Tài liệu Giải bài tập Hạt nhân nguyên tử, nguyên tố hoá học, đồng vị SGK Hóa 10 gồm có tóm tắt lý thuyết và hướng dẫn giải bài tập trang 13,14 có lời giải chi tiết sẽ giúp các em nắm vững các nội dung về: hạt nhân nguyên tử, nguyên tố hoá học, đồng vị, nguyên tử khối,...Mời các em cùng tham khảo!
A. Tóm tắt kiến thức: Hạt nhân nguyên tử, nguyên tố hoá học, đồng vị
I – HẠT NHÂN NGUYÊN TỬ
– Proton mang điện tích 1+, nếu hạt nhân có z proton thì điện tích của hạt nhân bằng z+ và
1. Điện tích hạt nhân
– Nguyên tử trung hoà về điện nên số proton trong hạt nhãn bằng số electron của nguyên tử.
số đơn vị điện tích hạt nhân bằng z.
Vậy trong nguyên tử :
Số đơn vị điện tích hạt nhân z = sô’ proton = số electron
2. Số khối (kí hiệu là A) là tổng số hạt proton (kí hiệu là Z) và tổng số hạt nơtron (kí hiệu là
N) của hạt nhân đó :
A = Z + N
II – NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC
1. Định nghĩa
Định nghĩa : Nguyên tố hoá học là những nguyên tử có cùng điện tích hạt nhân.
2. Số hiệu nguyên tử
Số đơn vị điện tích hạt nhân nguyên tử của một nguyên tố được gọi là số hiệu nsuyên tử của
nguyên tố đó, kí hiệu là z.
3. Kí hiệu nguyên tử
Số đơn vị điện tích hạt nhân và số khối được coi là những đặc trưng cơ bản của nguyên tử.
Để kí hiệu nguyên tử, người ta thường đặt kí hiệu các chỉ sô’ đặc trưng ở bẻn trái kí hiệu
nguyên tố X với sô’ khối A ở phía trên, số hiệu
nguyên tử z ở phía dưới.
III. ĐỒNG VỊ
Các nguyên tử của cùng một nguyên tố hoá học có thể có số khối khác nhau vì hạt nhân của
các nguyên tử đó có số proton như nhau nhưng có thể có số nơtron khác nhau.
Trang | 1
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
Các đồng vị của cùng một nguyên tố hoá học là những nguyên tử có cùng số proton nhưng
khác nhau vể số nơtron, do đó số khối A của chúng khác nhau. Các đồng vị được xếp vào
cùng một vị trí (ô nguyên tố) trong bảng tuần hoàn.
IV. NGUYÊN TỬ KHỐI VÀ NGUYÊN TỬ KHỐI TRUNG BÌNH CỦA CÁC NGUYÊN TỐ HOÁ
HỌC
1. Nguyên tử khối
Nguyên tử khối là khối lượng tương đối của nguyên tử.
Nguyên tử khối cúa một nguyên tử cho biết khối lượng của nguyên tử đó nặng gấp bao
nhiêu lần đơn vị khối lượng nguyên tử.
Khối lượng của một nguyên tử bằng tổng khối lượng của proton, nơtron và electron trong
nguyên tử đó, nhưng do khối lượng của electron quá nhỏ bé so với hạt nhân có thể bỏ qua
nên khối lượng cùa nguyên tử coi như bằng tổng khối lượng của các proton và nơtron trong
hạt nhân nguyên tử.
B. Giải bài tập sách giáo khoa trang 13,14: Hạt nhân nguyên tử, nguyên tố hoá học,
đồng vị
Bài 1 (Trang 13 SGK Hóa 10)
Nguyên tố hoá học là những nguyên tử có cùng
A. số khối. C. số proton.
B. số nơtron. D. số nơtron và số proton.
Chọn C. số proton
Bài 2 (Trang 13 SGK Hóa 10)
Kí hiệu nguyên tử biểu thị đầy đủ đặc trưng cho một nguyên tử của một nguyên tố hoá học
vì nó cho biết
A. số khối A. C. nguyên tử khối của nguyên tử.
B. số hiệu nguyên tử z. D. số khối A và số hiệu nguyên tử z.
Chọn đáp án đúng.
Trang | 2
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
Chọn D số khối A và số hiệu nguyên tử z.
Nguyên tố cacbon có hai đồng vị : chiếm 98,89% và chiếm 1,11%.
Nguyên tử khối trung bình của cacbon là :
A. 12,500; B. 12,011 C. 12,022; D.12,055.
Đáp án và hướng dẫn giải bài 3:
Chọn B. Nguyên tử khối trung bình của cacbon là: (12 . 98,89 +13 . 1,11)/100 = 12,011
Bài 4 (Trang 14 SGK Hóa 10)
Hãy xác định diện tích hạt nhân, số proton, số nơtron, số electron, nguyên tử khối của các
73Li ; 199F ; 2412Mg ; 4020Ca
nguyên tử thuộc các nguyên tố sau:
Đáp án và hướng dẫn giải bài 4:
Ta có: 73Li cho ta biết:
Số điện tích hạt nhân là 3, trong hạt nhân có 3 proton, ngoài vỏ có 3 electron.
Số khối là 7, vậy ta có số nơtron là:
N = A- Z = 7- 3 = 4.
Tương tự ta có: 199F có Nguyên tử khối là 19 (19u).
Nguyên tử khối là 7 (7u).
Số điện tích hạt nhân là 9, trong hạt nhân có 9 proton, ngoài vỏ có 9 electron.
2412Mg trongđó:
Số nơtron là 19 – 9 = 10.
Nguyên tử khồì là 24.
Số điện tích hạt nhân là 12, trong hạt nhân có 12 proton, ngoài vỏ có 12 electron.
4020Ca trong đó :
Sô nơtron là 24 – 12 = 12.
Nguyên tử khối là 40.
Số điện tích hạt nhân là 20, trong hạt nhân có 20 proton, ngoài vỏ có 20 electron.
Trang | 3
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
Số nơtron là: 40 – 20 = 20.
Bài 5 (Trang 14 SGK Hóa 10)
Đồng có hai đồng vị 6529Cu và 6329Cu . Nguyên tử khối trung bình của đồng là 63,54. Tính
thành phần phần trăm của mỗi đồng vị.
Đáp án và hướng dẫn giải bài 5:
Gọi a là thành phần % của đồng vị 6529Cu; % của đồng vị 6329Cu là 100 – a Ta có :
(a65 + (100-a)63)/100 = 63,54
Giải ra ta được a = 27% 6529Cu. Vậy thành phần 6329Cu là 73%.
Bài 6 (Trang 14 SGK Hóa 10)
Hiđro có nguyên tử khối là 1,008. Hỏi có bao nhiêu nguyên tử của đồng vị 21H trong 1ml
21H và 11H)? (Cho khối lượng riêng của nước là 1 g/ml).
nước (cho rằng trong nước chỉ có đồng vị
Đáp án và hướng dẫn giải bài 6:
Gọi % đồng vị 21H là a:
⇒ a = 0,8;
Khối lượng riêng của nước 1 g/ml, vậy 1ml nước có khối lượng 1g. Khối lượng mol phân tử
Trang | 4
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
của nước là 18g.
Bài 7 (Trang 14 SGK Hóa 10)
Oxi tự nhiên là một hỗn hợp các đồng vị: 99,757% 16O; 0,039% 17O; 0,204% 18O. Tính số
nguyên tử của mỗi loại đồng vị khi có 1 nguyên tử 17O.
Đáp án và hướng dẫn giải bài 7:
Theo tỉ lệ đề bài ta có:
Tỉ lệ mỗi đồng vị O trong hỗn hợp 3 đồng vị:
99,757% 16O => 99757 nguyên tử 16O
0,039% 17O => 39 nguyên tử 17O
0,204% 18O => 204 nguyên tử 18O
16O là: 99,757/0,039 = 2558 nguyên tử.
18O là: 0,204/0,039 = 5 nguyên tử.
Khi có một nguyên tử 17O thì số nguyên tử:
Trang | 5
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
Vậy nếu như có 1 nguyên tử 17O thì có 2558 nguyên tử 16O và có 5 nguyên tử 18O.
Bài 8 (Trang 14 SGK Hóa 10)
Agon tách ra từ không khí là hỗn hợp ba đồng vị : 99,6% 40Ar; 0,063% 38Ar; 0,337% 36Ar.
Tính thể tích của 10g Ar ở điều kiện tiêu chuẩn.
Đáp án và hướng dẫn giải bài 8:
Nguyên tử khối trung bình của argon là:
22,4 lít Ar ở đktc có khối lượng 39,98 g
x lít Ar ở đktc có khối lượng 10 g
Vì nguyên tử Ar có một nguyên tử nên khối lượng mol phân tử của Ar là 39,98 g. Ở đktc thì
1 mol phân tử Ar hay 39,98g có thể tích là 22,4l. vậy 10g Ar có thể tích là 22,4 .10 /39,98
Trang | 6
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
=5,6 (lít)
- Luyên thi ĐH, THPT QG với đội ngũ GV Giỏi, Kinh nghiệm từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng.
- H2 khóa nền tảng kiến thức luyên thi 6 môn: Toán, Ngữ Văn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh Học.
- H99 khóa kỹ năng làm bài và luyện đề thi thử: Toán, Tiếng Anh, Tư Nhiên, Ngữ Văn+ Xã Hội.
- Mang lớp học đến tận nhà, phụ huynh không phải đưa đón con và có thể học cùng con.
- Lớp học qua mạng, tương tác trực tiếp với giáo viên, huấn luyện viên.
- Học phí tiết kiệm, lịch học linh hoạt, thoải mái lựa chọn.
- Mỗi lớp chỉ từ 5 đến 10 HS giúp tương tác dễ dàng, được hỗ trợ kịp thời và đảm bảo chất lượng học tập.
- Bồi dưỡng HSG Toán: Bồi dưỡng 6 phân môn Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học và Tổ Hợp dành cho học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: TS. Lê Bá Khánh Trình, TS. Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc Bá Cẩn cùng đôi HLV đạt thành tích cao HSG Quốc Gia.
- Luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán: Ôn thi HSG lớp 9 và luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán các trường PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An và các trường Chuyên khác cùng TS.Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức Tấn.
- Hoc Toán Nâng Cao/Toán Chuyên/Toán Tiếng Anh: Cung cấp chương trình VClass Toán Nâng Cao,
Toán Chuyên và Toán Tiếng Anh danh cho các em HS THCS lớp 6, 7, 8, 9.
- Gia sư Toán giỏi đến từ ĐHSP, KHTN, BK, Ngoại Thương, Du hoc Sinh, Giáo viên Toán và Giảng viên ĐH. Day kèm Toán mọi câp độ từ Tiểu học đến ĐH hay các chương trình Toán Tiếng Anh, Tú tài quốc tế IB, …
- Học sinh có thể lựa chọn bất kỳ GV nào mình yêu thích, có thành tích, chuyên môn giỏi và phù hợp nhất.
- Nguồn học liệu có kiểm duyệt giúp HS và PH có thể đánh giá năng lực khách quan qua các bài kiểm tra
độc lập.
- Tiết kiệm chi phí và thời gian hoc linh động hơn giải pháp mời gia sư đến nhà.
Trang | 7
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
