yêu ự ề ế hòa m n, ni m t ố ớ ả đ i v i di s n văn ộ hóa đ c đáo c a ộ Hu , cũng là m t di ộ ả s n văn hóa dân t c
ạ ặ ồ “Đ ng bào ta ngày nay cũng x ng đáng …ghét gi c”
ậ ạ ứ ị ủ ể ả ả Bài t p 1: Cho đo n văn: a. Đo n văn trên trích trong văn b n nào? C a ai? Xác đ nh ki u văn b n?
2
ả ạ
ụ ủ ế Th pháp li c s d ng trong đo n văn trên và nêu tác d ng? ( t ngh thu t đ b. Hãy chép l c. Cho bi
ể ệ ộ ầ ủ ạ ả ụ ệ ể ệ ệ ậ ượ ử ụ t ộ ừ ế s d ng hi u qu có tác d ng th hi n m t cách sinh đ ng ử ụ
ấ ữ
ươ ươ ư ấ ệ ụ ả “...Đ y là lúc các ca nhi c t lên nh ng khúc đi u Nam nghe ng v n nh nam ai, nam bình, qu ph , nam xuân,
ư ấ i câu văn th hi n rõ nh t tinh th n c a văn b n? ệ kê theo mô hình “t đ n” ướ ủ lòng yêu n c c a nhân dân ta. ấ ạ ậ Bài t p 2: Cho đo n văn: ồ bu n man mác, th ng c m, bi ai, v ươ t ả khúc, hành vân.”
ả ả là ai?
ậ ượ ử ụ ệ ỉ ế ụ ủ ng t a. Câu văn trên trên trích trong văn b n nào? Tác gi b. Ch ra bi n pháp ngh thu t đ c s d ng trong câu văn trên? Cho bi ệ t tác d ng c a bi n
ệ ậ
ơ ế “nghe ca Hu là thú ch i tao nhã”
ả ế ươ
ả , tác gi ươ : Hà Ánh Minh ư ấ bu n man mác, th ng v n nh nam ai, nam bình,
t kê: ươ
ụ ữ ế ủ ể ệ ậ ả c a nh ng cung b c c m xúc th hi n trong
ế ủ
ệ ả i thích:
ị ế ự ễ ượ ả c c m tình, yêu m n .
ế ứ ự ạ ọ
ầ
ộ ườ ưở ướ ế ị ừ ứ ế hình th c đ n n i dung, t ế ừ ứ ng th c, t i hát đ n nh c công, t ng, t ng
ề ể ọ
ặ , tác gi
ạ ậ ể ế ấ
ườ Bên c nh ngài, mé tay trái, bát y n h p đ ầ ữ ữ ả ậ ồ
ậ ố
ể ạ ủ ộ
ễ ạ ỉ ụ ệ
ớ ể ầ ạ ố
ạ ằ ồ ố ố ờ ố ắ ả ể
ườ ố ổ
ấ
ậ ờ ố ị ả ị ờ ố ấ ồ ờ ố ậ ữ ự ự ầ
ổ ờ ố ả ươ ế ớ ồ ệ pháp ngh thu t đó? ạ c. T i sao nói : G i ý:ợ a. Câu văn trích trong văn b n ả “Ca Hu trên sông H ng” ậ ệ ệ ồ ươ ng c m, bi ai, v b. Ngh thu t li ả ụ ư ng t qu ph , nam xuân, t khúc, hành vân.” ấ ự Tác d ng: cho th y s phong phú, tinh t ự các làn đi u ca Hu và s tài tình c a các ca công. ầ c. C n gi +Tao nhã: thanh cao và l ch s , d đ ơ +Ca hu là thú ch i tao nhã vì đó là 1 hình th c sinh ho t văn hóa thanh cao, l ch s , sang tr ng, ế ể ệ ừ ễ ườ không gian đ n i. Đi u đó th hi n t và g n gũi, d say lòng ng ừ ạ ễ ừ ễ ứ hình th c di n x cách bi u di n đ n th ế ế ả “Ca Hu trên sông ể ệ ccahs ăn m c đ n cách th hi n gi ng hát… . Câu văn trích trong văn b n ả ươ H ng” : Hà Ánh Minh ạ ng phèn đ trong Bài t p 3: Cho đo n văn: …“ ồ ầ khay kh m,khói bay nghi ngút; tráp đ i m i hình ch nh t, trong ngăn đ y nh ng tr u vàng, ắ ả cau đ u, r tía, ngoáy tai, ví thu c, qu n bút, tăm bông trông mà thích m t” …. ả a. Đo n văn trên trích trong văn b n nào? C a ai? Thu c th lo i nào? ậ ượ ử ụ c s d ng trong đo n văn và nêu tác d ng? b. Ch ra nét ngh thu t đ ổ ư Bài t pậ 4: Cho đo n văn i nhà tu hành, : “ Nh ng ch hi u l m r ng Bác s ng kh c kh theo l ạ ư ậ ị ế ẩ ề t n d t. Bác H s ng đ i s ng gi n d , thanh b ch nh v y, thanh tao theo ki u nhà hi n tri ầ ệ ủ ở b i vì Ng t c a qu n i s ng sôi n i, phong phú đ i s ng và cu c đ u tranh gian kh và ác li ớ chúng nhân dân. Đ i s ng v t ch t gi n d càng hoà h p đ i s ng tâm h n phong phú, v i ư ưở ữ nh ng t t ng, tình c m, nh ng giá tr tinh th n cao đ p nh t. Đó là đ i s ng th c s văn minh mà Bác H nêu g ng sáng trong th gi i ngày nay ộ ấ ợ ẹ .”
ạ ừ ể ạ ủ ẩ ả ẩ ờ a. Đo n văn trên trích t tác ph m nào? C a ai? Th lo i và hoàn c nh ra đ i tác ph m?
ủ ế ề ạ b/ Tác gi ờ ử y?ấ ề l đãả g iử đ n chúng ta đi u gì qua đo n văn trên? Suy nghĩ c a em v i g i
ự làm. Đáp án: a. HS t
ờ ử ủ ự ệ ẳ ậ ả ị
ữ ờ ố ả ị ườ ầ
ồ i Bác H , tác gi ả ự ố ề ậ ấ ề ấ ườ ề ờ b. L i g i c a tác gi ờ ố đ i s ng tinh th n phong phú trong con ng ả ự ủ ờ ố th c c a đ i s ng con ng ả : Qua vi c kh ng đ nh s hoà h p gi a đ i s ng v t ch t gi n d và ợ còn mu n nói v ý nghĩa đích i: Không ph i là s tho mãn càng nhi u v v t ch t, mà là đ i
3
ộ ố ư ế ả ậ ậ ư ưở t ng , tình c m phong phú, th m chí là vô t n. Cu c s ng nh th , theo tác
ầ ộ ố ự ự ồ ươ ờ ạ ố s ng tinh th n, t ả gi là cu c s ng th c s văn minh mà Bác H đã nêu g . ng sáng trong th i đ i ngày nay
ườ ề
ệ ữ ầ ậ ầ ự ự ủ ờ ố ề i, v c suy nghĩ v ý nghĩa th c s c a đ i s ng con ng ấ ụ ậ ưở ế ng th v t ch t
ể ẫ ả
ầ ươ ữ ế ầ ậ ả ờ ố ặ ề ả “Ca Hu trên sông H ng” ế ự ế Ph n k t văn b n (Ng văn 7 t p hai) , tác gi Hà Ánh
ượ ầ Suy nghĩ c a emủ : HS c n nêu đ ạ ấ ố m i quan h gi a nhu c u v t ch t và đ i s ng tinh th n. N u ch y theo h ẽ s có th d n đ n s nghèo nàn, què qu t v tinh th n, tình c m... ậ Bài t p 5: t: ế Minh vi
ế ọ ươ ụ ọ
canh, mà trong khoang thuy n v n đ y p l ư ắ ầ ắ ờ ờ ề ẫ ọ ế ạ i ca ti ng nh c. ạ i...”
ề ẻ ẹ ủ ươ ả ạ ằ “Nghe ti ng gà gáy bên làng Th C ng, cùng ti ng chuông chùa Thiên M g i năm ế ư ừ Không gian nh l ng đ ng. Th i gian nh ng ng l ộ ế C m nh n c a em v v đ p c a ca Hu trên sông H ng qua đo n văn trên b ng m t
ậ ủ ả ộ
ẩ ệ
ủ ắ ớ Gi ệ i thi u khái quát tác gi ộ
ộ
ạ ữ ứ
ấ ả ị ỉ ườ ị ớ ộ ế ườ nghe i: ậ i so sánh nhân hóa đ c đáo. ạ ờ i nghe quên c không gian, th i gian, ch còn c m th y tình ng
ế ả ụ ọ
ữ ườ ế ẻ ẹ ủ ọ ươ ồ ng con ng i đ n nh ng v đ p c a tình ng ườ ứ i x
ậ ắ ư
ườ ở ẻ ẹ ẩ ủ ắ i b i v đ p bí n c a nó.
ứ ộ ị
ầ ượ ả ồ ể ầ ẩ ạ c b o t n và phát tri n.
ậ ề ọ ả ả ạ
ờ ế ứ ữ ề ế ẻ ổ , h t s c gi ườ ừ i, t
ẻ ộ ấ ẻ ừ ầ ỷ i thì cu c, k đ i đ t, k vác tre, nào đ p, nào c , bì bõm d
ườ ư ả C m nh n v hình nh dân phu qua đo n trích : ể ố i nào ng
ườ ấ ướ i n y l ỹ ế t đúng k năng c a đo n văn c m nh n đ
chi u đ n gi ắ ộ ộ t nh chu t l ả ắ ứ ợ ả ậ ượ ừ… cùng nh ng t
gìn, k thì thu ng, ậ ướ i bùn l y ng p quá khu u ậ t. Tình c nh trông th t th m." c các ý sau: ừ ữ ồ ệ ữ ư ậ
ướ t th ủ ạ ế đ i, vác, đ p, c ộ ệ ệ …Nt li ả ộ ừ ạ m nh liên ti p: ướ t th t, xao xác ệ ữ ị ố ằ ộ
ộ ệ ứ ủ ế láy giàu s c g i hình, t kê, đi p ng nh p đi u d n d p, câu ch nh xô ự ợ ẳ ổ i kh n kh đang ki
ườ ố ậ ự ố ươ ấ t s s ng.
ứ ự ủ ố ấ ự ộ ậ ộ Dân phu đang v t l n v i thiên nhiên, g ng g ể
ấ bài văn ng n (Kho ng m t trang gi y thi). ả ợ , tác ph m. G i ý: ạ ả ớ i thi u v trí và n i dung c a đo n văn c m nh n. Gi ố ạ Đo n văn v i ngôn ng trong sáng, l ế Ca Hu là m t hình th c sinh ho t văn hóa – âm nh c thanh l ch, tao nhã. ế Ca Hu khi n ng ế ti ng gà gáy bên làng Th C ng cùng ti ng chuông chùa Thiên M g i năm canh... ườ ướ ế i h Ca Hu làm giàu tâm h n con ng ế ầ , sâu l ng, đôn h u... Hu : tr m t ế ế Ca Hu mãi mãi quy n rũ, làm say đ m lòng ng ộ ạ ế * Đánh giá: Ca Hu là m t hình th c sinh ho t văn hóa – âm nh c thanh l ch và tao nhã, m t ả s n ph m tinh th n đáng trân tr ng c n đ ậ Bài t p 6: "Dân phu k hàng trăm nghìn con ng ườ ng chân, ng Yêu c u: ầ HS vi ạ ộ Hàng lo t đ ng t ướ ợ bì bõm, l g i thanh: ế ứ ộ ẩ đ y nhau nh m tái hi n h t s c sinh đ ng c nh h đê nh n nháo, căng th ng, l n x n trong s ữ ệ ọ ố ắ c g ng đ n b t l c tuy t v ng c a nh ng con ng t s c vì đói rét, s ẩ ng, g p gáp dành gi hãi… Đó là hành đ ng kh n tr ắ ớ ố ng dùng chút s c l c cu i cùng c a mình đ ử ượ ủ ặ ầ ậ ấ ự ố ế ộ t l y s s ng trong cu c chi n ch ng th y t c đ y cam go và th thách. dành gi
ầ ệ t
Ví d ụ ợ ế B. Ph n ti ng Vi TT Câu 1 t, có
ơ ơ ơ ơ
Rút g n ọ câu
ọ ờ ậ c u đi Hà
ủ ữ ị ữ Khái ni mệ ế ặ Khi nói ho c vi ể ượ ỏ ộ ố c b m t s th l ạ ầ ủ thành ph n c a câu t o thành câu rút g n (rút ọ g n ch ng , v ng , Tác d ngụ ọ Làm cho câu g n h n, ừ v a thông tin nhanh h n, ừ ữ ặ ạ i nh ng v a tránh l p l ệ ở ấ ừ ữ ng đã xu t hi n t phía tr cướ VD1: Nuôi l n ăn c m ằ ằ n m, nuôi t m ăn c m đ ng.ứ VD2: Bao gi N i ?ộ
4
ặ ả ủ ữ ộ ụ Ngày mai.
ị ho c c ch ng và v ng ).ữ
ườ
ế ơ 2 t là câu
ự ệ ệ
Câu đ c ặ tệ bi ệ ặ Câu đ c bi ấ ạ không c u t o theo mô ủ ữ ị ữ hình ch ng v ng ộ ờ ạ
ẳ ắ
ng l m, ch ng ể ỏ Chim sâu h i chi c lá: ể i!ơ Hãy k chuy n Lá cu c đ i b n cho tôi nghe đi! ườ Bình th có gì đáng k đâu.
ộ ộ ả ọ c m xúc; g i
ề ọ ạ 4
ả
ề
Thêm tr ng ạ ng ữ cho câu lá bàng đỏ
ề ư ồ Mùa xuân, cây g o g i ế đ n bao nhiêu là chim ríu rít. V mùa đông, nh màu đ ng hun ệ
c đ y đ chính xác; ố ế ớ ạ ầ
ạ ượ ặ Ng ý hành d ngđ c ể đi m nói trong câu là ọ ủ c a chung m i ượ ỏ c b CN) i( L ng ị ờ Xác đ nh th i gian n i ễ ố ch n di n ra s vi c ạ ế ượ đ c nói đ n trong đo n; ề ự ệ Li t kê thông báo v s ệ ồ ạ ủ ự ậ t n t i c a s v t hi n ngượ t B c l đáp Công d ng:ụ ị Xác đ nh hoàn c nh , ự ệ ễ ệ đi u ki n di n ra s vi c nêu trong câu,góp ph n ầ ộ làm cho n i dung câu ượ ầ ủ đ N i k t các câu, các đo n v i nhau, góp ph n ạ làm cho đo n văn, bài ạ văn đ c m ch l c.
ẩ
ặ t.ế
ổ 5
ượ ạ c l
ể ậ T p th phê bình nó> Câu ủ ộ ch đ ng. ị ậ ể Nó b t p th phê bình> ị ộ Câu b đ ng.
ủ ộ ề ỗ ạ
ế
ộ Chuyể n đ i ổ câu ch ủ đ ng ộ thành câu b ị đ ngộ
ạ ạ ấ ệ ể Vi c chuy n đ i câu ị ủ ộ ch đ ng thành câu b ộ i đ ng( và ng ị ộ ỏ ể chuy n đ i câu b đ ng ở thành câu ch đ ng ) ằ m i đo n văn đ u nh m liên k t các câu trong đo n văn thành m t ố m ch th ng nh t.
ng
ộ 6
ừ ấ ừ ế ỉ th k
ỉ ố ượ ừ ị ng ho t ượ b hay đ ạ c vào
ỉ ố ượ ừ Cách chuy nể ổ đ i câu CĐ thành ượ c V ý nghĩa : TN đ ể thêm vào câu đ xác ơ ờ ị đ nh th i gian, n i ố ch n, nguyên nhân, ứ ụ m c đích cách th c ự ễ di n ra s vi c trong câu. ề ứ V hình th c:TN có ể ứ ở ầ đ u câu, th đ ng ữ ố cu i câu hay gi a ữ câu.Gi a TN và CN và ộ ườ VN th ng có m t ỉ quãng ngh khi nói ộ ấ ho c m t d u ph y khi vi ủ ộ Câu ch đ ng là câu ủ ữ ỉ ườ i, có ch ng ch ng ự ệ ạ ộ ậ v t th c hi n m t ho t ướ ộ ng vào đ ng h ườ ậ ủ i,v t khác( ch ng ạ ộ ể ủ th c a ho t đ ng) ị ộ Câu b đ ng là câu có ậ ủ ữ ỉ ườ i, v t ch ng ch ng ượ ủ ạ ộ c ho t đ ng c a đ ướ ườ ậ i v t khác h ng ỉ ố ượ vào( ch đ i t ng ạ ộ ho t đ ng) Có hai cách: ể ừ ặ ụ Chuy n t ( Ho c c m t ) ch đ i t ầ ộ đ ng lên đ u câu và thêm các t ừ ấ ừ ụ sau t (c m t ) y. ể ừ ụ (c m t ) ch đ i t Chuy n t ạ ộ ng ho t đ ng lên ư M t nhà s vô danh đã xây ngôi chùa y t XIII > Ngôi chùa y ấ đ ư s vô danh xây t cượ nhà ừ ế ỉ th k
5
ặ câu BĐ đ u câu, đ ng th i l c b ho c bi n t (c m
ậ ế ừ ụ ộ ộ ồ ỉ ủ ể ủ ấ ừ ế th
ấ 7 ư
ể XIII. > Ngôi chùa y xây t ỉ k XIII. ế đ n,ế khi n tôi r t ị Ch Ba ữ vui và v ng tâm.
ọ ố ng, g i
ụ ụ ể đ u có th ằ c c u t o b ng CV. ầ Các thành ph n câu nh ủ ữ ị ữ ch ng , v ng và các ụ ữ ph ng trong c m anh ừ ề ừ t , tính t ượ ấ ạ đ ứ Ông lão c nghĩ là mình còn chiêm bao.
Dùng c m ụ ch v ủ ị ể ở đ m r ng ộ câu
ầ ủ ừ ể đ
ở ộ ệ ấ ạ ề 8 Li t kêệ ể ồ
ạ ừ
ệ t kê không Li
ữ
t kê
ệ t kê ướ ừ ặ t kê theo t ng c p. ướ ế c h t c tr ủ ủ ư ả ờ ượ ỏ ầ ạ ộ ừ t )ch ch th c a ho t đ ng thành m t b ph n ộ ắ không b t bu c trong câu. ế ặ t, có Khi nói ho c vi ừ ụ ữ th dùng nh ngc m t ứ có hình th c gi ng câu ườ ơ đ n bình th ủ ị là c m ch v ( C V)làm thành ph n c a ặ ụ câu ho c c m t m r ng câu. ắ ế t kê là s p x p Li ụ hay c m hàng lo t t ạ ể ễ ả ừ cùng lo i đ di n t t ượ ầ ủ ơ đ c đ y đ h n, sâu ắ ơ s c h n nh ng khía ạ c nh khác nhau c a ự ế th c t ưở t Xét theo c u t o có th ệ ệ t kê theo t li phân bi ệ ặ ừ t ng c p và li ặ ừ theo t ng c p. Xét theo ý ngĩa có th ể ể ệ t ki u li phân bi ớ ệ tăng tiên v i li không tăng ti n.ế hay c a t ng, tình c m.
ế
ơ 9
ư ượ ể c dùng đ : ệ ượ c ng ch a đ ớ Trong l p em có nhi u đ ế ả ậ v t: b ng, bàn, gh , ậ xô,ch u.....> t kê ặ ừ không theo t ng c p, không tăng ti n..ế ệ .> Li Lòng yêu n là yêu gia đình, làng ệ xóm...> Li t kê tăng ti n. ợ C m áo, v con , gia đình... bó bu c y.ộ
ệ D u ấ ch m ấ l ng ử
ậ ừ ỗ ờ ị ỏ ở i nói b b d hay ng p ng ng
ệ ẩ ị
ị ấ ị ộ ể ờ
ế ộ ừ ữ c châm bi m.
ế ộ i gi a các v trong m t câu
ậ ộ ộ 10 D u ấ ch m ấ ph yẩ i gi a các b ph n trong m t
ệ ấ ử ượ ấ D u ch m l ng đ ỏ ề ự ậ T ý còn nhi u s v t hi n t ế t kê h t. li ể ệ Th hi n ch l ắ ng t quãng; ự ấ Làm giãn nh p đi u câu văn, chu n b cho s xu t ệ hi n m t t ng bi u th n i dung b t ng hay hài ướ h ớ ấ ữ Đánh d u danh gi ấ ạ ứ ạ ghép có c u t o ph c t p; ữ ớ ấ Đánh d u danh gi ứ ạ t kê ph c t p phép li
ộ ấ ặ ở ữ ậ ả gi a câu đ đánh d u b ph n gi i thích, i
ủ
ạ ở ầ ấ ờ ự ế 11 D u ấ g ch ạ ngang i nói tr c ti p
ể đ u dòng đ đánh d u l ặ ể ệ ở ộ
ố ể Đ t chú thích trong câu; Đ t ậ ủ t kê; c a nhân v t ho c đ li ộ ừ ằ n m trong m t liên danh. N i các t ướ D i ánh trăng này, dòng ố ướ ẽ ổ c s đ xu ng làm thác n ệ ở ữ ạ gi a ch y máy phát đi n; ể ộ ấ ờ ỏ bi n r ng, c đ bay ph t ữ ớ ph i trên nh ng con tàu l n.ớ ơ ẹ Đ p quá đi, mùa xuân ộ mùa xuân c a Hà N i thân yêu. Tàu Hà N i – Vinh kh i hành lúc 21 gi .ờ
ậ C. T p làm văn
6
ị ạ ứ ử ề ầ
ẫ ế ế ề ừ ấ ứ ị ậ ẽ cho v n đ ; ch ng minh t ị ậ i thích qua t o ắ 35 d n ch ng n i b t, có s p x p, phân tích khi n cho
ề ướ ữ ậ
ầ ấ ả ử ề V n đ i thích; c n gi
ạ ấ ề ụ ể ứ ệ ề ầ ầ i thích rõ: ề ấ ổ ậ ấ ọ ng vào lu n đ ...; không quên liên h bài h c... ấ ả ị i thích: Chú ý xác đ nh rõ v n đ c n gi i có v n đ đó? Ta c n làm gì đ ng d ng v n đ đó....
ộ ố ề
ẳ Ề ộ ữ
01 T c ng có câu: “M t cây làm ch ng lên non i nên hòn núi cao”
ị ằ ẫ ứ ử ả ệ ổ ố ứ l ch s trong xây d ng và b o v T qu c, em hãy ch ng
ữ
ọ ộ ạ ầ ấ ề ế ứ ứ
ở ắ ắ ế ẹ ủ
ớ ụ ự
ẳ “M t cây làm ch ng lên non
ạ
ả Văn ngh lu n ch ng minh: Chú ý xác đ nh rõ v n đ c n ngh lu n; Chú ý gi ơ ở c s lí l ứ ẫ d n ch ng h ị ậ Văn ngh lu n gi ạ ế đó nghĩa là th nào? T i sao l ả * M t s đ tham kh o: ụ Đ BÀI : ụ ạ Ba cây ch m l ữ ự B ng nh ng d n ch ng ụ minh câu t c ng đó . ế ạ MB: Dân t c ta r t coi tr ng tinh th n đoàn k t. S c m nh đoàn k t là ni m tin là s c m nh ế làm nên chi n th ng c a nhân dân ta. Chính vì th ông bà cha m luôn luôn nh c nh con cháu ữ ệ ghi nh và th c hi n đúng câu t c ng ộ Ba cây ch m l ộ
ừ ượ thì không th làm ạ ắ ơ ẻ ụ t ch m l ể ớ i g n bó v i nhau vì ụ i nên hòn núi cao.” ơ ọ ố ỉ ố i thích qua: Th t v y: “m t cây”ch s ít s ng tr tr i, đ n l ế ớ ỉ ố ượ ng l n, bi c “ba cây”ch s l
ể ế ớ
ả ượ ẩ ụ i nên hòn núi cao”nhân dân
ị ọ ố ơ ẻ ế ẽ ộ ố ứ ề ạ t đoàn k t x làm nên s c ụ ế thì y u, bi
ẳ ạ ớ
ộ ể ư ậ ứ ứ ự ạ
ử ố ứ ế ạ
ể ệ ờ ạ ế ứ ạ ầ ắ ạ ị ư ệ ạ ợ
ượ ự ế ế ộ ố c phát huy trong hai cu c kháng chi n ch ng th c dân pháp và đ qu c Mĩ
ả
ữ hình nh nh ng con sông ườ ủ ể ệ ở c th hi n ệ ả ướ ả ồ t, b o v mùa màng, tài s n, con ng c lũ, lũ l i c a
ự ế ầ ộ ổ
ủ ữ ệ ị
ố ủ ộ ệ ế ộ ố c. Đoàn k t dân t c là nhân t
ệ ạ c
ọ ẫ ọ ậ ủ ầ ộ ng đùm b c l n nhau trong h c t p lao đ ng c a
ươ ạ ộ ọ ậ ộ
ệ
ộ ượ ướ ự ữ ế ạ c hun đúc hàng nghìn năm d ng n
ệ ạ
ươ ế ắ ộ c và g i ẽ ố t Nam . Đoàn k t thì s ng chia r thì ng, tinh th n đoàn k t dân t c .
c xây d ng và vun đ p trong tình th ế ọ ậ ươ ả ỡ ậ ậ TB: 1. Gi nên “non” làm nên r ng xanh đ th m i có th làm nên “hòn núi cao Câu ca dao đã m n hình nh n d “m t cây”; “ba cây ch m l ế ộ kh ng đ nh và đ cao m t bài h c s ng: s ng đ n l m nh to l n ổ ế ể ạ 2. Ch ng minh: Đúng nh v y đoàn k t đ t o nên s c m nh dân t c đ xây d ng T qu c.ố ượ Đ c th hi n trong l ch s ch ng ngo i xâm s c m nh đoàn k t đã làm nên chi n th ng vĩ ư ạ ủ đ i c a th i đ i Bà Tr ng, Bà Tri u,Tr n H ng Đ o, Lê L i, Quang Trung……S c m nh ố ế ấ đoàn k t y còn đ ộ ủ c a dân t c ta. ế ượ ầ ấ ả ộ Trong lao đ ng s n xu t thì tinh th n đoàn k t đ ụ ữ H ng, sông Thái Bình v ng trãi ngăn n cha ông ta. ứ ằ ế B ng s c lao đ ng và tinh th n đoàn k t trong xây d ng T Qu c. nhân dân ta dã bi n ụ ụ ệ nh ng con sông thành các công trình: th y đi n Sông Đà, Tr An,th y đi n YALY ph c v ạ ể ầ ấ ướ ệ công cu c công nghi p hóa hi n đ i hóa đ t n hàng đ u đ ấ ướ ệ công nghi p hóa hi n đ i hóa đ t n ể ệ ự ế Tinh th n đoàn k t còn th hi n s yêu th ữ chúng ta ngày hôm nay đó chính là nh ng ho t đ ng h c t p, lao đ ng…. ọ 3. Bài h c liên h : KB: Tóm l ướ n ạ ế ch t. H nh phúc đ ế ọ H c sinh ph i bi i tinh th n đoàn k t dân t c đ ứ ế c, phát huy cao đ thành s c m nh nhân nghĩa Vi ầ ự ng đoàn k t, giúp đ nhau trong h c t p . ầ ộ ượ t yêu th
7
ụ
ầ ể ọ ạ ầ ố ạ i thích giúp b n hi u rõ ý nghĩa và
ữ ạ ọ ệ ữ
ộ ố ề ạ ủ
ạ ầ ề ư ọ ọ ậ
ấ
ứ ủ
ế ầ ế ỉ ố ng ch l ỉ i , không ch ườ ẫ ườ i d n đ
ạ ạ ữ
ả ề
ẫ ườ ự i vi c t o d ng s nghi p c a HS ể ứ ố i thích ý nghĩa câu : Không th y đ mày làn nên ố ớ ườ i th y đ i v i HS ứ ầ ầ t . Th y là ng ạ i ệ ủ ệ ạ ự ế ị ng quy t đ nh t ủ h c t p và đ i s ng c a em đ ch ng minh
ầ ấ Ề
ắ ứ ng khuyên nhau: “Có công mài s t có ngày nên kim” Em hãy ch ng
ầ ứ ể ệ ớ ố ụ
ậ ủ ạ ế ấ ạ ữ ế ễ ọ t d đ c.
ầ ả ả ẽ ộ ườ ờ i khuyên trên. ầ ặ ầ
ắ ữ ụ
ậ ề ả
ỉ
ả ủ ự ồ ậ ỏ t mài, v t v , kiên trì...
ấ ả ộ ượ ắ ố ị ắ ệ mài s t, nên kim
ế ệ ạ
ự ưở ư ẫ ng nh không th ...
ự ế ữ ể (Có phân tích, có liên k t gi a
ẫ ổ ậ ấ ứ ề ứ
ọ
ộ ấ ủ
ừ ệ ọ ậ ự ọ ả vi c h c t p s kiên trì b n b t
ữ ụ câu t c ng ... ọ ọ ổ ệ ẳ ườ ụ ạ ề ỉ ừ i bài h c b ích cho m i ng i...
ụ
ọ ậ ộ
ắ ạ ủ ả ạ ượ ẳ
ờ ứ ỏ ẫ ể ế ắ ằ ả
ữ ề Đ bài : 02 B n em băn khoăn vì sao có câu t c ng : Không th y đ mày làm nên mà ạ ả i còn có câu H c th y không tày h c b n?. Em hãy gi l ụ ố m i quan h gi a hai câu t c ng trên. *Dàn ý 1.M bàiở ệ Quan ni m và truy n th ng tôn s tr ng đ o c a dân t c ta ọ ủ Vai trò c a th y và b n trong h c t p đ u vô cùng quan tr ng 2. Thân bài ả a.Gi ệ ố ề Đ cao m c tuy t đ i vai trò c a ng ữ ầ Th y d y cho HS nh ng ki n th c c n thi ạ d y ch mà còn d y nhân nghĩa, đ o lí làm ng ớ ưở Th y nhi u khi có nh h ờ ố ự ế ọ ậ ứ * l y d n ch ng trong th c t Đ BÀI:03 Nhân dân ta th minh l ậ +Yêu c u hình th c: Th hi n đúng k t c u c a bài văn v i b c c 3 ph n. Có cách l p lu n ch t ch , cách hành văn trong sáng, m ch l c, ch vi +Yêu c u n i dung: C n đ m b o các ý: ẫ ệ ớ ẫ i thi u, trích d n câu t c ng . . MB: D n d t, gi ừ ữ .TB: 1. Gi ng khó trong lu n đ : i thích t ự ề ứ +Công: Công s c, là s b n b kiên trì. ấ ả ệ +Mài s t: ắ Công vi c khó khăn, v t v . ệ ế ữ +Kim: đ v t nh bé mà h u ích, là k t qu c a s mi M n truy n ờ ẳ , nhân dân ta mu n kh ng đ nh m t chân lí sâu s c trong đ i ệ ớ ố s ng : Có s kiên trì nh n n i và quy t tâm l n thì vi c gì cũng làm xong cho dù vi c đó có ể khó khăn, t ứ ằ 2. Ch ng minh b ng các d n ch ng chân th c, tiêu bi u: ẫ các d n ch ng, làm n i b t v n đ ...). Bác H ....ồ ễ Nguy n Ng c Kí... Êđix n...ơ Các cu c đ u tranh c a nhân dân ta.... .. 3. Liên h bài h c b n thân t ữ ị KB: Kh ng đ nh câu t c ng đó hoàn toàn đúng, mang l ệ ộ ố Liên h cu c s ng ngày nay... ả Ví d tham kh o: ệ ế Đúc k t kinh nghi m h c t p và lao đ ng nhân dân ta có câu “Có công mài s t có ngày lên ườ ị ằ i. kim”nh m kh ng đ nh thành qu đ t đ ượ Chi c kim đ i ta ph i ứ c là nh đ c tính kiên trì, nh n n i c a con ng ườ ẽ c làm b ng s t, trông nó h bé, đ n s nh ng đ làm ra nó, ng ớ ơ ơ ư ế ề ấ ộ ắ m t nhi u công s c. nói m t cách khácthanh s t to l n xù xì n u có công mài cũng s thành
8
Ở ườ ư ượ ả ắ ố
ề ứ ể
ề ầ ọ ở ộ ố ạ ủ ế ể c. kiên trì là đi u c n thi i x a mu n m n hình nh s t ,kim ệ ườ i có lòng kiên trì thì vi c gì cũng có th làm t qua m i tr ng i trong cu c s ng. Không có
ứ ư ề
ỏ ộ m t cái kim bé nh , sáng loáng. ể đ nói v đ c tính kiên trì c a con ng ượ đ ứ đ c tính kiên trì con ng ậ ậ ề ộ ố ả ể ọ
ỗ ạ ụ ữ câu t c ng này ng ườ i. Con ng ườ ượ i v t đ con ng ượ ể ườ c gì. i không th làm đ ườ ữ i có đ c tính kiên trì đ u thành công . X a có ông Th t v y trong cu c s ng nh ng ng ỉ ả ỏ ứ ễ Nguy n Hi n nhà nghèo, ph i dùng v tr ng th đom đón vào trong làm đèn đ h c, Chăm ch ọ h c và ông đã đ tr ng nguyên .
ữ ẹ ổ ế ấ ấ ư ữ ầ
ệ ế ỉ ấ Cao Bá Quát n i ti ng th k XIX vì văn hay ch đ p. Nh ng ban đ u ch ông r t x u. ữ ế
ớ ẹ t m i đ p. ấ ễ ố ố ở
ế ỉ ằ ế ầ
Nh ng năm 20 c a th k XX, Bác H khi đó l y tên là Nguy n Ái Qu c, s ng i b t tay vào vi ạ ỗ Pa ri. ả ế t vài dòng, chép làm hai b n, ạ ử i đ so sánh rút kinh nghi m xem tòa so n s a ch nào.
ữ ố ông đã kiên trì luy n ch su t m y năm nên ch vi ồ ủ t báo b ng ti ng Pháp. Bài đ u tiên Bác vi ệ ệ ộ ả ữ ạ ể ờ ế
ộ ớ ạ ở ọ t dài h n… Nh kiên trì, quy t tâm và kh luy n, Bác đã thành công. Bút danh ề ờ ổ c a hàng trăm bài báo, đã tr thành quen thu c v i b n đ c nhi u t
ờ ữ ườ ắ ế Ng ộ ả ử m t b n g i tòa so n, m t b n g i l ơ ế ầ ầ D n d n Bác vi ễ ả ủ ố Nguy n Ái Qu c, tác gi ớ ở Pa ri th i đó. báo l n
ứ ọ ở t qua m i tr ng i t
Bên c nh đó thì đ c tính kiên trì l ổ ạ i giúp chúng ta v ọ ị ệ ả ừ ượ t c hai tay t ừ ạ ưở ng ch ng ỏ ấ khi còn r t nh . Ông đã t qua n i. Ông Nguy n ng c Kí b li
ế ằ ổ ế
ề ơ ạ ướ ệ ế ặ ễ ệ ọ t sách làm th , d y h c. Ông đã vinh d đ t và làm nhi u vi c khác b ng hai chân. Nh kiên trì, kh công, ông đã thành ự ượ c trao t ng danh hi u Nhà ờ c nhà n
ạ ể ượ không th v ậ quy t tâm t p vi công. Ông vi ư giáo u tú.
ử ề ộ ủ Các cu c kháng chi n ch ng xâm lăng c a dân t c ta trong l ch s đ u theo chi n l
ị ỉ ắ ướ ườ ộ ờ ề i…Nhân dân ta bao đ i b n b đ p đe ngăn n ế ượ c ệ ả c lũ b o v
ố ế ợ ắ ế ng kì và đã k t thúc th ng l ắ ộ ở ồ ằ tr mùa màng
đ ng b ng B c b … ố ọ ứ
ệ ậ ượ ủ ế ươ ọ ậ ộ ớ ạ ề ấ ổ ng kiên trì luy n t p v
t khó khăn ộ ố ọ t qua m i khó khăn trong cu c s ng
ươ ọ ượ ể ạ ượ ọ ổ ng ngày v ể đ đi t ườ th c h c b ng đèn đom đóm…
ả ẫ
ệ ỉ ế ữ ề ổ
H c sinh kiên trì h c t p su t 12 năm m i t m đ ki n th c ph thông… ấ Ngày nay trong cu c sông cũng có r t nhi u t m g ạ ữ ớ i thành công đó là nh ng b n h c sinh nghèo v ọ ậ n lên trong h c t p đ đ t đ ướ ớ ể ệ ỏ
ứ ọ ậ ắ ả ứ ậ ả ố
ượ ế ỏ ợ c. trong nhi u công vi c b công ra th nào thì thu l i các môn khác đ
ạ ề ự ễ ắ ằ ằ ộ
ạ ẽ ự Dân gian đã có câu “ N c ch y đá mòn” kiên trì nh n n i s giúp chúng ta làm nên s ệ nghi p.Thành công ch đ n v i nh n ai kiên trì theo đu i công bi c. Đi u đó cũng có nghĩa ai ẽ ẳ ẽ ệ không “ mài s t” s ch ng th “nên kim”. Không b công s c mi t mài làm vi c thì s không ỏ ụ ạ ượ i bài t p không ch i c thành qu theo ý mu n. B n gi đ i môn toán say mê h c t p, ra s c gi ạ ờ ạ ư i không giành th i gian cho các môn khác thì b n làm sao buông xuôi bài toán khó nào. Nh ng l ọ ế ấ ệ ỏ ề h c gi i th y Đó là ẽ công b ng “Có công mài s t có ngày nên kim” cũng là m t cách di n đ t v s công b ng l y.ấ
ắ ố “Có công mài s t có ngày nên kim”. Câu nói này đã tr thành kinh nghi m s ng h c
ọ ộ ạ ườ ữ ọ ở ế ệ ệ ườ i, m i đ t n c m i th h . Nh ng ng ọ ạ i thành đ t trong
ộ ằ ọ ề ố
ề ẫ ỉ ộ i ph i có s ý chí b n b , kiên nh n.
ọ ấ ướ ậ t p,lao đ ng, sáng t ocho m i ng cu c sông h đ u nói r ng thành công là do 90% là lao đ ng và 10% là tài năng mà có.Mu n ườ thành công con ng ữ ườ ư ự ọ ừ ụ ế ộ Câu t c ng là m t bài h c thi
i x a đã đúc rút t ả ậ ụ ả ộ ộ
trong cu c ộ ẹ ủ ả ế ấ ọ ề ứ ự ả ệ ể ự ụ
t th c, quý giá mà ng ệ ố s ng chi n đ u và lao đ ngTrong hoàn c nh hi n nay, chúng ta ph i v n d ng m t cách sáng ạ t o bài h c v đ c tính kiên trì đ th c hi n thành công m c đích cao đ p c a b n thân và xã h i ộ
9
ấ ệ ủ ệ ộ ọ ườ M t nhà văn có nói: " Sách là ng n đèn sáng b t di t c a trí tu con ng i".
ộ ề * Đ bài:04 Hãy gi
ạ ế ẽ
ượ i thích n i dung câu nói đó. ọ ầ ủ t,
ờ ạ ệ ộ ố ạ ứ ở
ấ ệ
ệ ườ TB: 1. Gi
ọ ữ ơ ố i, sách luôn dem l ườ ượ ỏ ườ ấ " Sách là ng n đèn sáng b t di ể ế i"? ọ i tăm. Ng n đén
ệ ể ờ ắ t i đ ệ ủ t c a trí tu con ng ọ ậ đây ta có th hi u : Ng n đèn – v t th dùng đ ch u sáng nh ng n i t t là ng n đèn không bao gi
ở ầ ế ườ ườ ọ i đ c tr nên sáng
ủ ượ
ệ t c a trí tu con ng i B i vì sách là ng n đèn sáng,
ọ ườ ấ ư ườ ệ ủ ng đ a con ng
ự ọ ọ ế ả ư ứ ọ ế i tăm. Ai cúng bi ộ nhiên xã h i và con ng
ụ ế ữ ể i đ c có thêm nh ng hi u bi
ậ
ườ ề ầ ả ạ ậ ọ ư ư ưở ng nhân văn cao đ p, nh ng suy t t ườ i. v y sách chính là trí tu c a con ng i th y thông thái, giáo d c đi u hay l t sách là ườ i. ế ề ế t v th ề ộ ệ chiêm nghi m v cu c ườ ế ệ i. Trí tu là tinh t , ẽ ph i, nhân đ o hóa
ả ờ ố MB: Sách có vai trò quan tr ng trong đ i s ng nhân lo i. cu c s ng s nghèo đi n u ế ể ườ c hi u bi i h ng thú đ không có sách. Là món ăn tinh th n c a con ng ế khám phá và sáng t o, nh sách mà trí tu con ng c t a sáng. B i th có nhà văn cho ọ ằ i r ng: Sách là ng n đèn sáng b t di ệ ủ ả i thích: t c a trí tu con ng Ở ể ể ấ ọ sáng b t di t. ệ ố Trí tu con ng i là s thông minh sáng su t,Sách khi n cho đ u óc ng ệ láng nên đ c coi là ng n đèn c a trí tu … ườ ở ạ i là ng n đèn sáng b t di 2. Vì sao sách l ố ố ỏ ọ i ra kh i ch n t ng n đèn sáng r i chi u, soi đ ề ự ữ công c ghi chép b o l u nh ng nh n th c tìm tòi, khám phá v t ườ ọ ứ ữ Sách k t tinh nh ng tri th c khoa h c quý báu, giúp ng ữ ẹ ữ ứ ự ớ i, Sách ch a đ ng nh ng t gi ệ ủ ứ ạ ờ đ i vaftri th c d y khôn con ng ụ ủ ế ể tinh hoa c a hi u bi ả . i. Sách là ng con ng ọ ệ ủ ấ ố
t.Sách là ng ườ ạ ể ị ườ ữ ữ ố ấ t quý giá nh t mà con ng
ế ệ ộ
ớ ộ ầ ườ i b n tâm tình g n gũi v i đ c gi ề ọ Tuy nhiên hhông th nói m i cu n sách đ u là "Ng n đèn sáng b t di ế ạ i nh ng hi u bi ố ấ ờ ệ ệ ượ ọ ấ ệ ủ t c a trí tu con ng i. nh có sách ánh sáng trí tu đ ượ c i là i cho
ỉ ạ ư ữ ấ ố ở ị
ố ố ấ ữ ệ ả ắ
ọ ọ ườ ở i tr nên x u xa. Vì v y , vi c ch n ệ ng pháp đ c sách khoa h c, sao cho vi c i c n có ph
ư ưở t ấ ậ ự ườ ế ỗ i s ng v k , b o l c. Gieo ậ ọ ọ i, giúp chúng ta chi m
ứ ệ ệ t c a trí tu " ể i thâu tóm đ Nh ng cu n sách có giá tr ghi l ị ạ ả trong quá trình s n xu t, chi n đ u, trong các m i quan h xã h i.Đó là sách có giá tr l ề ạ ườ ấ ng n đèn sáng b t di c truy n l ờ các đ i sau. ư Nh ng cũng có nh ng cu n sách x u b i nó tuyên truyên l ự ng tình c m tiêu c c làm cho con ng gi c nh ng t ươ ọ ỗ ườ ầ sách mà đ c là r t quan tr ng. m i ng ệ ủ ồ ữ ọ đ c sách th t s là h u ích, soi sáng tâm h n và trí tu c a m i ng ự lĩnh tri th c và thành công trong s nghi p.
3. Liên h : ệ ẻ ẳ ở ấ ệ ệ i làm cho sách tr thành ng ng đèn sáng b t di
ọ ờ ườ ọ ườ ệ ủ
ồ ạ ứ ằ ạ i soi sáng trí tu c a ng ầ ượ ng tinh th n giúp cho ng i đ c có thêm s c m nh v ọ t, ệ i đ c. Mong sao ánh sáng trí tu trong sách ươ ườ ọ n lên trong
ụ ẹ
ở : 05 Hãy gi ớ ấ ạ ủ ấ ề ầ ệ ấ ả Gi ả ủ i thích ý nghĩa c a câu t c ng : i thi u v n đ c n gi ữ Th t b i là m thành công. ề i thích. ý nghĩa c a v n đ .
ụ ữ ủ i thích ý nghĩa c a câu t c ng .
ở
ề đây ch có nghĩa là đi u sinh ra, đi u làm nên. ố ỉ ấ ạ ấ ạ ẽ ượ ẹ c rhành
ự ấ ạ
ườ ư ạ i x a l
ư ậ ơ ệ ệ ấ ả
ị KB: Có th kh ng đ nh r ng trí tu con ng ồ đ ng th i ng n đèn đó l ẽ ạ s t o nên ngu n năng l ộ ố cu c s ng. Đ bàiề Dàn ý M bài : b. Thân bài: ả 1. Gi ề + T ừ mẹ ườ ư + Qua câu '' Th t b i là m thành công'', ng i x a mu n nói : Th t b i s sinh ra đ ữ ể công, s th t b i có th giúp ta làm nên nh ng thành công. i nói nh v y? 2. Vì sao ng ả ể ự ấ ạ + S th t b i giúp ta hi u rõ h n b n ch t công vi c ta ph i làm, giúp ta có thêm kinh nghi m. 10
ự ấ ạ
ờ ố
ư ư ế ắ c n n. cth t b i. Th ng không nên kiêu, nh ng b i không đ
ớ ữ ể ừ ấ ạ ượ ả ườ ng m i ạ đó tìm tòi nh ng con đ
ớ i thành công.
ủ ấ
ướ i thích câu t c ng : ề ố ớ ả ố ữ U ng n ụ
ọ ồ ụ ướ ườ ế ơ ố ớ ả ữ ố i
ạ ả ườ ọ ớ i. ồ ớ c nh ngu n ọ ề c nh ngu n là bài h c v lòng bi ỗ ộ ụ ng th t n, thái đ trân tr ng đ i v i ng ượ ưở c h
ồ
ơ ồ c Ng c ph i nh đ n ngu n, n i kh i đ u c a dòng n
ế ệ ướ ả ướ ả ườ ưở i h ớ ở ầ ủ ả ớ ớ ế ườ ạ ng thành qu lao ơ ủ ướ c nh ngu n là gì? ả ế ơ t n ng ả ế ệ i t o ra thành qu đó Th h sau ph i ghi nh công n c a th h
ớ ấ ưở ả ố
ề ng ngày nay là do ộ ủ
ộ ớ ướ ả ổ ằ ế ơ ướ ế ệ ạ ồ ả ậ c nh ngu nVì thành qu v t ch t và tinh th n ta h ả ọ ả ầ ươ ữ t n nh ng ng
ắ ả ế ữ
ể ả ệ c nh ngu n Đó là thái đ trân tr ng bi ng ngày hôm nay.chúng ta ph i bi ữ ộ
ầ
ộ i làm ra c a c i v t ch t và tinh th n cho xã h i. ỏ ặ ủ ả ậ ộ ể ạ ấ ề ữ t đ p y ngày m t phát tri n b n v ng . Đó là câu h i đ t
ớ ấ ả ọ ườ
ọ ữ ọ ề ả ọ i d y c a Lê –Nin: “H c, h c n a, h c mãi” i thích ý nghĩa l
+ S th t b i còn giúp ta tôi rèn ý chí. ữ ấ ụ ả ậ ụ 3. Ta ph i v n d ng câu t c ng y nh th nào trong đ i s ng. ướ ấ ạ + Ta không nên ngã lòng tr ệ ầ ỉ + Ta cũng c n t nh táo rút kinh nghi m vì sao th t b i, đ t ư đ a ta t ế c, K t bài: Nêu ý nghĩa c a v n đ đ i v i b n thân, v i m i ng Đ 06:ế Gi ớ Câu t c ng u ng n ộ ả đã t o ra thành qu cho xã h i mà b n thân m i chúng ta đ ậ ố V y U ng n ố U ng n ộ đ ng ph i bi ướ tr c. ồ ạ T i sao ph i u ng n ứ ủ công s c c a bao th h t o nên. Nhi u thành qu ph i đ i b ng x ng máu.Thái đ c a ướ ố ườ ng i U ng n i đã làm ra thành qu ượ ưở ầ ệ t vun đ p, b o v và góp ph n nh ng c h mà mình đ ộ ạ ẽ ớ ạ ạ ượ ả thành qu đã đ t đ c Phê phán nh ng bi u hi n trái v i đ o lí dan t c : Thái đ b c b o, vô ứ ơ ủ ậ ơ n, ph nh n , quên n quá kh … ủ ề ố ộ ế ơ t n là truy n th ng c a dân t c Lòng bi ườ ố ớ ộ ế ơ ồ ả t n đ i v i ng Ph i trau d i thái đ bi ố ẹ ấ ả ầ Chúng ta c n ph i làm cho đ o lí t ạ ra đói v i t i trong đó có b n và tôi. t c m i ng ờ ạ ủ Đ bài: 07 Gi ở 1. M bài: ệ ớ ủ i thi u câu nói c a LêNin
ọ ậ ườ ươ ủ ừ ề ở ố ng châm s ng c a nhi u ng i
i khuyên
ữ ề ọ
ủ ờ i thích ý nghĩa c a l ọ ọ ừ ọ ả ọ ữ ọ ọ
ọ ậ
ả ọ ơ ả ở ộ ữ ệ ố ố ỉ ừ ng ch là c b n. Mu n hoàn thành t t công vi c ph i h c m r ng
ứ ở ườ tr ứ ế ể ộ
ị ả ệ ạ ồ
ừ i c n không ng ng h c t p
ọ ẽ ả ớ ờ ưở ể ể ọ i đ i ng t
ự c l
ọ ắ ữ ứ ơ ả ơ ở ắ ứ ể ế ế ế ồ ng : H c n n v ng ki n th c c b n đ làm c s n n ki n th c nâng
ế ọ ọ t l a ch n ki n th c đ h c, có ph ng pháp h c
ươ ứ ậ ụ ứ ể ọ ọ ậ ế ự ố ế ộ ố ữ ề ạ ọ –Gi Khuyên chúng ta không ng ng h c t p; câu nói tr thành ph 2.Thân bài Gi ổ H c n a: H c thêm, h c nâng cao, b sung thêm vào nh ng đi u đã h c ố ờ H c mãi:H c không ng ng. h c su t đ i ?Vì sao Lê Nin khuyên chúng ta không ng ng h c t p Nh ng ki n th ế nâng cao đ có ki n th c sâu r ng ể ạ ứ Tri th c nhân lo i là vô h n . Đ làm trí tu và tâm h n phong phú, nâng cao giá tr b n thân, ọ ậ ườ ầ con ng ậ ộ Xã h i phát tri n, khoa h c kĩ thu t ngày càng phát tri n , không h c x nh h ộ ủ ả ể ủ ự ố s ng c a b n thân và s phát tri n c a xã h i ủ ể ượ ờ ế i khuyên c a Lê Nin? ?Làm th nào th c hi u đ ườ +Ng i trên gh nhà tr cao. +Bi +C k ho ch và ý chí h c t p , có ý th c v n d ng nh ng đi u đã h c vào cu c s ng
11
ố ờ
ạ ủ ọ ậ
ế Ề ọ ậ
ụ ớ ẻ ộ t m t bài văn đ ẽ ẳ là h c t p, em hãy vi ớ ọ ậ ị
ệ ộ ố ạ ế ạ c vi c gì có ích.
ỗ ọ ườ ố ớ ộ ờ ủ i.
ượ ầ ứ ẽ
ị ớ ả ế ệ ẻ ọ ậ ể ằ ẽ ẳ
ệ c vi c gì có ích.
i thích th nào là h c:
ạ
ổ ế ứ ủ ả ự ọ ế ế ườ nhà tr ng: Ki n th c căn b n: Toán, Lý....t h c thêm b sung ki n th c chuyên
ể ụ ự ễ ừ ụ ụ ộ ể ế ầ t, nh m ph c v cho
ơ ộ ủ ệ ạ ế ệ ọ ậ ả
ọ ẽ ạ ậ ệ ể ậ ị
ẽ ẳ ượ ể ẻ ế ớ ọ ị i sao n u còn tr mà không ch u h c hành thì khi l n lên s ch ng th làm đ c
ứ ể ướ ế ẽ ế ờ c vào đ i.
ư
ế ế ẫ ấ ả ộ
ọ
ượ ệ ầ
c nhu c u công vi c. ọ ế ể ọ
ư ệ ộ ủ ể ầ
ứ ờ ạ ứ ủ ế ứ ẽ ị ả
ấ ạ ơ ọ ơ là h c hành: ham ch i, giao du b n x u, b h c....
ỏ ọ ặ ả ộ
ọ ự ý th c t m quan tr ng c a vi c h c: ế ở ệ ọ ủ ự ễ ẽ ạ ượ ứ ầ ứ ổ ả ề c thành qu v :
ộ ố ả
ụ ọ ỗ i c a m i con ng
ườ i. ủ ệ ọ ả ọ ế 3. K t bài : ệ ọ Vi c h c là su t đ i. ộ ờ ề Hãy coi h c t p là ni n vui, h nh phúc c a cu c đ i ể ầ ơ Đ 7: Ít lâu nay, m t s b n trong l p có ph n l ế thuy t ph c các b n: N u khi còn tr ta không ch u khó h c t p thì l n lên s ch ng làm ượ đ Dàn ý: ở 1. M bài: ấ ớ ệ ọ Vi c h c hành có t m quan tr ng r t l n đ i v i cu c đ i c a m i con ng c vi c gì có ích. Không có tri th c s không làm đ Chúng ta ph i hi u r ng: N u khi còn tr ta không ch u khó h c t p thì l n lên s ch ng làm ượ đ 2. Thân bài: ọ ả a. Gi ứ ố ọ ậ H c t p là ti p thu tri th c v n có c a nhân lo i: ứ ế ọ ở + H c sâu... ệ + Ngoài xã h i: lý thuy t, kinh nghi m th c ti n... M c đích c a vi c h c t p là đ không ng ng nâng cao trình đ hi u bi ệ công vi c đ t hi u qu cao h n. ờ ạ ọ +Th i đ i khoa h c kĩ thu t phát tri n, không h c s l c h u, không theo k p công ngh ... ấ ế ọ t y u. +H c là t ạ ả b. Gi i thích t ệ vi c gì có ích: ố ọ ơ ế Không h c hành đ n n i đ n ch n thì s không có ki n th c đ b ộ ệ ầ + Công vi c c n trình đ . ạ + T duy nh y bén. ộ ọ ấ Trình đ h c v n th p d n đ n trình đ suy nghĩ, ti p thu kém, do đó không có kh năng làm ệ ố t t m i công vi c. + Không đáp ng đ ẽ Trong th i đ i khoa h c phát tri n nhanh chóng nh hi n nay, n u không h c, chúng ta s không th đáp ng nhu c u ngày càng cao c a xã h i. + Không đ ki n th c s b đào th i. ạ ệ Hi n tr ng: ộ ố ọ M t s h c sinh l ệ ấ M t nhân cách, không có kh năng làm vi c, tr thành gánh n ng cho gia đình, xã h i... ỗ M i cá nhân t ậ ụ V n d ng ki n th c ph thông vào th c ti n s đ t đ + Tinh th nầ ấ ậ + V t ch t ộ + Làm giàu cho cu c s ng b n thân, gia đình, xã h i ế 3. K t bài: ề ợ ủ H c là nghĩa v , là quy n l ầ ứ ẻ ầ Khi còn tr c n ph i ý th c rõ t m quan tr ng c a vi c h c hành.
12
ớ ọ
ủ
ộ ứ ứ
ằ ả ệ ộ ố
ườ ố ớ ộ ố ố ượ ng i: là đ i t
ờ ệ ủ ừ ầ
ệ ủ ề ấ ế ự ố t trong th i gian g n đây. ụ ấ ệ ừ
ở ạ ặ ề ả ữ i đây.
ị ố ộ ậ ề ề ệ ề ừ
ủ ừ
ằ
ạ ấ ườ
i, làm s ch không khí.... ệ ấ ố ự t ủ ế nhiên ch ng xói mòn đ t, b o v đ t....
ự ố
ỏ ả ả ả ồ ưỡ ườ ấ ủ ng khí cho s s ng. i kh i nh ng thiên tai.
ợ ữ ả ả ả ả ệ ừ ệ ừ ệ ừ ệ ừ ủ ả ộ ồ cho nh ng l ữ i ích lâu dài c a c c ng đ ng...
ữ ệ ừ ừ ọ ị
ở
ữ ệ ừ ả ệ ề ệ ừ ừ ừ ồ ố
ủ ả ườ ệ i.
t c m i ng ộ ệ ả ự ứ ụ ầ ầ ệ ố ớ ủ ấ ả ọ ệ ừ ữ “ G n m c thì đen, g n đèn thì sáng”. Ch ng minh n i dung
ườ ề ệ ậ ắ ặ ố ộ ng xã h i mà mình đang s ng, đ c bi t
ệ ạ ườ ụ ọ i.
ố ế ế ạ ụ ự ầ ủ ữ “ G n m c thì đen, g n đèn thì sáng”.
ả
ậ ự ượ ữ ư ề ộ ố ng tr ng cho cái x u, nh ng đi u không t
t. M t khi đã b m c ườ ỏ ị ự ệ ằ ơ i Vi
t ngày ớ ế
ộ ạ ả ự ỏ i thu c d ng “m c” thì con ng
ữ ủ ề ố ụ đây là m c Tàu b ng th i mà ng ố t ph i mài nên d b dây vào). Khi đã s ng trong ho c k t b n v i ọ ố ượ c. Đèn t a ánh sáng đ n m i t đ ườ ườ ượ i ặ ế ạ ế t, ng ng tr ng môi tr ng t
ư ể ố ắ ữ ẽ t mà khi ti p xúc ta s noi theo nh ng t m g ng đó đ c g ng
ế ứ ể
ạ ứ ườ ữ i không đ o đ c,
ả ẹ ng ngay. ế t làm g
ươ ng cho con cháu thì ta nh h ế ắ ố ủ ưở ớ ơ ờ ườ ư ế ạ ọ ộ ườ ng l p và ngoài xã h i H c trong tr ờ i khuyên c a Bác, Lê Nin… Nghe theo l ủ ế ầ ọ ể H c đ có đ ki n th c đáp ng nhu c u xã h i hôm nay và mai sau. ủ ả ệ ừ ứ ề Đ 8: Hãy ch ng minh r ng b o v r ng là b o v cu c s ng c a chúng ta. ở a. M bài: ệ ớ ề ừ Gi i thi u v r ng và khái quát vai trò c a r ng đ i v i cu c s ng con ng ấ ượ r t đ c quan tâm, đ c bi ơ ượ c v v n đ b o v r ng: là nhi m v c p bách, liên quan đ n s s ng còn c a nhân S l ấ ạ lo i, nh t là trong nh ng năm tr l b. Thân bài: * Nêu đ nh nghĩa v r ng: là h sinh thái, có nhi u cây c i lâu năm, nhi u loài đ ng v t quý ế hi m... ợ * L i ích c a r ng: Cân b ng sinh thái: ồ + Là ngu n ch y u cung c p ôxi cho con ng ả ố + Là nhân t ệ ộ ố * B o v r ng là b o v cu c s ng c a chúng ta: ệ B o v r ng là b o v ngu n d ệ B o v r ng là b o v con ng B o v r ng là đang gìn gi ọ ề ả * Rút ra bài h c v b o v r ng: ầ Trong nh ng năm g n đây r ng đang b tàn phá nghiêm tr ng. ụ ấ ả B o v r ng tr thành nhi m v c p bách. ầ ệ ằ C n b o v r ng b ng nhi u bi n pháp: ch ng phá r ng, tr ng r ng... ế c. K t bài: Trách nhi m c a b n thân đ i v i vi c b o v r ng: đó là trách nhi m c a t Đ 9:ề Dân gian có câu t c ng ữ ụ câu t c ng đó . ở a. M bài: ế Nhân dân ta đã rút ra k t lu n đúng đ n v môi tr ố ớ là m i quan h b n bè có tác d ng quan tr ng đ i v i nhân cách c a con ng ầ ậ ấ K t lu n y đã đúc k t l i thành câu t c ng : b. Thân bài: ậ i thích. 1/L p lu n gi ấ ườ ng t M c có màu đen th ỡ ự ở ẩ dây vào là d và khó t y vô cùng. (Nói r m c ễ ị ườ ư ng dùng, khi vi x a th ườ ườ ữ nh ng ng i ta khó mà t ố ơ i. Do đó đèn t n i, ánh sáng c a nó xua đi nh ng đi u tăm t ươ ấ ạ ố b n t ậ 2/ Lu n đi m ch ng minh. ậ ứ + Lu n c 1: N u ta sinh ra trong gia đình có ông bà, cha m là nh ng ng ế không bi ậ ứ + Lu n c 2: Khi đ n tr ng, đi h c, ti p xúc v i các b n mà ch a ch c t t. r rê ch i b i.
13
ạ ữ ử ỏ ậ ứ
ượ
ầ ử ể ạ ẫ ế ừ ỏ b và xóa đi đ ố ậ ư “s ng trong môi
ộ ở
ạ ố ố ố Khi s ng trong môi tr ng t
ủ t. ng t ạ ứ i v i “m c” là “đèn”ng oi b n t ữ ấ ặ i x ulà gánh n ng c a xã h i” t, môi tr ẽ ườ ố ườ t, ộ i có ích cho xã h i.
ơ ớ ở ậ t thì đ Ở ọ ườ ng nhiên, ta s có đ o đ c và là ng ơ ơ
ữ ụ
ạ “ ch n n i, ch i ch n b n” ộ ng t ầ ệ ộ ố ữ ự . ắ ạ ấ ả ỉ ươ ư ự ư ế ầ T t c ch là do ta quy t
ữ ể ầ ọ ỗ ự ầ t m c l m l
i, cũng nên ộ ướ i ta hoàn thi n h n, là công dân có ích cho xã h i”
ả ọ c các ng n đèn t ủ t đ con ng ữ ườ ơ i.
ẽ ị ổ ạ ấ ớ ế ứ ỗ
ứ ả ệ ườ ư ơ ữ ộ + Lu n c 3: Ra ngòai xã h i, nh ng trò ăn ch i, nh ng c m b y khi n ta sa đà. Th h i nh ế ể ố ượ c. Ngày x a, c. Khi đã dính vào nó thì khó t th thì làm sao ta có th t t đ ạ ẹ ủ ể ừ m c a M nh T đã t ng chuy n nhà 3 l n đ d y con, bà nh n th y rõ: ườ ấ ấ ẽ ườ ng x u s làm ta tr thành ng tr ừ ự ượ ạ ớ c l Ng ươ ườ ạ ố ch i v i nh ng ng i b n t ọ B i v y ông cha ta có câu: Liên h m t s câu ca dao, t c ng có n i dung t ắ Có nh ng lúc g n m c ch a ch c đen, g n đèn ch a ch c r ng. ị đ nh. ế c. K t bài: ọ Chúng ta c n ph i mang ng n đèn chân lý đ soi sáng cho nh ng gi ệ ố ể ắ b t ch ụ Ý nghĩa chung c a câu t c ng đói v i em và moi ng ề ủ ằ Đ 10: Hãy ch ng minh r ng cu c s ng c a chúng ta s b t n h i r t l n n u m i ườ ng ườ ớ ộ ố i không có ý th c b o v môi tr ố ng s ng.
ệ ữ ắ ố ườ ờ ố ườ a.MB: ẫ D n d t: m i quan h gi a môi tr ng vs đ i s ng con ng i
ấ ề ề
ấ ả ữ ự ấ ả ữ nhiên và t t c nh ng gì thân t c nh ng gì có trong t
ố ng s ng là t ủ
ứ
ữ ấ ố ữ ườ i trên Trái Đ t nh ng gì con ế ị ng s ng là nh ng gì quy t đ nh s s ng c a con ng
ị ễ ệ
ươ ừ ng ti n giao thông ầ các ph
ộ ả ự ậ c m t: con ng hít ph i....... blal blal t suy nghĩ
ậ ứ các nhà máy ả ầ c
ử ả
ừ ầ
ậ
ườ ẹ
ẹ ạ i
ấ ả ng m t c nh quan đ p ự ậ ẫ Th m th c v t v n ngày càng co h p l ị ễ
ọ
ạ ậ ườ ộ Nêu v n đ : Trích câu trong đ bài b. TB: ườ ể ậ +Lu n đi m 1: Môi tr ộ ố ấ ố ộ thu c nh t đ i vs cu c s ng c a con ng ờ ầ ẫ D n ch ng: B u tr i N cướ ự ậ ả Th m th c v t ườ ủ ự ố > Môi tr ườ ườ ọ ả i làm cho môi tr ng ng chính là làm cho b n thân h . ậ ể ọ ườ ng hi n nay đang b ô nhi m nghiêm tr ng +Lu n đi m 2: Môi tr ứ ấ ễ ự ậ ứ Lu n c 1: th nh t là s ô nhi m b u không khí ệ ộ ạ ả ồ N/ nhân: Ngu n đ c h i x ra t ấ ả ừ Khói đ c ch t th i t ướ ắ H u qu : tr ủ ệ ứ Lâu dài: hi u ng nhà kính, th ng t ng ozon ồ ướ ễ ự Lu n c 2: S ô nhi m ngu n n ả ườ i dân x rác nguyên nhân: Ng ả ướ ệ Các nhà máy xí nghi p x n c th i không qua x lí ể các con tàu ven bi n D u tràn t ả ườ ỏ ớ ứ H u qu : v i s c kh e con ng i ễ Ô nhi m môi tr ả ậ ứ Lu n c 3: Nguyên nhân: quá trình đô th hóa di n ra nhanh ừ ặ n n ch t phá r ng ngày càng nghiêm tr ng ạ ả ng không khí ng t ng t H u qu : Môi tr
14
ạ ụ
ủ
ọ ầ ị
ở ủ ọ ườ ấ ữ ấ ộ ố ng s ng b đe d a nghiêm tr ng => Cu c s ng c a cong ng càng tr nên khó khăn môi tr ủ ộ ố ng lên cu c s ng c a h
ả ề ả ệ ng t ườ ưở i pháp thân thi n vs môi tr ừ ng
ấ ả ọ ườ ề ữ ệ ả ườ t c m i ng ứ i ý th c gi gìn b o v môi tr ng, chăm sóc
ử
ừ ồ
ả ạ ườ ộ ủ ể ề ỗ ệ ố ng phát tri n đi u ki n s ng c a m i chúng ta
ườ ữ ứ ệ ả ọ ấ t, xói mòn đ t, h n hán Lũ l ồ ố ế ộ Tác đ ng x u đ n b u không khí, ngu n s ng c a con ng ọ ố ườ => Môi tr ơ ả ố ầ h n ph i đ i đ u vs nh ng v n đ , nh h ể ậ + Lu n đi m 3: Gi ứ ậ Nh n th c ộ Hành đ ng: Tuyên truy n cho t ố nhà c a khu ph ự Tích c c tr ng cây gây r ng ằ ữ => Nh ng hành đ ng này nh m c i t o môi tr c. KB: ị ẳ Kh ng đ nh Kêu g i ý th c gi gìn, b o v môi tr ng
ằ ủ ứ ườ ả ệ ả ệ ộ ố ng thiên nhiên là b o v cu c s ng c a con
ị ở ặ ễ ệ ườ ướ ề ặ t là các n c đang i đang ngày càng b ô nhi m n ng n , đ c bi
ủ ng s ng c a con ng t Nam.
ế ủ ề ấ ề hi u bi t c a mình v v n đ trên?
ị ấ ườ ườ ấ ề ủ ng s ng c a con ng
ữ ố ớ ấ ng bi n đ i khí h u d n đ n nh ng
ự ố ố ủ ế Ở ệ ệ ượ ễ i trên trái đ t đã và đang b ô nhi m là m t v n đ c p ữ ầ Vi ễ ế ổ ng là báo đ ng. Chúng ta c n
ả ể ả ư ế ườ ậ ạ ứ ấ ề ế i quy t ộ ấ ề ấ ậ ẫ ế ộ ả i pháp đ gi
ế t Nam s ô nhi m môi tr ự ạ ậ
ườ ườ t c các y u t t
ế ố ự ấ ự ồ ộ ệ ồ i là m t khái ni m r ng. Nó bao g m t ộ ố ưở ả i, có nh h
ế ườ ấ ấ ả ả ng đ n cu c s ng, s n xu t, s t n ạ ng có hai lo i chính: đó là môi
ự
ư ị ườ ị nhiên nh đ a hình, đ a ch t, đ t tr ng, khí
ọ ộ ầ ự nhiên: bao g m các thành ph n t ể ệ ữ ố ộ
ườ i và m i sinh v t trên trái đ t. Môi tr ng xã h i. ồ ng xã h i: là t ng th các m i quan h gi a con ng ậ ấ ấ ồ ườ ớ ị ườ ớ ộ ể ế ế ồ ướ i v i con i, quan h cá nhân v i c ng đ ng th hi n b ng lu t pháp, th ch , cam k t, quy đ nh,...
ườ ố ạ ổ ể ệ ằ ủ ng s ng c a chúng ta
ườ ễ ồ ng không khím t ngu n
ả ệ ứ ộ ơ ạ ồ
ấ ế ứ ạ ưở ụ ủ ộ ố ườ ẻ ng x u đ n s c kho và ch t l ng cu c s ng c a con ng ạ i, nó gây
ệ ệ ễ ị ặ i và đ c bi
ế ọ
ườ ượ ử ụ ớ ồ c, nhu ng ể c: ao, h , sông, su i, bi n
ồ ướ t là Vi t Nam đã b ô nhi m ngu n n ố ượ ị ề ề nhi u vùng mi n đang b thi u nghiêm tr ng, s l ỉ ệ ố ồ ướ không l n. Các ngu n n ư c m a,... ấ ng hô h p,... ế ớ ệ c: hi n nay th gi ạ ở ướ c sinh ho t ế ướ ạ c s ch chi m t l ướ ầ c ng m, n
, các lo i axit, các lo i khí gây hi u ng nhà kính, khói b i xe h i và các lo i ấ ượ ả ề ườ ồ ướ c u ng và n c s d ng n ng, ngu n n ồ ấ ồ ướ ấ ị ử ả ị
ồ ấ ả ệ ị ạ ệ ạ ằ ề Đ 11: Ch ng minh r ng b o v môi tr iườ ng ố ườ Môi tr ư ệ ể phát tri n nh Vi ỏ ể Em hãy bày t a.M bàiở V n đ môi tr bách đ i v i b t kì qu c gia nào. Vì nó gây ra nh ng hi n t ả th m ho thiên tai kh ng khi p. ậ nh n th c v n đ này nh th nào? Th c tr ng, nguyên nhân, h u qu , và gi ấ ề v n đ này th nào, chúng ta hãy cùng bàn lu n. b.Thân bài ủ ộ ố ng s ng c a con ng Môi tr ạ ấ ậ nhiên và v t ch t nhân t o bao quanh con ng ườ ậ ể ủ ạ i, phát tri n c a con ng t ườ ườ nhiên và môi tr tr ng t ự ng t Môi tr ậ ậ h u, n c, sinh v t,... Môi tr ệ ườ ng ệ * Hi n tr ng môi tr ồ Ô nhi m ngu n không khí: các nhà máy đã và đang th i ra môi tr ổ cacbonnic kh ng l ộ ơ đ ng c khác,... đã nh h ề ệ ra nhi u b nh v đ ễ Ô nhi m ngu n n ầ ề ướ ố c u v n ng i đ ả ạ ươ c đ i d ả ễ Ô nhi m ngu n đ t: đ t đai ngày càng b thoái hoá, b r a trôi, rác th i công nghi p, rác th i sinh ệ ho t, rác th i b nh vi n,... đã và đang làm cho ngu n đ t đai b c n ki ệ t, khô c n....
15
ề ế ồ ạ ự i các đô th l n trong các d p l
ạ ề ắ ị ễ ế ủ t ủ
ả ưở ị ớ ộ ố ấ ượ ạ ộ ủ ộ ệ ở t ề ế ng r t nhi u đ n ch t l các đô th l n cũng nh h ị ớ t c a VN&TG thì s ệ ng đ và lo i ánh sáng... đã gây ra các b nh lí v m t: âm thanh c a các lo i đ ng ấ ng cu c s ng c a con
i.ườ
ả
ậ ữ ớ ề
ạ ầ ấ ế ấ ủ ụ ộ ầ ẫ ế ệ ộ t đ quá cao ế ộ t, đ ng đ t, sóng th n, h n hán, nhi
ấ ể ặ
ọ ừ ộ ệ ủ ị ả
ỉ ậ ệ ầ ụ
ố ọ ữ
ạ ặ ể ọ ự ự ự ậ ề
ng...
ủ
ọ ả ệ ng.
ắ ườ ệ ấ ấ c m t mà các công ti, nhà máy xí nghi p đã b t ch p lu t pháp th i ra
ệ ư ướ ử ệ ế ả ả ậ c th i công nghi p ch a qua x lí, rác th i công nghi p, rác th i y t ả ả , rác th i sinh
ườ ế ậ c,... ễ ườ ề i v ô nhi m môi tr ấ ạ ng còn r t h n ch ...
ạ ị ả ạ ị ướ ưở ề ả ấ ọ ng nghiêm tr ng. Nhi u lo i d ch c – s n xu t, sinh ho t b nh h ng n
ệ
ưở ậ ồ
ề ườ ề ọ ườ ng x u đ n cây tr ng, v t nuôi và con ng i. ấ ệ ng hô h p.... ấ ế ấ ả ng đ t nh h ấ ng không khí: gây ra r t nhi u l ai b nh v đ
ả
ẫ
ườ t Nam có môi tr ng xanh
ườ ườ i pháp ữ ộ ố ố ẹ ể ấ i và Vi ườ ụ ễ ơ ệ ng ô nhi m.
ề ữ ể ử ạ ổ ứ ệ ố ế ch c vi
ề ả ệ ườ ồ ng.
ấ ề ế ứ ấ ộ ướ ấ ề ườ ể ễ c đang phát tri n, v n đ ô nhi m môi tr ng là 1 v n đ h t s c c p
ộ ườ ụ ữ ệ ả ộ ồ i pháp trên m t cách đ ng b , th
ố ể ắ ng xuyên đ kh c ph c nh ng ườ i,...
ễ ườ ạ ng, t o ra mt s ng trong lành cho con ng t Nam.
ị ủ ạ ả ễ Ô nhi m v ánh sáng, âm thanh ti ng n t ả ề ườ i v c quá t ớ ặ ơ c quá l n đ c bi ng * Nguyên nhân H u quậ Nguyên nhân khách quan: ạ ủ Tình tr ng nóng lên c a trái đ t gây ra nh ng bi n đ ng l n v khí h u toàn c u d n đ n các ạ hi m ho thiên tai ngày càng kh ng khi p: lũ l ho c quá th p... ồ ừ ặ ạ Tình tr ng ch t phá r ng đ u ngu n, r ng phòng h , di n tích bao ph b gi m ngiêm tr ng, nó ế ổ ề ạ gây ra bi n đ i khí h u: ví d bão lũ t i các t nh mi n Trung Vi t Nam tháng 10 năm 2009 gây ra ả ả ề ườ ậ nh ng h u qu nghiêm tr ng v ng i và tài s n qu c dân... ư ủ ạ ư ậ Lu t pháp ch a th c s nghiêm minh, ch a đ m nh đ ngăn ch n m i s vi ph m pháp lu t v ườ ả ệ b o v môi tr Nguyên nhân ch quan: ậ ườ ứ ủ i không tôn tr ng lu t pháp b o v môi tr Ý th c c a con ng ế ướ ậ ợ tr i nhu n kinh t Vì l ả ườ môi tr ng, n ỷ ượ ạ ho t không phân hu đ ứ ủ Nh n th c c a con ng ả H u quậ ườ ễ Ô nhi m môi tr ấ ệ b nh xu t hi n... ễ Ô nhi m môi tr ễ Ô nhi m môi tr * Gi ứ ụ ắ Kh c ph c nh ng nguyên nhân trên (phân tích và d n ch ng) ế ớ ố Nêu m t s qu c gia, thành ph , các vùng mi n trên th gi ạ s ch đ p đ l y làm mô hình áp d ng cho nh ng n i có môi tr H th ng pháp lí, ch tài nghiêm minh đ x ph t thích đáng cho các cá nhân và t ph m.ạ ứ ộ ụ Giáo d c ý th c c ng đ ng v b o v môi tr ế c. K t bài ệ t Nam m t n Vi bách... ả ự ầ C n ph i th c hi n các gi ườ ả ủ ự ậ h u qu c a s ô nhi m môi tr ệ ỗ ọ i dân Vi Bài h c cho m i ng ổ ậ ố ố Đ ề 12:Hãy trình bày n i b t l ồ i s ng vô cùng thanh b ch và gi n d c a Bác H
ủ ấ ả
ề ố ố ố ị ờ ỳ ạ ự ủ ờ ỹ ộ ở ề ắ mi n B c...
I/M bàiở ệ ồ ớ Gi i thi u v n đ : L i s ng vô cùng gi n d , thanh b ch c a Bác H . ả Hoàn c nh: Th i ch ng Pháp, M , trong th i k xây d ng ch nghĩa xã h i II/Thân bài
16
ả i thích rõ :ẽ Gi : Gi n d là gì? (
ờ ả ự ấ ầ ọ ấ ớ ờ ố ề ấ GSK công dân 7). “Đi u r t quan tr ng c n ph i làm ể
ị ”
ả ứ
ả ườ ủ ị ủ ị ị ư ế ủ i c a Bác, đ i s ng c a Bác gi n d nh th nào, m i ng
ữ ơ ạ ộ ố ủ ồ ố ứ Ch ng minh Bác H s ng gi n d nh th nào? ứ Con ng ồ t: b a c m, đ dùng, cái nhà, l
ạ
ế ấ Ở ệ t. t bao k t
ụ ụ (Phân tích)
ủ ứ ỏ ọ ẻ ư ế ỉ ườ ị ư ế i chúng ỉ ả i s ng. B a c m ch có vài ba món r t đ n gi n, lúc ạ ờ i thì cũng s ch và th c ăn còn l ấ ế ọ ườ i ph c v ... i và kính tr ng nh th nào ng ẹ
ỏ ồ ủ Cái nhà sàn c a Bác v n v n ch có vài ba phòng và trong lúc tâm h n c a ng
ơ ộ ạ ư ậ ờ ạ ườ ả t bao!...
ẫ ứ ấ ươ (phân tích) ườ ầ làm đ
ạ ệ ụ ụ ộ ờ ố ờ ố ườ ế c thì không c n ng ầ ủ Trong đ i s ng c a mình, vi c gì Bác t ệ i giúp vi
ố ồ ự ể ế ế ộ ạ ườ ế ấ ắ i là ý chí chi n đ u và chi n th ng: Tr
ấ ắ (phân tích)
ế ứ ị ủ ẫ ồ ả i s ng vô cùng gi n d c a Bác H :
ườ n
ế ơ ng m c m c ch ng mùi s n ố ing mây chi u cói đ n chăn g i
ấ
ẳ
ơ ượ ữ ồ
ệ ả ố
ố ệ ộ
ề ố ố ấ ậ ả ị
ạ ươ ở ộ ấ ọ ọ ố ả ị 1. Lí l ổ ậ ữ ờ n i b t là s nh t quán gi a đ i ho t đ ng chính tr lay tr i chuy n đ t v i đ i s ng bình ồ ừơ ng vô cùng gi n d và khiêm t n c a H Ch t ch th ả ẫ 2. D n ch ng: ờ ố ẫ ọ a) D n ch ng 1: ữ ơ ố ố ế ề ấ ơ ta đ u bi ể ơ ứ ộ ộ ơ ăn Bác không đ r i vãi m t h t c m, ăn xong, cái bát bao gi ế ươ ượ ắ vi c làm nh đó, chúng ta càng th y Bác quý tr ng đ c s p x p t m t bi ườ ấ ủ ả ả qu s n xu t c a con ng ẫ b) D n ch ng 2: ộ Bác l ng gío th i đ i, thì cái nhà nh đó luôn luôn l ng gió và ánh sáng, ph ng ph t h ủ n, m t đ i s ng nh v y thanh b ch và tao nhã bi th m c a hoa v ượ i giúp, c) D n ch ng 3: ặ và ph c v có th đ m trên đ u ngón tay, và Bác đã đ t cho nên bên c nh Bác ng ữ cho s đ ng chí đ1o nh ng cái tên mà g p l ng, Kì, ợ ị Kháng, Chi n, Nh t, Đ nh, Th ng, L i!... ợ ố ố ữ Nh ng câu ca ng i l d)D n ch ng 4: ơ ơ ộ "Nhà Bác đ n s m góc v ẳ ạ ộ ỗ ườ G th ơ ườ Gi ờ ủ ỏ ừ T nh v a treo m y áo s n ... ... ... ể ươ ng cho chúng con Bác đ tình th ạ ộ ờ M t đ i thanh b ch ch ng vàng son ượ ả ồ ng Mong manh áo v i h n muôn tr ớ ơ i mòn" ng đ ng ph i nh ng l H n t ị ư ế ề ầ ơ ủ Trong th c a mình, Bác cũng nhi u l n nói lên quan ni m và cách s ng gi n d nh th : ẹ ườ ạ " S ng quen thanh đ m nh ng i Vi c làm tháng ru ng ngày dài ung dung". ế III/K t bài ồ Nêu nh n xét chung v n đ : L i s ng vô cùng gi n d , thanh b ch c a Bác H . Rút ra bài h ic (h ăc m r ng): Kính yêu và s ng theo t m g ủ ủ ng c a Bá
ế ồ Đ 13:" Mùa xuân là t
ấ ướ t tr ng cây c càng ngày càng xuân"
ơ ồ ệ ề
ủ ấ ướ ầ ạ ể ề Làm cho đ t n ồ Bác H khuyên chúng ta đi u gì qua hai dòng th này? Vì sao vi c tr ng cây trong mùa ủ ấ ướ ạ xuân c a đ t n i có th góp ph n t o nên mùa xuân c a đ t n c l c?
1.MB: ắ ấ ề ứ ấ ướ ề ẫ ằ ắ ọ D n d t v n đ : C vào mùa xuân h ng năm, trên kh p m i mi n đ t n ồ c, phong trào tr ng
17
ộ ố
ấ ả ệ ở ề ầ i thi u v n đ c n gi ề ộ ẫ ờ i thích: d n l ẹ ủ ọ ủ i kêu g i c a Bác.
ộ ủ ủ ể ờ i khuyên c a Bác nh th nào?)
ộ ể ọ
ợ ệ ơ ể ệ ấ ả ồ
ọ ờ ư ơ ở
ồ ở ộ ồ ả ướ
ơ ở ồ ệ ẹ ộ ầ ấ ướ ẽ ẽ c s càng giàu đ p h n, mùa xuân s
ố ệ ở ồ ộ i khuyên ( Vì sao Bác mu n vi c tr ng cây vào mùa xuân tr thành m t ngày
ổ ứ ủ ượ ứ ộ ồ ườ ọ c s c LĐ khi m i ng i đã hoàn
ệ ủ
ễ ồ ớ
ớ ệ ủ c vào công vi c c a năm m i. ể ạ ứ ố ồ ẽ ồ
ở ứ ố ườ ườ c thêm d i dào s c s ng, b u không khí thêm trong lành, môi tr i
ụ ụ ệ
ờ ố ấ ướ ộ ố ố ẹ ủ ề c nhi u cây, nhân dân ta có thêm nhi u nguyên li u ph c v cho đ i s ng. c “ T t tr ng cây”, cu c s ng c a nhân dân ngày thêm t t đ p, đ t n c ngày
ề ế ồ ướ c ngày càng xuân.
ọ ồ ụ ệ ẫ ồ ng m u trong vi c tr ng cây,
ở
ứ i kêu g i tr ng cây có s c thuy t ph c, BH là ng n Bác ờ ể ượ ả ọ ồ ườ ươ i g ể ả là m t hình nh tiêu bi u. ự ườ i, b n thân, tích c c tham gia tr ng i kêu g i c a Bác, m i ng
ấ ị cây vào mùa xuân đã tr thành m t truy n th ng tót đ p c a dân t c VN. ớ Gi 2.TB: ư ề ờ a. L Đ 1: N i dung l i khuyên c a Bác ( Hi u l ườ ấ ờ ươ ẹ ị i vui ch i sau m t năm làm vi c v t v . Mùa Mùa xuân đ t tr i t i đ p, là d p đ m i ng ố ấ ậ ợ xuân cũng là mùa có khí h u phù h p cho cây c i phát tri n, thích h p nh t cho vi c tr ng cây. ầ ườ ố ồ Trên c s đó, Bác H mong mu n m i ng i vui xuân nh ng cũng c n th i gian dành cho tr ng cây, làm cho ngày xuân tr thành ngày h i tr ng cây trên c n c. Khi vi c tr ng cây tr thành ngày h i đ u năm, đ t n càng có ý nghĩa h n.ơ ờ b.L Đ 2: Ý nghĩa l T t? )ế T ch c ngày h i tr ng cây vào mùa xuân vùa tranh th đ ư ướ thành công vi c c a năm cũ, ch a b ễ ố Tr ng cây vào mùa xuân cây d s ng, d phát tri n t o nên s c s ng m i. ổ ề ủ ấ ệ ố Khi tr ng cây đã tr thành truy n th ng, vi c tr ng cây s giúp cho lá ph i xanh c a đ t ủ ố ầ ướ ồ ng s ng c a con ng n ố ẹ thêm t t đ p. ồ ượ Tr ng đ ượ ạ * T o ra đ ạ càng giàu m nh, đát n 3. KB: ể ờ ế Đ l ườ ộ chăm bón cây mà khu v ọ ủ c ý nghĩa trong l Hi u đ ế cây và chăm sóc cây, nh t là vào d p T t.
Đ 14.ề
ễ ng
“Nhi u đi u ph l y giá g ả ươ ủ ấ c ph i th ươ ng nhau cùng”.
ườ Ng ố ấ ắ ề ộ ướ i trong m t n ủ ề i x a mu n nh n nh đi u gì qua câu ca dao y?
ườ ư ở
ớ ươ ủ ờ ộ ố ể ệ ề ng ái c a dân t c: là truy n th ng lâu đ i, th hi n
ớ
i thích ý nghĩa c a câu ca dao . ễ ễ ấ ủ ấ ả ỏ ủ ấ ề ả ỏ nhi u đi u ph l y giá g ng ủ ề : t m v i đ , ọ ươ t m v i đ che ph , bao b c,
ể Em hi u ng a. M bài: ươ ố ề ệ ng thân, t i thi u truy n th ng t Gi ố ẹ ủ ạ ộ ữ nh ng đ o lí t t đ p c a dân t c. ẫ ệ Gi i thi u, trích d n bài ca dao. b. Thân bài: ả 1 Gi Nghĩa đen: Nhi u đi u ả ệ ươ b o v g ng.
18
ờ ế ế ủ ươ t đoàn k t, th ng yêu nhau. Tinh
ầ ế ươ ề ng yêu nhau là truy n th ng c a dân t c.
ạ ế ả ố i ph i s ng đoàn k t, th
ả i ph i bi ộ ng yêu nhau? ộ ạ ố
ạ ố
ề ể ể ườ ữ
ạ ẻ ộ ố ể ẫ ẻ
ạ ẻ ữ ặ ẻ ữ ữ ộ
ọ ườ Nghĩa bóng: L i khuyên c a dân gian: M i ng ố ủ th n đoàn k t th ươ 2/T i sao l ộ ố Đ cùng chia s nh ng khó khăn trong cu c s ng lao đ ng: ch ng bão lũ, h n hán.... Đ cùng ch ng gi c ngo i xâm... ấ ộ ố ạ Đ cùng chia s nh ng khó khăn trong cu c s ng sinh ho t: nh ng ng i nghèo, n n nhân ch t ư ẩ ắ ệ ộ đ c màu da cam, nh ng tr em m c b nh tim b m sinh, tr em ung th ....( có th d n m t s câu ự ụ ng t ) t c ng , ca dao có n i dung t ệ ờ ạ ủ ườ ư ả ầ i x a?
i d y c a ng ớ ệ ươ ể ự ố ườ ữ ữ 3/C n ph i làm gì đ th c hi n l ọ ng yêu đùm b c và s ng có trách nhi m v i chính nh ng ng i thân yêu trong gia đình,
ố ồ ớ ộ ạ ộ ủ ộ ừ ệ thi n....
ệ ệ ả
ọ ươ ủ i khuyên c a dân gian ( yêu th ế ớ ng đoàn k t v i
ể ự ạ ộ ủ
ớ ế
ể ệ ượ ị ủ ươ ươ ề ố c truy n th ng t ng thân t ủ ng ái quý báu c a
ế ệ ẻ ế ố ề ằ ố ị ươ Th hàng xóm... S ng có trách nhi m v i c ng đ ng: tham gia các phong trào ng h , các ho t đ ng t 4 Liên h b n thân: ệ ờ ể Là h c sinh, em có th làm gì đ th c hi n l ộ ạ b n bè trong l p, tham gia các ho t đ ng ng h , quyên góp...) c. K t bài: ị ẳ Kh ng đ nh giá tr c a bài ca dao: Th hi n đ dân t c.ộ ẳ Kh ng đ nh r ng truy n th ng t ố ẹ ấ ẽ ượ t đ p y s đ c th h tr hôm nay ti p n i và phát huy.
ả ẹ ụ ủ ấ ạ ữ i thích ý nghĩa c a câu t c ng : Th t b i là m thành công.
ỗ ườ ẹ ặ ề ấ đ ng lên sau m i
ấ ả ữ ữ ủ ộ ấ ạ ể ể ự ứ ở ụ ệ ấ ộ ố ủ i không th t ắ
ẹ ấ ạ
ả ấ ạ ữ ấ c h t, ta ph i hi u “th t b i” là gì? Th t b i chính là nh ng l n v p ngã, là khi công
ặ ệ ủ ả ố
ữ ả ế c nh ng k t qu mà ta i trái ng
i và t
ế ượ ạ c l i. Thành công có nghĩa là đ t đ ệ ấ ờ ầ ấ ạ ợ ư t nh chúng ta mong đ i. ạ ượ ố ẹ t đ p. ư ộ ẹ ớ ấ ạ ườ ữ ớ ậ ợ i sinh ra con, nh có m m i có con cũng nh có th t b i m i có thành
ủ ể ậ i thích nghĩa bóng c a lu n đi m:
ầ ả ẳ ờ ố
ấ ạ ườ ng có 2 lo i ng
ư
ườ ạ ạ i quy t tâm làm l i ng
ổ i ta m i phân tích, m ữ ượ c nh ng
ế ấ ạ ể ệ ườ ể ố ơ ư ế ớ i ta có đ t h n
ọ ừ ữ ấ ạ ữ ằ ố
ắ ườ ộ ố ẽ ề Đ 15 :Hãy gi I/MB: ấ ạ ớ Gi i thi u v n đ : Th t b i là m thành công ừ Trong cu c s ng m y ai ko t ng g p th t b i. Có nh ng ng ầ l n v p ngã c a chính b n thân mình. Đ khuyên nh , đ ng viên, nh c nh , t c ng có câu:"Th t b i là m thành công" II/TB: ả 1. Gi i thích: ả Gi i thich nghĩa đen: ể ướ ế * Tr vi c c a ta g p khó khăn, không có k t qu t ạ * Còn thành công thì l ố mong mu n và hoàn thành công vi c y m t cách thu n l ẹ * M là nh ng ng công ả Gi ấ ạ ả ấ ạ * Trong đ i, ai cũng ph i có đôi l n th t b i.Th c ra ch ng có ai mu n th t b i c . ạ ư Nh ng khi đã th t b i thì th ườ ỏ ộ Có ng ườ ạ ữ i l Có nh ng ng ủ ẻ x nguyên nhân c a th t b i đ tránh b th t b i l n n a.Và qua đó ng bài h c cũng nh kinh nghi m quý báu đ công vi c tr nên ti n tri n t * T nh ng ý nghĩa trên, ông cha ta mu n nh n nh v i chúng ta r ng: Chính nh ng th t b i trong cu c s ng s giúp ta thành công trên đ ự ườ ớ ả ứ i v i 2 ph n ng khác nhau : ợ i b cu c nh con chim khi trúng tên thì s cây cung. ắ ầ i.Chính khi b t đ u làm l ị ấ ạ ầ ữ ệ ở ể ủ ớ ờ ng đ i
19
ẹ
ẻ ạ ự i là m thành công? ấ
ớ ề ư ớ ệ
ạ ẳ ề ữ ụ ấ ượ ằ ấ ạ ả ả ẫ c nhau hoàn toàn, không h có liên h gì v i nhau c . Nh ng sau i, c r ng câu t c ng này ch ng h vô lý chút nào c mà trái l
ộ ồ ấ
ẫ ế ẽ ỗ ầ
ạ ữ ữ ầ đó rút ra đ
ơ ượ i b ữ c đ ấ ạ ệ ng thành công h n
ườ i ko có ý chí và ng` có ýchí:
ữ ư ẻ ư i d n n chí thì câu nói này có v nh sai nh ng đ i v i nh ng ng
ế ể ạ ượ ủ ữ ề ố ớ ấ
ộ ệ ấ ạ ề ấ ế ườ i ữ c thành công thì nh ng v p ngã thi u sót t y u. Th t b i còn giúp ta rèn luy n ý chí,
ậ ữ ể ỏ ơ ả tin và b n lĩnh h n ơ ế
ữ ả ạ
ầ ư ấ ẳ ế ế ẽ ế ư ẫ chúng ta v n ch a bi t lái xe đ n gi
ườ ữ ể ệ ợ
ộ ữ ườ ọ
ể ặ ấ ượ ấ ạ ệ c
ứ
ỉ ạ ọ ề ỏ
ự ấ ạ ứ ộ ự ả ọ ố
ổ ươ ở n cao, tr thành nhà bác h c n i ti ng;
ấ ạ ướ ầ c khi phát minh ra bóng đèn
i sáng l p ra hãng Honda đã nói r ng: “Nhi u ng i m
ằ ỉ
ườ ớ ạ ố ề ể ế ệ ả
ự ấ ạ ượ ọ ạ ậ ẽ ơ ướ c mình s ể ằ ề ấ ườ i hi u r ng thành công ch có th đ n v i b n sau r t nhi u ế ỉ ạ ộ xem xét n i quan. Thành công ch đ i di n cho s 1% k t qu công 99% khác đ c g i là s th t b i”.
ề ẳ ị
ắ ủ ấ ậ ợ ơ ể ự ề ạ ớ
ả ỗ ấ ọ ậ ủ ấ ạ ạ 2. T i sao th t b i l ớ ầ ẫ S mâu thu n: M i đ u ta th y câu nói trên có v mâu thu n v i nhau. Th t b i và thành ệ ượ công là hai chuy n trái ng ẫ m t h i suy ng m, ta th y đ ế ớ nó r t liên k t v i nhau ở Nguyên nhân:B i vì sau khi m i l n th t b i, ta s tìm ra nguyên nhân d n đ n nh ng sai sót ữ ừ ủ c nh ng kinh nghi m quý báu, giúp ta tránh ph m nh ng sai l m đó n a c a ta, t ế ớ ướ ườ và ngày càng ti n t ấ ạ ố ớ ụ 3. Tác d ng c a th t b i đ i v i ng ườ ễ ả ố ớ * Đ i v i nh ng ng ắ ắ kiên trì và b n chí thì ch c ch n đúng. Đ đ t đ ư ầ h u nh không th tránh kh i. Đó là m t đi u t ự giúp ta t ả ầ t đi, ch ng ph i chúng ta đã té * D/c: Khi chúng ta còn th bé, trong nh ng l n ch p ch ng bi ộ ầ ả ạ ạ ậ ngã bao nhiêu l n ? Trong lúc t p ch y xe đ p, có ph i b n đã té xe đ n đ tr y c chân sao? ế ư ờ ữ ế t đi, ch a bi N u nh ng lúc y ta buông xuôi thì có l ấ ạ đ p đ y. ể ủ ự ấ ạ ạ ọ Đ phát tri n khái ni m nh ng l i ích c a s th t b i, Tr ng đ i h c Penn State đã có m t ắ ữ ấ ạ ọ khóa h c cho nh ng sinh viên s p ra tr ng g i là “Th t b i 101”. Sinh viên có th g p nh ng ọ ẽ ề ặ ủ r i ro khi làm thí nghi m. Và càng g p nhi u th t b i, h s càng nhành chóng l y đ ch ng ch lo i A; ộ ọ Nhà bác h c Loius Pasture lúc còn nh là m t h c sinh trung bình. V môn Hoá, ông đ ng ạ h ng 15 trong t ng s 22 h c sinh. S th t b i đó không làm ông n n lòng mà còn là đ ng l c ọ ổ ế ể đ giúp ông v ừ ọ Nhà bác h c Edíson cũng đã t ng th t b i hang nghìn l n tr đi n;ệ ườ Soichiro Honda, ng ẳ ư thành công. Nh ng h n ít ng ấ ạ ự ự ế th t b i liên ti p và s t ạ ượ ừ ệ vi c mà b n đ t đ c t III/KB: Kh ng đ nh tính đúng đ n c a v n đ ợ ấ ạ Bài h c cho b n thân: V y xin ch lo s th t b i. Đi u đáng s h n là b n không th t ứ đ ng d y sau m i v p ngã c a chính mình.
ờ ạ ồ ờ ẳ ấ dân gian taq có câu ”L i nói gói vàng” đ ng th i l i có câu “L i nói ch ng m t
ờ ừ ự ờ i mà nói cho v a lòng nhau”.............
ế ớ i chúng ta giao ti p v i nhau, làm cho ng i h n.
ủ ờ ấ ườ ơ ườ ầ i g n ng ờ ư i nói nh “ L i nói goi
ữ ấ ề ụ ế ẳ ự ờ ờ ề Đ 16: ề ti n mua, l a l + MB: ườ ờ L i nói là công c giúp con ng Dân gian đã đúc k t nh ng câu nói r t hay v t m quan tr ng c a l vàng”, “ L i nói ch ng m t ti n mua. L a l ọ ề ầ ừ i mà nói cho v a lòng nhau.”
ờ
ỗ ứ ạ ộ ườ ượ ạ ộ ả ủ ư +TB: 1. Nghĩa đen L i nói là chu i âm thanh do con ng Vàng là m t th kim lo i quý giá, đ ế i phát ra trong ho t đ ng giao ti p. ườ i. c xem nh là tài s n c a con ng
20
ườ ờ ả ủ ứ ủ ả ị ư ộ i nói có giá tr nh m t th c a c i, tài s n quý giá c a con ng i.
ư ậ
ườ ờ ộ ế ủ
i. ủ ả ộ ướ ư c h t là m t ph ườ c ti n hóa c a loài ng ọ ệ , tình c m, nguy n v ng c a b n
ấ ề ả ờ ấ ữ t mà không c n ph i ghi chép m t nhi u th i gian.
ệ ế
ữ ệ ứ ụ ộ ợ ả ầ ờ ẫ ế i quý giá đ n nh v y? ể ươ ng tiên đ đánh d u m t b ể ễ ạ i có th di n đ t nh ng tâm t ả ầ ể ộ ố ấ ạ i thành công hay th t b i trong công vi c. ờ i nói khôn khéo và
ế
ộ ẽ ẳ
ườ i. S ch ng ai đánh giá cao m t ọ ườ ộ i
ườ ộ ườ ườ ừ i nói ng t ngào, v a lòng đ p ý ng i ta th ẹ ng nói: ủ ộ ờ i, m t l ứ i có h c th c, có văn hóa. Ng
ẳ
ề
t tr ng cây r m rà
ị
ườ ệ ườ ặ ọ ườ ỏ ỗ nghĩa, th nên m i khi g p nhau ng i ta th ng chào h i
ụ ườ ị ấ ờ ự
ể
ủ ỗ ề
ả ộ ộ i nói? ả i chúng ta mà không ph i có ti n là mua ượ ể c, không th mua bán đ ờ c; “ L i nói
ượ ồ ả ẩ ế ỗ ậ c. Chính vì th mà m i chúng ta ph i c n th n
ả ộ ẹ ệ i nghe là c m t ngh thu t không
ừ ỏ ậ ệ c, mà nó đòi h i chúng ta ph i tr i qua m t quá trình rèn luy n lâu dài.
ả ố ưỡ ả ầ ả ự ườ ư ướ ả ữ ụ Câu t c ng so sánh l ạ ờ i nói l 2. Vì sao l ướ ế L i nói tr ờ ờ i nói mà con ng Nh có l ế ườ i khác bi thân cho ng ọ ườ ấ L i nói ra r t quan tr ng. Nó có th khi n m t ng ồ ế D n ch ng: vi c thuy t ph c m t đ i tác kí h p đ ng ph i c n có nh ng l ụ thuy t ph c. ướ ộ ờ c đo trình đ văn hóa c a con ng L i nói còn là m t th ượ ạ ụ ồ ườ c l i ăn nói hàm h , thô t c. Ng con ng ọ ẽ ượ c đánh giá là m t ng nghe s đ ấ ấ ồ “ Đ t x u tr ng cây kh ng khiu ườ ữ i thô t c nói đi u phàm phu Nh ng ng ấ ố ồ Đ t t ữ Nh ng ng i thanh l ch nói ra d u dàng.” ế ễ ườ t Nam r t xem tr ng l i Vi Ng ỗ ơ ấ ị nhau r t l ch s : “ L i chào cao h n mâm c ” ế ị ủ ờ 3. Chúng ta ph i làm th nào đ phát huy giá tr c a l ứ ủ ả ườ ờ L i nói là m t th c a c i vô giá c a m i con ng ượ ấ ượ ả đ c. Đó là m t tài s n vô hình, không nhìn th y đ ấ ề ẳ ch ng m t ti n mua” ể ộ ờ i nói ra thì không th nào thu h i lai đ M t l ừ ự ờ ệ i mà nói cho v a lòng nhau”. trong vi c phát ngôn : “L a l ườ ế ễ ư Nói ra thì d nh ng nói th nào cho v a lòng đ p ý ng ộ ả ả ượ nhiên mà có đ ph i t ạ ườ ng d y “ Tr i b y l n” qu không sai. Ng c khi nói ph i u n l i x a th
ả ề ọ ờ ọ ọ ữ “H c, h c n a, h c mãi” ủ i khuyên c a Lênin:
i thích l ở
ỗ ọ ớ ệ ườ ố ớ ọ i: Là công vi c quan tr ng, không h c
ệ ọ ậ i thi u vai trò c a vi c h c t p đ i v i m i con ng i có ích.
ể ặ ấ ề ớ i thi u và trích d n l ư ế ủ i khuyên c a Lênin.
ọ ờ ư ế nghĩa là nh th nào? ệ ẩ ư ộ ườ ọ ậ ụ ỗ i h c t p.
ấ ờ
ệ ọ ậ ứ ể
i b t đ u công vi c h c t p, tìm hi u và chi m lĩnh tri th c. ế ứ ườ ắ ầ ụ ắ ầ ọ ậ ọ ọ ữ ụ ế ứ ế ụ ế ụ ọ ậ h cọ
ư
ọ ồ ẳ ế ứ ề ọ
ệ ọ ậ ả ầ ộ ấ ả ọ ậ ượ ố ờ ệ ữ ọ ề ọ ỏ i c n ph i luôn luôn h c h i ngay c khi mình đã có đ
ạ ọ ọ ộ ọ ữ ả H c, h c n a, h c mãi. Đ 17: Gi a. M bài: ủ ệ Gi ậ ườ t p không th thành ng ậ ầ ọ ậ Đ t v n đ : V y c n h c t p nh th nào? ẫ ờ ệ Gi b. Thân bài: ọ ọ ữ 1/H c, h c n a, h c mãi ắ ọ L i khuyên ng n g n nh m t kh u hi u thúc gi c m i ng L i khuyên chia thành ba ý mang tính tăng c p: + H c: Thúc gi c con ng + H c n a: V tr c đã thúc gi c ta b t đ u h c t p, v th hai thúc gi c ta ti p t c h c t p, ế ụ ọ n aữ mang hàm ý là đã h c r i, nh ng c n ti p t c h c thêm n a. ị + H c mãi: V th ba kh ng đ nh m t v n đ quan tr ng v công vi c h c t p. H c t p là công ộ ị ườ ầ vi c su t đ i, mãi mãi, con ng c m t v ấ ị trí nh t đ nh trong xã h i. 2/T i sao ph i
21
ố ộ ườ ồ ạ
ị ỏ ớ ọ ộ t trong xã h i. ế ẽ ố i và s ng t ượ c sinh ra, n u không ch u khó h c h i, ta s
ẽ ọ ự ỏ ế ỗ ự ọ ậ ạ ậ ề ế ề ấ i tài gi i, n u ta không n l c h c t p ta s thua kém h , t làm
ủ
ư ế
ớ
ồ ở ọ ở ầ th y cô, b n bè, cu c s ng... ườ ộ ố ể ọ ộ ố ạ ẫ ế ở ng, ta v n có th h c thêm trong sách v , trong cu c s ng,
ệ
ủ ừ ả
ở ổ ợ
ủ ẳ ắ ờ i khuyên c a Lênin: đó là l i khuyên đúng đ n và
ế ộ ệ ứ ọ ắ ườ ặ i, đ c bi
t là l a tu i h c sinh chúng ta. ệ ọ ấ ườ ỗ ố ố ờ ổ ọ Vi c h c là cu n sách không trang cu i”. M i ng ườ i
ủ ờ ạ ở ọ ậ ng giúp chúng ta t n t B i h c t p là con đ ậ ộ ở B i xã h i luôn luôn v n đ ng, cái m i luôn đ ứ nhanh chóng l c h u v ki n th c. ộ ố ườ ở B i cu c s ng có r t nhi u ng ị ộ ố ấ m t đi v trí c a mình trong cu c s ng. ọ ọ ở 3/ H c đâu và h c nh th nào? ọ H c trên l p, trong sách v , h c Khi không còn ng i trên gh nhà tr trong công vi c....ệ ỗ ể ọ Có th h c trong lúc làm vi c, trong lúc nhàn r i... ệ ọ ậ ụ ạ 4/ Liên h : B n thân và b n bè đã và đang v n d ng câu nói c a Lênin ra sao ( không ng ng h c ọ ẫ ậ t p, h c l n nhau, tìm sách v b tr ...) ế c. K t bài: ị Kh ng đ nh tính đúng đ n và ti n b trong l ố ớ có ích đ i v i m i ng ờ “Đ ng đ i là cái thang không n c chót. ề ọ ậ hãy coi h c t p là ni m vui, h nh phúc c a đ i mình.
22
