Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai
HƯỚNG DẪN GIẢI BÀI 1, 2, 3, 4 TRANG 147 SGK HÓA 9:
CHẤT BÉO
Lý thuyết và giải bài 1, 2, 3, 4 trang 147 SGK Hóa 9: Chất béo
A. Lý thuyết: Chất béo
1. Trạng thái tự nhiên và tính chất vật lí.
a) Trạng thái tự nhiên
Chất béo gồm mỡ lấy từ động vật và dầu ăn lấy từ thực vật. Trong cơ thể động vật, chất béo
tập trung nhiều ở mô mỡ, còn trong thực vật chất béo có ở hạt và quả.
b) Tính chất vật lí.
Mỡ ở thể rắn, còn dầu ở thể lỏng. Chất béo nhẹ hơn nước, không tan trong nước, tan được
trong dầu hỏa, xăng…
2. Thành phần và cấu tạo của chất béo.
– Glixerol (glixerin) có công thức cấu tạo sau :
– Axit béo là axit hữu cơ có công thức chung là R- COOH, trong đó R là gốc hiđrocacbon.
Thí dụ : C17H35COOH : axit stearic ;
C17H33COOH : axit oleic ;
C15H31COOH : axit panmitic ;…
– Chất béo là hỗn hợp nhiều este của glixerol với các axit béo và có công thức chung là :
(R-COO)3C3H5.
3. Tính chất hóa học.
Phản ứng quan trọng nhất của chất béo là phản ứng thủy phân.
a) Thủy phân trong môi trường axit : Khi đun nóng chất béo với nước, có axit xúc tác, chất
béo tác dụng với nước tạ ra các axit béo và glixerol.
(RCOO)3C3H5 + 3H2O -axit–tº→ 3RCOOH + C3H5(OH)3
Trang | 1
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
b) Thủy phân trong môi trường kiềm : Khi đun chất béo với dung dịch kiềm, chất béo cũng
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai
bị thủy phân sinh ra muối của các axit béo và glixerol.
(RCOO)3C3H5 + 3NaOH —tº→ 3RCOONa + C3H5(OH)3.
Hỗn hợp muối natri (hoặc kali) của axit béo là thành phần chính của xà phòng, vì vậy phản
ứng thủy phân của chất béo trong môi trường kiềm còn gọi là phản ứng xà phòng hóa.
4. Ứng dụng của chất béo.
– Làm thức ăn cho người và động vật.
– Dùng để sản xuất xà phòng, glixerol.
B. Hướng dẫn giải bài tập SGK Hóa 9 trang 147: Chất béo
Bài 1 (SGK Hóa 9 trang 147)
Chọn câu đúng nhất trong các câu sau:
A. Dầu ăn là este
B. Dầu ăn là este của glixerol
C. Dầu ăn là một este của glixerol và axit béo
D. Dầu ăn là hỗn hợp nhiều este của glixerol và các axit béo
Giải bài 1:
Đáp án đúng:
D.Dầu ăn là hỗn hợp nhiều este của glixerol và các axit béo
Bài 2 (SGK Hóa 9 trang 147)
Hoàn thành các câu sau đây bằng cách điền những từ thích hợp vào chỗ trống
a) Chất béo …. tan trong nước nhưng … trong benzen, dầu hỏa
b) Phản ứng xà phòng hóa là phản ứng …. este trong môi trường… tạo ra … và ….
c) Phản ứng của chất béo với nước trong môi trường axit là phản ứng …. nhưng không phải
là phản ứng….
Giải bài 2:
a) Chất béo .không tan… tan trong nước nhưng .tan.. trong benzen, dầu hỏa
b) Phản ứng xà phòng hóa là phản ứng .thủy phân… este trong môi trường.kiềm.. tạo ra
..glixerol. và .các muối của axit béo…
Trang | 2
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
c) Phản ứng của chất béo với nước trong môi trường axit là phản ứng ..thủy phân.. nhưng
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai
không phải là phản ứng..xà phòng hóa..
Bài 3 (SGK Hóa 9 trang 147)
Hãy chọn phương pháp có thể làm sạch vết dầu ăn dính vào quần áo :
a) Giặt bằng nước ;
b) Giặt bằng xà phòng ;
c) Tẩy bằng cồn 96o ;
d) Tẩy bằng giấm ;
e) Tẩy bằng xăng .
Hãy giải thích sự lựa chọn đó.
Giải bài 3:
Để tẩy sạch vết dầu ăn dính vào quần áo, ta phải dùng các chất có thể hòa tan được dầu
nhưng không phá hủy quần áo.
Xà phòng, cồn 96o, xăng là những chất hòa tan được dầu và không làm hư hại quần áo nên
các phương pháp b), c), e) là dùng được.
Giấm tuy hòa tan được dầu ăn nhưng phá hủy quần áo nên không dùng được.
Nước không hòa tan được dầu ăn nên cũng không dùng được.
Bài 4 (SGK Hóa 9 trang 147)
Để thủy phân hoàn toàn 8,58 kg một loại chất béo cần vừa đủ 1,2 kg NaOH, thu được 0,92 kg
glixerol và m kg hỗn hợp muối của axit béo.
a) Tính m.
b) Tính khối lượng xà phòng bánh có thể thu được từ m kg hỗn hợp các muối trên.
Biết muối của các axit béo chiếm 60% khối lượng xà phòng.
Giải bài 4:
a) Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng, ta có :
mRCOONa = mchất béo + mNaOH – mglixerol = 8,58 + 1,2 – 0,92 = 8,86 kg.
Trang | 3
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
b) Ta có:
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai
mRCOONa chiếm 60% khối lượng xà phòng, suy ra khối lượng xà phòng là:
Trang | 4
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
mxà phòng = = 14,77 (kg).
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai
Website Hoc247.vn cung cấp một môi trường học trực tuyến sinh động, nhiều tiện ích thông minh, nội dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những giáo viên nhiều năm kinh nghiệm, giỏi về kiến thức chuyên môn lẫn kỹ năng sư phạm đến từ các trường Đại học và các trường chuyên danh tiếng.
I. Luyện Thi Online
Học mọi lúc, mọi nơi, mọi thiết bi – Tiết kiệm 90%
- Luyên thi ĐH, THPT QG với đội ngũ GV Giỏi, Kinh nghiệm từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng.
- H2 khóa nền tảng kiến thức luyên thi 6 môn: Toán, Ngữ Văn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh Học.
- H99 khóa kỹ năng làm bài và luyện đề thi thử: Toán,Tiếng Anh, Tư Nhiên, Ngữ Văn+ Xã Hội.
II. Lớp Học Ảo VCLASS
Học Online như Học ở lớp Offline
- Mang lớp học đến tận nhà, phụ huynh không phải đưa đón con và có thể học cùng con.
- Lớp học qua mạng, tương tác trực tiếp với giáo viên, huấn luyện viên.
- Học phí tiết kiệm, lịch học linh hoạt, thoải mái lựa chọn.
- Mỗi lớp chỉ từ 5 đến 10 HS giúp tương tác dễ dàng, được hỗ trợ kịp thời và đảm bảo chất lượng học tập.
Các chương trình VCLASS:
- Bồi dưỡng HSG Toán: Bồi dưỡng 6 phân môn Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học và Tổ Hợp dành cho học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: TS. Lê Bá Khánh Trình, TS. Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc Bá Cẩn cùng đôi HLV đạt thành tích cao HSG Quốc Gia.
- Luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán: Ôn thi HSG lớp 9 và luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán các trường PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An và các trường Chuyên khác cùng TS.Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức Tấn.
- Hoc Toán Nâng Cao/Toán Chuyên/Toán Tiếng Anh: Cung cấp chương trình VClass Toán Nâng Cao,
Toán Chuyên và Toán Tiếng Anh danh cho các em HS THCS lớp 6, 7, 8, 9.
III. Uber Toán Học
Học Toán Gia Sư 1 Kèm 1 Online
- Gia sư Toán giỏi đến từ ĐHSP, KHTN, BK, Ngoại Thương, Du hoc Sinh, Giáo viên Toán và Giảng viên ĐH. Day kèm Toán mọi câp độ từ Tiểu học đến ĐH hay các chương trình Toán Tiếng Anh, Tú tài quốc tế IB,…
- Học sinh có thể lựa chọn bất kỳ GV nào mình yêu thích, có thành tích, chuyên môn giỏi và phù hợp nhất.
- Nguồn học liệu có kiểm duyệt giúp HS và PH có thể đánh giá năng lực khách quan qua các bài kiểm tra
độc lập.
- Tiết kiệm chi phí và thời gian hoc linh động hơn giải pháp mời gia sư đến nhà.
Trang | 5
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807