H CH TOÁN CHI PHÍ S N XU T TRONG
DOANH NGHI P XÂY L P
1.Đi t ng h ch toán chi phí s n xu t. ượ
Đi t ng h ch toán chi phí s n xu t là các chi phí s n xu t đc t p h p theo nh ng ượ ượ
ph m vi, gi i h n nh t đnh nh m ph c v cho vi c ki m tra, phân tích chi phí và tính
giá thành s n ph m.
Đ xác đnh đúng đi t ng h ch toán chi phí tr c h t ph i căn c vào đa đi m phát ượ ướ ế
sinh chi phí và công d ng c a chi phí trong s n xu t (t c là xác đnh n i phát sinh chi ơ
phí và n i ch u chi phí), căn c vào đc đi m tình hình ho t đng s n xu t, đc đi mơ
quy trình s n xu t s n ph m, yêu c u và trình đ qu n lý chi phí s n xu t.
Ho t đng s n xu t c a đn v xây l p có th đc ti n hành nhi u công trình, ơ ượ ế
nhi u h ng m c công trình, các t đi khác nhau, t ng đa đi m khác nhau.
Do tính ch t đc thù c a ngành xây d ng là s n xu t s n ph m mang tính đn chi c ơ ế
nên đi t ng t p h p chi phí s n xu t th ng đc xác đnh là t ng công trình, h ng ượ ườ ượ
m c công trình, t ng giai đo n công vi c hoàn thành theo quy c. ướ
Xác đnh đúng đi t ng h ch toán chi phí s n xu t phù h p v i đc đi m tình hình ượ
s n xu t, đc đi m quy trình công ngh s n xu t s n ph m và đáp ng đc yêu c u ượ
qu n lý chi phí s n xu t s giúp cho đn v xây l p t ch c t t công tác k toán t p ơ ế
h p chi phí s n xu t, ph c v t t cho vi c tăng c ng qu n lý chi phí s n xu t và ườ
ph c v cho vi c tính giá thành s n ph m đc chính xác k p th i. T khâu ghi chép ượ
ban đu, t ng h p s li u, t ch c tài kho n vào s chi ti t đu ph i theo đúng đi ế
t ng k toán t p h p chi phí s n xu t đã xác đnh.ượ ế
2. Ph ng pháp h ch toán chi phí trong doanh nghi p xây l p.ươ
Ph ng pháp h ch toán chi phí s n xu t là m t ph ng pháp hay h th ng cácươ ươ
ph ng pháp đc s d ng đ t p h p và phân lo i chi phí s n xu t trong ph m viươ ượ
gi i h n c a đi t ng h ch toán chi phí. ượ
Ph ng pháp h ch toán chi phí bao g m: Ph ng pháp h ch toán chi phí theo s nươ ươ
ph m, theo đn đt hàng, theo nhóm s n ph m, theo giai đo n công ngh ... M i ơ
ph ng pháp h ch toán chi phí ng v i m t lo i đi t ng h ch toán chi phí.ươ ư
Đi v i các đn v xây l p do đi t ng h ch toán chi phí đc xác đnh là các công ơ ượ ượ
trình, h ng m c công trình... nên ph ng pháp h ch toán chi phí th ng là ph ng ươ ườ ươ
pháp h ch toán chi phí theo s n ph m xây l p, theo đn đt hàng, theo giai đo n công ơ
ngh .
Có th khái quát vi c t p h p chi phí qua các b c sau: ướ
B c 1: T p h p chi phí c b n có liên quan tr c ti p cho t ng đi t ng sướ ơ ế ượ
d ng.
B c 2: Tính toán và phân b lao v c a các ngành SX-KD ph cho t ng điướ
t ng s d ng trên c s s l ng lao v ph c v và giá thành đn v lao v .ượ ơ ượ ơ
B c 3: T p h p và phân b chi phí s n xu t chung cho đi t ng liên quan.ướ ượ
B c 4: Xác đnh chi phí s n xu t d dang cu i k , tính giá thành c a s nướ
ph m hoàn thành.
3. H ch toán chi phí trong các doanh nghi p xây l p.
Trên th c t , tu thu c và đc đi m kinh doanh c a doanh nghi p, vào yêu c u c a ế
công tác qu n lý và trình đ c a cán b k toán cũng nh vào quy đnh c a ch đ k ế ư ế ế
toán hi n hành, vi c h ch toán chi phí s n xu t có th ti n hành theo ph ng pháp kê ế ươ
khai th ng xuyên ho c ph ng pháp ki m kê đnh k .ườ ươ
Theo quy đnh hi n hành trong doanh nghi p xây l p ch h ch toán hàng t n kho theo
ph ng pháp kê khai th ng xuyên chi phí s n xu t trong doanh nghi p xây l p đcươ ườ ượ
h ch toán nh sau: ư
3.1 H ch toán chi phí nguyên v t li u tr c ti p. ế
* Chi phí nguyên v t li u tr c ti p bao g m giá tr th c t nguyên, v t li u chính, v t ế ế
li u ph , v t li u k t c u... c n thi t đ tham gia c u thành th c th s n ph m xây ế ế
l p. Giá tr v t li u bao g m c chi phí mua, chi phí v n chuy n b c d t i t n công
trình, hao h t đnh m c. Trong giá thành s n ph m xây l p kho n m c chi phí nguyên
v t li u tr c ti p th ng chi m m t t tr ng l n. ế ườ ế
* Đ h ch toán chi phí NVLTT k toán s d ng tài kho n 621- CPNVLTT, tài kho n ế
này đc m chi ti t theo đi t ng t p h p chi phí s n xu t (công trình, h ng m cượ ế ượ
công trình...)
TK 621 có k t c u nh sau:ế ư
Bên N : Giá tr NVLTTxu t dùng tr c ti p cho ch t o s n ph m. ế ế
Bên Có:
Giá tr NVLTTxu t dùng không h t nh p l i kho ế
Giá tr ph li u thu h i ế
K t chuy n và phân b chi phí NVLTT trong kế
TK 621 cu i k không có s d ư
*Trình t h ch toán chi phí NVLTT đc th hi n c th nh s đ sau: ượ ư ơ
S đ: H ch toán chi phí nguyên v t li u tr c ti p.ơ ế
Nh n c p phát, nh n v n góp liên doanh
Xu t th ng cho công trình
TK 152
Xu t kho NVL cho thi công
NVL dùng không h t, ph li u thu h i nh p khoế ế
3.2 H ch toán chi phí nhân công tr c ti p. ế
* Chi phí nhân công tr c ti p trong các đn v xây l p bao g m thù lao ph i tr cho ế ơ
công nhân tr c ti p th c hi n kh i l ng công tác xây l p nh ti n l ng chính, ti n ế ượ ư ươ
l ng ph , chi phí nhân công tr c ti p các đn v xây l p khác v i các doanh nghi pươ ế ơ
s n xu t khác là không bao g m các kho n trích theo ti n l ng nh BHXH, BHYT, ươ ư
KPCĐ c a công nhân tr c ti p xây l p. ế
Chi phí nhân công tr c ti p th ng đc tính tr c ti p cho t ng đi t ng ch u chi phí ế ườ ượ ế ượ
liên quan. N u chi phí nhân công tr c ti p có liên quan đn nhi u đi t ng tính giáế ế ế ượ
thành mà không t p h p riêng đc thì có th t p h p chung sau đó ch n tiêu th c ượ
thích h p đ phân b cho các đi t ng chi phí liên quan. ượ
* Đ h ch toán chi phí nhân công tr c ti p k toán s d ng TK 622- CPNCTT. Tài ế ế
kho n này đc m chi ti t cho t ng đi t ng ch u chi phí (công trình, h ng m c ượ ế ượ
công trình...)
TK 622 có k t c u nh sau:ế ư
Bên N : CPNCTT th c t phát sinh ế
Bên Có: Phân b và k t chuy n CPNCTT ế
Cu i k tài kho n 622 không có s d ư
* Trong các doanh nghi p xây l p, có hai cách tính l ng ch y u là tính l ng theo ươ ế ươ
công vi c giao khoán và tính l ng theo th i gian. ươ
N u tính l ng theo công vi c giao khoán thì ch ng t ban đu là “h p đng khoán”,ế ươ
trên h p đng khoán th hi n công vi c khoán có th là t ng ph n vi c, nhóm công
vi c, có th là h ng m c công trình, th i gian th c hi n h p đng, đn giá t ng ph n ơ
vi c, ch t l ng công vi c giao khoán. Tu theo kh i l ng công vi c giao khoán ượ ượ
hoàn thành s l ng ph i tr đc tính nh sau: ươ ượ ư
Ti n l ng ph i tr = Kh i l ng công vi c * Đn giákh i l ng ươ ượ ơ ượ
hoàn thành công vi c
N u tính l ng theo th i gian thì căn c đ h ch toán là “B ng ch m công” và phi uế ươ ế
làm thêm gi ... Căn c vào tình hình th c t , ng i có trách nhi m s ti n hành theo ế ườ ế
dõi và ch m công hàng ngày cho công nhân tr c ti p trên b ng ch m công. Cu i tháng ế
ng i ch m công, ng i ph trách b ph n s ký vào b ng ch m công và phi u làmườ ườ ế
thêm gi sau đó chuy n đn phòng k toán. Các ch ng t này s đc ki m tra, làm ế ế ượ