GT. SC & BD CC phân phối khí
Khoa Cơ khí – Động lc
1
GIÁO TRÌNH
U BAN NHÂN DÂN TNH TRÀ VINH
TRƢỜNG CAO ĐẲNG NGH TRÀ VINH
MÔ ĐUN: SA CHA VÀ BẢO DƢỠNG CƠ CẤU PHÂN PHI KHÍ
NGH: CÔNG NGH Ô TÔ
TRÌNH ĐỘ: CAO ĐẰNG NGH
Ban hành kèm theo Quyết đnh số: QĐ/CĐN, ngày tháng năm ca Hiu
trưởng trường cao đng ngh Trà Vinh
Trà Vinh, năm 2019
GT. SC & BD CC phân phối khí
Khoa Cơ khí – Động lc
2
KS: Trn Phong Dân - Ch biên
KS: ..................... KS: .......................
MÔ ĐUN: SA CHA VÀ BO DƢỠNG CƠ CẤU PHÂN PHI KHÍ
NGH: CÔNG NGH Ô TÔ
TRÌNH ĐỘ: CAO ĐNG NGH
Ban hành kèm theo Quyết đnh số: QĐ/CĐN, ngày tháng năm của Hiu
trưởng trường cao đẳng ngh Trà Vinh
Trà Vinh, năm 2019
GT. SC & BD CC phân phối khí
Khoa Cơ khí – Động lc
3
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Tài liu này thuic loi sách Giáo trình n các ngun thông tin th đƣợc phép
dùng nguyên bn hoc trích dùng cho các mục đích đào tạo và tham kho.
Mi mục đích khác mang tính l ch lc hoc s dng vi mục đích kinh doanh thiếu
lành mnh s b nghiêm cm.
LI GII THIU
Đối tƣng s dng giáo trình: Cun giáo trình y đƣợc biên son để phc v cho
giáo viên chun b ni dung bài ging trƣớc khi lên lp ging dy ngh Công ngh ô
tô. Đây cũng là tài liệu để giáo viên b môn phát cho hc sinh, sinh viên nghiên cu hc
tp.
Mục đích yêu cu đt ra cho đối tưng s dng giáo trình: tài liu cho các
giáo viên ging dy các mô đun nghề thng nht chun b ni dung bài ging và kế hoch
lên lp cho đun Bo dƣỡng sa cha h thng phân phi k. Ngoài ra hc sinh,
sinh viên dùng để nghiên cu theo i các ni dung giáo viên truyn đạt trong khi
lên lp để nghiên cu thêm khi v nhà.
Yêu cu khi s dng giáo trình: Ngƣi đọc cn nghiên cu ln lƣợt các ni dung
theo chƣơng trình để d hiu. Giáo trình y tp hp nhng nhng kiến thc liên đến
các mô đun trƣc, ngƣời đọc cn nm vng nhng ni dung các đun trƣc để phc
v tt cho vic nghiên cu giáo trình này.
s để biên son giáo trình: Tác gi biên son giáo trình y da trên chƣơng
trình khung đƣc ban hành theo quyết định s /QĐ -TCĐN ngày tháng năm 2019
ca Hiu trƣng trƣng Cao đẳng ngh Trà Vinh, ngun tài liu tham kho t trƣng Đại
hc phạm k thut thành ph H Chí Minh, chƣơng trình đào to K thut viên
Toyota (Team 21), các giáo trình ca Tng cc dy ngh...
Đặc đim mi ca giáo trình: Giáo trình đƣợc biên son tp hp nhng ni dung cơ
bn v cấu phân phi khí da trên quá trình duy logic để th đảm bo mc
tiêu v kiến thc, k năng thái độ ngh nghip cho hc sinh, sinh viên.
Mc tác gi đã rt c gng để biên son giáo trình này nhƣng không th tránh
khi nhng thiếu sót, rt mong đƣợc s góp ý chân tình ca ngƣi đọc.
Xin chân thành cm ơn!
Trà Vinh, ngày tháng năm 2019
Tham gia biên son
1. Tác gi: KS. Trn Phong Dân
2. KS. Trần Đăng Khoa
3. ThS.Nguyn Hoàng Hn
4. KS. Thạch Thƣơng
GT. SC & BD CC phân phối khí
Khoa Cơ khí – Động lc
4
A. GII THIU V MÔ ĐUN
V trí, ý nghĩa, vai trò mô đun
đun sửa cha bảo dƣỡng cấu phi khí, vi các bài hc c th, hc sinh s
đƣc mt s kiến thức bản v cu to, nguyên tc hoạt động, phƣơng pháp kim
tra, phƣơng pháp sửa cha các chi tiết để làm cơ sở cho công tác bảo dƣỡng, sa chữa
cu phân phi khí.
Mc tiêu của mô đun
Nhằm đào tạo cho học viên đầy đủ kiến thc v nhim v, cu to nguyên tc
hoạt động của cấu phân phối khí động cơ. Đ đủ k năng phân định, tiến hành bo
dƣỡng, kim tra sa chữa các hỏng của cấu phn phi khí, vi vic s dng
đúng, hợp các trang thiết b, dng c đm bảo đúng quy trình, yêu cầu k thut, an
toàn và năng sut cao.
B. MC TIÊU THC HIN CA MO DUN
Học xong mô đun này học viên s có kh năng:
1. Trình bày đúng nhim v, phân loi cơ cu phân phi khí
2. t đúng cấu to nguyên tc hoạt động của cấu phân phi khí dùng trên
động cơ
3. Phát biểu đúng nhiệm v, cu to các chi tiết của cơ cấu phân phi khí
4. Phân tích đúng hiện tƣợng, nguyên nhân hƣ hỏng, phƣ ơng pháp kim tra, sa cha
hƣ hỏng ca các chi tiết
5. Tháo lp, kim tra, sa cha bảo dƣỡng đƣợc cấu phân phối khí đúng quy
trình, quy phm và đúng tiêu chuẩn k thut trong sa cha, bảo dƣỡng
6. S dng dụng đúng, hợp các dng c tháo lp, kim tra, sa cha, bảo dƣỡng
cơ cấu phân phi khí bảo đảm chính xác và an toàn.
C. NỘI DUNG CHÍNH CỦA MÔ ĐUN
S
TT
Tên các bài trong mô đun
Thi gian
Tng
s
TH, thí
nghim, tho
lun, bài tp
Kim
tra
1
Bài 1: NHN DNG, THÁO LẮP
CU PN PHI KHÍ
6
4
0
2
Bài 2: SA CHA NHÓM XU PÁP
9
6
0
3
Bài 3: SA CHỮA CẤU DN
ĐNG XU P
12
5
3
4
Bài 4: SA CHA TRC CAM
CON ĐI
9
5
0
5
Bài 5: SA CHA B TRUYN
ĐNG TRC CAM
9
4
3
6
I ĐỌC THÊM: CẤU PHÂN
PHỐI K ĐNG HIỆN ĐẠI
Cng:
45
24
6
GT. SC & BD CC phân phối khí
Khoa Cơ khí – Động lc
5
MC LC
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN ............................................................................................................. 3
Bài 1: THÁO LẮP NHẬN DẠNG CƠ CẤU PHÂN PHỐI KHÍ. ................................................. 9
1. Nhiệm vụ, yêu cầu và phân loại ......................................................................................... 10
1.1.Nhiệm vụ ......................................................................................................................... 10
1.2. Yêu cầu: .......................................................................................................................... 10
1.3. Phân loại. ....................................................................................................................... 10
2. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động. ........................................................................................ 10
2.1. Cấu tạo nguyên lý hoạt động của cơ cấu phân phối khí kiểu treo có trục cam đặt trong
thân máy. ............................................................................................................................... 10
2.2. Cấu tạo nguyên lý hoạt động của cơ cấu phân phối khí kiểu treo có trục cam đặt trên
nắp máy. ................................................................................................................................ 11
2.3. Cấu tạo nguyên lý hoạt động của cơ cấu phân phối khí kiểu đặt. .................................. 11
3. Ƣu nhƣợc điểm của cơ cấu phân phối khí dùng xupáp kiểu treo và kiểu đặt. ................... 12
3.1. Với cơ cấu phân phối khí xupáp đặt: .............................................................................. 12
3.2. Với cơ cấu phân phối khí xupáp treo:............................................................................. 12
4. Bố trí xupáp và dẫn động của cơ cấu phân phối khí. ......................................................... 12
4.1. Số xupáp. ....................................................................................................................... 12
4.2. Bố trí xupáp .................................................................................................................... 13
4.3. Dẫn động xupáp .............................................................................................................. 13
5. Hiện tƣợng, nguyên nhân hƣ hỏng của cơ cấu phân phối khí. ........................................... 15
5.1. Sai lệch pha phối khí: ..................................................................................................... 16
5.2. Mòn cơ cấu phân phối khí: ............................................................................................. 16
5.3. Hở trên các đƣờng dẫn khí ............................................................................................. 16
6. Chẩn đoán hƣ hỏng của cơ cấu phân phối khí. .................................................................. 17
6.1. Chẩn đoán qua khả năng hoạt động của động cơ ........................................................... 17
6.2. Xác định khả năng sai lệch pha phối khí: ....................................................................... 17
6.3. Nghe tiếng gõ. ................................................................................................................ 17
6.4. Các kiểm tra khác ........................................................................................................... 17
7. Quy tri nh và yêu cu k thuâ t tha o lă p cơ cu phân phối khí. ................................................. 18
7.1. Trình tự tháo cơ cấu phân phối khí động cơ TOYOTA ................................................. 18
7.2. Quy trình tháo, vsinh và lắp cu m xu páp ..................................................................... 20
7.3. Trình tự tháo cơ cấu phân phối khí động cơ NISSAN SD 23. ....................................... 20
CÂU HỎI ....................................................................................................................................... 21
Bài 2: SỬA CHỮA NHÓM XUPÁP ............................................................................................ 22
1. Nhiệm vụ, phân loại và cấu tạo xupáp. .............................................................................. 22
1.1. Nhiệm vụ. ....................................................................................................................... 22
1.2. Điều kiện làm việc. ......................................................................................................... 22
1.3. Phân loại. ........................................................................................................................ 23
1.4.Cấu tạo. ............................................................................................................................ 23