1
TỔNG CÔNG TY ĐIỆN LỰC MIỀN BẮC
TRƯỜNG CAO ĐẲNG ĐIỆN LỰC MIỀN BẮC
GIÁO TRÌNH
KỸ THUẬT ĐIỆN
NGÀNH/NGHỀ: QUẢN LÝ VẬN HÀNH, SỬA CHỮA ĐƯỜNG
DÂY VÀ TRẠM BIẾN ÁP CÓ ĐIỆN ÁP 110KV TRỞ XUỐNG
TRÌNH ĐỘ: CAO ĐẲNG
(Ban hành kèm theo Quyết định số /QĐ-NEPC ngày .../.../2020
của Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Điện lực miền Bắc)
Hà Nội, năm 2020
2
Tuyên bố bản quyền:
Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép dùng nguyên
bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo.
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu lành mạnh sẽ
bị nghiêm cấm.
3
LỜI NÓI ĐẦU
Kỹ thuật điện là một ngành kỹ thuật ứng dụng các hiện tượng điện từ để
biến đổi năng lượng, đo lường, điều khiển, xử lý tín hiệu. Việc tính toán các
thông số trong mạch, giải thích các hiện tượng điện từ giúp ta chọn đúng các
thiết bị điện, tận dụng được khả năng làm việc của các thiết bị điện, tiết kiệm
được vật liệu và các chi phí khác.
Cuốn giáo trình Kỹ thuật điện được biên soạn trên cơ sở các kiến thức lý
thuyết cơ bản, được trình bày một cách ngắn gọn và dễ hiểu, chủ yếu đi sâu
vào kỹ năng tính toán, giới thiệu các ví dụ tính toán giúp cho người học có thể
tự học thuận tiện. Cuốn giáo trình này được dùng chủ yếu cho sinh viên ngành
Quản lý vận hành, sửa chữa đường dây và trạm biến áp có điện áp từ 110kV
trở xuống, trình độ Cao đẳng nghề nên các phần kiến thức trong đó mới chỉ
dừng ở mức độ giới thiệu cho người học các khái niệm và các phương pháp
tính toán kỹ thuật điện và mạch điện đơn giản nhất.
Nội dung gồm 3 chương:
Chương 1: Mạch điện một chiều
Chương 2: Điện từ và cảm ứng điện từ
Chương 3: Mạch điện xoay chiều hình sin
Trong quá trình biên soạn, nhóm tác giả đã tham khảo các giáo trình và
tài liệu giảng dạy môn học này của một số trường đại học trong và ngoài nước
để giáo trình vừa đạt yêu cầu cao về nội dung vừa thích hợp với đối tượng là
sinh viên của trường Cao đẳng Điện lực miền Bắc.
Dù đã hết sức cố gắng để cuốn sách được hoàn chỉnh, song không tránh
khỏi những thiếu sót, nhóm tác giả rất mong nhận được các ý kiến, nhận xét
của các bạn đọc để cuốn giáo trình được hoàn thiện hơn. Xin gửi thư về địa
chỉ: Tổ môn Kỹ thuật cơ sở, khoa Điện, trường Cao đẳng Điện lực miền Bắc
Tân Dân, Sóc Sơn, Hà Nội.
Tập thể giảng viên
TỔ MÔN KỸ THUẬT CƠ SỞ - KHOA
ĐIỆN
4
MỤC LỤC
Mục lục
Trang
Lời nói đầu
3
Chương 1: Mạch điện một chiều
9
1. Các định luật cơ bản về mạch điện
10
2. Phương pháp biến đổi mạch điện
15
3. Phương pháp giải mạch điện một chiều
19
Chương 2: Điện từ và cảm ứng điện từ
23
1. Đại cương về từ trường
24
2. Các hiện tượng cảm ứng điện từ
34
Chương 3: Mạch điện xoay chiều hình sin
44
1. Đại cương về mạch điện xoay chiều hình sin
45
2. Biểu diễn đại lượng xoay chiều hình sin
53
3. Phương pháp giải mạch điện xoay chiều hình sin
63
Tài liệu tham khảo
101
5
MÔN HỌC KỸ THUẬT ĐIỆN
Mã môn học: MH 12
Thời gian của môn học: 90 giờ
(Lý thuyết: 48 giờ; Bài tập, Thực hành: 42 giờ)
I. VỊ TRÍ, TÍNH CHẤT MÔN HỌC:
- Vị trí của môn học: Môn học được bố trí giảng dạy vào học kỳ I năm
thứ nhất
- Tính chất của môn học: Là môn học lý thuyết kỹ thuật cơ sở trong
chương trình dạy nghề. Quản lý vận hành, sửa chữa đường dây và trạm biến
áp từ 110KV trở xuống. Trình độ cao đẳng nghề.
II. MỤC TIÊU CỦA MÔN HỌC:
Học xong môn học này, người học có khả năng:
- Trình bày được các định nghĩa, khái niệm, định luật, biểu thức, đơn vị
tính của các đại lượng điện trong mạch điện;
- Viết được các biểu thức và tính toán được các thông số, đại lượng cơ
bản của mạch từ, của mạch điện một chiều, xoay chiều 1 pha và 3 pha;
- Chọn được phương pháp giải các bài toán về mạch điện hợp lý;
- Giải được mạch tuyến tính hệ số hằng ở chế độ xác lập điều hoà có
dùng số phức;
- Phân tích được mạch ba pha đối xứng và không đối xứng;
- Giải thích một số ứng dụng đặc trưng theo quan điểm của kỹ thuật
điện;
- Tự giác, nghiêm túc, cẩn thận, chính xác, khoa học.