- -
24
1993là 5,6%, năm 1994là 7,5%, năm 1995là 10%, đến năm 1996 là 13%. Tuy
nhiên đến sau năm 1996 tình hình thu hút FDI có xu hướng chững lạI. Nến nhìn
vào con sộ tống kê, số vốn đăng kí của cả năm 1996 là 9212 triệu USD tăng 39%
so bvơí 1995 thì có lẽ tình hình khả quan hơn .Tuy vậy những ai quan tâm dến tình
hình đầu tư đều nhận thấy rằng, nến không có hai dự án xây dựng khu đô thị mới
với tổng số vốn FDI năm1996 sẻ chỉ còn gần 6 tỷ USD, thầp hơn tổng số vốn FDI
năm 1995.
Bước sang năm 1998 do tiếp tục bị ảnh hưởng chủ cuộc khủng hoảng tài chính tiền
tệ khu vực kéo daì nên đầu tư nước ngoàI tạI Việt Nam bị giảm sút mạnh. Tuy vậy
phảI nhờ đến chính sách phù hợp, tập trung xử lí những vướng mắc kịp thời nên
năm 1998 vẫn có thêm 260 dự án được cấp giấy phép với tổng số vốn là 4827triệu
USD. Năm 1999 số dự án là 280 song tổng số vốn chỉ đạt 2000 triệu USD.
Như vậy trong gia đoạn 1996-1999 số dự án được cấp giấy phép liên tục giảm,
tổng số vốn đầu tư cũng có chiều hướng giảm.
Về cơ cầu vốn đầu tư
Đây là nột vần đề có vai trò quan trọng trong việc thu hút vốn đầu tư nước ngoàI,
nó có tác dụng to lớn đến quá trính chuyển dịch cơ cấu kinh tế chung Theo số liệu
thống kê, cơ cấu vốn đầu tư vào Việt Nam trong những năm qua có những bước
tiến rõ rệt. Tính đến tháng 8-1993 nghành công nghiệp khai thác và khách sạn, du
lịch thu hút tới 40,9% tổng số vốn đầu tư, thì năm 1998 số vốn đầu tư vào các
nghành này chỉ còn 18,2% .Số vốn đầu tư vào khu vực sản xuất vật chất và xây
dựng kết cấu hạ tầng ngày càng tăng. Tính đến năm 1998 đa có đến 21,236tỉ USD
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com
- -
25
đầu tư vào khu vực này, chiếm 2/3 tổng số vốn FDI đầu tư vào Viết Nam. Nếu tính
đến suốt cả thời kì 1989-1997 ngành công nghiệp có 1977 dự án với số vốn đăng
kí là 11545,3triệu USD, thứ hai là nghành khách sạn, du lịch có 189 dự án với số
vốn là 2785,9 triệu USD; 1527,3triệu USD. Cơ cấu này được thể hiện như sau:
STT Ngành
Số dự án Tổng số vốn Tỷ lệ %vốn Số dự án Tổng số vốn Tỷ lệ %vốn
1 Công nghiệp chế biến 285 2328 39,6 1291 13008 40,5
2 Công nghiệp khai thác 25 1124 19,1 79 2184 6,8
3 Xây dựng 14 16 0,3 259 8228 25,6
4 Khách sạn và du lịch 86 1276 21,8 161 3650 11,4
5 Giao thông và bưu đIện 34 456 7,8 102 1465 4,6
6 Nông –lâm nghiệp 81 239 4,1 54 316 1,0
7 Ngư nghiệp 32 90 1,5 47 206 0,6
8 Các nghành khác 68 336 5,8 327 3045 9,5
Tông cộng 625 5865 100 2320 32102
Nếu như thời kì đầu của ngành sản xuất chỉ chiếm từ 50-60% tổng số vốn đầu tư
so với năm 1995, nghành giao thông vận tảI và bưu điện từng 89%, xây dựng và
sản xuất vật liệu công nghiệp tăng 63% trong cùng kì. Điều đáng chú ý trong thời
gian qua đa có một số dự án dầu tư vào cở sở hạ tầng. Ngược lại so vơí năm 1995,
năm 1996 FDI trong khu vực khách sạn giảm đI 53%, văn phòng cho thuê 70% và
tàI chính nhân hàng giảm 44%. Mức giảm còn mạnh hơn năm 1997-1998.
Sự phân phối lạI nguồn vốn đầu tư trong công nghiệp chứng tỏ các nhà đầu tư
nước ngoàI ngày càng tin tưởng vào tiến trình đổi mới của Việt Nam, không chỉ
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com
- -
26
đầu tư vào những nghành thu hồi vốn đầu tư nhanh mà họ còn yên tâm đầu tư vào
các dự án phát triển dài hạn. Có được kết quả này một phần là nhờ vào việc phát
triẻn các khu công nghiệp, khu chế xuất và khu công nghệ cao. Tuy nhiên cũng dễ
nhận thấy số vốn FDI đầu tư vào các nghành công – nông –ngư nghiệp còn quá ít.
Đến năm 1998 mới có 1629 triệu USD chiếm tỷ lệ rất nhỏ trong tổng số vốn FDI
mặc dù khu vực này có nhiều tiềm năng để khia thác như chế biến nông lâm thuỷ
sản. ĐIều này cho thấy những năm tới khu vực này cần tập trung thu hút nguồn
vốn đầu tư nhiều hơn nữa để có thể tận dụng tốt hơn các nguồn lực cho phát triển.
Cơ cấu vốn đầu tư cho vùng lanh thổ cũng đa từng bước phù hợp với quy hoạch
phát triển kinh tế. Những năm đầu các nguồn vốn đầu tư tập trung nhiều vào các
tỉnh phía nam: như TP. Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Bà Rịa vũng tàu …thì hiện nay
nguồn FDI có sự phân bố tương đối đồng đều giữa các vùng tập trung chủ yếu vào
các khu vực kinh tế trọng đIểm như Hà Nội – HảI Phòng – Quảng Ninh…
Về đối tác đầu tư.
Hiện nay trên thế giới đa hình thành nhiều công ty, nhiều tập đoàn lớn như là: các
công ty xuyên quốc gia có tiềm lớn về tàI chính như Sony, Tôyota, Hon da, Sanyo,
sam sung, Motỏola, Ford của Mỹ …
Bên cạnh đó cũng có rất nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ của nước ngoài tham gia
đầu tư tạI Việt Nam. ĐIều này cũng thực sự cần thiết vì các doanh nghiệp này
thường rất năng động, thích ứng nhanh với nhứng biến động của thị trường, hoạt
động có hiệu quả, từ đó sẽ là cơ sở cho các tập đoàn, các công ty lớn nhìn nhận
đúng hơn môI trưòng đầu tư, kích thích họ an tâm dầu tư nhiều hơn nữa vaoViệt
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com
- -
27
Nam.Theo số liệu thốg kê của bộ kế hoạch và đầu tư, các nước và vùng lanh thổ có
số vốn đầu tư lớn vào Việt Nam được thể hiện qua bảng sau:
Nước và vùng lanh thổ Số dự án Tỷ trọng Tổg số vốn đầu tư (%)
Tỷ trọng (%)
Singapore 181 9,4 6447 20
đàI loan 309 16 4268 13,3
Hồng công 184 9,5 3734 11,6
Nhật bản 213 11 3500 11,4
Hàn quốc 191 9,9 3154 9,8
Pháp 96 5,0 1465 4,6
Malaysia 59 3,1 1370 4,3
Hoakì 70 3,6 1230 3,8
TháI lan 78 4,0 1109 3,4
BV. Iland 55 2,9 1089 3,2
Tổng 1436 74,4 27366 85,4
Các nước và vùng lanh thổ đứng đầu về FDI ở ViệtNam
Hình thức đầu tư
Tính đến năm 1994, các hình thức đầu tu đa thục hiện tạI Việt Nam là: - Xí nghiệp
liên doanh có 788 dự án với tổng số vốn đầu tư gần 7 tỷ USD, chiếm 70,21% vốn
đầu tư.
- Xí nghiệp đầu tư 100% vốn nước ngoàI có 209 dự án với tổng số vốn 1,525 tỷ
USD, chiếm 15,88% vốn đầu tư.
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com
- -
28
- Hợp đồng hợp tác kinh doanh có 84 dự án với 1,319tỷ USD, chiếm 13,75%
vốn đầu tư.
NgoàI ra có 13 dự án liên doanh của Việt Nam đầu tư ra nước ngoàI nhưng còn
rất bé, chỉ chiếm 0,16% vốn đầu tư.
Kết quả thực hiện dự án đầu tư.
Nếu tính từ năm 1988 đến hết năm 1994, vốn đầu tư đac thực hiện 3,482 triệu
USD, trong đó dầu khí chiếm 1,29 triệu USD, vốn bên VIệt Nam chiếm 462 triệu
USD. Như vậy nếu không tính đầu khí và phần vốn của Việt Nam (mà chủ yếu là
đất) thì vốn thực hiện bên ngoàI là 1,63 triệu USD. Riêng năm 1994 đạt 140 triệu
USD, từng 30% so với năm 1993.
Các xí nghiệp có vốn đầu tư nước ngoàI đa tạo ra giá trị sản lượng hàng hoá
khoảng 1,5 triệu USD (năm 183-1994) kim ngạch xuất khẩu và dịch vụ thu ngoại
tệ ước tính đạt 500 triệu USD.
Bước sang 1995 tình hình thu hút đầu tư có chiều hướng gia tăng .Vốn thực hiện
vào quý I/ 1995 là 420triêụ USD trong đó dầu khí là 120 triệu USD. NĂng lực chủ
yếu tăng thêm là do: dầu thô 100 triệu tấn (của hai mở Đại Hùng và Thanh long),
bóng đèn hình 1,5 triệu chiếc, thép và sản phẩm thép 35 vạn tấn, xi măng 50 vạn
tấn.
1.3 Khó khăn và thách thức
- Sự cạnh tranh gay gắt trong việc thu hút FDI giữa các nước và các khu vựa.
Kể từ năm 1995 kinh tế Mỹ, Tây Âu và Nhật bản bắt đầu phục hồi sau một thời
gian suy thoáI, tình hình đó thúc đẩy các nhà đầu tư trên thế giới dùng 70% tổng số
vốn FDI đầu tư cho những nước công nghiệp phát triển. Phần vốn còn lạI là các
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com