
CÁCKHÓKHĂNTRONGKHITHUYẾTTRÌNH
CASINHVIÊNNGÔNNGỮANHNĂMTHỨHAITẠI
TRƯỜNGÐẠIHỌCKINHTẾKỸTHUẬT-CÔNGNGHIỆP
VÀMỘTSỐGIIPHÁPKIẾNNGHỊ
HoàngThịÁnhNguyệt

Email:htanguyet@uneti.edu.vn
Ngàytòasoạnnhậnđượcbàibáo:06/05/2024
Ngàyphảnbiệnđánhgiá:13/11/2024
Ngàybàibáođượcduyệtđăng:27/11/2024
DOI:10.59266/houjs.2024.493
Tómtắt:Thuyếttrìnhlàquátrìnhtruyềnđạtthôngtinmộtcáchcóhệ thốngđếnmột
nhómngườinghe.Họcvàthểhiệnkỹnăngthuyếttrìnhluônlàvấnđềkhókhănđốivớisinh
viên(SV)chuyênngànhtiếngAnhtrườngÐạihọcKinhtế-KỹThuậtCôngnghiệp(UNETI),
đặcbiêtlàđốitượngSVnămthứhai.Bằngcáchsửdụngbảngcâuhỏiđượcthiếtkếđểkhảo
sátnhữngkhókhănmà33SVNgônngữAnhgặpphải,tácgiảkhảosátđểtìmranguyên
nhâncủasựthiếuhiệuquảtrongquátrìnhthựchiệnthuyếttrìnhcủaSV.Cáccâuhỏiđược
sửdụngtrongbảngcâuhỏitậptrungvàotìmhiểutrạngtháitâmlýtrướckhilàmbàithuyết
trình,nhữngvấnđềSVcảmthấykhókhănnhấtkhichuẩnbịmộtbàithuyếttrình,cáchgiao
tiếpbằngmắthaysửdụngngônngữcơthểtrongkhithuyếttrìnhvànhữngvấnđềSVgặp
phảikhisửdụngcôngcụtrìnhchiếunhưPowerPoint.Dựavàokếtquảchính,tácgiảcóđưa
ramộtsốgợiýgiúpSVcảithiệnđượckhảnăngthuyếttrìnhcủamình.
Từkhóa:CửnhânTiếngAnhnămthứhai;giaotiếpbằngánhmắt;bảngcâuhỏi;cáckỹnăng
thuyếttrình,thuyếttrình.
TrườngĐạihọcKinhtế-KỹthuậtCôngnghiệp
I.Đặtvấnđề
Những năm gần đây, việc đổi mới
phương pháp dạy và học đang được
áp dụng ở nhiều trường đại học trên cả
nước. Các trường học đang chuyển đổi
từphươngphápdạyhọctruyềnthốnglấy
giảngviênlàmtrungtâmsanglấyngười
họclàmtrungtâm.Vìvậy,SVkhôngchỉ
nghegiảng,ghichépmàcònphảichuẩn
bịbàivàtrìnhbàytrướclớp.Thuyếttrình
được coi làcách diễn đạt đơn giản nhất
đểngườikháchiểuđượcnộidungmàai
đómuốntruyềntải.Mộtdiễngiảgiỏilà
ngườimấtítthờigiantruyềntảitngtin
đếnngườinghenhấtnhưngvẫnlàmcho
họhiểurõnộidungđượctruyềntải.Tác
giảnhậnthấySVnămthứ2chuyênngành

TiếngAnhtạiUNETIgặprấtnhiềukhó
khănkhithựchiệnkỹnăngthuyếttrình.
Nghiên cứu được thực hiện nhằm
đánhgiáthựctrạngvànângcaokỹnăng
thuyếttrìnhcủaSVnăm2chuyênngành
tiếngAnh tại UNETI. Thứ nhất, nghiên
cứu nhằm tìm ra những khó khăn khi
thuyếttrìnhcủa33SVchuyênngànhtiếng
Anh học kỳ 2 năm 2022-2023, UNETI.
Thứhai,nghiêncứunhằmđưaramộtsố
gợiýnhằmnângcaokỹnăngthuyếttrình
cho SV năm2 chuyên ngànhtiếngAnh,
UNETI. Cuối cùng, qua việc trả lời câu
hỏitrên,tácgiảmongđểtìmranhữngkhó
khănmàSVthườnggặpphảikhiđưarađề
cươngmôntiếngAnhnăm2tạiUNETI,
từđóđưaramộtsốgiảiphápgợiýcho
cácSVnày.
II.Cơsởlýluận
2.1.Đnhnghĩavềcáchtrìnhbày
ĐốivớiSVViệtNamhọctiếngAnh
việcnóitiếngAnhnóichungvàtrình
ybằngtiếngAnhnóiriênglàvôcùng
quantrọngvìcácemmongmuốnđượcsử
dụngnóthườngxuyênchocôngviệcsau
y.Tiếcthay,trongnhiềunăm, họgiỏi
nhậnbiếtcáchsửdụngđúngngữphápvà
họcóthểnóiđượctiếngAnhnhưngkhó
cóthểtrìnhbàybằngtiếngAnh.Khinhiều
người thuyếttrình, họdường như chúý
nhiềuđếntừvựngvàcấutrúcngữpháp
hơnlà phong cáchtrình bày vàkỹnăng
thuyếttrình.Điềunàydẫnđếnviệckhông
ítngườihọctiếngAnhsaumộtthờigian
ivẫnkhôngthểthuyếttrìnhthànhcông.
LàGVđãdạytiếngAnhgầnờinăm,
chúngtôinhậnrarằngcácSVcủachúng
tôi, đặc biệt là những SV năm thứ hai
chuyên ngành Tiếng Anh, những người
trong quá trình học phải trình bày, cũng
cóchungnhiệmvụ.NhiềuSVdườngnhư
thiếukỹnăngvàsựtựtinđểtrìnhbàyhiệu
quả.Họbiếtchủđềvàýtưởngđãđược
viếtranhưngphầntrìnhbàycủahọkhông
diễnrasuônsẻ.TừđiểnOxfordđịnhnghĩa
từ“trìnhbày”làmộtbàinóihoặcbàiphát
biểu thể hiện hoặc giải tíchý tưởng, sản
phẩmhoặcnhiệmvụđượcđặtrachokhán
giả”.TheoDương,T.L.(2011),thuyếttrình
là việc trình bày bằng lời nói cho nhiều
ngườivềmộtvấnđềnhấtđịnhnhằmcung
cấpthôngtinhoặcthuyếtphụcngườikhác.
ĐốivớisinhviênUNETI,hoạtđộngthuyết
trìnhlàrấtquenthuộcđốivớicácigiảng
trongmỗimônhọc.Cácemđãđượcthuyết
trìnhvềnộidungbàihọctừphổthông,do
đó các em cũng không cảm thấy bỡ ngỡ
khivậndụngkỹnăngychomônTiếng
Anhchuyênngành.Theochươngtrìnhhọc
ở đa số các n học,c em được giao
nhiệmvụ thuyết trìnhtrướclớpdướicác
hìnhthứckhácnhaunhưthuyếttrìnhđơn,
thuyếttrìnhtheocặphoặctheonhóm.Tuy
nhiên,ởbấtcứhìnhthứcthuyếttrìnhnào,
cácbạnSVcũngđềugặpphảimộtsốkhó
khănnhấtđịnhvàtừđóbộclộnhữngđiểm
yếucủamìnhtrongkhithuyếttrình.Nhận
thứcđượctầmtốquantrọngcủakĩnăng
thuyết trình trong quá trình phát triển kĩ
năngnóivàgiaotiếptiếngAnh,chúngi
đãcốgắngtìmhiểuvànắmbắtnhữngmặt
mạnh,mặtyếuvànhữngkhókhănSV
ngành ngônngữAnh gặp phải, từ đó đề
xuấtmộtsốgiảiphápgiúphọcảithiệnkĩ
năngthuyếttrìnhcủamình.Liênquanđến
mụctiêutrìnhbày,Lucas,S.E.(2009)cho
rằngcóhaikiểutrìnhbàychính:cungcấp
thôngtinvàthuyếtphục.Bàithuyếttrình
cungcấpthôngtinnhằmmụcđíchchiasẻ,
cung cấp, truyền tải tng tin đến người
nghe.

2.2.Địnhnghĩakỹnăngthuyếttrình
Kỹnăngthuyếttrìnhlàkỹnăngrất
cầnthiếtvàđượcápdụngrộngrãikhitạo
hội cho cho người thuyết trìnhluyện
nóivàpháttriểnnóichomộtnhómngười
nghe.Nóthựcsựrấthữuíchchocáchoạt
độngnghiêncứulàmviệcsaunàycủa
cáccánhânnhư:Bảovệđềtàinghiêncứu,
phỏngvấnxinviệc.Kỹnăngthuyếttrình
được định nghĩa trong từ điển Oxford:
Làtậphợpcáckỹnăngvàphươngpháp
cần thiếtđể trìnhbàythông tinbằng lời
nóichongườikhác.TheoDeGrez,L.,&
Valcke, M. (2010), kỹ năng thuyết trình
liên quan đến năng lực thuyết trình, là
sự kếthợp giữasự hiểu biết,thái độ và
khảnăngcầnthiếtđểnóitrướcđámđông
nhằmcungcấpthôngtinđểthuyếtphục
liênhệ.Tkachenko,I.(2014),nhữngkỹ
ngnàybaogồmnhiềukhíacạnhnhưbố
cụcbàithuyếttrình,dànýcủaslide,giọng
điệu,ngônngữcơthểvànhữngkỹnăng
yrấthữuíchtrongnhiềulĩnhvựccông
việcvàcuộcsống;kỹnăngthuyếttrìnhvà
nóitrướccôngchúnghiệuquảlàrấtquan
trọngtrongkinhdoanh,bánhàng,đàotạo,
giảngdạy,diễnthuyết,v.v.Theođócóthể
hiểuđơngiảnđâylàhìnhthứctrìnhbày
vềmộtchủđềđãđượcthựchiệntrướcđó
trước đám đông. Quá trình này có mục
tiêuchínhlàgiúpngườinghehiểuđược
vềthôngtinđangmuốnnóiđếnnhằmđạt
được mục tiêu theo kế hoạch. Dlugan,
A. (2010),Aristotle đãphân loại bayếu
tốmàngườithuyếttrìnhcóthểsửdụng:
ethos (độchính xác),pathos(cảm hứng,
chuyểnđộng)vàlogo(hợplý).Cope,E.
M.vàSandys,J.E.(Eds)(2010)chothấy,
theosựpháttriểnkinhtế-xãhội,những
phán đoáncủaAristotlevẫntồntạitheo
thờigianvàtrongcáchtrìnhbày.Kỹnăng
thuyếttrìnhtrongTiếngAnhđượcgọilà
Presentation skills. Đây là yếu tố không
thểthiếuđốivớicácnhvựcngànhnghề
hiệnnay.
III.Phươngpháp
3.1.Phươngphápnghiêncứu
Tác giả lựa chọn nghiên cứuđịnh
lượng. Để thu thập dữ liệu định lượng,
tácgiảsửdụngbảngkhosát(bảngcâu
hỏi).Saukhidữliệuđượcthuthập,tác
giả phân ch và trực quan a dữ liệu
bằng cách sử dụng biểu đồ thanh. Các
câuhỏi được thiếtkế dựa trên cơ s
thuyết là luyện nói tiếngAnh qua hình
thức thuyết trình, sửdụngcôngcụ trực
quan ngôn ngữ tiếngAnh để thuyết
trình và giao tiếp phản hồi trực tiếp để
pháttriểnkhảnăngtươngtác.
3.2.Môtảđốitượngnghiêncứu
Đốitượngnghiêncứucủađtàinày
33SVnămthứ2chuyên ngànhtiếng
AnhkhoaNgônngữUNETI.Cácemphải
thànhthạosửdụngngônngữthuyếttrình
nhưphátâm,từvựng,ngữpháp,lưuloát,
linhhoạtkhitrảlờiuhỏicũngnhưsử
dụngngônngữcơthểnhưđiệubộ,cửchỉ,
giaotiếpbằngmắt.Bàithuyếttrìnhcó
cấutrúcbaphầngắnkếtvàcósựchuyển
giao nhịp nhàng giữa các thành viên dù
trìnhbàytheonhóm.
IV.Kếtquảvàthảoluận
Kết quả khảo sát thu được từ việc
đánh giácác mứcđộcăngthẳng, những
khókhănkhiSVthuyếttrình,haycácbiểu
đạtkhácnhauhọkhithểhiệnquacácbiểu
đồdướiđây

Biuđồ1:MứcđộcăngthẳngcủaSVkhithuyếttrình(%)
Quabiểuđồ3chothấy,vềcáchsử
dụnggiaotiếpbằngmắt,chỉcó21%SV
tựtinnhìnvàokhángiả.Sốngườithuyết
trìnhcảmthấysợhãivàphảinhìnchằm
chằmvàobàiphátbiểuđãđượcsoạnsẵn
nhiều gấp đôi và hơn 1/3 số SV, tức là
36%xấuhổvàthườngnhìnlêntrầnnhà,
tườnghoặcrangoàicửasổ.
Quabiểuđồ1chothấy,cókhoảng
3/4SVthamgiakhảosát(chiếm75,76%)
cảmthấyhơicăngthẳngvàlolắngtrước
buổithuyếttrình.Khảosátcũngchothấy
họsẽổnđịnhsauvàiphúttrìnhbày.Mặt
khác,mộttỷlệnhỏ(12,12%)cảmthấyrất
căng thẳng, hồi hộp, lo lắng và run rẩy.
Tương tự, 12,12% số còn lại tỏ ra bình
thường, thoải mái và tự tin trước buổi
thuyếttrình.
Biuđồ2:NhữngkhókhănkhichuẩnbịbàithuyếttrìnhcủaSV(%)
Quabiểuđồ2chothấy,có60%SV
gặpkhókhăntrongviệcchuẩnbịnộidung
thuyếttrìnhtrongkhikhoảng40%người
thuyếttrìnhchorằngcáccôngcụhỗtrợ
thuyếttrìnhphứctạphơnkhichuẩnbịbài
phátbiểu.
Biuđồ3:ViệcsửdụngánhmắtcủaSV(%)

Biểuđồ4:NgônngữcơthểđượcSVsửdụng(%)
Quabiểuđồ4thấyrằng,hầuhếtSV
chưabiếtcáchsửdụngcánhtayphùhợp
vàhiệuquảkhithuyếttrình.Hơnmộtnửa
sốSV(khoảng51%)vungvàchỉtaykhông
tựnhiên.Ngoàira,gần6%sốngườin
lạikhoanhtaytrướcngựckhitrìnhbày.Số
SVcầmbúthoặcvậtgìkháctrêntaygần
gấpđôisốSVbắtchéotay.Vẫncómộtsố
ítngườithuyếttrình thậmchí khônglàm
gìvớinhtaycủamình.Chỉn1/3SV
chuyênngànhtiếngAnhcóthểvungvàchỉ
taymộtcáchtnhiênkhiphátbiểu.
Biểuđồ5:CáctưthếđượcSVsửdụng(%)
Biểu đồ 5thể hiện quan điểmcủa
SV năm thứ 2 chuyên ngành tiếngAnh
tạiUNETIkhiphátbiểu.Sinhviêntựtin,
mạnhdạnkhiđứnglênthuyếttrình.Chỉ
mộtsốítSVchuyênAnhcótưthếđứng
khônghiệuquảlàđứngmộtchỗdựavào
n,ghếhaytườnglớphọc.
Biuđồ6:CáccôngcụthuyếttrìnhcóvấnđềnhấtmàSVgặpphải(%)
Qua biểu đồ6cóthểthấy rõ rằng,
100%ngườithamgiadùngPowerPointkhi
họ thuyếttrình. nh Ảnh được sử dụng
với 36.2% trong khibảnđồchỉcó12.8
% sử dụng bảnđồ choiphátbiểucủa
mình.MộtsốlượnglớnSVcònlại51%sử
dụng hình ảnh. Nhiều emcảmthấycăng
thẳng,hồihộptrướckhiphátbiểu.Sựlo
lắngvàbốirốilàđiềuthườngthấyởnhững
người i. Vậy đâu là nguyên nhân y
căng thẳng cho SV m 2 chuyên ngành
tiếngAnh tại UNETItrước một i phát
biểu?Sốliệukhảosátchothấymộttỷlệ
rấtlớnnguyênnhânđếntừviệcchuẩnbị
bàithuyếttrìnhkhôngtốt.Trongquátrình
chuẩn bị bài phát biểu, các em trải qua