ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y DƯỢC
--------***--------
TRƯƠNG THỊ HOÀI PHƯƠNG
NGHIÊN CỨU TÁC DỤNG CỦA THẠCH TÙNG
RĂNG CƯA (HUPERZIA SERRATA (THUNB.)
TREVIS) TRÊN MÔ HÌNH RUỒI GIẤM TỰ KỶ
MANG GEN ĐỘT BIẾN RUGOSE
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
NGÀNH DƯỢC HỌC
HÀ NỘI-2021
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y DƯỢC
TRƯƠNG THỊ HOÀI PHƯƠNG
NGHIÊN CỨU TÁC DỤNG CỦA THẠCH TÙNG
RĂNG CƯA (HUPERZIA SERRATA (THUNB.)
TREVIS) TRÊN MÔ HÌNH RUỒI GIẤM TỰ KỶ
MANG GEN ĐỘT BIẾN RUGOSE
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
NGÀNH DƯỢC HỌC
Khóa: QH.2016.Y
Người hướng dẫn: 1. PGS. TS. PHẠM THỊ NGUYỆT HẰNG
2. THS. ĐỖ THỊ QUỲNH
HÀ NỘI-2021
LỜI CẢM ƠN
Em muốn được gửi lời cảm ơn sâu sắc nhất đến PGS.TS. Phạm Thị Nguyệt
Hằng, trưởng khoa Dược lý - Sinh hóa, Viện Dược liệu Trung ương, người thầy đã
truyền cảm hứng, trực tiếp hướng dẫn và tạo mọi điều kiện thuận lợi cũng như kinh
phí để em thực hiện đề tài khóa luận này.
Em muốn gửi lời cảm ơn tới ThS. Đỗ Thị Quỳnh, Bộ môn Y Dược học cơ
sở, Trường Đại học Y Dược – Đại học Quốc gia Hà Nội. Cô đã cho em cơ hội được
nghiên cứu khoa học trong một môi trường chuyên nghiệp, luôn đưa ra những lời
khuyên quý báu, giúp đỡ em trong suốt quá trình thực hiện khoá luận tốt nghiệp.
Em muốn gửi lời cảm ơn tới các thầy cô bộ môn Y Dược học cơ sở, cô chủ
nhiệm và các thầy cô bộ môn khác của Trường Đại học Y Dược – Đại học Quốc gia
Hà Nội, trong suốt khoảng thời gian 5 năm qua, đã cung cấp cho bản thân em rất
nhiều kiến thức và kinh nghiệm quý báu, quan tâm, giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi
cho em trong quá trình học tập.
Em xin cảm ơn tập thể các anh chị, cán bộ khoa Dược lý - Sinh hóa, Viện
Dược liệu Trung ương đã hướng dẫn, giúp đỡ tận tình cho em trong quá trình thực
nghiệm, cũng như chia sẻ những kinh nghiệm quý giá ứng dụng thực tế.
Cuối cùng, em xin cảm ơn tới những người thân trong gia đình và bạn bè đã
luôn động viên và là chỗ dựa tinh thần vững chắc khi em gặp khó khăn trong học tập
cũng như trong cuộc sống.
Do thời gian làm thực nghiệm cũng như kiến thức của bản thân có hạn, khóa
luận này còn có nhiều thiếu sót. Em rất mong nhận được sự góp ý của các thầy cô bạn
bè để khóa luận được hoàn thiện hơn.
Hà Nội, ngày 29 tháng 5 năm 2021
Sinh viên
Trương Thị Hoài Phương
MỤC LỤC
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, BIỂU ĐỒ
ĐẶT VẤN ĐỀ ........................................................................................................... 1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN .................................................................................... 2
1.1. Tổng quan về hội chứng tự kỷ ............................................................................. 2
1.1.1. Khái niệm về hội chứng tự kỷ ................................................................ 2
1.1.2. Dịch tễ học về hội chứng tự kỷ .............................................................. 2
1.1.3. Các yếu tố nguy cơ của rối loạn phổ tự kỷ ............................................ 3
1.1.3.1 Yếu tố di truyền học ................................................................. 3
1.1.3.2 Yếu tố nguy cơ từ môi trường .................................................. 5
1.1.4. Triệu chứng lâm sàng và chẩn đoán rối loạn phổ tự kỷ ......................... 6
1.1.5. Các phương pháp điều trị rối loạn phổ tự kỷ ......................................... 7
1.1.6. Một số mô hình nghiên cứu rối loạn phổ tự kỷ ...................................... 7
1.2. Tổng quan về ruồi giấm ....................................................................................... 8
1.2.1. Lịch sử nghiên cứu, hình thành và phát triển ......................................... 8
1.2.2. Đặc điểm sinh học và phát triển của ruồi giấm ...................................... 9
1.2.2.1. Đặc điểm bên ngoài của ruồi giấm .......................................... 9
1.2.2.2. Hệ gen của ruồi giấm ............................................................... 9
1.2.2.3. Chu kỳ vòng đời của ruồi giấm ............................................... 9
1.2.3. Mô hình ruồi giấm đột biến gen Rugose mang hội chứng tự kỷ .......... 10
1.3. Tổng quan về dược liệu nghiên cứu: Thạch tùng răng cưa ................................ 11
1.3.1. Tên gọi – vị trí phân loại ...................................................................... 11
1.3.2. Đặc điểm thực vật, phân bố, giá trị sử dụng ........................................ 12
1.3.3. Thành phần hoá học và tác dụng sinh học ........................................... 13
CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................... 15
2.1. Dược liệu nghiên cứu ......................................................................................... 15
2.2. Đối tượng nghiên cứu ........................................................................................ 15
2.3. Hoá chất, dụng cụ, thiết bị nghiên cứu .............................................................. 15
2.3.1. Hoá chất .................................................................................... 15
2.3.2. Dụng cụ, thiết bị ....................................................................... 16
2.4. Thiết kế thí nghiệm ............................................................................................ 16
2.4.1. Căn cứ để chọn mức liều 2 mg/ml và 4 mg/ml .................................... 16
2.4.2. Nhân dòng ruồi giấm tự kỷ và hoang dại phục vụ nghiên cứu ............ 16
2.4.3. Thu ấu trùng và ruồi trưởng thành phục vụ nghiên cứu ...................... 18
2.4.4.Chia lô thí nghiệm ................................................................................. 18
2.5. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................... 18
2.5.1. Đánh giá tác dụng của cao chiết cồn Thạch tùng răng cưa trên mô hình
ruồi giấm đột biến gen mang hội chứng tự kỷ bằng thử nghiệm hành vi ................. 18
2.5.1.1. Thử nghiệm đánh giá khả năng di chuyển của ấu trùng ruồi
giấm .................................................................................................... 18
2.5.1.2. Thử nghiệm đánh giá khả năng vận động của ruồi giấm
trưởng thành ........................................................................................ 19
2.5.1.3. Thử nghiệm đánh giá hành vi tương tác cộng đồng của ruồi
giấm trưởng thành ............................................................................... 20
2.3.1.4. Thử nghiệm đánh giá nhịp sinh học của ruồi giấm trưởng
thành ................................................................................................... 21
2.5.2. Thử nghiệm đánh giá ảnh hưởng của cao chiết cồn từ cây Thạch tùng
răng cưa đối với khả năng sống sót của ruồi giấm Rugose trưởng thành ................. 22
2.6. Phân tích kết quả ..................................................................................... 23
CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN ............................................................ 24
3.1. Kết quả đánh giá tác dụng của cao chiết cồn Thạch tùng răng cưa đối với ruồi
giấm Rugose đột biến gen mang hội chứng tự kỷ bằng thử nghiệm hành vi ............ 24