Kinh nghiệm chụp ảnh phong cảnh
Chụp phong cảnh thường cần nét sâu (DOF dày) nên người chụp phải khép khẩu nhỏ,
lưu ý từ f5,6 đến f11.
Với những tay máy chuyên nghiệp, việc ghi lại cảnh đẹp không phải quá khó, tuy nhiên phần
đông người cầm máy lại gặp khó khăn khi mô tả lại những cảnh quan hoành tráng mà họ đã
trông thấy. Có lúc là lỗi kỹ thuật - bầu trời trắng ngắt không đường nét, có khi lại là lỗi thẩm mỹ
- hình cứ bẹt bẹt bố cục không rõ ràng…
Dưới đây là một số lưu ý về chụp ảnh phong cảnh.
Thiết bị.
Chân máy là thiết bị quan trọng trong chụp ảnh phong cảnh. (Ảnh: Thedigitalbean).
Nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp thường sử dụng thiết bị tối ưu nhất cho chất lượng hình ảnh: máy
phim khổ lớn (large format), máy phim hoặc lưng số (digital back) cỡ trung (medium format)
hoặc SLR. Ống kính góc rộng và tele, kể cả tilt-shift. Chân máy và đầu gắn (tripod, head). Filter
các loại (polarizer, ND, graduated ND filter…). Các phụ kiện quan trọng khác: dây bấm mềm, đo
sáng…
Tuy nhiên, với nhu cầu phổ thông: chia sẻ trên mạng và in hình ở khổ vừa và nhỏ thì bất cứ thiết
bị chụp ảnh nào cũng có khả năng gây sửng sốt cho người xem, từ máy ảnh DSLR dòng khởi
điểm với ống kit, hay máy compact, siêu zoom, thậm chí là điện thoại; nếu chúng ta nắm được
các yếu tố kỹ thuật và chau dồi một chút thẩm mỹ.
Thiết lập chụp và lưu ý về kỹ thuật.
Phú Quốc. (Ảnh: Nguyễn Nhật Thanh).
Độ sâu trường ảnh: Chụp phong cảnh thường cần nét sâu (DOF dày) và do đó cần khép khẩu
nhỏ, lưu ý từ f5,6 đến f11, nhưng không phải càng khép khẩu thì ảnh càng nét, bởi khép nhỏ quá
sẽ chịu hiệu ứng tán xạ (diffraction) làm ảnh mờ mềm trên toàn khung hình. Tùy loại máy mà
ngưỡng ảnh hưởng tán xạ tại F nhỏ sẽ khác nhau đôi chút.
Chọn điểm lấy nét đúng: Cho dù lấy nét tự động hoặc nét tay thì điểm lấy nét cần ở vị trí sao
cho khoảng nét rõ sâu nhất (trừ khi bạn muốn chụp đặc tả). Những tay chơi nâng cao có thể lưu ý
khái niệm hyperfocal distance (khoảng nét tới vô cực) khi chụp cảnh xa tới chân trời.
Điểm lấy nét đúng không phải là vô cực, mà là một điểm cụ thể nào đó gần hơn, tùy tiêu cự và
khẩu độ. Lý tưởng là có bảng tham chiếu để có trị số hợp lý nhất. Nếu không có thì có thể tương
đối chọn điểm nét lấy nét cách chỗ đặt máy vài chục mét.
Đo sáng: Thường là đo toàn khung (matrix, evaluative) hoặc chỉnh tay hoàn toàn tùy theo kinh
nghiệm, nhưng nguyên tắc chung là không để bị cháy vùng sáng và tối mất chi tiết vùng sẫm,
thậm chí có thể chụp liên tiếp chênh sáng (Ev Bracketing) để ghép lại khi làm hậu kỳ nếu bối
cảnh quá chênh sáng. Nên kiểm tra histogram và điều chỉnh thông số sau mỗi lần bấm máy.
Chống rung: Các tay máy chuyên nghiệp gần như không thể thiếu hệ thống nâng đỡ máy vững
chắc (tripod), người nghiệp dư cũng nên trang bị một chân máy bình dân, nhưng cũng đem lại
giá trị rất tốt. Trong điều kiện không có chân máy thì phải lưu ý tốc độ tối thiểu để rung tay
không ảnh hưởng quá lớn tới chất lượng hình. Ngoài ra cũng có thể để máy tại một vị trí vững
vàng và hẹn giờ (2 giây hoặc 10 giây) để tránh rung.
