Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai
HƯỚNG DẪN GIẢI BÀI 1, 2, 3, 4, 5 SGK SINH 9:
MENĐEN VÀ DI TRUYỀN HỌC
Tóm tắt lý thuyết và Giải bài 1,2,3,4,5 SGK Sinh 9: Menđen và di truyền học – Chương
1: Các thí nghiệm của Menden
A. Tóm Tắt Lý Thuyết: Menđen và di truyền học
Một số thuật ngữ:
+Tính trạng là những đặc điểm về hình thái, cấu tạo, sinh lí của một cơ thể. Ví dụ: cây đậu có
các tính trạng : thân cao, quả lục, hạt vàng, chịu hạn tốt
+ Cặp tính trạng tương phản là hai trạng thái biểu hiện trái ngược nhau của cùng loại tính
trạng. Ví dụ: hạt trơn và hạt nhăn, thân cao và thân thấp.
+ Nhân tố di truyền quy định các tính trạng của sinh vật. Ví dụ: nhân tố di truyền quy định
màu sắc hoa hoặc màu sắc hạt đậu.
+ Giống (hay dòng) thuần chủng là giống có đặc tính di truyền đồng nhất, các thế hệ sau
giống các thế hệ trước.
Trên thực tế, khi nói giống thuần chủng là nói tới sự thuần chủng về một hoặc một vài tính
trạng nào đó đang được nghiên cứu.
Một số kí hiệu:
+ P (parentes) : cặp bố mẹ xuất phát.
+ Phép lai được kí hiệu bằng dấu X.
+ G (gamete): giao tử. Quy ước giao tử đực (hoặc cơ thể đực) , giao tử cái (hay cơ thể cái)
+ F (filia): thế hệ con. Quy ước F1 là thế hệ thứ nhất, con của cặp P; F2 là thế hệ thứ hai được
sinh ra từ F1 do sự tự thụ phấn hoặc giao phấn giữa các F1.
Biến dị và di truyền là hai hiện tượng song song, gắn liền với quá trình sinh sản.
Những kiến thức cơ sờ cùa Di truyền học để cập tới cơ sở vật chất, cơ chế và tính quy luật
cùa hiện tượng di truvền và biển dị.
Tuy mới được hình thành từ đầu thế ki XX và phát triển mạnh trong mấy chục năm gần đây,
nhưng Di truyền học đã trở thành một ngành mũi nhọn trong Sinh học hiện đại. Di truyền
Trang | 1
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
học đã trở thành cơ sờ lí thuyết của Khoa học chọn giông, có vai trò lớn lao đôi với Y học,
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai
đặc biệt có tầm quan trọne trong Công nghệ sinh học hiện đại.
Grêgo Menđen (1822 – 1884) là người đầu tiên vận dụng phương pháp khoa học vào việc
nghiên cứu di truyền.
Phương pháp độc đáo của Menđen được gọi là phương pháp phân tích các thế hệ lai. có nội
đung cơ bản là :
– Lai các cặp bố mẹ khác nhau về một hoặc một số cặp tính trang thuần chủng tương phản
rồi theo dõi sự di truyền riêng rẽ của từng cặp tính trạng đó trên con cháu của từng bố mẹ.
– Dùng toán thống kê để phân tích số liệu thu được. Từ đó rút ra quy luật di truyền các tính
trạng.
Menđen đã thí nghiệm trên nhiều loại đối tượng nhưng công phu và hoàn chỉnh nhất là trên
đậu Hà Lan (có hoa lưỡng tính, tự thụ phấn khá nghiêm ngặt), ông đã trồng khoảng 37000
cây, tiến hành lai 7 cặp tính trạng thuộc 22 giống đậu trong 8 năm liền, phân tích trên một
vạn cây lai và khoảng 300000 hạt. Từ đó, rút ra các quy luật di truyền (năm 1865), đặt nền
móng cho Di truyền học.
B. Hướng dẫn giải bài tập SGK Sinh Học lớp 9: Menđen và di truyền học
Bài 1: (SGK Sinh 9-Menđen và di truyền học)
Trình bày đối tượng ,nội dung và ý nghĩa thực tiễn của Di truyên học?
Đáp án và hướng dẫn giải bài 1:
-Đối tượng di truyền học nghiên cứu cơ sở vật chất, cơ chế, tính quy luật của hiện tượng Di
truyền và Biến dị
-Nội dung: +Các quy luật và định luật di truyền : quy luật phân li , định luật phân li độc lập ,
di truyền liên kết ,hoán vị gen …v…v
+Quy luật của các loại biến dị (đột biến NST , đột biến gen…)và nguyên nhân gây ra các
đột biến (tác nhân hóa học ,vật lí…..v…v)
+ cơ sở vật chất và cơ chế của hiện tượng di truyền
– Ý nghĩa thực tiễn: đóng vai trò quan trọng cho Khoa học chọn giống, Y học đặc biệt là trong
công nghệ sinh học hiện đại(ví dụ : ngày nay ta có thể tạo ra giống đậu có hàm lượng
vitamin A cao chống bệnh khô mắt ,những giống lúa cho năng suất cao đặc biệt ta có thể biết
Trang | 2
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
tỉ lệ khuyết tật của thai nhi cũng như khả năng của đúa trẻ trong tương lai)
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai
Bài 2: (SGK Sinh 9- Menđen và di truyền học)
Nội dung cơ bản của phương pháp phân tích các thế hệ lai của menden gồm những điểm
nào ?
Đáp án và hướng dẫn giải bài 2:
-Lai các cặp bố mẹ khác nhau về một hoặc một số cặp tính trạng thuần chủng tương phản
-Theo dõi sự di truyền riêng rẽ của từng cặp tính trạng đó trên con cháu của từng cặp bố
mẹ.
-Dùng toán thống kê phân tích số liệu thu được
-Rút ra quy luật di truyền các tính trạng .
Bài 3: ( SGK Sinh 9- Menđen và di truyền học )
Hãy lấy ví dụ về các tính trạng ở người để minh hoạ cho khái niệm cặp tính trạng tương
phản ?
Đáp án và hướng dẫn giải bài 3:
Mắt đen – mắt xanh
Tóc thẳng – tóc quăn
Mũi cao – mũi tẹt
Trán dô – trán thấp
…….
Bài 4: (SGK Sinh 9- Menđen và di truyền học )
Tại sao menden lại chọn các cặp tính trạng tương phản khi thực hiện các phép lai?
Đáp án và hướng dẫn giải bài 4:
Để có thể dễ dàng theo dõi những biểu hiện của các tính trạng đó ở đời con (vì các tính trạng
tương phản được phan biệt rõ ràng ,khó nhầm lẫn )
Bài 5: (SGK Sinh 9- Menđen và di truyền học )
Đánh dấu x vào đầu câu trả lời đúng nhất:
Trang | 3
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
1. Đối tượng của di truyền học là gì?
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai
a) Bản chất và quy luật của hiện tượng Di truyền – Biến dị
b) Cây đậu Hà lan có hoa lưỡng tính
c) Tất cả động thực vật và vi sinh vật
d) Cả a và b
2. Phương pháp nghiên cứu độc đáo của Menden là gì?
a) Phương pháp phân tích các thế hệ lai
b) Dùng toán thống kê để phân tích các số liệy thu được
c) Thí nghiệm nhiều lần trên đậu Hà Lan
d) Cả a và b
Đáp án và hướng dẫn giải bài 5:
1 – a) Bản chất và quy luật của hiện tượng Di truyền – Biến dị
Trang | 4
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
2 – a) Phương pháp phân tích các thế hệ lai
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai
Website Hoc247.vn cung cấp một môi trường học trực tuyến sinh động, nhiều tiện ích thông minh, nội dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những giáo viên nhiều năm kinh nghiệm, giỏi về kiến thức chuyên môn lẫn kỹ năng sư phạm đến từ các trường Đại học và các trường chuyên danh tiếng.
I. Luyện Thi Online
Học mọi lúc, mọi nơi, mọi thiết bi – Tiết kiệm 90%
- Luyên thi ĐH, THPT QG với đội ngũ GV Giỏi, Kinh nghiệm từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng.
- H2 khóa nền tảng kiến thức luyên thi 6 môn: Toán, Ngữ Văn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh Học.
- H99 khóa kỹ năng làm bài và luyện đề thi thử: Toán,Tiếng Anh, Tư Nhiên, Ngữ Văn+ Xã Hội.
II. Lớp Học Ảo VCLASS
Học Online như Học ở lớp Offline
- Mang lớp học đến tận nhà, phụ huynh không phải đưa đón con và có thể học cùng con.
- Lớp học qua mạng, tương tác trực tiếp với giáo viên, huấn luyện viên.
- Học phí tiết kiệm, lịch học linh hoạt, thoải mái lựa chọn.
- Mỗi lớp chỉ từ 5 đến 10 HS giúp tương tác dễ dàng, được hỗ trợ kịp thời và đảm bảo chất lượng học tập.
Các chương trình VCLASS:
- Bồi dưỡng HSG Toán: Bồi dưỡng 6 phân môn Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học và Tổ Hợp dành cho học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: TS. Lê Bá Khánh Trình, TS. Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc Bá Cẩn cùng đôi HLV đạt thành tích cao HSG Quốc Gia.
- Luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán: Ôn thi HSG lớp 9 và luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán các trường PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An và các trường Chuyên khác cùng TS.Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức Tấn.
- Hoc Toán Nâng Cao/Toán Chuyên/Toán Tiếng Anh: Cung cấp chương trình VClass Toán Nâng Cao,
Toán Chuyên và Toán Tiếng Anh danh cho các em HS THCS lớp 6, 7, 8, 9.
III. Uber Toán Học
Học Toán Gia Sư 1 Kèm 1 Online
- Gia sư Toán giỏi đến từ ĐHSP, KHTN, BK, Ngoại Thương, Du hoc Sinh, Giáo viên Toán và Giảng viên ĐH. Day kèm Toán mọi câp độ từ Tiểu học đến ĐH hay các chương trình Toán Tiếng Anh, Tú tài quốc tế IB,…
- Học sinh có thể lựa chọn bất kỳ GV nào mình yêu thích, có thành tích, chuyên môn giỏi và phù hợp nhất.
- Nguồn học liệu có kiểm duyệt giúp HS và PH có thể đánh giá năng lực khách quan qua các bài kiểm tra
độc lập.
- Tiết kiệm chi phí và thời gian hoc linh động hơn giải pháp mời gia sư đến nhà.
Trang | 5
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807