Khóa luận tốt nghiệp: Thần thoại Việt Nam và thần thoại Hy Lạp từ góc nhìn so sánh

Khóa luận này tập trung nghiên cứu thần thoại Việt Nam và thần thoại Hy Lạp từ góc nhìn so sánh. Thần thoại, với tư cách là thể loại tự sự dân gian sớm nhất, ra đời từ nhu cầu lý giải thế giới tự nhiên và xã hội của con người nguyên thủy. Mặc dù có những điểm tương đồng chung giữa thần thoại các dân tộc, sự khác biệt về địa lý, văn hóa và quan niệm thẩm mỹ đã tạo nên những nét riêng. Đề tài được chọn nhằm làm nổi bật những biểu hiện độc đáo của thần thoại Việt Nam khi đối sánh với thần thoại Hy Lạp, một nền văn học dân gian rực rỡ nhưng lại phổ biến hơn trong giới trẻ Việt Nam.

Mục tiêu của khóa luận là nghiên cứu thần thoại Việt Nam và thần thoại Hy Lạp dưới góc độ so sánh để làm rõ những điểm tương đồng và khác biệt trong việc xây dựng hình tượng nhân vật và cốt truyện. Qua đó, làm nổi bật bản sắc văn hóa, văn học và quan niệm sống riêng của hai quốc gia. Đồng thời, khóa luận cũng góp phần hệ thống hóa tư liệu về thể loại thần thoại, đặc biệt là thần thoại Việt Nam và Hy Lạp.

Khóa luận "Thần thoại Việt Nam và thần thoại Hy Lạp từ góc nhìn so sánh" đi sâu vào việc phân tích và đối chiếu hai nền thần thoại lớn nhằm làm rõ những điểm tương đồng và khác biệt về nhân vật và cốt truyện. Thần thoại, là thể loại văn học dân gian ra đời sớm nhất, phản ánh nỗ lực của con người nguyên thủy trong việc lý giải thế giới xung quanh. Về nhân vật, cả thần thoại Việt Nam và Hy Lạp đều xây dựng các vị thần là trung tâm, có chức năng nhất định, sở hữu vũ khí và vật phẩm hỗ trợ, và mang tính cách gần gũi với con người (yêu, ghét, giận dữ). Mối quan hệ giữa thần và người cũng thể hiện sự tôn kính và trừng phạt khi có sự bất kính. Tuy nhiên, có sự khác biệt rõ rệt: thần thoại Hy Lạp có hệ thống nhân vật đồ sộ, phức tạp với các mối quan hệ gia phả, thường mang bản chất con người rõ nét (vẻ đẹp hình thể, số phận, nhược điểm), phản ánh chủ nghĩa anh hùng. Trong khi đó, thần thoại Việt Nam có số lượng thần ít hơn, các vị thần thường tách rời, không có mối quan hệ hệ thống, được thần thánh hóa và lý tưởng hóa với hình dáng kỳ vĩ, siêu năng lực, phản ánh sự tôn sùng thần thánh và tự nhiên. Về cốt truyện, cả hai nền thần thoại đều có những câu chuyện giải thích nguồn gốc vũ trụ, nguồn gốc tộc người, các hiện tượng tự nhiên và quá trình lập nước. Tuy nhiên, điểm khác biệt nằm ở cách thức khởi đầu sự sáng tạo thế gian (giao tranh khốc liệt trong Hy Lạp, bình yên trong Việt Nam) và trọng tâm của các chiến công anh hùng (chinh phục tự nhiên trong Hy Lạp, chống giặc ngoại xâm và tự nhiên trong Việt Nam). Khóa luận khẳng định sự độc đáo của thần thoại Việt Nam trong nguồn mạch tự sự dân gian, đồng thời chỉ ra những biểu hiện đặc sắc của nó qua cái nhìn đối sánh với thần thoại Hy Lạp, góp phần hệ thống hóa tư liệu và làm sâu sắc thêm hiểu biết về bản sắc văn hóa của hai dân tộc.