Đổi mới đào tạo thiết kế đồ họa sự kiện tại Việt Nam: Kinh nghiệm chuyển đổi số

125

ĐỔIMỚIĐÀOTẠOTHIẾTKẾĐỒHỌASỰKIỆNTẠI

VIỆTNAMTRONGBỐICẢNHCHUYỂNĐỔISỐ

DươngThịVân



Email:vandt@hau.edu.vn

Ngàytòasoạnnhậnđượcbàibáo:29/09/2025

Ngàyphảnbiệnđánhgiá:15/10/2025

Ngàybàibáođượcduyệtđăng:23/10/2025

DOI:10.59266/houjs.2025.864

Tómtắt:Trongbốicảnhchuyểnđổisốtoàndiện,đàotạothiếtkếđồhọasựkiệntại

ViệtNamđangđứngtrướcnhữngcơhộivàtháchthứcmới.Bàiviếtnàytậptrungphântích

hiệntrạngchươngtrìnhđàotạotronglĩnhvựcthiếtkếđồhọasựkiệntạicáctrườngnghệ

thuật-kiếntrúc-thiếtkế,đồngthờichỉrakhoảngcáchgiữayêucầuthựctiễncủathịtrường

vànộidunggiảngdạyhiệnhành.Vềmặtlýluận,nghiêncứutiếpcậnkháiniệmchuyểnđổi

sốnhưmộtquátrìnhtáicấutrúctoàndiệnhoạtđộngđàotạo,nơicôngnghệsốkhôngchỉlà

côngcụhỗtrợmàcònlàmôitrườngsángtạovàđổimớiphươngpháp.

Trêncơsởkhảosátthựctiễn,bàiviếtlàmrõnhữngvấnđềnổibật:hạnchếvềcơsở

hạtầngcôngnghệ,thiếuhụtđộingũgiảngviênamhiểucôngnghệmới,vàsựchậmđổimới

trongxâydựnghọcliệusố.Từđó,tácgiảđềxuấtcácgiảipháp:thiếtkếchươngtrìnhđào

tạotíchhợpcôngnghệVR/AR,AIvànềntảngtrựctuyến;tăngcườnghợptácgiữatrường

đạihọc-doanhnghiệp-tổchứcsựkiện;xâydựnghệsinhtháihọctậpmở,khuyếnkhíchsinh

viênthamgiacácdựánthựctếvànghiêncứuliênngành.

Bàiviếtkhẳngđịnhđổimớiđàotạothiếtkếđồhọasựkiệntrongbốicảnhchuyểnđổi

sốkhôngchỉnângcaochấtlượngnguồnnhânlựcmàcòngópphầnthúcđẩysựpháttriển

bềnvữngcủangànhcôngnghiệpsángtạotạiViệtNam.

Từkhoáđổimớiđàotạo,thiếtkếđồhoạsựkiện,chuyểnđổisố,hạtầngcôngnghệ

TrườngĐạihọcKiếnTrúcHàNội

I.Đặtvấnđề

Chuyển đổi số đang tạo ra những

thayđổisâusắctrongngànhcôngnghiệp

sángtạo,trongđóthiếtkếđồhọasựkiện

giữvaitròquantrọngtrongviệcxâydựng

hình ảnh, truyền thông và nâng cao trải

nghiệmkhángiả.Sựxuấthiệncủacông

nghệVR/AR,AI,nềntảngtrựctuyếnvà

trình chiếu đa phương tiện đã mở rộng

phạmvihoạtđộngcủalĩnhvựcnày,biến

nóthànhcầunốigiữasángtạonghệthuật

vàcôngnghệ.TạiViệtNam,đàotạothiết

126

kế đồ họa sự kiện đã có những chuyển

biến bước đầu nhưng vẫn tồn tại nhiều

hạnchế:chươngtrìnhchậmđổimới,hạ

tầng công nghệ thiếu đồng bộ, đội ngũ

giảngviênchưađápứngyêucầumới,và

khoảngcáchgiữađầurađàotạovớinhu

cầuthịtrườngcònlớn.

Trongbốicảnhđó,đổimớiđàotạo

thiếtkếđồhọasựkiệntrởthànhyêucầu

cấpthiếtnhằmnângcaochấtlượngnguồn

nhânlực,đápứngnhucầuxãhộivàthúc

đẩy sự phát triển bền vững của công

nghiệpsángtạotạiViệtNam.

II.Nộidung

2.1.Cơsởlýthuyết

Tác giả Ngô Anh Cơ với Truyền

thôngthịgiáctừgócnhìnThiếtkếĐồhoạ

ViệtNamhiệnđạinăm2018,luậnántiến

sĩtạiViệnVănhoáNghệthuậtquốcgia

ViệtNam-BộVănhoá,ThểthaovàDu

lịch.Luậnánđónggópvềmặtkhoahọc

thìđâylànghiêncứukhẳngđịnhTKĐH

Việt Nam hiện đại làmột bộ phậnquan

trọngcủatruyềnthôngthịgiácViệtNam.

Về mặt thực tiễn thì đây là công trình

đầutiênnghiêncứuliênquanđếntruyền

thôngthịgiáctừgócnhìnthiếtkếđồhọa

ViệtNamhiệnđại.

TácgiảPieBooksvớiDesignIdeas

withLimitedColor(Ýtưởngthiếtkếvới

màusắcgiớihạn),xuấtbảnnăm2004do

NxbShingoMiyoshiấnhànhhướngdẫn

ngườithiếtkếphươngphápsửdụngmàu

sắctrongthiếtkếsảnphẩmmộtcáchhiệu

quả.Vớicáchsửdụngmộtmàuthiếtkế

màkhôngbịđơnđiệuvàhiệuquảthẩm

mỹcao.

Tác giảHuỳnhVăn Mười (Hoạsĩ

UyênHuy),NhàgiáonhândânvớiNhận

diện nghệ thuật đồ hoạ, để nghiên cứu,

sángtácvàgiảngdạythiếtkếđồhoạ,năm

2024do NxbMỹ thuật.Cuốn sáchcó 2

mảng nội dung lớn: Thứ nhất là một số

bàinhằmtrangtríkiếnthứcvềlýluậnvà

nềntảngchocácbàihọcvềthiếtkếthậtcụ

thể(Thiếtkếmàusắc;Thiếtkếđentrắng;

Thiếtkếđươngnét…);Thứhailàcácbài

họcthựchànhcụthể(Thiếtkếlogo,biểu

tượng;Thiết kế bộ văn phòng; Thiết kế

poster…), là một tư liệuMỹ thuật công

phu,tâmhuyếtrấtquývớicôngchúngyêu

mỹthuật.Đặcbiệt,đốivớinghiêncứuvà

giảngdạyđàotạothếhệtrẻ.

Tác giả Naomi Kuno với Tasteful

ColorCombinations(Phốimàuthẩmmỹ),

xuấtbảnnăm2004doNxbPregeoneấn

hành[54]đềcậptớinộidungnghiêncứu

về “màu sắc với năm giác quan”, giới

thiệu sự kết hợp đa dạng của màu sắc,

trongđócácgiácquannhư:thịgiác,khứu

giác,vịgiác,thínhgiácvàxúcgiác…sẽ

ảnh hưởng lẫn nhau. Tài liệu cho phép

ngườiđọcthamgiavàogiảiphápvềmàu

sắctrongkhônggianbachiều.

Tác giả Adam Morioka với Color

Design Workbook (Bài tập về màu sắc

thiết kế), xuất bản năm 2008 do Nxb

Rockport ấn hành [55] đã cung cấp cho

độc giả những thông tin quan trọng cần

thiếtđểápdụngmàusắcmộtcáchsáng

tạovàhiệuquảchocôngviệcthiếtkế.Lý

thuyếtmàusắccơbảnvàđượcgiảithích

bằngngônngữcôđọng,dễhiểu.Nghiên

cứucáchiệuứngthịgiác,mộtsốtâmlý

lựa chọn màu sắc của người tiêu dùng

cũngđượcđềcập.

2.2. Phương pháp, phạm vi

nghiêncứu

2.2.1.Phươngphápnghiêncứu

Phươngphápnghiêncứuliênngành:

Sử dụng những thành tựu trong nghiên

cứucủamộtsốngànhcómốiliênhệvới

mỹthuậthiệnđại,thiếtkếđồhọanhư:lịch

127

sửdesignvàmarketing,khoahọcxãhội

và truyềnthông,thiếtkếđồ họa sựkiện

vàcôngnghệthôngtin,ngônngữhọcvà

vănhóahọc.

Phương pháp phân tích so sánh:

Phân tích từ các tài liệu đã công bố và

nhữngtưliệu đãđượcthu thập, đểthiết

lập cơ sở cho vấn đề chính cần nghiên

cứucủađềtài.Phươngphápsosánhđược

sửdụngtrongđềtàinhằmphânchiađối

tượngnghiêncứutheotừngđơnvịđàotạo

khácnhau.

Phương pháp mỹ thuật học: Là hệ

thốnglýluậnvàkiếnthứcvềcáclĩnhvực

mỹthuật,thiếtkế.Đâylàhướngtiếpcận

nghiêncứu,phântíchnhữngsángtạotrong

từngxuhướng,phongcáchsángtácthiếtkế

2.2.2.Phạmvinghiêncứu

Nghiêncứunàytậptrungvàovaitrò

củathiếtkếđồhọasựkiệntrongtiếntrình

sốhóadisảnvănhóaChủyếukhảosát

hoạtđộngđàotạovàứngdụngthiếtkếđồ

họasựkiệntạicáccơsởđàotạochuyên

ngànhnghệthuật,thiếtkếđồhọasựkiện,

như Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội,

ĐạihọcMỹthuậtCôngnghiệpvàmộtsố

trungtâmđàotạongắnhạn.

Cáckháiniệm,đặcthùvàvaitròcủa

thiếtkếđồhọasựkiệntrongmốiquanhệ

vớimỹthuậtứngdụng,kiếntrúc,truyền

thông và công nghiệp sáng tạo. Các mô

hìnhđàotạovà phương phápgiảngdạy

thiếtkếtrong bốicảnh số. Sựứngdụng

cáccôngnghệmới(VR/AR,AI,bigdata,

metaverse, bảo tàng số, nền tảng trực

tuyến)trongđàotạovàthựchànhthiếtkế

sựkiện.

Chuyển đổi số và tác động đến

giáodục

Chuyểnđổisốtronggiáodụcđược

hiểukhôngchỉlàviệcsốhóatàiliệuhay

giảngdạytrựctuyến,màcònlàmộtquá

trìnhtáicấutrúctoàndiệnhệthốngđào

tạodựatrêncôngnghệsố.OECD(2021)

nhấnmạnhrằngchuyểnđổisốtạora“một

hệsinhtháihọctậpmở,kếtnốivàcánhân

hóa”,trongđócôngnghệđịnhhìnhlạivai

tròcủangườidạy,ngườihọcvàcảcơsở

đàotạo.

Tronglĩnhvựcnghệthuật-thiếtkế,

chuyểnđổisốmangýnghĩađặcbiệt:nó

khôngchỉlàcôngcụkỹthuậthỗtrợsáng

tạo, mà còn trở thành một “không gian

sáng tạo mới”, nơi các ý tưởng thiết kế

được mô phỏng, thử nghiệm và lan tỏa.

Điều này đồng nghĩa với việc ranh giới

giữagiảngdạy-nghiêncứu-thựchành

nghệ thuậtngàycàngmờnhạt,thayvào

đólàmộtquátrìnhtíchhợpchặtchẽgiữa

mỹthuậtứngdụng,kiếntrúc,truyềnthông

vàcôngnghiệpsángtạo.

Một đặc điểm nổi bật của đào tạo

nghệthuật-thiếtkếtrongbốicảnhchuyển

đổisốlàtínhliênngành.Quátrìnhgiảng

dạythiếtkếđồhọasựkiệnhiệnnaykhông

thểtáchrờicáclĩnhvựcliênquannhưcông

nghệ thông tin, truyền thông đa phương

tiện,quảntrịsựkiệnvàmarketing.Chính

sựkếtnốinàygiúpchươngtrìnhđàotạo

đápứngnhucầuthựctiễncủathịtrường

laođộngsángtạo,vốnđangđòihỏinhân

lựcđanăngvàlinhhoạt.

Tómlại,chuyểnđổisốkhôngchỉ

thay đổi phương tiện và công cụ đào

tạo,màcònđịnhhìnhlạicấutrúc,nội

dungvàphươngphápcủagiáodụcthiết

kế nghệ thuật. Nó đặt ra yêu cầu cấp

thiếtvềviệcđổimớichươngtrìnhđào

tạo, nâng cao năng lực số cho giảng

viên-sinhviên,đồngthờiđịnhhướng

phát triển gắn vớithị trường sáng tạo

toàncầu.

128

2.3.Thựctrạngđàotạothiếtkếđồ

họasựkiệntạiViệtNam

2.3.1.Thựctrạngđàotạohiệnnay

Hiệnnay,đàotạothiếtkếđồhọasự

kiệnvàcácchuyênngànhliênquanđếnthiết

kếsựkiệnởViệtNamchủyếutậptrungtại

cáctrườngđạihọcvàhọcviệnnghệthuật,

kiếntrúc,mỹthuậtứngdụngnhư:Đạihọc

MỹthuậtCôngnghiệp,ĐạihọcKiếntrúc

HàNội,ĐạihọcMởHàNội,ĐạihọcVăn

Lang,ĐạihọcTônĐứcThắng,cùngmộtsố

trườngcókhoathiếtkếđồhọa…Bêncạnh

đó,nhiềucơsởđàotạonghềvàtrungtâm

tưnhâncũngmởcáckhóahọcngắnhạnvề

thiếtkếđồhọasựkiện,hướngđếnnhucầu

thựctiễncủadoanhnghiệpvàthịtrườnglao

động.Tuynhiên,sựphântántrongmụctiêu

đàotạokhiếnchấtlượngđầuragiữacáccơ

sởcònthiếuđồngđều,chưahìnhthànhhệ

thốngchuẩnhóatoànquốc.

Cấu trúc chương trình đào tạo:

Chươngtrìnhđàotạohiệnnaythườngtập

trungvàohainhómnộidung:Kiếnthức

nền tảng vềmỹ thuật ứng dụng,nguyên

lýthiếtkế,bốcục,màusắc;Cáchọcphần

thựchànhgắnvớithiếtkếđồhọa,truyền

thông sự kiện, quảng bá thương hiệu.

Phươngphápgiảngdạychủyếuvẫndựa

vào mô hình truyền thống - giảng viên

giảng giải, sinh viên thực hành theo bài

tập-trongkhiviệctíchhợpdựánthựctế

hoặchợptácdoanhnghiệpcònhạnchế.

Côngcụgiảngdạyhiệntạichủyếuxoay

quanhphầnmềmđồhọa2D/3Dphổbiến

songchưacónhiềumônhọcchuyênsâu

vềứngdụngcôngnghệmớinhưVR/AR,

AI hay metaverse. Điều này khiến sinh

viên có nền tảng thiết kế cơ bản nhưng

thiếutrảinghiệmcôngnghệtiêntiến,khó

bắtkịpxuhướngquốctế.

Mức độ ứng dụng công nghệ số

trong giảng dạy: trong bối cảnh chuyển

đổisố,mộtsốcơsởđàotạođãbướcđầu

triểnkhaicáccôngcụhỗtrợdạyhọctrực

tuyến (LMS, Zoom, Google Classroom)

vàthửnghiệmsốhóatàinguyênhọctập.

Tuynhiên,mứcđộứngdụngcôngnghệsố

cònchênhlệchlớn:

Ở các trường đại học trọng điểm,

sinhviênđãđượctiếpcậnvớiphònglab

công nghệ, xưởng thực hành số, hoặc

workshop quốc tế.Ngược lại, tại nhiều

trườngcaođẳng,trungtâmđàotạonghề,

hạ tầng công nghệ còn hạn chế, giảng

viênchưađượcđàotạobàibảnvềnăng

lựcsố.Ngoàira,tưduy“ứngdụngcông

nghệsốnhưmộtcôngcụbổtrợ”vẫnphổ

biến,trongkhiítcósựchuyểnđổitriệtđể

vềphươngphápđàotạo,vídụnhưhọc

tậpdựatrêndựánhaymôhìnhlớphọc

đảongược.

2.3.2.Khoảngcáchgiữađàotạovà

nhucầuthựctiễn

MặcdùnhiềucơsởđàotạonhưĐại

họcKiếntrúcHàNội,ĐạihọcMỹthuật

Côngnghiệp,ĐạihọcVănLanghayĐại

học Hoa Sen đã xây dựng các chương

trìnhliênquanđếnthiếtkếđồhọa,truyền

thôngvàthiếtkếsựkiện,nhưngvẫntồn

tại một khoảng cách đáng kể giữa đào

tạotrongnhàtrườngvànhucầucủathị

trườnglaođộng.

Trướchết,nộidungđàotạohiệnnay

chủyếuvẫntậptrungvàocácmôncơsở

vàkỹthuậttruyềnthốngcủamỹthuậtứng

dụngvàthiếtkếđồhọatĩnh(inấn,nhận

diệnthươnghiệu,poster,banner…).Trong

khiđó,thựctiễnngànhcôngnghiệpsáng

tạo,đặcbiệttronglĩnhvựctổchứcsựkiện,

đòi hỏi năng lực làm việc với các công

nghệmớinhưthiếtkế3D,motiongraphic,

kỹxảosố,trìnhchiếuđaphươngtiện,và

tích hợp công nghệ VR/AR, mapping,

metaversevàotrảinghiệmsựkiện.

129

Thứ hai, về phương pháp đào tạo,

nhiềuchươngtrìnhvẫnthiênvềlýthuyết,

thiếu hoạt động gắn với thực tế dự án.

Doanhnghiệpthườngphảnánhrằngsinh

viênsaukhitốtnghiệpcầnthêmthờigian

đàotạolạiđểthíchnghivớiyêucầucông

việc,đặcbiệtlàkỹnăngquảnlýdựánsự

kiện, làm việc nhóm liên ngành, vàkhả

năngứngdụngcôngnghệsốvàothiếtkế.

Thứba,nguồnlựcđàotạocũngcòn

hạnchế.Nhiềutrườngchưađượctrangbị

đủhạtầngcôngnghệphụcvụgiảngdạy

nhưphònglabthựctếảo,hệthốngtrình

chiếutươngtác,hayphầnmềmbảnquyền

chuyênngành.Điềunàykhiếnsinhviênít

cócơhộitiếpcậntrựctiếpvớicôngnghệ

hiệnđạimàthịtrườngđangsửdụng.

Khoảngcáchnàydẫnđếntìnhtrạng

cung-cầuchưagặpnhau:doanhnghiệp

cầnnhânlực“đanăngsố”cóthểthiếtkế,

sángtạonộidung,đồngthờilàmchủcông

nghệ, trong khi sinh viên ra trường mới

chỉ đáp ứng được một phần kỹ năng cơ

bản. Theo khảo sát của VietnamWorks

(2023), có đến 35% doanh nghiệp trong

lĩnhvựctruyềnthông-sựkiệnchorằng

ứngviênngànhthiếtkếđồhọa“thiếukỹ

năngcôngnghệsố”vàcầnđàotạothêm

sau tuyển dụng.Do đó, thu hẹp khoảng

cáchgiữađàotạovàthựctiễnlàmộtyêu

cầucấpthiết,nhằmđảmbảonguồnnhân

lựcthiếtkếđồhọasựkiệntạiViệtNam

không chỉ đáp ứng nhu cầu trong nước

màcòncókhảnăngcạnhtranhtrongmôi

trườngtoàncầuhóavàchuyểnđổisố.

2.4.Địnhhướngvàgiảiphápphát

triển

2.4.1.Đổimớichươngtrìnhđàotạo

Để đáp ứng yêu cầu của thời kỳ

chuyểnđổisố,chươngtrìnhđàotạothiết

kếđồhọasựkiệncầnđượcđổimớitheo

hướngtoàndiện,liênngànhvàgắnkếtvới

thựctiễn.Mộtsốđịnhhướngchínhcóthể

triểnkhai:

Cậpnhậtnộidunggiảngdạy:Tích

hợpcác học phần về côngnghệ số như

thiếtkế3D,môphỏngkhônggiansựkiện

bằngVR/AR,ứngdụngAItrongthiếtkế,

kỹthuậttrìnhchiếumapping,vàthiếtkế

trảinghiệmtrongmetaverse.Bổsungkiến

thứcvềquảntrịsựkiện,truyềnthôngtích

hợp,vàthươnghiệusốđểsinhviêncócái

nhìntoàndiện.

Đổi mới phương pháp đào tạo:

Chuyểntừmôhìnhdạyhọctruyềnthống

sanghọctậpdựatrêndựvàhọctậptrải

nghiệm,trongđósinhviênđượcthamgia

trực tiếp vào các dự án sự kiện thực tế.

Khuyếnkhíchphươngphápdạyhọcliên

ngành kếthợpmỹ thuật,kiến trúc,công

nghệthôngtinvàmarketing.

Tăng cường hợp tác với doanh

nghiệp và tổ chức sự kiện.Thiết lập cơ

chếthựctậpbắtbuộchoặc“studiodoanh

nghiệp” trong chương trìnhđể sinhviên

làmviệcthựctế.Mờichuyêngiatừcác

công ty tổ chức sự kiện, agency truyền

thông,studiothiếtkếthamgiagiảngdạy

nhưgiảngviênthỉnhgiảng.

Phát triển năng lực số và kỹ năng

mềm

Bêncạnhkỹnăngthiếtkế,chương

trìnhcầnchútrọngpháttriểnkỹnăngsố

(digitalliteracy),kỹnănggiaotiếp,quản

lý dự án và làm việc nhóm trong môi

trườngđavănhóa.

 Đưa vào các môn học về khởi

nghiệpsángtạovàquảntrịsảnphẩmsáng

tạo nhằm giúp sinh viên sẵn sàng tham

giahoặctựxâydựngdoanhnghiệptrong

ngànhcôngnghiệpsángtạo.

Ứngdụngcôngnghệtrongquảnlý

vàđánhgiá

Đổi mới đào tạo thiết kế đồ họa sự kiện tại Việt Nam trong bối cảnh chuyển đổi số

Bài viết phân tích đổi mới đào tạo thiết kế đồ họa sự kiện tại Việt Nam trong bối cảnh chuyển đổi số, đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.

Chủ đề:

Tài liệu liên quan

Tài liêu mới

AI tóm tắt

Giới thiệu tài liệu

Đối tượng sử dụng

Từ khoá chính

Nội dung tóm tắt

Hỗ trợ

Phương thức thanh toán

Theo dõi chúng tôi