BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM
NGUYỄN ĐỨC LINH
MỘT SỐ GIẢI PHÁP TÀI CHÍNH NHẰM GIA
TĂNG GIÁ TRỊ KINH TẾ CỦA DOANH NGHIỆP
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
TP.Hồ Chí Minh, năm 2006
1
MUÏC LUÏC
CHÖÔNG I: NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ LYÙ LUAÄN CHUNG VEÀ GIAÙ TRÒ DOANH
NGHIEÄP VAØ GIAÙ TRÒ KINH TEÁ GIA TAÊNG CUÛA DOANH NGHIEÄP
1.1 Lyù luaän veà giaù trò doanh nghieäp:.................................................................7
1.1.1 Giaù trò soå saùch (Book value):..................................................................7
1.1.2 Giaù trò thò tröôøng (Market value):...........................................................7
1.1.3 Moät soá phöông phaùp xaùc ñònh giaù trò doanh nghieäp:..............................8
1.2 Lyù luaän veà giaù trò thò tröôøng gia taêng vaø giaù trò kinh teá gia taêng:.........11
1.2.1 Giaù trò thò tröôøng gia taêng (Market value added):................................11
1.2.2 Giaù trò kinh teá gia taêng (Economic value added) .................................12
1.2.3 Giaù trò thò tröôøng:..................................................................................14
1.2.4 Ngöôõng taïo giaù trò vaø suy giaûm giaù trò coâng ty: ...................................15
1.2.5 So saùnh EVA vaø caùc chæ tieâu lôïi nhuaän keá toaùn khaùc (ROI, ROE ):....16
1.3 Taùc ñoäng cuûa chính saùch coå töùc ñoái vôùi giaù trò doanh nghieäp:...............18
1.3.1 Khaùi nieäm coå töùc:.................................................................................18
1.3.2 Muïc tieâu cuûa chính saùch coå töùc:...........................................................19
1.3.3 Caùc quan ñieåm veà chính saùch coå töùc cuûa coâng ty:...............................19
Khi xem xeùt taùc ñoäng cuûa chính saùch coå töùc ñeán giaù trò coâng ty, hieän nay,
vaãn toàn taïi hai quan ñieåm khaùc nhau:...........................................................19
1.3.4 Nhöõng yeáu toá taùc ñoäng ñeán chính saùch coå töùc cuûa coâng ty:.................20
1.4 Hieäu chænh döõ lieäu keá toaùn phuïc vuï caùc phaân tích taøi chính:.................23
1.5 Söï taùc ñoäng cuûa moät soá lyù thuyeát kinh teá hieän ñaïi ñoái vôùi giaù trò doanh
nghieäp:................................................................................................................24
1.5.1 Lyù thuyeát “Ngöôøi ñaïi dieän” (Principal – agent theory):......................24
1.5.2 Lyù thuyeát: “Thoâng tin baát ñoái xöùng” (Asymmetric information) vaø Lyù
thuyeát: “Thò tröôøng hieäu quaû”:......................................................................26
1.5.3 Vaán ñeà minh baïch hoùa thoâng tin:.........................................................28
Minh baïch thoâng tin nhaèm khaéc phuïc nhöõng baát lôïi do “thoâng tin baát ñoái
xöùng” taïo ra nhö:...........................................................................................28
1.6 Kinh nghieäm öùng duïng coâng cuï taøi chính EVA taïi moät soá taäp ñoaøn kinh
teá treân theá giôùi:.................................................................................................28
CHÖÔNG II: ÖÙNG DUÏNG EVA XAÙC ÑÒNH GIAÙ TRÒ KINH TEÁ GIA
TAÊNG CUÛA MOÄT SOÁ COÂNG TY COÅ PHAÀN NIEÂM YEÁT
2.1 Vaøi neùt veà söï hình thaønh vaø öùng duïng caùc chæ tieâu phaân tích taøi chính
doanh nghieäp:....................................................................................................31
2.1.1 Treân theá giôùi:........................................................................................31
2.1.2 Taïi Vieät Nam: ......................................................................................32
2.2 Sô löôïc veà quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa thò tröôøng chöùng
khoaùn Vieät Nam:...............................................................................................34
2.3 ÖÙng duïng EVA xaùc ñònh giaù trò kinh teá gia taêng cuûa moät soá coâng ty
nieâm yeát:............................................................................................................37
2.3.1 Giôùi thieäu sô löôïc veà coâng ty coå phaàn Caùp vaø vaät lieäu vieãn thoâng
(Sacom): ........................................................................................................38
2.3.2 Moät soá chæ tieâu taøi chính cô baûn cuûa coâng ty SACOM töø naêm
2003--->2005:................................................................................................39
2.3.3 Xaùc ñònh EVA qua caùc naêm 2003, 2004 vaø 2005: ...............................41
2.3.4 Nhaän xeùt söï töông quan giöõa EVA, MVA vaø giaù coå phieáu treân thò
tröôøng: ...........................................................................................................45
2.4 Vaän duïng moät soá lyù thuyeát kinh teá hieän ñaïi nhaèm laøm gia taêng giaù trò
kinh teá cuûa caùc coâng ty coå phaàn nieâm yeát:.....................................................47
2.4.1 Chính saùch coå töùc vaø lyù thuyeát: “Ngöôøi ñaïi dieän”:..............................47
2.4.2 Chính saùch coå töùc vaø lyù thuyeát: “Thoâng tin baát ñoái xöùng”:.................47
2.4.3 Lyù thuyeát “Ngöôøi ñaïi dieän” vaø “Thoâng tin baát ñoái xöùng”: .................49
CHÖÔNG III: MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP GOÙP PHAÀN GIA TAÊNG GIAÙ TRÒ
KINH TEÁ CUÛA DOANH NGHIEÄP
3.1 Ñònh höôùng muïc tieâu giaûi phaùp:
3.1.1 Taïo laäp moâi tröôøng kinh doanh bình ñaúng, thuaän lôïi ñeå doanh nghieäp
hoaït ñoäng hieäu quaû hôn:................................................................................51
3.1.2 Xaây döïng chính saùch kinh teá höôùng doanh nghieäp ñeán hoäi nhaäp toaøn
caàu:................................................................................................................52
3.1.3 Xaây döïng moät thò tröôøng chöùng khoaùn ngaøy caøng lôùn veà qui moâ vaø
hoaït ñoäng hieäu quaû:.......................................................................................52
3.1.4 Caùc coâng ty phaûi tieáp caän caùc phöông phaùp quaûn lyù doanh nghieäp hieän
ñaïi:.................................................................................................................53
3.2 Moät soá giaûi phaùp gia taêng giaù trò kinh teá cuûa coâng ty:............................53
3.2.1 Veà phía nhaø nöôùc: ................................................................................53
3.2.2 Veà phía coâng ty: ...................................................................................62
Keát luaän ............................................................................................................ 74
MÔÛ ÑAÀU
1. Söï caàn thieát cuûa ñeà taøi nghieân cöùu:
Trong xu theá toaøn caàu hoùa vaø hoäi nhaäp ñang dieãn ra ngaøy caøng maïnh meõ,
neàn kinh teá Vieät Nam cuõng khoâng traùnh khoûi nhöõng taùc ñoäng cuûa bieán ñoäng kinh
teá theá giôùi vaø khu vöïc.
Cuoäc khuûng hoaûng kinh teá - taøi chính chaâu AÙ noå ra vaøo thaùng 7 naêm 1997
khôûi ñaàu töø Thaùi Lan, ñaõ nhanh choùng lan sang nhieàu quoác gia khaùc; tuy khoâng
tröïc tieáp taùc ñoäng ñeán neàn taøi chính cuûa Vieät Nam do vaøo thôøi ñieåm ñoù Vieät
Nam vaãn chöa coù thò tröôøng chöùng khoaùn, nhöng cuõng ñaõ laøm ñöùt quaõng thôøi kyø
taêng tröôûng kinh teá tuyeät vôøi cuûa Vieät Nam (bình quaân taêng tröôûng kinh teá töø
naêm 1992 – 1997 khoaûng 9%/naêm). Tuy nhieân, cuøng vôùi söï hoài phuïc cuûa neàn
kinh teá theá giôùi vaø khu vöïc töø naêm 2000, toác ñoä taêng tröôûng kinh teá cuûa Vieät
Nam ñaõ gia taêng trôû laïi (naêm 2003: 7,3%; naêm 2004: 7,8%; naêm vaø 2005: 8,4%).
Nhöõng thaønh töïu veà kinh teá ñaït ñöôïc trong thôøi gian qua laø do nhaø nöôùc ñaõ thöïc
thi nhieàu chính saùch kinh teá phuø hôïp, hieäu quaû, ñaõ leøo laùi con thuyeàn kinh teá
Vieät Nam vöôït qua khoûi cuoäc khuûng hoaûng taøi chính chaâu AÙ vaø ñònh höôùng, thuùc
ñaåy neàn kinh teá phaùt trieån.
Cuøng vôùi söï khaúng ñònh cuûa Ñaûng vaø nhaø nöôùc veà vieäc vieäc phaùt trieån
neàn kinh teá haøng hoùa nhieàu thaønh phaàn ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa, nhaø nöôùc
ñaõ tieán haønh caûi caùch kinh teá maïch meõ, nhaát laø ñoái vôùi khu vöïc kinh teá quoác
doanh; ñoàng thôøi ban haønh nhieàu ñaïo luaät vaø chính saùch kinh teá ñònh höôùng vaø
khuyeán khích phaùt trieån ñoái vôùi caùc thaønh phaàn kinh teá ngoaøi quoác doanh: Luaät
doanh nghieäp naêm 1999 taïo söï ñoät phaù laøm thay ñoåi cô caáu neàn kinh teá theo
höôùng giaûm tyû troïng kinh teá nhaø nöôùc, kinh teá taäp theå gia taêng tyû troïng kinh teá tö
nhaân vaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaø xu theá naøy tieáp tuïc ñöôïc khuyeán khích thoâng qua
Luaät doanh nghieäp naêm 2005 (thay theá Luaät doanh nghieäp naêm 1999), Nhaø nöôùc
taäp trung ñaåy maïnh coâng taùc coå phaàn hoùa giao, baùn, khoaùn caùc doanh nghieäp nhaø
nöôùc qui moâ nhoû vaø hoaït ñoäng khoâng hieäu quaû, caùc chính saùch kinh teá nhaèm
khuyeán khích thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi thoâng qua caû hai ñöôøng ñaàu tö tröïc
tieáp vaø giaùn tieáp, . . . ñaëc bieät laø thaønh laäp thò tröôøng chöùng khoaùn naêm 2000 vôùi
Trung taâm giao dòch chöùng khoaùn ñaàu tieân laø TP.HCM, sau hôn 6 naêm ñaõ coù söï
tieán trieån vöôït böïc, ñaõ töøng böôùc theå hieän chöùc naêng laø keânh thu huùt voán ñaàu tö
quan troïng vaø hieäu quaû nhaèm ñaûm baûo nguoàn voán ñaàu tö phuïc vuï muïc tieâu phaùt
trieån kinh teá cuûa ñaát nöôùc.
Ñieàu caàn thieát vaø raát quan troïng cuûa vieäc cho ra ñôøi thò tröôøng chöùng
khoaùn laø laàn ñaàu tieân giaù trò caùc doanh nghieäp ñöôïc xaùc ñònh theo giaù thò tröôøng,
coù söï taùch bieät giöõa giaù trò soå saùch vaø giaù trò thöïc (giaù thò tröôøng) cuûa doanh
nghieäp, cho duø caùc doanh nghieäp ñöôïc nieâm yeát treân saøn giao dòch TP.HCM vaø
Haø Noäi, cuõng nhö caùc coå phieáu ñang giao dòch treân thò tröôøng OTC ñeán thôøi ñieåm
naøy coøn raát ít so vôùi soá löôïng coâng ty coå phaàn ñang hoaït ñoäng.
Cuøng vôùi xu theá toaøn caàu hoùa, nhaát laø söï kieän döï kieán Vieät Nam seõ gia
nhaäp WTO cuoái naêm 2006, caùc doanh nghieäp Vieät Nam ñang ñöùng tröôùc nhöõng
cô hoäi vaø thöû thaùch mang tính thôøi ñaïi khi phaûi caïnh tranh vôùi caùc taäp ñoaøn kinh
teá huøng maïnh treân theá giôùi maø khoâng coù söï baûo hoä cuûa nhaø nöôùc. Do ñoù, beân
caïnh yeâu caàu quaûn trò hieäu quaû hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, caùc doanh nghieäp
caàn phaûi naâng taàm coâng taùc quaûn trò taøi chính vôùi muïc tieâu cuoái cuøng laø laøm gia
taêng giaù trò doanh nghieäp.
Vôùi nhöõng lyù do treân, vieäc choïn ñeà taøi:”MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP TAØI
CHÍNH NHAÈM GIA TAÊNG GIAÙ TRÒ KINH TEÁ CUÛA DOANH NGHIEÄP”
