BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HỒ CHÍ MINH
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
KHẢO SÁT SỰ HIỆN DIỆN CỦA CÁC VI KHUẨN
CÓ LỢI TẠI MỘT SỐ VÙNG ĐẤT NÔNG NGHIỆP
HUYỆN GÒ DẦU, TỈNH TÂY NINH
Ngành: CÔNG NGHỆ SINH HỌC
Chuyên ngành: CÔNG NGHỆ SINH HỌC
Giảng viên hướng dẫn : ThS. Phạm Minh Nhựt
Sinh viên thực hiện : Lê Thị Mỹ Hạnh
MSSV: 1051110011 Lớp: 10DSH01
TP. Hồ Chí Minh, 2014
Đồ án tốt nghiệp
ii
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là đồ án nghiên cứu của riêng tôi được thực hiện trên
cơ sở lý thuyết, tiến hành nghiên cứu thực tiễn dưới sự hướng dẫn của ThS. Phạm
Minh Nhựt. Các số liệu, kết quả nêu trong đồ án là trung thực và chưa từng được
công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào khác. Tôi xin chịu trách nhiệm về
lời cam đoan này.
Tp. Hồ Chí Minh, ngày ....... tháng ....... năm 2014
Sinh viên
Lê Thị Mỹ Hạnh
Đồ án tốt nghiệp
iii
LỜI CẢM ƠN
Trước hết, em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Ban Giám Hiệu Trường
Đại học Công Nghệ Tp. Hồ Chí Minh, quý thầy cô giảng dạy tại Khoa Công nghệ
sinh học - Thực phẩm - Môi trường cùng tất cả các thầy cô đã truyền dạy những
kiến thức quý báu cho em trong suốt những năm học vừa qua.
Qua đây em xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến thầy Phạm Minh Nhựt,
người đã định hướng nghiên cứu, quan tâm, tận tình hướng dẫn và giúp đỡ em trong
suốt thời gian làm khoá luận tốt nghiệp. Bên cạnh đó em xin cảm ơn các thầy cô ở
Phòng Thí nghiệm Khoa Công nghệ sinh học - Thực phẩm - Môi trường cùng các
anh chị, bạn bè đã nhiệt tình giúp đỡ và tạo mọi điều kiện thuận lợi để em hoàn
thành tốt đề tài của mình.
Cuối cùng, con xin gửi lời cảm ơn đến gia đình đã luôn bên cạnh, động viên
con những lúc khó khăn, nản lòng trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu cũng
như trong cuộc sống.
Tp. Hồ Chí Minh, ngày ...... tháng ...... năm 2014
Sinh viên
Lê Thị Mỹ Hạnh
Đồ án tốt nghiệp
iv
MỤC LỤC
Trang
Trang bìa .................................................................................................................. i
Lời cam đoan .......................................................................................................... ii
Lời cảm ơn ............................................................................................................. iii
Mục lục .................................................................................................................. iv
Danh sách các chữ viết tắt .................................................................................... vii
Danh sách các bảng ............................................................................................. viii
Danh sách các hình ................................................................................................ ix
Mở đầu .................................................................................................................... 1
1. Đặt vấn đề ............................................................................................................ 1
2. Mục tiêu nghiên cứu ............................................................................................ 2
3. Nội dung nghiên cứu ........................................................................................... 2
4. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................................. 2
Chương 1. Tổng quan ........................................................................................... 3
1.1. Vi sinh vật hữu ích và sự phân bố trong môi trường đất nông nghiệp .... 3
1.1.1. Vai trò của vi sinh vật trong đất .................................................................... 3
1.1.2. Sự phân bố của vi sinh vật trong đất ............................................................. 3
1.1.3. Một số nhóm vi sinh vật hữu ích trong đất ................................................... 5
1.2. Khả năng sinh enzyme ngoại bào của vi sinh vật ....................................... 9
1.2.1. Khái niệm enzyme ngoại bào ........................................................................ 9
1.2.2. Phân loại enzyme ngoại bào .......................................................................... 9
1.2.3. Đặc điểm – tính chất.................................................................................... 10
1.2.4. Một số enzyme ngoại bào từ vi sinh vật ..................................................... 13
1.3. Tình hình nghiên cứu hệ vi sinh vật đất hiện nay .................................... 23
Chương 2. Nội dung và phương pháp nghiên cứu ........................................... 24
2.1. Địa điểm và thời gian nghiên cứu ............................................................... 24
2.1.1. Địa điểm nghiên cứu ................................................................................... 24
2.1.2. Thời gian nghiên cứu .................................................................................. 24
Đồ án tốt nghiệp
v
2.2. Vật liệu nghiên cứu ...................................................................................... 24
2.2.1. Nguồn mẫu phân lập ................................................................................... 24
2.2.2. Vi khuẩn chỉ thị ........................................................................................... 24
2.2.3. Hoá chất, dụng cụ và thiết bị....................................................................... 25
2.3. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................. 25
2.3.1. Phương pháp thu và chuẩn bị mẫu .............................................................. 25
2.3.2. Phương pháp pha loãng mẫu ....................................................................... 26
2.3.3. Phương pháp tăng sinh ................................................................................ 27
2.3.4. Phương pháp bảo quản và giữ giống vi sinh vật ........................................ 27
2.3.5. Phương pháp định danh vi sinh vật ............................................................. 28
2.3.6. Phương pháp định tính khả năng sinh enzyme ngoại bào của vi khuẩn .... 30
2.3.7. Phương pháp xác định mật độ tế bào .......................................................... 31
2.3.8. Phương pháp xử lý số liệu ........................................................................... 31
2.4. Bố trí thí nghiệm ........................................................................................... 31
2.4.1. Thí nghiệm 1: Phân lập và định danh sơ bộ vi khuẩn ................................ 32
2.4.2. Thí nghiệm 2: Đánh giá khả năng sinh enzyme ngoại bào của các
chủng vi khuẩn phân lập ........................................................................................ 33
2.4.3. Thí nghiệm 3: Đánh giá mức độ đối kháng của sinh khối các chủng
vi khuẩn phân lập với vi khuẩn gây bệnh ............................................................. 36
Chương 3. Kết quả và thảo luận ........................................................................ 38
3.1. Kết quả đánh giá nguồn mẫu đất sử dụng trong nghiên cứu .................. 38
3.2. Kết quả phân lập và định danh sơ bộ ........................................................ 40
3.2.1. Kết quả phân lập .......................................................................................... 40
3.2.2. Kết quả định danh sơ bộ .............................................................................. 41
3.3. Đánh giá khả năng sinh enzyme ngoại bào ............................................... 43
3.2.1. Đánh giá khả năng sinh enzyme amylase ................................................... 43
3.2.2. Đánh giá khả năng sinh enzyme cellulase .................................................. 44
3.3.3. Đánh giá khả năng sinh enzyme protease ................................................... 46
3.3.4. Đánh giá khả năng sinh enzyme lipase ....................................................... 47