-iii-
TÓM TẮT
Đề tài nghiên cứu “Giải pháp hoàn thiện kênh phân phối sản phẩm măng cụt tại
huyện Cầu Kè, tỉnh Trà Vinh”, mục tiêu nghiên cứu của đề tài là phân tích tình hình
sản xuất, tiêu thụ sản phẩm măng cụt tại huyện Cầu Kè, tỉnh Trà Vinh và đề xuất giải
pháp mang tính khoa học, khả thi nhằm hoàn thiện kênh phân phối sản phẩm. Đề tài
sử dụng số liệu thứ cấp và số liệu sơ cấp với cỡ mẫu 113 quan sát bao gồm 100 nông
hộ trồng măng cụt, 03 chủ vựa, 05 người bán lẻ ở thị trấn Cầu Kè, 05 thương lái ở thị
trấn Cầu Kè. Số liệu được thu thập theo phương pháp ngẫu nhiên phân tầng, phân
tầng theo đối tượng nghiên cứu và vùng nghiên cứu kết hợp với phương pháp chọn
mẫu thuận tiện. Đề tài sử dụng phương pháp thống kê mô tả và phương pháp xếp
hạng để đánh giá thực trạng sản xuất và tiêu thụ măng cụt tại huyện Cầu Kè, phương
pháp phân tích lợi ích – chi phí và phương pháp phân tích kênh thị trường (Marketing
channel) để tính hiệu quả sản xuất của nông hộ và các tác nhân trong kênh phân phối.
Cuối cùng là phân tích ma trận SWOT để đề xuất các giải pháp. Việc sản xuất và tiêu
thụ măng cụt tại huyện Cầu Kè mang lại hiệu quả tài chính cho nông hộ và các tác
nhân tham gia trong kênh phân phối, người bán lẻ có mức lợi nhuận biên cao nhất
trong các tác nhân của kênh phân phối măng cụt tại huện Cầu Kè. Tác giả đề xuất 06
giải pháp nhằm hoàn thiện kênh phân phối sản phẩm măng cụt tại huyện Cầu Kè: (1)
Giải pháp tăng năng suất và nâng cao chất lượng sản phẩm; (2) Nâng cao năng lực
quản lý, tổ chức hoạt động của HTX; (3) Cấu trúc hệ thống phân phối, mở rộng thị
trường; (4) Tăng cường quảng bá; (5) Ứng dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất và (6)
Tăng cường mối liên kết giữa các tác nhân trong kênh.
-iv-
ABSTRACT
Topic of research : “Solutions to improving mangosteen distribution channels
in Cu K District, Trà Vinh Province”, the goal is to analyse the state of mangosteen
production and consumption in Cầu Kè District, Trà Vinh Province and to suggest
scientific, practical solutions to improving mangosteen distribution channels. The
research employs primary and secondary data with the sample size of 113, including
100 mangosteen growing household, 3 barn owners, 5 retailers in Cầu Kè District, 5
merchants in Cầu Kè District. The data is collected using stratified sampling methods
(according to researching subject and region) along with convenience sampling
methods. The research uses descriptive statistics method and rating method to
evaluate the state of mangosteen production and consumption in Cầu Kè District,
cost-benefit analysis method and marketing channel analysis method to work out the
efficiency in farmer households’ production and the agents in the distrubution
channels. Finally, it analyses the SWOT matrix to suggest solutions. Mangosteen
production and consumption in Cầu Kè District benefits farmer households and the
agents in the distribution channels financially, among which the retailers have the
highest profit margin. The author suggest 6 solutions to improving mangosteen
distribution channels in Cầu Kè District : (1) Increasing productivity and quality of
produce; (2) Improving managing skills and structure of the cooperative; (3)
Constructing distribution system, expanding the market; (4) Advertising ; (5)
Applying technology in production and (6) Strengthening the connections between
the agents in the distribution channels.
-v-
MỤC LỤC
Trang tựa
Quyết định giao đề tài
LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................................i
LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................... ii
TÓM TẮT ................................................................................................................ iii
ABSTRACT ..............................................................................................................iv
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT......................................................................ix
DANH SÁCH CÁC BẢNG ....................................................................................... x
DANH SÁCH CÁC HÌNH.......................................................................................xi
PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................ 1
1. SỰ CẦN THIẾT CỦA ĐỀ TÀI ............................................................................ 1
2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU .................................................................................. 3
2.1 Mục tiêu chung ................................................................................................. 3
2.2 Mục tiêu cụ thể ................................................................................................. 4
2.3 Câu hỏi nghiên cứu ........................................................................................... 4
3. PHẠM VI NGHIÊN CỨU .................................................................................... 4
3.1 Đối tượng nghiên cứu ....................................................................................... 4
3.2 Thời gian ........................................................................................................... 4
3.3 Không gian ........................................................................................................ 4
4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ......................................................................... 4
4.1 Phương pháp thu thập số liệu............................................................................ 4
4.1.1 Số liệu thứ cấp ........................................................................................... 4
4.1.2 Số liệu sơ cấp ............................................................................................. 5
4.1.3 Mẫu nghiên cứu ......................................................................................... 5
4.2 Phương pháp phân tích số liệu .......................................................................... 6
5. Ý NGHĨA KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI.................................... 7
5.1 Ý nghĩa khoa học .............................................................................................. 7
-vi-
5.2 Ý nghĩa thực tiễn ............................................................................................... 7
6. LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU ..................................................................................... 8
6.1 Lược khảo các tài liệu về kênh phân phối ........................................................ 8
6.2 Đánh giá tổng quan tài liệu ............................................................................. 11
7. BỐ CỤC LUẬN VĂN ........................................................................................ 12
PHẦN NỘI DUNG .................................................................................................. 13
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ THUYẾT ...................................................................... 13
1.1 MỘT SỐ KHÁI NIỆM VỀ SẢN XUẤT, HỘ NÔNG DÂN VÀ THƯƠNG LÁI .. 13
1.1.1 Sản xuất ........................................................................................................ 13
1.1.2 Hộ nông dân ................................................................................................. 13
1.1.3 Thương lái .................................................................................................... 14
1.2 CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN TRONG KINH TẾ NÔNG NGHIỆP ................ 14
1.2.1 Doanh thu ..................................................................................................... 14
1.2.2 Chi phí .......................................................................................................... 14
1.2.3 Chi phí trung gian (IC) và giá trị gia tăng (VA) .......................................... 14
1.2.4 Lợi nhuận ..................................................................................................... 15
1.2.5 Hiệu quả sản xuất ......................................................................................... 15
1.2.6 Hiệu quả kinh tế ........................................................................................... 15
1.2.7 Hiệu quả tài chính ........................................................................................ 15
1.3 MARKETING BIÊN TẾ VÀ CHI PHÍ MARKETING ................................... 16
1.3.1 Marketing biên tế ......................................................................................... 16
1.3.2 Chi phí marketing ........................................................................................ 17
1.3.3 Chi phí marketing và vấn đề hiệu quả trong phân phối ............................... 17
1.4 CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ TÀI CHÍNH TRONG SẢN
XUẤT NÔNG SẢN ................................................................................................ 18
1.4.1 Các yếu tố về chi phí.................................................................................... 18
1.4.2 Cách tính định phí và biến phí ..................................................................... 19
1.4.3 Các yếu tố về doanh thu ............................................................................... 21
1.5 TIẾN TRÌNH NGHIÊN CỨU ........................................................................... 23
-vii-
CHƯƠNG 2: GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ ĐỊA BÀN NGHIÊN CỨU ............. 25
2.1 SƠ LƯỢC VỀ HUYỆN CẦU KÈ..................................................................... 25
2.1.1 Vị trí địa lý ................................................................................................... 25
2.1.2 Điều kiện tự nhiên ........................................................................................ 26
2.1.3. Về đặc điểm dân số ..................................................................................... 27
2.1.4. Thực trạng kinh tế - xã hội .......................................................................... 27
2.1.5. Các điều kiện đặc thù để phát triển sản phẩm măng cụt huyện Cầu Kè ..... 28
2.2 THỰC TRẠNG SẢN XUẤT CÂY ĂN TRÁI VÀ MĂNG CỤT TẠI HUYỆN
CẦU KÈ TỈNH TRÀ VINH .................................................................................... 29
2.2.1 Giới thiệu về măng cụt Cầu Kè ................................................................... 29
2.2.1.1. Đặc điểm sinh học cây măng cụt ......................................................... 30
2.2.1.2. Yêu cầu sinh thái cây măng cụt ........................................................... 30
2.2.1.3. Quy trình trồng cây măng cụt .............................................................. 31
2.2.1.4 Giá trị kinh tế cây măng cụt mang lại .................................................. 31
2.2.2. Thực trạng sản xuất cây ăn trái tại huyện Cầu Kè ...................................... 33
2.2.3. Thực trạng sản xuất măng cụt tại huyện Cầu Kè ........................................ 34
CHƯƠNG 3: PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ SẢN XUẤT VÀ PHÂN PHỐI SẢN
PHẨM MĂNG CỤT TẠI HUYỆN CẦU KÈ TỈNH TRÀ VINH ....................... 37
3.1 PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG SẢN XUẤT VÀ TIÊU THỤ MĂNG CỤT CỦA
NÔNG HỘ ............................................................................................................... 37
3.1.1 Đặc điểm các hộ tham gia trồng măng cụt .................................................. 37
3.1.2 Sơ đồ kênh phân phối măng cụt của nông hộ .............................................. 39
3.1.3 Lý do nông hộ tham gia trồng măng cụt ...................................................... 41
3.1.4 Khó khăn trong sản xuất .............................................................................. 42
3.1.5 Giống sản xuất ............................................................................................. 43
3.1.6 Nguồn cung cấp thông tin thị trường của nông hộ ...................................... 43
3.1.7 Định giá và quan hệ mua bán ...................................................................... 44
3.2 PHÂN TÍCH CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ CỦA NÔNG HỘ
TRỒNG MĂNG CỤT ............................................................................................. 45