ng
Làm Th Nào ế Đ H Yêu M n ế ể ọ Và Tr L ả ươ Cho B n ạ
Chúc m ng!
ừ
t m t CV đ y n t ấ ạ ng và m t lá th gi ộ ệ ầ ượ ậ ng ầ ấ ượ c, và b n đã có đ ạ ầ ướ ườ ầ ạ i thi u đ y chăm chút cho B n v a hoàn t ư ớ ộ ừ c m t cu c h n ph ng v n. Th t tuy t! ệ công ty mà mình m ộ ấ ỏ ẹ ộ ơ ướ là gay s là ph n thú v , và th c b B n đã v ị ờ ẽ ượ ượ go nh t trong cu c săn tìm vi c - bu i ph ng v n. ấ c đ u tiên. Bây gi ổ ệ t qua đ ộ ấ ỏ
T i Sao Ph i Ph ng V n?
ạ
ả
ấ
ỏ
ỹ ộ ế ệ ồ ơ ứ ấ ữ c n t ượ ấ ượ ọ ườ ượ ể ệ ệ ộ ả ượ ằ ấ ơ ệ ươ ờ ượ ể c ệ ủ ạ ạ ạ ạ ng trên h s là m t chuy n. B ng c p, k năng và ki n th c dĩ T o đ ằ ạ i xung quanh, t o nhiên là quan tr ng; Tuy nhiên kh năng liên k t v i nh ng ng ạ ế ớ c m i quan h , và th hi n đ c thái đ tích c c là m t câu chuy n hoàn toàn đ ệ ộ ự ố i th m chí cho r ng bu i ph ng v n còn quan tr ng h n nh ng khác. M t s ng ữ ườ ậ ọ ổ ỏ ộ ố nh h n hò, dĩ nhiên b n s không h i c i t trong đ n xin vi c. T ng t gì b n vi ơ ỏ ướ ạ ẽ ự ư ẹ ế ạ i thi u r ng s r t c gi i này đ , cho dù là ng m t ng i b n ch a g p bao gi ẽ ấ ệ ằ ớ ườ ư ặ ườ ạ ộ ch c không ch căn c c v i m t t h p v i b n. Đ xác đ nh b n có phù h p đ ứ ỉ ượ ớ ộ ổ ứ ợ ị ợ ớ ạ vào quá trình đào t o mà b n có, hay là nh ng kinh nghi m làm vi c c a b n tr ướ ệ ữ đây.
ề ỹ ữ ế ố ế khác nh tính cách, k năng giao ti p, hay th m chí ngo i hình, đ u ch c. Quá trình ph ng v n t o c h i cho ạ ấ ạ ơ ộ ư ợ ủ ậ ỏ ầ ự ấ ườ ể c thu t đ i nhân x th hay ỉ ể ườ ỏ ể i ph ng v n không ch ki m tra v nh ng b ng c p c a b n mà còn đ xem ữ ể ệ ấ ủ ạ ậ ố ế ớ ử ế Nh ng y u t góp ph n vào s phù h p c a b n v i t ạ ớ ổ ứ ng ằ ề b n có th giao ti p v i ng i khác và th hi n đ ượ ạ không.
ộ ổ ấ ư ng hai chi u. Hãy nghĩ bu i ổ ộ ỏ ớ ằ ấ ể ệ ữ ệ ớ ạ ủ ằ ổ ị ứ ể ạ c nh ng thành tích và ch c này li u s phù h p v i b n. Nói ể làm m iỗ ỏ ệ ẽ ệ ể ạ ạ Luôn nh r ng, bu i ph ng v n nh là m t con đ ề ườ ỏ ph ng v n là m t cu c trò chuy n mà qua đó b n th hi n đ ượ ạ ộ k năng c a mình, cũng nh xác đ nh r ng t ợ ệ ư ẽ ỹ ch c và đ i ngũ mà có th cách khác, b n nên dùng bu i ph ng v n đ tìm hi u v t ộ ề ổ ứ ể ấ ổ b n s tham gia, xem li u công vi c đó có th làm b n c m th y hăng hái đi ấ ả bu i sáng hay không. ổ
2
Chào M ng Đ n V i ớ ế ừ Vi c Bán Hàng
ệ
ổ ấ ụ ạ ượ ỏ ạ ỏ ẩ ố ắ ắ ế ừ ệ ể ặ ạ ỉ ộ ứ ư ữ ướ ằ ượ h i c h i c a mình b ng cách h ệ ợ ướ c giao cho b n. N u nh b n không “bán” tr c m t ộ ượ ụ t ra kh i tr ng thái c a ng i bán hàng. ườ t công vi c này s tr bao nhiêu, nh ng l i ích là gì, bao ợ ẽ ả c hay không. ượ c “bán”, nh ng câu h i trên là hoàn ỏ ng câu chuy n c a ệ ủ c khi công i gì trong chuy n này” tr c, quá trình ph ng v n s k t ấ ẽ ế ỏ ự ạ ơ ộ ủ ỏ ể ư ạ ướ ế ư ừ ố ầ ớ ộ ớ ằ ề ạ ấ i ờ ơ ộ ể ả ờ ậ ẽ ạ ỏ ộ ư ậ c n t ượ ấ ượ ẩ ể ỏ ạ ậ ể ụ ể ờ ế ớ ọ Bu i ph ng v n là m t quá trình bán hàng liên t c, mà m c tiêu là rao bán đ ộ s n ph m đ y giá tr - chính b n. Đ ng v ủ ị ầ ả Ch c ch n là b n mu n bi ữ nhiêu ngày ngh m t năm, và b n có th m c jeans vào th sáu đ ạ Nh ng dĩ nhiên cho đ n khi “món hàng” này đ ế toàn không phù h p. Đ ng t ợ ừ bu i ph ng v n v nh ng câu h i ki u “tôi có l ấ ề ữ ổ ỏ vi c đ ạ ệ ượ thúc v i m t trong nh ng lá th t ch i đ y “hãi hùng”. Hãy nh r ng khi quá trình ữ c giao cho b n, s còn r t nhi u th i c h i đ tr l “bán” hoàn t t và công vi c đ ấ ệ ượ các câu h i nh v y. Không nh ng v y lúc này b n đã có m t đòn b y đ th a thu n, ữ ng v i nhà tuy n d ng và h không th ch đ n khi b n tham vì b n gây đ ạ gia.
3
Google, Google, Google
ạ ậ ề c m t bài ộ ượ ạ ớ i. Đ t o đ ể ạ ờ ứ ế ỏ ẩ ượ ấ ờ ỏ c m i ph ng v n, quá trình nghiên c u ụ ữ ể ỉ ứ ẫ ợ ớ ầ ề ị ữ ủ ụ ề N u b n nghĩ b n đã làm xong bài t p v nhà, hãy nghĩ l ạ ph ng v n n i b t so v i nh ng ng viên khác là hoàn toàn nh vào nghiên c u và ứ ấ ổ ậ ữ c khi đ chu n b . Đ kh i đ u, ngay c tr ứ ả ướ ị ể ở ầ đã cho b n m t s g i ý đ ch nh s a CV, nh ng d n ch ng, m c tiêu phát tri n ử ộ ố ợ ạ ngh nghi p, và c ngôn ng c a b n đ phù h p v i t m nhìn, m c tiêu, giá tr , và ệ ả ể ạ ch c. văn hóa c a t ủ ổ ứ
ch c, ngay c khi ch là tìm Google v t ề ổ ứ ả ề ổ ỉ i ph ng v n, và ngành ngh mà t th i gian đ nghiên c u v t ề ể ỏ ấ ổ ẽ i ph ng v n. ứ ng đáng nh v i ng ườ ộ ố ạ ch c ứ ị ch c này tham gia, s giúp trang b ấ Chu nẩ ớ ớ ườ ỏ ứ ề c n t ượ ấ ượ c: Đ u t ầ ư ờ hay là v ng cho b n m t s thông tin và t o đ ạ c nhà có th giúp b n đ t đ b tr ể ị ướ ở ạ ượ ạ
ợ ữ ọ ố ớ ổ ứ ạ ộ ch c và nh ng ho t đ ng ữ • G i ý cho b n v nh ng gì là quan tr ng đ i v i t đang và s p di n ra. ắ ạ ề ễ
ữ ẩ ỹ ị • Cho phép b n chu n b cho nh ng câu h i v các k năng và trình đ c a mình theo h ng mà chúng có liên quan đ n t ộ ủ ch c và công vi c c a b n ạ ỏ ề ế ổ ứ ạ ướ ệ ủ
• B n có th tìm hi u v c c u t ch c, các thành viên qu n lý c a t ch c. ể ề ơ ấ ổ ứ ủ ổ ứ ể ả ạ
c cách t o đ c quan h và ấ ạ ượ ệ • B n có th đ c v đ i ngũ ph ng v n và tìm đ ạ th hi n đ ể ệ ỏ c s quan tâm v i đ i ngũ và công vi c ớ ộ ể ọ ề ộ ượ ự ượ ệ
ủ ổ ứ ắ ề ể ắ • B n có th n m b t v nh ng đ i th c nh tranh c a t ố ủ ạ ữ ạ l ng cho nhân viên, và nh ng th thách mà c ngành đang ph i đ i đ u ử ữ ươ ch c, cách h tr ọ ả ả ố ầ ả
• Cho b n thêm kh năng đàm phán khi b n nh n đ c công vi c ạ ậ ả ạ ượ ệ
i ph ng v n cũng s tìm hi u v b n. Nên bi t v ằ ể ườ ể ấ ỏ i khác có th tìm đ ế ề ề ạ ặ c v b n thông qua google ho c ẽ ề ạ ượ ể Ghi chú: đ ý r ng chính nh ng ng ữ nh ng thông tin nào mà ng ườ nh ng ngu n khác. ữ ữ ồ
4
Ăn M c Đ Thành Công
ể
ặ
ạ ỉ ấ ầ ỏ ổ ộ ng đ u tiên. Cho dù là g p ph ng v n c n t ượ ấ ượ ộ ơ ấ ở ng nghi p văn phòng hay m t n i nào ng đ i h c, phòng h p t i khách s n, hay ạ ọ ạ ạ ọ ả ự ng ăn m c tho i mái, ch n y ph c mang tính ặ ả ườ ọ ng t t và cũng là m t cách bày t s tôn tr ng và nhã ụ ỏ ự ố ộ ọ M t bu i ph ng v n cũng là cu c g p kinh doanh, và b n ch có m t c h i đ t o ộ ơ ộ ể ạ ộ ặ đ ặ ỏ tr khác ví d nh trung tâm h ướ ệ ở ườ ụ ư nhà hàng, b n nên ăn m c l ch s , ch nh t . Ngoài ra, ngay c khi công vi c c a b n ệ ủ ạ ạ ề ỉ ặ ị thu c v m t ngành có môi tr ộ ề ộ chuyên nghi p v n t o n t ệ ẫ ạ ấ ượ i ph ng v n. nh n đ i v i ng ố ớ ườ ấ ặ ỏ
ậ ọ ự ư ề ắ ậ ẩ ố ộ Do v y, hãy ch n l a c n th n tùy theo tình hu ng, nh ng nên cân nh c m t vài đi u sau:
• Trang ph c cho nam và n nên là m t b vest đ c may phù h p ộ ộ ữ ụ ượ ợ
• Nam nên s mi áo tr ng, tr n v i cà v t ch ng ch c ơ ớ ữ ắ ạ ạ ơ
• N nên m c áo s mi kín đáo ữ ặ ơ
• Đ ng s d ng quá nhi u n c hoa ử ụ ừ ề ướ
i h n v l ng trang s c hay nh ng ph c trang ph (đ ng h , vòng đeo ớ ạ ề ượ ụ ồ ứ ữ ụ ồ • Gi tay...)
• Nam nên c o râu s ch s ẽ ạ ạ
• Giày nên t o c m giác d ch u, nh ng v n mang phong cách chuyên nghi p ễ ị ư ệ ẫ ạ ả
• Đ ng mang ba lô “b i đ i” hay c p xách l n x n ộ ộ ụ ờ ừ ặ
• Đ ng mang theo chai n c c a b n ừ ướ ủ ạ
• Đ ng hút thu c hay nhai k o ố ừ ẹ
5
Bài Gi
i Thi u Nhanh
ớ
ệ
ạ ấ ả ứ ủ ị ộ ạ ấ ẩ ỏ ể t c các lo i và hình th c c a bu i ph ng v n, b n nên chu n b m t bài ứ ớ ạ ả ờ ộ ề ả ỏ ạ ạ ỹ ổ ậ ả i câu h i “hãy nói cho chúng tôi v b n thân ấ ị ệ ộ ể ụ ể ữ ế ẽ ề Dành cho t ổ “gi i thi u nhanh” đ làm b n n i b t so v i các ng viên khác. M t bài qu ng bá là câu ệ ớ i thi u kéo dài 30 giây, tr l gi ệ ớ b n”. Câu tr l i c a b n nên nh n m nh vào các k năng, kinh nghi m, và tính cách ả ờ ủ ạ khi n b n là ng i phù h p cho v trí này, và nh ng đi u này s là m t đi m c th ườ ạ đáng chú ý cho nhà tuy n d ng. ợ ể ụ
ụ ạ ẽ ắ ầ ả ả ị ớ ự ọ ớ ị t khác v b n thân khi n b n là ng ề ặ ằ ng v m t b ng ướ ề ng t p trung v ậ ướ ườ phù i ạ ề ả ế Ví d b n s b t đ u v i s kh ng đ nh hình nh b n thân theo h ẳ c p hay chuyên môn. “Tôi h c chuyên ngành kinh doanh, v i đ nh h ấ marketing”. Sau đó, cho thêm nh ng chi ti ế ữ h p v i công vi c. ợ ớ ệ
i thi u ki u này cũng là m t công c h u hi u đ b n gi ớ ể ệ ể ạ ộ ớ i thi u này ra, và luy n t p cho i thi u b n thân mình t i khi ớ ệ ả ệ ậ ế ố Bài gi trong nhi u tình hu ng giao ti p. Vi b n có th trình bày m t cách m ch l c và t ệ ụ ữ ớ ệ nhiên. t bài gi ế ự ạ ề ể ạ ạ ộ
6
ng
Tr L i Câu H i L ỏ ươ B ng Đáng S ợ
ả ờ ổ
c đ c p. Và ỏ ạ ấ ớ ộ ươ c đ c p trong quá trình ban đ u đ lo i ra ơ ẽ ượ ề ậ ng b ng s đ ẽ ượ ề ậ ể ạ ổ ầ b n vào chân mình! Tr l ườ ữ ề ấ ươ ứ ả ả ờ i i c a b n ng đ xu t. Đ ng t ế ỏ ớ ộ ừ ự ắ i. N u câu tr l ợ ả ờ ủ ạ Dù là b n đang ph ng v n ki u nào, s m hay mu n thì l ể ng xuyên h n, chúng s đ th nh ng ng viên n m ngoài kho ng l ằ câu h i v i m t con s là cách hoàn toàn không có l ố quá cao, b n s b lo i. ạ ẽ ị ạ
ả ờ ủ ứ ươ ượ ế ẽ ạ ủ ậ ể ệ ố ấ ạ c nh n. Cách ti p c n ng b n đ ậ i c a b n quá th p, đó s là m c l Còn câu tr l ấ ạ ủ ng c a b n có th th a thu n. Th hi n h ng thú c a t t nh t là tr l ứ ậ ứ ươ ể ỏ ấ ố ch c, và nh n m nh r ng b n mong mu n tìm hi u thêm b n đ về ằ ượ ể ạ ổ ứ ạ v trí. Đ ng đ b thúc ép đ a ra m t giá tr con s . ố ư ừ ị ạ i r ng m c l ả ờ ằ c làm vi c cho t ệ ể ị ộ ị
7
ẩ
Chu n B Cho Các Lo i ạ Ph ng V n Khác Nhau
ị ấ
ỏ
c, tìm hi u xem hình th c và ki u ph ng v n b n s p g p. Đi u này s ẽ ỏ ể ặ ể ấ c h i và cho phép b n chu n b tr ạ ắ ạ ề c nh ng câu ị ướ ỏ ạ ẽ ượ ỏ ữ ẩ ạ trả i khi n b n n i b t so v i các ng viên khác. N u đ ứ ế quy t đ nh lo i câu h i b n s đ l ứ ổ ậ ờ ượ ế ị ế ạ ớ
ệ ấ ỏ Có hai lo i ph ng v n mà b n có th s g p trên con đ ạ truy n th ng, ph ng v n thiên v hành vi, ho c là ph ng v n v tr ề ể ẽ ặ ặ ườ ấ ề ườ ấ ng tìm vi c: ph ng v n ỏ ng h p. ợ ạ ố ề ấ ỏ ỏ
ng v tình hu ng, ki u này cũng t ng t ỏ ự ố ộ ể ỏ ư ấ ướ ỏ ề ấ ề ể ậ ư ướ ứ ỏ ố ệ ả ứ ế ố ư ế ủ ế ố ủ ế ợ ỏ M t ki u khác n a là ph ng v n h ữ ươ nh ph ng v n v hành vi, nh ng ph ng v n v hành vi t p trung vào nh ng kinh ữ ấ ề nghi m trong quá kh , trong khi ph ng v n mang tính tình hu ng h ng v b n s ề ạ ẽ ấ ph n ng nh th nào khi đ i di n v i m t s tình hu ng c th . H u h t, b n s ạ ẽ ố ệ ớ ộ ố ụ ể ầ c a các lo i ph ng v n nói trên k t h p trong m t bu i ph ng v n, g p đ y u t ấ ấ ỏ ổ ộ c h i. b i v y, hãy xem qua m i lo i và cân nh c m t s câu mà b n có th đ ể ượ ỏ ộ ố ạ ỗ ạ ặ ở ậ ạ ắ
8
ườ
ố ể
ề ấ
ườ ấ
ng (Hay ph ng v n truy n th ng) : ấ i ph ng v n tìm hi u thêm v ề ạ ọ
ượ ạ ạ ữ i sao h nên nh n b n. Nh ng ậ
Ph ng v n thông th ấ ỏ M c tiêu c a Ph ng v n thông th ườ ỏ ủ ụ i sao b n mu n đ b n, t ậ ạ ạ câu h i theo Ph ng v n thông th ườ ỏ ỏ
ỏ ng là đ ng ể ỏ c nh n công vi c này, và t ệ ng có th bao g m: ể
ố ấ ồ
• Hãy nói cho tôi nghe v b n thân b n. ề ả ạ
v trí này? • T i sao b n mu n làm ạ ạ ố ở ị
ấ ủ ằ • B n cho r ng thành t u l n nh t c a mình là gì? ự ớ Th t b i l n nh t c a b n là gì? ạ ấ ạ ớ ấ ủ ạ
• B n cho r ng u đi m l n nh t c a mình là gì? Y u đi m l n nh t là gì? ể ớ ấ ủ ư ế ể ấ ạ ằ ớ
• T i sao b n l i c m th y mình là ng viên t t nh t cho công vi c này? ạ ạ ả ứ ấ ạ ố ệ ấ
• B n thích và không thích gì s p hay qu n lí cũ c a mình? ạ ở ế ủ ả
góp ữ • Hãy cho m t vài ví d khi b n làm vi c cùng m t đ i nhóm và nh ng đóng ệ ạ c th c a b n cho đ i nhóm đó và cho m c tiêu c a nhóm. ụ ể ủ ộ ộ ủ ụ ộ ộ ạ ụ
c h c tr ữ ạ ng đ i h c trang b ki n th c cho b n đ ị ế ạ ọ ứ ạ ể ng tuy n v trí này nh th nào? • Nh ng gì b n đ ứ ể ị ượ ọ ở ườ ư ế
• M c l ng mong mu n c a b n là bao nhiêu? ứ ươ ố ủ ạ
9
ỏ
c b n đã x lí, ượ ạ ủ ả ử ạ ể ể ấ ị
ấ ề ề
ề ố ớ ộ ố ứ ủ ẽ ậ ạ ố
Ph ng v n mang tính hành vi và ph ng v n mang tính tình ấ ỏ hu ng: ố M c tiêu c a c hai lo i ph ng v n này đ u đ hi u đ ấ ỏ ụ hay s x lí v i m t s tình hu ng và m t s v n đ nh t đ nh. Cách nhìn v hành vi ộ ố ấ ẽ ử s h i v quá kh c a b n, và ph ng v n mang tính tình hu ng s t p trung vào ấ ỏ ẽ ỏ ề ng lai. nh ng tình hu ng và v n đ trong t
ươ ữ ề ấ ố
Câu h i mang tính hành vi có th g m: ể ồ ỏ
m t tình hu ng khi đó b n là ng ả ộ ườ ứ ầ ố i đ ng đ u m t đ i ngũ, và m t ộ ộ ộ ẽ ế ậ ộ số ộ ể x lí m t ử ấ ồ ộ • Miêu t ng ườ v n đ . B n đã làm gì? ấ ạ i trong đ i ngũ này b t đ ng v i b n v cách mà đ i s ti p c n đ ớ ạ ề ề ạ
ườ ườ ế ạ • Đã có tr i khác đ nh n m t ộ ả ậ ể ch đ nh, hay m t đi m trong th a thu n? Hãy k cho tôi nghe v vi c đó. ề ệ ậ ị ng h p nào mà b n ph i thuy t ph c ng ỏ ợ ộ ể ụ ể ỉ
i th y ho c ng ể ề ộ ặ ườ ế i s p khó tính. B n đã làm gì đ có ạ ể • K cho tôi v m t ng th làm vi c đ c v i ng i này. ệ ượ ớ ườ ầ ườ ể
ộ ả ự ế ẫ ẩ ớ ả i • K v m t l n mà s sáng t o c a b n d n đ n m t s n ph m m i hay gi ạ ạ ủ pháp m i cho m t v n đ nào đó . ộ ấ ể ề ộ ầ ớ ề
Câu h i mang tính tình hu ng có th nh : ể ư ố ỏ
ư ạ ộ ự • N u nh b n là lãnh đ o m t đ i ngũ v i m t d án đang b m c k t b i ị ắ ẹ ở ớ v trí không có đi u ki n theo sát đ ệ ề ở ị ộ ộ ạ ạ ể ượ đ iộ c ế m t khó khăn đáng k , và b n đang ộ ngũ, b n s làm gi? ạ ẽ
ể ệ ủ ạ ạ ờ • Ki u giám sát nào b n cho là phù h p khi công vi c c a b n có th i gian ợ hoàn thành sát sao?
ả ấ t và không đ th i gian đ thu ủ ờ ể t? • B n s làm gì khi công vi c c n ph i hoàn t ệ ầ th p đ y đ các thông tin c n thi ầ ẽ ầ ủ ạ ậ ế
ỏ ả ữ ữ ậ ữ ệ ạ ư ạ ệ ủ ữ ữ ụ ề ỹ ượ ạ ữ ụ ắ ầ ộ ự ụ ấ ầ ệ ệ ủ ấ ữ ượ ỏ ự ữ ớ ả c thái đ tích c c và kh năng h p tác v i ng ề ộ ắ ằ ợ ự ở ộ ệ ậ ườ ể ể ấ ơ c truy n đ t m t cách đáng thuy t ph c ấ i khác. ườ ộ ể ệ i i khác m t cách tiêu c c b i chúng s đ l ố ẽ ể ạ ườ i ph ng v n. Luy n t p đ có th nói m t cách tr n tru và ế ề i c a b n s đ ả ờ ủ ạ ẽ ượ ư ậ ụ ạ ộ Nh b n th y, nh ng câu h i này đòi h i b n ph i có nh ng kinh nghi m và câu ấ ỏ ạ chuy n th t s . Do v y, hãy b t đ u nghĩ v nh ng thành công c a b n, nh ng khó ề ậ ự t qua, nh ng đ i ngũ mà b n đã t ng tham gia, và ví d v k năng khăn b n đã v ạ ừ ạ lãnh đ o c a b n. Sau đó xây d ng m t cách thuy t ph c và súc tích nh ng câu ế ộ ạ ủ chuy n mà b n th y là r t h u d ng khi ph ng v n. C n ch c r ng nh ng câu ạ chuy n c a b n th hi n đ ạ B n không bao gi mu n nói v ng ạ ờ d v x u đ i v i ng ư ị ấ ỏ ố ớ m ch l c, nh v y câu tr l ạ ạ h n. ơ
10
ng h p th ợ ườ ư ấ c thi t k đ tìm hi u v k năng gi ể ắ ỏ ả ố i k t lu n c a mình.
Ph ng v n v tình hu ng c th : ụ ể Ph ng v n v tr ấ ề ỏ ố ấ ề ườ ỏ v n và nh ng công ty đ u t c s d ng b i các công ty t đ ầ ư ư ở ượ ử ụ ph ng v n này đ i quy t v n đ , k năng l ng ế ế ể ề ỹ ả ề ỹ ượ ấ nghe, và giao ti p, cũng nh kh năng suy nghĩ nhanh trong nh ng tình hu ng áp ư ế l c và sau đó v i m t cách đ y thuy t ph c và súc tích, tóm l ầ ớ ộ ự
ng ngân hàng. Lo i ạ ế ấ ữ ạ ế ậ ủ ụ ế
ấ ễ ườ ườ
ư ổ ứ ỏ ộ ấ ụ ỏ ch c có th ch là gi ạ ỏ i thi u v ệ ề ấ ẽ ớ ể ề ấ ng s là câu ẽ ấ ẽ ớ i ph ng v n s gi ng di n ra nh sau: Ng ư ỏ ch c đang ph i đ i đ u. V n đ có th là ví ả ố ầ ộ ổ ứ đ nh, nh ng thông th ả ị ầ ề ề ấ ườ ộ i quy t đ ạ c v n đ . B n s đ c yêu c u xác đ nh đ ườ i ph ng v n s gi ữ ệ ượ ấ ị ề và t ể ỉ ự ế ch c đang ph ng v n b n. Đ u tiên ng ấ ệ ủ ổ ứ ấ ế ượ ấ ể ầ ấ ề ạ ẽ ượ ữ ệ ề i pháp cho v n đ . Nhìn chung, không có câu tr l ư ề ủ ắ
ự ế ớ ố ợ ể ệ ế ộ ự ạ ữ ế ậ c th hi n qua bài t p. H u h t nh ng tình hu ng s ẽ ầ ậ i h n trong vòng 15 đ n 30 phút, và bu i ph ng v n s có h n m t tình hu ng. ấ ẽ ổ ữ ỏ ứ ấ ẩ ị ng hay g p ph i. S có nhi u nh ng thông tin và tài li u h u d ng trong vi c ố ch c ổ ứ ệ ề ụ ặ Ph ng v n tình hu ng th ố m t v n đ trong kinh doanh mà m t t d hay th c t i thi u chuy n c a t ệ vi n c nh, nh n m nh v v n đ kinh doanh, và cho m t vài d ki n quan tr ng v i ễ ả ớ ọ c v n đ c t lõi, đ t vi c gi ặ ề ố ả ệ câu h i đ tìm hi u thêm các d ki n, phân tích v n đ nhanh chóng, và cu i cùng ố ỏ ể là “phá án” b ng cách đ a gi i ả ờ ấ ả ằ nào là hoàn toàn đúng, do v y thành công c a b n d a vào s chín ch n trong cách ự ậ tin cùng v i nh ng nghĩ, tính tr c ti p v i câu h i, tính h p lý trong k t lu n và s t ớ ự ự ỏ k năng đ i nhân x th đ ữ ỹ ố ử ế ượ gi ơ ế ớ ạ Đ chu n b cho lo i ph ng v n này, nghiên c u nh ng lo i v n đ mà t ạ ấ ỏ ể th ề ữ ệ ẽ ườ trang b b n cho nh ng tình hu ng đ c p trong lúc ph ng v n. ố ữ ề ậ ạ ả ữ ị ạ ấ ỏ
ộ ậ ể ữ ụ ỏ ụ ấ ạ ủ ấ ồ ữ c gi ượ ả t đ tìm hi u thêm v ể ố ể ế ả ộ ồ ố ỏ ầ ấ ạ ố ng b n có th tìm đ ể ự ậ ườ ạ ng đ i h c, ho c th vi n c a trung tâm h ể ng nghi p. M t vài g i ý ướ ượ ệ ặ ộ ư Th t ra, m t vài công ty tuy n d ng s d ng nh ng lo i ph ng v n này, ví d nh ử ụ Boston Consulting Group, cung c p ví d trên website c a h , bao g m c nh ng tình ọ ụ ề hu ng c n đ i quy t. Vault.com là m t ngu n khá t ỗ ph ng v n mang tính tình hu ng, và Harvard Business School cũng t o ra m t chu i ộ c chúng trong th vi n c a các tình hu ng đ th c t p và th ủ ư ệ tr ể ế ợ khác đ ti p ư ệ ủ ườ c n v i ph ng v n tình hu ng là: ấ ậ ớ ố ạ ọ ỏ ố
ể ớ ố ạ ớ ạ ố v i b n đ i • Làm quen v i phân tích các tình hu ng, đ nó không còn xa l đ u lúc ph ng v n ầ ấ ỏ
• Thành l p nhóm luy n t p các tình hu ng. Khó có th đ t đ ể ạ ượ ậ ố ệ ng tác mà k năng ở ộ c hi u qu ả ỹ đ iố khi phân tích mà m t mình, b i đây là m t quá trình t nhân x th c a b n cũng không kém quan tr ng so v i k t lu n ệ ậ ộ ử ế ủ ạ ươ ớ ế ậ ọ
• Đ ng nói dông dài. T p nói bài phân tích c a b n không s d ng nh ng t ử ụ ữ ậ ừ ừ đ m nh “à” hay “um” và t p đ a ra câu k t lu n m t cách súc tích. ệ ủ ạ ế ậ ư ư ậ ộ
• Luôn nh l ng nghe là k năng quan tr ng nh t trong t ớ ắ ấ ọ ỹ ư ấ v n và x lý m t ử ộ
11
bài ph ng v n tình hu ng. ấ ỏ ố
c trong lúc b n suy nghĩ đ n câu h i và gi i pháp, ậ ấ ế ỏ ả ượ nh ng đ ng d ng quá lâu gây khó ch u cho ng i ph ng v n.. • Im l ng là ch p nh n đ ừ ặ ư ạ ị ừ ườ ấ ỏ
• T p trung vào tình hu ng chính và đ ng b sa l y vào nh ng chi ti ừ ữ ầ ậ ố ị ế t ph ụ
• Silence is okay as you think of questions and solutions, but don’t make your pauses uncomfortably long
• Đ ý vào ph n ng c a ng i ph ng v n. Nh ng ph n ng này s cho b n ườ ủ ả ứ ữ ẽ ấ ạ ả ứ ể d u hi u khi b n đang đi sai h ạ ấ ệ ỏ ng. ướ
• Suy nghĩ ra ngoài vùng an toàn. Suy nghĩ sáng t o là đ c đi m c a nhà t ủ ể ạ ặ ư t, do v y đ ng ng i b c l kh năng này trong bu i ph ng v n v n t ấ ố ạ ộ ộ ả ậ ừ ấ ổ ỏ
• Th giãn và nghĩ r ng đây là m t bu i trao đ i v kinh doanh h n là m t bài ổ ổ ề ằ ộ ơ ộ ư ki m tra ể
ngân hàng, t ế ộ ị ư ấ ầ ư ể ẽ ượ ỏ ỏ ữ ộ ố ậ ỏ ạ ố ữ ư ạ ệ ề ư ế ế ầ ế ầ v n, ho c ặ c h i m t s bài toán logic. Cũng nh ư ệ ạ ế ậ ế i chính xác. Th t ra h u h t các ậ ả ờ ể ữ ừ ả ạ ầ ủ ỉ ệ ộ ỏ ng t ộ ừ ẩ i thi u ph ng v n qua đi n tho i, và do ệ lúc đ u c a bài ph ng v n. Ng n g n, hãy ầ ủ ấ ợ ệ ậ ữ ế ố ộ Pittsburg theo h ướ ướ N u nh b n đang ph ng v n cho m t v trí trong đ u t ấ công ngh thông tin, b n có th s đ ph ng v các tình hu ng, nh ng bài toán này t p trung vào vi c b n ti p c n gi i ả pháp nh th nào. Nh ng bài toán này h u h t không liên quan gì đ n tình hình ầ kinh doanh và h u h t các bài toán đ u có câu tr l ế ề ả lúc tuy n vào đ i h c. Th nh tho ng b n đã t ng tr i qua nh ng bài toán t ạ ọ ự ươ nh ng bài toán logic là m t ph n c a cu c gi ạ ấ ớ ữ v y b n nên chu n b x lí chúng ngay t ắ ọ ỏ ị ử ậ ạ luy n t p nh ng câu toán đ cũ rích và đáng s - : “N u m t đoàn tàu đi t ừ ng Đông và m t đoàn khác đi t ng Cleveland theo h ừ ộ Cleveland, khi nào thì chúng đi ngang qua nhau?”.
ữ ữ ầ ấ ạ ầ ủ ấ ế ệ ạ ỏ ầ ặ ữ ệ ư ẽ ứ ề ệ ố ề ậ ạ ộ ộ ố ỹ ỏ ạ ầ ệ ấ ầ ị c nh ng bài ph ng v n này. Ngoài nh ng bài toán logic b n có th đ c yêu c u tính nh ng bài toán tài chính ể ượ ho c xác xu t nh m t ph n c a nh ng bài ph ng v n ti p theo qua đi n tho i. ữ ư ộ Nh ng công ty tin h c hay công ngh thông tin nh Microsoft s yêu c u b n th c ự ệ ọ hi n m t s k năng v l p trình, cũng nh ki n th c v h th ng trong m t ho c ặ hai l n đ u ph ng v n qua đi n tho i. Do v y, b n c n chu n b máy tính, cũng nh ư ạ trau chu t nh ng k năng c a mình tr ỹ ư ế ậ ữ ẩ ấ ầ ố ướ ủ ữ ỏ
12
ẩ
ị ỏ
ấ
Chu n B Cho Các Cách Th c Ph ng V n Khác ứ Nhau
ệ ố ệ ạ ấ ỏ ế ầ ự c th c c v i nhi u cách khác nhau. Dù v y, h u h t các bu i ph ng v n đ ấ ậ ấ ử ụ ượ ớ ệ ỏ ổ ỏ ặ ự ế ữ ơ V i s phát tri n c a h th ng thông tin liên l c hi n nay, ph ng v n có th th c ể ủ ể ự ớ ự hi n đ ề ượ ệ hi n qua đi n tho i ho c tr c ti p, v i m t s ít h n n a là ph ng v n s d ng ớ ộ ố ạ ệ webcam và micro.
ế
ấ
ệ
ỏ
ạ
ạ Nhìn chung, l n đ u tiên ti p c n v i t ộ
ch c ớ ổ ứ ạ ệ ầ ộ ậ ấ ầ ộ ẽ ọ ộ ấ ả ả ỏ ậ ứ ộ ộ ấ ằ ậ ầ ỏ ờ ư ợ ẹ ộ ợ
Ph ng v n qua đi n tho i: sau khi b n n p CV s là m t cu c g i yêu c u m t cu c ph ng v n qua đi n tho i. Đ ng c m th y r ng mình đang ph i nh n ph ng v n ngay l p t c , nh ng hãy ậ ừ nhi t tình và t p trung vào h n m t kho ng th i gian thích h p. M t vài g i ý bao ả ệ g m: ồ
và ẹ ạ ế t ch c là b n s có s riêng t ẽ ự ắ ạ ư ả c. • H n vào kho ng th i gian nào mà b n bi ờ t p trung đ ậ ượ
• S d ng máy bàn thay cho di đ ng đ có th nghe rõ h n. ử ụ ể ể ộ ơ
• Tìm hi u xem ai s là ng i nói chuy n v i b n và v trí c a h trong t ch c. ẽ ể ườ ệ ớ ạ ủ ọ ị ổ ứ
i ngày gi i múi gi n u c n • Xác đ nh k l ị ỹ ạ ờ ủ c a cu c g i, và ki m tra l ọ ể ộ ạ ờ ế ầ
ng và ỏ ấ ạ ộ
ậ ạ ơ v quá lo s b ng cách ch thông báo v i ti p tân b n đã qua đ ượ ấ ệ ế ư c cu c ph ng v n qua đi n tho i m t cách đ y n t ệ ộ ờ ế ợ ằ ướ ừ ỏ ẻ h n. Chúng tôi khuyên b n hãy đi th đ bi ơ ế ớ ỉ t rõ ậ c bu i ph ng v n, nh ng đ ng t ấ ờ ẹ ử ể ế ạ Bây gi ờ ạ ộ ầ ấ ượ ti n t i vòng ph ng v n tr c ti p. Chúc m ng! M t l ừ i khuyên đ n gi n cho b n: đ ng ừ ự ế ế ớ ạ ả ỏ ử ế phá h ng nó b ng vi c đ n tr . Th t ra, hãy l p ra k ho ch đ n s m h n n a ti ng ễ ỏ ằ tr ổ ớ ế ỏ 15 phút tr c gi ướ đ ế ớ ị ng đ n v i đ a đi m ph ng v n. ể ườ ấ ỏ
ỏ ộ ự ấ ạ ệ c l i ượ ờ ạ ị các ng viên. Có ườ ữ ứ ấ ắ ư ườ ố ỹ i sau này, ẽ ư i d nh nh t. Nh ng không gì có th thay th là ng ườ ễ ế t, s chu n b xu t sác và nh ng k năng ph ng v n đ ấ ố ự ữ ẩ ng m nh đ u tiên b ng m t cái b t tay, m m c ắ c ỏ ấ i, và giao ti p ườ ớ ị ấ ằ ượ ế ạ ầ ộ ỉ i văn phòng làm vi c, b n s nh n đ , cho m t bu i ph ng v n t T ng t ạ ẽ ệ ươ ổ ậ c s p x p qua đi n tho i. Hãy linh ho t và d dãi. B n có th m i và cu c g p s đ ạ ể ạ ặ ẽ ượ ắ ế ộ ờ ễ i nh t trong th t đ c và nghe m t vài ý ki n v đâu là v trí có l ứ ứ ự ợ ế ề ộ ọ i “b t nh p” cho nh ng ng th cho r ng ng viên đ u tiên s nh là ng ườ ầ ị ể ằ i cu i cùng, có l và ng ể ấ ẽ c nh ng ph m ch t t đ ẩ ữ ượ trau chu t. T o n t ố b ng ánh m t. ạ ấ ượ ắ ằ
13
ố ỏ ấ ệ ể ặ ặ ỏ ườ i n i làm vi c là t ộ ể ẽ c ề ự ậ t nh t, b i b n có th g p m t ng i ph ng v n, ấ ườ i trong đ i ngũ mà b n có th s tham gia và c m nh n đ ượ ậ ả c nhìn nh n và đánh giá b i nhi u ở ấ ổ ở ạ ạ ạ ẽ ượ ữ ườ ặ ỏ ả Ph ng v n t ấ ạ ơ ti p xúc nh ng ng ữ ế văn hóa c a t ng chính th c s đ u có nh h đang đ ạ ậ c vào c a. ch c. S phù h p c a b n s đ ủ ổ ứ i. Trong th c t ớ ằ ự ế ứ ẽ ề ượ ợ ủ , luôn nh r ng nh ng ng i b n g p trong bu i ph ng v n ườ ạ ề ậ c quay phim, và bu i ph ng v n b t đ u t ắ ầ ừ ng trong v n đ nh n b n vào làm. Do v y, b n th t s ậ ự ạ lúc b n b ạ ưở ổ ấ ấ ướ ử ỏ
ỹ ỏ ề ứ ấ ắ ọ ặ ớ ớ ế ấ ộ ở ọ ỏ ừ ọ ặ ữ i tuy n d ng có th nghe t ấ ả i th k d n h vào ọ ườ ư ỹ ẫ i lao. Nh ng ng i b o trì viên h g p lúc gi i này ườ ả ườ c h . Ngay c khi b n đ ể ượ ạ ả ừ ọ ể ụ i, cho kho ng th i gian ngoài công vi c, các hành ố ư ệ ả ờ ề ờ ộ ử ụ ớ ẵ ượ ủ ề ậ ạ ướ ữ ấ ạ ề c m t đ ng nghi p ti m ặ ồ R t nhi u ng viên v i năng l c xu t s c và k năng ph ng v n hoàn h o đã m t c ự ấ ơ i ti p tân h g p lúc v a đ n, ng h i b i h không nh ng ườ ế phòng ph ng v n hay m t ng ộ ả ấ đ u đánh giá b n, và ng ườ ạ m i ra ngoài ăn tr a ho c ăn t ặ c theo dõi và đánh giá. Do v y, luôn nh s n sàng s d ng đ ng c a b n đ u đ nh ng k năng ph ng v n khi b n trong văn phòng và tr ỏ ệ ỹ ng lai. năng trong t ươ
ị ẩ ạ ằ ấ ệ t. H c nh ng gì b n có th tìm đ ầ ữ ỏ i ph ng v n là c n thi ấ ch c và ổ ứ ượ ữ ọ ứ ạ ớ ữ ạ ạ ể ư ữ ả ườ ế ạ i m t b n CV khác đã đ ườ ế ỏ t v v trí mà b n đang xin vào làm. Luôn nh ôn l ế ề ị ớ ơ i ph ng v n n u đ ấ ợ ể ượ ư ạ ỏ ạ ầ ể ế ớ Cũng nh chu n b ph ng v n b ng đi n tho i, nghiên c u sâu vào t ư c liên quan nh ng ng ể i nh ng tài li u b n đã đ n chi ti ế ạ ệ n p cùng v i đ n xin vi c. Ngoài ra, in m t vài b n CV c a b n đ đ a cho nh ng ạ ộ ộ ệ ủ c yêu c u. N u b n có thêm m t vài thông tin đ ghi vào ng ộ ượ CV mà b n ch t nh ra, b n có th xin phép đ a l c ch nh ỉ ộ ả ạ s a. ử
i n i làm vi c có th bao g m t ồ ệ ấ ạ ơ ấ ả c đây và đôi khi b n s đ ể c thông báo tr ượ ề ậ ể ấ ỏ ướ ỏ ỏ ố c s d ng, b n s đ ượ ủ ụ ệ ẽ ấ ữ ặ ể ế ợ ổ t c các lo i ph ng v n đ Ph ng v n t c đ c p ỏ ạ ấ ch c mu n s d ng ki u tr c r ng t ổ ứ ố ử ụ ướ ằ ạ ẽ ượ ng, n u ki u ph ng v n đòi ph ng v n mang tính hành vi và tình hu ng. Thông th ế ỏ ể ườ c. M t đi m n a là c báo tr h i phân tích tr ộ ể ướ ạ ẽ ượ ườ i ph ng v n, ho c m t bu i ph ng v n t ộ ấ ỏ ườ ộ ấ ạ ơ ỏ nhóm h p ph ng v n. ỏ ọ ng h p đ ợ i n i làm vi c s có th k t h p m t ng ấ
ấ ẽ ế ậ t tr ế ướ ộ ỏ ỏ ạ i trong cu c s c c kì quan tr ng. Thông th ườ ườ ỏ c ấ ẽ ể ủ ổ ứ ọ ẽ ớ ạ ạ ng, nhóm ph ng v n s là đ i ự ế ch c nào s làm vi c tr c ti p v i b n, có th là tr c ti p ệ ự ế ớ ạ ậ ặ ch c. Trong m t s tr ơ ộ ố ườ ồ ổ ứ ả v trí cao ủ ỏ ổ ọ ủ ữ ạ h n b n i ườ ở ị ủ ế ơ c nh n hay không. M t nhóm ph ng v n s đòi h i b n có cách ti p c n khác m t chút và bi ộ nh ng ng ộ ẽ ự ữ di n c a các thành viên c a t ệ ủ ngang v i b n ho c ít tr c ti p h n nh là thành viên c a các b ph n ộ ự ế ư ng h p, nhóm ph ng v n s bao g m thành viên khác trong t ấ ẽ ợ c a các c p qu n lý và không khí có th s khác bu i h p c a các thành viên ngang ể ẽ ấ ủ hàng. Còn các cu c h p khác s bao g m ch y u là nh ng ng ồ ẽ quy t đ nh r ng b n có đ ậ ằ ộ ọ ạ ế ị ượ
i đ ườ ượ ư ế ẫ ấ ỏ c ph ng v n, i bán hàng, hãy hành đ ng nh m t v khách chân thành v trí c a ng ư ộ ị ữ ở ị Hãy nh cho dù nhóm ph ng v n nh th nào, b n v n là ng ấ ớ và hãy gi và hãy là “ngôi sao” c a bu i h p. L ng nghe t i các câu h i tr n tru, và ti p ỏ ơ ạ ộ t, tr l ả ờ ỏ ườ ổ ọ ủ ủ ế ắ ố
14
ế ệ ạ ộ ế ọ ỏ ấ ả ắ ườ ỏ ế ả ờ ch c theo ki u phòng h p, cân nh c vi c nh n câu h i và c t ượ ổ ứ ệ ể ọ ỏ ả ờ ủ ề ạ ơ i c a b n nhi u năng l ượ ợ ủ ệ ệ ạ ộ t c m i ng i b ng giao ti p ánh m t và nh c đ n h khi b n nói chuy n. S c n t ẽ ắ ế ườ ằ ậ ấ ả ọ có m t vài l n b n ch chú ý đ n nh ng ng i đang h i t t c các câu h i. Dù v y ữ ầ ạ ỉ ậ hãy ch c r ng lúc b n tr l i, ánh m t b n s ti p xúc đ c c nhóm. N u nhóm ắ ằ ắ ạ ẽ ế ạ ượ ả ph ng v n đang đ ấ ỏ ậ ắ ng h n. S d ng c h i đ tr l i lúc đ ng s giúp câu tr l ơ ộ ể ả ờ ẽ ứ ử ụ t tình c a b n cho công vi c. M t vài g i ý khác cho ph ng v n v i th hi n s nhi ấ ớ ỏ ể ệ ự nhóm làm vi c nh : ư ệ
c cu c ph ng v n qua đi n ấ ộ ộ
ỏ ạ
ệ ừ ấ ệ ừ ằ ậ ả ướ ư ạ ớ ơ b n hãy đi th ỏ c gi i ộ ờ ế ậ ợ ằ v quá lo s b ng c bu i ph ng v n, nh ng đ ng t ỏ ẻ ấ ử h n. Chúng tôi khuyên ờ ẹ ạ
Ph ng v n tr c ti p: ự ế Bây gi b n đã qua đ ấ ỏ ờ ạ ượ i vòng ph ng v n tr c ti p. Chúc m ng! M t l tho i m t cách đ y n t ng và ti n t ự ế ỏ ế ớ ầ ấ ượ khuyên đ n gi n cho b n: đ ng phá h ng nó b ng vi c đ n tr . Th t ra, hãy l p ra k ễ ỏ ế ạ ho ch đ n s m h n n a ti ng tr ừ ổ ử ế cách ch thông báo v i ti p tân 15 phút tr đ bi
ơ ế ỉ t rõ đ ng đ n v i đ a đi m ph ng v n. ể ớ ế ế ớ ị ướ ấ ể ế ườ ỏ
ỏ ộ ự ấ ạ ệ c l i ượ ờ ạ ị các ng viên. Có ườ ữ ứ ấ ắ ư ườ ố ỹ i sau này, ẽ ư i d nh nh t. Nh ng không gì có th thay th là ng ế ườ ễ t, s chu n b xu t sác và nh ng k năng ph ng v n đ ữ ấ ố ự ẩ ng m nh đ u tiên b ng m t cái b t tay, m m c ắ c ỏ ấ i, và giao ti p ườ ớ ị ấ ằ ượ ế ạ ầ ộ ỉ i văn phòng làm vi c, b n s nh n đ T ng t , cho m t bu i ph ng v n t ậ ạ ẽ ệ ươ ổ c s p x p qua đi n tho i. Hãy linh ho t và d dãi. B n có th m i và cu c g p s đ ễ ạ ể ạ ặ ẽ ượ ắ ế ờ ộ i nh t trong th t đ c và nghe m t vài ý ki n v đâu là v trí có l ế ề ọ ứ ứ ự ợ ộ i “b t nh p” cho nh ng ng th cho r ng ng viên đ u tiên s nh là ng ườ ằ ầ ị ể i cu i cùng, có l và ng ể ấ ẽ đ c nh ng ph m ch t t ữ ẩ ượ trau chu t. T o n t ố b ng ánh m t. ạ ấ ượ ắ ằ
ố ỏ ấ ệ ể ặ ặ ỏ ườ i n i làm vi c là t ộ ể ẽ c ề ự ậ i ph ng v n, t nh t, b i b n có th g p m t ng ấ ườ i trong đ i ngũ mà b n có th s tham gia và c m nh n đ ượ ậ ả c nhìn nh n và đánh giá b i nhi u ở ấ ổ ở ạ ạ ạ ẽ ượ ữ ườ ặ ỏ ả ạ ậ c vào c a. Ph ng v n t ấ ạ ơ ti p xúc nh ng ng ữ ế văn hóa c a t ch c. S phù h p c a b n s đ ủ ổ ứ i. Trong th c t ng ớ ằ ự ế chính th c s đ u có nh h ứ ẽ ề đang đ ượ ợ ủ i b n g p trong bu i ph ng v n , luôn nh r ng nh ng ng ườ ạ ề ậ c quay phim, và bu i ph ng v n b t đ u t ắ ầ ừ ng trong v n đ nh n b n vào làm. Do v y, b n th t s ậ ự ạ lúc b n b ạ ưở ổ ấ ấ ướ ử ỏ
ỹ ề ứ ấ ắ ớ ớ ọ ặ ỏ ế ấ ộ ở ọ ỏ i tuy n d ng có th nghe t ụ ệ ả ề ờ ộ ử ụ ớ ẵ ượ ủ ạ ờ c theo dõi và đánh giá. Do v y, luôn nh s n sàng s d ng ậ ệ ề c m t đ ng nghi p ti m ặ ồ ướ ữ ấ ạ R t nhi u ng viên v i năng l c xu t s c và k năng ph ng v n hoàn h o đã m t c ự ấ ơ ả ấ i ti p tân h g p lúc v a đ n, ng i th k d n h vào h i b i h không nh ng ừ ọ ườ ế ư ỹ ẫ ườ i này i lao. Nh ng ng i b o trì viên h g p lúc gi phòng ph ng v n hay m t ng ả ọ ặ ườ ả ộ ườ ấ ữ c h . Ngay c khi b n đ đ u đánh giá b n, và ng ượ ạ ả ừ ọ ể ể ườ ạ m i ra ngoài ăn tr a ho c ăn t i, cho kho ng th i gian ngoài công vi c, các hành ố ặ ư đ ng c a b n đ u đ ề nh ng k năng ph ng v n khi b n trong văn phòng và tr ỏ ỹ ng lai. năng trong t ươ
15
ị ẩ ằ ạ ấ ệ t. H c nh ng gì b n có th tìm đ ầ ữ ỏ i ph ng v n là c n thi ấ ch c và ổ ứ ượ ữ ọ ứ ạ ớ ữ ạ ạ ể ư ữ ả ườ ế ạ i m t b n CV khác đã đ ườ ế ỏ t v v trí mà b n đang xin vào làm. Luôn nh ôn l ế ề ị ớ ơ i ph ng v n n u đ ấ ợ ể ượ ư ạ ỏ ạ ầ ể ế ớ Cũng nh chu n b ph ng v n b ng đi n tho i, nghiên c u sâu vào t ư c liên quan nh ng ng ể i nh ng tài li u b n đã đ n chi ti ế ạ ệ n p cùng v i đ n xin vi c. Ngoài ra, in m t vài b n CV c a b n đ đ a cho nh ng ủ ệ ạ ộ ộ c yêu c u. N u b n có thêm m t vài thông tin đ ghi vào ng ộ ượ CV mà b n ch t nh ra, b n có th xin phép đ a l c ch nh ỉ ộ ả ạ s a. ử
i n i làm vi c có th bao g m t ồ ệ ấ ả ấ ạ ơ c đây và đôi khi b n s đ ể c thông báo tr ượ ề ậ ể ấ ỏ ướ ỏ ỏ ố c s d ng, b n s đ ượ ủ ụ ệ ẽ ấ ữ ặ ể ế ợ ổ t c các lo i ph ng v n đ Ph ng v n t c đ c p ấ ỏ ạ c r ng t ch c mu n s d ng ki u tr ổ ứ ố ử ụ ướ ằ ạ ẽ ượ ng, n u ki u ph ng v n đòi ph ng v n mang tính hành vi và tình hu ng. Thông th ườ ỏ ể ế c báo tr c. M t đi m n a là h i phân tích tr ộ ể ướ ạ ẽ ượ ườ bu i ph ng v n t i ph ng v n, ho c m t ấ ạ ơ ộ ấ ỏ ườ ộ ỏ nhóm h p ph ng v n. ỏ ọ ng h p đ ợ i n i làm vi c s có th k t h p m t ng ấ
ộ ấ ẽ ế ậ t tr ế ướ ỏ ạ ỏ i trong cu c s c c kì quan tr ng. Thông th ườ ườ ỏ ủ ổ ứ c ấ ẽ ể ọ ẽ ớ ạ ng, nhóm ph ng v n s là đ i ạ ự ế ch c nào s làm vi c tr c ti p v i b n, có th là tr c ti p ệ ự ế ớ ạ ậ ặ ch c. Trong m t s tr ơ ộ ố ườ ồ ổ ứ ả v trí cao ủ ỏ ổ ọ ủ ữ ạ h n b n i ườ ở ị ủ ế ơ c nh n hay không. M t nhóm ph ng v n s đòi h i b n có cách ti p c n khác m t chút và bi ộ nh ng ng ộ ẽ ự ữ di n c a các thành viên c a t ệ ủ ngang v i b n ho c ít tr c ti p h n nh là thành viên c a các b ph n ự ế ư ộ ng h p, nhóm ph ng v n s bao g m thành viên khác trong t ấ ẽ ợ c a các c p qu n lý và không khí có th s khác bu i h p c a các thành viên ngang ể ẽ ấ ủ hàng. Còn các cu c h p khác s bao g m ch y u là nh ng ng ồ ẽ quy t đ nh r ng b n có đ ậ ằ ộ ọ ạ ế ị ượ
ỏ ẫ ư ế i đ ườ ượ ấ v trí c a ng ủ ữ ở ị ỏ ườ ư ộ ị ắ ế ố ệ ế ộ ữ ế ậ ỏ ườ i, ánh m t b n s ti p xúc đ ắ ạ ẽ ế c t c c nhóm. N u nhóm ỏ ọ c ph ng v n, ạ i bán hàng, hãy hành đ ng nh m t v khách chân thành ộ i các câu h i tr n tru, và ti p t, tr l ỏ ơ ả ờ ổ ọ ủ i b ng giao ti p ánh m t và nh c đ n h khi b n nói chuy n. S ế ẽ ạ ọ ắ t c các câu h i. Dù v y i đang h i t ỏ ấ ả ượ ả ắ ơ ả ờ ủ ể ạ ề ạ ượ ổ ứ ỏ i lúc đ ng s giúp câu tr l ẽ t tình c a b n cho công vi c. M t vài g i ý khác cho ph ng v n v i ệ ả ờ ế ch c theo ki u phòng h p, cân nh c vi c nh n câu h i và tr ậ ệ ng h n. S d ng c h i đ th i c a b n nhi u năng l ử ụ ượ ỏ ợ ả ơ ộ ể ể ớ nhóm ấ ủ ệ ạ ộ Hãy nh cho dù nhóm ph ng v n nh th nào, b n v n là ng ấ ớ và hãy gi và hãy là “ngôi sao” c a bu i h p. L ng nghe t t c m i ng c n t ắ ườ ằ ậ ấ ả ọ có m t vài l n b n ch chú ý đ n nh ng ng ỉ ạ ầ hãy ch c r ng lúc b n tr l ắ ằ ph ng v n đang đ ấ l ứ ờ hi n s nhi ệ ự làm vi c nh : ư ệ
ừ ế ả ờ tin b cho h th y b n vã m hôi h t”. N u b n tr l ồ ờ ầ ừ ọ ấ ạ ữ ề ộ ủ ự ạ i sai m t câu, ộ c qua câu ướ • “Đ ng bao gi ạ hãy b qua. Đ ng nghĩ v nh ng sai l m c a b n, hãy t ỏ h i k ti p. ỏ ế ế
t c ế ạ ợ ắ ớ ấ ả i b t kì lúc nào b n cho là phù h p và giao ti p ánh m t v i t i trong nhóm. • M m c ỉ m i ng ọ ườ ấ ườ
16
ườ ữ i tham gia v nh ng câu h i sâu s c, và làm h c m ỏ ọ ả ữ ề ắ th y đ c đánh giá cao • Khen ng i nh ng ng ợ ấ ượ
ề ư ữ ỗ ổ ụ ệ ạ ạ ế ể ạ ạ ậ ể ệ ằ ả ờ ữ ạ ợ ỹ hàng n m ch ố ệ ữ ớ ằ ằ ở ỗ ể ỹ ể ế ng ng i. ể t qua đ • Luôn l u ý đ n nh ng l h ng v giáo d c,đào t o, hay kinh nghi m làm vi c ệ mà ị b n nghĩ có th t o ra lí do cho ai đó ph n đ i vi c nh n b n vào làm và chu n b ả ẩ nh ng câu tr l ủ i thích h p, th hi n r ng nh ng đi m m nh và k năng khác c a b n có th bù vào nh ng đi m y u đó. Nh r ng k năng bán ạ v ạ ượ ữ c các ch ướ ượ
ườ ề ế ờ vòng quanh t • N u th i gian cho phép và s l ố ượ i thi u và b t tay t ng ng ắ ng ng ừ gi ự ớ i ph ng v n không nhi u, hãy đi ấ ỏ i lúc h vào phòng ph ng v n. ườ ấ ọ ệ ỏ
17
Sau Khi Ph ng V n
ấ
ỏ
i cám n cho th i gian và n l c c a nh ng ờ ế ỗ ự ủ ấ ớ ờ ữ i ph ng v n. Ch c r ng b n nh c đ n vi c b n r t h ng thú v v trí và b n hy ấ ề ị ạ c ti p theo là gì. ỏ ắ ằ c g p h trong t ọ ỏ ị ứ ấ vòng cu i, h i h r ng khi nào h s cho ra quy t đ nh. H i n u nh b n có th ỏ ọ ướ ế ọ ỏ ế ố ỏ ọ ằ ố ế ị ể ọ ẽ ế ế ị ượ ạ t h n khi c thông báo gì. Thông c và b n s c m th y t ấ ố ơ ạ ẽ ả ướ ơ Luôn k t thúc bài ph ng v n v i l ơ ng ệ ạ ấ ứ ắ ế ạ ỏ ườ ng lai g n. Cu i cùng, h i h b v ng s đ ẽ ượ ặ ọ ố ầ ươ N u h còn đ nh ph ng v n m t vài ng viên khác và cu i cùng ch n ra nh ng ữ ộ ọ ế ng i ư ạ ườ ở g i đi n tho i sau khi h ra quy t đ nh n u không đ ọ ệ ọ th ng quá trình tìm hi u s ch m h n tính tr ể ẽ ậ ườ c mình đang đ ng đâu. t đ bi ứ ế ượ
ơ i ph ng v n. Đây là m t ộ ờ ế ấ ỏ ỏ ổ ừ ư ườ ữ ấ ơ ế ữ ừ ữ ự ử ữ ư ư ữ ỏ ế ổ ư ữ ố ủ ỏ ặ ạ ự ẽ ở lúc ph ng v n đ n lúc quy t đ nh, g i l i ph ng v n nói v i b n ư i cám n ơ i ị ộ ớ i ph ng v n l p quy t đ nh. N u nh ch ư ỉ ế ế ị i cám n c a b n ạ ơ ủ ử ờ ườ ế ừ ấ ỏ Luôn g i nh ng ghi chú cám n cho t ng cá nhân ng ử hành đ ng c c kỳ quan tr ng. N u nh có th i gian gi a bu i ph ng v n và lúc ra ộ ọ t tay qua th b u đi n. Cá nhân hóa t ng l i i cám n vi quy t đ nh, g i nh ng l ệ ế ị ớ ờ nh n b ng nh ng câu c th liên quan đ n nh ng gì ng ớ ạ ụ ể ằ ườ ắ ấ i mà b n ch a hôm tr c. Đây cũng là c h i đ b n b sung thêm m t vài câu tr l ộ ạ ơ ộ ể ạ ướ ả ờ đ c hài lòng ho c thêm m t vài thông tin mà lúc đó b n ch a nh . M t l ộ ộ ờ ạ ượ ớ t v i nh ng đ i th khác cho cùng v trí, và là m t l t tay s làm b n khác bi vi ệ ớ ế nh c nh tích c c trong th i gian mà ng ấ ậ ờ ắ có m t ho c hai ngày t ế ị ặ ộ b ng email. ằ
18
Tóm L i ạ
Các hình th c và n i dung c a m t cu c ph ng v n đã thay đ i theo th i gian, nh ng nó v n là con ấ
ứ
ủ
ư
ẫ
ộ
ộ
ỏ
ổ
ờ
ộ
đ
ng chính d n b n đ n công vi c m
c.
ườ
ơ ướ
ệ
ế
ẫ
ạ
N i Dung C n Ghi Nh : ầ
ộ
ớ
t c các hình th c và n i dung ph ng • Chu n b , chu n b và chu n b - cho t ị ẩ ẩ ẩ ị ị ấ ả ứ ộ ỏ v nấ
• Luy n t p bài gi ệ ậ ớ i thi u nhanh cho t i khi thu n th c ụ ệ ầ ớ
ộ ấ ơ ộ • Đ n n i đúng gi . Vi c đ n s m h n m t chút so v i gi ệ ế ớ ng ban đ u t t đ p. N u b n đ n tr , c h i đ ạ ế ờ ầ ố ẹ ễ ơ ộ ượ ớ ờ ẹ ẽ ạ c nh n là r t th p ấ ấ h n s t o m t n ậ ế t ượ ơ ế
• Ăn m c chuyên nghi p và đúng m c ự ệ ặ
• C m theo vài b n sao CV c a b n ả ủ ạ ầ
• Tôn tr ng t i b n g p, có thái đ đúng đ n và th hi n k ọ ườ ạ ể ệ ỹ ặ ắ ộ t c nh ng ng ữ ấ ả năng giao ti p t t ế ố
ng ban đ u m nh m thông qua cái b t tay và giao ti p ẽ ế ầ ạ ắ • T o ra m t n t ộ ấ ượ b ng ánh m t ắ ạ ằ
• T o ra m i quan h ban đ u t t đ p v i ng ầ ố ẹ ớ ệ i ph ng v n. Chú ý đ n m t ộ ế ỏ ạ ấ vài th b n th y thú v trong văn phòng và h i v chúng ườ ỏ ề ố ứ ạ ấ ị
• Hãy tho i mái và là chính mình, nh ng đ ng quá su ng sã hay là t ra ư ừ ồ ỏ ả không quan tâm
• S d ng c ch và ngôn ng c th m t cách t tin, nh ng đ ng quá t tin ữ ơ ể ộ ử ỉ ử ụ ự ư ừ ự hay kiêu ng oạ
• Đi u ch nh b n thân cho phù h p v i m c năng l ng và gi ng đi u c a ợ ớ ứ ả ỉ ượ ệ ủ ọ ng i ph ng v n ấ ỏ ề ườ
• Luôn s d ng ngôn ng đúng m c và nh ng t chuyên môn trong công ử ụ ữ ự ữ ừ vi c ệ
19
• Gi ả ử s nh b n đã đ ư ạ ượ c nh n, x ng hô “chúng ta” khi có c h i ơ ộ ư ậ
• Luôn thành th t ậ
• H i nh ng câu h i ch ng t b n đã tìm hi u k v công ty ứ ữ ỏ ỏ ỏ ạ ể ỹ ề
• T ra tích c c và s n sàng h c h i thêm v t ch c ọ ỏ ề ổ ứ ự ẵ ỏ
• Đ ng nói x u v công vi c cũ hay là s p cũ ừ ế ề ệ ấ
• Hãy là m t ng i l ng nghe t t, đ ng ng t l i và gi ườ ắ ố ắ ờ ừ ữ giao ti p b ng m t v i ắ ớ ằ ế ộ i nói ng ườ
c nh ng ph n đ i có th có và chu n b nh ng câu tr l i phù ướ ả ờ ữ ữ ể ả ẩ ố ị • Đoán tr h p ợ
t không • T ra ch c ch n b ng cách h i có nh ng v n đ nào b n c n bi ỏ ữ ề ấ ạ ằ ầ ắ ắ ỏ ế
• H i v b c ti p theo ỏ ề ướ ế
• Ti p t c b ng vi c g i thi p c m n đ n nh ng ng ệ ử ữ ệ ườ ạ ợ ế ị ừ ề i b n đã có giao ti p ả ơ ế ụ ằ ế khá lâu trong ngày hôm đó. Th tay hay email đ u phù h p. Chu n b t ng ẩ ư b c th cho phù h p v i t ng ng ợ ớ ừ i nh n. ậ ườ ư ứ
ệ t là khi b n không quen v i vi c b ị ệ ạ ợ ặ nói v b n thân mà không tr nên t ế ệ ở ườ ừ ấ ỹ ể ấ ớ ệ kiêu hay nói chuy n v i c ớ ả ề ả ự i. Tuy nhiên, thông qua t ng bu i ph ng v n, k năng c a ủ ổ tin c a b n, và có th b n s th y vi c ph ng v n ấ ể ạ ỏ ẽ ấ ư ự ự ủ ệ ẽ ạ ỏ Vi c ph ng v n có th r t đáng s , đ c bi ấ ỏ thuy t ph c, t ự ụ m t nhóm đông ng ộ b n s tăng lên, cũng nh s t ạ r t vui và thú v . ị ấ
20
Copyright 2008 All Rights Reserved. Dale Carnegie & Associates, Inc.
About the Author: Arlene Taich has a PhD in Sociology and completed postdoctoral work in creating and sustaining corporate cultures. She has been a professor, dean and university provost; served as the Director of Executive Development and Succession Planning for Mallinckrodt Corporation and as Regional Human Capital Partner for UnitedHealthcare. She is an executive coach and currently serves as Career Strategist for Graduate and Postdoctoral Scholars at Washington University in St. Louis. Editor: Abbe Hersing, Director, Instructional Design
