Tài liệu tóm tắt lý thuyết về Sự biến đổi tuần hoàn tính chất của các nguyên tố hóa học và hướng dẫn giải bài 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12 trang 47,48 SGK Hóa 10 với lời giải chi tiết sẽ giúp các em nắm vững kiến thức hơn sự biến đổi của nguyên tố hoá học. Mời các em cùng tham khảo!
A. Lý thuyết về Sự biến đổi tuần hoàn tính chất của các nguyên tố hóa học, Định luật
tuần hoàn.
1. Định luật tuần hoàn các nguyên tố.
Tính chất của các nguyên tử cũng như thành phần tính chất các đơn chất và hợp chất tạo
nên từ các nguyên tố đó biến đổi tuần hoàn theo chiều tăng của điện tích hạt nhân nguyên
tử.
2. Những tính chất biến đổi trong một chu kì (theo chiều tăng của điện tích hạt nhân) trong
một nhóm (theo chiều từ trên xuống dưới) được lặp lại ở các chu kì khác, nhóm khác theo
cùng quy luật đó là:
– Sự biến đổi về hóa trị các nguyên tố.
Trong một chu kì, đi từ trái sang phải, hóa trị cao nhất với oxi tăng lần lượt từ I → VII, còn
hóa trị với hiđro của các phi kim giảm từ IV đến I.
– Sự biến đổi tính axit – bazơ của oxit và hiđroxit.
+ Trong một chu kì: theo chiều tăng của điện tích hạt nhân, tính bazơ của các oxit và
hiđroxit tương ứng giảm dần, đồng thời tính axit của chúng tăng dần.
+ Trong một nhóm A, theo chiều tăng của diện tích hạt nhân, tính bazơ của các oxit và
hiđroxit tương ứng tăng dần, đồng thới tính axit của chúng giảm dần.
– Có thể tóm tắt sự biến đổi tuần hoàn tính chất của các nguyên tố trong cùng một chu kì,
một nhóm (chủ yếu là các nguyên tố nhóm A).
B. Hướng dẫn giải bài tập SGK Hóa 10 trang 47, 48.
Bài 1. (SGK Hóa 10 trang 47)
1. Trong một chu kì, bán kính nguyên tử các nguyên tố
A. tăng theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân.
Trang | 1
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
B. giảm theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân.
C. giảm theo chiều tăng của tính phi kim.
D. B và C đều đúng.
Chọn đáp án đúng nhất.
Giải bài 1:
D đúng.
Bài 2. (SGK Hóa 10 trang 47)
Trong một nhóm A, bán kính nguyên tử của các nguyên tố:
A. tăng theo chiều tăng của điện tích hạt nhân.
B. giảm theo chiều tăng của điện tích hạt nhân.
C. giảm theo chiều giảm của tính kim loại.
D. A và C đều đúng.
Chọn đáp án đúng nhất.
Giải bài 2:
D đúng.
Bài 3. (SGK Hóa 10 trang 47)
Những tính chất nào sau đây biến đổi tuần hoàn ?
a) Hóa trị cao nhất với oxi. d) Số lớp electron.
b) Nguyên tử khối. e) Số electron trong nguyên tử.
c) Số electron lớp ngoài cùng.
Giải bài 3:
Những tính chất sau đây biến đổi tuần hoàn.
a) Hóa trị cao nhất với oxi. c) Số electron lớp ngoài cùng.
Bài 4. (SGK Hóa 10 trang 47)
Các nguyên tố halogen được sắp xếp theo chiều bán kính nguyên tử giảm dần (từ trái sang
Trang | 2
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
phải) như sau:
A. I, Br, Cl, F. C. I, Br, F, Cl.
B. F, Cl, Br, I. D. Br, I, Cl, F.
Chọn đáp án đúng.
Giải bài 4:
A đúng.
Bài 5. (SGK Hóa 10 trang 48)
Các nguyên tố của chu kì 2 được sắp xếp theo chiều giá trị độ âm điện giảm dần (từ trái sang
phải) như sau:
A. F, O, N, C, B, Be, Li.
B. Li, B, Be, N, C, F, O.
C. Be, Li, C, B, O, N, F.
D. N, O, F, Li, Be, B, C.
Chọn đáp án đúng
Giải bài 5:
A đúng.
Bài 6. (SGK Hóa 10 trang 48)
Oxit cao nhất của 1 nguyên tố R ứng với công thức RO2. Nguyên tố R đó là
A. Magie. B. Nitơ. C. Cacbon. D. Photpho.
Chọn đáp án đúng.
Giải bài 6:
C đúng.
Bài 7. (SGK Hóa 10 trang 48)
Theo quy luật biến đổi tính chất đơn chất của các nguyên tố trong bảng tuần hoàn thì
A. phi kim mạnh nhất là iot.
Trang | 3
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
B. kim loại mạnh nhất là liti.
C. phi kim mạnh nhất là flo.
D. kim loại yếu nhất là xesi.
Chọn đáp án đúng.
Giải bài 7:
C đúng.
Bài 8. (SGK Hóa 10 trang 48)
Viết cấu hình electron của nguyên tử magie (Z = 12). Để đạt được cấu hình electron của
nguyên tử khí hiểm gần nhất trong bảng tuần hoàn, nguyên tử magie nhận hay nhường bao
nhiêu electron ? Magie thể hiện tính chất kim loại hay phi kim ?
Giải bài 8:
Cấu hình electron của nguyên tử Mg (Z = 12): 1s22s22p63s2. Để đạt cấu hình electron của khí
hiếm gần nhất (Ne) trong Bảng tuần hoàn nguyên tử Mg nhường 2 electron để đạt được 8e
ở lớp ngoài cùng. Mg có tính kim loại.
Mg – 2e → Mg2+
Bài 9. (SGK Hóa 10 trang 48)
Viết cấu hình electron của nguyên tử lưu huỳnh S (Z = 16). Để đạt được cấu hình electron
của nguyên tử khí hiếm gần nhất trong bảng tuần hoàn, nguyên tử lưu huỳnh nhận hay
nhường bao nhiêu electron ? Lưu huỳnh thể hiện tính chất kim loại hay phi kim ?
Giải bài 9:
Cấu hình electron của nguyên tử S (Z = 16): 1s22s22p63s23p4.
Để đạt được cấu hình electron của khí hiếm gần nhất (Ar) trong bảng tuần hoàn nguyên tử S
nhận 2 electron để đạt 8e ở lớp ngoài cùng. S có tính phi kim.
S + 2e → S2-
Bài 10. (SGK Hóa 10 trang 48)
Độ âm điện của một nguyên tử là gì ? Giá trị độ âm điện của các nguyên tử trong các nhóm A
Trang | 4
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
biến đổi như thế nào theo chiều điện tích hạt nhân tăng ?
Độ âm điện của một nguyên tố đặc trưng cho khả năng hút electron của nguyên tử nguyên
tố đó trong phân tử (những electron bị hút là những electron nằm trong liên kết giữa các
nguyên tử trong phân tử).
Độ âm điện của nguyên tử các nguyên tố trong các nhóm A giảm dần theo chiều tăng của
điện tích hạt nhân.
Thí dụ: IA 3Li 11Na 19K 37Pb 35Co
Độ âm điện: 1 0,9 0,8 0,8 0,7
Bài 11. (SGK Hóa 10 trang 48)
Nguyên tử nào trong bảng tuần hoàn có giá trị độ âm điện lớn nhất ? Tại sao ?
Giải bài 11:
Nguyên tử của nguyên tố Flo có giá trị độ âm điện lớn nhất vì:
– Flo là phi kim mạnh nhất,
– Trong bảng tuần hoàn các nguyên tử của các nguyên tố nhóm VIIA có độ âm điện lớn nhất
so với các nguyên tử các nguyên tố trong cùng chu kì. Trong một nhóm A độ âm điện của
nguyên tử của nguyên tố đứng đầu là lớn nhất.
Bài 12. (SGK Hóa 10 trang 48)
Cho hai dãy chất sau:
Li2O BeO B2O3 CO2 N2O5
CH4 NH3 H2O HF
Xác định hóa trị của các nguyên tố trong hợp chất với oxi và với hiđro.
Giải bài 12:
Trong hai dãy chất sau: Li2O BeO B2O3 CO2 N2O5
CH4 NH3 H2O HF.
– Hóa trị cao nhất với oxi tăng dần từ I → V
Trang | 5
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
– Hóa trị với hiđro giảm dần tử IV → I.
- Luyên thi ĐH, THPT QG với đội ngũ GV Giỏi, Kinh nghiệm từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng.
- H2 khóa nền tảng kiến thức luyên thi 6 môn: Toán, Ngữ Văn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh
Học.
- H99 khóa kỹ năng làm bài và luyện đề thi thử: Toán, Tiếng Anh, Tư Nhiên, Ngữ Văn+ Xã Hội.
- Mang lớp học đến tận nhà, phụ huynh không phải đưa đón con và có thể học cùng con.
- Lớp học qua mạng, tương tác trực tiếp với giáo viên, huấn luyện viên.
- Học phí tiết kiệm, lịch học linh hoạt, thoải mái lựa chọn.
- Mỗi lớp chỉ từ 5 đến 10 HS giúp tương tác dễ dàng, được hỗ trợ kịp thời và đảm bảo chất lượng học
tập.
- Bồi dưỡng HSG Toán: Bồi dưỡng 6 phân môn Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học và Tổ Hợp dành cho học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: TS. Lê Bá Khánh Trình, TS. Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc Bá Cẩn cùng đôi HLV đạt thành tích cao HSG Quốc Gia.
- Luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán: Ôn thi HSG lớp 9 và luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán các trường PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An và các trường Chuyên khác cùng TS.Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức Tấn.
- Hoc Toán Nâng Cao/Toán Chuyên/Toán Tiếng Anh: Cung cấp chương trình VClass Toán Nâng Cao,
Toán Chuyên và Toán Tiếng Anh danh cho các em HS THCS lớp 6, 7, 8, 9.
- Gia sư Toán giỏi đến từ ĐHSP, KHTN, BK, Ngoại Thương, Du hoc Sinh, Giáo viên Toán và Giảng viên ĐH. Day kèm Toán mọi câp độ từ Tiểu học đến ĐH hay các chương trình Toán Tiếng Anh, Tú tài quốc tế IB, …
- Học sinh có thể lựa chọn bất kỳ GV nào mình yêu thích, có thành tích, chuyên môn giỏi và phù hợp
nhất.
- Nguồn học liệu có kiểm duyệt giúp HS và PH có thể đánh giá năng lực khách quan qua các bài kiểm tra
độc lập.
- Tiết kiệm chi phí và thời gian hoc linh động hơn giải pháp mời gia sư đến nhà.
Trang | 6
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
