L i nói đ uờ ầ
Trong ngành công nghi p nói chung đ gi i quy t m t s công vi c khó khănệ ể ả ế ộ ố ệ
v i con ng i nh vi c v n chuy n các nguyên v t li u, hàng hóa n ngớ ườ ư ệ ậ ể ậ ệ ặ
nh c,trong môi tr ng kh c nghi t thì r t c n đ n s tr giúp c a các lo i máyọ ườ ắ ệ ấ ầ ế ự ợ ủ ạ
móc công nghi p nh : băng t i, c n c u, c u tr c. ệ ư ả ầ ẩ ầ ụ
h c kỳ này em đã đ c giao cho đ án II v i đ tài: “Thi t k h truy nỞ ọ ượ ồ ớ ề ế ế ệ ề
đ ng cho c c u nâng h c u tr c” v i các thông s yêu c u nh sau:ộ ơ ấ ạ ầ ụ ớ ố ầ ư
•Chi u cao nâng: 10 mề
•T c đ nâng h : 0,35 m/số ộ ạ
•Tr ng l ng t i: 4000 kg ọ ượ ả
•Tr ng l ng móc câu: 50 kgọ ượ
•Đ ng kính puli: 0,5 mườ
•T s truy n: 50ỉ ố ề
•Hi u su t b truy n: 0,85ệ ấ ộ ề
•Momen quán tính c c u: 0,1kg/ơ ấ
•Chu kỳ làm vi c: 360sệ
V i s c g ng c a b n thân cùng s ch b o t n tình c a cô Nguy n Thớ ự ố ắ ủ ả ự ỉ ả ậ ủ ễ ị
Liên Anh, em đã hoàn thành xong đ án này. Dù đã r t c g ng nh ng do ki nồ ấ ố ắ ư ế
th c c a b n thân còn h n ch nên không th tránh kh i nh ng sai xót nên emứ ủ ả ạ ế ể ỏ ữ
mong các th y cô ch b o thêm. Em xin chân thành c m n!ầ ỉ ả ả ơ
Ch ng 1. Gi i thi u đ c đi m v c u tr cươ ớ ệ ặ ể ề ầ ụ
1.Gi i thi u chungớ ệ
C u tr c là m t k t c u d m h p ho c dàn, trên đó đ t xe con có c c uầ ụ ộ ế ấ ầ ộ ặ ặ ơ ấ
nâng. D m c u có th ch y trên các đ ng ray đ t trên cao d c theo nhà x ng,ầ ầ ể ạ ườ ặ ọ ưở
còn xe con có th ch y d c theo d m c u tr c, nh v y mà có th di chuy n v tể ạ ọ ầ ầ ụ ờ ậ ể ể ậ
đ n m i v trí trong x ng.ế ọ ị ưở
C u tr c đ c s d ng ph bi n trong nhi u ngành, lĩnh v c khác nhau nhầ ụ ượ ử ụ ổ ế ề ự ư
trong các nhà máy, xí nghi p, công tr ng xây d ng, h i c ng...ệ ườ ự ả ả
Phân lo i c u tr c:ạ ầ ụ
•Theo t i tr ng:ả ọ
-Lo i nh : t 5 đ n 10 t nạ ẹ ừ ế ấ
-Lo i trung bình: t 10 t i 15 t nạ ừ ớ ấ
-Lo i n ng: trên 15 t nạ ặ ấ
•Theo ch đ làm vi c:ế ộ ệ
-Lo i nh : h s ti p đi n TĐ% = 10 - 15%, s l n đóng máy trongạ ẹ ệ ố ế ệ ố ầ
m t gi là 60ộ ờ
-Lo i trung bình : TĐ=15 - 25 %, s l n đóng máy trong m t gi là 120ạ ố ầ ộ ờ
-Lo i n ng : TĐ% = 40 - 60 %, s l n đóng máy trong m t gi >240ạ ặ ố ầ ộ ờ
•Theo ch c năng:ứ
-C u tr c v n chuy n : dùng r ng rãi, yêu c u chính xác không caoầ ụ ậ ể ộ ầ
-C u tr c l p ráp : ph n l n n m trong các nhà máy, xí nghi p , dùngầ ụ ắ ầ ớ ằ ệ
đ l p ráp các chi ti t máy móc có yêu c u đ chính xác caoể ắ ế ầ ộ
2.C u t o c a c u tr cấ ạ ủ ầ ụ
C u tr c đ c c u t o b i 3 b ph n chính: xe c u, xe con và c c u nângầ ụ ượ ấ ạ ở ộ ậ ầ ơ ấ
hạ
•Xe c u: có hai d m chính ho c khung d m chính làm b ng thép, đ t cáchầ ầ ặ ầ ằ ặ
nhau m t kho ng t ng ng v i kho ng cách bánh xe c a xe con. Hai đ uộ ả ươ ứ ớ ả ủ ầ
c u đ c liên k t c khí v i hai d m quay ngang t o thành khung hìnhầ ượ ế ơ ớ ầ ạ
ch nh t trong m t ph ng ngang.ữ ậ ặ ẳ
Các bánh xe c a c u tr c đ c thi t k trên các d m ngang c a khungủ ầ ụ ượ ế ế ầ ủ
hình ch nh t , t o đi u ki n cho c u tr c ch y d c su t phân x ng.ữ ậ ạ ề ệ ầ ụ ạ ọ ố ưở
•Xe con: là thi t b đ c đ t trên xe c u và d ch chuy n trên chi u dài c aế ị ượ ặ ầ ị ể ề ủ
xe c u.ầ
•C c u nâng h : đ c đ t trên xe con và đóng vai trò nâng h hang hóa.ơ ấ ạ ượ ặ ạ
Nh c u t o nh trên mà c u tr c có th di chuy n ph t i theo 3 ph ng phờ ấ ạ ư ầ ụ ể ể ụ ả ươ ủ
kín m t b ng nhà x ng:ặ ằ ưở
-Chuy n đ ng d c theo phân x ng , nh chuy n đ ng c a xe c uể ộ ọ ưở ờ ể ộ ủ ầ
-Chuy n đ ng ngang theo phân x ng , nh chuy n đ ng c a xe conể ộ ưở ờ ể ộ ủ
-Chuy n đ ng theo ph ng th ng đ ng, nh chuy n đ ng c a c c uể ộ ươ ẳ ứ ờ ể ộ ủ ơ ấ
nâng hạ
3.Đ c đi m công ngh và yêu c u truy n đ ng c a c u tr cặ ể ệ ầ ề ộ ủ ầ ụ
C u tr c làm vi c trong môi tr ng r t n ng n , đ c bi t là h i c ng,ầ ụ ệ ườ ấ ặ ề ặ ệ ở ả ả
trong các nhà máy hoá ch t, xí nghi p luy n kim . . . Các khí c đi n, thi t bấ ệ ệ ụ ệ ế ị
đi n trong h truy n đ ng và trang b đi n c u tr c ph i đ m b o làm vi c tinệ ệ ề ộ ị ệ ầ ụ ả ả ả ệ
c y trong đi u ki n nghi t ngã c a môi tr ng. ậ ề ệ ệ ủ ườ
Các c c u truy n đ ng c u tr c th ng thay đ i mô men theo t i tr ng.ơ ấ ề ộ ầ ụ ườ ổ ả ọ
Nh t là c c u nâng h , mô men thay đ i rõ r t. Khi không có t i tr ng mô menấ ơ ấ ạ ổ ệ ả ọ
đ ng c không v t quá (15 - 20 )% . Đ i v i c c u nâng h c a c u tr cộ ơ ượ ố ớ ơ ấ ạ ủ ầ ụ
ngo m đ t t i 50%. Đ i v i đông c di chuy n xe con b ng (30-50)%. Đ i v iạ ạ ớ ố ớ ơ ể ằ ố ớ
đ ng c di chuy n xe con b ng (30-35 )%, đ i v i đ ng c di chuy n xe c uộ ơ ể ằ ố ớ ộ ơ ể ầ
b ng (50 - 55 )%.ằ
Trong các h truy n đ ng các c c u c a c u tr c yêu c u quá trình tăng vàệ ề ộ ơ ấ ủ ầ ụ ầ
gi m t c x y ra r t êm. B i v y mô men đ ng trong quá trình quá đ ph i đ cả ố ả ấ ở ậ ộ ộ ả ượ
h n ch theo kĩ thu t an toàn. ạ ế ậ
Năng su t c u tr c đ c quy t đ nh b i hai y u t : t i tr ng c a các thi tấ ầ ụ ượ ế ị ở ế ố ả ọ ủ ế
b và s chu kì b c xúc trong m t gi . S l ng hành hoá b c xúc trong m i m tị ố ố ộ ờ ố ượ ố ỗ ộ
chu kì không nh nhau và nh h n t i tr ng đ nh m c nên ph t i v i đ ng cư ỏ ơ ả ọ ị ứ ụ ả ớ ộ ơ
ch đ t (60 - 70 )% công su t c a đ ng c . ỉ ạ ấ ủ ộ ơ
Các đ ng c truy n đ ng đi n đ u làm vi c ch đ ng n h n l p l i cóộ ơ ề ộ ệ ề ệ ở ế ộ ắ ạ ặ ạ
t n s đóng đi n l n. Đa s các c u tr c đ u làm vi c trong đi u ki n môiầ ố ệ ớ ố ầ ụ ề ệ ề ệ
tr ng n ng n , ch đ quá đ x y ra nhanh khi m máy , hãm và đ o chi u.ườ ặ ề ế ộ ộ ả ở ả ề
Ch đ làm vi c c a các c c u c u tr c đ c xác đ nh t yêu c u côngế ộ ệ ủ ơ ấ ầ ụ ươ ị ừ ầ
ngh , ch c năng c a c u tr c trong dây chuy n s n xu t . C u t o và k t c uệ ứ ủ ầ ụ ề ả ấ ấ ạ ế ấ
c a c u tr c r t đa d ng. Khi thi t k và ch t o h th ng đi u khi n và hủ ầ ụ ấ ạ ế ế ế ạ ệ ố ề ể ệ
th ng truy n đ ng đi n ph i phù h p v i t ng lo i c th .ố ề ộ ệ ả ợ ớ ừ ạ ụ ể
T nh ng đ c đi m trên ta có nh ng yêu c u c b n v i h th ng truy nừ ữ ặ ể ữ ầ ơ ả ớ ệ ố ề
đ ng cho các c c u c a c u tr c nh sau:ộ ơ ấ ủ ầ ụ ư
-Sơ đồ c uấ trúc c a h đi uủ ệ ề khi nể tự đ ngộ đ nơ gi nả
-Các ph n t c u thành có đ tin c y cao, đ n gi n v c u t o, thay thầ ử ấ ộ ậ ơ ả ề ấ ạ ế
d dàngễ
-Trong s đ đi u khi n ph i có m ch b o v đi n áp không, quá t i vàơ ồ ề ể ả ạ ả ệ ệ ả
ng n m chắ ạ
-Quá trình m máy di n ra theo m t quy lu t đ c đ nh s nở ễ ộ ậ ượ ị ẵ
-S đ đi u khi n cho t ng đ ng c riêng bi t,đ c l pơ ồ ề ể ừ ộ ơ ệ ộ ậ
-Có công t c hành trình h n ch quá trình ti n,lùi cho xe c u , xe con vàắ ạ ế ế ẩ
h n ch hành trình lên xu ng c a c c u nâng hạ ế ố ủ ơ ấ ạ
-Đ m b o h hàng t c đ th pả ả ạ ở ố ộ ấ
-T đ ng c t ngu n c p khi có ng i làm vi c trên xe c u.ự ộ ắ ồ ấ ườ ệ ầ
4.Đ c đi m c a c c u nâng h c u tr cặ ể ủ ơ ấ ạ ầ ụ
Momen c n c a c c u luôn không đ i c v đ l n và chi u b t k chi uả ủ ơ ấ ổ ả ề ộ ớ ề ấ ể ề
quay c a đ ng c thay đ i th nào. Nói cách khác, momen c n c a c c u nângủ ộ ơ ổ ế ả ủ ơ ấ
h thu c lo i momen c n th năng, có đ c tính Mc = constant và không phạ ộ ạ ả ế ặ ụ
thu c vào chi u quay. Đi u này có th gi i thích d dàng là momen c a c c uộ ề ề ể ả ễ ủ ơ ấ
do tr ng l c c a t i gây ra. Khi nâng t i, momen có tác d ng c n tr chuy nọ ự ủ ả ả ụ ả ở ể
đ ng, t c là h ng ng c chi u quay. Khi h t i, momen th năng l i là momenộ ứ ướ ượ ề ạ ả ế ạ
gây ra chuy n đ ng, t c là nó h ng theo chi u quay c a đ ng c .ể ộ ứ ướ ề ủ ộ ơ
D ng đ c tính c c a c c u nâng h nh sau:ạ ặ ơ ủ ơ ấ ạ ư
Khi nâng t i đ ng c làm vi c ch đ đ ng cả ộ ơ ệ ở ế ộ ộ ơ
Khi h t i có th có hai ch đ : h đ ng l c và h hãmạ ả ể ế ộ ạ ộ ự ạ
-H đ ng l c th c hi n khi t i tr ng nh , khi đó mômen do t i tr ng gâyạ ộ ự ự ệ ả ọ ỏ ả ọ
ra không đ đ th ng mômen ma sát trong c c u. Máy đi n làm vi c ủ ể ắ ơ ấ ệ ệ ở
ch đ đ ng c .ế ộ ộ ơ
-H hãm th c hi n khi t i tr ng l n, khi đó mômen do t i tr ng gây ra r tạ ự ệ ả ọ ớ ả ọ ấ
l n. Máy đi n ph i làm vi c ch đ hãm đ gi cho t i tr ng đ c hớ ệ ả ệ ở ế ộ ể ữ ả ọ ượ ạ
v i t c đ n đ nh.ớ ố ộ ổ ị
Đ c đi m h truy n đ ng c a c c u nâng h : làm vi c ch đ ngăn h nặ ể ệ ề ộ ủ ơ ấ ạ ệ ở ế ộ ạ
l p l i, th ng xuyên ph i d ng máy và không đòi h i đ o chi u ngay l p t cặ ạ ườ ả ừ ỏ ả ề ậ ứ
mà th ng có tr sau m t th i gian nh t đ nh.ườ ễ ộ ờ ấ ị
Ch ng 2. L a ch n ph ng án truy n đ ngươ ự ọ ươ ề ộ
1.L a ch n lo i đ ng cự ọ ạ ộ ơ
1.1.Đ ng c đi n xoay chi u không đ ng bộ ơ ệ ề ồ ộ
-u đi m: c u t o đ n gi n, đ c bi t là đ ng c rôto l ng sóc; so v iƯ ể ấ ạ ơ ả ặ ệ ộ ơ ồ ớ
đ ng c m t chi u thì đ ng c không đ ng b có giá thành h , v n hànhộ ơ ộ ề ộ ơ ồ ộ ạ ậ
tin c y, ch c ch n. Ngoài ra đ ng c không đ ng b có th dùng tr c ti pậ ắ ắ ộ ơ ồ ộ ể ự ế
l i đi n xoay chi u ba pha nên không c n trang b thêm các thi t b bi nướ ệ ề ầ ị ế ị ế
đ i kèm theo.ổ
-Nh c đi m: đi u ch nh t c đ và kh ng ch các quá trình quá đ khóượ ể ề ỉ ố ộ ố ế ộ
khăn; riêng v i đ ng c rôto l ng sóc có các ch tiêu kh i đ ng x u h n soớ ộ ơ ồ ỉ ở ộ ấ ơ
v i đ ng c đi n m t chi u.ớ ộ ơ ệ ộ ề
1.2.Đ ng c đi n m t chi uộ ơ ệ ộ ề
-u đi m: kh năng ch u quá t i l n, có kh năng đi u ch nh t c đ dƯ ể ả ị ả ớ ả ề ỉ ố ộ ễ
dàng, c u trúc m ch l c, m ch đi u khi n đ n gi n h n đ ng th i l i đ tấ ạ ự ạ ề ể ơ ả ơ ồ ờ ạ ạ
ch t l ng đi u ch nh cao trong d i đi u ch nh t c đ r ng.ấ ượ ề ỉ ả ề ỉ ố ộ ộ
-Nh c đi m: so v i đ ng c không đ ng b đ ch t o đ ng c đi nượ ể ớ ộ ơ ồ ộ ể ế ạ ộ ơ ệ
m t chi u cùng c thì giá thành đ t h n, do c u t o có h th ng ch i thanộ ề ỡ ắ ơ ấ ạ ệ ố ổ
c góp nên vi c b o d ng ph i th ng xuyên h n.ổ ệ ả ưỡ ả ườ ơ
*K t lu n:ế ậ qua nh ng phân tích so sánh trên em ch n ph ng án s d ngữ ở ọ ươ ử ụ
đ ng c đi n m t chi u vì nh ng u đi m n i b t trong vi c đi u ch nh t c đ ,ộ ơ ệ ộ ề ữ ư ể ổ ậ ệ ề ỉ ố ộ
kh năng ch u quá t i.ả ị ả
2.Tính ch n công su t đ ng cọ ấ ộ ơ
2.1.Xác đ nh ph t i tĩnhị ụ ả
- khi nâng có t i:ả
- khi nâng không t i:ả
- khi h có t i:ạ ả
- khi h không t i:ạ ả
Ta có t c đ nâng h là 0.35m/s nên t ng th i gian làm vi c là:ố ộ ạ ổ ờ ệ
-momen đ ng tr :ẳ ị
2.2.Xác đ nh h s ti p đi n ị ệ ố ế ệ
H s ti p đi n t ng đ i:ệ ố ế ệ ươ ố
2.3. L a ch n đ ng cự ọ ộ ơ
T c đ góc c a đ ng c :ố ộ ủ ộ ơ
T c đ quay c a đ ng c :ố ộ ủ ộ ơ
Công su t đ ng c :ấ ộ ơ