Làm gì để giảm phun
thuốc trừ sâu?
Tại các điểm trình diễn này do một nhóm nông dân từ 10 -
30 người cùng làm trên cánh đồng 30 ha. Nông dân đư
ợc
tập huấn về kỹ thuật canh tác tiên ti
ến, áp dụng biện pháp
gieo sạ “né rầy” và h
ạn chế việc sử dụng thuốc trừ sâu
bằng cách trồng các loại cỏ có hoa trên b
ờ ruộng để thu
hút thiên địch.
Chọn những loại hoa có màu sắc và hương thơm phù h
ợp,
nhiều mật và phấn hoa để thu hút thiên địch vì đa s
ố giai
đoạn trưởng thành của chúng đều cần loại thức ăn này đ
ể
bổ sung năng lượng. Các loại cây có hoa này ph
trồng, cần ít chăm sóc và có th
ể trổ hoa quanh năm. Hoa
được trồng nhân giống trước trên b
ờ ruộng nhằm thu hút
thiên địch ngay từ ban đầu. Một số loại cỏ có hoa đư
ợc
chọn để triển khai trong việc nhân rộng mô h
ình là: Sài
đất (Wedilia chinensis), Xuy
ến chi (Bidens pilosa), cúc
Gót (Colobogyne sp.) và c
ỏ Cứt heo (Agelatum
conyzoides).
Nông dân chăm sóc đ
ồng ruộng của họ như thường, c
òn
cán bộ kỹ thuật bố trí thí nghiệm để theo dõi và
đánh giá
hiệu quả của mô hình vào 4 giai đoạn sinh trư
ởng của lúa
là mạ, đẻ nhánh, làm đòng và trổ. Một bẫy đèn đư
ợc bố trí
ở một góc của mô hình, các loại bẫy khác đư
ợc bố trí
trong ruộng lúa để theo dõi mật số rầy và thiên đ
ịch trong
ruộng mô hình và c
ả ruộng đối chứng của nông dân ở
ngoài mô hình.
Kết quả điều tra so sánh diễn biến mật số rầy nâu v
à ký
sinh, thiên địch trong khu ruộng có trồng hoa (mô h
ình)
và ru
ộng nông dân không có trồng hoa (đối chứng) cho
th
ấy: mật số rầy nâu ở ruộng đối chứng cao gấp hai lần so
với ruộng mô hình ở giai đoạn lúa làm đòng và ngậm sữa
;
trong khi ruộng mô hình có mật số ong ký sinh v
à thiên
địch ăn mồi đều cao hơn so v
ới ruộng đối chứng từ giai
đoạn lúa đẻ nhánh cho đến ngậm sữa.
Trong khi cánh đồng lúa ở Nam bộ có bờ vùng, b
ờ thửa
nhỏ, nông dân phải tận dụng bờ vùng vừa đủ để trồng ho
a
thu hút thiên địch thì nhiều cánh đồng lúa ở miền Bắc v
à
B
ắc Trung bộ lại có sẵn hoa Xuyến chi (Bidens pilosa)
mọc dại dọc hai bên bờ vùng. Tuy nhiên, nông dân v
ẫn
phải phun thuốc để trừ sâu rầy, phun nhiều lần nh
ư trong
các đợt dịch rầy lưng trắng truyền bệnh lùn s
ọc đen vừa
qua, trong khi lúa
ở giai đoạn đẻ nhánh, rất ít rầy trong
ruộng.
Chợt nghĩ “Chỉ cần trồng thêm vài loại hoa dại màu s
ặc
sỡ, có nhiều mật trên bờ vùng này và ch
ỉ cho nông dân
biết lợi ích của chúng thì có l
ẽ sẽ giúp nông dân giảm
được phun thuốc trừ sâu độc hại trên ruộng lúa”.