175
CHÆÅNG 8
THÄNG GIOÏ
8.1 Thäng gioï
8.1.1 Phán loaûi
Khaïi niãûm
Trong quaï trçnh saín xuáút vaì sinh hoaût cuía con ngæåìi thæåìng sinh ra caïc cháút âäüc haûi vaì
thaíi vaìo trong phoìng.
Do âoïüt yãu cáöu khäng thãø thiãúu âæåüc laì phaíi thæûc hiãûn thäng gioï. Quaï trçnh thäng gioï
thæûc cháút laì quaï trçnh thay âäøi khäng khê trong phoìng âaî ä nhiãùm bàòng khäng khê måïi bãn
ngoaìi tråìi.
Phán loaûi
1. Theo hæåïng chuyãøn âäüng cuía gioï
Ngæåìi ta chia ra caïc loaûi sau :
- Thäng gioï kiãøu thäøi : Thäøi khäng khê saûch vaìo phoìng vaì khäng khê trong phoìng thaíi ra
bãn ngoaìi qua caïc khe håí cuía phoìng nhåì chãnh lãûch cäüt aïp
- Thäng gioï kiãøu huït : Huït xaí khäng khê bë ä nhiãùm ra khoíi phoìng vaì khäng khê bãn
ngoaìi raìn vaìo phoìng theo caïc khe håí nhåì chãnh lãûch cäüt aïp.
- Thäng gioïút håüp : Kãút håüp caí huït xaíùn thäøi vaìo phoìng, âáy laì phæång phaïp hiãûu
quaí nháút.
2. Theo âäüng læûc taûo ra thäng gioï
- Thäng gioïû nhiãn : Laì hiãûn tæåüng trao âäøi khäng khê trong nhaì vaì ngoaìi tråìi nhåì
chãnh lãûch cäüt aïp. Thæåìng cäüt aïp chãnh lãûch do nhiãût âäü khaïc nhau laì phäø biãún nháút.
- Thäng gioï cæåîng bæïc : Quaï trçnh thäng gioï thæûc hiãûn bàòng quaût.
3. Theo phæång phaïp täø chæïc
- Thäng gioïøng thãø : Thäng gioïøng thãø cho toaìn bäü phoìng hay cäng trçnh
- Thäng gioï cuûc bäü : Thäng gioï cho mäüt khu væûc nhoí âàûc biãût trong phoìng hay caïc
phoìng coï sinh caïc cháút âäüc haûi låïn.
8.1.2 Læu læåüng thäng gioï
Læu læåüng gioïí duûng âãø thäng gioï âæåüc tênh phuû thuäüc vaìo muûc âêch thäng gioï. Muûc
âêch âoï coï thãø laì khæí caïc cháút âäüc haûi, thaíi nhiãût thæìa, áøm thæìa phaït sinh trong phoìng, khæí
buûi...vv.
8.1.2.1 Læu læåüng thäng gioï khæí khê âäüc
trong âoï
G - Læåüng cháút âäüc haûi toía ra phoìng , g/h
yc - Näöng âäü cho pheïp cuía cháút âäüc haûi (tham khaío baíng 2.8), g/m3
yo - Näöng âäü cháút âäüc haûi trong khäng khê thäøi vaìo, g/m3
8.1.2.2 Læu læåüng thäng gioï khæí håi næåïc thæìa
hm
yy
G
L
oc
/, 3
=
hkg
dd
G
L
o
hn /,
max
=
(8-1)
(8-2)
176
Ghn - Læåüng håi næåïc toaí ra phoìng , kg/h
dmax - Dung áøm cæûc âaûi cho pheïp cuía khäng khê trong phoìng, g/kg
do - Dung áøm cuía khäng khê thäøi vaìo phoìng, g/kg
8.1.2.3 Læu læåüng thäng gioï khæí buûi
trong âoï:
G b - Læåüng buûi thaíi ra phoìng, g/h
Sc - Näöng âäü buûi cho pheïp trong khäng khê, g/m3
So - Näöng âäü buûi trong khäng khê thäøi vaìo, g/m3
8.1.2.4 Læu læåüng thäng gioï khæí nhiãût thæìa
QT- Læåüng nhiãût thæìa trong phoìng, kCal/h
Ir, Iv - Entanpi cuía khäng khê thäøi vaìo vaì huït ra phoìng, KCal/kg.
Trong træåìng håüp khäng khê trong phoìng chè toaí nhiãût maì khäng toía håi áøm thç coï thãø
p duûng cäng thæïc :
tr, tv - Nhiãût âäü cuía khäng khê thäøi vaìo vaì huït ra phoìng, oC
Nhiãût dung riãng cuía khäng khê Ck = 0,24 kCal/kg.oC
Khi tênh toaïn cáön læu yï
- Nhiãût âäü khäng khê trong phoìng láúy theo yãu cáöu vãû sinh vaì cäng nghãû cuía quaï trçnh saín
xuáút.
- Nhiãût âäü khäng khê vaìo phaíi thoaí maîn âiãöu kiãûn vãû sinh tv > tT - a . Giaï trë a tuyì thuäüc vë
trê làõp âàût miãûng thäøi nãu åí chæång 4.
- Nhiãût âäü khäng khê ra : Coï thãøúy bàòng nhiãût âäü khäng khê trong phoìng. Nãúu miãûng huït
âàût cao thç tênh theo cäng thæïc sau :
tR = tT + β(H-Z) (8-6)
H - Khoaíng caïch tæìût saìn âãún miãûng huït, m
Z - Chiãöu cao vuìng laìm viãûc, m
β - Gradien nhiãût âäü theo chiãöu cao.
+ Thäng thæåìng : β = 0,2 ÷ 1,5 oC/m
+ Âäúi våïi raûp haït, raûp chiãúu boïng : β = 0,2 ÷ 0,3
+ Âäúi våïi xæåíng nguäüi : β = 0,4 ÷ 1,0
+ Âäúi våïi xæåíng noïng :
β = 1 ÷ 1,5
8.1.3 Bäüi säú tuáön hoaìn
Khi thäng gioï theo yãu cáöu âiãöu kiãûn vãû sinh noïi chung maì khäng vç mäüt muûc âêch cuû thãø
naìo âoï thç ngæåìi ta tênh læu læåüng gioï thäng gioïûa vaìo bäüi säú tuáön hoaìn.
üi säú tuáön hoaìn laìúön thay âäøi khäng khê trong phoìng trong mäüt âån vë thåìi gian.
hm
SS
G
L
oc
b/, 3
=
hkg
II
Q
L
vr
T/,
=
hkg
tt
Q
L
vr
T/,
)(24,0
=
(8-3)
(8-4)
(8-5)
177
K = Vkk/Vgm (8-7)
trong âoï
K - Bäüi säú tuáön hoaìn
Vkk - Læu læåüng khäng khê cáúp vaìo phoìng, m3/h
Vgm - Thãø têch gian maïy, m3
Baíng 8-1 : Bäüi säú tuáön hoaìn vaì læu læåüng gioï thäng gioï, m3/h
TT Khu ûc thäng gioï Nhiãût âäü tT, oC Bäüi säú tuáön hoaìn
hoàûc læu læåüng gioï
tuáön hoaìn (m3/h)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Nhaì åí
Phoìng åíü gia âçnh (tênh cho 1m2 diãûn
têch saìn)
Nhaìúp
Phoìng tàõm
Phoìng vãû sinh (xê, tiãøu)
Phoìng vãû sinh : Tàõm vaì xê tiãøu
Phoìng vãû sinh chung
Phoìng sinh hoaût táûp thãø trong kyï tuïc xaï,
phoìng hoüc chung
Khaïch saûn
Phoìng nguí (tênh cho 1 ngæåìi)
Khu vãû sinh riãng
- Phoìng 1 giæåìng
- Phoìng 2 giæåìng
Khu vãû sinh chung
- Cho 1 cháûu xê
- Cho 1 cháûu tiãøu
ûnh xaï, traûm xaï
Phoìng bãûnh nhán (tênh cho 1 giæåìng)
Phoìng phuû
Phoìng cho treí så sinh buï
Phoìng baïc sé
Phoìng X quang, chiãúu xaû
Phoìng chuáøn bë duûng cuûø, khæí truìng
Phoìng váût lyï trë liãûu, ràng haìm màût
Nhaì xaïc
Cäng trçnh thãø thao
Phoìng táûp luyãûn, thi âáúu
- Cho 1 váûn âäüng viãn
- Cho khaïn giaí
ø båi trong nhaì
18 ÷ 20
15
25
16
25
16
18
20
25
25
16
16
20
25
22
20
20
18
20
2
15
15
26
(3)
(60)
(25)
(25)
(50)
(50)
6
(30)
(50)
(60)
(50)
(25)
2
2
1
4
3
3
3
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
(40)
1,5
1,5
1
3
1
2
-
(80)
(20)
(20)
178
F1
F2
ïc âàóng aïpVuìng trung hoaì
H = h .(γ − γ )
11NT
N
H = h .(γ − γ )
22 T
T
t , γ
Tt , γ
NN
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
Phoìng thay quáön aïo caûnh bãø båi
Phoìng nghè cuía VÂ viãn, låïp hoüc
Khu vãû sinh
Raûp haït, raûp chiãúu boïng, cáu laûc bäü
Phoìng khaïn giaí
Haình lang
Càng tin
Phoìng huït thuäúc
Phoìng vãû sinh (tênh cho 1 cháûu xê hoàûc
cháûu tiãøu)
Phoìng nghè cuía nhaûc cäng
Phoìng maïy chiãúu phim
20
18
23
16
16
18
16
16
18
16
2
2
(100)
Theo
tênh toaïn
5
10
(100)
5
3
-
2
2
-
-
3
3
8.2 Thäng gioïû nhiãn
Thäng gioïû nhiãn laì hiãûn tæåüng trao âäøi khäng khê trong nhaì vaì ngoaìi tråìi do chãnh lãûch
ût âäü khäng khê. Thäng gioïû nhiãn âæåüc thæûc hiãûn nhåì gioï, nhiãût hoàûc täøng håüp caí hai.
Thäng gioïû nhiãn bao gäöm :
- Thäng gioï do tháøm loüt
- Thäng gioï do khê aïp : nhiãût aïp vaì aïp suáút gioï
- Thäng gioï nhåìû thäúng kãnh dáùn
8.2.1 Thäng gioïû nhiãn dæåïi taïc duûng cuía nhiãût thæìa
Khi nhiãût âäü trong phoìng låïn hån nhiãût âäü bãn ngoaìi thç giæîa chuïng coïû chãnh lãûch aïp
suáút vaì do âoï coïû trao âäøi khäng khê bãn ngoaìi våïi bãn trong.
Caïc pháön tæí khäng khê trong phoìng coï nhiãût âäü cao, khäúi læåüng riãng nheû nãn bäúc lãn cao,
taûo ra vuìng chán khäng phêa dæåïi phoìng vaì khäng khê bãn ngoaìi seî traìn vaìo thãú chäø. ÅÍ phêa
trãn caïc pháön tæí khäng khê bë däön eïp vaì coï aïp suáút låïn hån khäng khê bãn ngoaìi vaì thoaït ra
ngoaìi theo caïc cæía gioï phêa trãn. Nhæ ûy åíüt âäü cao nháút âënh naìo âoï aïp suáút trong phoìng
òng aïp suáút bãn ngoaìi, vë trê âoï goüi laì vuìng trung hoaì
Hçnh 8-1 : Nguyãn lyï thäng gioï do nhiãût aïp
Trãn hçnh 8-1 biãøu thë sæû phán bäú chãnh lãûch cäüt aïp trong nhaì vaì ngoaìi tråìi.
179
- Cäüt aïp taûo nãn sæû chuyãøn âäüng âäúi læu khäng khê laì:
H = g.h.(ρN - ρT ) (8-8)
h = h1 + h2 - Laì khoaíng caïch giæîa caïc cæía cáúp gioï vaìía thaíi, m
- Cäüt aïp taûo ra sæû chuyãøn âäüng cuía khäng khê vaìo phoìng:
H1 = g.h1.(ρN - ρT ) (8-9)
- Cäüt aïp xaí khê ra khoíi phoìng:
H2 = g.h2.(ρN - ρT ) (8-10)
úc âäü khäng khê chuyãøn âäüng qua caïc cæía vaìo vaìía thaíi :
- Læu læåüng khäng khê qua caïc cæía laì :
L1 = F1.ω1.µ1 (8-13)
L2 = F2.ω2.µ2 (8-14)
F1, F2 : Diãûn têch cæía vaìo vaìía thaíi, m2
µ1, µ2 : Hãûú læu læåüng cuía cæía vaìo vaìía thaíi.
Thay vaìo ta coï:
ÅÍ chãú âäü äøn âënh ta coï L1 = L2 hay:
F1.ω1.µ1 = F2.ω2.µ2 (8-17)
ì âáy ta ruït ra :
Giaíi hãû phæång trçnh
h = h
1 + h2
Vaì thay vaìo phæång trçnh tênh læu læåüng ta coï læu læåüng khäng khê trao âäøi trong træåìng
üp naìy laì :
N
TN
N
gh
H
ρ
ρρ
ρ
ω
)(2
.2 1
1
1
==
T
TN
T
gh
H
ρ
ρρ
ρ
ω
)(2
.2 2
2
2
==
N
TN
gh
FL
ρ
ρρ
µ
)(2
.. 1
111
=
T
TN
gh
FL
ρ
ρρ
µ
)(2
.. 2
222
=
1
2
1
2
1
2
2
1.
.
.
.h
h
h
h
F
F
T
N
α
ρ
ρ
µ
µ
==
1
2
1
2
1
2
2
1.
.
.
.h
h
h
h
F
F
T
N
α
ρ
ρ
µ
µ
==
2
22
2
11 )()(
)(2
µ
ρ
µ
ρ
ρρ
FF
gh
L
T
N
TN
+
=
(8-11)
(8-12)
(8-15)
(8-16)
(8-18)
(8-19)