Ch ng 1ươ
NH NG V N Ð CHUNGỮ Ấ Ề
1.1. M đuở ầ
D án công trình giao thông đng s t đng b và c u (g i chung là công ự ườ ắ ườ ộ ầ ọ
trình giao thông) th ng đc th c hi n d i d ng xây d ng m i, nâng c p ườ ượ ự ệ ướ ạ ự ớ ấ
ho c c i t o nh m đáp ng nhu c u giao thông ngày càng tăng. Các d án ặ ả ạ ằ ứ ầ ự
thu c lo i này th ng có nh ng đc đi m chính:ộ ạ ườ ữ ặ ể
Công trình n m tr i trên m t chi u dài r t l n qua nhi u đa ph ng, ằ ả ộ ề ấ ớ ề ị ươ
đa hình, c nh quan khác nhau. ị ả
Công trình chi m đt s d ng l n ch y u là đt nông nghi p và đt ế ấ ử ụ ớ ủ ế ấ ệ ấ
th c . ổ ư
Công trình khai thác s d ng m t l ng r t l n tài nguyên đt, đá, cát, ử ụ ộ ượ ấ ớ ấ
xi măng và v t li u xây d ng khác. Cũng là lo i công trình có kh i ậ ệ ự ạ ố
l ng đào và đp đt l n. ượ ắ ấ ớ
V i nh ng đc đi m nêu trên c ng v i các ho t đng thi công công trình và ớ ữ ặ ể ộ ớ ạ ộ
ho t đng c a tuy n đng sau này, d án công trình giao thông s làm n y ạ ộ ủ ế ườ ự ẽ ả
sinh nhi u lo i tác đng ti m tàng gây ô nhi m, suy thoái môi tr ng trên ề ạ ộ ề ễ ườ
m t quy mô l n.ộ ớ
Theo quy đnh t i Ði u 18 Lu t B o v Môi tr ng đã đc Qu c h i n c ị ạ ề ậ ả ệ ườ ượ ố ộ ướ
CHXHCN Vi t Nam thông qua ngày 27/12/1993 và Ngh đnh 175/CP ngày ệ ị ị
18/10/1994 c a Chính ph v "H ng d n thi hành Lu t B o v môi tr ng"ủ ủ ề ướ ẫ ậ ả ệ ườ
thì các d án là các công trình giao thông nêu trên ph i l p Báo cáo đánh giá ự ả ậ
tác đng môi tr ng trình n p cho các c quan qu n lý Nhà n c v b o v ộ ườ ộ ơ ả ướ ề ả ệ
môi tr ng đ th m đnh.ườ ể ẩ ị
B n h ng d n này đc biên so n nh m tr giúp vi c l p và th m đnh báoả ướ ẫ ượ ạ ằ ợ ệ ậ ẩ ị
cáo đánh giá tác đng môi tr ng đi v i các đi t ng là các d án đu t ộ ườ ố ớ ố ượ ự ầ ư
m i, c i t o và nâng c p công trình giao thông, bao g m:ớ ả ạ ấ ồ
Công trình giao thông đng b (đng ôtô) ườ ộ ườ
Công trình giao thông đng s t. ườ ắ
Công trình c u c ng trên đng b và đng s t. ầ ố ườ ộ ườ ắ
1.2. N i dung c a báo cáo đánh giá tác đng môi tr ngộ ủ ộ ườ
N i dung c b n c a báo cáo đánh giá tác đng môi tr ng là d báo, đánh ộ ơ ả ủ ộ ườ ự
giá nh ng tác đng ti m tàng ng n h n và dài h n, tích c c và tiêu c c, tr c ữ ộ ề ắ ạ ạ ự ự ự
ti p và gián ti p do vi c th c hi n m t d án phát tri n công trình giao thông ế ế ệ ự ệ ộ ự ể
có th gây ra cho môi tr ng.ể ườ
Trên c s nh ng d báo và đánh giá này, đ xu t nh ng bi n pháp gi m ơ ở ữ ự ề ấ ữ ệ ả
thi u (qu n lý và k thu t) nh m phát huy nh ng tác đng tích c c và gi m ể ả ỹ ậ ằ ữ ộ ự ả
nh t i m c có th nh ng tác đng tiêu c c.ẹ ớ ứ ể ữ ộ ự
N i dung c n có c a m t báo cáo đánh giá tác đng môi tr ng d án công ộ ầ ủ ộ ộ ườ ự
trình giao thông ph i bao g m:ả ồ
Mô t s l c v d án. ả ơ ượ ề ự
Hi n tr ng môi tr ng n i th c hi n d án. ệ ạ ườ ơ ự ệ ự
D báo, đánh giá các tác đng c a d án đn môi tr ng khu v c. ự ộ ủ ự ế ườ ự
Ð xu t các bi n pháp kh c ph c, gi m thi u các tác đng tiêu c c. ề ấ ệ ắ ụ ả ể ộ ự
Ch ng trình qu n lý, giám sát và quan tr c môi tr ng. ươ ả ắ ườ
K t lu n và ki n ngh . ế ậ ế ị
1.3. Các ph ng pháp đánh giá tác đng môi tr ngươ ộ ườ
Ði v i các d án công trình giao thông, vi c đánh giá tác đng môi tr ng ố ớ ự ệ ộ ườ
th ng đc ti n hành b ng nh ng ph ng pháp sau đây:ườ ượ ế ằ ữ ươ
Ph ng pháp li t kê (Checklists) ươ ệ
Ph ng pháp ma tr n (Matrices) ươ ậ
Ph ng pháp m ng l i (Networks) ươ ạ ớ
Ph ng pháp so sánh ươ
Ph ng pháp chuyên gia ươ
Ph ng pháp đánh giá nhanh ươ
Ph ng pháp nghiên c u, kh o sát th c đa ươ ứ ả ự ị
Ph ng pháp mô hình hoá ươ
Ph ng pháp phân tích chi phí, l i ích ươ ợ
Ph ng pháp vi n thám ươ ễ
Ph ng pháp s d ng h th ng thông tin đa lý (GIS). ươ ử ụ ệ ố ị
Ch ng 2ươ
MÔ T S L C V D ÁNẢ Ơ ƯỢ Ề Ự
Yêu c u:ầ N i dung mô t s l c v d án Công trình giao thông ph i ộ ả ơ ượ ề ự ả
đc trình bày xúc tích, đy đ, rõ ràng b ng ngôn ng ph thông, d ượ ầ ủ ằ ữ ổ ễ
hi u và c n đc minh ho b ng nh ng s li u, bi u b ng, b n đ, s ể ầ ượ ạ ằ ữ ố ệ ể ả ả ồ ơ
đ t l thích h p.ồ ở ỷ ệ ợ
Căn c Lu n ch ng kinh t k thu t kh thi, ngoài nh ng gi i thi u v c ứ ậ ứ ế ỹ ậ ả ữ ớ ệ ề ơ
quan qu n lý d án, c quan th c hi n d án, m c tiêu kinh t k thu t c a ả ự ơ ự ệ ự ụ ế ỹ ậ ủ
d án công trình giao thông. Vi c mô t s l c d án công trình giao thông ự ệ ả ơ ượ ự
có th đi sâu theo các n i dung d i đây:ể ộ ướ
2.1. Các ph ng án l a ch n v trí tuy n đngươ ự ọ ị ế ườ
Trong ph n này ngoài vi c mô t v trí các tuy n đng đc xem xét l a ầ ệ ả ị ế ườ ượ ự
ch n, c n có nh ng phân tích, đánh giá so sánh tính u vi t v m t kinh t vàọ ầ ữ ư ệ ề ặ ế
đc bi t là môi tr ng c a t ng ph ng án đc đ xu t.ặ ệ ườ ủ ừ ươ ượ ề ấ
2.2. Ðc đi m và quy mô công trìnhặ ể
Ngoài nh ng trình bày khái quát v đc đi m và quy mô công trình, báo cáo ữ ề ặ ể
c n đi sâu làm rõ các n i dung sau:ầ ộ
Mô t chi ti t các tuy n đng ả ế ế ườ
Ðc đi m đa hình, đa ch t, đa ch t công trình ặ ể ị ị ấ ị ấ
Thi t k c p đng: n n đng, m t đng. ế ế ấ ườ ề ườ ặ ườ
H th ng c ng, rãnh thoát n c m t. ệ ố ố ướ ặ
Kh i l ng các công trình thi công, xây l p ố ượ ắ
Các công trình ph tr nh tr m tr n bê tông xi măng, bê tông asphan ụ ợ ư ạ ộ
v.v...
2.3. Ph ng án thi công và cung c p nguyên v t li u xây d ng cho công trình ươ ấ ậ ệ ự
Trong ph n này c n trình bày c th các ph ng án thi công và ph ng án ầ ầ ụ ể ươ ươ
cung c p nguyên v t li u, đc bi t là đt, đá. N u d án th c hi n theo ấ ậ ệ ặ ệ ấ ế ự ự ệ
ph ng án h p đng mua nguyên v t li u xây d ng cho công trình thì cũng ươ ợ ồ ậ ệ ự
ph i nêu rõ đây.ả ở
2.4. Nh ng gi i pháp môi tr ng đã đc l ng ghép trong n i dung d ánữ ả ườ ượ ồ ộ ự
Trình bày nh ng xem xét, cân nh c d i góc đ môi tr ng và nh ng n i ữ ắ ướ ộ ườ ữ ộ
dung môi tr ng (ph ng án thay th , các thi t k k thu t, các ph ng phápườ ươ ế ế ế ỹ ậ ươ
thi công...) đã đc l ng ghép trong quá trình thi t l p l p lu t kinh t k ượ ồ ế ậ ậ ậ ế ỹ
thu t kh thi c a d án.ậ ả ủ ự
2.5. Ti n đ th c hi n d ánế ộ ự ệ ự
Nêu c th l ch trình th c hi n các h ng m c công trình c a d án t giai ụ ể ị ự ệ ạ ụ ủ ự ừ
đo n chu n b đn giai đo n hoàn thành đa công trình vào s d ng.ạ ẩ ị ế ạ ư ử ụ
Ch ng 3ươ
KH O SÁT, ÐÁNH GIÁ HI N TR NG MÔI TR NG n nẢ Ệ Ạ ƯỜ ề
Yêu c u: môi tr ng n n là môi tr ng khu v c tr c khi th c hi n d án vàầ ườ ề ườ ự ướ ự ệ ự
s ch u tác đng c a quá trình th c hi n d án. Ðánh giá môi tr ng n n là ẽ ị ộ ủ ự ệ ự ườ ề
quá trình xác đnh hi n tr ng môi tr ng c a khu v c mà d án d đnh s ị ệ ạ ườ ủ ự ự ự ị ẽ
th c hi n. Do v y, ph n n i dung này ph i th hi n đc m t cách đnh ự ệ ậ ầ ộ ả ể ệ ượ ộ ị
l ng cao nh t ch t l ng c a các thành ph n môi tr ng n n khu v c ượ ấ ấ ượ ủ ầ ườ ề ự
thông qua nh ng s li u quan tr c, đo đc các chi tiêu môi tr ng s ch u tác ữ ố ệ ắ ạ ườ ẽ ị
đng tr c ti p c a d án trong t ng lai. Tránh thu th p thông tin, s li u quáộ ự ế ủ ự ươ ậ ố ệ
m c ho c không c n thi t.ứ ặ ầ ế
Các s li u môi tr ng n n khu v c là nh ng căn c khoa h c đ th c hi n ố ệ ườ ề ự ữ ứ ọ ể ự ệ
ÐTM. Nó quy t đnh tính đúng đn c a m t quá trình đánh giá và các gi i ế ị ắ ủ ộ ả
pháp gi m thi u tác đng tiêu c c, tăng c ng các tác đng tích c c c a d ả ể ộ ự ườ ộ ự ủ ự
án đi v i môi tr ng vùng ho t đng c a d án. Nh ng s li u này cũng là ố ớ ườ ạ ộ ủ ự ữ ố ệ
c s đ ki m soát, đánh giá tính hi u qu c a công tác ÐTM sau này.ơ ở ể ể ệ ả ủ
S li u môi tr ng n n c n đt nh ng tiêu chu n ch t l ng sau đây:ố ệ ườ ề ầ ạ ữ ẩ ấ ượ
Có đ đ tin c y, rõ ràng và ph i rõ ngu n g c xu t s . S li u này có ủ ộ ậ ả ồ ố ấ ứ ố ệ
th l y t nhi u ngu n t li u khác nhau nh : các tr m quan tr c ể ấ ừ ề ồ ư ệ ư ạ ắ
(monitoring) môi tr ng qu c gia và t nh, các công trình nghiên c u ườ ố ỉ ứ
khoa h c, kh o sát trong nhi u năm đã đc công b chính th c ho c ọ ả ề ượ ố ứ ặ
d án t ti n hành kh o sát, đo đc. ự ự ế ả ạ
Các s li u, tài li u ph i bao g m nh ng y u t , thành ph n môi ố ệ ệ ả ồ ữ ế ố ầ
tr ng trong cùng ch u tác đng tr c ti p hay gián ti p c a d án. ườ ị ộ ự ế ế ủ ự
Các s li u ph i đc x lý s b , h th ng hoá, rõ ràng giúp cho ố ệ ả ượ ử ơ ộ ệ ố
ng i x lý s li u d dàng phân tích t ng h p, phân chia thành các ườ ử ố ệ ễ ổ ợ
nhóm s li u, nh n đnh đc đi m c a vùng nghiên c u. ố ệ ậ ị ặ ể ủ ứ
Ph ng pháp đo l ng kh o sát phân tích th ng kê ph i tuân th các ươ ườ ả ố ả ủ
quy đnh c a các h th ng tiêu chu n môi tr ng Vi t Nam (TCVN) doị ủ ệ ố ẩ ườ ệ
B Khoa h c, Công ngh và Môi tr ng ban hành. Trong tr ng h p ộ ọ ệ ườ ườ ợ
thi u TCVN thì s d ng tiêu chu n c a n c ngoài có đi u ki n t ế ử ụ ẩ ủ ướ ề ệ ự
nhiên, kinh t - xã h i t ng t . ế ộ ươ ự
3.1. Các thông s môi tr ng n nố ườ ề
Vi c kh o sát và quan tr c các thông s môi tr ng ph i đt m c đích thu ệ ả ắ ố ườ ả ạ ụ
th p đy đ các tài li u, s li u v các thành ph n môi tr ng v t lý, kinh ậ ầ ủ ệ ố ệ ề ầ ườ ậ
t , văn hoá - xã h i. Qua đó có th đánh giá đc hi n tr ng môi tr ng ế ộ ể ượ ệ ạ ườ
tr c khi th c hi n d án, cũng nh d báo di n bi n môi tr ng khu v c ướ ự ệ ự ư ự ễ ế ườ ự
n u không th c hi n d án.ế ự ệ ự
Ði u c n l u ý:ề ầ ư
Ch ti n hành thu th p, đo đc, đi u tra các s li u v môi tr ng và ỉ ế ậ ạ ề ố ệ ề ườ
tài nguyên thiên nhiên nh ng khu v c có liên quan tr c ti p ho c giánở ữ ự ự ế ặ
ti p đn d án và nh ng ch tiêu môi tr ng s b tác đng b i d án. ế ế ự ữ ỉ ườ ẽ ị ộ ở ự
Không nh t thi t ph i quan tr c t t c các thông s môi tr ng mà ấ ế ả ắ ấ ả ố ườ
không có liên quan đn ho t đng c a d án. ế ạ ộ ủ ự
Ph ng pháp l y m u và phân tích ph i tuân th Tiêu chu n môi ươ ấ ẫ ả ủ ẩ
tr ng Vi t Nam đã đc B Khoa h c, Công ngh và Môi tr ng banườ ệ ượ ộ ọ ệ ườ
hành.
Máy móc, thi t b đo ngoài th c đa và phân tích trong phòng thí nghi mế ị ự ị ệ
ph i đc chu n hoá. ả ượ ẩ
Các thông s môi tr ng n n và tài nguyên c n kh o sát đ xác đnh đi u ố ườ ề ầ ả ể ị ề
ki n môi tr ng n n đi v i D án công trình giao thông đc ph n ánh ệ ườ ề ố ớ ự ượ ả
(mang tính tham kh o) trong B ng 3.1.ả ả
B ng 3.1.ả Các thông s môi tr ng và tài nguyên c n kh o sát khi đánh giá ố ườ ầ ả
môi tr ng n n đi v i d án Công trình giao thôngườ ề ố ớ ự
(Ð tham kh o)ể ả
TT Môi tr ngườ
và tài nguyên
Thông s ốPh ng pháp kh oươ ả
sát và quan tr c ắ
(1) (2) (3) (4)
I. Ði u ki n t nhiên ề ệ ự
1.1 V trí đa lý ị ị Ða danh, to đ và đa lý ị ạ ộ ị
c a khu v c th c hi n d án.ủ ự ự ệ ự
V trí hành chính và giao ị
thông
Tài li u d án ho c ệ ự ặ
atlat qu c gia ố
1.2 Ðc đi m đaặ ể ị
hình, đa m oị ạ
Mô t nh ng đc đi m đa ả ữ ặ ể ị
hình c a khu v c d án m t ủ ự ự ộ
cách chi ti t (núi, đi, đng ế ồ ồ
b ng...) ằ
Tài li u d án ho c ệ ự ặ
đa lý, đa ch t khu ị ị ấ
v c ự
1.3 Ðc đi m khíặ ể
h u, khí ậ
t ng, thu ượ ỷ
văn
- Nhi t đệ ộ
- L ng m a, đ mượ ư ộ ẩ
- Ch đ gióế ộ
- Các hi n t ng th i ti t b tệ ượ ờ ế ấ
th ngườ
- Sông, su i, đm h (l u ố ầ ồ ư
l ng, ch đ dòng ch y) ượ ế ộ ả
- Tài li u c a các ệ ủ
tr m khí t ng thu ạ ượ ỷ
văn khu v c và quan ự
tr c t i hi n tr ng ắ ạ ệ ườ
II. Ðc đi m kinh t - xã h i ặ ể ế ộ
2.1 Dân c - lao ư
đng ộChú ý đn tình hình dân c ế ư
ki m s ng trong nh ng khu ế ố ữ
v c th c hi n d án và ch u ự ự ệ ự ị
Theo s li u th ng ố ệ ố
kê c a đa ph ng ủ ị ươ
và tài li u đi u tra, ệ ề