L I M Đ UỜ Ở Ầ
Trong công cu c đ i m i hi n nay, quá trình s n xu t kinh doanhộ ổ ớ ệ ả ấ
trong b t kỳ doanh nghi p nào cũng là m t quá trình k t h p và tiêu hao cácấ ệ ộ ế ợ
y u t s n xu t đ thu hút đ c s n ph m. T ng h p các hao phí màế ố ả ấ ể ượ ả ẩ ổ ợ
doanh nghi p b ra liên quan đ n ho t đ ng s n xu t kinh doanh trong kìệ ỏ ế ạ ộ ả ấ
t o nên ch tiêu chi phí s n xu t. S t n t i và phát tri n c a doanh nghi pạ ỉ ả ấ ự ồ ạ ể ủ ệ
ph thu c vào vi c doanh nghi p có b o đ m t bù đ p đ c chi phí đã bụ ộ ệ ệ ả ả ự ắ ượ ỏ
ra trong quá trình s n xu t kinh doanh và b o đ m có lãi hay không. Vì v y,ả ấ ả ả ậ
vi c h ch toán đ y đ chính xác, chi phí s n xu t vào giá thành c a s nệ ạ ầ ủ ả ấ ủ ả
ph m là vi c làm c p thi t, khách quan và có ý nghĩa r t quan tr ng, nh tẩ ệ ấ ế ấ ọ ấ
là trong đi u ki n n n kinh t th tr ng. M t khác, xét trên góc đ vĩ mô,ề ệ ề ế ị ườ ặ ộ
do các y u t s n xu t n c ta còn r t h n ch nên ti t ki m chi phí s nế ố ả ấ ở ướ ấ ạ ế ế ệ ả
xu t đang là nhi m v quan tr ng hàng đ u c a công ty qu n lý kinh t .ấ ệ ụ ọ ầ ủ ả ế
Nhi m v c b n c a k toán không nh ng là ph i h ch toán đ y đệ ụ ơ ả ủ ế ữ ả ạ ầ ủ
chi phí s n xu t mà còn ph i làm th nào đ ki m soát ch t ch vi c th cả ấ ả ế ể ể ặ ẽ ệ ự
hi n ti t ki m chi phí s n xu t, ph c v t t cho vi c h giá thành s nệ ế ệ ả ấ ụ ụ ố ệ ạ ả
ph m, đáp ng yêu c u c a ch đ h ch toán kinh doanh. Đ ng th i cungẩ ứ ầ ủ ế ộ ạ ồ ờ
c p thông tin h u ích, k p th i cho vi c ra quy t đ nh. Đ gi i quy t đ cấ ữ ị ờ ệ ế ị ể ả ế ượ
v n đ đó, ph i hoàn thi n công tác k toán t p h p chi phí s n xu t vàấ ề ả ệ ế ậ ợ ả ấ
tính giá thành s n ph m. Công vi c này không nh ng mang ý nghĩa v m tả ẩ ệ ữ ề ặ
lí lu n mà còn mang ý nghĩa th c ti n to l n c p bách trong quá trình đ iậ ự ễ ớ ấ ổ
m i c ch qu n lý kinh t c a các doanh nghi p s n xu t n c ta nóiớ ơ ế ả ế ủ ệ ả ấ ở ướ
chung và công ty trách nhi m h u h n nhà n c m t thành viên D t Namệ ữ ạ ướ ộ ệ
Đ nh nói riêng.ị
Nh n th c đ c t m quan tr ng c a v n đ , b ng nh ng ki n th cậ ứ ượ ầ ọ ủ ấ ề ằ ữ ế ứ
v m t lí lu n đã đ c tích lu trong quá trình h c t p t i tr ng và b ngề ặ ậ ượ ỹ ọ ậ ạ ườ ằ
nh ng hi u bi t th c t trong quá trình th c t p t i Công ty TNHH nhàữ ể ế ự ế ự ậ ạ
n c m t thành viên D t Nam Đ nh em quy t đ nh ch n đ tài: "ướ ộ ệ ị ế ị ọ ề K toánế
t p h p chi phí s n xu t và tính giá thành s n ph m t i Công ty TNHHậ ợ ả ấ ả ẩ ạ
nhà n c m t thành viên D t Nam Đ nhướ ộ ệ ị ".
K t c u đ tài: g m 3 ph nế ấ ề ồ ầ
Ph n I: Lí lu n chung v t ch c k toán chi phí s n xu t và tính giáầ ậ ề ổ ứ ế ả ấ
thành s n ph m trong doanh nghi p s n xu t.ả ẩ ệ ả ấ
Ph n II: Th c tr ng t ch c k toán t p h p chi phí s n xu t và tínhầ ự ạ ổ ứ ế ậ ợ ả ấ
giá thành s n ph m Công ty TNHH nhà n c m t thành viên D t Namả ẩ ở ướ ộ ệ
Đ nh.ị
Ph n III: Nh ng nh n xét, ki n ngh nh m hoàn thi n công tác kầ ữ ậ ế ị ằ ệ ế
toán t p h p chi phí s n xu t và tính giá thành s n xu t s n ph m t i Côngậ ợ ả ấ ả ấ ả ẩ ạ
ty TNHH nhà n c m t thành viên D t Nam Đ nh.ướ ộ ệ ị
V i ki n ngh và trình đ có h n cũng nh kinh nghi m th c t còn ítớ ế ị ộ ạ ư ệ ự ế
nên trong quá trình vi t đ tài này em không tránh kh i nh ng sai sót. Emế ề ỏ ữ
r t mong s thông c m và nh n th c đ c ý ki n đóng góp c a th y cô vàấ ự ả ậ ứ ượ ế ủ ầ
các anh ch trong phòng k toán đ bài vi t c a em đ c hoàn thành thi nị ế ể ế ủ ượ ệ
h n.ơ
Em xin chân thành c m n!ả ơ
PH N IẦ
LÝ LU N CHUNG V T CH C K TOÁN CHI PHÍ Ậ Ề Ổ Ứ Ế
S N XU T VÀ TÍNH GIÁ THÀNH S N PH M Ả Ấ Ả Ẩ
TRONG DOANH NGHI P S N XU TỆ Ả Ấ
I. Khái ni m và nhi m v c a k toán chi phí s n xu t và tính giáệ ệ ụ ủ ế ả ấ
thành
1. Chi phí s n xu t và phân lo i chi phí s n xu t ả ấ ạ ả ấ
1.1. C s lí lu n v chi phí s n xu t ơ ở ậ ề ả ấ
Doanh nghi p s n xu t là nh ng doanh nghi p tr c ti p s n xu t c aệ ả ấ ữ ệ ự ế ả ấ ủ
c i v t ch t đ đáp ng cho nhu c u tiêu dùng c a xã h i. Đ ti n hànhả ậ ấ ể ứ ầ ủ ộ ể ế
các ho t đ ng s n xu t kinh doanh, các doanh nghi p ph i th ng xuyênạ ộ ả ấ ệ ả ườ
b ra các kho n chi phí v các lo i đ i t ng lao đ ng, lao đ ng các chi phíỏ ả ề ạ ố ượ ộ ộ
d ch v mua ngoài và các chi phí b ng ti n khác trong su t quá trình ho tị ụ ằ ề ố ạ
đ ng s n xu t kinh doanh. Đ bi t đ c s chi phí đã b ra trsong t ng kỳộ ả ấ ể ế ượ ố ỏ ừ
ho t đ ng là bao nhiêu nh m t ng h p, tính toán các ch tiêu kinh t t ngạ ộ ằ ổ ợ ỉ ế ổ
h p ph c v cho yêu c u qu n lý thì m i chi phí b ra cu i cùng đ u đ cợ ụ ụ ầ ả ọ ỏ ố ề ượ
bi u hi n b ng th c đo giá tr g i là chi phí s n xu t kinh doanh.ể ệ ằ ướ ị ọ ả ấ
Nh v y, chi phí s n xu t trong các doanh nghi p s n xu t là bi uư ậ ả ấ ệ ả ấ ể
hi n b ng ti n c a toàn b các hao phí v lao đ ng s ng và lao đ ng v tệ ằ ề ủ ộ ề ộ ố ộ ậ
hoá và doanh nghi p đã b ra đ ti n hành các ho t đ ng s n xu t trongệ ỏ ể ế ạ ộ ả ấ
m t th i kỳ nh t đ nh (tháng, quý, năm).ộ ờ ấ ị
Trong các doanh nghi p s n xu t ngoài ho t đ ng s n xu t hàng hoáệ ả ấ ạ ộ ả ấ
còn có các ho t đ ng khác. B i v y chi phí s n xu t c a doanh nghi p baoạ ộ ở ậ ả ấ ủ ệ
g m hai b ph n đó là chi phí tr c ti p s n xu t c a doanh nghi p và chiồ ộ ậ ự ế ả ấ ủ ệ
phí ngoài s n xu t. Khi đ c p t i v n đ chi phí s n xu t c n ph i phânả ấ ề ậ ớ ấ ề ả ấ ầ ả
bi t rõ chi phí s n xu t v i chi tiêu. Đ ng trên góc đ doanh nghi p, chi phíệ ả ấ ớ ứ ộ ệ
b ra trong t ng th i kỳ nh t đ nh thì chi tiêu bao g m cho c m c đích s nỏ ừ ờ ấ ị ồ ả ụ ả
xu t và ngoài s n xu t. T ng s chi tiêu trong kì c a doanh nghi p baoấ ả ấ ổ ố ủ ệ
g m chi tiêu cho quá trình cung c p (khi mua s m v t t , hàng hoá…), chiồ ấ ắ ậ ư
tiêu cho quá trình s n xu t, cho quá trình tiêu th , qu n lý (chi phí v nả ấ ụ ả ậ
chuy n, b c d , qu ng cáo, qu n lý…).ể ố ỡ ả ả
1.2. Phân lo i chi phí s n xu t ạ ả ấ
Đ ph c v cho công tác qu n lý s n xu t c n ph i ti n hành phânể ụ ụ ả ả ấ ầ ả ế
lo i chi phí tuỳ theo t ng lo i hình doanh nghi p, đ c đi m t ch c s nạ ừ ạ ệ ặ ể ổ ứ ả
xu t mà phân lo i chi phí s n xu t theo các tiêu th c khác nhau.ấ ạ ả ấ ứ
1.2.1. Phân lo i chi phí s n xu t kinh doanh theo y u t chi phíạ ả ấ ế ố
Theo các phân lo i này ng i ta căn c vào tính ch t kinh t c a chiạ ườ ứ ấ ế ủ
phí đ s p x p nh ng chi phí có chung tính ch t kinh t vào m t lo i,ể ắ ế ữ ấ ế ộ ạ
không phân bi t chi phí đó phát sinh đâu và s d ng vào m c đích gì. Nhệ ở ử ụ ụ ư
v y, toàn b chi phí s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p đ c chia thànhậ ộ ả ấ ủ ệ ượ
các y u t sau:ế ố
Chi phí nguyên v t li u: Bao g m giá tr các lo i v t li u chính, v tậ ệ ồ ị ạ ậ ệ ậ
li u ph , nhiên li u, ph tùng thay th , thi t b xây d ng c b n mà doanhệ ụ ệ ụ ế ế ị ự ơ ả
nghi p đã s d ng cho s n xu t kinh doanh.ệ ử ụ ả ấ
Chi phí nhân công là toàn b s ti n l ng ph i tr trích BHXH,ộ ố ề ươ ả ả
BHYT, KPCĐ c a công nhân và nhân viên ho t đ ng trong s n xu t kinhủ ạ ộ ả ấ
doanh c a doanh nghi p.ủ ệ
Chi phí kh u hao TSCĐ là toàn b s ti n trích kh u hao TSCĐ sấ ộ ố ề ấ ử
d ng cho s n xu t c a doanh nghi p.ụ ả ấ ủ ệ
Chi phí d ch v mua ngoài là toàn b s ti n doanh nghi p chi tr vị ụ ộ ố ề ệ ả ề
các d ch v mua t bên ngoài.ị ụ ừ
Chi phí khác b ng ti n là toàn b các chi phí khác ph c v cho ho tằ ề ộ ụ ụ ạ
đ ng s n xu t kinh doanh ngoài các y u t trên.ộ ả ấ ế ố
1.2.2. Phân lo i chi phí s n xu t theo m c đích và công d ng c aạ ả ấ ụ ụ ủ
chi phí
Theo cách phân lo i này ng i ta căn c vào m c đích công d ng c aạ ườ ứ ụ ụ ủ
chi phí trong s n xu t đ chia ra các kho n m c chi phí khác nhau. M iả ấ ể ả ụ ỗ
kho n m c ch bao g m nh ng chi phí có cùng m c đích và công d ng màả ụ ỉ ồ ữ ụ ụ
không phân bi t n i dung kinh t c a chi phí. Theo cách phân lo i này chiệ ộ ế ủ ạ
phí s n xu t chia làm ba kho n m c chi phí.ả ấ ả ụ
Kho n m c chi phí nguyên v t li u tr c ti p: Bao g m chi phí vả ụ ậ ệ ự ế ồ ề
nguyên v t li u chính, v t li u ph , nhiên li u, s d ng vào m c đích tr cậ ệ ậ ệ ụ ệ ử ụ ụ ự
ti p s n xu t s n ph m.ế ả ấ ả ẩ
Kho n m c chi phí nhân công tr c ti p: Bao g m chi phí ti n l ng,ả ụ ự ế ồ ề ươ
ti n công, ti n ăn ca, s ti n trích BHXH, BHYT, KPCĐ c a công nhân tr cề ề ố ề ủ ự
ti p s n xu t.ế ả ấ
Kho n m c chi phí s n xu t chung: là nh ng chi phí dùng cho ho tả ụ ả ấ ữ ạ
đ ng s n xu t chung các phân x ng, t đ i s n xu t, ngoài hai kho nộ ả ấ ở ưở ổ ộ ả ấ ả
m c chi phí tr c ti p nêu trên chi phí s n xu t bao g m: chi phí nhân viênụ ự ế ả ấ ồ
phân x ng, chi phí d ng c s n xu t, chi phí kh u hao TSCĐ, chi phí d chưở ụ ụ ả ấ ấ ị
v mua ngoài, chi phí khác b ng ti n.ụ ằ ề
1.2.3. Phân lo i theo m i quan h v i kh i l ng s n ph m ạ ố ệ ớ ố ượ ả ẩ
Theo cách phân lo i này chi phí s n xu t chia thành hai lo i: chi phíạ ả ấ ạ
bi n đ i và chi phí c đ nh.ế ổ ố ị
Phân lo i theo ph ng pháp t p h p chi phí s n xu t và m i quan hạ ươ ậ ợ ả ấ ố ệ
v i đ i t ng ch u chi phí.ớ ố ượ ị
Theo cách phân lo i này chi phí s n xu t chia thành hai lo i:ạ ả ấ ạ
Chi phí tr c ti p: là nh ng chi phí s n xu t có quan h tr c ti p v iự ế ữ ả ấ ệ ự ế ớ
vi c s n xu t ra m t lo i s n ph m nh t đ nh.ệ ả ấ ộ ạ ả ẩ ấ ị
Chi phí gián ti p: là nh ng chi phí s n xu t liên quan đ n vi c s nế ữ ả ấ ế ệ ả
xu t nhi u lo i s n ph m.ấ ề ạ ả ẩ
2. Giá thành s n ph m và phân lo i giá thành s n ph m ả ẩ ạ ả ẩ
2.1. Giá thành s n ph m ả ẩ
Giáthành s n xu t s n ph m là chi phí s n xu t tính cho m t kh iả ấ ả ẩ ả ấ ộ ố
l ng ho c đ n v s n ph m do doanh nghi p đã s n xu t hoàn thành. Giáượ ặ ơ ị ả ẩ ệ ả ấ
thành s n ph m là ch tiêu kinh t t ng h p ph n ánh ch t l ng ho tả ẩ ỉ ế ổ ợ ả ấ ượ ạ