TRƯỜNG ĐẠI HỌC NỘI VỤ HÀ NỘI
KHOA KHOA HỌC CHÍNH TRỊ ___________
BÁO CÁO TỔNG HỢP
ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CỦA NGƯỜI HỌC
ĐOÀN THANH NIÊN CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINH
VỚI VIỆC BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG TRÊN ĐỊA BÀN
QUẬN THANH XUÂN - THÀNH PHỐ HÀ NỘI
Mãsố: ĐTSV.2020.05
Chủ nhiệm đề tài: Đồng Văn Hải
Lớp: 1805CTHA
Cán bộ hướng dẫn: ThS. Trần Văn Nhã
HàNội, năm 2020
LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành Đề tài nghiên cứu này, nhóm em xin bày tỏ lòng biết ơn
chân thành và sâu sắc đến thầy Trần Văn Nhã, đã tận tình giúp đỡ trong
suốt quá trình nghiên cứu đề tài.
Nhóm em xin trân trọng cảm ơn quý Thầy, Cô trong Khoa Khoa học
Chính trị đã tận tình truyền đạt kiến thức trong suốt quá trình học tập,
nghiên cứu vừa qua. Với vốn kiến thức được tiếp thu trong quá trình học
không chỉ là nền tảng cho quá trình nghiên cứu đề tài khoa học mà còn là
hành trang quý báu để chúng em tiếp tục nghiên cứu sau này.
Trong quá trình thực hiện đề tài, do nhóm em có nhiều hạn chế. Kính
mong quý Thầy, Cô giúp đỡ để nhóm em hoàn thiện đề tài.
Xin chân thành cảm ơn quý Thầy, Cô!
TM. Nhóm nghiên cứu
Đồng Văn Hải
LỜI CAM ĐOAN
Nhóm nghiên cứu xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng
nhóm em và được thực hiện dưới sự hướng dẫn khoa học của Thạc sỹ Trần
Văn Nhã. Các nội dung nghiên cứu, kết quả trong đề tài này đều là trung
thực, khách quan thông qua quá trình khảo sát thực tế tại quận Thanh Xuân
- thành phố Hà Nội.
Ngoài ra, trong quá trình thực hiện đề tài nghiên cứu có sử dụng những
nhận xét, đánh giá cũng như các nhận định của nhóm tác giả và các thông
tin dựa trên các tài liệu có trích dẫn rõ ràng về nguồn gốc, xuất xứ.
Chủ nhiệm đề tài
Đồng Văn Hải
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
BĐKH:
Biến đổi khí hậu
BVMT:
Bảo vệ môi trường
ĐTN:
Đoàn Thanh niên
ĐVTN :
Đoàn viên, thanh niên
TN:
Thanh niên
TNCS:
Thanh niên cộng sản
LHTN:
Liên hiệp Thanh niên
TTN:
Thanh thiếu niên
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ..................................................................................................... 1
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu ............................................................................. 3
3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................................... 6
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ........................................................................... 7
5. Phương pháp nghiên cứu ......................................................................................... 7
6. Giả thuyết nghiên cứu ............................................................................................. 7
7. Đóng góp mới của đề tài ......................................................................................... 8
8. Cấu trúc đề tài ......................................................................................................... 8
Chương 1: MỘT SỐ VẾ ĐỀ VỀ ĐOÀN THANH NIÊN CỘNG SẢN HỒ
CHÍ MINH VÀ NHIỆM VỤ CỦA TỔ CHỨC ĐOÀN VỚI VIỆC BẢO VỆ
MÔI TRƯỜNG TRONG TÌNH HÌNH HIỆN NAY .............................................. 9
1.1. Một số khái niệm liên quan đến đề tài ............................................................. 9
1.1.1. Thanh niên ......................................................................................................... 9
1.1.2. Đoàn Thanh niên ............................................................................................. 11
1.1.3. Một số đặc điểm cơ bản về Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh
trong tình hình mới hiện nay ..................................................................................... 12
1.2. Tầm quan trọng và những mục tiêu cơ bản của vấn đề bảo vệ môi
trường ....................................................................................................................... 17
1.2.1. Tầm quan trọng của vấn đề bảo vệ môi trường .............................................. 17
1.2.2. Những mục tiêu cơ bản của việc bảo vệ môi trường ...................................... 19
1.3. Đoàn Thanh niên và nhiệm vụ bảo vệ môi trường trong tình hình hiện
nay ............................................................................................................................. 22
1.3.1. Nhiệm vụ của Đoàn thanh niên với việc bảo vệ môi trường hiện nay .................. 22
1.3.2. Những yếu tố ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ của tổ chức Đoàn
Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh .......................................................................... 27
Tiểu kết chương 1 .................................................................................................... 29
Chương 2.THỰC TRẠNG VỀ HOẠT ĐỘNG CỦA ĐOÀN THANH NIÊN
CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINH VỚI VIỆC BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG Ở
QUẬN THANH XUÂN HIỆN NAY ...................................................................... 30
2.1. Vài nét sơ lược về đặc điểm, tình hình quận Thanh Xuân và Đoàn Thanh niên ...... 30
2.1.1. Đặc điểm, tình hình của quận Thanh Xuân ..................................................... 30
2.1.2. Giới thiệu tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh quận Thanh Xuân ................... 38
2.2. Đánh giá chung về thực trạng hoạt động của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh
với việc bảo vệ môi trường ở quận Thanh Xuân hiện nay .................................. 43
2.2.1. Thực trạng ....................................................................................................... 43
2.2.2. Ưu điểm ........................................................................................................... 54
2.2.3. Nguyên nhân ................................................................................................... 56
2.2.4. Hạn chế ............................................................................................................ 58
Chương 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT
ĐỘNG CỦA ĐOÀN THANH NIÊN CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINH VỚI
VIỆC BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG Ở QUẬN THANH XUÂN HIỆN NAY .......... 61
3.1. Nhóm những giải pháp chung ......................................................................... 61
3.1.1. Xây dựng tổ chức Đoàn vững mạnh về mọi mặt, xây dựng đội ngũ cán bộ
Đoàn đáp ứng yêu cầu của công tác Đoàn và phong trào thanh niên tại địa
phương ....................................................................................................................... 61
3.1.2. Củng cố, nâng cao chất lượng bộ phận chuyên trách của tổ chức Đoàn thực
hiện công tác tuyên truyền ý thức bảo vệ môi trường cho thanh niên ............................ 62
3.1.3. Đẩy mạnh xây dựng đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên và các đội thanh
niên xung kích tuyên truyền về công tác bảo vệ môi trường của Đoàn .......................... 62
3.1.4. Tăng cường trách nhiệm xã hội của các tổ chức Đoàn trong việc tham gia
giám sát, phản biện các vấn đề liên quan đến môi trường tại địa phương ................ 62
3.1.5. Tăng cường phối hợp giữa tổ chức Đoàn với các ngành liên quan trong
nhiệm vụ bảo vệ môi trường ..................................................................................... 63
3.1.6. Đảm bảo sự lãnh đạo của các cấp uỷ Đảng, sự chỉ đạo của chính quyền
đối với việc tăng cường vai trò của tổ chức Đoàn trong việc bảo vệ môi trường ..... 63
3.2. Nhóm những giải pháp cụ thể ......................................................................... 64
3.2.1. Đổi mới nội dung, phương thức hoạt động ..................................................... 64
3.2.2. Tăng cường tập huấn, bồi dưỡng kiến thức pháp luật về môi trường cho
đội ngũ cán bộ Đoàn ................................................................................................. 65
3.2.3. Kết hợp chặt chẽ giữa công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng
với việc đổi mới, đa dạng hoá các hình thức xây dựng ý thức bảo vệ môi trường
cho thanh niên ........................................................................................................... 66
3.2.4. Tăng cường các nguồn lực hỗ trợ cho công tác tuyên truyền nâng cao ý
thức bảo vệ môi trường ............................................................................................. 67
Tiểu kết chương 3...................................................................................................... 67
KẾT LUẬN .............................................................................................................. 68
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................... 70
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Sau gần 34 năm đổi mới và phát triển đất nước, cùng quá trình đẩy mạnh sự
nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế toàn diện thì tốc độ
đô thị hóa ở nước ta tăng nhanh. Điều này thấy rất rõ ở các vùng trọng điểm
kinh tế quốc gia, tập trung chủ yếu ở các thành phố trực thuộc Trung ương,
trong đó có Thủ đô Hà Nội. Quá trình đô thị hóa diễn ra với tốc độ cao, chúng
ta đang đứng trước một thực tiễn đáng lo ngại về chất lượng cuộc sống các đô
thị, xu hướng di dân từ nông thôn vào thành phố tăng, việc mở rộng quy mô
về không gian đô thị, tăng cường hoạt động xây dựng đô thị, cải tạo và mở
rộng hạ tầng đô thị. Nhu cầu phát triển nhanh về kinh tế gắn với phát triển bền
vững ngày càng đặt ra những thách thức lớn, trực tiếp và cấp bách. Do đó
chúng ta phải có tầm nhìn chiến lược về quy hoạch, bảo vệ môi trường đô thị
theo hướng phát triển xanh - bền vững. Thành phố Hà Nội là Thủ đô của nước
Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Nghị quyết số 15 NQ/TW ngày 15
tháng 12 năm 2000 của Bộ Chính trị đã khẳng định vai trò, vị thế của Thủ đô
Hà Nội: “Là trái tim của cả nước, đầu não chính trị - hành chính quốc gia,
trung tâm lớn về văn hóa, khoa học, giáo dục, kinh tế và giao dịch quốc tế”.
Luật Thủ đô số 25/2012/QH13 ngày 21 tháng 11 năm 2012 xác định trách
nhiệm của Thủ đô: “Xây dựng, phát triển Thủ đô văn minh, hiện đại, tiêu biểu
cho cả nước”. Phát triển đô thị xanh, đô thị thông minh là xu hướng tất yếu
hiện nay trên toàn thế giới.Ở Việt Nam, mục tiêu xây dựng và phát triển đô
thị xanh ở thế kỷ XXI đang được Đảng, Nhà nước và Nhân dân rất quan tâm.
Trong thời kỳ hội nhập quốc tế, Hà Nội đã có những bước phát triển mang
tính đột phá, đạt được nhiều thành tựu đáng ghi nhận ở nhiều lĩnh vực chính
trị, kinh tế, văn hóa... Theo quyết định số 768/QĐ-TTg ngày 06 tháng 5 năm
2016 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt điều chỉnh quy hoạch xây dựng
Vùng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050: Hà Nội với vị
1
thế Thủ đô, trung tâm đầu não chính trị, hành chính của quốc gia; là trung tâm
văn hóa, giáo dục đào tạo và khoa học kỹ thuật quan trọng của cả nước; là
một trong những trung tâm kinh tế, du lịch, thương mại, dịch vụ của khu vực
châu Á - Thái Bình Dương. Phát huy vai trò là trung tâm động lực chính, đầu
mối liên kết quản lý, kinh doanh, nghiên cứu và phát triển kinh tế - xã hội, tập
trung hình thành các trung tâm thương mại tài chính lớn của quốc gia. Để Thủ
đô Hà Nội đúng nghĩa, xứng tầm là trái tim của Tổ quốc, là trung tâm văn
hóa, chính trị của cả nước thì cần phải định hướng chiến lược phát triển một
cách bền vững trong tổng thể chiến lược quốc gia. Tuy vậy, vấn đề môi
trường độ thị của Hà Nội nói chung, của quận Thanh Xuân nói riêng phát
triển chưa được như mong muốn, còn có nhiều hạn chế, bất cập. Lý do có
nhiều, nhưng vấn đề huy động sức mạnh của hệ thống chính trị, trong đó đặc
biệt là tổ chức ĐTN, có vai trò hết sức quan trọng tại địa phương chưa được
phát huy đúng mức. Một nguyên nhân quan trọng là do sự khiếm khuyết trong
các thể chế, cơ chế, quy chế, chính sách... quản lý phát triển đô thị bền vững
và trên địa bàn Quận là chưa thật cụ thể rõ ràng. Nhận thức của các nhà quản
lý về phát triển kinh tế - xã hội gắn với môi trường bền vững ở đô thị còn
chưa sâu sắc. Việc quản lý, tổ chức thực hiện các giải pháp để giải quyết
nhiều vấn đề bức xúc chưa triệt để, hữu hiệu, chưa được sát sao, sự tham gia
của các tổ chức chính trị - xã hội, đặc biệt là các đoàn thể quần chúng còn
mang nhiều tính hình thức, chưa đạt hiệu quả cao...
Thực trạng việc tham gia và khẳng định trách nhiệm của tổ chức Đoàn đối
với vấn đề bảo vệ môi trường ở Hà Nội nói chung và quận Thanh Xuân nói
riêng hiện nay chưa được như mong muốn: Ô nhiễm môi trường đô thị (đặc
biệt là ô nhiễm không khí, ô nhiễm nước, rác thải, tiếng ồn, tình trạng khan
hiếm nước sạch...), ùn tắc giao thông, chống chọi kém với biến đổi khí hậu
(ngập úng)... Nguyên nhân là do dân số của Quận tăng nhanh, đô thị hóa ngày
càng phát triển mạnh chưa từng có làm cho Quận phải đối mặt với các thách
thức nghiêm trọng, có nguy cơ bất ổn cao, ảnh hưởng trực tiếp tới mọi hoạt
2
động sinh sống của nhân dân; công tác quản lý, xây dựng quy hoạch hạ tầng,
giao thông đô thị, phát triển công nghiệp, dịch vụ... triển khai tổ chức và thực
hiện chưa theo hướng xanh, thân thiện với môi trường và phát triển kinh tế
chưa thực sự đi đôi với giải quyết các vấn đề văn hóa, xã hội, môi trường bền
vững. Như vậy Hà Nội nói chung và quận Thanh Xuân nói riêng cần có chiến
lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội - môi trường một cách hài hòa, trên
cơ sở, phát triển đô thị xanh, đô thị thông minh trong giai đoạn hiện nay là rất
cần thiết và mang tính cấp bách. Chính vì vậyvấn đề bảo vệ môi trường là một
trong những yêu cầu rất bức xúc và trọng tâm hiện nay cần phải sớm có
những giải pháp giải quyết kịp thời.
Trên cơ sở những yêu cầu đó, nhóm tác giả nhận thấy trong nhiều giải pháp
mang tính cấp bách thì giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của Đoàn
Thanh niên với việc bảo vệ môi trường là rất cần thiết. Bởi Đoàn Thanh niên
là lực lượng xung kích tại cơ sở, là thành tố quan trọng của hệ thống chính trị
nhằm hiện thực hoá những chủ trương quan trọng của Đảng và Nhà nước tại
địa phương trong công tác BVMT.
Từ những lý do mang tính lý luận và thực tiễn cấp bách như trên, trên cơ sở
những kiến thức được học tập nghiên cứu từ chuyên ngành Chính trị học ở
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội, qua tìm hiểu, nghiên cứu các tài liệu, văn bản
quy định của pháp luật, nhà nước, của Bộ, Ngành, của Thành phố Hà Nội và
quận Thanh Xuân để có thêm những kiến thức cần thiết chuyên sâu phục vụ
cho quá trình học tập, nghiên cứu. Nhóm tác giả quyết định chọn đề tài:
“ Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh với việc bảo vệ môi trường
trên địa bàn quận Thanh Xuân - thành phố Hà Nội”.
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu
Nghiên cứu về vấn đề quản lý, xây dựng, quy hoạch, đô thị xanh, đô thị
thông minh theo hướng phát triển bền vững đã có nhiều đề tài, công trình đã
đề cập đến, có thể kể đến như sau:
+ Tác phẩm “Môi trường Văn hóa đô thị hiện đại”- GS.TS. Mạc Đường
3
(Nhà xuất bản Khoa học xã hội năm 2016): Nội dung của tác phẩm, tác giả
cho rằng trong lịch sử, ở bất cứ thời đại nào, xã hội đô thị cũng điều là một xã
hội “nhị nguyên” của đời sống hai mặt: phát triển và phản phát triển, văn
minh và tội ác, nhân văn và phi nhân văn gắn kết với nhau như hình với bóng,
như bình minh và đêm tối. Và theo tác giả không gian đô thị càng mở rộng,
đời sống đô thị càng thịnh vượng so với nông thôn nghèo khổ, các khu phố
hoành tráng xuất hiện để chứa đựng các kiểu sống phức tạp khác nhau. Và
tiếp theo là sự bất ổn do tội phạm, tranh chấp quyền sở hữu đất đai, chen lấn
và tắc nghẽn giao thông, ô nhiễm môi trường do khí thải, CO2, nước thải,
rác,… tăng lên nhanh chóng như sự nhanh chóng tăng trưởng đô thị hóa. Và
cho rằng do tính nhị nguyên của đô thị phát triển nhanh, do nhận thức thiên
lệch về thành tựu “thay da đổi thịt” nên vấn đề quản lý đô thị thường không
đuổi kịp với thực trạng trạng “xấu” của đô thị hóa.
+ Tác phẩm “Chiến lược và Chính sách Môi trường” - GS. Lê Văn Khoa,
TS. Nguyễn Ngọc Sinh, TS. Nguyễn Tiến Dũng (Nhà xuất bản Đại học Quốc
gia Hà Nội năm 2006): Được biên soạn trong khuôn khổ của đề án “Xây dựng
năng lực Quản lý Môi trường ở Việt Nam” nhằm tăng cường cung cấp các tài
liệu tham khảo, nghiên cứu cho sinh viên về các vấn đề môi trường toàn cầu,
chiến lược toàn cầu về môi trường và phát triển bền vững, chính sách môi
trường thế giới, luật môi trường thế giới, luật pháp và chính sách bảo vệ mội
trường,.. qua đó đem lại cách nhìn khoa học và hiện đại về nhận thức đối với
môi trường.
+ Đào Ngọc Nghiêm (2013), Đô thị xanh, thông minh - mô hình phát triển
của Thủ đô Hà Nội, Hội thảo khoa học quốc tế. Tác giả đã đưa ra bối cảnh đô
thị hóa của một số nước và Việt Nam và phát triển bền vững là một xu thế tất
yếu của toàn cầu, tác động đến từng lĩnh vực với những nghiên cứu cụ thể,
chuyên ngành hơn, trong đó có đô thị hóa, đó là đô thị bền vững - đô thị sinh
thái - đô thị xanh - kiến trúc xanh. Phát triển bền vững là quá trình liên tục
cân bằng và hài hòa các mục tiêu kinh tế - văn hóa - xã hội và môi trường sinh
4
thái. Từ đó tác giả xác định mô hình phát triển đô thị xanh ở Hà Nội “Xanh -
văn hiến - văn minh - hiện đại”, đô thị năng động, hiệu quả, có sức cạnh tranh
cao trong nước, khu vực và quốc tế, có môi trường sống tốt…
+ Nguyễn Hồng Thục (2013), Các yếu tố của phát triển đô thị xanh thông
minh tại Việt Nam, Hội thảo khoa học quốc tế. Tác giả đã đưa ra hiện trạng
đô thị hóa diễn ra ở quy mô và tốc độ chưa từng thấy ở Việt Nam - đây là vấn
đề nóng nhất hiện nay. Đô thị hóa nhanh góp phần không nhỏ để thay đổi bộ
mặt kinh tế xã hội của đất nước. Tác giả cũng chỉ ra các bệnh đô thị: kiến trúc
lộn xộn, giao thông tắc nghẽn, ô nhiễm môi trường, dự án đô thị theo kiểu
phòng ngủ độc canh mà thiếu vắng các dịch vụ công cộng thiết yếu, bất động
sản không có lối ra… Từ đó tác giả đã đưa ra cách tiếp cận mới về các đô thị
là tăng trưởng kinh tế, tài nguyên đô thị, môi trường sinh thái, tăng trưởng
xanh, quy hoạch lãnh thổ bền vững dựa trên các cơ sở pháp lý.
+ Nguyễn Văn Cường (2015), Phát triển các khu đô thị mới theo hướng bền
vững: Nghiên cứu trên địa bàn Hà Nội, Luận án tiến sĩ ngành Quản lý kinh tế,
Đại học Kinh tế quốc dân. Trong nghiên cứu này, tác giả đã đưa ra định nghĩa
về đô thị hóa, đô thị phát triển bền vững. Qua việc nghiên cứu tác giả đã tiến
hành khảo sát việc phát triển các khu đô thị mới ở Hà Nội. Tác giả đã khẳng
định về phát triển các khu đô thị cần mang tính bền vững.
+ Phạm Ngọc Tuấn (2015), Phát triển các khu đô thị mới tại thành phố Hồ
Chí Minh theo hướng bền vững, Luận án tiến sĩ chuyên ngành Quy hoạch
vùng và đô thị, Đại học Kiến trúc thành phố Hồ Chí Minh. Tác giả đã làm rõ
một số vấn đề lý luận về phát triển các khu đô thị mới, các tiêu chí phát triển
khu đô thị mới theo hướng bền vững. Tác giả nghiên cứu chuyên sâu về quy
hoạch đô thị vùng theo hướng bền vững trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh.
+ “Phát triển bền vững đô thị: Những vấn đề lý luận và kinh nghiệm của thế
giới”, của Đào Hoàng Tuấn (2008)… đã nêu một cách tổng quát các kinh
nghiệm phát triển bền vững đô thị và đối chiếu với Việt Nam cho thấy quá
trình đô thị hóa diễn ra mạnh mẽ nhưng việc xây dựng và phát triển cơ sở hạ
5
tầng vẫn chưa đáp ứng, do vậy dân cư nông thôn mất tư liệu sản xuất không
kịp chuyển đổi sang các ngành nghề phù hợp. Sự phát triển đô thị ở nhiều nơi
gặp khó khăn, nguyên nhân là do quy hoạch đô thị chưa tốt, quản lý đầu tư
phát triển đô thị còn yếu kém, chưa có thể chế cụ thể trong việc quản lý đầu tư
phát triển đô thị nói chung, thể chế quản lý đầu tư phát triển đô thị xanh nói
riêng, đầu tư phát triển các khu đô thị còn manh mún và tự phát, thiếu nguồn
vốn đầu tư trầm trọng, di dân từ nông thôn vào thành thị quá nhiều. Quá trình
đô thị hóa đang diễn ra theo chiều hướng “Đô thị hóa giả tạo” thể hiện qua
việc đô thị phát triển lấn sang khu vực nông thôn rất nhiều, bên cạnh đó cơ sở
hạ tầng đô thị và cơ sở hạ tầng sản xuất phát triển chưa tương xứng. Do vậy
công tác quản lý đầu tư phát triển đô thị cần phải theo chiều sâu: Nâng cao
chất lượng đô thị, phân bố hợp lý mạng lưới quần cư đô thị theo lãnh thổ của
đô thị để tương ứng với các chức năng đô thị, xây dựng phương án mô hình
phát triển, dự báo hiệu quả đầu tư, các tác động tích cực cũng như tiêu cực
trong quản lý đầu tư phát triển đô thị từ đó đưa ra các giải pháp để điều chỉnh
cho phù hợp.
Từ các công trình nghiên cứu trên đều cho thấy rằng: vấn đề xây dựng, quy
hoạch, bảo vệ môi trường đô thị xanh, thông minh - thực chất là mục tiêu phát
triển bền vững và hài hòa. Mô hình phát triển của Thủ đô Hà Nội được coi là
định hướng chiến lược và trọng tâm. Tuy nhiên chưa có công trình hay đề tài
nào nghiên cứu một cách toàn diện, trực tiếp và cụ thể về vai trò của Đoàn
Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh đối với việc bảo vệ môi trường ở Thủ đô
Hà Nội nói chung, đặc biệt là trên địa bàn quận Thanh Xuân nói riêng. Chính
vì vậy nhóm tác giả đã đi đến quyết định chọn đề tài: “ Đoàn Thanh niên
Cộng sản Hồ Chí Minh với việc bảo vệ môi trường trên địa bàn quận
Thanh Xuân - thành phố Hà Nội” làm đề tài nghiên cứu của mình.
3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục tiêu
Trên cơ sở nghiên cứu một số vấn đề lý luận, thực trạng hoạt động của tổ
6
chức Đoàn Thanh niên đối với nhiệm vụ bảo vệ môi trường tại địa bàn quận
Thanh Xuân và những nguyên nhân tác động đến thực trạng hoạt động của
ĐTN trong việc bảo vệ môi trường. Trên cơ sở đó bước đầu đề xuất một số
giải pháp nhằm góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của Đoàn Thanh niên
đối với việc bảo vệ môi trường trong tình hình mới.
3.2. Nhiệm vụ
+ Nghiên cứu một số vấn đề lý luận chungcủa Đoàn Thanh niên Cộng sản
Hồ Chí Minh trong tình hình mới hiện nay và nhiệm vụ của nó đối với việc
BVMT.
+ Khảo sát đánh giá thực trạng hoạt động của Đoàn Thanh niên Cộng sản
Hồ Chí Minh trong việc BVMTtại địa bàn quận Thanh Xuân.
+ Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của Đoàn Thanh
niên Cộng sản Hồ Chí Minh trong việc BVMTtại địa bàn quận Thanh Xuân.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng: Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh với việc bảo vệ môi
trường trên địa bàn quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội.
- Phạm vi:
+ Phạm vi về không gian: Quận Thanh Xuân - Thành phố Hà Nội.
+ Phạm vi về thời gian: 05 năm (Từ năm 2015 cho đến 2020).
5. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp tiếp cận nghiên cứu: Sử dụng các phương pháp nghiên cứu
lý thuyết, phân tích, tổng hợp trên cơ sở sưu tầm, chọn lọc tài liệu, báo cáo
liên quan trực tiếp đến đề tài.Đồng thời phỏng vấn, khảo sát thực tiễn để từ đó
bước đầu nhóm nghiên cứu đưa ra những nhận định, đánh giá vấn đề.
6. Giả thuyết nghiên cứu
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đối với việc góp phần BVMTtrên địa bàn quận
Thanh Xuân trong những năm gần đây đã đạt được những kết quả tích cực.
Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại không ít hạn chế, bất cập. Nếu đề tài đưa ra được
7
những giải pháp thì sẽ góp phần vào việc nâng cao được chất lượng và hiệu
quả hoạt động của tổ chức Đoàn đối với nhiệm vụ BVMT trên địa bàn quận
Thanh Xuân nói riêng và thành phố Hà Nội nói chung.
7. Đóng góp mới của đề tài
- Đề tài hệ thống hóa một số vấn đề về tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh,
về nhiệm vụ của tổ chức Đoàn trong điều kiện mới. Đặc biệt là vấn đề
BVMT.
- Đánh giá thực trạng hoạt động của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trong công
tác tuyên truyền, vận động đoàn viên, thanh niên tích cực, tự giác tham gia
BVMTở địa phương.
- Đề xuất một số giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ
chức Đoàn cơ sở; công tác BVMT trên địa bàn quận Thanh Xuân trong tình
hình hiện nay.
- Có thể sử dụng làm tài liệu tham khảo cho một số đề tài nghiên cứu có
liên quan
8. Cấu trúc đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, đề tài có ba
chương:
Chương 1. MỘT SỐ VẾ ĐỀ VỀ ĐOÀN THANH NIÊN CỘNG SẢN HỒ
CHÍ MINH VÀ NHIỆM VỤ CỦA TỔ CHỨC ĐOÀN VỚI VIỆC BẢO VỆ
MÔI TRƯỜNG TRONG TÌNH HÌNH HIỆN NAY
Chương 2. THỰC TRẠNG VỀ HOẠT ĐỘNG CỦA ĐOÀN THANH NIÊN
CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINH VỚI VIỆC BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG Ở QUẬN
THANH XUÂN HIỆN NAY
Chương 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT
ĐỘNG CỦA ĐOÀN THANH NIÊN CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINH VỚI VIỆC
BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG Ở QUẬN THANH XUÂN HIỆN NAY
8
Chương 1
MỘT SỐ VẾ ĐỀ VỀ ĐOÀN THANH NIÊN CỘNG SẢN HỒ CHÍ
MINH VÀ NHIỆM VỤ CỦA TỔ CHỨC ĐOÀN VỚI VIỆC BẢO VỆ
MÔI TRƯỜNG TRONG TÌNH HÌNH HIỆN NAY
1.1. Một số khái niệm liên quan đến đề tài
1.1.1. Thanh niên
Tùy thuộc vào nội dung và góc độ nghiên cứu mà khái niệm thanh niên có
thể được hiểu ở nhiều nghĩa khác nhau. Vì vậy để có khái niệm chính xác
nhất về thanh niên,chúng ta cần nghiên cứu một cách tổng hợp,trên nhiều khía
cạnh có tính đến những quy luật bên trong của sự phát triển về thể chất và tinh
thần và các yếu tố xuất phát từ thực tiễn của sự phát triển xã hội.
Nghiên cứu ở góc độ đời sống,văn hóa, xã hội: thanh niên là một bộ phận
cấu thành của xã hội, là bộ phận phức hợp của dân cư của một quốc gia - dân
tộc bao gồm tất cả các cá thể có độ tuổi từ 16 đến 30[điều 1 Luật Thanh niên
2005], là thế hệ tiên phong trong việc hội nhập, tiếp cận nhanh khoa học công
nghệ hiện đại, tiếp cận với cái mới, giao thoa các nền văn hóa mới, là thế hệ
chấp nhận đổi mới, linh hoạt, nhanh nhẹn, nhậy bén thích ứng nhanh với môi
trường hội nhập quốc tế.
Ở góc độ kinh tế:Thanh niên là lực lượng lao động dự trữ của xã hội, là tài
nguyên vô giá của mỗi quốc gia, dân tộc, là lực lượng tích cực tham gia vào
quá trình phát triển kinh tế. Thanh niên được xem là một lực lượng lao động
xã hội hùng hậu, nguồn lực bổ sung cho đội ngũ lao động trên tất cả các lĩnh
vực, là bộ phận quan trọng cấu thành lực lượng sản xuất, năng động, nhiệt
huyết, nhậy cảm và gắn bó với tiến trình phát triển của xã hội, đi đầu trong
cuộc đấu tranh sáng tạo, là lực lượng đông đảo góp phần tạo nên giai cấp
công nhân và nhân tố đi đầu, nòng cốt xây dựng lục lượng vũ trang.
Ở góc độ chính trị:
9
-Theo quan điểm của C. Mác: thanh niên là cội nguồn của sự sống.
-Theo quan điểm của Ăng-ghen: thanh niên là đội quân xung kích quyết
định của đạo quân vô sản quốc tế, đội hậu bị của đảng, Ăngghen viết “chính
thế hệ trẻ là nguồn bổ sung dồi dào nhất cho Đảng”.
- Học thuyết của V.I.Lê-nin: thanh niên là nguồn sinh lực chiến đấu của
cách mang.
-Hồ Chủ Tịch cho rằng thanh niên là động lực của cách mạng, là người chủ
tương lai của đất nước.
Chính vì vậy trong công cuộc cải tạo xã hội, lực lượng chính trị nào nắm
được thanh niên, lực lượng ấy sẽ giành phần thắng trong tay. Lịch sử cách
mạng dân tộc Việt Nam đã chứng minh cho chân lý đó.
Tùy thuộc vào trình độ phát triển kinh tế chính trị, xã hội, đặc điểm truyền
thống, tuổi thọ bình quân,.... mà mỗi quốc gia có quy định về độ tuổi thanh
niên khác nhau. Nhưng trên thế giới đều thống nhất tuổi thanh niên bắt đầu từ
15 hoặc 16 tuổi.
Thanh niên là nhóm dân số đặc thù, có mặt trong tất cả các nhóm dân tộc,
giai cấp, các thành phần xã hội và địa bàn trong cả nước. Theo cách quản lý
và phân loại đối tượng thanh niên của Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh,
thanh niên Việt Nam được chia thành các nhóm: Thanh niên nông thôn, thanh
niên công nhân, thanh niên công chức và viên chức, thanh niên đô thị, thanh
niên học sinh và sinh viên, thanh niên trong các lực lượng vũ trang.
Thanh niên là lớp người đang phát triển cả về chất, cả về tâm lý tinh thần,
cả về nhu cầu tình cảm, trí tuệ và tài năng, ước mơ và lý tưởng, tư duy và tính
cách. Đó cũng là thời kỳ hình thành những định hướng giá trị của cuộc sống
đang trưởng thành về nhân cách. Thanh niên là một nhóm nhân khẩu xã hội
đặc thù, chiếm số đông trong dân cư, đan xen trong các giai tầng, cơ cấu xã
hội và cơ cấu nghề nghiệp. Thanh niên không phải là một giai cấp như các
nhà xã hội học tư sản khẳng định nhưng lại thường xuyên chịu ảnh hưởng của
10
các quan hệ giai cấp, của dư luận xã hội, của lối sống cộng đồng.
Mặc dù có nhiều cách hiểu và quan niệm về thanh niên từ nhiều góc độ với
mục đích tiếp cận khác nhau, nhưng trong phạm vi nghiên cứu của đề tài này
nhóm nghiên cứu thống nhất theo cách hiểu trong Luật Thanh niên (2005) và
theo cách quản lý, phân loại thanh niên của Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí
Minh.
Thanh niên là công dân Việt Nam từ đủ mười sáu tuổi đến ba mươi tuổi.
Thanh niên là khái niệm dùng để chỉ một nhóm nhân khẩu - xã hội với một
độ tuổi xác định, với những tâm lý đặc thù và có một vai trò quan trọng trong
các lĩnh vực của đời sống xã hội.
1.1.2. Đoàn Thanh niên
Điều lệ Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (thông qua tại Đại hội
Đoàn lần thứ X, tháng 12 - 2012) nêu rõ: “Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí
Minh là tổ chức chính trị - xã hội của thanh niên Việt Nam do Đảng Cộng sản
Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện. Đoàn bao
gồm những thanh niên tiên tiến, phấn đấu vì mục tiêu, lý tưởng của Đảng là
độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, dân giàu, nước mạnh, xã hội
công bằng, dân chủ, văn minh”
Chủ tịch Hồ Chí Minh, khi đánh giá về vai trò của thanh niên, đã nhấn
mạnh: “Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà. Do vậy, nước nhà
thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần lớn là do các thanh niên” [32, tr.185].
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là thành viên của hệ thống chính trị, hoạt động
trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa
Việt Nam. Đoàn phối hợp với các cơ quan nhà nước các đoàn thể nhân dân,
các tập thể lao động và gia đình chăm lo giáo dục, đào tạo và bảo vệ thanh
thiếu nhi; tổ chức cho ĐVTN tích cực tham gia vào việc quản lý nhà nước và
xã hội. Hệ thống chính trị ở Việt Nam bao gồm: Đảng Cộng sản Việt Nam,
Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam
và các tổ chức, đoàn thể chính trị - xã hội, trong đó Đoàn TNCS Hồ Chí Minh
11
là một thành tố. Đảng Cộng sản Việt Nam giữ vai trò là người lãnh đạo toàn
diện hệ thống chính trị và toàn xã hội. Nhà nước giữ vai trò là người quản lý,
điều hành xã hội theo Hiến pháp và pháp luật.
1.1.3. Một số đặc điểm cơ bản về Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí
Minh trong tình hình mới hiện nay
Sau khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời (3/2/1930), Đảng đã thấy rõ tầm
quan trọng của việc xây dựng tổ chức Đoàn. Tại hội nghị Ban Chấp hành lần
thứ hai họp từ ngày 20 đến 26/3/1931, Trung ương Đảng đã giành 01 ngày
trong thời gian hội nghị để bàn và quyết định những vấn đề quan trọng về
công tác vận động thanh niên của Đảng. Xuất phát từ ý nghĩa đặc biệt ấy,
được sự đồng ý của Bộ Chính trị và Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đại hội Đoàn
toàn quốc lần thứ III (họp từ ngày 22 đến 25/3/1961 tại Hà Nội) đã quyết định
lấy ngày 26/3/1931 là ngày thành lập Đoàn. Đoàn bao gồm những thanh niên
tiên tiến, phấn đấu vì mục tiêu, lý tưởng của Đảng là độc lập dân tộc gắn liền
với chủ nghĩa xã hội, dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, văn minh.
Điều lệ Đoàn khẳng định: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là tổ chức chính trị -
xã hội của thanh niên Việt Nam, do Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ
Chí Minh sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện” [23, tr.9]. Điều này phản ánh đầy
đủ Đoàn là một tổ chức thanh niên Cộng sản mang tính tiên tiến của giai cấp
công nhân và tính quần chúng rộng rãi của thanh niên Việt Nam thông qua
việc tổ chức các phong trào, hoạt động có tính chất xã hội, mỗi đoàn viên và
cơ sở Đoàn đều được thể hiện tinh thần xung kích cách mạng, thực hiện mục
tiêu, lý tưởng của Đảng.
Chủ tịch Hồ Chí Minh, khi đánh giá về vai trò của thanh niên, đã nhấn
mạnh: “Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà. Thật vậy, nước nhà
thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần lớn là do các thanh niên” [32, tr.185].
Chính vì lý do đó, việc bồi dưỡng, chăm lo giáo dục cho tầng lớp này có tầm
quan trọng đặc biệt. Trong Di chúc, Hồ Chí Minh đã từng căn dặn: “Đảng
phải có kế hoạch đào tạo bồi dưỡng họ thành những người kế tục sự nghiệp
12
cách mạng vừa hồng vừa chuyên. Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là
một việc làm rất quan trọng và rất cần thiết” [34, tr.510]. Kế thừa và vận dụng
sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh, trong Nghị quyết Hội nghị Ban Chấp hành
Trung ương Đảng lần thứ VII, khóa X về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng
đối với công tác thanh niên trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại
hóa đất nước, Đảng ta khẳng định: “Thanh niên là rường cột của nước nhà,
chủ nhân tương lai của đất nước, là lực lượng xung kích trong xây dựng và
bảo vệ Tổ quốc, một trong những nhân tố quyết định sự thành bại của sự
nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, hội nhập quốc tế và xây dựng
chủ nghĩa xã hội” [16, tr.7].
Đoàn có 3 đặc điểm cơ bản: là Đội dự bị tin cậy của Đảng, thường xuyên bổ
sung lực lượng trẻ cho Đảng, Nhànước và các ngành. Đoàn luôn luôn xác
định nhiệm vụ của mình là đội quân xung kích cách mạng tích cực tham gia
xây dựng Đảng và là người kế tục trung thành sự nghiệp cách mạng vẻ vang
của Đảng và của Bác Hồ; là Trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên, tạo
môi trường đưa thanh niên vào các hoạt động giúp học tập rèn luyện và phát
triển nhân cách, năng lực của người lao động mới phù hợp với yêu cầu của xã
hội hiện nay; là Người đại diện, chăm lo và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của
tuổi trẻ. Đặc điểm này khẳng định rõ tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là tổ
chức của thanh niên, vì thanh niên.Đoàn là thành viên trong hệ thống chính
trị, hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật của nước Cộng hòa xã
hội chủ nghĩa Việt Nam [23, 29 tr.12]. Trong hệ thống này, Đảng là người
lãnh đạo, Đoàn là một trong các tổ chức thành viên và có mối quan hệ chặt
chẽ giữa tổ chức Đoàn với Đảng, Nhà nước và các tổ chức đoàn thể và các tổ
chức xã hội khác của thanh niên.
Từ những chỉ dẫn sâu sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh đến quan điểm nhất
quán của Đảng Cộng sản Việt Nam đều khẳng định chân lý “Đoàn kết là sức
mạnh vô địch”. Vấn đề có ý nghĩa chiến lược quyết định thắng lợi của cách
mạng Việt Nam chính là sự tham gia của đại đa số nhân dân với vai trò tiên
13
phong của hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Đối với thanh niên, Kết luận số 80/KL-TW, ngày 25-12-2013, của Bộ Chính
trị khóa XI đã chỉ rõ: “Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh tăng cường
công tác giáo dục lý tưởng, đạo đức cách mạng, tư tưởng chính trị cho thanh
niên, đấu tranh với các âm mưu lôi kéo, kích động thanh niên tham gia các
hoạt động sai trái. Tiếp tục đổi mới phương thức tập hợp, mở rộng mặt trận
đoàn kết thanh niên. Chú trọng xây dựng mô hình tổ chức và phương thức tập
hợp thanh niên thông qua các mạng viễn thông, in-tơ-nét, thanh niên ở địa bàn
dân cư và các doanh nghiệp mọi thành phần kinh tế”. Quán triệt và thực hiện
nghiêm túc quan điểm trên, những năm qua, Đoàn và Hội đã tập trung nhiều
giải pháp nhằm tiếp tục mở rộng mặt trận đoàn kết, tập hợp thanh niên, phát
huy vai trò xung kích, sáng tạo xây dựng Tổ quốc Việt Nam giàu đẹp và văn
minh.
Trước sự vận động nhanh chóng, đa dạng của thực tiễn đất nước và thế giới,
trong tập hợp, đoàn kết thanh niên, Đoàn và Hội xác định lợi ích của thanh
niên thống nhất với lợi ích của quốc gia - dân tộc. Nhu cầu phát triển của mỗi
thanh niên không tách rời, không đối lập mà luôn thống nhất với khát vọng
vươn lên của đất nước. Trong thời kỳ cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân,
khát vọng giải phóng dân tộc, giành độc lập, tự do, thống nhất và hòa bình là
ngọn cờ quy tụ sự đoàn kết toàn dân tộc, trong đó có thanh niên. Trong thời
kỳ đổi mới, khát khao dân giàu, nước mạnh, phát triển phồn vinh, hạnh phúc,
văn minh là mẫu số chung mà mỗi thanh niên Việt Nam hướng đến. Nhất
quán quan điểm về sự thống nhất đó, Đại hội đại biểu toàn quốc Đoàn Thanh
niên cộng sản Hồ Chí Minh lần thứ XI xác định mục tiêu: “Xây dựng lớp
thanh niên thời kỳ mới có lý tưởng cách mạng, bản lĩnh chính trị vững vàng,
giàu lòng yêu nước; có đạo đức, lối sống văn hóa, trách nhiệm, tuân thủ pháp
luật, yêu chuộng hòa bình; có tri thức, sức khỏe, hoài bão và khát vọng vươn
lên... Phát huy tinh thần xung kích, tình nguyện, sáng tạo của thanh niên trong
sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa”. Đoàn xác
14
định, thực hiện mục tiêu này chính là biểu hiện rõ nhất sự gắn kết, thống nhất
mỗi bước tiến bộ của thanh niên với phát triển đất nước.Đây là mục tiêu có
tính chất nguyên tắc phương pháp luận chỉ đạo toàn bộ quá trình mở rộng mặt
trận tập hợp, đoàn kết thanh niên của Đoàn và Hội hiện nay.
Phần lớn thanh niên có trách nhiệm với bản thân, gia đình, xã hội, luôn tin
tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và con đường phát triển của đất nước, phát
huy truyền thống cách mạng, thể hiện rõ lòng yêu nước, tinh thần tự hào dân
tộc, có hành động thiết thực, cụ thể vì cộng đồng. Đảng, Nhà nước và nhân
dân luôn đặt niềm tin sâu sắc vào thế hệ trẻ và đã có nhiều chủ trương, chính
sách quan trọng, tạo điều kiện thuận lợi để chăm lo, giáo dục, bồi dưỡng, phát
huy vai trò, trách nhiệm của TTN. Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tiếp tục có bước
phát triển mới, thể hiện rõ vai trò, trách nhiệm với TTN và có đóng góp xứng
đáng vào nhữngthành tựu chung của đất nước.
Hiện nay, thanh niên Việt Nam trong độ tuổi từ 16 đến 30 có khoảng
22.600.000 người, chiếm 23,5% dân số cả nước. Thanh niên là rường cột của
nước nhà, chủ nhân tương lai của đất nước, là lực lượng xung kích trong xây
dựng và bảo vệ Tổ quốc, được đặt ở vị trí trung tâm trong chiến lược bồi
dưỡng, phát huy nhân tố và nguồn lực con người. Thanh niên ngày càng có
điều kiện, cơ hội học tập, tiếp cận với khoa học - công nghệ. Trình độ học
vấn, tỷ lệ thanh niên được đào tạo chuyên môn, kỹ thuật có xu hướng ngày
càng tăng; số lượng thanh niên Việt Nam học tập, lao động ở nước ngoài tăng
nhanh. Cơ cấu lao động trẻ chuyển dịch mạnh theo hướng tăng số lao động
trong khu vực công nghiệp và dịch vụ, trong các doanh nghiệp tư nhân, doanh
nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và giảm số lao động trong khu vực nông
nghiệp. Đại bộ phận thanh niên hiện nay tiếp tục phát huy truyền thống tốt
đẹp của dân tộc, có chí tiến thủ, khát vọng vươn lên lập thân, lập nghiệp.
Lòng nhân ái, tính tích cực chính trị - xã hội và tinh thần xung kích, tình
nguyện của thanh niên ngày càng được khơi dậy mạnh mẽ; đã và đang xuất
hiện lớp thanh niên tiên tiến, đi đầu và thành công trong học tập, lao động, sản
15
xuất và kinh doanh. Số lượng thanh niên Việt Nam có xu hướng giảm dần qua
từng năm, cùng với tốc độ già hóa của dân số Việt Nam tạo nên thách thức
lớn cho việc tận dụng nguồn nhân lực trẻ trong phát triển kinh tế - xã hội của
đất nước.
Bám sát Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng, với sự
nỗ lực cố gắng của đông đảo ĐVTN và các cấp bộ đoàn, công tác đoàn và
phong trào TTN đã đạt được những kết quả quan trọng. Nhiều nhân tố mới,
điển hình tiên tiến trong thanh niên được phát triển, tôn vinh, góp phần tạo
dựng hình ảnh đẹp về lớp thanh niên Việt Nam thời kỳ mới; thông qua triển
khai các phong trào hành động cách mạng của Đoàn đã đạt được những kết
quả nhất định. Các cấp bộ đoàn đã có nhiều giải pháp để mở rộng mặt trận
đoàn kết, tập hợp thanh niên thông qua các phong trào hành động cách mạng,
chăm lo công tác xây dựng Đoàn và các tổ chức của thanh niên Việt Nam
ngày càng vững mạnh.
Có thể khẳng định rằng, các tổ chức của thanh niên do Đoàn làm nòng cốt
chính trị tiếp tục có bước phát triển mới, mở rộng tầm ảnh hưởng, triển khai
hiệu quả nhiều phong trào, cuộc vận động, qua đó thu hút, tập hợp rộng rãi
thanh niên tham gia. Hiện nay, Hội LHTN Việt Nam có trên 9,9 triệu hội
viên; Hội Sinh viên Việt Nam có hơn 1,3 triệu hội viên; Hội Doanh nhân trẻ
Việt Nam có gần 9.000 hội viên; Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam có trên 80.000
hội viên và thành lập Câu lạc bộ Thanh niên khuyết tật Việt Nam, Câu lạc bộ
Nghệ sĩ trẻ trực thuộc Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam; tỷ lệ đoàn kết, tập
hợp TN hiện nay đạt 62,6%.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy, vẫn còn những thành phần và khu vực thanh
niên mà tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Hội LHTN Việt Nam chưa tập
hợp được. Đó là học sinh, sinh viên học tập tại một số trường tư thục, các
trường có vốn đầu tư nước ngoài; ĐVTN trong các doanh nghiệp tư nhân,
doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài; thanh niên lao động tự do trên địa
16
bàn dân cư; thanh niên là người dân tộc thiểu số, thanh niên là tín đồ tôn giáo
và thanh niên Việt Nam ở những nơi chưa có tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí
Minh, Hội LHTN Việt Nam.
Để củng cố, mở rộng mặt trận đoàn kết, tập hợp thanh niên, phát huy vai trò
xung kích, sáng tạo, tình nguyện xây dựng Tổ quốc Việt Nam giàu đẹp và văn
minh đòi hỏi hoạt động của tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Hội LHTN
Việt Nam phải thực sự hấp dẫn và thu hút được thanh niên, làm cho thanh
niên và người trẻ tuổi đến với Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Hội LHTN Việt
Nam một cách tự nguyện. Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Hội LHTN Việt Nam
cần đổi mới từ việc củng cố chất lượng đội ngũ cán bộ và mô hình tổ chức,
phương thức hoạt động cho tới nâng cao tính thiết thực, hiệu quả và sức hấp
dẫn của từng phong trào hành động cách mạng.
Trước yêu cầu, nhiệm vụ của đất nước trong quá trình đổi mới toàn diện,
hội nhập quốc tế và phát triển, với vai trò xung kích, sáng tạo, là trường học
xã hội chủ nghĩa của tuổi trẻ Việt Nam, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tiếp tục
kiên trì đoàn kết, tập hợp rộng rãi mọi thành phần thanh niên và các tổ chức
thanh niên Việt Nam trong và ngoài nước với mục tiêu xây dựng lớp thanh
niên “vừa hồng”, “vừa chuyên”, có ước mơ, hoài bão, khát vọng vươn lên lập
thân, kiến quốc, cùng phấn đấu góp phần thực hiện mục tiêu “dân giàu, nước
mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.
1.2. Tầm quan trọng và những mục tiêu cơ bản của vấn đề bảo vệ môi
trường
1.2.1. Tầm quan trọng của vấn đề bảo vệ môi trường
Năm 1987, tại Hội nghị về môi trường ở Moscow do UNEP và UNESCO
đồng tổ chức, đã đưa ra kết luận về tầm quan trọng của giáo dục môi trường:
“Nếu không nâng cao được sự hiểu biết của công chúng về những mối quan
hệ mật thiết giữa chất lượng môi trường với quá trình cung ứng liên tục các
nhu cầu ngày càng tăng của họ, thì sau này sẽ khó làm giảm bớt được những
mối nguy cơ về môi trường ở các địa phương cũng như trên toàn thế giới. Bởi
17
vì, hành động của con người tùy thuộc vào động cơ của họ và động cơ này lại
tùy thuộc vào chính nhận thức và trình độ hiểu biết của họ. Do đó, giáo dục
môi trường là một phương tiện không thể thiếu để giúp mọi người hiểu biết về
môi trường”.
Hội nghị quốc tế về Giáo dục môi trường của Liên hợp quốc tổ chức tại
Tbilisi vào năm 1977 đã đưa ra khái niệm: “Giáo dục môi trường có mục đích làm
cho cá nhân và các cộng đồng hiểu được bản chất phức tạp của môi trường tự
nhiên và môi trường nhân tạo là kết quả tương tác của nhiều nhân tố sinh học, lý
học, xã hội, kinh tế và văn hóa; đem lại cho họ kiến thức, nhận thức về giá trị, thái
độ và kỹ năng thực hành để họ tham gia một cách có trách nhiệm và hiệu quả
trong phòng ngừa và giải quyết các vấn đề môi trường và quản lý chất lượng môi
trường”.
Giáo dục môi trường không phân biệt giáo dục cho đông đảo nhân dân,
giáo dục trong các trường phổ thông, giáo dục đại học hay trung học chuyên
nghiệp đều nhằm mục tiêu đem lại cho các đối tượng được giáo dục có cơ hội.
Hiểu biết bản chất của các vấn đề môi trường: tính phức tạp, quan hệ nhiều
mặt, nhiều chiều, tính hạn chế của tài nguyên thiên nhiên và khả năng chịu tải
của môi trường, mối quan hệ chặt chẽ giữa môi trường và phát triển, giữa môi
trường địa phương, vùng, quốc gia với môi trường khu vực và toàn cầu. Mục
tiêu này thực chất là trang bị cho các đối tượng được giáo dục các kiến thức
về môi trường.
Nhận thức được ý nghĩa, tầm quan trọng của các vấn đề môi trường
như một nguồn lực để sinh sống, lao động và phát triển, đối với bản thân họ
cũng như đối với cộng đồng, quốc gia của họ và quốc tế, từ đó có thái độ,
cách ứng xử đúng đắn trước các vấn đề môi trường, xây dựng cho mình quan
niệm đúng đắn về ý thức trách nhiệm, về giá trị nhân cách để dần hình thành
các kỹ năng thu thập số liệu và phát triển sự đánh giá thẩm mỹ. Mục tiêu này
có định hướng xây dựng thái độ, cách đối xử thân thiện với môi trường.
Có tri thức, kỹ năng, phương pháp hành động để nâng cao năng lực
18
trong việc lựa chọn phong cách sống thích hợp với việc sử dụng một cách hợp
lý và khôn ngoan các nguồn tài nguyên thiên nhiên, để họ có thể tham gia
hiệu quả vào việc phòng ngừa và giải quyết các vấn đề môi trường cụ thể nơi
họ ở và làm việc. Đây là mục tiêu về khả năng.
Giáo dục môi trường hoàn toàn không tách rời những giá trị về kiến thức,
kinh nghiệm thực tế và cách thức thực hiện của từng địa phương hay khu vực
về một quá trình tạo lập và phát triển bền vững. Giáo dục môi trường luôn
trân trọng những tri thức bản địa và ủng hộ việc giáo dục tương ứng với việc
học tập dựa trên môi trường địa phương, coi trọng việc giáo dục toàn cầu
cũng như giáo dục môi trường địa phương, thậm chí về mặt cam kết và hành
động lại hướng về cụ thể và địa phương: “Nghĩ - toàn cầu, Hành động - Địa
phương”.
Những thông tin, kiến thức về môi trường được tích luỹ trong mỗi cá nhân
sẽ nuôi dưỡng và nâng cao ý thức và tinh thần trách nhiệm về BVMTcủa
chính họ, tạo nên những động cơ mạnh mẽ, những cam kết vững chắc hướng
về một môi trường trong lành và phát triển trong tương lai. Bởi vì, mỗi cá
nhân nếu đều có ý thức đóng góp những hành động dù nhỏ nhưng tích cực
cũng sẽ góp phần tạo nên những thay đổi lớn tốt đẹp hơn cho môi trường.
Mục đích cuối cùng của giáo dục môi trường là tiến tới xã hội hóa các vấn
đề môi trường, nghĩa là tạo ra các công dân có nhận thức, có trách nhiệm với
môi trường, biết sống vì môi trường.Một khi các vấn đề môi trường đã được
xã hội hóa thì những lợi ích kinh tế cho cộng đồng ngày một gia tăng và đặc
biệt hiệu lực quản lý nhà nước tăng nhưng gánh nặng chi phí sẽ giảm. Do đó,
những kết quả nghiên cứu về môi trường và các phương pháp khắc phục ở
nhiều quốc gia trên thế giới đã đi đến kết luận chung là: không có giải pháp
nào kinh tế và hiệu quả bằng việc đầu tư vào con người thông qua công tác
giáo dục ý thức bảo vệ môi trường.
1.2.2. Những mục tiêu cơ bản của việc bảo vệ môi trường
Bảo vệ môi trường là yêu cầu sống còn của nhân loại; Chiến lược BVMT là
19
bộ phận cấu thành không tách rời của Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội,
Chiến lược phát triển bền vững; BVMT hướng tới mục tiêu phát triển bền
vững nhằm đáp ứng nhu cầu của các thế hệ hiện tại nhưng vẫn giữ được tiềm
năng và cơ hội cho các thế hệ mai sau; đầu tư cho BVMTlà đầu tư cho phát
triển bền vững.
Phát triển phải tôn trọng các quy luật tự nhiên, hài hòa với thiên nhiên, thân
thiện với môi trường; khuyến khích phát triển kinh tế phù hợp với đặc tính
sinh thái của từng vùng, ít chất thải, các-bon thấp, hướng tới nền kinh tế xanh.
Do đó, ưu tiên phòng ngừa và kiểm soát ô nhiễm; coi trọng tính hiệu quả, bền
vững trong khai thác, sử dụng các nguồn tài nguyên thiên nhiên; chú trọng
bảo tồn đa dạng sinh học; từng bước phục hồi và cải thiện chất lượng môi
trường; tăng cường năng lực ứng phó với biến đổi khí hậu. Bảo vệ môi trường
là trách nhiệm của toàn xã hội, là nghĩa vụ của mọi người dân; phải được thực
hiện thống nhất trên cơ sở xác định rõ trách nhiệm của các Bộ, ngành, phân
cấp cụ thể giữa Trung ương và địa phương; kết hợp phát huy vai trò của cộng
đồng, các tổ chức quần chúng và hợp tác với các nước trong khu vực và trên
thế giới. Đồng thờicần tăng cường áp dụng các biện pháp hành chính, từng
bước áp dụng các chế tài hình sự, đồng thời vận dụng linh hoạt các cơ chế
kinh tế thị trường nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, bảo
đảm các quy định của pháp luật các yêu cầu, quy chuẩn, tiêu chuẩn về môi
trường được thực hiện. Tổ chức, cá nhân hưởng lợi từ tài nguyên và các giá trị
của môi trường phải trả tiền; gây ô nhiễm môi trường, suy thoái tài nguyên và
đa dạng sinh học phải trả chi phí khắc phục, cải tạo, phục hồi và bồi thường
thiệt hại.
Ngày 05/9/2012 Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định phê duyệt
Chiến lược Bảo vệ môi trường quốc gia đến năm 2020, tầm nhìn đến năm
2030, đã xác định:
Về mục tiêu tổng quát: Kiểm soát, hạn chế về cơ bản mức độ gia tăng ô
20
nhiễm môi trường, suy thoái tài nguyên và suy giảm đa dạng sinh học; tiếp
tục cải thiện chất lượng môi trường sống; nâng cao năng lực chủ động ứng
phó với BĐKH, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững đất nước.
Về mục tiêu cụ thể: Giảm về cơ bản các nguồn gây ô nhiễm môi trường;
Khắc phục, cải tạo môi trường các khu vực đã bị ô nhiễm, suy thoái; cải thiện
điều kiện sống của người dân; Giảm nhẹ mức độ suy thoái, cạn kiệt tài
nguyên thiên nhiên; kiềm chế tốc độ suy giảm đa dạng sinh học; Tăng cường
khả năng chủ động ứng phó với BĐKH, giảm nhẹ mức độ gia tăng phát thải
khí nhà kính.
Tầm nhìn đến năm 2030: Ngăn chặn, đẩy lùi xu hướng gia tăng ô nhiễm
môi trường, suy thoái tài nguyên và suy giảm đa dạng sinh học; cải thiện chất
lượng môi trường sống; chủ động ứng phó với BĐKH; hình thành các điều
kiện cơ bản cho nền kinh tế xanh, ít chất thải, các-bon thấp vì sự thịnh vượng
và phát triển bền vững đất nước.
Đến ngày ngày 17/7/2019,Thủ tướng Chính phủ tiếp tục ban hành Quyết
định số 894 phê duyệt Đề án “Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tham
gia bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu giai đoạn 2019 - 2022”.
Trong Đề án đã xác định:
Về mục tiêu chung: Nâng cao nhận thức và hướng tới thay đổi hành vi cho
thanh thiếu niên nói riêng và nhân dân nói chung trong việc bảo vệ môi
trường, ứng phó với biến đổi khí hậu.
Về mục tiêu cụ thể: Hàng năm, 100% tổ chức Đoàn các cấp tổ chức ít nhất
01 hoạt động tham gia bảo vệ môi trường, ứng phó với BĐKH; 100% chi
đoàn trên địa bàn dân cư đăng ký đảm nhận và triển khai thực hiện “Tuyến
đường sáng - xanh - sạch - đẹp”; Các cấp bộ Đoàn triển khai hiệu quả Chương
trình “Vì một Việt Nam xanh”, tổ chức trồng mới 30 triệu cây xanh; Tổ chức
8.000 lớp tập huấn, nâng cao năng lực về các hoạt động bảo vệ môi trường,
ứng phó với BĐKH cho ĐVTN; Triển khai thực hiện 200 công trình thanh
niên cấp tỉnh, 1.600 công trình thanh niên cấp huyện về BVMT, ứng phó với
21
BĐKH; Hỗ trợ 1.000 ý tưởng khởi nghiệp, các mô hình khởi nghiệp, lập
nghiệp của thanh niên trong lĩnh vực BVMT, ứng phó với BĐKH; Hỗ trợ xây
dựng 250 nhà tránh lũ cho các hộ nghèo, gia đình có hoàn cảnh khó khăn ở
khu vực miền Trung.
Nhằm quản lý và BVMT Thủ đô phát triển bền vững, gắn với việc duy trì
các yếu tố tự nhiên, văn hóa lịch sử và bảo đảm không gian xanh theo quy
hoạch, Luật Thủ đô được Quốc hội thông qua ngày 21-12-2012, có hiệu lực
thi hành từ ngày 1-7-2013, trong đó Điều 14 quy định rất rõ về công tác quản
lý và BVMT. Cụ thể, Điều 14 Luật Thủ đô nghiêm cấm việc san lấp, lấn
chiếm, gây ô nhiễm sông suối, hồ nước, công viên, vườn hoa; xả chất thải
chưa qua xử lý ra môi trường. Luật cũng quy định Bộ Tài nguyên và Môi
trường ban hành một số quy chuẩn môi trường về nước thải, khí thải và tiếng
ồn trên địa bàn thành phố nghiêm ngặt hơn so với quy chuẩn môi trường quốc
gia theo đề nghị của UBND thành phố Hà Nội.
1.3. Đoàn Thanh niên và nhiệm vụ bảo vệ môi trường trong tình hình
hiện nay
1.3.1. Nhiệm vụ của Đoàn thanh niên với việc bảo vệ môi trường hiện nay
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là tổ chức chính trị - xã hội của thanh niên Việt
Nam; chăm lo bảo vệ quyền lợi hợp pháp và chính đáng của thanh niên; Đoàn
là đội dự bị tin cậy của Đảng và tham gia quản lý Nhà nước và xã hội. Đoàn
Thanh niên thường xuyên tổ chức những hoạt động để vận động, tập hợp các
đối tượng thanh niên xung kích, tình nguyện tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc, phát triển kinh tế - xã hội, BVMT và ứng phó với biến đổi khí hậu.
Tham gia các hoạt động BVMT, sử dụng hợp lý tài nguyên; đấu tranh chống
các hành vi huỷ hoại tài nguyên, môi trường ( Điều 12 khoản 3 Luật Thanh
niên 2005 ). Phối hợp với các ngành Tài nguyên và Môi trường, Nông nghiệp
và Phát triển nông thôn, Khoa học và Công nghệ, các đoàn thể nhân dân tổ
chức Hội nghị tập huấn “Kỹ năng truyền thông bảo vệ môi trường, ứng phó
với bão lụt”. (Nghị quyết Trung ương Đoàn và Bộ Tài nguyên Môi trường số
22
03/2008/NQLT-TUWDTN-BTNVMT).
Trong nhiều năm qua, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã huy động thanh niên
tham gia BVMT và ứng phó với BĐKH. Các cấp bộ Đoàn đã tổ chức những
hoạt động như: truyền thông nâng cao nhận thức thay đổi thái độ và xây dựng
hành vi của thanh niên sống thân thiện với môi trường; phát động phong trào
và các cuộc vận động để huy động các tầng lớp thanh niên chung tay BVMT;
xây dựng mô hình thanh niên BVMT…Những hoạt động của các cấp bộ Đoàn
khu vực miền Bắc đã góp phần BVMT, quản lý tài nguyên, ứng phó với
BĐKH và phòng, chống thiên tai.Tuy nhiên, hoạt động BVMT của các cấp bộ
Đoàn cũng còn bộc lộ một số hạn chế cần khắc phục.
Công tác phối hợp giữa Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và ngành tài nguyên và
môi trường:
Nhận rõ quyền lợi và trách nhiệm của thanh niên trong BVMT, Trung ương
Đoàn và Bộ tài nguyên và Môi trường đã ký Nghị quyết liên tịch số
03/2008/NQLT-TƯĐTN-BTNMT ngày 08 tháng 12 năm 2008 nhằm huy
động thanh niên trong cả nước tham gia BVMT và ứng phó với BĐKH. Đoàn
TNCS Hồ Chí Minh và ngành Tài nguyên và Môi trường khu vực miền Bắc
đã triển khai đến Nghị quyết liên tịch của Trung ương. 100% cấp tỉnh đã ký
chương trình hoặc kế hoạch liên tịch giữa Đoàn Thanh niên với ngành Tài
nguyên và Môi trường huy động các tầng lớp thanh niên xung kích, tình
nguyện tham gia BVMT và ứng phó với BĐKH. Các cấp bộ Đoàn đã tổ chức
nhiều hoạt động huy động thanh niên tham gia BVMT, tổ chức những hoạt
động truyền thông như mít tinh hàng năm nhân “Ngày Môi trường thế giới”;
“Ngày Đại dương thế giới, “Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam” và “Chiến
dịch làm cho thế giới sạch hơn”; thực hiện tập huấn kiến thức, kỹ năng
BVMT cho đội ngũ cán bộ đoàn. Các hội nghị tập huấn của Đoàn Thanh niên
có sự tham gia giảng dạy của các chuyên gia, các nhà quản lý của ngành Tài
nguyên và Môi trường. Các Tỉnh/Thành Đoàn chủ động và tích cực tham gia
23
xây dựng kế hoạch BVMT theo chức năng, nhiệm vụ và tham gia đóng góp ý
kiến xây dựng văn bản, dự thảo các chương trình trong lĩnh vực tài nguyên và
môi trường.
Hàng năm, các Tỉnh/Thành Đoàn đều xác định công tác BVMT là một
trong những hoạt động trọng tâm trong công tác Đoàn và phong trào TTN, có
những kế hoạch chỉ đạo và hướng dẫn tổ chức các hoạt động BVMT. Hoạt
động BVMT được các cấp bộ Đoàn quan tâm chỉ đạo. Các Tỉnh/ Thành Đoàn
đều triển khai thực hiện các văn bản chỉ đạo của Trung ương Đoàn như: Năm
2008 và 2009, Ban Bí thư Trung ương Đoàn đã chỉ đạo quyết liệt công tác
BVMT, triển khai rộng khắp trong các cấp bộ Đoàn. Năm 2010, Ban Bí thư
Trung ương Đoàn đã chọn chủ đề Tháng Thanh niên là “Thanh niên hành
động vì môi trường” với phương châm “Mỗi thanh niên một hành động, mỗi
cơ sở Đoàn một hoạt động thiết thực bảo vệ môi trường”. Năm 2011, Ban Bí
thư Trung ương Đảng chọn là Năm Thanh niên, nhận thức rõ vai trò và trách
nhiệm của thanh niên trong công tác BVMT và ứng phó với BĐKH, Ban Bí
thư Trung ương Đoàn đã chọn “Ngày Thanh niên hành động vì môi trường”
là một trong những hoạt động khởi động Năm Thanh niên. Năm 2012, BVMT
và ứng phó với BĐKH trở thành một nội dung xung kích quan trọng trong
phong trào hành động cách mạng của tổ chức Đoàn đã được Đại hội Đoàn
toàn quốc lần thứ X nhiệm kỳ 2012 - 2017 thông qua. Năm 2013, Ban
Thường vụ Trung ương Đoàn đã ban hành Chương trình hành động của Đoàn
TNCS Hồ Chí Minh về “Phát huy vai trò xung kích của thanh niên trong ứng
phó với biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường” nhằm đẩy mạnh hơn nữa các
hoạt động BVMT, ứng phó với BĐKH, sử dụng tiết kiệm tài nguyên của đoàn
viên, thanh thiếu nhi...
Báo cáo chính trị Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XI (2017-2022) chủ
trương phát động 3 phong trào thi đua yêu nước trong các tầng lớp thanh niên:
“Thanh niên tình nguyên, Tuổi trẻ sáng tạo và Tuổi trẻ xung kích bảo vệ Tổ
quốc” và 3 Chương trình hành động: “Đồng hành với thanh niên trong học
24
tập; Đồng hành với thanh niên khởi nghiệp, lập nghiệp và Đồng hành với
thanh niên phát triển kỹ năng thực hành xã hội, nâng cao thể chất, đời sống
văn hóa tinh thần”. Trong 3 phong trào và 3 chương trình, có những nội dung
về động viên TTN tham gia BVMT và ứng phó với BĐKH.
Trong nhiều năm qua, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã huy động thanh niên
tham gia BVMT và ứng phó với BĐKH. Các cấp bộ Đoàn đã tổ chức những
hoạt động như: truyền thông nâng cao nhận thức thay đổi thái độ và xây dựng
hành vi của thanh niên sống thân thiện với môi trường; phát động phong trào
và các cuộc vận động để huy động các tầng lớp thanh niên chung tay BVMT;
xây dựng mô hình thanh niên BVMT… Những hoạt động của các cấp bộ
Đoàn khu vực miền Bắc đã góp phần BVMT, quản lý tài nguyên, ứng phó với
BĐKH và phòng, chống thiên tai. Tuy nhiên, hoạt động BVMT của các cấp
bộ Đoàn cũng còn bộc lộ một số hạn chế cần khắc phục.
Nghị quyết số 24 của Ban Chấp hành Trung ương về chủ động ứng phó với
biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường; Chiến
lược quốc gia về biến đổi khí hậu. Đặc biệt, năm 2017, Chính phủ đã ban
hành Nghị quyết số 120 về phát triển bền vững Đồng bằng sông Cửu Long
thích ứng với biến đổi khí hậu, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình
mục tiêu ứng phó với biến đổi khí hậu và tăng trưởng xanh giai đoạn 2016 -
2020 tại Quyết định số 1670/QĐ-TTg.
Ngày 17/7/2019,Thủ tướng Chính phủ vừa phê duyệt Đề án “Đoàn Thanh
niên cộng sản Hồ Chí Minh tham gia bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi
khí hậu giai đoạn 2019 - 2022”.Đề án nhằm nâng cao nhận thức và hướng tới
thay đổi hành vi cho TTN nói riêng và nhân dân nói chung trong việc BVMT,
ứng phó với BĐKH.
Hàng năm, 100% tổ chức Đoàn các cấp tổ chức ít nhất một hoạt động tham
gia bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu; 100% chi đoàn trên địa
bàn dân cư đăng ký đảm nhận và triển khai thực hiện “Tuyến đường sáng -
xanh - sạch - đẹp”; các cấp bộ Đoàn triển khai hiệu quả Chương trình “Vì một
25
Việt Nam xanh”, tổ chức trồng mới 30 triệu cây xanh.
Triển khai thực hiện 200 công trình thanh niên cấp tỉnh, 1.600 công trình
thanh niên cấp huyện về bảo vệ môi trường, ứng phó với BĐKH; hỗ trợ 1.000
ý tưởng khởi nghiệp, các mô hình khởi nghiệp, lập nghiệp của thanh niên
trong lĩnh vực BVMT, ứng phó với BĐKH; hỗ trợ xây dựng 250 nhà tránh lũ
cho các hộ nghèo, gia đình có hoàn cảnh khó khăn ở khu vực miền Trung.
Đa dạng các hình thức tuyên truyền:
Một trong các giải pháp thực hiện Đề án là tổ chức các hoạt động tuyên
truyền về BVMT, ứng phó với BĐKH, trong đó, tuyên truyền trực quan như
sử dụng hệ thống băng rôn, khẩu hiệu, tờ rơi; biên tập và phát hành các tài
liệu sinh hoạt chi đoàn - chi hội - chi đội…
Bên cạnh đó, tuyên truyền trên báo chí, phát thanh, truyền hình: Xây dựng
các chuyên mục dài kỳ, phóng sự truyền hình, viết tin, bài phản ánh về hoạt
động tham gia BVMT, ứng phó với BĐKH của TN trên hệ thống báo chí,
phát thanh, truyền hình Trung ương và địa phương; tổ chức các chương trình
truyền hình thực tế, các chương trình truyền hình tương tác về BVMT giữa
ĐVTN và người dân trên truyền hình.
Về tuyên truyền trên mạng xã hội và các phương tiện truyền thông hiện đại,
xây dựng bộ sản phẩm tuyên truyền hiện đại về BVMT, ứng phó với BĐKH;
phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường xây dựng và triển khai phần mềm
tra cứu thông tin về môi trường, thông tin cảnh báo thiên tai, thông tin về giải
pháp, công nghệ BVMT.Hàng năm, phát động và triển khai chiến dịch truyền
thông thông qua tổ chức các chiến dịch, diễn đàn, tọa đàm, cuộc thi, hoạt
động của TN để hưởng ứng các sự kiện về BVMT, ứng phó với BĐKH; thiết
kế, biên tập và in các ấn phẩm truyền thông về BVMT và ứng phó với
BĐKH. Đồng thời thành lập các đội tuyên truyền viên về BVMT của TN
tham gia tuyên truyền, vận động, thuyết phục người dân địa phương thay đổi
hành vi, thói quen, tập quán sinh hoạt gây hại đối với môi trường.
Xây dựng, nhân rộng các mô hình về BVMT. Giải pháp khác của Đề án là
26
xây dựng, nhân rộng các mô hình về BVMT, ứng phó với BĐKH
trongĐVTN.Cụ thể, tiếp tục triển khai hiệu quả và xây dựng, nhân rộng các
mô hình, công trình TN tham gia BVMT, ứng phó với BĐKH; hỗ trợ các ý
tưởng khởi nghiệp, các mô hình khởi nghiệp, lập nghiệp của thanh niên trong
lĩnh vực BVMT; vận động ĐVTN sử dụng các nguyên vật liệu đầu vào của
sản xuất thân thiện với môi trường, thực hiện xả thải đúng quy định, xây dựng
các mô hình kinh tế xanh; hướng dẫn thành lập và duy trì các tổ hợp tác, hợp
tác xã thanh niên hoạt động trong lĩnh vực môi trường; hướng dẫn thành lập
và duy trì hoạt động của các đội hình thanh niên xung kích tham gia làm sạch
bờ biển; các đội hình thanh niên tình nguyện chuyên sâu phòng chống thiên
tai, hỗ trợ người dân trong xử lý sự cố môi trường; các câu lạc bộ thanh niên
tình nguyện về BVMT...
Bên cạnh đó, xây dựng, nhân rộng các mô hình về ứng phó với BĐKH. Cụ
thể, triển khai chương trình “Vì một Việt Nam xanh”, xây dựng các mô hình
điểm về trồng trọt ứng phó với BĐKH, tiết kiệm điện, năng lượng; xây dựng
nhà tránh lũ và các công trình bể chứa nước, bể lọc nước… cho ĐVTN và
người dân tại các khu vực miền Trung và Đồng bằng sông Cửu Long thường
xuyên bị ảnh hưởng của bão, lũ; triển khai các hoạt động hỗ trợ nhân dân
thích ứng với tình trạng hạn hán và xâm nhập mặn ở các tỉnh miền Trung, Tây
Nguyên và khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.
1.3.2. Những yếu tố ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ của tổ chức
Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh
Hiện nay, lực lượng ĐVTN trên cả nước lên đến con số 22.600.000 người.
Đây là lực lượng đông đảo, chủ lực trong xã hội để các phong trào, hoạt động
của Đoàn như phong trào Thanh niên tình nguyện, các hoạt động vì an sinh xã
hội, TN tham gia xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh,... ghi dấu đậm
nét đối với cộng đồng. Tuy nhiên công tác Đoàn lại đang đứng trước rất nhiều
khó khăn thách thức từ thực tiễn của xã hội. Trước tiên, đó là sự tác động
ngày càng mạnh mẽ từ mặt trái của nở rộ thông tin truyền thông và của nền
27
kinh tế thị trường đã dẫn đến những tiêu cực trong xã hội, tệ nạn xã hội có
ảnh hưởng đến tư tưởng, tâm lý của một bộ phận TN. Đáng nói, vẫn còn một
bộ phận TN chưa có chí hướng rõ ràng, lười lao động, lười học tập, ngại khó,
ngại khổ, chưa làm tròn trách nhiệm và nghĩa vụ của mình ở gia đình, địa
phương, đơn vị; không có ý chí vươn lên làm giàu cho bản thân và xã hội, có
những TN có biểu hiện giảm sút niềm tin, bản lĩnh non kém, dễ bị lôi kéo,
kích động tham gia vào các hoạt động vi phạm pháp luật.Bên cạnh số TTN
tích cực BVMT, vẫn còn một bộ phận TTN thờ ơ với BVMT, thậm chí còn có
những TTN ngang nhiên thực hiện những hành vi tác động xấu đến môi
trường ở nơi họ sinh sống, học tập và lao động. Nguyên nhân chính là do
công tác giáo dục ý thức và hành vi BVMT cho TTN có nơi, có lúc còn chưa
được sự quan tâm đúng mức, trong đó không thể không nói đến trách nhiệm
của tổ chức đoàn - một thành tố quan trọng trong hệ thống chính trị cơ sở.
Bên cạnh đó, do phong trào BVMT còn chưa được đa số nhân dân hưởng
ứng, chế tài xử lý hành vi vi phạm chưa cụ thể, đồng bộ... cho nên vẫn còn
nhiều người, trong đó có TTN thực hiện hành vi xâm hại môi trường mà chưa
bị lên án, xử lý nghiêm minh.
Một thách thức nữa đến từ chính việc chậm đổi mới nội dung, phương thức
giáo dục của Đoàn ở cơ sở nhiều nơi do đó chưa đủ sức thu hút và tác động
sâu sắc đến đông đảo đoàn viên TN. Việc tổ chức các phong trào hành động
tuy diễn ra đều khắp nhưng vẫn có những nơi cách thức tổ chức yếu, còn
mang tính hình thức, thiếu tính bền vững, chưa hiệu quả. Một số phong trào
thi đua trong các đối tượng TN triển khai chưa đạt hiệu quả rộng khắp, việc
triển khai chiến dịch tình nguyện “Hoa phượng đỏ”, “Kỳ nghỉ hồng”, “Hành
quân xanh” trong Chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè mới dừng lại ở cấp
tỉnh và hoạt động theo thời điểm, chưa được chú trọng tổ chức thường xuyên,
tính lan tỏa còn thấp. Việc thành lập câu lạc bộ TN làm kinh tế, tổ hợp tác,
hợp tác xã của TN còn lúng túng và chậm. Trong khi đó thì, tỷ lệ tập hợp TN
ở một số nơi còn chưa cao, có những hoạt động chỉ đến được với TN tích cực,
28
chưa đến được rộng khắp các đối tượng TN.
Trong công tác cán bộ, nhiều nơi còn thiếu nguồn cán bộ có chất lượng; đội
ngũ cán bộ đoàn nhất là cán bộ đoàn cơ sở và cán bộ chi đoàn còn hạn chế về
chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng công tác; chất lượng cán bộ đoàn ở khu vực
dân tộc thiểu số, tôn giáo, vùng sâu, vùng xa còn thấp, còn tình trạng cán bộ
làm việc chỉ dựa vào kinh nghiệm, một bộ phận cán bộ cơ sở năng lực hạn
chế, chưa thể hiện vai trò thủ lĩnh trong TN… Có thể nói, những khó khăn
thách thức nêu trên đang là rào cản gây ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát
triển của tổ chức đoàn cơ sở và công tác BVMT của Đoàn.
Tiểu kết chương 1
Nhiệm vụ bảo vệ môi trường là nhiệm vụ mang tính sống còn, là một bộ
phận đặc biệt quan trọng của chiến lược phát triển bền vững đất nước, góp
phần quyết định vào thắng lợi của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa
đất nước. Vì vậy Ðảng ta đã xác định, BVMT là nhiệm vụ của cả hệ thống
chính trị và toàn xã hội. Trong những năm qua, việc giáo dục ý thức và hành
vi BVMT cho TTN đã được Trung ương Đoàn và tổ chức Đoàn các cấp triển
khai một cách đồng bộ, sâu, rộng và đã có nhiều kết quả tích cực. Các phong
trào BVMT đã được TTN hưởng ứng và thực hiện tốt, tạo nên một làn sóng
mạnh mẽ về BVMT trong xã hội, góp phần cải thiện môi trường lao động, sản
xuất và học tập trên cả nước.Ðất nước ta là quốc gia có dân số “trẻ”, lực
lượng lao động là thanh niên chiếm khoảng 70% tổng số lao động trong xã
hội, do vậy, việc tăng cường vai trò của đoàn viên, thanh niêntrong
việcBVMT là hết sức quan trọng, có ý nghĩa sâu sắc, lâu dài đối với công tác
29
BVMT.
Chương 2.THỰC TRẠNG VỀ HOẠT ĐỘNG CỦA ĐOÀN THANH
NIÊN CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINH VỚI VIỆC BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
Ở QUẬN THANH XUÂN HIỆN NAY
2.1. Vài nét sơ lược về đặc điểm, tình hình quận Thanh Xuân và Đoàn
Thanh niên
2.1.1. Đặc điểm, tình hình của quận Thanh Xuân
Thanh Xuân là một quận phía Tây Nam của nội thành Hà Nội, thủ đô của
Việt Nam. Quận nằm ở cửa ngõ phía tây, là quận mới được thành lập ngày 22
tháng 11 năm 1996, trên cơ sở tách 4 phường: Thượng Đình, Thanh Xuân
Bắc, Thanh Xuân, Kim Giang, Phương Liệt; 78,1ha diện tích tự nhiên và
20.862 nhân khẩu của phường Nguyễn Trãi, 98,4 ha diện tích tự nhiên và
5.506 nhân khẩu của phường Khương Thượng thuộc quận Đống Đa; xã Nhân
Chính thuộc huyện Từ Liêm và xã Khương Đình thuộc huyện Thanh
Trì.Quận Thanh Xuân có diện tích tự nhiên 913,2 ha.
Về nguồn gốc
Quận Thanh Xuân được hình thành từ những làng cổ Kẻ Mọc - Tam
Khương xưa. Theo các nhà nghiên cứu ngữ âm học lịch sử thì những địa
phương mang tên Kẻ xuất hiện từ thời Hùng vương cho đến trước thế kỷ X
sau Công nguyên khi chữ Hán chưa phổ cập rộng rãi. Kẻ Mọc có thể ra đời
trong thời gian này.
Tên nôm Kẻ Mọc đổi thành Cự Mộc (巨木) là Hán tự và đổi thành hương Nhân
Mục (仁睦) sớm nhất vào thời thuộc Đường. Đầu thế kỷ XI, khi Lý Công Uẩn rời
đô từ Hoa Lư (Ninh Bình) về thành Đại La và đổi tên thành Thăng Long, Nhân
Mục là một hương thuộc ngoại vi của kinh thành Thăng Long.
Dưới triều Lê sơ, trải qua các triều Lê Thái tổ (1428-1433), Lê Thái Tông
(1433-1442), Lê Nhân Tông (1442-1459), mật độ cư dân của Nhân Mục ngày
càng đông đúc. Nhằm tăng cường quản lý các làng xã một cách chặt chẽ, năm
30
1490, cùng với việc định lại bản đồ trong cả nước, Lê Thánh Tông ban hành
thể lệ chia đặt lại các xã thôn: “Xã nào đủ 500 hộ rồi mà thừa ra lại 100 hộ trở
lên có thể thành một xã nhỏ nữa, nên đến báo cáo tâu lên, cho tách làm xã
khác để thêm rộng bản đồ” (theo Đại Việt sử ký toàn thư, tập III, Nxb KHXH,
Hà Nội 1968, tr. 307).
Vào thời gian sau này, tên gọi cũng như địa giới hành chính của các làng xã
thuộc Kẻ Mọc xưa tiếp tục có sự thay đổi. Từ sau năm 1888 trở đi, khi Hà Nội
trở thành nhuộc địa của thực dân Pháp thì hệ thống các đơn vị hành chính của
quận Thanh Xuân ngày nay có thay đổi ít nhiều. Trong cuốn sách Địa danh và
tài liệu lưu trữ về làng xã Bắc Kỳ do Viện Viễn Đông Bác Cổ (Pháp) sưu tầm
trong thập niên 20 (thế kỷ XX) thì địa bàn quận Thanh Xuân (ngày nay) bao
gồm các xã Phương Liệt, Giáp Nhất, Chính Kinh, Cự Lộc, Quan Nhân,
Thượng Đình, Khương Hạ, Hạ Đình (tổng Khương Đình) thuộc huyện Thanh
Trì, tỉnh Hà Đông.
Qua nhiều lần điều chỉnh địa giới hành chính, ranh giới tự nhiên của các xã
thôn trước đây có sự thay đổi, tuy nhiên các địa danh cũ vẫn được bảo lưu khá
bền vững. Điều đó thể hiện qua tên gọi chính thức các xã, phường (kể cả tên
một số đường phố) trên địa bàn quận. Quá trình đô thị hóa và phát triển của
thủ đô Hà Nội, ngày 22-11-1996, Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt ký Nghị
định số 74/CP thành lập quận Thanh Xuân gồm 11 đơn vị hành chính được
duy trì đến ngày nay.
Về vị trí địa lý
31
-Địa giới hành chính quận:
32
Phía Đông giáp quận Hai Bà Trưng
Phía Tây giáp quận Nam Từ Liêm
Phía Tây Nam giáp quận Hà Đông
Phía Nam giáp quận Hoàng Mai và huyện Thanh Trì
Phía Bắc giáp các quận Đống Đa, Cầu Giấy.
-Địa hình, địa mạo:
+ Địa hình của quận Thanh Xuân tương đối bằng phẳng, độ cao trung bình
từ 5 - 6 mét so với mực nước biển, phía Bắc độ cao tuyệt đối khoảng 5 - 5,6m.
Khu vực phía Nam độ cao thấp hơn, khoảng 4,7 - 5,2m, một số khu vực ao
hồ, đầm trũng có độ cao khoảng 3,0 - 3,5m. Điều kiện địa hình quận Thanh
Xuân tương đối thuận tiện cho việc xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển kinh tế
đô thị.
+Trên địa bàn quận Thanh Xuân có quốc lộ số 6 chạy qua, bắt đầu từ Ngã
Tư Sở qua Thanh Xuân đến quận Hà Đông và đi các tỉnh miền Tây Bắc như
Hòa Bình đi Phú Thọ theo Quốc lộ 21... Trên địa bàn quận có 5 tuyến đường
giao thông chính đi qua như: đường Giải phóng, đường Nguyễn Trãi, đường
vành đai 3, đường Trường Chinh, đường Láng Hạ - Thanh Xuân.
+Ngoài ra trên địa bàn quận còn có một mạng lưới giao thông nội bộ nối
liền giữa các trục giao thông chính và các phường trong toàn quận với các
quận, huyện giáp ranh. Vị trí này rất thuận lợi cho việc phát triển kinh tế - xã
hội, phát triển kinh doanh - thương mại - dịch vụ.
Vềkhí hậu, thủy văn
Khí hậu quận Thanh Xuân có chung chế độ khí hậu của Thành phố Hà Nội
thuộc vùng đồng bằng Bắc Bộ, với đặc điểm của khí hậu nhiệt đới gió mùa,
nóng, ẩm, mưa nhiều, nhiệt độ không khí trung bình hàng năm là 23,6°C, độ
ẩm 79%, lượng mưa 1.600 mm, một năm có hai mùa rõ rệt. Mùa hạ, thời tiết
nóng, từ tháng 5 đến tháng 10, khí hậu ẩm ướt, mưa nhiều, nhiệt độ trung bình
khoảng 23,9°C. Mùa đông, thời tiết lạnh, từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau, có
33
gió mùa Đông Bắc lạnh và mưa phùn, nhiệt độ thấp nhất 13,8°C vào tháng 1.
Quận thuộc vùng khí hậu nhiệt đới, thuộc khu vực quanh nǎm tiếp nhận lượng
bức xạ Mặt Trời khá dồi dào và có nền nhiệt độ cao, độ ẩm và lượng mưa khá
lớn. Lượng mưa phân bố khá đồng đều, trung bình khoảng 1.600 - 1.800
mm/năm. Khí hậu quận Thanh Xuân cũng ghi nhận những biến đổi bất
thường. Vào tháng 5 năm 1926, nhiệt độ tại quận được ghi lại ở mức kỷ lục
42,8°C. Tháng 1 năm 1955, nhiệt độ xuống mức thấp nhất 2,7°C.
Quận Thanh Xuân có 2 con sông thoát nước chính của Thành phố Hà Nội,
chảy qua từ Bắc xuống Nam và từ Đông sang Tây là sông Tô Lịch và sông Lừ
Sét. Bên cạnh đó còn có một số hồ ao tự nhiên tương đối lớn có ý nghĩa quan
trọng trong việc điều tiết nước giữa các mùa, tiêu nước cục bộ và giữ vai trò
điều hòa sự dao động của mực nước cho khu vực như: đầm Hồng (Khương
Đình), đầm Bờ Vùng (Hạ Đình), hồ Dẻ Quạt (Hạ Đình), hồ Rùa và hồ
Thượng (Phương Liệt), dự án công viên hồ Điều Hòa Nhân Chính đang được
đầu tư, cải tạo theo chỉ đạo của Thành phố Hà Nội.
Về dân số
Tính đến ngày 30/9/2019 toàn Quận có 83.729 hộ, tương đương 293.524
nhân khẩu, quy mô hộ trung bình là 3,5 người/hộ; mật độ dân số khoảng
32.292 người/km2; diện tích bình quân nhà ở đầu người là 27.1m2.
Tỷ lệ dân số thuộc dân tộc Kinh chiếm 99,2%, còn lại các dân tộc khác; tỷ
lệ dân số 15 tuổi trở lên biết đọc, biết viết là 99,9%; tỷ lệ dân số 15 tuổi trở
lên phân theo tình trạng hôn nhân, chưa có vợ/chồng là 27,6%, có vợ/chồng là
66,7%, các tình trạng khác (góa, ly hôn, ly thân) là 5,7%; tỷ lệ hộ đang ở nhà
chung cư là 38,6%, nhà riêng lẻ là 61,4%. (Chi Cục Thống kê quận Thanh
Xuân).
Về cơ sở hạ tầng
Quốc lộ 6 từ Hà Nội đi các tỉnh phía Tây Bắc bắt đầu từ Ngã Tư Sở đi qua
địa bàn quận.Đường Nguyễn Trãi mật độ dân cư và cụm nhà máy cao su, xà
34
phòng, thuốc lá nên lưu lượng người tham gia giao thông rất lớn. Đường vành
đai 3 và đường Trường Chinh là những trục giao thông chính nối quận Thanh
Xuân với trung tâm thành phố và các quận huyện khác.
- Những điểm nhấn quan trọng nhất về quận Thanh Xuân:
+ Khu đô thị Trung Hòa Nhân Chính nằm một phần tại phường Nhân Chính
(phần còn lại tại quận Cầu Giấy) đang phát triển mạnh như một trung tâm mới
của thành phố Hà Nội; Khu đô thị Mandarin Garden;Khu đô thị cao cấp Royal
City, Hiện nay Royal City đang phát triển với rất nhiều dịch vụ, là điểm đến lí
tưởng;Khu đô thị Pandora.
+ Các dự án đường sắt đô thị đi qua địa bàn quận là các tuyến số 1 (Ngọc
Hồi - Yên Viên), tuyến số 2 (Nội Bài - Thượng Đình), tuyến số 2A (Cát Linh
- Hà Đông), tuyến số 4 (Liên Hà - Bắc Thăng Long), tuyến số 8 (An Khánh -
Dương Xá) trong đó tuyến số 2A đã được chạy thử nghiệm vào đầu tháng 8-
2018 và chính thức vận hành vào quý I-2019; tuyến số 1 hiện đang được đầu
tư xây dựng.Trên địa bàn quận có 51 đường, phố và 31 tuyến xe bus đang
hoạt động.
Về hệ thống giáo dục
Thanh Xuân là quận tập trung nhiều Học viện, trường Đại học lớn của Thủ
đô, Quận có 27 trường THCS, THPT, như:Trường Đại học Phòng cháy chữa
cháy,Trường Đại học Khoahọc Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội,Trường
Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội,Học viện
Quản lý Giáo dục,Trường Đại học Hà Nội,Trường Đại học Công nghệ Giao
thông Vận tải,Trường Đại học Sư phạm Nghệ thuật Trung ương,Trường Đại
học Kiến trúc Hà Nội.
Vềdi tích lịch sử
Trên địa bàn quận Thanh Xuân ngày nay còn lưu giữ nhiều di tích lịch sử
gắn liền với truyền thống yêu nước chống ngoại xâm của nhân dân địa
phương. Đặc biệt nhất là Gò Đống Thây-nơi nghĩa quân Lam Sơn do tướng
Lê Triệu chỉ huy tại cầu Mọc qua sông Tô Lịch (thế kỷ 15) đã chôn xác quân
35
Minh, giết chết tướng giặc là Vi Lượng. Thanh Xuân là quê hương của nhiều
danh nhân, nhà văn, nhà giáo, tiêu biểu nhất là Đặng Trần Côn, tác giả “Chinh
phụ ngâm”, Vũ Trọng Phụng, Nguyễn Tuân...
Theo thống kê của quận Thanh Xuân, đến tháng 6/2010, toàn quận có 45 di
tích các loại. Trong số đó có 9 ngôi đình, 7 chùa, 1 nghè, 1 gò, 1 miếu, 1 lăng
mộ, 1 văn chi, 1 nhà lưu niệm, 11 nhà thờ họ, 12 di tích Cách mạng-Kháng
chiến và di tích lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh. Nhiều di tích lịch sử văn hóa
đã được xếp hạng như đình Vòng, đình Khương Trung, đình Quan Nhân, Cự
Chính…
Tình hình kinh tế - xã hội, an ninh, quốc phòng
Năm 2019, kinh tế trên địa bàn quận Thanh Xuân tiếp tục tăng trưởng khá,
đẩy mạnh sản xuất - kinh doanh, dịch vụ; giá trị sản xuất trên địa bàn tăng
9,29% so với cùng kỳ năm 2018, trong đó: Giá trị sản xuất ngành công nghiệp
và xây dựng tăng 7,4%; giá trị sản xuất ngành thương mại dịch vụ tăng
10,6%. Chủ đề công tác năm 2019 “Nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động
của hệ thống chính trị” gắn với 2 Bộ quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức và
Quy tắc ứng xử nơi công cộng được tổ chức thực hiện nghiêm túc trong toàn
quận; ý thức, trách nhiệm của CB, CC, VC trong thực thi công vụ tiếp tục
được nâng lên, góp phần hoàn thành tốt nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội.
Từ năm 2015 đến năm 2019, quận Thanh Xuân liên tục được UBND thành
phố Hà Nội tặng Cờ thi đua xuất sắc.
Công tác quản lý đô thị và vệ sinh môi trường bước đầu đạt kết quả tích
cực. Các công trình, dự án trọng điểm được đẩy nhanh tiến độ. Trong năm, đã
hoàn thành 08 công trình, dự án trường học (trong đó có 05 trường được đầu
tư xây dựng, thành lập mới), kịp thời đưa vào sử dụng phục vụ năm học mới.
Công tác GPMB được chỉ đạo quyết liệt, đạt kết quả tích cực, trong đó, đã
hoàn thành công tác GPMB thực hiện dự án đầu tư xây dựng tuyến đường
Vành đai 2 (đoạn từ cầu Vĩnh Tuy đến Ngã Tư Sở), là quận đầu tiên của thành
36
phố thực hiện xong công tác GPMB của dự án.
Sự nghiệp văn hóa, giáo dục và y tế tiếp tục phát triển đạt kết quả tích
cực; an sinh xã hội được đảm bảo. Giáo dục và Đào tạo quận lần thứ 5 liên
tiếp đứng thứ Nhất ngành giáo và dục đào tạo Thủ đô; năm thứ 7 liên tục
được UBND Thành phố tặng cờ “Đơn vị xuất sắc trong phong trào thi đua”.
Trong công tác xây dựng Đảng, Đảng bộ quận tiếp tục tập trung đổi mới
phương thức, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu, vai trò, trách nhiệm
của các tổ chức cơ sở Đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên. Quận ủy chỉ đạo
các tổ chức cơ sở Đảng duy trì tổ chức kiểm điểm tự phê bình và phê bình đối
với cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát
của Đảng và thực hiện tốt công tác dân vận.
Hoạt động của HĐND quận và phường tiếp tục được đổi mới, nâng cao chất
lượng, tính toàn diện của các nghị quyết kỳ họp và công tác giám sát; tập
trung rà soát, xem xét, giải quyết các ý kiến kiến nghị của cử tri. Ngoài ra,
MTTQ và các đoàn thể của quận đã bám sát sự chỉ đạo và thực hiện tốt các
nhiệm vụ trọng tâm, chỉ tiêu của năm, được Ban Thường vụ Quận ủy và
Thành phố đánh giá hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.
Trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ chính trị của địa phương, thời gian
qua, quận Thanh Xuân tiếp tục phát huy tinh thần chủ động, sáng tạo, xây
dựng và triển khai thực hiện nhiều mô hình mới, cách làm hiệu quả, thiết thực
ở một số lĩnh vực quan trọng như: Cải cách hành chính, giáo dục và đào tạo,
an ninh trật tự, vệ sinh an toàn thực phẩm... Nổi bật là mô hình: Tuyên truyền
dịch vụ công trực tuyến cho học sinh THCS; vệ sinh công nghiệp trong các
trường học; dạy bơi cho học sinh các trường tiểu học công lập; lắp đặt camera
an ninh tại 100% các trường học; xây dựng mới Trường THCS Thanh Xuân
hoạt động theo mô hình trường chất lượng cao; nữ giáo viên, nữ sinh lớp 9
mặc áo dài đến trường và tặng cặp sách cho nữ sinh lớp 9 các trường THCS
công lập; phần mềm nhắn tin SMS thông báo kết quả giải quyết thủ tục hành
chính, thông báo lịch họp, nhắc việc...; thí điểm tổ chức đăng ký khai tử tại
37
nhà (phường Hạ Đình), dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 về đăng ký khai tử
(phường Kim Giang); xây dựng hai khu dân cư điện tử tại khu dân cư số 6, 7,
8 (phường Hạ Đình) và khu chung cư Hapulico (phường Thanh Xuân Trung);
xây dựng thí điểm chuỗi cửa hàng cung cấp thực phẩm an toàn có kiểm soát
(trên địa bàn các phường: Hạ Đình, Nhân Chính, Thanh Xuân Bắc, Kim
Giang, Khương Mai)… Hiện nay, một số mô hình đã được thành phố, các sở,
ngành phổ biến, nhân rộng.
2.1.2. Giới thiệu tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh quận Thanh Xuân
Tiếp nối truyền thống vẻ vang của Đoàn, của thanh niên Việt Nam, và
Thanh niên Thủ đô,Đoàn TNCS Hồ Chí Minh quận Thanh Xuân từ khi thành
lập cho đến nay đã trải qua gần 24 năm với 5 kỳ Đại hội, dưới sự quan tâm
lãnh đạo của Đảng bộ Thành phố Hà Nội và Đảng bộ Quận, sự phối hợp của
chính quyền và đoàn thể nhân dân, Đoàn đã không ngừng phát triển lớn
mạnh. Đến nay, Đoàn Thanh niên Quận có 45 đơn vị Đoàn trực thuộc; có gần
8000 ĐVTN. Phát huy truyền thống vẻ vang của thế hệ đi trước, xứng đáng là
đội dự bị tin cậy của Đảng cộng sản Việt Nam, trong suốt những năm qua,
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Quận đã tham mưu và triển khai nhiều hoạt động,
chương trình, đề án, nguồn Quỹ thiết thực góp phần quan trọng trong công tác
đoàn kết, tập hợp thanh niên; tham gia giải quyết những việc khó, việc mới
trong quá trình phát triển kinh tế - văn hóa - chính trị - xã hội của Quận. Công
tác giáo dục của Đoàn tuy rộng nhưng chưa thực sự đi vào chiều sâu, chất
lượng của nhiều đoàn viên chưa cao; việc đoàn kết, tập hợp thanh niên ở một
số mặt công tác chưa hiệu quả. Đây là vấn đề cần quan tâm, trong bối cảnh có
sự xuống cấp về mặt đạo đức của một bộ phận thanh niên trong Quận và trong
bối cảnh mà công tác giáo dục, tuyên truyền vận động ĐVNT tham gia
BVMT của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh ngày càng quan trọng. Ngoài những
đặc điểm của thanh niên nói chung như đã đề cập ở trên, do ảnh hưởng của
điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội, truyền thống lịch sử, văn hóa, dân cư của
địa phương, thanh niên quận Thanh Xuân có những đặc điểm riêng. Cùng với
38
sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng ưu tiên phát triển dịch vụ gắn với
quá trình đô thị hóa, tốc độ tăng dân số cơ học của Quận hàng năm tăng cao,
trong đó một bộ phận lớn là người lao động từ các tỉnh thành khác đến sinh
sống và lập nghiệp. Tỷ lệ thanh niên trên địa bàn có xu hướng tăng nhanh
trong tổng dân số. Thành phần, các nhóm đối tượng thanh niên đa dạng và có
sự biến động lớn. Trong đó lực lượng thanh niên công nhân, thanh niên đô thị,
thanh niên học sinh, sinh viên tăng mạnh do dịch chuyển cơ cấu lao động, do
quá trình đô thị hóa. Lực lượng thanh niên làm nghề tự do, phần lớn là người
ngoài tỉnh đến sinh sống và làm việc, chiếm gần 63% tổng số thanh niên.
Thanh niên đô thị chiếm hơn 60% tổng số thanh niên, tăng mạnh do dịch
chuyển cơ học về lao động nông thôn ra thành thị. Thanh niên học sinh, sinh
viên tăng vượt bậc (hiện chiếm 15% tổng số thanh niên; số lượng tăng trung
bình 20% mỗi năm) do nhu cầu học tập cao và đa dạng hóa các loại hình đào
tạo. Trong đó, rất đông sinh viên các trường Học viện, Đại học, sinh sống và
học tập tại địa phương. Ngoài ra, lực lượng thanh niên công chức, viên chức
(chiếm 0,68%), thanh niên lực lượng vũ trang (chiếm 0,28%), thanh niên dân
tộc thiểu số, tín đồ tôn giáo (chiếm 1,23%)…, có nhiều đóng góp trong công
tác xã hội, phát huy truyền thống văn hóa dân tộc.
Thực hiện lời căn dặn của Bác, lớp lớp các thế hệ thanh niên Quận luôn là
lực lượng xung kích trên tất cả các lĩnh vực. Nhiều phong trào như “Tuổi trẻ
Thanh Xuân học tập và làm theo lời Bác”, “Thiếu nhi Thanh Xuân thi đua
thực hiện tốt 5 điều Bác Hồ dạy” được phát động và thực hiện có hiệu quả.
Trong các đợt hoạt động cao điểm, đặc biệt là chiến dịch mùa hè tình nguyện
và Tháng Thanh niên hàng năm, đã có hàng ngàn đoàn viên, thanh niên tham
gia vào các hoạt động tình nguyện, quyên góp ủng hộ xây dựng nhà tình
nghĩa, ủng hộ đồng bào các vùng bị thiên tai, lũ lụt...Trong nhiệm kỳ qua
công tác giáo dục đoàn viên của quận Thanh Xuân có bước đổi mới về nội
dung, phương thức, nâng cao hiệu quả giáo dục chính trị tư tưởng, đẩy mạnh
39
các hoạt động giáo dục truyền thống, đạo đức, lối sống, góp phần xây dựng
lớp thanh niên giàu lòng yêu nước, có lối sống đẹp, có lý tưởng cách mạng, có
văn hóa.
Toàn Đoàn đã đảm nhận 995 công trình, phần việc thanh niên. Trong đó,
Đoàn Thanh niên các trường xây dựng mô hình giảng dạy, nghiên cứu, áp
dụng khoa học công nghệ vào giảng dạy; Đoàn Thanh niên các phường đảm
nhận các mô hình thanh niên làm kinh tế, khai thác sân bóng đá, bóng bàn,
cầu lông… Các công trình, phần việc thanh niên giúp cơ sở giải quyết được
việc làm cho đoàn viên, thanh niên; đồng thời tạo nguồn kinh phí lớn cho quỹ
Đoàn, đóng góp thiết thực vào việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa
phương, đơn vị.Các hoạt động “Uống nước nhớ nguồn”, nhân đạo từ thiện
luôn được Đoàn Thanh niên Quận quan tâm thực hiện thông qua việc thăm
hỏi các gia đình chính sách, giúp đỡ người khuyết tật, trẻ em có hoàn cảnh
khó khăn, ủng hộ các quỹ nhân đạo… với tổng số tiền 785.000.000 và hàng
trăm nghìn bộ quần áo, sách vở, đồ dùng học tập…
Phong trào Đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp đã đem lại hiệu
quả thiết thực, góp phần nắm bắt và giải quyết các nhu cầu, nguyện vọng
chính đáng của thanh thiếu nhi; huy động các nguồn lực xã hội nhằm hỗ trợ
cho thanh thiếu nhi trong học tập, công tác và cuộc sống. Trong nhiệm kỳ
qua, Đoàn Thanh niên quận Thanh Xuân đã tư vấn định hướng nghề nghiệp,
việc làm cho 17.520 lượt đoàn viên, thanh niên và học sinh, sinh viên, trong
đó 2.950 lượt đoàn viên, thanh niên đã có việc làm…
Đoàn Thanh niên quận đã hướng dẫn các cơ sở thực hiện tốt công tác quản
lý đoàn viên, thực hiện “Chương trình rèn luyện đoàn viên” trong thời kỳ
mới, triển khai hướng dẫn kết nạp đoàn viên - lớp đoàn viên Lý Tự Trọng.
Toàn quận đã kết nạp được 13.934 đoàn viên mới.
Trên cơ sở những kết quả đã đạt được, đại hội Đoàn lần thứ 5 của Quận
đãxác định mục tiêu, phương hướng hoạt động trong nhiệm kỳ 2017 - 2022
nhằm hoàn thành nhiệm vụ chính trị của quận, đưa công tác Đoàn và phong
40
trào TTN quận Thanh Xuân ngày càng vững mạnh. Trong đó, đại hội xác định
hai khâu đột phá của công tác Đoàn và phong trào TTN quận Thanh Xuân
nhiệm kỳ tới gồm: Nâng cao chất lượng tổ chức Đoàn cơ sở và xây dựng
thanh niên Thanh Xuân thanh lịch, văn minh, xung kích, sáng tạo.
Đại hội cũng xây dựng 10 chỉ tiêu cơ bản như: Hàng năm, tư vấn nghề
nghiệp việc làm cho trên 2.700 đoàn viên, thanh niên, phối hợp dạy nghề, giới
thiệu việc làm cho 200 thanh niên và bộ đội xuất ngũ, tư vấn tuyển sinh, định
hướng nghề nghiệp cho 2.000 đoàn viên, thanh niên; hàng năm, có ít nhất 1
công trình thanh niên cấp quận gắn với phát triển kinh tế xã hội địa phương,
phấn đấu đến năm 2022, 100% Đoàn Thanh niên các phường có mô hình tổ,
đội, nhóm, câu lạc bộ thanh niên làm kinh tế…
Công tác chăm sóc, giáo dục thiếu niên nhi đồng được các cấp coi trọng.
Hàng năm gần 100% đội viên, thiếu niên nhi đồng hoàn thành chương trình
rèn luyện đội viên và được trao giấy chứng nhận đạt danh hiệu “Cháu ngoan
Bác Hồ - Chủ nhân Thăng Long”, hơn 12.000 học sinh được tuyên dương
“Thanh thiếu nhi tiên tiến làm theo lời Bác”.
Công tác Đoàn tham gia xây dựng Đảng đã được Quận đoàn Thanh Xuân
tập trung triển khai thông qua cuộc vận động “Đoàn viên phấn đấu rèn luyện
trở thành đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam”. Nghị quyết 25-NQ/TW về
“Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ đẩy
mạnh công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước” đã được triển khai thực hiện
nghiêm túc trên địa bàn quận. Ở tất cả các cơ sở đoàn đều tiến hành đăng ký
các chỉ tiêu thi đua trong công tác Đoàn tham gia xây dựng Đảng.
Thực hiện Nghị quyết 25 cũng như rất nhiều các chi bộ khác, phát triển
đảng nhất là với đối tượng là đoàn viên luôn được xác định là nhiệm vụ trọng
tâm trong các hoạt động của chi bộ. Để thực hiện nhiệm vụ này, cùng với việc
phối hợp chặt chẽ với Đoàn Thanh niên phường, trong nghị quyết của chi bộ,
hàng tháng, đều giao nhiệm vụ cụ thể cho các đảng viên theo sát các hoạt
động của Đoàn, tìm hiểu tâm tư, nguyện vọng cũng như góp ý những điểm
41
còn hạn chế cho ĐVTN, tạo điều kiện về chủ trương, hỗ trợ thêm kinh phí cho
các hoạt động Đoàn. Qua đó, nhiều đoàn viên ưu tú đã được phát hiện, bồi
dưỡng, xem xét giới thiệu cho Đảng.Giữ vững những thành tích đã đạt được
trong nhiệm kỳ 2012-2017, thực hiện Nghị quyết Đại hội IV Đoàn TNCS Hồ
Chí Minh quận Thanh Xuân, toàn quận đã có trên 800 đoàn viên ưu tú được
bồi dưỡng giới thiệu cho Đảng, trong đó có 637 đoàn viên (đạt trên 58% tổng
số đảng viên được kết nạp trong toàn Đảng bộ) được vinh dự đứng trong hàng
ngũ của Đảng, vượt chỉ tiêu Đại hội đề ra. Những năm qua, công tác xây dựng
Đảng đặc biệt là công tác giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng đã được Quận
đoàn Thanh Xuân (TP Hà Nội) xác định là nhiệm vụ trọng tâm qua đó, số
lượng đoàn viên ưu tú được kết nạp chiếm trên 58% tổng số đảng viên được
kết nạp trên toàn Đảng bộ, vượt chỉ tiêu Đại hội đề ra.
Trong nhiệm kỳ 5 năm tới, Quận đoàn sẽ tiếp tục thực hiện Nghị quyết Hội
nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về tăng cường xây
dựng, chỉnh đốn đảng; triển khai Cuộc vận động “Đoàn viên thanh niên phấn
đấu trở thành Đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam”, thực hiện đúng quy trình
giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng xem xét, kết nạp, phấn đấu đạt tỉ lệ ít
nhất 55% tổng số đảng viên mới được kết nạp từ đoàn viên trên địa bàn quận.
Quận đoàn đã tổ chức nhiều hoạt động phong phú, tạo điều kiện cho ĐVTN
phấn đấu, rèn luyện và trưởng thành. Năm 2019, Các cấp bộ Đoàn tiếp tục
làm tốt công tác tổ chức kết nạp đoàn viên mới, giới thiệu đoàn viên ưu tú cho
Đảng xem xét kết nạp. Toàn đoàn kết nạp được 1.957 đoàn viên mới, giới
thiệu gần 200 đoàn viên cho Đảng, trong đó có 115 đảng viên mới được kết
nạp từ đoàn viên ưu tú.
Qua đó, giữ vững thành tích 5 năm liền Quận đoàn được Quận ủy đánh giá
là đơn vị hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, 5 năm liên tục được nhận bằng khen
của Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, UBND thành phố Hà Nội và cờ
42
thi đua xuất sắc của Thành đoàn Hà Nội.
2.2. Đánh giá chung về thực trạng hoạt động của Đoàn TNCS Hồ Chí
Minhvới việc bảo vệ môi trườngở quận Thanh Xuân hiện nay
2.2.1. Thực trạng
Trong quá trình chỉ đạo, tổ chức thực hiện các phong trào hoạt động,
ĐoànTN Quận luôn nhận được sự chỉ đạo của Thành Đoàn Hà Nội, sự lãnh
đạo củaQuận uỷ, sự quan tâm tạo điều kiện của HĐND - UBND, sự phối hợp
của MTTQcác đoàn thể, phòng, ban, ngành của Quận và các cấp uỷ, lãnh đạo
chính quyềncơ sở. Tích cực nghiên cứu, tham mưu với cấp uỷ, chính quyền
các chủ trương,chương trình công tác Đoàn và phong trào TTN phù hợp với
điều kiện thực tế củaQuận.
Tập thể Ban thường vụ, Ban chấp hành Quận đoàn và các đồng chí cán
bộĐoàn, Hội, Đội các cấp đã nêu cao tinh thần trách nhiệm, đoàn kết, chủ
động sáng tạo, tích cực đổi mới nội dung, hình thức hoạt động phù hợp với
nhiệm vụ chínhtrị, xã hội, văn hóa, giáo dục của Quận, đáp ứng được yêu cầu,
nguyện vọng của đoàn viên, TTN.Mà trong đó một vấn đề luôn được đặt lên
hàng đầu và cũng là nhiệm vụ cấp bách hiện nay là vấn đề môi trường.
Tổ chức hoạt động hưởng ứng trên địa bàn Quận,Các phòng, ban chức năng
thuộc quận, UBND các phường tổ chức các chuỗi hoạt động trong khuôn khổ
“Tháng hành động vì môi trường” hưởng ứng “Ngày Môi trường Thế
giới”hàng năm với chủ đề “Đi tìm bầu trời xanh, ngập tràn không khí sạch”.
Triển khai các nhiệm vụ trọng tâm nhằm giải quyết các vấn đề về quản lý
tài nguyên và BVMT; chủ động phòng, chống thiên tai, thích ứng với BĐKH;
quản lý, thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải trên địa bàn quận; tăng cường
kiểm tra, giám sát và xử lý triệt để các dự án có nguy cơ gây ô nhiễm môi
trường cao; Tập trung các nguồn lực giải quyết triệt để các vấn đề ô nhiễm
môi trường đang ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống, sinh kế của người dân;
khuyến khích các tổ chức khởi công, xây dựng và bàn giao các công trình xử
lý nước thải, chất thải rắn đô thị; trồng cây xanh; hỗ trợ người dân thích ứng
43
với biến đổi khí hậu,…; Tổ chức phổ biến pháp luật thông qua các hình thức
diễn đàn, đối thoại, hội nghị nhằm nâng cao năng lực giám sát, phản biện và
tham vấn của cộng đồng đối với hoạt độngBVMT; phát động phong trào
“toàn dân tham gia bảo vệ môi trường”; huy động các tổ chức tôn giáo tham
gia BVMT và thích ứng với BĐKH; tiết kiệm năng lượng, sử dụng bền vững
hệ sinh thái, trồng cây xanh đô thị, trao đổi sản phẩm tái chế, ngày hội sống
xanh, …
Đối với lĩnh vực văn hóa, Thanh Xuân là quận đầu tiên của Thành phố Hà
Nội thực hiện thí điểm mô hình Tổ dân phố văn hóa: “Năm không: Không
rác; không tệ nạn; không hộ nghèo; không lấn chiếm lòng đường, vỉa hè;
không vi phạm trật tự xây dựng” tại 16/317 tổ dân phố trên địa bàn. Triển
khai Chương trình sử dụng bếp cải tiến không gây ô nhiễm môi trường thay
thế bếp than tổ ong trên địa bàn Quận.
Trong kế hoạch, UBND Quận cũng đã phân công thực hiện cụ thể tới từng
đơn vị và yêu cầu các phòng, ban, ngành thuộc Quận, UBND các phường
nghiêm túc quán triệt và triển khai thực hiện hiệu quả các nội dung của Kế
hoạch, bảo đảm đạt được những kết quả thiết thực, cụ thể; phát động phong
trào sâu rộng trong từng đơn vị, khu dân cư, tạo chuyển biến về nhận thức,
hành động, góp phần BVMT. Kết hợp chặt chẽ xây dựng ý thức BVMT với
tuyên truyền, giáo dục chínhtrị tư tưởng cho thanh niên. Với tinh thần trách
nhiệm cao vì cộng đồng, thể hiện vai trò xung kích, tình nguyện của tuổi trẻ,
thời gian qua, Quận đoàn Thanh Xuân đã tổ chức nhiều đợt ra quân vệ sinh
môi trường, động viên ĐVTN góp sức xây dựng địa bàn “Xanh, Sạch, Đẹp”.
Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh quận Thanh Xuân những năm gần
đây đã tổ chức và thực hiện thành công nhiều phong trào lớn. Hoạt động trải
khắp trên toàn địa bàn quận với 11 phường. Các phong trào như: Xung kích
xây dựng văn minh đô thị, tôi yêu Hà Nội, chủ nhật xanh,...qua đó đã phát
huy được sự năng động, sáng tạo, nhiệt huyết và đam mê không sợ khó,
không chê khổ, chung tay đồng lòng cống hiến hết khả năng mình vì môi
44
trường xanh - sạch - đep.
Phong trào “Tôi yêu Hà Nội” được triển khai hiệu quả thông qua 3 nhóm nội
dung, giải pháp cơ bản: Hà Nội xanh, Hà Nội văn minh và Hà Nội văn hiến.
Toàn Đoàn tiếp tục duy trì hiệu quả “Ngày thứ 7 tình nguyện”, “Ngày Chủ
nhật xanh” hàng tuần nhằm xóa điểm đen về rác, bóc xóa quảng cáo, rao vặt
trái phép;triển khai mô hình “Hàng cây thanh niên”; Tích cực hưởng ứng xây
dựng nét đẹp trong văn minh công sở: Quận đoàn đã triển khai, chỉ đạo 100%
các cơ sở Đoàn tiếp tục triển khai mô hình “Văn Phòng Xanh - Cơ quan
Xanh”; phát động trong ĐVTN quận hưởng ứng “Tuyến xe ngày 26 - Xe buýt
màu xanh”...Các đơn vị chủ động tổ chức hoạt động tuyên truyền việc phân
loại rác tại nguồn, hạn chế rác thải nhựa, chiến dịch xanh “đổi giấy, rác thải
nhựa lấy quà”... Điển hình như: Đoàn thanh niên phường Khương Đình, đoàn
thanh niênphường Hạ Đình, đoàn thanh niênphường Kim Giang, đoàn thanh
niênphường Nhân Chính, đoàn thanh niên phường Thượng Đình…
Từ năm 2015 đến nay, Quận đoàn Thanh Xuân đã có nhiều sáng kiến, tích
cực trong hoạt động tình nguyện vì cộng đồng. Với địa bàn đang trong quá
trình đô thị hóa nhanh, vấn đề trật tự đô thị, vệ sinh môi trường còn nhiều tồn
tại, Đoàn thanh niên quận và cơ sở Đoàn tập trung tham gia đảm bảo trật tự
văn minh đô thị trên địa bàn; duy trì có hiệu quả các tuyến đường, tuyến phố
thanh niên tự quản, tổ chức ra quân lực lượng thanh niên tình nguyện tham
gia bóc xóa quảng cáo rao vặt trái phép, nhắc nhở nhân dân trên địa bàn bỏ
rác đúng nơi quy định, đúng giờ, đảm bảo trật tự lòng đường, vỉa hè trên các
tuyến phố, giữ gìn cảnh quan đô thị của Quận và Thủ đô.
Đoàn thanh niên khối CNVC tiêu biểu là: đoàn thanh niên CTCP tập đoàn
Minh Thanh, đoàn thanh niên Công an quận, đoàn thanh niên Chi cục
Thuế…tổ chức vệ sinh môi trường tại khu vực hồ Dẻ Quạt phường Hạ Đình
hưởng ứng phong trào do Thành đoàn phát động.
Tổ chức hoạt động truyền thông, nâng cao nhận thức cộng đồng:
Công tác tuyên truyền của Đoàn được thực hiện bài bản, hiệu quả từ Quận
45
đến cơ sở thông qua các phương tiện truyền thông, tài liệu sinh hoạt chi đoàn,
hệ thống poster, băng zôn, khẩu hiệu tuyên truyền trực quan và đặc biệt là
thông qua mạng xã hội; việc nắm bắt tình hình tư tưởng trong ĐVTN, đặc biệt
là trong học sinh, sinh viên được thực hiện kịp thời, không để các tình huống
bất thường xảy ra. Toàn đoàn tập trung đẩy mạnh công nghệ thông tin, khai
thác mạng xã hội trong quản lý, tuyên truyền giáo dục cho ĐVTN qua 2 trang
fanpage Quận đoàn Thanh Xuân và Thanh Xuân mãi thanh xuân. Đoàn thanh
niên cơ sở đều có các kênh tuyên truyền rất hiệu quả trên mạng xã hội, điển
hình như: Đoàn thanh niên Công an Quận thành lập nhóm zalo và Facebook
BS6_TXQ, đoàn thanh niên phường Kim Giang, đoàn thanh niên phường
Nhân Chính, đoàn thanh niên phường Khương Đình...
Phong trào Thanh niên tình nguyện được triển khai với 04 nội dung: Tình
nguyện tham gia xây dựng văn minh đô thị; Tình nguyện tham gia BVMT,
ứng phó với BĐKH; Tình nguyện tham gia đảm bảo trật tự an toàn giao
thông; Tình nguyện đảm bảo an sinh xã hội và tổ chức các hoạt động tình
nguyện cao điểm. Năm 2019, toàn Đoàn thành lập được 45 đội hình tuyên
truyền, giữ gìn vệ sinh môi trường; 16 đội hình phản ứng nhanh về giao thông.
Các cơ sở Đoàn duy trì đảm nhận 11 tuyến đường “Thanh niên tự quản”; xây
dựng được 15“Con đường bích họa” tại 11 phường trên địa bàn quận với sự
tham gia của gần 500 lượt ĐVTN (điển hình như: Đoàn thanh niên phường
Thanh Xuân Bắc, đoàn thanh niên phường Khương Đình, đoàn thanh niên
phường Thượng Đình); tiếp tụcduy trì hiệu quả hoạt động“Ngày thứ 7 tình
nguyện”, “Ngày Chủ nhật xanh"; Đội hình Camera 360 trẻ”...; đẩy mạnh
Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”; triển khai
hiệu quả hoạt động về an toàn giao thông, an toàn xây dựng, an toàn sử dụng
điện và phòng chống cháy nổ trong ĐVTN Quận.
Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh quận Thanh Xuân đã mở các lớp
tập huấn, bồi dưỡng kiến thức pháp luật về môi trường cho đội ngũ cán bộ
Đoàn, nhất là những người trực tiếp tham gia công tác BVMT quận Thanh
46
Xuân tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới (05/6) và
tháng hành động vì môi trường năm 2019 trên địa bàn quận với chủ đề “Đi
tìm bầu trời xanh, ngập tràn không khí sạch”. Trong công tác bảo đảm trật tự
đô thị và vệ sinh môi trường, quận Thanh Xuân cũng rất quan tâm đến việc
triển khai thực hiện các hội nghị tập huấn chuyên sâu về công tác an toàn, vệ
sinh lao động cho công nhân, người lao động đang làm việc trực tiếp tại các
công trình, dự án trên địa bàn Quận.
Các hoạt động truyền thông, nâng cao nhận thức về BVMT được đẩy mạnh,
nhiều phong trào, hoạt động đã tạo được sức lan tỏa rộng rãi như phong trào
chống rác thải nhựa, sản phẩm nhựa sử dụng một lần. Nhiều hành vi vi phạm
có ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường và sức khỏe người dân đã được được
khắc phục và có chiều hướng giảm so với những năm trước.Có thể nói, công
tác quản lý, BVMT đã có những chuyển biến mạnh mẽ từ nhận thức đến hành
động, đã chủ động kiểm soát, giám sát, phòng ngừa được ô nhiễm môi trường,
đảm bảo các dự án lớn tiềm ẩn nguy cơ cao về môi trường được kiểm soát
chặt chẽ, hoạt động an toàn, đóng góp cho tăng trưởng; xu hướng suy giảm
nhanh chất lượng môi trường được kiềm chế, ô nhiễm môi trường vẫn xảy ra
nhưng xu hướng tăng mạnh như trước đây được giảm dần; vấn đề môi trường
đã thu hút, nhận được sự quan tâm, vào cuộc của cả hệ thống chính trị, xã hội
và người dân.
Kêu gọi các doanh nghiệp, tổ chức, cơ quan, trường học, các tổ chức tình
nguyện, các khu dân cư và đông đảo người dân tham gia hưởng ứng Ngày
Môi trường thế giới hàng năm bằng các hoạt động thiết thực trên địa bàn
Quận như: mô hình Sống xanh sạch; xả thải, đổ rác đúng quy định; ra quân
tổng vệ sinh môi trường, khơi thông cống rãnh, trồng mới, chăm sóc và bảo
vệ cây xanh tại các khu dân cư, các nơi công cộng trên địa bàn vào thứ bảy và
chủ nhật. Tổ chức tuyên truyền rộng rãi trong nhân dân về ý nghĩa của “tháng
hành động vì môi trường” hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới, tập trung vào
chủ đề “Đi tìm bầu trời xanh, ngập tràn không khí sạch” trên hệ thống loa đài
47
truyền thanh và tại các cuộc họp của phường, tổ dân phố. Vận động, khuyến
khích các hộ gia đình dọn dẹp vệ sinh tại khu vực sinh sống, trồng cây xanh,
xây dựng lối sống xanh, thân thiện với môi trường…
Các hoạt động tình nguyện ngày càng đi vào chiêu sâu, thiết thực, bảo đảm
chất lượng, hiệu quả. Quận đoàn đã chỉ đạo Đoàn thanh niên các phường ký
kết, đăng ký thực hiện nội dung xung kích xây dựng văn minh đô thị. Trên cơ
sở đó, Đoàn thanh niên các phường thành lập các đội hình thanh niên xung
kích đảm nhận các công trình, phần việc thanh niên. Trong đó, thanh niên tình
nguyện tham gia BVMT được xác định là một nhiệm vụ trọng tâm và được
tuổi trẻ toàn quận hưởng ứng sôi nổi, nhiệt tình. Ngoài hoạt động thường
xuyên “Ngày thứ Bảy tình nguyện”, “Ngày Chủ nhật xanh”, vào dịp kỷ niệm
các ngày lễ lớn, Đoàn thanh niên trong quận đều tổ chức đợt cao điểm ra quân
BVMT.
Mặc dù công tác bảo vệ môi trường trên địa bàn Quận đã thường xuyên
được quan tâm một cách khá toàn diện, song:
Do môi trường trên địa bàn quận ở một số khu vực có dấu hiệu ô nhiễm,
đặc biệt là ô nhiễm môi trường nước mặt ở các sông, hồ, ô nhiễm môi trường
không khí, tiếng ồn, ô nhiễm môi trường cục bộ đang có dấu hiệu gia tăng.
Trên địa bàn quận có nhiều doanh nghiệp đã quan tâm đầu tư vào công nghệ
xử lý các loại chất thải hiện đại, đặc biệt là các doanh nghiệp có vốn đầu tư
nước ngoài. Đối với doanh nghiệp Nhà nước đã từng bước thay đổi công nghệ
sản xuất cũ, lạc hậu bằng những công nghệ sản suất mới, hiện đại đồng thời
đầu tư cả công nghệ xử lý môi trường nhằm giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
Tuy nhiên, một số những doanh nghiệp trên địa bàn quận do nguồn vốn hạn
chế hoặc những lý do khác nên không thay đổi công nghệ sản xuất lạc hậu và
chưa quan tâm đầu tư hệ thống xử lý các loại chất thải gây ô nhiễm môi
trường hoặc đầu tư chưa hiệu quả. Hàng ngày một lượng nhỏ các chất thải rắn
khu công nghiệp và nước thải khu công nghiệp, khí thải công nghiệp chưa
được xử lý triệt để đã xả ra môi trường xung quanh gây ô nhiễm cục bộ, các
48
hoạt động giao thông quá tải là các nguyên nhân chính gây ô nhiễm môi
trường cục bộ (chất thải rắn, nước thải, không khí, tiếng ồn) một số điểm trên
địa bàn quận. Tốc độ phát triển đô thị và gia tăng dân số như hiện nay, lượng
chất thải sinh hoạt trên địa bàn quận gia tăng rất nhanh. Về cơ bản chất thải
rắn, rác thải sinh hoạt không mang tính độc hại. Tuy nhiên, việc quản lý chất
thải rắn này thực hiện chưa tốt nên có nhiều khu vực mất vệ sinh, ảnh hưởng
đến mỹ quan khu vực, sức khỏe của nhân dân. Đời sống của người dân trong
quận có nguy cơ chịu sự tác động của ô nhiễm môi trường ngày một cao.
Nguyên nhân do lượng chất thải rắn sinh hoạt gia tăng, thành phần chất vô cơ,
hữu cơ khó phân hủy chiếm tỷ lệ ngày một tăng. Hiện nay chưa có hệ thống
thoát nước bẩn riêng, nước thải chủ yếu trong các khu dân cư thoát trực tiếp
ra hệ thống sông, mương, hồ ao không qua xử lý.
Với sự phát triển nhanh như vũ bão, quận Thanh Xuân đã xuất hiện rất
nhiều nhà máy, doanh nghiệp đầu tư và phát triển, kéo theo đó là sự xả thải
bừa bãi ra môi trường và sự quản lý, giám sátchưa chặt chẽ, khắt khao của các
cấp chính quyền đã tạo kẽ hở cho một số doanh nghiệp xả thải bừa bãi ra môi
trường tự nhiên kéo theo nhiều hệ lụy ( điển hình là sông Tô Lịch ô nhiễm
trầm trọng, nước sông chuyển thành màu đen, mùi hôi thối bốc lên nồng
nặc,..); gần đây nhất trong năm 2019, trên địa bàn Quận đã xảy ra vụ cháy vô
cùng nghiêm trọng tại Công ty Cổ phần Bóng đèn Phích nước Rạng Đông gây
nguy cơ ô nhiễm cao đối với môi trường không khí, môi trường nước và ảnh
hưởng lớn tới tâm lý của người dân; Sự quy hoạch không chặt chẽ, đã dẫn đến
các đống phế thải, rác thải chất để bừa bãi gây ô nhiễm trầm trọng.
Do còn thiếu cơ chế, chính sách khuyến khích, động viên người dân, các
doanh nghiệp trong quá trình xã hội hóa nhằm thu hút các nguồn kinh phí đầu
tư trong lĩnh vực BVMT tại địa phương.
Tại một số địa phương có hiện tượng cơ quan quản lý môi trường chỉ thực
hiện những việc gì thuận lợi, còn việc khó khăn thì bỏ qua hoặc đùn đẩy cho
các tổ chức khác, cộng đồng dân cư, cũng như một số phong trào, cuộc vận động
49
chỉ làm rầm rộ trong thời gian đầu, thời gian sau có chiều hướng nhạt dần.
Hiện tượng ô nhiễm môi trường cục bộ, mang tính tức thời vẫn còn diễn ra
tại một số nhà máy, cơ sở sản xuất do công trình xử lý môi trường chưa được
quan tâm đầu tư đúng mức; Một số cơ sở sản xuất vận hành công trình xử lý
môi trường chưa đạt yêu cầu; Công tác thu gom, xử lý chất thải rắn sinh hoạt
tại một số địa phương còn hạn chế; hiện tượng tập kết, đổ thải rác bừa bãi tại
một số địa bàn dân cư, tuyến đường, phố… vẫn còn xảy ra; Ý thức bảo vệ
môi trường của một bộ phận dân cư còn thấp; Sự vào cuộc của chính quyền
cơ sở nhiều nơi chưa thực sự quyết liệt, chưa thực hiện tốt các quy định của
Thành phố trong việc quản lý chất thải rắn tại địa phương, còn thụ động trong
việc giải quyết các vấn đề phát sinh tại địa bàn; Do ngân sách của Quận còn
hạn chế, nên việc bố trí kinh phí cho thực hiện xử lý chất thải ở khu vực công
ích chưa đáp ứng yêu cầu đặt ra, hạ tầng môi trường chưa đáp ứng được yêu
cầu, huy động nguồn lực xã hội hoá kết quả chưa đạt như mong muốn nên
chưa đáp ứng được trong xử lý triệt để các vấn đề môi trường trong phát sinh
ở địa phương.
Khẳng định rõ vai trò xung kích, tình nguyện, thực hiện Đề án “Biến điểm
chân rác, tập kết rác không đúng theo quy định thành vườn hoa” của Thành
đoàn Hà Nội, Quận đoàn Thanh Xuân đã triển khai làm điểm tại các phường
Khương Trung, Thanh Xuân Bắc, Khương Đình mang lại hiệu quả thiết thực.
Ngoài xóa điểm chân rác, Quận đoàn Thanh Xuân còn thường xuyên huy
động ĐVTN sơn sửa tường và tận dụng, tái sử dụng các vật liệu để trồng hoa,
cây cảnh. “Mô hình được đông đảo nhân dân trên địa bàn ủng hộ vì đã góp
phần tạo cảnh quan xanh, sạch, đẹp, vệ sinh môi trường; đồng thời góp phần
nhắc nhở người dân đổ rác đúng nơi quy định”
Phong trào thanh niên tình nguyện tham gia BVMTđược xác định là một
trong những nhiệm vụ trọng tâm của toàn đoàn, được tuổi trẻ của Quận hưởng
ứng sôi nổi, nhiệt tình. Do đó để các hoạt động tình nguyện bảo đảm chất
lượng, hiệu quả. Việc xây dựng nét đẹp trong văn hoá ứng xử, văn hóa giao
50
thông, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hoá truyền thống được Quận Đoàn
thường xuyên quan tâm, thực hiện.Ngoài hoạt động thường xuyên “Ngày thứ
Bảy tình nguyện”, “Ngày Chủ nhật xanh”, vào các đợt cao điểm như hưởng
ứng Tháng Thanh niên, kỷ niệm ngày sinh nhật chủ tịch Hồ Chí Minh, hưởng
ứng Ngày môi trường thế giới. Theo thống kê, từ năm 2015 đến năm 2019,
Đoàn thanh niên quận Thanh Xuân và các phường đã tổ chức hơn 350 đợt ra
quân với quy mô, cấp độ khác nhau, thu hút hơn 25.500 đoàn viên, thanh niên
tham gia. Kết quả, thanh niên tình nguyện bóc xóa 112.000m2 quảng cáo, rao
vặt không đúng quy định; quét vôi hơn 75.000 lượt gốc cây, cột điện trên các
trục đường chính của quận và các khu dân cư. Những đơn vị làm tốt, tiêu biểu
như Đoàn thanh niên các phường: Thanh Xuân Bắc, Khương Đình, Thượng
Đình, Khương Trung...
Bên cạnh đó, Đoàn thanh niên quận Thanh Xuân còn chủ động phối hợp với
các ngành của quận tham gia tuyên truyền phòng chống dịch sốt xuất huyết
vào cuối năm 2017, được Quận ủy, UBND quận và nhân dân ghi nhận. Quận
đoàn Thanh Xuân cũng đã cùng với Đoàn thanh niên các trường: Đại học
Khoa học xã hội và nhân văn; Đại học Khoa học tự nhiên, Đại học Công nghệ
giao thông - vận tải tổ chức ra quân vệ sinh môi trường, phòng chống dịch sốt
xuất huyết tại các phường: Khương Đình, Nhân Chính, Thanh Xuân Nam, Hạ
Đình. Tích cực tuyên truyền phòng chống dịch sốt xuất huyết, nhiều ĐVTN
còn trực tiếp tham gia phun thuốc diệt muỗi tại các khu dân cư.
Quận đoàn Thanh Xuân đã chú trọng khắc phục những tồn tại, thực hiện
phương châm “mọi hoạt động hướng về cơ sở”. Các sự kiện, hoạt động của
Đoàn sẽ được lựa chọn kỹ, ưu tiên hoạt động tình nguyện tại chỗ như giữ gìn
vệ sinh môi trường, tham gia bảo đảm trật tự an toàn giao thông, bóc xóa
quảng cáo, rao vặt không đúng quy định; tuyên truyền nhân dân không nuôi,
thả chó rông ở khu dân cư…
Các hoạt động được chỉ đạo đồng loạt từ Quận đến cơ sở đã đem lại hiệu
quả thiết thực trong công tác BVMT không chỉ tác động đến nhận thức mà
51
còn từng bước làm thay đổi thái độ, hành vi, thói quen sống thân thiện với
môi trường của đoàn viên, thanh thiếu nhi và cộng đồng. Các mô hình do
Đoàn xây dựng và duy trì đã đem lại hiệu quả thiết thực đối với công tác
BVMT tại các địa phương; đã xây dựng nội dung các ấn phẩm, tài liệu liên
quan đến chính sách, pháp luật về tài nguyên và môi trường; phát hiện và kịp
thời tố cáo các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực tài nguyên và môi
trường; phát huy sáng tạo trong việc tái sử dụng, tái chế chất thải, sử dụng tiết
kiệm năng lượng, tạo và sử dụng nguồn năng lượng sạch, thân thiện với môi
trường.
Từ năm 2015 đến nay, Quận đoàn Thanh Xuân đã có nhiều sáng kiến, tích
cực trong hoạt động tình nguyện vì cộng đồng. Công tác Đoàn và phong trào
thanh thiếu nhi quận Thanh Xuân đã có những bước phát triển tích cực. Các
hoạt động đã được triển khai sâu rộng, hướng về cơ sở, nhất là hoạt động tình
nguyện vì cuộc sống cộng đồng, chất lượng, hiệu quả.
Các hoạt động xung kích, tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng thời gian qua
của tuổi trẻ quận đều hướng về địa bàn khó khăn, giúp đỡ các hộ nghèo, động
viên, khích lệ thanh, thiếu niên khuyết tật vươn lên trong học tập. Nổi bật,
Đoàn thanh niên quận đã tổ chức chương trình Tình nguyện mùa Đông tại xã
Bản Khoang, huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai. Bằng tình cảm chân thành, tinh thần
nhiệt huyết của tuổi trẻ.
Các hoạt động “Uống nước nhớ nguồn”, nhân đạo từ thiện luôn được Đoàn
Thanh niên quận quan tâm thực hiện thông qua việc thăm hỏi các gia đình
chính sách, giúp đỡ người khuyết tật, trẻ em có hoàn cảnh khó khăn, ủng hộ
các quỹ nhân đạo… với tổng số tiền 785.000.000 và hàng trăm nghìn bộ quần
áo, sách vở, đồ dùng học tập…
Phong trào Đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp đã đem lại hiệu
quả thiết thực, góp phần nắm bắt và giải quyết các nhu cầu, nguyện vọng
chính đáng của thanh thiếu nhi; huy động các nguồn lực xã hội nhằm hỗ trợ
cho thanh thiếu nhi trong học tập, công tác và cuộc sống. Trong nhiệm kỳ
52
qua, Đoàn Thanh niên quận Thanh Xuân đã tư vấn định hướng nghề nghiệp,
việc làm cho 17.520 lượt ĐVTN và học sinh, sinh viên, trong đó 2.950 lượt
ĐVTN đã có việc làm…
Phong trào thanh thiếu nhi khối trường học đối với hoạt động bảo vệ môi
trường:
Phong trào ĐVTN tham gia BVMT được xác định là một trong những
nhiệm vụ trọng tâm của toàn đoàn, được tuổi trẻ toàn quận hưởng ứng sôi nổi,
nhiệt tình. Ngoài hoạt động thường xuyên “Ngày thứ Bảy tình nguyện”,
“Ngày Chủ nhật Xanh”. Trong thời gian qua, tuổi trẻ toàn quận đã đăng ký
đảm nhận các công trình, phần việc thanh niên, tổ chức trên 50 đợt ra quân
với sự tham gia của gần 6.000 đoàn viên, thanh niên, bóc xóa trên 12.000m2
quảng cáo, rao vặt trái phép…
Hưởng ứng phong trào chống ô nhiễm rác thải nhựa , quận Đoàn Thanh
Xuân đã nỗ lực thực hiện cam kết giải quyết vấn đề ô nhiễm rác thải nhựa.
Thủ tướng Chính phủ tham dự, chỉ đạo Lễ ra quân chống rác thải nhựa tại
Thủ đô Hà Nội tháng 6/2019 và tiếp tục khẳng định quan điểm nhất quán phát
triển kinh tế phải đi đôi với BVMT.Môi trường là 3 trụ cột phát triển bền
vững; kêu gọi toàn thể cộng đồng nâng cao trách nhiệm xã hội, chung tay
chống rác thải nhựa, quyết tâm phấn đấu đến năm 2025 cả nước không sử
dụng đồ nhựa dùng một lần.Hiện các Bộ, ngành, địa phương, cộng đồng
doanh nghiệp đang tích cực xây dựng kế hoạch thực hiện các hoạt động
phòng chống rác thải nhựa; từng bước thay đổi nhận thức, hành vi ứng xử với
các sản phẩm nhựa tại Việt Nam trong xu thế phát triển chung toàn cầu.
Công tác Đội và phong trào thiếu nhi quận Thanh Xuân cũng ngày càng
phát triển vững chắc và thực sự đi vào chiều sâu, đạt được nhiều thành tích
cao. Với phương châm không ngừng đổi mới và nâng cao chất lượng, hoạt
động của các Liên đội luôn được quan tâm, đầu tư. Mô hình hoạt động Đội
luôn đổi mới, sáng tạo đảm bảo tính giáo dục, hiệu quả và chiều sâu, thu hút
đông đảo các em thiếu niên nhi đồng tham gia. Tiếp tục thực hiện có hiệu quả
53
phong trào “Kế hoạch nhỏ”. Đoàn Thanh niên quận đã hướng dẫn các cơ sở
thực hiện tốt công tác quản lý đoàn viên, thực hiện “Chương trình rèn luyện
đoàn viên” trong thời kỳ mới, triển khai hướng dẫn kết nạp đoàn viên - lớp
đoàn viên Lý Tự Trọng. Toàn quận đã kết nạp được 13.934 đoàn viên
mới.Trong 5 năm vừa qua, toàn Quận đã tổ chức trung bình mỗi năm 02 đợt
và thu gom được trên 400 tấn giấy vụn và phế liệu. Các Chi đội thực hiện tốt
nề nếp tổng vệ sinh vào thứ 6 hàng tuần, ngoài ra các em thiếu nhi còn cùng
các anh chị đoàn viên - phụ trách Đội tại các địa phương thường xuyên tham
gia tổng vệ sinh khu dân cư sáng thứ bảy hàng tuần.
Để đạt kết quả trên, tập thể Ban thường vụ, Ban chấp hành Quận đoàn và
các cán bộ Đoàn, Hội, Đội các cấp đã nêu cao tinh thần trách nhiệm, đoàn kết,
chủ động sáng tạo, tích cực đổi mới nội dung, hình thức hoạt động phù hợp
với nhiệm vụ chính trị của quận, đáp ứng được yêu cầu, nguyện vọng của
Đoàn viên, thanh niên.
2.2.2. Ưu điểm
Thực hiện công cuộc đổi mới do Đảng khởi xướng và lãnh đạo, Đoàn
TNCS Hồ Chí Minh quận Thanh Xuân luôn phát huy truyền thống “ Đâu cần
thanh niên có, đâu khó có thanh niên”. Thanh niên đã có nhiều đóng góp tích
cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội, trong đó có công tác bảo vệ môi trường
của quận, xứng đang là đội quân xung kích cách mạng trong thời kỳ đổi mới.
Tuổi trẻ tự hào được sống trên mảnh đất Anh hùng - Thủ đô ngàn năm văn
hiến, nối tiếp truyền thống, ngọn lửa đó mỗi đoàn viên Đoàn TNCS Hồ Chí
Minh quận Thanh Xuân luôn ý thức và có trách nhiệm cao để không ngừng
phấn đấu rèn luyện bản thân, hăng hái tham gia các chương trình BVMT.
Trong năm qua đã tổ chức được nhiều lớp tập huấn, tuyên truyền các chỉ
thị, Nghị quyết của Đại hội Đảng, Đoàn các cấp tới ĐVTN trong toàn quận.
Nhìn chung các hoạt động của tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trên địa
bàn quận Thanh Xuân đã gặt hái được nhiều thành công góp phần không nhỏ
vào công cuộc xây dựng và phát triển quận Thanh Xuân nói riêng và thành
54
phố Hà Nội nói chung. Chính vì vậy, người dân quận Thanh Xuân rất tự hào
khi là một trong những quận, huyện đầu tiên của Thành phốđã xây dựng, thực
hiện thí điểm những mô hình mới, cách làm hay đem lại sự thay đổi tích cực,
hiệu quả trên lĩnh vực bảo vệ môi trường.
Các hoạt động BVMT của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh quận Thanh Xuân đã
chỉ đạo lồng ghép các hoạt động BVMT với các tổ chức của thanh niên và
thiếu niên: Hội Liên hiệp thanh niên, Hội Sinh viên, Hội Doanh nhân trẻ, Hội
thầy thuốc trẻ, Hội đồng Đội. Các hoạt động đã tác động đến nhận thức về
môi trường của từng nhóm đối tượng đội viên, hội viên, thanh niên khác nhau,
góp phần nâng cao nhận thức và hành vi ứng xử của tuổi trẻ trong khu vực với
môi trường.
Với việc thành lập và đi vào hoạt động các đoàn công tác, các tổ thu gom
rác thải của Đoàn thanh niên, đã góp phần giải quyết tình trạng rác thải đổ
bừa bãi, gây ô nhiễm môi trường, đồng thời nâng cao ý thức, trách nhiệm của
người dân trong việc phân loại, thu gom và xử lý rác thải. Những gia đình mà
có con em là thành viên của Đoàn thanh niên trên địa bàn quận Thanh Xuân
cũng đã phần nào thay đổi nhận thức của các thành viên gia đình mình bằng
những việc BVMT nước, từ những điều bao năm qua tưởng chừng như nhỏ bé
mà đã thay đổi cả về nhận thức của người dân về vấn đề BVMT.
Các câu lạc bộ thanh niên bảo vệ môi trường của các phường được hình
thành cho thấy sự tự giác cao độ về vấn đề cấp thiết của xã hội hiện nay đồng
nghĩa với việc nhận thức về BVMT được người dân hết sức chú ý. Không
những thế các hình thức tuyên truyền người dân được nhân dân hưởng ứng
nhiệt tình cuộc vận động “5 không, 3 sạch”.
Công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi quận Thanh Xuân luôn
cóbước phát triển mới, đi vào chiều sâu, coi trọng chất lượng cơ sở; công tác
thammưu cho cấp ủy, chính quyền và việc phối hợp với các ban, ngành, đoàn
thể được thực hiện hiệu quả. Chất lượng tổ chức cơ sở Đoàn được nâng cao.
Phương thức hoạt động cónhiều đổi mới, gắn sát với nhiệm vụ chính trị của
55
quận, địa phương, đơn vị và lợi ích chính đáng của thanh thiếu nhi. Tổ chức
Đoàn luôn xung kích tiên phong tham giagiải quyết các vấn đề bức xúc của xã
hội, góp phần tham gia phát triển kinh tế - vănhóa - xã hội.
Công tác Đoàn và phong trào TTN Quận Thanh Xuân những năm qua đã
cón hững bước phát triển tích cực, các hoạt động đã được triển khai sâu rộng,
đầu tư,hướng về cơ sở; bám sát các nhiệm vụ chính trị, kinh tế, văn hoá xã hội
và an ninh quốc phòng, môi trường của Quận. Các phong trào đã có sự lựa
chọn, tình nguyện tại chỗ, các cá nhân đoàn viên, tổ chức đoàn tại quận Thanh
Xuân đã mạnh dạn đảm nhận những khâu khó, việc mới, xây dựng các công
trình, tổ chức các hoạt động tình nguyện, các chương trình, các cuộc thi về
BVMT trên địa bàn Quận.
Hoạt động của Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh trong công tác
BVMT có nhiều chuyển biến về chất lượng, đáp ứng được vấn đề về cải cách
hành chính, nâng cao hiệu quả kinh tế, cải thiện môi trường xã hội, được
sựhưởng ứng tích cực của cơ sở và đông đảo Đoàn viên, thanh thiếu nhi.
Công tácxây dựng, phát triển tổ chức Đoàn, Hội, Đội được giữ vững và ổn
định, vai trò của tổ chức Đoàn và phong trào TTN từ Quận đến cơ sở được
các cấp ủy, chính quyền và nhân dân ghi nhận, đóng góp tích cực vào việc
thực hiện các nhiệm vụ BVMT.
Với đội ngũ thành viên trẻ khỏe, năng động,luôn mang tinh thần xung kích,
nhiệt huyết, trách nhiệm Đoàn thanh niên quận Thanh Xuân ra quân với quyết
tâm cùng chính quyền, các ban ngành đoàn thể tuyên truyền tới đông đảo
nhân dân về các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19 tại cộng đồng; vấn đề
môi trường và trách nhiệm của mỗi người trong việc BVMT nói chung,
hướng tới xóa bỏ hoàn toàn việc mất vệ sinh môi trường, đảm bảo trật tự mỹ
quan đô thị, giữ gìn cảnh quan, môi trường xây dựng quận Thanh Xuân văn
minh, môi trường xanh - sạch - đẹp.
2.2.3.Nguyên nhân
Trong quá trình chỉ đạo, tổ chức thực hiện các phong trào hoạt động, Đoàn
56
thanh niên quận luôn nhận được sự chỉ đạo của Thành Đoàn Hà Nội, sự lãnh
đạo của Quận uỷ, sự quan tâm tạo điều kiện của HĐND - UBND, sự phối hợp
của MTTQ các đoàn thể, phòng, ban, ngành của Quận và các cấp uỷ, lãnh đạo
chính quyền cơ sở. Tích cực nghiên cứu, tham mưu với cấp uỷ, chính quyền
các chủ trương, chương trình công tác Đoàn và phong trào TTN phù hợp với
điều kiện thực tế của Quận. Vì vậycông tác Đoàn và phong trào thanh thiếu
nhi quận Thanh Xuân luôn có bước phát triển mới, đi vào chiều sâu, coi trọng
chất lượng cơ sở; công tác tham mưu cho cấp ủy, chính quyền và việc phối
hợp với các ban, ngành, đoàn thể được thực hiện hiệu quả. Thông qua đóchất
lượng tổ chức cơ sở Đoàn được nâng cao. Phương thức hoạt động có nhiều đổi
mới, gắn sát với nhiệm vụ chính trị của quận, địa phương, đơn vị và lợi ích chính
đáng của thanh thiếu nhi. Tổ chức Đoàn luôn xung kích tiên phong tham gia giải
quyết các vấn đề bức xúc của xã hội, góp phần tham gia phát triển kinh tế - văn
hóa - xã hội.
Thực hiện Luật Bảo vệ môi trường năm 2014, thời gian qua công tác quản
lý BVMT trên địa bàn quận được quan tâm với nhiều biện pháp, giải pháp
đồng bộ, thực hiện nhất quán chủ trương không đánh đổi môi trường vì lợi ích
kinh tế. Trước hết, công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, các
chương trình, kế hoạch về bảo vệ môi trường được sự chỉ đạo quan tâm của
Quận ủy, UBND và các đơn vị chức năng; công tác tuyên truyền của Quận
đoàn để góp phần nâng cao nhận thức BVMTcho người dân được thực hiện
thường xuyên; BVMT đã trở thành các hoạt động của chính bản thân từng
cộng đồng dân cư, của các tổ chức và mỗi cá nhân; phong trào vệ sinh môi
trường, xây dựng nếp sống văn hóa được đẩy mạnh, thông qua việc thực hiện
phong trào “Ngày toàn dân thu gom rác thải” đã huy động được sự đóng góp
tích cực của các tổ chức, cá nhân và cộng đồng dân cư trên toàn Quận; nhiều
mô hình tự quản BVMTđược tổ chức và hoạt động có hiệu quả.
Những năm vừa qua, Quận đoàn Thanh Xuân đã không ngừng đổi mới
phương thức hoạt động, triển khai nhiều mô hình hoạt động mới trên các lĩnh
57
vực, khối đối tượng. Trong đó, tiếp tục thực hiện phong trào xây dựng tiêu chí
thanh niên thời đại mới với 5 tiêu chí và 6 giá trị cốt lõi; hướng dẫn thực hiện
tiêu chí chi đoàn làm theo lời Bác, đoàn viên làm theo lời Bác, chi đoàn văn
minh công sở, công trình thanh niên...Ngoài ra, Quận đoàn cũng làm tốt công
tác nắm bắt tình hình tư tưởng, dư luận trong ĐVTN. Việc nắm bắt kịp thời
và định hướng tư tưởng tốt, sẽ góp phần quan trọng trong việc bảo đảm ổn
định an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội trên địa bàn Quận và Thủ đô.
Phong trào thanh niên tình nguyện đã có sức hấp dẫn lớn đối với người trẻ.
Số lượng thanh niên đến với hoạt động tình nguyện đông hơn. Loại hình hoạt
động tình nguyện ngày càng đa dạng và phương thức tổ chức cũng như nội
dung triển khai rộng hơn. Đảm bảo được vai trò dẫn dắt của Đoàn thanh niên
trong phong trào tình nguyện chung của xã hội. Phong trào tình nguyện của
Đoàn thanh niên đã lan tỏa và khơi dậy sự tham gia của rất nhiều lực lượng xã
hội. Thông qua hoạt động tình nguyện, Đoàn thanh niên đã đóng góp không
nhở cho sự phát triển kinh tế - xã hội không chỉ của Quận mà còn của Thủ đô
và đất nước nói chung. Điều đó cho thấy, sự trưởng thành của Đoàn và khẳng
định phong trào thanh niên tình nguyện là môi trường thực sự có ý nghĩa để
thanh niên có thể trải nghiệm, học hỏi, tìm kiếm cơ hội cống hiến và khẳng
định trách nhiệm giá trị với bản thân và xã hội.
2.2.4. Hạn chế
Hoạt động của một số cơ sở Đoàn còn mang tính hình thức, chưa phát
huyđược tiềm năng, thế mạnh của thanh niên tại địa phương, đơn vị và chưa
có sức lan tỏa trong việc tập hợp, thu hút đông đảo đoàn viên thanh niên tham
gia. Sinh hoạt Đoàn ở một số đơn vị có biểu hiện còn khô cứng, nội dung còn
đơn điệu, nghèo nàn. Một số đơn vị chưa thực sự quan tâm, chú trọng nâng
cao chất lượng sinh hoạt chi đoàn. Việc duy trì hoạt động của tổ chức Đoàn,
Hội trong các doanh nghiệpngoài nhà nước chưa đạt hiệu quả cao. Công tác
cán bộ Đoàn còn gặp nhiều khó khăn. Các thiết chế văn hoá, điểm sinh hoạt
58
tập thể, cơ sở vật chất cho thanh niên còn hạn chế.
Công tác thu hút thanh niên tại các thành phần kinh tế tư nhân và kinh
tếngoài quốc doanh, cổ phần hiệu quả chưa cao, một số cơ sở được thành
lậpnhưng hoạt động không thường xuyên.
Tính chủ động, sáng tạo trong công tác Đoàn ở một số đơn vị còn chưa cao,
còn trông chờ, ỷ lại vào sự hướng dẫn, chỉ đạo của cấp trên nên chưa xâydựng
được nhiều mô hình hoạt động của Đoàn cơ sở một cách hiệu quả.
Đoàn viên Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh hầu hết tâp trung ở độ
tuổi trẻ, một số đoàn viên chưa thực sự nhận thức được tầm quan trọng của
quan trọng của môi trường, còn ham chơi, thiếu suy nghĩ, bồng bột,... do đó
việc BVMT chưa thực sự được hiệu quả.
Các tổ chức Đoàn đã tham gia rất tích cực, song vẫn còn một vài cơ sở
Đoàn trong Quận tổ chức các hoạt động tình nguyện BVMTcòn mang tính
hình thức; chưa phát huy hết tiềm năng, thế mạnh, nhiệt huyết của thanh niên
trong địa bàn dân cư, nên sức lan tỏa, việc duy trì hoạt động tình nguyện các
ngày cuối tuần chưa cao.
2.2.5. Nguyên nhân
Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh trên địa bàn quận Thanh Xuân đôi
khi còn hoạt động đơn lẻ, chưa có sự phối, kết hợp còn cục bộ trong công tác
bảo vệ môi trường. Các chương trình, sự kiện tuyên truyền BVMT hoạt động
chưa nhiều, còn ngắt quãng.Tổ chức họp báo, báo cáo về tình hình ô nhiễm
môi trường còn xuất hiện hiện tượng tránh những vấn đề chưa tốt, còn xuất
hiện những căn bệnh thành tích của một số cá nhân, tổ chức. Tuy Đoàn thanh
niên đã tổ chức không ít các lớp tập huấn về BVMTcho các thành viên nhưng
các lớp bồi dưỡng này vẫn chưa thật sự hiệu quả: các đòan viên học tập còn
chống đối, không thực sự quan tâm, chưa hiểu rõ về những hậu quả, hệ lụy
của việc ô nhiễm môi trường, ý thức chưa tốt, các lớp đào tạo còn chưa thật
sự được chuyên sâu,.. trang thiết bị, kĩ thuật còn thiếu thốn, chưa hiện đại,
hiệu quả thấp. Bên cạnh đó nguồn kinh phí hoạt động còn hạn chế, sử dụng
59
chưa hiệu quả,...
Kĩ năng tuyên truyền, vận động chưa tốt, kiến thức chưa chuyên sâu, trình
độ hiểu biết về pháp luật và ý thức, trách nhiệm BVMT của ngay chính một
bộ phận ĐVTN còn hạn chế ...
Tiểu kết chương 2
Tóm lại, trong thời gian qua, các hoạt động của Đoàn Thanh niên quận
Thanh Xuân trong việc BVMT đã dần đi vào chiều sâu, đã có những hành
động cụ thể, thiết thực. Các hoạt động luôn được đổi mới về nội dung lẫn hình
thức, phù hợp với từng nhóm đối tượng và đặc điểm. Các hoạt động được tổ
chức thường xuyên, liên tục, đa dạng, phong phú cả về nội dung, quy mô,
hình thứcđã ảnh hưởng tích cực, tạo sự lan tỏa lớn, tác động đến nhận thức và
từng bước thay đổi hành vi của TTN, từ đó tác động đến ý thức, thói quen,
hành vi đối với môi trường của cả cộng đồng; nhiều hoạt động được xã hội
ghi nhận và đánh giá cao.
Tuy vậy bên cạnh đó, công tác tham gia BVMTcủa ĐVTN ở quận Thanh
Xuân còn bộc lộ những hạn chế nhất định cần phải giải quyết. Chính vì thế,
dựa trên cơ sở nghiên cứu, đánh giá, tổng kết thực tiễn, cần sớm có các giải
pháp cần thiết trong việc trong việc nâng cao hiệu quả hoạt động của ĐTN
quận Thanh Xuân. Trong đó, tổ chức Đoàn cần chú trọng xây dựng đội ngũ
cán bộ Đoàn; đổi mới các nội dung, phương thức tuyên truyền giáo dục của
Đoàn; tổ chức các phong trào, hoạt động phù hợp với các đối tượng thanh
niên và nâng cao ý thức tính tích cực, tinh thần trách nhiệm của thanh niên đối
60
với công tác bảo vệ môi trường hiện nay.
Chương 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ
HOẠT ĐỘNG CỦA ĐOÀN THANH NIÊN CỘNG SẢN
HỒ CHÍ MINH VỚI VIỆC BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
Ở QUẬN THANH XUÂN HIỆN NAY
3.1. Nhóm những giải pháp chung
3.1.1. Xây dựng tổ chức Đoàn vững mạnh về mọi mặt, xây dựng đội ngũ
cán bộ Đoàn đáp ứng yêu cầu của công tác Đoàn và phong trào thanh niên
tại địa phương
Tăng cường giáo dục lý tưởng, đạo đức cách mạng, truyền thống dân tộc;
xây dựng lối sống, nếp sống văn minh lành mạnh; khơi dậy trong thanh niên
hoài bão lớn của dân tộc không cam chịu đói nghèo, lạc hậu; nêu cao tinh thần
chịu đựng gian khổ, khắc phục khó khăn, ý chí tự lực, tự cường, xung phong,
tình nguyện đi đầu trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc - vì tương lai
tươi sáng của dân tộc và của thế hệ trẻ.
Chăm lo bồi dưỡng nâng cao trình độ học vấn, nghề nghiệp, thể lực của
thanh niên; động viên và tổ chức thanh thiếu niên tiến quân vào lĩnh vực giáo
dục - đào tạo và khoa học công nghệ; rèn luyện tác phong làm việc kỷ luật,
hiện đại, góp phần nhanh chóng phát triển và nâng cao chất lượng nguồn nhân
lực trẻ. Bồi dưỡng hình thành một lớp thanh niên ưu tú tiêu biểu cho thế hệ
trẻ, vững vàng về chính trị, kiên định con đường xã hội chủ nghĩa, trở thành
những nhà lãnh đạo, quản lý, kinh doanh giỏi, những chuyên gia xuất sắc,
những người lao động lành nghề trên các lĩnh vực.
Phát huy lực lượng và tiềm năng của thanh niên thực hiện thắng lợi sự
nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Xây dựng Đoàn TNCS Hồ
Chí Minh thực sự vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, xứng đáng là
đội dự bị tin cậy của Đảng, là hạt nhân đoàn kết mọi tầng lớp thanh niên xung
61
quanh Đảng, là nòng cốt của phong trào thanh niên; góp phần xây dựng Đảng
và chính quyền nhân dân vững mạnh. Làm tốt công tác chăm sóc, giáo dục
thiếu niên, nhi đồng và xây dựng Đội TNTP Hồ Chí Minh.
3.1.2. Củng cố, nâng cao chất lượng bộ phận chuyên trách của tổ chức Đoàn
thực hiện công tác tuyên truyền ý thức bảo vệ môi trường cho thanh niên
Tăng cường nắm bắt tình hoạt động của các đoàn viên trên địa bàn. Đẩy
mạnh nắm bắt tình hình hình tư tưởng, dư luận thanh niên và định hướng dư
luận trong thanh niên. Đẩy mạnh hoạt động của các nhóm thông tin và phản
biện xã hội trên mạng xã hội trong đoàn viên thanh niên; kịp thời thông tin
đầy đủ, tích cực để khuyến khích động viên thực hiện bằng hành động việc
làm BVMT. Chủ động đấu tranh những hành vi gây ô nhiễm môi trường.
3.1.3. Đẩy mạnh xây dựng đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên và các đội
thanh niên xung kích tuyên truyền về công tác bảo vệ môi trường của Đoàn
Đẩy mạnh xây dựng đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên và các đội
thanh niên xung kích tuyên truyền về công tác BVMTcủa đoàn đây có thể là
một giải pháp rất quan trọng trong giai đoạn hiện nay. Bởi trong giai đoạn
công nghệ thông tin phát triển như hiện nay thì đội ngũ báo cáo viên, tuyên
truyền viên và các đội thanh niên xung kích tuyên truyền cần phải được trang
bị những kiến thức, kỹ năng chuyên môn sâu, nắm bắt nhanh nhạy, chính xác
những diễn biến mới nhất có tác động đến vấn đề BVMT. Tổ chức Đoàn cần
thường xuyên quan tâm mở những lớp bồi dưỡng, đào tạo để có thể nắm bắt
chính xác kịp thời cũng như cập nhật những thành quả khoa học kĩ thuật phục
vụ nâng cao hiệu quả công việc. Đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên và
các đội thanh niên xung kích tuyên truyền phải đảm bảo có bản lĩnh chính trị
vững vàng kiến thức chuyên môn sâu rộng và kiến thức xã hội phong phú để
có thể hoàn thành công việc một cách hiệu quả nhất.
3.1.4. Tăng cường trách nhiệm xã hội của các tổ chức Đoàn trong việc
tham gia giám sát, phản biện các vấn đề liên quan đến môi trường tại địa
62
phương
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh phải là lực lượng nòng cốt tiên phong của các
vấn đề xã hội nhất là BVMT, BVMT là trách nhiệm chung của toàn xã hội
nhưng lại đặc biệt có ý nghĩa quyết địnhđối với thanh niên - thế hệ vàng trong
công cuộc đổi mới, hội nhập với quốc tế hiện nay. Nhận thức rõ điều này, cần
phải trang bị cho mỗi cá nhân đoàn viên tri thức lý luận sâu sắc, tư duy phản
biện các vấn đề của xã hội một cách khoa học trước những vấn đề mới phát
sinh đa dạng và ngày càng nhiều và phức tạp thì mới có thể xử lý, giải quyết
kịp thời và đúng đắn.
Hơn nữa, xây dựng ý thức bảo vệ môi trường cũng là trách nhiệm và lợi ích
của mỗi cá nhân trong tổ chức Đoàn thanh niên.Bởi những yếu tố gây ảnh
hưởng đến môi trường hiện nay có yếu tố lại bắt nguồn từ ngay chính ý thức
của một bộ phận đoàn viêncòn thờ ơ lạnh nhạt với vấn đề bảo vệ môi trường.
3.1.5. Tăng cường phối hợp giữa tổ chức Đoàn với các ngành liên quan
trong nhiệm vụ bảo vệ môi trường
Tăng cường hơn nữa sự hợp tác giữa tổ chức đoàn thanh niên với Phòng
Tài nguyên môi trường quận Thanh Xuân và các sở ban ngành liên quan trực
tiếp đến công tác bảo vệ môi trường. Để đảm bảo công tác bảo vệ môi trường
hoạt đọng hiệu quả thì các cơ quan liên quan phải thường xuyên có các cuộc
họp, thảo luận trao đổi chuyên môn nhằm đảm bảo việc chia sẻ, lắm bắt thông
tin một cách nhanh chóng chính xác và đưa ra các phương án làm việc hiệu
quả nhất. Các cơ quan chức năng liên quan cũng phải thường xuyên có những
báo cáo đánh giá hoạt động bảo vệ môi trường để có thể nhanh chóng điều
chỉnh phương hướng làm việc một cách hiệu quả nhất.
3.1.6. Đảm bảo sự lãnh đạo của các cấp uỷ Đảng, sự chỉ đạo của chính
quyền đối với việc tăng cường vai trò của tổ chức Đoàn trong việc bảo vệ
môi trường
Quận ủy - UBND Quận chỉ đạo các phường lắp đặt pa nô, băng rôn tuyên
truyền tại các tuyến đường chính để tuyên truyền nâng cao nhận thức của
63
cộng đồng về ý nghĩa của “Ngày môi trường Thế giới” và bảo vệ môi trường
trên địa bàn dân cư.Chỉ đạo các tổ chức đoàn thể, các cơ quan đơn vị, các
trường học phối hợp chặt chẽ để triển khai những hoạt động thiết thực, đó là
đẩy mạnh các hoạt động truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng về hạn
chế sử dụng túi nilon, không thải chất thải nhựa ra môi trường, nhằm giảm
thiểu ô nhiễm môi trường; triển khai thực hiện tốt hơn nữa mô hình phân loại
rác thải tại nguồn.
Quận thành lập đoàn kiểm tra và tổ chức kiểm tra việc chấp hành các quy
định về BVMT, tài nguyên nước trên địa bàn; triển khai kê khai và thông báo
nộp phí nước thải công nghiệp đối với các cơ sở theo phân cấp của UBND
Thành phố. Quận phát động các hoạt động có sự tham gia của cộng đồng, học
sinh trên địa bàn cụ thể, thiết thực như: “Nói không với sản phẩm nhựa dùng
một lần” hoặc “Ngày hội tái chế”; tổ chức các hoạt động ra quân làm sạch
môi trường, thu gom xử lý rác thải, rác thải nhựa, túi nilon trong Tháng hành
động vì môi trường.
3.2. Nhóm những giải pháp cụ thể
3.2.1. Đổi mới nội dung, phương thức hoạt động
Chúng ta phải thường xuyên đổi mới nội dung cũng như phương thức hoạt
động nhằm nâng cao hiệu quả công tác BVMTcủa ĐVTN. Thường xuyên tổ
chức các lớp học bồi dưỡng kiến thức cũng như kĩ năng về BVMT cho đội
ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên và các đội thanh niên xung kích tuyên
truyền về công tác BVMTcủa Đoàn.
Liên tục cập nhật những kiến thức khoa học cũng như kinh nghiệm về công
tác BVMT. Phối hợp chặt chẽ các cơ quan liên quan như phòng tài nguyên
môi trường Quận và các sở ban ngành khác của Thành phố nhằm đảm bảo
công tác BVMT thực hiện một các có hiệu quả nhất. Đoàn thanh niên cộng
sản Hồ Chí Minh quận cần phối hợp chặt chẽ và phát huy hơn nữa trách
nhiệm của các trường đại học, phổ thông trên địa bàn với số lượng đông đảo
64
ĐVTN. Nếu có thể tận dụng tốt thì đây sẽ là tiềm năng, nguồn lực to lớn cho
Đoàn thanh niên Quận phát huy vai trò của mình không chỉ trong việc
BVMTmà còn cả trong các lĩnh vực khác.
Nâng cao hiệu quả của đoàn thanh niên trong công tác bảo vệ môi trường
như:
Tuyên truyền trực quan: Sử dụng hệ thống băng rôn, khẩu hiệu, tờ rơi; biên
tập và phát hành các tài liệu sinh hoạt chi đoàn - chi hội - chi đội... Tuyên
truyền trên báo chí, phát thanh, truyền hình: Xây dựng các chuyên mục dài
kỳ, phóng sự truyền hình, viết tin, bài phản ánh về hoạt động tham gia
BVMT, ứng phó với BĐKH của thanh niên trên hệ thống báo chí, phát thanh,
truyền hình Trung ương và địa phương; tổ chức các chương trình truyền hình
thực tế, các chương trình truyền hình tương tác về BVMTgiữa ĐVTN và
người dân trên truyền hình. Tuyên truyền trên mạng xã hội và các phương tiện
truyền thông hiện đại: Xây dựng bộ sản phẩm tuyên truyền hiện đại về
BVMT, ứng phó với BĐKH; phối hợp với phòng Tài nguyên và Môi trường
Quận xây dựng và triển khai phần mềm tra cứu thông tin về môi trường,
thông tin cảnh báo thiên tai, thông tin về giải pháp, công nghệ bảo vệ môi
trường. Hàng năm, thường xuyên và định kỳ phát động và triển khai chiến
dịch truyền thông thông qua tổ chức các chiến dịch, diễn đàn, tọa đàm, cuộc
thi, hoạt động của thanh niên để hưởng ứng các sự kiện về BVMT, ứng phó
với BĐKH. Xây dựng các tài liệu, sản phẩm nâng cao ý thức BVMT. Thiết
kế, biên tập và in các ấn phẩm truyền thông về BVMTvà ứng phó với BĐKH.
Tuyên truyền thông qua hệ thống đội ngũ tuyên truyền viên, báo cáo viên
vàthành lập các đội tuyên truyền viên về BVMT của thanh niên tham gia
tuyên truyền, vận động, thuyết phục người dân địa phương thay đổi hành vi,
thói quen, tập quán sinh hoạt gây hại đối với môi trường.
3.2.2. Tăng cường tập huấn, bồi dưỡng kiến thức pháp luật về môi
trường cho đội ngũ cán bộ Đoàn
Tăng cường năng lực cho Đoàn thanh niên góp phần cùng Cấp ủy, chính
65
quyền và nhân dân quản lý môi trường địa phương, góp phần nâng cao chất
lượng đội ngũ cán bộ Đoàn thanh niên làm công tác môi trường tại cơ sở và
tăng cường sự phối hợp với các cớ quan, tổ chức ban ngành, đoàn thể của
Thành phố, các cơ quan Trung ương có trụ sở tại địa phương, phối hợp chặt
chẽ với các địa phương khác, nhằm đẩy mạnh các hoạt động đào tạo, tập huấn
cho thanh niên. Biên soạn các tài liệu tập huấn cung cấp các kiến thức, kỹ
năng truyền thông và tổ chức hoạt động tham gia BVMT, ứng phó với BĐKH
cho cán bộ đoàn, ĐVTN. Tổ chức học tập kinh nghiệm, mô hình, giải pháp
công nghệ tiên tiến trong công tác BVMT.
3.2.3. Kết hợp chặt chẽ giữa công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư
tưởng với việcđổi mới, đa dạng hoá các hình thức xây dựng ý thức bảo vệ
môi trường cho thanh niên
Tiếp tục triển khai hiệu quả và xây dựng, nhân rộng các mô hình, công trình
thanh niên tham gia BVMT, ứng phó với BĐKH; hỗ trợ các ý tưởng khởi
nghiệp, các mô hình khởi nghiệp, lập nghiệp của thanh niên trong lĩnh vực
BVMT; vận động ĐVTN sử dụng các nguyên vật liệu đầu vào của sản xuất
thân thiện với môi trường, thực hiện xả thải đúng quy định, xây dựng các mô
hình kinh tế xanh; hướng dẫn thành lập và duy trì các tổ hợp tác, hợp tác xã
thanh niên hoạt động trong lĩnh vực môi trường; hướng dẫn thành lập và duy
trì hoạt động của các đội hình thanh niên xung kích, các đội hình thanh niên
tình nguyện chuyên sâu phòng chống thiên tai, hỗ trợ người dân trong xử lý
sự cố môi trường; các câu lạc bộ thanh niên tình nguyện về BVMT... Xây
dựng, nhân rộng các mô hình về ứng phó với biến đổi khí hậu. Triển khai cụ
thể hóa chương trình “Vì một Việt Nam xanh”, xây dựng các mô hình điểm
về ứng phó với BĐKH, tiết kiệm điện, năng lượng, trồng cây xanh, xử lý chất
thải, khí thải, bụi, tiếng ồn,... cho đoàn viên, thanh niên và người dân. Phối
hợp với các cơ quan chức năng tăng cường giám sát các hoạt động BVMT, vệ
sinh an toàn thực phẩm. Hướng dẫn xây dựng, tổ chức quản lý chặt chẽ các
câu lạc bộ, đội hình thanh niên trong hoạt động phối hợp giám sát, kịp thời tố
66
giác các hoạt động vi phạm luật BVMT đến các cơ quan chức năng có thẩm
quyền xử lý. Định kỳ tổ chức tuyên dương, khen thưởng cho tổ chức Đoàn
các cấp, đoàn viên, thanh niên có thành tích xuất sắc trong công tác BVMT,
ứng phó với BĐKH.
3.2.4. Tăng cường các nguồn lực hỗ trợ cho công tác tuyên truyền nâng
cao ý thức bảo vệ môi trường
Để làm tốt công tác tập hợp, đoàn kết thanh niên, Đoàn Thanh niên phải tổ
chức nhiều hoạt động.Vì vậy cần phải có sự đầu tư thích đáng về các nguồn
lực và kinh phí. Hàng năm ngoài nguồn kinh phí ngân sách của Thành phố và
Quận để thực hiện nội dung của các Đề án, chương trình mục tiêu BVMT, các
cơ quan chức năng và chính quyền các cấp của địa phương đã tích cực phối
hợp triển khai thực hiện. Tuy nhiên nếu tổ chức Đoàn chỉ lệ thuộc vào số tiền
ngân sách thì không thể hoạt động hiệu quả. Do đócác đơn vị tổ chức đoàn cơ
sở cần linh động bằng cách huy động nguồn lực, kinh phí hoạt động thông
qua xã hội hóa, đơn vị doanh nghiệp, vận động mạnh thường quân, phối hợp
với các đơn vị khác. Các cán bộ Đoàn ở cơ sở cần chủ động, sáng tạo hơn
trong việc tìm kiếm giải pháp tạo nguồn kinh phí. Các đơn vị đoàn cơ sở cần
chủ động tham mưu với Đảng ủy, chính quyền, công đoàn các cấp tạo điều
kiện tạo nguồn kinh phí cho Đoàn bằng các hoạt động cụ thể, gắn liền với lợi
ích kinh tế - xã hội của đơn vị, địa phương. Có như vậy thì Đoàn và các tổ
chức đoàn cơ sở mới có thể hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình trong công tác
BVMT.
Tiểu kết chương 3
Trong tình hình mới hiện nay, vấn đề bảo vệ môi trường đang trở lên cấp
bách hơn bao giờ hết.Vì vậy việc khẳng định vị trí, vai trò và trách nhiệm của
Đoàn thanh niên với việc bảo vệ môi trường là rất cần thiết. Điều này đòi hỏi
tổ chức Đoàn cần phải tiếp tục đổi mới mạnh mẽ hơn nữa. Thực hiện tốt
những giải pháp nêu trên một cách toàn diện, đồng bộ thì mới có thể nâng cao
67
được chất lượng hoạt động và từ đó tổ chức Đoàn mới có thể góp phần hoàn
thành tốt nhiệm vụ đối với việc bảo vệ môi trường trên địa bàn quận Thanh
Xuân nói riêng cũng như thành phố Hà Nội nói chung.
KẾT LUẬN
Có thể nói, Thanh niên Việt Nam là lực lượng xã hội to lớn, một trong
những nhân tố quan trọng quyết định tương lai, vận mệnh dân tộc. Với tinh
thần “Đâu cần thanh niên có,“Việc gì khó thanh niên làm”, thanh niên luôn là
lực lượng xung kích, đi đầu trong sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc
ta. Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng luôn đánh giá cao vai trò của thanh
niên, như Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư, Ban Chấp hành Trung ương khóa
VII nêu rõ: “Sự nghiệp đổi mới có thành công hay không, đất nước bước vào
thế kỷ XXI có vị trí xứng đáng trong cộng đồng thế giới hay không, cách
mạng Việt Nam có vững bước theo con đường xã hội chủ nghĩa hay không
phần lớn tùy thuộc vào lực lượng thanh niên” [16, tr.82]. Do đó, việc nâng
cao ý thức tinh thần trách nhiệm đối với vấn đề BVMTcho thanh niên nói
chung, TN Thủ đô Hà Nội và quận Thanh Xuân nói riêng là việc làm quan
trọng hiện nay. Với sự quan tâm lãnh, chỉ đạo sâu sát của cấp ủy Đảng, vai trò
của tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Thành phố Hà Nội và quận Thanh
Xuân trong công tác giáo dục ý thức BVMTcho thanh niên trong thời gian
qua ngày càng đổi mới và đi vào chiều sâu, các cuộc vận động, các phong trào
thi đua yêu nước đã tạo môi trường lành mạnh để thanh niên rèn luyện, trưởng
thành, góp phần hình thành một môi trường văn hóa - xã hội ngày càng lành
mạnh, hình thành lối sống nghĩa tình, tuân thủ pháp luật, từng bước hoàn
thiện nhân cách, có nhiều đóng góp quan trọng trong sự nghiệp đổi mới, xây
dựng quê hương, đất nước. Tuy nhiên, công tác BVMTvẫn còn một số nội
dung chưa theo kịp yêu cầu phát triển ngày càng cao của xã hội, nhu cầu của
TN ngày càng phong phú. Một bộ phận thế hệ trẻ còn có biểu hiện suy thoái
68
tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống ít quan tâm đến tình hình đất nước, thiếu
ý thức chấp hành pháp luật, đặc biệt là ý thức BVMT, sống thực dụng, xa hoa,
lãng phí, xa rời truyền thống văn hóa dân tộc. Vì vậy, việc giáo dục nâng cao
tính tích cực rèn luyện ý thức, trách nhiệm BVMTcho thanh niên trở thành
vấn đề vừa mang tính cấp bách, vừa mang tính chiến lược của cách mạng
nước ta nói chung và tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh thành phố Hà Nội
vàquận Thanh Xuân nói riêng. Do đó, cần phải nâng cao chất lượng cán bộ
Đoàn, đổi mới nội dung, phương thức, hình thức giáo dục của Đoàn... Từ đó
mới có thể tạo bước chuyển mới về chất lượng tổ chức, đặc biệt là chất lượng
cơ sở, chất lượng thanh niên.Thực hiện tốt những giải pháp trên sẽ góp phần
quan trọng vào việcđưa ý thức BVMT trở thành tiêu chí đánh giá mang tính
đạo đức xã hội đối với TTN,xây dựng một thế hệ thanh niên vừa hồng, vừa
chuyên, góp phần xây dựng Thủ đô Hà Nội và quận Thanh Xuân ngày càng
69
giàu đẹp, văn minh.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội (2013), Thủ đô Hà Nội - 5 năm mở
rộng địa giới hành chính.
2. Bộ Chính trị (2000), Nghị quyết số 15NQ/TW ngày 15 tháng 12 năm
2000 về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2001 -
2010.
3. Bộ Chính trị (2004), Nghị quyết 41/NQ-TW ngày 15/11/2004 của Bộ
Chính trị về bảo vệ môi trường trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện
đại hóa
4. Chỉ thị số 29-CT/TW ngày 21/01/2009 của Ban Bí thư Trung ương Đảng
khoá X về tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 41-NQ/TW của Bộ
Chính trị khoá IX về “Bảo vệ môi trường trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp
hoá, hiện đại hoá đất nước”
5. Bộ Xây dựng (2018), Thông tư số 01/2018/TT-BXD ngày 05 tháng 01
năm 2018 của Bộ trưởng Bộ Xây dựng Quy định về chỉ tiêu xây dựng đô thị
tăng trưởng xanh.
6. Báo cáo Kết quả công tác Đoàn và phong trào TTN của Quận Thanh
Xuân (năm 2015, 2016, 2017, 2018, 2019).
7. Chính phủ nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (2011), Quyết định số
1081/QĐ-TTg ngày 06 tháng 7 năm 2011 về quy hoạch tổng thể phát triển
kinh tế - xã hội thành phố Hà Nội đến năm 2020, định hướng đến năm 2030.
8. Chính phủ nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (2011), Quyết định số
1259/QĐ-TTg 2011 phê duyệt quy hoạch chung xây dựng Thủ đô đến năm
2030, tầm nhìn đến năm 2050.
9. Chính phủ nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (2012), Quyết định số
222/QĐ-TTg ngày 22 tháng 02 năm 2012 của Thủ tướng Chính phủ về phê
duyệt “Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của thành phố Hà nội đến năm
70
2030, tầm nhìn đến năm 2050.
10. Chính phủ nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (2012), Quyết định số
1393/QĐ-TTg ngày 25 tháng 9 năm 2012 của Thủ tướng Chính phủ về phê
duyệt “Chiến lược phát triển Quốc gia về tăng trưởng xanh.
11. Chính phủ nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (2014), Quyết định số
403/QĐ-TTg ngày 20 tháng 3 năm 2014 của Thủ tướng Chính phủ về “Kế
hoạch hành động Quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2014-2020.
12. Chính phủ nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (2014), Nghị quyết
số 08/NQ-CP ngày 23 tháng 01 năm 2014 của Chính phủ về việc Ban hành
Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW của BCHTƯ
Đảng khóa XI về Chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý
tài nguyên và bảo vệ môi trường.
13. Chính phủ nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (2019), Quyết định
số: 894/QĐ-TTg ngày17/7/2019 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án
“Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tham gia bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi
khí hậu giai đoạn 2019 - 2022”
14. Đảng Cộng sản Việt Nam (1993), Văn kiện Hội nghị lần thứ 4, Ban
chấp hành Trung ương Đảng khóa VII, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
15. Đảng Cộng sản Việt Nam (2006), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc
lần thức X, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
16. Đảng Cộng sản Việt Nam (2008), Văn kiện Hội nghị lần thứ 7, Ban
chấp hành Trung ương Đảng khóa X, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội
17. Đảng Cộng sản Việt Nam (2011), Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc
lần thứ XI, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
18. Đảng Cộng sản Việt Nam (2013), Văn kiện hội nghị lần thứ VIII Ban
chấp hành Trung ương Đảng khoá XI, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
19. Đảng Cộng sản Việt Nam (2016), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc
lần thức XII, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
20. Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (2012), Văn kiện Đại hội
71
Đoàn đại biểu toàn quốc lần thứ X.
21. Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (2013), Điều lệ, Nxb Thanh
niên.
22. Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (2017), Văn kiện Đại hội đại
biểu toàn quốc lần thứ XI.
23. Hồ Chí Minh (1980), Bàn về thanh niên, Nxb Thanh niên.
24. Hồ Chí Minh (1980), Về giáo dục thanh niên, Nxb Sự thật.
25. Hồ Chí Minh (1995), Toàn tập, Tập 4, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
26. Hồ Chí Minh (1995), Toàn tập, Tập 5, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
27. Hồ Chí Minh (1996), Toàn tập, Tập 2, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
28. Hồ Chí Minh (1996), Toàn tập, Tập 4, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
29. Hồ Chí Minh (1996), Toàn tập, Tập 6, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
30. Hồ Chí Minh (1996), Toàn tập, Tập 8, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
31. Hồ Chí Minh (1996), Toàn tập, Tập 9, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
32. Hồ Chí Minh (1996), Toàn tập, Tập 12, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
33. Hồ Chí Minh (2000), Toàn tập, Tập 7, Nxb.Chính trị Quốc gia, Hà Nội
34. Hồ Chí Minh (2000), Toàn tập, Tập 10, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
35. Hồ Chí Minh (2002), Toàn tập, Tập 1, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội
36. Đỗ Mười (1996), Lý tưởng của thanh niên trong thời kỳ mới, NXB
Thanh niên.
37. Đoàn Nam Đàn (2008), Tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục thanh
niên,Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
38. Nghị quyết liên tịch số 01/NQLT-CP-BCHTƯĐ ngày 12 tháng 01 năm
2017 ban hành Quy chế phối hợp công tác của Chính phủ và Ban Chấp hành
Trung ương Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh giai đoạn 2017 - 2022.
39. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2005), Luật
Thanh niên Số 53/2005/QH11.
40. Quốc hội nước Cộng Hòa XHCN Việt Nam (2012), Luật Thủ đô số
72
25/2012/QH13 ngày 21 tháng 11 năm 2012.
41. Phạm Hồng Tung (2011), Thanh niên và lối sống của thanh niên Việt Nam
trong quá trình đổi mới và hội nhập quốc tế, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
42. Kết luận số 02-KL/TW ngày 26/4/2016 của Ban Bí thư về tổng kết 10
năm thực hiện Nghị quyết số 41-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa IX về BVMT
73
trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.